Những giải pháp chủ yếu huy động vốn đổi mới thiết bị công nghệ tại công ty cổ phần dệt 1010
- 49 trang
- file .doc
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu huy ®éng vèn ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ t¹i
C«ng ty cæ phÇn dÖt 10/10
Ch¬ng 1: TÇm quan träng cña viÖc ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ ®èi víi sù
ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
1.1 Tµi s¶n cè ®Þnh vµ vèn cè ®Þnh
NÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng XHCN cã sù can thiÖp cña Nhµ níc lµ
con ®êng ph¸t triÓn kinh tÕ ®óng ®¾n. Theo ®ã nÒn kinh tÕ ngµy mét ph¸t
triÓn, cïng víi nã lµ sù ph¸t triÓn tÊt yÕu cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ mµ cô
thÓ h¬n lµ cña tõng doanh nghiÖp. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, lîi nhuËn ®· trë
thµnh môc tiªu hµng ®Çu vµ mang tÝnh sèng cßn cña mçi doanh nghiÖp
§èi víi mçi doanh nghiÖp, ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, t¹o ra s¶n phÈm cÇn cã ba
yÕu tè lµ: t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng. C¸c t liÖu lao
®éng (m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ xëng, ph¬ng tiÖn vËn t¶i…) lµ nh÷ng ph¬ng tiÖn
vËt chÊt mµ con ngêi sö dông ®Ó t¸c ®éng vµo ®èi tîng lao ®éng, biÕn ®æi nã
theo môc ®Ých cña m×nh. Bé phËn quan trong nhÊt trong c¸c t liÖu lao ®éng ®-
îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®ã lµ tµi s¶n cè ®Þnh .
1.1.1.Tµi s¶n cè ®Þnh
1.1.1.1 Kh¸i niÖm
Tµi s¶n cè ®Þnh lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng chñ yÕu, tham gia mét c¸ch trùc tiÕp
hay gi¸n tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, quyÕt ®Þnh tr×nh ®é
s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp
1.1.1.2 Tiªu chuÈn x¸c ®Þnh tµi s¶n cè ®Þnh
§Ó ®îc coi lµ tµi s¶n cè ®Þnh th× c¸c t liÖu lao ®éng ph¶i tho¶ m·n ®ång thêi
4 tiªu chuÈn sau:
+ Ch¾c ch¾n thu ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai tõ viÖc sö dông tµi s¶n ®ã
+ Nguyªn gi¸ tµi s¶n ph¶i ®îc x¸c ®Þnh mét c¸ch tin cËy
+ Cã thêi gian sö dông íc tÝnh trªn mét n¨m
+ Cã gi¸ trÞ lín, ®ñ tiªu chuÈn gi¸ trÞ theo quy ®Þnh. Theo quyÕt ®Þnh
206/2003/ Q§- BTC ban hµnh ngµy 12/12/2003 th× tµi s¶n cè ®Þnh ph¶i cã
gi¸ trÞ tõ 1.000.000 ®ång trë lªn
§Æc ®iÓm chung cña tµi s¶n cè ®Þnh lµ tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt
s¶n phÈm. Trong qu¸ tr×nh ®ã, h×nh th¸i vËt chÊt vµ ®Æc tÝnh sö dông ban ®Çu
cña tµi s¶n cè ®Þnh lµ kh«ng thay ®æi song gi¸ trÞ cña nã l¹i ®îc chuyÓn dÞch
dÇn dÇn tõng phÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. Bé phËn gi¸ trÞ chuyÓn
dÞch nµy cÊu thµnh mét yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
vµ ®îc bï ®¾p mçi khi s¶n phÈm ®îc tiªu thô.
1.1.1.3 Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh
Trong doanh nghiÖp, tµi s¶n cè ®Þnh cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau. §Ó thuËn tiÖn
cho c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh
ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh mét c¸ch khoa häc. Th«ng thêng cã c¸c c¸ch ph©n
lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh nh sau:
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 1 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
* Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo h×nh th¸i biÓu hiÖn: theo ph¬ng ph¸p nµy
tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh 2 lo¹i:
- Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh: lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng cã h×nh th¸i vËt chÊt nh
nhµ cöa, vËt kiÕn tróc, m¸y mãc, thiÕt bÞ…
- Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh: lµ nh÷ng tµi s¶n kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt, thÓ
hiÖn mét lîng gi¸ trÞ ®· ®îc ®Çu tnh chi phÝ vÒ quyÒn ph¸t hµnh b»ng ph¸t
minh, b»ng s¸ng chÕ, b¶n quyÒn t¸c gi¶…
* Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo môc ®Ých sö dông: Theo ph¬ng ph¸p nµy,
tµi s¶n cè ®Þnh ®îc chia thµnh 3 lo¹i:
- Tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho môc ®Ých kinh doanh: lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh
dïng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh vµ phô cña doanh nghiÖp
- Tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho môc ®Ých phóc lîi, sù nghiÖp, an ninh quèc
phßng cña doanh nghiÖp
- Tµi s¶n cè ®Þnh b¶o qu¶n hé, gi÷ hé, cÊt hé Nhµ níc: lµ nh÷ng tµi s¶n cè
®Þnh doanh nghiÖp b¶o qu¶n hé, gi÷ hé Nhµ níc, c¸c tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c
cã quan hÖ víi doanh nghiÖp.
* Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo t×nh h×nh sö dông: Theo ph¬ng ph¸p nµy
tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®îc ph©n thµnh c¸c lo¹i sau
- Tµi s¶n cè ®Þnh ®ang sö dông: ®ã lµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh doanh nghiÖp ®ang
sö dông cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, phóc lîi, sù nghiÖp
- Tµi s¶n cè ®Þnh cha cÇn dïng: ®ã lµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh cÇn thiÕt phôc vô
cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nhng hiÖn t¹i doanh nghiÖp ®ang cÊt tr÷,
cha sö dông ®Õn
- Tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn dïng, chê thanh lý: ®ã lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh
kh«ng cÇn thiÕt hoÆc kh«ng phï hîp víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, cÇn
ph¶i thanh lý, nhîng b¸n ®Ó thu håi l¹i vèn ®Çu t.
* Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo c«ng dông kinh tÕ: Theo ph¬ng ph¸p nµy
tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh c¸c nhãm sau:
+Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh:
Nhãm 1- Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc: lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp
®îc h×nh thµnh sau qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng nh: nhµ xëng, trô së lµm viÖc,
nhµ kho…
Nhãm 2- M¸y mãc thiÕt bÞ: lµ toµn bé c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ dïng trong
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh: m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng
lùc, m¸y mãc c«ng t¸c, thiÕt bÞ chuyªn dïng…
Nhãm 3- Ph¬ng tiÖn vËn t¶i, thiÕt bÞ truyÒn dÉn: lµ c¸c lo¹i ph¬ng tiÖn vËn t¶i
nh ph¬ng tiÖn ®êng s¾t, ®êng bé… vµ c¸c thiÕt bÞ truyÒn dÉn nh hÖ thèng
®iÖn, hÖ thèng th«ng tin…
Nhãm 4- C¸c thiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý: lµ nh÷ng thiÕt bÞ, dông cô dïng trong
c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh dông cô ®o lêng,
m¸y hót Èm…
Nhãm 5- Vên c©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc hoÆc cho s¶n phÈm
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 2 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Nhãm 6- C¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c
+ Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh gåm: quyÒn sö dông ®Êt cã thêi h¹n, phÇn mÒm
m¸y tÝnh, b»ng s¸ng chÕ, b¶n quyÒn, nh·n hiÖu th¬ng m¹i…
Trªn ®©y lµ 4 ph¬ng ph¸p ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh chñ yÕu trong doanh
nghiÖp, ngoµi ra tuú theo ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý mµ ë mçi doanh nghiÖp
cßn cã thÓ tiÕn hµnh ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo nguån h×nh thµnh, theo
bé phËn sö dông…
ViÖc ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh nh trªn gióp cho doanh nghiÖp thÊy ®îc c¬
cÊu ®Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh, t×nh h×nh sö dông, møc ®é huy ®éng tµi s¶n vµo
ho¹t ®éng kinh doanh ®· hîp lý cha. Qua ®ã doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän
c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t, ®iÒu chØnh c¬ cÊu vèn ®Çu t cho phï hîp ®ång thêi còng
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc qu¶n lý, sö dông tµi s¶n cè ®Þnh vµ khÊu hao
tµi s¶n cè ®Þnh cho hîp lý
1.1.2 Vèn cè ®Þnh
Vèn cè ®Þnh lµ sè vèn ®Çu t øng tríc ®Ó h×nh thµnh nªn tµi s¶n cè ®Þnh cña
doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy mµ quy m« vèn cè ®Þnh quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh
®ång bé vµ tr×nh ®é kü thuËt cña tµi s¶n cè ®Þnh, song chÝnh ®Æc ®iÓm kinh tÕ
cña tµi s¶n cè ®Þnh l¹i chi phèi quyÕt ®Þnh tíi ®Æc ®iÓm tuÇn hoµn vµ chu
chuyÓn cña vèn cè ®Þnh. Tõ mèi quan hÖ nµy cã thÓ thÊy ®Æc ®iÓm vµ nh÷ng
nÐt ®Æc thï vÒ sù vËn ®éng cña vèn cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh ®ã lµ:
+Vèn cè ®Þnh tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt vµ chØ hoµn thµnh mét
vßng tuÇn hoµn vèn sau nhiÒu chu kú kinh doanh khi tµi s¶n cè ®Þnh hÕt thêi
gian sö dông. Cã ®Æc ®iÓm nµy lµ do tµi s¶n cè ®Þnh ®îc sö dông l©u dµi vµ
ph¸t huy t¸c dông trong nhiÒu chu kú s¶n xuÊt.
