Tình huống quá trình triển khai thực hiện dự án fdi dự án liên doanh vũng tàu – paradise

  • 23 trang
  • file .pdf
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
Tình huống quá trình triển khai thực hiện dự án
FDI: dự án liên doanh Vũng Tàu – Paradise
Phần 1: Tình huống
1.1 Giới thiệu về dự án
` Dự án khu du lịch Vũng Tàu – Paradise tại bãi Thùy
Vân, thành phố Vũng Tàu là một trong 5 dự án liên
doanh đầu tư nước ngoài đầu tiên tại Bà Rịa – Vũng Tàu
được Uỷ ban Nhà nước về hợp tác và đầu tư (nay là Bộ
Kế hoạch và Đầu tư – KHĐT) cấp giấy chứng nhận đầu
tư năm 1991 với thời hạn cấp phép là 25 năm, là dự án
đầu tư của liên doanh giữa Công ty Du lịch quốc tế
Vũng Tàu (Vungtau intourco) và Paradise Development
and Investment (Đài loan), gọi tắt là liên doanh Vũng
Tàu – Paradise.
1.2 Mục tiêu của dự án
========================================================
1
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
Xây dựng khu văn hóa - thể thao và du lịch tại Bãi Sau
thành phố Vũng Tàu.
Dự án gồm khách sạn 3 sao 1.500 phòng và công trình
dịch vụ đi kèm; khu thể thao dưới nước, bể bơi luớt ván,
thuyền buồm, nhảy dù nhào lặn, câu cá; công viên giải
trí gồm làng dân tộc thiểu số Việt Nam, Trung tâm ca
múa nhạc dân tộc Việt Nam, vườn chơi trẻ em, múa
nước; một sân golf 27 lỗ đạt tiêu chuẩn quốc tế; công
viên nước…
Tổng đầu tư dự án lên tới hơn 97 triệu USD, trong đó
vốn pháp định gần 62 triệu USD. Phía VN góp gần 15,5
triệu USD bằng giá trị quyền sử dụng 220 ha đất ven
biển trong 25 năm, phía nước ngoài đóng góp số còn lại
bằng tiền mặt, thiết bị và vật tư hàng hóa.
1.3 Quá trình triển khai xây dựng dự án
========================================================
2
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
Cuối năm 1995 tức sau 15 năm đầu tư, mới chỉ có một
phần nhỏ của một số hạng mục công trình được thực
hiện. Cụ thể, khu khách sạn 500 phòng chỉ xong
phần...móng; Nhà khách 38 phòng còn đang ở
dạng…xây thô; Khu công viên giải trí gồm 6 công trình
thì cũng chỉ mới xây được một khu trò chơi và khu cắm
trại.
Các phần còn lại chưa thực hiện hoặc đang dở dang...
Riêng khu thể thao dưới nước thành Câu lạc bộ Marina
cho thuê phao dù tắm biển.
Tháng 8/2006, dự án vẫn rơi vào bế tắc, việc triển khai
dự án không được tiến hành như giấy chứng nhận đầu tư
đã quy định. Để dự án này có thể tiếp tục được đầu tư
hoàn thiện, vấn đề cơ bản nhất là chủ đầu tư phải có
nguồn vốn đầu tư. Tuy nhiên, đối tác Đài Loan không
========================================================
3
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
đủ khả năng tài chính. Theo đại diện phía nước ngoài,
khó khăn lớn nhất khi tiếp tục huy động vốn đầu tư là
thời hạn hoạt động còn lại quá ngắn (10 năm), do đó
phía nước ngoài đề nghị xin tăng thời hạn giấy phép từ
25 năm lên 50 năm.
Sau khi nghiên cứu ý kiến của các bên liên doanh và
trên cơ sở kết quả kiểm tra tại doanh nghiệp, Đoàn kiểm
tra của UBND tỉnh đã đề nghị trong vòng 12 tháng kể từ
ngày có kết luận của Đoàn kiểm tra (8/2006), nếu Liên
doanh Vũng Tàu - Paradise đệ trình được phương án
khả thi chuyển nhượng vốn cho một chủ đầu tư mới
hoặc bên nước ngoài tìm kiếm được các nhà đầu tư mới
đủ năng lực tài chính tham gia góp vốn đầu tư để xây
dựng các hạng mục chính, thì Đoàn kiểm tra sẽ đề nghị
Bộ KH&ĐT xem xét quyết định đồng thời với việc gia
========================================================
4
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
hạn hoạt động từ 25 năm lên 50 năm cho doanh nghiệp.