+ Trong qu¸ tr×nh tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh vèn cè ®Þnh ®îc lu©n
chuyÓn dÇn tõng phÇn vµ ®îc thu håi dÇn tõng phÇn. Khi tham gia vµo qu¸
tr×nh s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng bÞ thay ®æi h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu
nhng tÝnh n¨ng, c«ng dông cña nã bÞ gi¶m dÇn, kÐo theo ®ã lµ gi¸ trÞ cña tµi
s¶n còng gi¶m ®i. Cã thÓ thÊy vèn cè ®Þnh ®îc t¸ch thµnh 2 bé phËn:
*Bé phËn thø nhÊt: T¬ng øng víi phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh
®îc lu©n chuyÓn vµ cÊu thµnh chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm díi h×nh thøc chi
phÝ khÊu hao vµ ®îc tÝch luü l¹i t¹i quü khÊu hao. Sau khi s¶n phÈm ®îc tiªu
thô, quü khÊu hao sÏ ®îc sö dông ®Ó t¸i ®Çu t tµi s¶n cè ®Þnh nh»m duy tr×
n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
*Bé phËn cßn l¹i cña vèn cè ®Þnh chÝnh lµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh.
Sau mçi chu kú s¶n xuÊt, phÇn vèn ®îc lu©n chuyÓn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm dÇn
t¨ng lªn song phÇn vèn ®Çu t ban ®Çu vµo tµi s¶n cè ®Þnh l¹i dÇn gi¶m xuèng
t¬ng øng víi møc gi¶m gi¸ trÞ sö dông cña tµi s¶n cè ®Þnh. KÕt thóc qu¸ tr×nh
vËn ®éng ®ã còng ®ång thêi tµi s¶n cè ®Þnh hÕt thêi gian sö dông, gi¸ trÞ cña
nã ®îc chuyÓn dÞch hÕt vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm ®· s¶n xuÊt vµ lóc nµy vèn cè
®Þnh míi hoµn thµnh mét vßng lu©n chuyÓn.
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 3 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trong c¸c doanh nghiÖp, vèn cè ®Þnh gi÷ vai trß ®Æc biÖt quan träng bëi nã
lµ mét bé phËn cña vèn ®Çu t nãi riªng vµ vèn s¶n xuÊt kinh doanh nãi
chung. ViÖc x¸c ®Þnh quy m« vèn cè ®Þnh, møc trang bÞ tµi s¶n cè ®Þnh hîp
lý lµ cÇn thiÕt song ®iÒu quan träng nhÊt lµ ph¶i cã biÖn ph¸p qu¶n lý sö dông
tèt vèn cè ®Þnh, tr¸nh thÊt tho¸t vèn, ®¶m b¶o n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶
ho¹t ®éng cña tµi s¶n cè ®Þnh
Trong c«ng t¸c qu¶n lý vèn cè ®Þnh, mét yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi c¸c doanh
nghiÖp lµ ph¶i b¶o toµn vèn cè ®Þnh. B¶o toµn vèn cè ®Þnh ph¶i xem xÐt trªn
c¶ 2 mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ
+ B¶o toµn vèn cè ®Þnh vÒ mÆt hiÖn vËt kh«ng ph¶i chØ lµ gi÷ nguyªn h×nh
th¸i vËt chÊt vµ ®Æc tÝnh sö dông ban ®Çu cña tµi s¶n cè ®Þnh mµ quan träng
h¬n lµ duy tr× thêng xuyªn n¨ng lùc s¶n xuÊt ban ®Çu cña nã
+ B¶o toµn vèn cè ®Þnh vÒ mÆt gi¸ trÞ lµ ph¶i duy tr× søc mua cña vèn cè
®Þnh ë thêi ®iÓm hiÖn t¹i so víi thêi ®iÓm bá vèn ®Çu t ban ®Çu bÊt kÓ sù biÕn
®éng cña gi¸ c¶, sù thay ®æi cña tû gi¸ hèi ®o¸i, ¶nh hëng cña tiÕn bé khoa
häc kü thuËt…
Tãm l¹i, vèn cè ®Þnh lµ mét bé phËn quan träng, quyÕt ®Þnh ®Õn quy m«,
tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt cña tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp. ViÖc b¶o
toµn vèn cè ®Þnh, thêng xuyªn ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh cho phï hîp víi t×nh
h×nh thùc tÕ nh»m ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu kh¾t khe cña thÞ trêng lµ vÊn ®Ò
doanh nghiÖp ph¶i ®Æc biÖt quan t©m nÕu kh«ng muèn m×nh bÞ tôt hËu vµ thÊt
b¹i trong kinh doanh.
1.1.1 Hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh
Trong qu¸ tr×nh sö dông, do chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c
nhau, tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp bÞ hao mßn díi 2 h×nh thøc: hao mßn
h÷u h×nh vµ hao mßn v« h×nh
Hao mßn h÷u h×nh tµi s¶n cè ®Þnh lµ sù hao mßn vÒ vËt chÊt vµ gi¸ trÞ
cña tµi s¶n cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh sö dông. VÒ mÆt vËt chÊt ®ã lµ sù hao
mßn cã thÓ nhËn thÊy ®îc tõ sù thay ®æi tr¹ng th¸i vËt lý ban ®Çu ë c¸c bé
phËn, chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh díi sù t¸c ®éng cña ma s¸t, träng t¶i, nhiÖt ®é…
sù gi¶m sót vÒ chÊt lîng, tÝnh n¨ng kü thuËt ban ®Çu,… vµ cuèi cïng tµi s¶n
cè ®Þnh kh«ng cßn sö dông ®îc n÷a. VÒ mÆt gi¸ trÞ ®ã lµ sù gi¶m dÇn gi¸ trÞ
cña tµi s¶n cè ®Þnh cïng víi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch dÇn tõng phÇn gi¸ trÞ hao
mßn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. §èi víi c¸c tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh,
hao mßn h÷u h×nh chØ thÓ hiÖn ë sù hao mßn vÒ gi¸ trÞ
Hao mßn v« h×nh tµi s¶n cè ®Þnh lµ sù gi¶m thuÇn tuý vÒ mÆt gi¸ trÞ cña
tµi s¶n cè ®Þnh do sù tiÕn bé cña khoa häc c«ng nghÖ hoÆc do sù chÊm døt
chu kú sèng cña s¶n phÈm lµm cho nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh t¹o ra nh÷ng s¶n
phÈm ®ã bÞ mÊt gi¸. Hao mßn v« h×nh x¶y ra ®èi víi c¶ tµi s¶n cè ®Þnh h÷u
h×nh vµ tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh
Nh vËy, trong qu¸ tr×nh sö dông, tµi s¶n cè ®Þnh bÞ hao mßn h÷u h×nh vµ
hao mßn v« h×nh. Bé phËn gi¸ trÞ hao mßn ®ã ®îc chuyÓn dÞch dÇn vµo gi¸
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 4 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
thµnh s¶n phÈm gäi lµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc
biÓu hiÖn díi h×nh thøc tiÒn tÖ gäi lµ tiÒn khÊu hao. Sau khi s¶n phÈm s¶n
xuÊt ra ®îc tiªu thô sè tiÒn khÊu hao sÏ ®îc tÝch luü l¹i h×nh thµnh quü khÊu
hao tµi s¶n cè ®Þnh. ViÖc trÝch lËp quü khÊu hao cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan
träng ®èi víi doanh nghiÖp bëi nã lµ mét trong nh÷ng nguån vèn c¬ b¶n ®Ó
t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vµ t¸i s¶n xuÊt më réng tµi s¶n cè ®Þnh. Tuy nhiªn trong
®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay, m¸y mãc, thiÕt bÞ, d©y chuyÒn c«ng
nghÖ lµ mét bé phËn tµi s¶n cè ®Þnh quan träng vµ lµ nh©n tè tríc tiªn, chñ
yÕu quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. V× vËy vÊn ®Ò
®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc cÇn thiÕt vµ rÊt
®¸ng quan t©m.