Nếu sau thời gian này (tháng 8/2007), Liên doanh Vũng
Tàu - Paradise không thực hiện được các điểm nêu trên,
Đoàn kiểm tra đề nghị cơ quan quản lý Nhà nước về đầu
tư xem xét phương án chấm dứt hoạt động trước thời
hạn, hoặc thu hồi toàn bộ diện tích đất tương xứng chưa
sử dụng.
Tháng 1/2008, tại buổi làm việc với Sở Kế hoạch và
Đầu tư về việc triển khai dự án, ông Long Hasiang Wu -
Chủ tịch HĐQT Công ty liên doanh Vũng Tàu -
Paradise cho biết, vẫn đang tìm kiếm đối tác có đủ năng
lực tài chính để xây dựng các hạng mục còn lại. Như
vậy, quá thời hạn quy định mà liên doanh vẫn chưa tìm
ra được biện pháp để tiếp tục dự án như đã cam kết.
1.4 Quá trình góp vốn và giám định tài sản
========================================================
5
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
Từ năm 1991 - 1999, phía nước ngoài góp hơn 25,4
triệu USD bằng tiền mặt và thiết bị, vật tư hàng hóa
(báo cáo của liên doanh). Tuy nhiên, số tiền này Hội
đồng quản trị (HĐQT) của liên doanh không công nhận
vì thiếu chứng từ hợp lệ.
Tháng 1/2002, Bộ KHĐT đã thành lập đoàn kiểm tra
liên ngành kiểm tra Liên doanh Vũng Tàu - Paradise.
Bộ KHĐT đã ra công văn yêu cầu liên doanh thực hiện
các bước hậu kiểm, nhằm xác định rõ giá trị góp vốn
của các bên tham gia.
Tháng 8/2002, Vũng Tàu - Paradise đã ký hợp đồng
kinh tế với Cty cổ phần giám định Ngân Hà (Micontrol)
để giám định tài sản. Kết quả cho thấy tổng chi phí xây
dựng sân golf được xác định là hơn 7.676.061USD,
nhưng phía liên doanh không đồng ý.
========================================================
6
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
Phía nước ngoài đề nghị đưa thêm vào một số chi phí
để nâng tổng số tiền xây dựng lên 9.042.50USD, nhưng
Micontrol không chấp nhận vì những chi phí này không
có chứng từ hợp lệ để có thể công nhận.
Tháng 8/2003, Liên doanh Vũng Tàu - Paradise có
công văn thông báo kết luận cuộc họp HĐQT: Phía đối
tác VN nhất trí giá trị đầu tư hạng mục sân golf như kết
quả giám định của Micontrol, phía đối tác nước ngoài
lại không đồng ý với kết quả đó.
Sau nhiều lần họp, tháng 7/2006, HĐQT mới chỉ tạm
ghi nhận việc góp vốn của phía nước ngoài là hơn 11,6
triệu USD (còn khoảng 51 triệu USD nữa). Còn phía
VN đã góp đủ vốn bằng giá trị quyền sử dụng 220ha đất
trong 25 năm.
========================================================
7
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
Sau cam kết với đoàn kiểm tra về việc tìm kiếm đối tác
để tiếp tục duy trì khả năng tài chính cho dự án, đến
tháng 1/2008, tại buổi làm việc với Sở Kế hoạch và
Đầu tư về việc triển khai dự án, ông Long Hasiang Wu -
Chủ tịch HĐQT Công ty liên doanh Vũng Tàu -
Paradise cho biết, vẫn đang tìm kiếm đối tác có đủ năng
lực tài chính để xây dựng các hạng mục còn lại.
========================================================
8
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
Phần 2: Câu hỏi
2.1 Liên doanh được đề cập ở tình huống trên đang gặp
phải bế tắc gì? Thuộc giai đoạn nào của dự án đầu tư?
2.2 Tại sao dự án lại rơi vào bế tắc như vậy?
2.3 Tham chiếu với các văn bản pháp luật đề xuất
phương án giải quyết bế tắc trên của dự án?
2.4 Đứng trên góc độ của Cơ quan quản lý Nhà nước,
và chủ dự án đầu tư, rút ra bài học gì từ tình huống trên?
Phần 3: Phân tích tình huống và trả lời câu hỏi
3.1 Trả lời câu hỏi: Liên doanh được đề cập ở tình
huống trên đang gặp phải bế tắc gì? Thuộc giai đoạn
nào của dự án đầu tư?
========================================================
9
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
- Trong tình huống trên, liên doanh gặp phải các vấn
đề sau:
 Không thực hiện đúng tiến độ thi công các công
trình như trong giấy chứng nhận đầu tư. Cụ thể, sau 17
năm mới chỉ được xây dựng một số công trình cơ bản.