1.2 Sù cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ vµ c¸c nh©n tè
¶nh hëng tíi quyÕt ®Þnh ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ t¹i
doanh nghiÖp.
1.2.1 Sù cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ
1.2.1.1 Thùc tr¹ng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn nay
Bíc sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù hoµn thiÖn
m×nh. Sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ
thÞ trêng cïng víi xu thÕ héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc ®ang diÔn
ra m¹nh mÏ, c¬ chÕ cÊp ph¸t, giao nép kh«ng cßn tån t¹i buéc mçi doanh
nghiÖp ph¶i chñ ®éng, nhanh nh¹y nhËn biÕt t×nh h×nh, n¾m b¾t thêi c¬ vµ tù
®øng v÷ng b»ng chÝnh “®«i ch©n” cña m×nh. Sù më cöa, giao lu, héi nhËp
kinh tÕ ®· më ra cho c¸c doanh nghiÖp nh÷ng c¬ héi song còng ®Æt ra kh«ng
Ýt nh÷ng th¸ch thøc mµ mét trong sè ®ã lµ sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t.
§Ó tån t¹i th× b¶n th©n mçi doanh nghiÖp ph¶i hoµ m×nh vµo thêi cuéc vµ tù
trang bÞ cho m×nh nh÷ng “vò khÝ” c¹nh tranh s¾c bÐn. Khoa häc c«ng nghÖ
vµ tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt lµ mét trong nh÷ng yÕu tè tiªn quyÕt, quan
träng. Tuy nhiªn, ®èi víi hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay t×nh
tr¹ng m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ thÓ hiÖn râ sù qu¸ cò kü, l¹c hËu:
+ Trang thiÕt bÞ hÇu hÕt ®· cò n¸t, ch¾p v¸ kh«ng thÓ s¶n xuÊt ®îc nh÷ng s¶n
phÈm yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cao, kh«ng thÓ ®¸p øng ®îc thÞ hiÕu ngµy cµng
cao cña thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. Cã ®Õn 70% thiÕt bÞ m¸y mãc thuéc thÕ
hÖ nh÷ng n¨m 60- 70, trong ®ã cã h¬n 60% ®· hÕt khÊu hao, gÇn 50% m¸y
mãc cò ®îc t©n trang l¹i ®Ó dïng, viÖc thay thÕ chØ ®¬n lÎ tõng bé phËn, ch¾p
v¸ thiÕu ®ång bé. T×nh tr¹ng m¸y mãc cã tuæi thä trung b×nh trªn 20 n¨m
chiÕm kho¶ng 38% vµ díi 5 n¨m chØ chiÕm cã 27%.
+ Tríc ®©y chóng ta ®a sè lµ nhËp m¸y mãc thiÕt bÞ tõ nhiÒu nguån kh¸c
nhau: 25% tõ Liªn X«, 21% tõ c¸c níc §«ng ¢u, 20% tõ c¸c níc ASEAN,…
nªn tÝnh ®ång bé kÐm, khi sö dông n¨ng lùc s¶n xuÊt chØ ®¹t h¬n 50% c«ng
suÊt.
+ Do ®Çu t thiÕu ®ång bé nªn doanh nghiÖp gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ phô
tïng thay thÕ, suÊt tiªu hao vËt liÖu, nhiªn liÖu trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm cßn
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 5 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
qu¸ lín, nhiÒu tiªu chuÈn ®Þnh møc ®· lçi thêi kh«ng cßn phï hîp nhng cha
söa ®æi. M¸y mãc thiÕt bÞ cò lµm cho sè giê m¸y chÕt cao …Nh÷ng ®iÒu nµy
chÝnh lµ nguyªn nh©n lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm cao, chÊt lîng thÊp vµ
kh«ng ®ñ søc c¹nh tranh c¶ trong thÞ trêng néi ®Þa.
XuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng m¸y mãc thiÕt bÞ trªn ®ßi hái tÊt yÕu c¸c doanh
nghiÖp ph¶i ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ míi cã thÓ ®¸p øng ®îc nhu cÇu thÞ tr-
êng, chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh.
1.2.1.2 Lîi thÕ cña viÖc ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp lu«n ®Æt môc tiªu lîi nhuËn
lªn hµng ®Çu vµ ®ã còng lµ yÕu tè sèng cßn cña doanh nghiÖp. §Ó ®¹t ® îc lîi
nhuËn tèi ®a th× tríc hÕt doanh nghiÖp ph¶i tù t×m ®îc chç ®øng cho m×nh
b»ng chÝnh con ®êng lµ chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh. Víi ®iÒu kiÖn hiÖn nay
khi mµ khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn nh vò b·o th× chiÕn th¾ng n»m trong
tay ngêi n¾m v÷ng khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ vµ biÕt vËn dông nã cã hiÖu
qu¶ cho môc ®Ých cña m×nh. Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ hiÖn nay, ®©u ®©u
còng kªu gäi ®æi míi. §©y chÝnh lµ dÊu hiÖu cho thÊy c¸c doanh nghiÖp ®·
nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc øng dông khoa häc kü thuËt c«ng
nghÖ vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh mµ cô thÓ lµ viÖc ®a m¸y
mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo s¶n xuÊt.
Cã thÓ thÊy r»ng ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ còng ®ång nghÜa víi viÖc t¨ng
n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng. Víi mét dµn
m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®ång bé, doanh nghiÖp sÏ tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ
nguyªn vËt liÖu cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm, Ýt tiªu hao nhiªn liÖu h¬n vµ lîng
phÕ phÈm còng Ýt ®i. C¸c kho¶n chi phÝ söa ch÷a, b¶o dìng m¸y mãc thiÕt bÞ
gi¶m ®ång thêi còng gi¶m bít lao ®éng thñ c«ng lµm cho chi phÝ nh©n c«ng
gi¶m. Tõ ®ã gãp phÇn lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt gi¶m xuèng, t¹o ®iÒu kiÖn
cho doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng h¹ gi¸ b¸n, më réng ®îc thÞ phÇn ra nhiÒu
tÇng líp d©n c kh¸c nhau.
Bªn c¹nh viÖc tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ, víi m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i sÏ lµm
cho n¨ng suÊt t¨ng lªn cïng víi ®ã lµ chÊt lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra còng
t¨ng lªn, cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái ngµy cµng kh¾t khe cña thÞ
trêng c¶ vÒ chÊt lîng s¶n phÈm còng nh mÉu m·, chñng lo¹i. ViÖc n©ng cao
chÊt lîng s¶n phÈm kÕt hîp víi h¹ gi¸ b¸n sÏ lµm t¨ng søc c¹nh tranh cña
doanh nghiÖp trªn thÞ trêng, ®iÒu nµy cµng cã ý nghÜa h¬n trong bèi c¶nh nÒn
kinh tÕ ViÖt Nam ®ang cã nh÷ng thay ®æi theo chiÒu híng héi nhËp, nhÊt lµ
khi chóng ta ®ang thùc thi tiÕn tr×nh héi nhËp AFTA vµ phÊn ®Êu ®Õn cuèi
n¨m 2005 chóng ta sÏ gia nhËp vµo tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi WTO. Tãm l¹i
muèn ®¹t ®îc môc tiªu lîi nhuËn, n©ng cao vÞi thÕ cña m×nh, mçi doanh
nghiÖp cÇn ph¶i t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm , t¨ng
kh¶ n¨ng c¹nh tranh. §iÒu ®ã còng ®ång nghÜa víi sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t ®æi
míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®èi víi mçi doanh nghiÖp.
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 6 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
1.2.2. C¸c yªu cÇu c¬ b¶n khi tiÕn hµnh ®Çu t ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ
t¹i c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay.
§æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ lµ ®iÒu rÊt cÇn thiÕt víi mçi doanh nghiÖp,
song lµm thÕ nµo ®Ó viÖc ®æi míi thËt sù cã hiÖu qu¶ vµ phï hîp víi t×nh h×nh
thùc tÕ vµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp l¹i hoµn toµn kh«ng ®¬n gi¶n, nã ph¶i
®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau:
+ §æi míi ph¶i b¾t kÞp tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ: Môc ®Ých cña
viÖc ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ trong doanh nghiÖp lµ thay thÕ, kh¾c phôc
nh÷ng tån t¹i, h¹n chÕ cña c«ng nghÖ cò b»ng nh÷ng c«ng nghÖ míi tiªn tiÕn
h¬n, u viÖt h¬n, cã kh¶ n¨ng t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã søc c¹nh tranh trªn thÞ
trêng. ChÝnh v× thÕ, khi thùc hiÖn ho¹t ®éng ®Çu t ®æi míi doanh nghiÖp cÇn
tiÕn hµnh ®iÒu tra, nghiªn cøu kü tÝnh n¨ng kü thuËt còng nh møc ®é tèi t©n
cña c«ng nghÖ s¾p ®Çu t. ViÖc ®iÒu tra, nghiªn cøu nµy sÏ gióp doanh nghiÖp
tr¸nh ®îc viÖc ®Çu t vµo nh÷ng c«ng nghÖ l¹c hËu, lµm gi¶m sót hiÖu qu¶ cña
ho¹t ®éng ®Çu t.
+ §æi míi ph¶i ®ång bé, cã träng ®iÓm: TÝnh ®ång bé trong ®æi míi
lµ rÊt quan träng bëi mét sè s¶n phÈm t¹o ra nÕu muèn ®îc thÞ trêng chÊp
nhËn th× cÇn ph¶i ®¸p øng ®îc nhiÒu mÆt nh: chÊt lîng, kiÓu d¸ng, mÉu m·…
nÕu chØ ®æi míi mét c¸ch “khËp khiÔng”, kh«ng ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch
®ång bé, ch¼ng h¹n chØ thay ®æi chÊt lîng s¶n phÈm mµ kh«ng thay ®æi kiÓu
d¸ng, mÉu m· th× ngêi tiªu dïng sÏ khã nhËn ra nh÷ng u ®iÓm míi cña s¶n
phÈm. Tõ ®ã sÏ lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ.
Tuy nhiªn, ®Ó ®æi míi ®ång bé ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã mét lîng vèn
lín, ®©y lµ mét trë ng¹i lín ®èi víi nhiÒu doanh nghiÖp. Do ®ã, nÕu thiÕu vèn
®Ó ®Çu t, th× doanh nghiÖp nªn thùc hiÖn gi¶i ph¸p t×nh thÕ lµ ®æi míi cã
träng ®iÓm. TÝnh träng ®iÓm cña ho¹t ®éng ®Çu t thÓ hiÖn ë chç: Doanh
nghiÖp chØ ®æi míi víi nh÷ng c«ng nghÖ chñ chèt mang tÝnh sèng cßn ®èi víi
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, tr¸nh viÖc ®Çu t dµn tr¶i,
lan trµn trong khi doanh nghiÖp ®ang thiÕu vèn.
+ §æi míi ph¶i ®ãn tríc ®îc yªu cÇu vµ thi hiÕu cña thÞ trêng:
Nh÷ng ®ßi hái cña thÞ trêng vÒ mét lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã cã thÓ thay ®æi rÊt
nhanh. NÕu doanh nghiÖp kh«ng ®iÒu tra, nghiªn cøu kü tríc khi thùc hiªn
ho¹t ®éng ®Çu t ®æi míi ch¾c ch¾n sÏ lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t
thËm chÝ c«ng t¸c ®æi míi sÏ hoµn toµn v« nghÜa.
1.2.3. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn quyÕt ®Þnh ®Çu t ®æi míi.
ViÖc ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ lµ ®ßi hái kh¸ch quan nhng nÕu
xÐt trªn gi¸c ®é qu¶n lý tµi chÝnh th× ho¹t ®éng ®Çu t nµy chÝnh lµ c¸c quyÕt
®Þnh ®Çu t dµi h¹n, ®Çu t kh«ng chØ cho hiÖn t¹i mµ ph¶i ®ãn ®Çu ®îc nh÷ng
tiÕn bé khoa häc kü thuËt trong t¬ng lai vµ cÇn cã mét nguån vèn lín. V×
vËy, ®Ó ®i ®Õn mét quyÕt ®Þnh ®Çu t ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i c©n nh¾c kü l-
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 7 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
ìng hµng lo¹t c¸c vÊn ®Ò chi phèi trùc tiÕp ®Õn quyÕt ®Þnh ®Çu t cña doanh
nghiÖp.
Mét lµ: TÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Çu t: Ho¹t ®éng ®Çu t dµi h¹n lu«n
chøa ®ùng trong nã rÊt nhiÒu rñi ro. Tríc khi quyÕt ®Þnh nªn hay kh«ng nªn
thùc hiÖn mét d ¸n ®Çu t dµi h¹n th× mçi doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®é
ch¾c ch¾n cña dù ¸n ®Çu t, ph¶i dù to¸n ®îc sù biÕn ®éng trong t¬ng lai vÒ
chi phÝ ®Çu t bá ra, thu nhËp nhËn ®îc tõ dù ¸n ®Çu t, l·i tiÒn vay vµ thuÕ, kh¶
n¨ng tiªu thô s¶n phÈm…®Ó thÊy ®îc tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. V× vËy, ph©n tÝch
tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n ®Çu t lµ c«ng viÖc ph¶i ®îc tiÕn hµnh rÊt kü lìng, tû mØ,
khoa häc tríc khi thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t.
Hai lµ: Sù tiÕn bé cña khoa häc vµ c«ng nghÖ: Khoa häc vµ c«ng nghÖ
lu«n lu«n thay ®æi, nã cã thÓ lµ thêi c¬ ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp biÕt ®ãn
tríc vµ n¾m lÊy nã nhng nã còng cã thÓ lµ nguy c¬ ®e däa ®èi víi c¸c doanh
nghiÖp nÕu sù tÝnh to¸n, dù b¸o cña doanh nghiÖp thiÕu chÝnh x¸c. C¸c doanh
nghiÓp tríc khi thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t cÇn ph¶i tÝnh ®Õn nh÷ng tiÕn bé trong t-
¬ng lai cña khoa häc c«ng nghÖ ®èi víi nh÷ng thiÕt bÞ m×nh sÏ ®Çu t, tõ ®ã cã
thÓ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c träng t©m còng nh c¸ch thøc ®Çu t ®æi míi trang thiÕt
bÞ. Trong ®Çu t ®«i khi ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i d¸m chÊp nhËn sù m¹o
hiÓm ®Ó cã thÓ tung ra thÞ trêng nh÷ng s¶n phÈm míi cã hµm lîng c«ng nghÖ
cao b»ng c¸ch tiÕp cËn kÞp thêi víi sù tiÕn bé cña khoa häc c«ng nghÖ ®Ó ®æi
míi trang thiÕt bÞ. Tuy nhiªn sù m¹o hiÓm nµy ph¶i ®îc c©n nh¾c kü lìng vµ
cã nhiÒu kh¶ n¨ng thµnh c«ng.
Ba lµ: ThÞ trêng vµ sù c¹nh tranh: Mét dù ¸n ®Çu t chØ cã thÓ ®îc chÊp
nhËn khi nã cã kh¶ n¨ng t¹o ra lîi thÕ cho doanh nghiÖp trong c¹nh tranh, cã
kh¶ n¨ng s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái ngµy cµng
phong phó vµ kh¾t khe cña thÞ trêng. V× vËy, khi ®a ra mét quyÕt ®Þnh ®Çu t
®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh hiÖn t¹i cña b¶n th©n doanh
nghiÖp, t×nh h×nh c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp còng nh dù ®o¸n diÔn
biÕn t×nh h×nh thÞ trêng trong t¬ng lai ®Ó lùa chän ph¬ng thøc ®Çu t thÝch hîp.
Bèn lµ: Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp: Doanh nghiÖp kh«ng
thÓ tiÕn hµnh c¸c dù ¸n ®Çu t khi nã n»m ngoµi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh.
Ho¹t ®éng ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ lu«n mang tÝnh hai mÆt. Mét mÆt,
nã ®em l¹i diÖn m¹o míi, t¹o ta lîi thÕ trong c¹nh tranh vµ uy tÝn cho doanh
nghiÖp. MÆt kh¸c, ®ã lµ ho¹t ®éng ®Çu t cho t¬ng lai, lu«n chøa ®ùng nh÷ng
rñi ro vµ m¹o hiÓm. Mét c¬ cÊu tµi chÝnh v÷ng ch¾c sÏ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt
®Õn sù tån t¹i cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy c«ng t¸c ®Çu t ®æi míi m¸y
mãc thiÕt bÞ ph¶i quan t©m tíi t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i thêi ®iÓm ®Çu t, trong
qu¸ tr×nh ®Çu t, hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t. Cã nh vËy doanh nghiÖp míi
tr¸nh ®îc nh÷ng có sèc vÒ tµi chÝnh do h©u qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t sai lÇm
g©y ra.
Nhu cÇu vÒ vèn cho ho¹t ®éng ®Çu t lµ rÊt lín, nã ph¸t sinh liªn tôc.
T×nh tr¹ng chung t¹i c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ nguån vèn tù cã rÊt h¹n
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 8 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
hÑp vµ thêng kh«ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu sö dông. V× vËy, ®Ó cã ®ñ vèn thùc
hiÖn ho¹t ®éng ®Çu t th× doanh nghiÖp ph¶i huy ®éng thªm vèn tõ c¸c nguån
kh¸c lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái. Tuy nhiªn, khi huy ®éng c¸c nguån vèn doanh
nghiÖp cÇn lu ý mét sè vÊn ®Ò sau:
* ViÖc ®a d¹ng hãa c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn lµ cÇn thiÕt nhng ph¶i
®¶m b¶o t«n träng c¸c nguyªn t¾c tµi chÝnh nha: Kh«ng huy ®éng vèn ng¾n
h¹n ®Ó ®Çu t dµi h¹n, lîng vèn vay vît qu¸ xa so víi lîng vèn tù cã dÉn tíi hÖ
sè nî lªn cao vµ cã thÓ mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n.
* Chi phÝ sö dông vèn: Doanh nghiÖp khi huy ®éng vèn cÇn so s¸nh
gi÷a chi phÝ sö dông vèn vµ kÕt qu¶ thu ®îc tõ viÖc sö dông vèn vay ®ã. MÆt
kh¸c, thêi gian vay ph¶i phï hîp víi thêi gian khÊu hao, víi chu kú lu©n
chuyÓn cña TSC§ ®îc h×nh thµnh tõ vèn vay.
Ngoµi ra cßn cã mét sè nh©n tè kh¸c còng ¶nh hëng tíi quyÕt ®Þnh ®Çu
t ®æi míi m¸y mãc, thiÕt bÞ t¹i doanh nghiÖp nh: c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn
kinh tÕ x· héi cña Nhµ níc, tÝnh rñi ro cña ho¹t ®éng ®Çu t….
Nh vËy, ®Ó viÖc huy ®éng vèn ®æi míi m¸y mãc, thiÕt bÞ c«ng nghÖ
®óng híng, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao th× tríc khi thùc hiÖn c¸c dù ¸n
®Çu t doanh nghiÖp cÇn nghiªn cøu kü c¸c vÊn ®Ò ®· ®ù¬c ®Ò cËp ë trªn. §ã
chÝnh lµ c¬ së quan träng ®Ó ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t ®óng híng ®¶m
b¶o sù thµnh c«ng cña ho¹t ®éng ®Çu t.
1.3 C¸c nguån tµi trî cho viÖc ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ trong c¸c
doanh nghiÖp hiÖn nay
Mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ m¹nh mÏ lu«n ®ång hµnh víi nã lµ
sù ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ ho¹t ®éng hiÖu qu¶ cña c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi
thµnh phÇn kinh tÕ. Tuy nhiªn, thùc tr¹ng kinh tÕ ViÖt Nam nh÷ng n¨m võa
qua cho thÊy c¸c doanh nghiÖp lu«n trong t×nh tr¹ng “®ãi” vèn ®Æc biÖt lµ c¸c
doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá chiÕm ®¹i bé phËn c¸c doanh nghiÖp
ViÖt Nam. VËy ®©u lµ nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng trªn?
Tríc hÕt cã thÓ thÊy c¸c doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá khã cã ®iÒu
kiÖn ®Ó tiÕp cËn víi nguån tÝn dông ng©n hµng víi chi phÝ thÊp bëi do cã quy
m« nhá nªn khi cÇn vay vèn l¹i thiÕu tµi s¶n ®¶m b¶o. Mµ theo nghÞ ®Þnh
178/1999/N§- CP quy ®Þnh ®èi víi kh¸ch hµng vay kh«ng cã ®¶m b¶o b»ng
tµi s¶n th× ngoµi cã ph¬ng ¸n kh¶ thi cßn ph¶i cã kÕt qu¶ kinh doanh l·i trong
2 n¨m liÒn kÒ víi thêi ®iÓm xem xÐt cho vay. Quy ®Þnh nh vËy rÊt khã kh¨n
cho c¸c doanh nghiÖp bëi sù biÕn ®éng thÞ trêng- gi¸ car cã thÓ t¹o cho
doanh nghiÖp lç t¹m thêi.
C¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ®· vËy, c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc còng th-
êng gÆp khã kh¨n vÒ vèn do nguån vèn ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp cßn rÊt h¹n
hÑp so víi nhu cÇu ®Çu t cña doanh nghiÖp. MÆc dï nh÷ng n¨m qua thu ng©n
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 9 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
s¸ch Nhµ níc kh«ng ngõng t¨ng nhng kÐo theo ®ã lµ c¸c kho¶n chi ng©n
s¸ch Nhµ níc còng t¨ng, thËm chi cßn r¬i vµo t×nh tr¹ng béi chi ng©n s¸ch
Nhµ níc. ChÝnh v× vËy mµ khi cã nhu cÇu vèn cho ®æi míi tµi s¶n th× c¸c
doanh nghiÖp Nhµ níc còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n.
Ngoµi ra thùc tÕ còng cho thÊy tuy ®· chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch
ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng nhng c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cò cßn
¶nh hëng kh¸ lín ®Õn c¸c doanh nghiÖp, mét sè doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ c¸c
doanh nghiÖp Nhµ níc cßn cã søc ú kh¸ lín, cßn cã t©m lý û l¹i vµo Nhµ níc,
thiÕu sù t×m tßi s¸ng t¹o trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh. C¸c doanh nghiÖp cßn “rôt rÌ”, kh«ng d¸m m¹o hiÓm, chÊp
nhËn ®¬ng ®Çu víi rñi ro ®Ó huy ®éng vèn tõ bªn ngoµi.
Ngoµi ra cßn cã nhiÒu lý do kh¸c dÉn tíi hiÖn tîng thiÕu vèn t¹i c¸c
doanh nghiÖp nh c¬ chÕ vay vèn tÝn dông cßn kh¸ cøng nh¾c, nguyªn t¾c, thÞ
trêng vèn (thÞ trêng tËp trung) t¹i ViÖt Nam cßn cha ph¸t triÓn hoµn thiÖn nªn
cha ph¸t huy ®îc tèi ®a vai trß lµ trung gian tµi chÝnh cña nÒn kinh tÕ…
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, nhu cÇu vèn cho ®æi míi m¸y
mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®îc ®Æt ra nh mét yªu cÇu cÊp b¸ch tríc søc Ðp cña
thÞ trêng, c¹nh tranh…§Ó thuËn tiÖn cho viÖc huy ®éng qu¶n lý vµ sö dông
vèn, c¸c nguån cã thÓ tµi trî cho viªc ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng
nghÖ cña doanh nghiÖp cã thÓ ®îc chia thµnh nguån vèn bªn trong vµ nguån
vèn bªn ngoµi.
1.3.1 Nguån vèn bªn trong
1.3.1.1 Quü khÊu hao c¬ b¶n
Quü khÊu hao ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së sè tiÒn trÝch khÊu hao tµi s¶n cè
®Þnh ®îc tÝch luü l¹i. Quü khÊu hao lín dÇn lªn cïng víi sù gi¶m dÇn vÒ mÆt
gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña tµi s¶n cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. Môc
®Ých nguyªn thuû cña viÖc trÝch lËp quü khÊu hao lµ nh»m t¸i s¶n xuÊt gi¶n
®¬n vµ t¸i s¶n xuÊt më réng tµi s¶n cè ®Þnh. Tríc ®©y sè tiÒn khÊu hao ®îc
gi÷ l¹i t¹i c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc rÊt nhá bÐ bëi doanh nghiÖp Nhµ níc
kh«ng cã quyÒn sö dông sè tiÒn khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cã nguån gèc tõ
ng©n s¸ch Nhµ níc. Tuy nhiªn, gÇn 10 n¨m trë l¹i ®©y, Nhµ níc ®· t¹o ®iÒu
kiÖn thuËn lîi cho viÖc ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ cho c¸c doanh nghiÖp
Nhµ níc b»ng c¸ch giao toµn bé sè tiÒn khÊu hao cho doanh nghiÖp. §©y lµ
mét thay ®æi hoµn toµn phï hîp ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay viÖc ®æi
míi m¸y mãc thiÕt bÞ cã thÓ coi lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng ®Ó
c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®øng v÷ng vµ kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña m×nh trªn thÞ tr-
êng.