 Không tuân thủ các cam kết đầu tư, nhiều lần được
gia hạn nhưng vẫn không thực hiện được, gây lãng phí
cảnh quan khu vực, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình
hình thu hút vốn đầu tư trên địa bàn.
Như vậy, liên doanh trong tình huống trên đang đứng
trước nguy cơ bị rút giấy chứng nhận đầu tư, kết thúc
dự án trước thời hạn do không thực hiện đúng giai đoạn
triển khai thực hiện dự án như quy định của pháp luật.
- Bế tắc của dự án rơi vào giai đoạn triển khai thực
hiện dự án, thuộc hai công việc chính là tổ chức thi công
========================================================
10
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
xây dựng công trình và vấn đề góp vốn và chứng nhận
góp vốn của các bên.
3.2 Trả lời câu hỏi : Tại sao dự án lại rơi vào bế tắc
như vậy?
Nguyên nhân quá trình triển khai thực hiện dự án
rơi vào bế tắc như vậy:
- Nguyên nhân chính là do phía đối tác Đài Loan đã
kiệt vốn, không còn khả năng huy động vốn để tiếp tục
đầu tư. Quá trình huy động vốn qua các năm không
được tiến hành đúng hạn, không đủ tiềm lực tài chính để
xây dựng các hạng mục công trình như giấy chứng nhận
đầu tư. Các công trình quan trọng không thực hiện được
dẫn đến doanh thu thấp. Đất đai sử dụng không hiệu
quả, bỏ không nhưng vẫn phải khấu hao tiền sử dụng
đất, nên tình hình càng trở nên bế tắc hơn.
========================================================
11
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
- Khi liên doanh cam kết tìm giải pháp giải quyết bế
tắc, đồng thời xin gia hạn thêm thời hạn của dự án, phía
đối tác Đài Loan đã lựa chọn hình thức xin chuyển
nhượng lại cổ phần cho công ty khác đầu tư vào dự án,
nhưng lại đòi giá quá cao, khiến cho việc đàm phán
không thành công. Sau đó bên liên doanh Đài Loan
quyết định tiếp tục đầu tư và mời thêm nhiều nhà đầu tư
Đài Loan cùng đầu tư nên vốn vẫn không thể huy động
được để thực hiện cam kết.
- Mặt khác, Theo cơ quan chức năng, công tác quản
lý và điều hành của liên doanh Vũng Tàu - Paradise còn
nhiều bất cập. Phía nước ngoài không có mặt thường
xuyên, làm việc thì áp đặt; Phía VN chưa phát huy được
vai trò tham gia quản lý và giám sát. Đã phát sinh một
số bất đồng nội bộ mà không được giải quyết ngay, dẫn
========================================================
12
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
đến ngày càng mâu thuẫn sâu sắc, từ đó buông lỏng
công tác quản lý và điều hành thời gian dài...
- Đầu tư nhỏ lẻ, manh mún cũng là một lý do khiến
cho liên doanh vừa thực hiện không đúng quy định, vừa
làm kéo dài quá trình triển khai dự án.
- Việc Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu vì muốn dự án được
tiếp tục đầu tư phát triển, đã nhiều lần lần lữa việc xử lý
vi phạm giấy chứng nhận đầu tư và không thực thi cam
kết của liên doanh một cách chặt chẽ cũng là một yếu tố
khiến dự án không có hướng đi hợp lý ngay từ đầu.
3.3 Trả lời câu hỏi: Tham chiếu với các văn bản
pháp luật đề xuất phương án giải quyết bế tắc trên
của dự án?
Trong trường hợp của liên doanh Vũng Tàu – Paradise,
do việc triển khai dự án kéo dài quá thời hạn, không
========================================================
13
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
thực hiện các cam kết về triển khai dự án theo quy định
của pháp luật, không chỉ làm dự án mất tính hiệu quả về
tài chính cho chủ đầu tư mà còn gây lãng phí cảnh quan
khu vực, làm chậm quá trình phát triển kinh tế tổng thể
của địa bàn, do đây là nơi có địa thế đẹp nhất, có tiềm
năng phát triển tốt. Nhằm vừa xử lý những sai phạm nói
trên của Liên đoanh, đồng thời tạo một cơ hội phát triển
tiềm năng của dự án này góp phần thúc đẩy kinh tế xã
hội của tỉnh, có thể đề xuất 3 phương án như sau:
- Thứ nhất: rút giấy phép đầu tư, kết thúc dự án trước
thời hạn
- Thứ hai: vẫn giữ hình thức liên doanh nhưng chuyển
đổi sở hữu cổ phần của một trong hai hoặc cả hai bên.