1.3.1.2 Lîi nhuËn ®Ó l¹i ®Ó t¸i ®Çu t
Lîi nhuËn lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a thu nhËp vµ chi phÝ mµ doanh nghiÖp
®· bá ra trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. Sau khi ®· hoµn thµnh nghÜa vô nép
thuÕ, chuyÓn lç theo quy ®Þnh cña LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp th× doanh
nghiÖp tù quyÕt ®Þnh viÖc trÝch lËp c¸c quü theo môc ®Ých cña m×nh. Riªng
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 10 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
®èi víi doanh nghiÖp Nhµ níc theo quy ®Þnh t¹i ®iÓm 8 §iÒu 17 LuËt Doanh
nghiÖp Nhµ níc n¨m 2003, sau khi trÝch lËp quü dù phßng tµi chÝnh, phÇn lîi
nhuËn ph©n chia theo nguån vèn Nhµ níc ®Çu t ®îc dïng ®Ó t¸i ®Çu t. Nh vËy
cè thÓ thÊy nguån lîi nhuËn ®Ó l¹i t¸i ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng
nghÖ cña doanh nghiÖp lµ mét nguån vèn quan träng vµ doanh nghiÖp cã thÓ
chñ ®éng huy ®éng tõ viÖc trÝch lËp quü ®Çu t ph¸t triÓn cho phï hîp víi nhu
cÇu vèn nãi chung vµ yªu cÇu ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh nãi riªng.
1.3.1.3 Nguån vèn tõ thanh lý nhîng b¸n Tµi s¶n cè ®Þnh
§©y lµ nguån vèn mang tÝnh chÊt t¹m thêi song ë mét sè doanh nghiÖp, sè
tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn dïng, tµi s¶n cè ®Þnh h háng chê thanh lý chiÕm
tû träng kh«ng nhá v× vËy viÖc thanh lý nhîng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng
nh÷ng sÏ gi¶m bít chi phÝ b¶o qu¶n, söa ch÷a mµ cßn gi¶i phãng ®îc phÇn
vèn ø ®äng trong c¸c tµi s¶n ®ã, gãp phÇn bæ sung thªm vèn cho ®æi míi
thiÕt bÞ c«ng nghÖ cña doanh nghiÖp.
Tµi trî co nhu cÇu ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ b»ng nguån vèn bªn trong
lu«n ®îc doanh nghiÖp ®Æc biÖt u tiªn hµng ®Çu. Bëi ®©y lµ nguån vèn thuéc
së h÷u Nhµ níc, doanh nghiÖp cã toµn quyÒn quyÕt ®Þnh trong viÖc sö dông
nªn sö dông nguån vèn nµy kh¸ linh ho¹t vµ kh«ng ph¶i chÞu søc Ðp nh khi
sö dông nguån vèn vay.
1.3.2 Nguån vèn bªn ngoµi
1.3.2.1 Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu
§©y lµ h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸ ®Æc trng vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ huy ®éng
vèn cao ë nh÷ng quèc gia cã thÞ trêng vèn ph¸t triÓn. ViÖc sö dông tr¸i phiÕu
®Ó tµi trî dµi h¹n cho nhu cÇu ®Çu t sÏ t¹o ra sù linh ho¹t h¬n cho doanh
nghiÖp bëi doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng ®Çu t mµ kh«ng ph¶i
tu©n thñ mét lo¹t c¸c quy chÕ tÝn dông nh sö dông vèn vay ng©n hµng. Ph¸t
hµnh tr¸i phiÕu cã thÓ huy ®éng ®îc vèn ®Çu t cho doanh nghiÖp trong mét
kho¶ng thêi gian ng¾n mµ quyÒn kiÓm so¸t vµ l·nh ®¹o doanh nghiÖp kh«ng
bÞ x¸o trén vµ nguån nµy l¹i cã chi phÝ thÊp do ®îc tÝnh trõ khi tÝnh thuÕ thu
nhËp doanh nghiÖp.
1.3.2.2 Ph¸t hµnh cæ phiÕu
MÆc dï ph¸t hµnh cæ phiÕu cßn lµ mét h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸ míi
mÎ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nhng ®©y lµ mét híng ®i rÊt cã triÓn
väng bëi ë níc ta thÞ trêng chøng kho¸n ®· ®i vµo ho¹t ®éng cïng víi nã lµ
chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ cña ChÝnh
phñ. ViÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu sÏ lµm t¨ng vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp
vµ quyÒn kiÓm so¸t doanh nghiÖp cã thÓ bÞ chia sÎ tuy nhiªn nã l¹i gióp
doanh nghiÖp kh«ng ph¶i ®¬ng ®Çu víi g¸nh nÆng nî nÇn.
1.3.2.3 Vay dµi h¹n ng©n hµng
§©y lµ mét h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸ phæ biÕn hiÖn nay. NÕu thùc
hiÖn theo ph¬ng thøc huy ®éng vèn nµy doanh nghiÖp ph¶i tr¶ vèn gèc vµ l·i
vay sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh. §©y lµ mét nguån vèn cã chi phÝ thÊp song
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 11 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
doanh nghiÖp ®Ó tiÕp cËn ®îc nguån vèn nµy th× cÇn ph¶i cã tµi s¶n cÇm cè,
thÕ chÊp. Ngoµi ra nã cßn lµm cho hÖ sè nî cña doanh nghiÖp t¨ng cao khiÕn
doanh nghiÖp lu«n cã nguy c¬ gÆp rñi ro vÒ mÆt tµi chÝnh. Tuy nhiªn ®Ó t¹o
®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®Çu t ®æi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, hiÖn nay
c¸c ng©n hµng ®ang cã chñ tr¬ng níi láng h¬n n÷a c¸c ®iÒu kiÖn tÝn dông. V×
thÕ ®©y ®îc coi lµ mét nguån tµi trî rÊt quan träng cho ®æi míi trong ®iÒu
kiÖn doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá.
1.3.2.4 Vay c¸n bé c«ng nh©n viªn
So víi vay ng©n hµng th× vay vèn tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn cã h¹n chÕ lµ
sè vèn vay thêng kh«ng lín nhng l¹i cã thÓ vay trong mét thêi gian dµi,
kh«ng cÇn ph¶i thÕ chÊp tµi s¶n ®ång thêi sÏ t¹o ra sù g¾n bã mËt thiÕt gi÷a
c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ doanh nghiÖp, thóc ®Èy hä tÝch cùc h¬n trong lao
®éng vµ cã ý thøc h¬n trong viÖc b¶o qu¶n, gi÷ g×n tµi s¶n.
1.3.2.5 Vèn liªn doanh liªn kÕt
Sù c¹nh tranh gay g¾t buéc c¸c doanh nghiÖp thay v× t×m c¸ch lo¹i bá lÉn
nhau th× liªn doanh liªn kÕt, s¸p nhËp l¹i ®Ó cïng nhau ph¸t triÓn ®îc coi lµ
mét xu thÕ cã nhiÒu triÓn väng. ViÖc chuyÓn tõ ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i, hîp
t¸c cïng ph¸t triÓn ®· ®em l¹i nhiÒu lîi thÕ. Khi tiÕn hµnh liªn doanh liªn kÕt,
doanh nghiÖp võa cã thÓ huy ®éng ®îc mét lîng vèn chñ së h÷u ®ñ lín ®¸p
øng cho nhu cÇu ®Çu t ph¸t triÓn, l¹i võa cã thÓ n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý vµ
sö dông thiÕt bÞ c«ng nghÖ, tËn dông ®îc c¸c u thÕ hiÖn cã cña c¸c bªn liªn
doanh. Xu híng hiÖn nay lµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam tiÕn hµnh liªn doanh
víi c¸c ®èi t¸c níc ngoµi. Bªn ViÖt Nam gãp vèn b»ng ®Êt ®ai, nhµ xëng lµ
chñ yÕu cßn bªn níc ngoµi gãp vèn b»ng m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ hoÆc
b»ng tiÒn. Nh vËy ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ cã thÓ nhê ®ã ®Çu t
®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt. Tuy nhiªn khi liªn
doanh trë ng¹i lín nhÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ã lµ sù thiÕu
kinh nghiÖm, tr×nh ®é vÒ khoa häc c«ng nghÖ cßn h¹n chÕ. V× thÕ ®Ó liªn
doanh thùc sù ®em l¹i hiÖu qu¶ cao th× doanh nghiÖp cÇn ph¶i chó träng ®Õn
c«ng t¸c qu¶n lý, ®µo t¹o nh©n lùc ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®Æt ra. Ngoµi ra
doanh nghiÖp cßn cã thÓ t×m nguån tµi trî cho ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ
c«ng nghÖ b»ng c¸ch kªu gäi viÖn trî, thu hót ®Çu t cña c¸c tæ chøc phi chÝnh
phñ, ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi…
Trªn ®©y lµ mét sè nguån tµi trî chñ yÕu mµ doanh nghiÖp cã thÓ huy
®éng ®¸p øng nhu cÇu ®æi míi. Doanh nghiÖp nªn linh ho¹t trong viÖc lùa
chän c¸c ph¬ng thøc huy ®éng vèn sao cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ t¹i
doanh nghiÖp, tèt nhÊt lµ doanh nghiÖp nªn kÕt hîp cïng lóc nhiÒu ph¬ng
thøc huy ®éng. Trong huy ®éng vèn cho ®Çu t ®æi míi th× c¶ hai nguån vèn
bªn trong vµ bªn ngoµi ®Òu ph¶i ®îc coi träng song nguån vèn bªn trong
lu«n gi÷ vai tr× quyÕt ®Þnh. ViÖc huy ®éng vèn tõ bªn ngoµi ®ßi hái doanh
nghiÖp lu«n ph¶i c©n ®èi víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh ®Ó ®¶m b¶o cã t×nh
h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh, ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong t¬ng lai.
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 12 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng vÒ thiÕt bÞ c«ng nghÖ vµ c«ng
t¸c huy ®éng vèn ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ t¹i C«ng
ty Cæ phÇn dÖt 10/10
2.1. Tæng quan vÒ c«ng ty Cæ phÇn dÖt 10/10
2.1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty.
C«ng ty cæ phÇn dÖt 10/10 (10/10 Textile joint stock company –
TEXJOCO) ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh thµnh lËp sè 5784/Q§-UB ngµy
29/12/1999 cña UBND Thµnh phè Hµ Néi.
Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty ®îc chia thµnh 4 giai
®o¹n:
+ Giai ®o¹n 1: Tõ 1973 – 6/1975.
§Çu n¨m 1973 së c«ng nghiÖp Hµ Néi giao cho mét nhãm c¸n bé c«ng
nh©n viªn gåm 14 ngêi thµnh lËp nªn Ban nghiªn cøu dÖt Kokett s¶n xuÊt thö
v¶i valyde, v¶i tuyn trªn c¬ së d©y chuyÒn m¸y mãc cña céng hßa d©n chñ
§øc. Sau mét thêi gian chÕ thö, ngµy 1/9/1974 xÝ nghiÖp ®· chÕ thµnh c«ng
v¶i valyde b»ng sîi visco vµ cho xuÊt xëng.
Cuèi n¨m 1974 së c«ng nghiÖp Hµ Néi ®· ®Ò nghÞ UBND Thµnh phè
Hµ Néi ®Çu t thªm c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ m¸y mãc kü thuËt c«ng nghÖ, lao
®éng cïng víi quyÕt ®Þnh sè 2580/Q§ - UB ngµy 10/10/1974 ®Æt tªn lµ xÝ
nghiÖp dÖt10/10. Lóc ®Çu xÝ nghiÖp cã tæng diÖn tÝch mÆt b»ng 580 m2.
+ Giai ®o¹n 2: Tõ 7/1975 – 1982. §©y lµ giai ®o¹n xÝ nghiÖp s¶n
xuÊt kinh doanh theo kÕ ho¹ch cña Nhµ níc. Th¸ng 7/1975 xÝ nghiÖp ®îc
chÝnh thøc nhËn c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh do Nhµ níc giao víi toµn bé vËt t,
nguyªn vËt liÖu do Nhµ níc cÊp. §Çu n¨m 1976 v¶i tuyn ®îc ®a vµo s¶n xuÊt
®¹i trµ, ®¸nh dÊu mét bíc ngoÆt c¬ b¶n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña xÝ
nghiÖp. Tuy nhiªn, trong giai ®o¹n nµy viÖc t×m nguån ®Çu vµo vµ thÞ trêng
tiªu thô do chÝnh phñ quyÕt ®Þnh, v× thÕ xÝ nghiÖp kh«ng cã ®éng lùc ®Ó n©ng
cao chÊt lîng s¶n phÈm, s¸ng t¹o trong kh©u thiÕt kÕ s¶n phÈm míi.
+ Giai ®o¹n 3: Tõ 1983 – 1/2000. Ho¹t ®éng kinh doanh cña xÝ
nghiÖp cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ cho phï hîp víi c¬ chÕ míi. B»ng vèn tù
cã vµ ®i vay, chñ yÕu lµ vay cña Nhµ níc, xÝ nghiÖp ®· chñ ®éng më réng thÞ
trêng tiªu thô, thay thÕ m¸y mãc cò kü l¹c hËu, më réng mÆt b»ng s¶n xuÊt.
XÝ nghiÖp ®îc cÊp thªm 10000m2 ®Êt ë 253 Minh Khai ®Ó ®Æt c¸c ph©n xëng
s¶n xuÊt chÝnh.
Th¸ng 10/1992 XÝ nghiÖp dÖt 10/10 ®îc së c«ng nghiÖp Hµ Néi ®ång
ý chuyÓn ®æi tæ chøc cña m×nh thµnh C«ng ty dÖt 10/10 víi sè vèn kinh
doanh 4.201.760.000 VN§ trong ®ã vèn ng©n s¸ch lµ 2.775.540.000 VN§ vµ
nguån vèn tù bæ sung lµ 1.329.180.000 VN§.
+ Giai ®o¹n 4: Tõ ®Çu n¨m 2000 ®Õn nay. §©y lµ giai ®o¹n c«ng ty ®-
îc chän lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ ®i ®Çu trong kÕ ho¹ch cæ phÇn hãa cña
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 13 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Nhµ níc.Theo quyÕt ®Þnh sè 5784/Q§ - UB ngµy 29/12/1999 cña UBND TP
Hµ Néi quyÕt ®Þnh chuyÓn C«ng ty dÖt 10/10 thµnh C«ng ty Cæ phÇn dÖt
10/10. Giai ®o¹n nµy c«ng ty ®· tiÕp xóc vµ kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ, uy tÝn cña
m×nh trªn th¬ng trêng. C«ng ty ®Æc biÖt tËp trung vµo c«ng t¸c xuÊt khÈu vµ
coi ®©y lµ mòi nhän cña m×nh, bªn c¹nh ®ã còng kh«ng xem nhÑ thÞ trêng
néi ®Þa.
Tr¶i qua 30 n¨m x©y dùng vµ trëng thµnh, c«ng ty ®· ph¸t triÓn nhanh
chãng vÒ mäi mÆt, n¨ng ®éng s¸ng t¹o trong kinh doanh, lµm ¨n cã hiÖu qu¶,
c¸n bé c«ng nh©n viªn cã viÖc lµm æn ®Þnh vµ ®êi sèng kh«ng ngõng ®îc
n©ng cao.
2.1.2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña C«ng ty Cæ phÇn dÖt 10/10
Tõ khi míi thµnh lËp, víi vai trß lµ mét Doanh nghiÖp Nhµ níc, C«ng
ty dÖt 10/10 cã nhiÖm vô tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh theo chØ tiªu, kÕ ho¹ch
nhµ níc giao. Ngoµi ra c«ng ty cßn ph¶i chñ ®éng t×m kiÕm nguån nguyªn
liÖu ®Çu vµo, thÞ trêng tiªu thô ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh.
Tõ sau cæ phÇn hãa, chøc n¨ng nhiÖm vô cña c«ng ty ngµy cµng nÆng
nÒ h¬n. C«ng ty cã nhiÖm vô:
+ Tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh v¶i tuyn, mµn tuyn, v¶i rÌm che cöa vµ
c¸c lo¹i hµng dÖt, may phôc vô nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu.
+ NhËp khÈu c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ, phô tïng, nguyªn vËt liÖu, sîi,
hãa chÊt cña ngµnh dÖt – nhuém phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh.
+ Mua b¸n hãa chÊt, chÕ phÈm diÖt c«n trïng (Trõ hãa chÊt Nhµ níc
cÊm)
+ Kinh doanh th¬ng m¹i vµ dÞch vô c¸c lo¹i.
+ Hîp t¸c liªn doanh – liªn kÕt vµ lµm ®¹i lý cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ
trong vµ ngoµi níc nh»m më réng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
+ Tham gia mua, b¸n cæ phiÕu trªn thÞ trêng chøng kho¸n theo quy
®Þnh cña Nhµ níc ViÖt nam.
2.1.3 §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
2.1.3.1 §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt.