- Thứ ba: chuyển liên doanh thành doanh nghiệp
100% vốn trong nước hoặc 100% vốn nước ngoài.
========================================================
14
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
Cụ thể như sau:
Thứ nhất: theo điều 64 khoản 2 Luật đầu tư 2005 “Dự
án được cấp Giấy chứng nhận đầu tư sau mười hai
tháng mà nhà đầu tư không triển khai hoặc không có
khả năng thực hiện theo tiến độ đã cam kết và không có
lý do chính đáng thì bị thu hồi Giấy chứng nhận đầu
tư”. Trong khi đó, liên doanh không những không thực
hiện đúng tiến độ của dự án, trong 17 năm mà mới chỉ
hoàn thành một phần nhỏ của dự án, mà còn 2 lần không
thực hiện được cam kết với đoàn thẩm tra của Tỉnh.
Do đó theo điều 68 khoản 2a nghị định 108/2006/ND-
CP thì cơ quan cấp Giấy chứng nhận đầu tư có quyền
quyết định chấm dứt hoạt động của dự án.
Thứ hai: do dự án mang tính khả thi và đã được duyệt,
nhằm tránh lãng phí và mất thời gian, dự án có thể tiếp
========================================================
15
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
tục được đầu tư xây dựng đưa vào vận hành. Tuy nhiên,
với khả năng tài chính không đảm bảo của bên liên
doanh nước ngoài, để dự án được tiếp tục hoạt động,
cần có hướng đi hợp lý:
- Xin gia hạn thời gian của dự án lên 50 năm, do theo
Luật đầu tư nước ngoài thời hạn tối đa của một dự án là
50 năm. Bởi nếu tiếp tục đầu tư xây dựng mà chỉ còn
khoảng chưa đến 10 năm thì dự án lúc này trở nên thiếu
khả thi đối với đối tác mới.
- Chuyển nhượng sở hữu cổ phần của một trong hai
hoặc cả hai bên theo điều 34 Luật Đầu tư Nước ngoài.
Qua đó, dự án tiếp tục được triển khai, nhưng một trong
hai phía hoặc cả hai phía liên doanh chuyển nhượng
toàn bộ hoặc một phần cổ phần cho đối tác mới có khả
năng tài chính tiếp tục đầu tư xây dựng theo tiến độ
========================================================
16
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
được cam kết sau khi xin gia hạn thêm thời gian hoạt
động cho dự án.
Trong trường hợp này, do bên phía đối tác Đài Loan
không đủ tiềm lực tài chính, do đó có thể thực hiện một
trong hai biện pháp là chuyển đổi sở hữu trong liên
doanh cho một chủ đầu tư mới, hoặc chuyển một phần,
tìm thêm chủ đầu tư cùng góp vốn xây dựng những
hạng mục còn lại. Đây là một biện pháp khả thi, dự án
có thể tiếp tục được triển khai, tránh lãng phí tiền của và
thời gian so với việc chấm dứt dự án này và cấp phép
cho một dự án hoàn toàn mới. Đồng thời đây cũng là nỗ
lực của Tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu trong thời gian qua, với
mục đích vì lợi ích chung của toàn xã hội.
Thứ ba: chuyển đổi liên doanh thành doanh nghiệp
100% vốn trong nước hoặc 100% vốn nước ngoài.
========================================================
17
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368
Theo điều số 19a, luật sửa đổi bổ sung một số điều của
luật đầu tư nước ngoài số 18/2000/QH10, Doanh nghiệp
có vốn đầu tư nước ngoài, các bên tham gia hợp đồng
hợp tác kinh doanh trong quá trình hoạt động được
phép chuyển đổi hình thức đầu tư, chia, tách, sáp nhập,
hợp nhất doanh nghiệp. Do đó liên doanh có thể thực
hiện một trong 4 hình thức là chuyển toàn bộ sở hữu
liên doanh cho phía Việt Nam làm doanh nghiệp 100%
vốn trong nước; chuyển toàn bộ sở hữu liên doanh cho
phía Đài Loan làm doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài;
nhượng lại cổ phần toàn bộ cho chủ đầu tư mới phía
Việt Nam, hay phía nước ngoài mới. Xét trong bối cảnh
dự án, phương án khả thi nhất là nhượng lại cổ phần
toàn bộ của 2 bên cho chủ đầu tư mới phía nước ngoài
hoặc Việt Nam để tiếp tục triển khai dự án. Đồng thời,
========================================================
18