BiÓu sè 1: S¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt mµn tuyn vµ rÌm cöa
DÖt 1
§¬n ®Æt hµng Kho vËt t M¾c sîi KiÓm méc
DÖt 2
May 1
Kho thµnh phÈm §ãng gãi KCS C¾t V¨ng sÊy
May 2
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 14 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
T¹i C«ng ty Cæ phÇn dÖt 10/10, nguyªn vËt liÖu chÝnh ®îc sö dông ®Ó
s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã lµ sîi c¸c lo¹i nh: Sîi 75D/36F, 100D/36F, 150/48D,
50D/24….. ngoµi ra cßn cã c¸c phu liÖu nh kim, chØ, hãa chÊt….
C¸c nguyªn vËt liÖu nµy chñ yÕu lµ ®îc c«ng ty mua cña c¸c doanh
nghiÖp trong níc (c¸c doanh nghiÖp nµy cã thÓ tù s¶n xuÊt ®îc hoÆc còng cã
thÓ ph¶i nhËp khÈu tõ níc ngoµi).
S¶n phÈm cña c«ng ty chñ yÕu ®îc s¶n xuÊt th«ng qua c¸c ®¬n ®Æt hµng.
Khi c«ng ty nhËn ®îc ®¬n ®Æt hµng hoÆc ký ®îc hîp ®ång th× phßng kÕ ho¹ch
s¶n xuÊt sÏ x©y dùng kÕ ho¹ch, triÓn khai s¶n xuÊt. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc
b¾t ®Çu.
C¸c bóp sîi ®îc ®¸nh vµo cacbobin tïy theo m¸y to hoÆc m¸y nhá mµ sÏ
cã t¸m hoÆc bèn cacbobin ®Ó dÖt ra v¶i tuyn méc khæ 1,6 m. M¸y to sÏ dÖt ®-
îc 2 khæ v¶i tuyn méc, cßn m¸y nhá dÖt ®îc 1 khæ v¶i tuyn méc.
T¹i c¸c ph©n xëng dÖt, v¶i tuyn dÖt ra sÏ ®îc tæ kiÓm méc thuéc tæ kü
thuËt kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm tiÕn hµnh kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt lîng v¶i
vµ ph©n lo¹i v¶i thµnh v¶i lo¹i I, II, III. Trong giai ®o¹n nµy tiªu hao chñ yÕu
lµ kim dÖt (kim c¶nh, kim Ðp, kim ®ãng) vµ nÕu dÖt tuyn hoa hoÆc dÖt rÌm th×
sÏ tèn nhiÒu kim h¬n.
V¶i tuyn sau khi ®· qua kiÓm méc sÏ ®îc ®a ®Õn ph©n xëng v¨ng sÊy,
nhuém ®Ó ®Þnh h×nh v¶i tõ khæ 1,6 m sang khæ 1,8 m. Sau ®ã tiÕn hµnh tÈy
tr¾ng b»ng hãa chÊt tÈy.ë ®©y, hãa chÊt chñ yÕu c«ng ty sö dông lµ L¬Ivitec,
ngoµi ra cßn sö dông c¸c hãa chÊt nhuém kh¸c ®Ó nhuém thµnh v¶i tuyn
xanh hoÆc cá óa.
V¶i tuyn sau khi ®· ®Þnh h×nh, nhuém ®îc chuyÓn sang ph©n xëng c¾t.
T¹i ®©y tuyn cã thÓ ®îc ®ãng kiÖn (150m/kiÖn) hoÆc ®îc c¾t thµnh mµn c¸c
lo¹i (MD01, MD06, MT02, mµn c¸ nh©n…). ë c«ng ®o¹n nµy tiªu hao chñ
yÕu lµ phÊn v¹ch, phiÕu c¾t, phiÕu ®ãng gãi, kÐo, mùc dÊu.
Sau khi c¾t v¶i ®îc chuyÓn sang ph©n xëng may. T¹i ph©n xëng may sÏ
thùc hiÖn c«ng ®o¹n cuèi cïng vµ hoµn chØnh ra thµnh phÈm. Trong giai ®o¹n
nµy tiªu hao chñ yÕu lµ chØ c¸c lo¹i, viªn ch×, kim kh©u, len…
Thµnh phÈm sau khi hoµn chØnh ®îc chuyÓn qua bé phËn kiÓm tra chÊt
lîng s¶n phÈm (KCS). Sau ®ã thµnh phÈm ®îc ®ãng gãi vµ nhËp kho thµnh
phÈm.
2.1.3.2. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty Cæ phÇn dÖt 10/10
§Ó ®¸p øng yªu cÇu chuyªn m«n hãa s¶n xuÊt, thùc thi c¸c nhiÖm vô
qu¶n lý, c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý vµ s¶n xuÊt ®îc bè trÝ s¾p xÕp thµnh 7 phßng
ban vµ 6 ph©n xëng s¶n xuÊt theo kiÓu trùc tuyÕn chøc n¨ng. §©y lµ mét kiÓu
c¬ cÊu qu¶n lý ®ang ®îc ¸p dông réng r·i trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay.
C¸c bé phËn thùc thi nhiÖm vô theo chøc n¨ng cña m×nh vµ chÞu sù gi¸m s¸t
tõ trªn xuèng, bªn c¹nh ®ã c¸c phßng ban còng ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ víi
nhau ®¶m b¶o gi¶i quyÕt c«ng viÖc víi c«ng suÊt cao nhÊt vµ hoµn thµnh tiÕn
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 15 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
®é c«ng viÖc chung. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®îc thÓ hiÖn
qua s¬ ®å 1:
§¹i héi ®ång cæ ®«ng: §©y lµ c¬ quan quyÕt ®Þnh cao nhÊt cña c«ng ty.
Héi ®ång qu¶n trÞ: ChÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý c«ng ty, nh©n danh c«ng
ty ®Ó quyÕt ®Þnh mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn môc ®Ých, quyÒn lîi cña c«ng ty.
Ban kiÓm so¸t: KiÓm tra vµ ph¸t hiÖn c¸c sai ph¹m trong ho¹t ®éng
qu¶n lý ®iÒu hµnh vµ kinh doanh cña c«ng ty.
Gi¸m ®èc: Cã tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp qu¶n lý ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng
cña c«ng ty trªn c¬ së chÊp hµnh ®óng ®¾n chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch, chÕ ®é cña
Nhµ níc. ChÞu mäi tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
Gióp viÖc cho gi¸m ®èc lµ c¸c phã gi¸m ®èc:
+ Phã gi¸m ®èc s¶n xuÊt: ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt s¶n xuÊt, cung øng
vËt t, chÊt lîng s¶n phÈm.
+ Phã gi¸m ®èc kinh tÕ: Phô tr¸ch c«ng t¸c tiªu thô vµ më réng thÞ trêng
tiªu thô, t×m kiÕm thÞ trêng vµ ®¶m b¶o viÖc kinh doanh cña c«ng ty theo
®óng c¸c hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt.
C¸c phßng ban chøc n¨ng
+Phßng kü thuËt c¬ ®iÖn: Theo dâi toµn bé kü thuËt vµ quy tr×nh s¶n
xuÊt. X¸c ®Þnh møc tiªu hao vËt t vµ ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p gi¶m ®Þnh møc tiªu
hao vËt t. LËp kÕ ho¹ch dù phßng, söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ ®Þnh kú. Nghiªn
cøu c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i trêng, tæ chøc chÕ thö vµ kh«ng ngõng n©ng
cao chÊt lîng s¶n phÈm. Thùc hiÖn chøc n¨ng x©y dùng c¬ b¶n, söa ch÷a vµ
c¶i t¹o nhµ xëng.
+ Phßng kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm : KiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, vËt
t hµng hãa theo tiªu chuÈn quy ®Þnh cña c«ng ty. Nghiªn cøu, so¹n th¶o v¨n
b¶n liªn quan ®Õn hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng ISO ®Ó ban hµnh trong c«ng ty,
theo dâi viÖc thùc hiÖn c¸c v¨n b¶n néi quy qu¶n lý chÊt lîng, lu tr÷ v¨n b¶n,
tµi liÖu liªn quan ®Õn hÖ thèng ISO.
+ Phßng tæ chøc, b¶o vÖ: Tæ chøc qu¶n lý nh©n sù, tuyÓn chän ®Ò b¹t vµ
sö dông lao ®éng, thùc hiÖn c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch ®èi víi ngêi lao ®éng.
Thùc hiÖn x©y dùng quy chÕ, néi dung vÒ khen thëng, kû luËt ¸p dông trong
toµn c«ng ty. X©y dùng kÕ ho¹ch tiÒn l¬ng, c¸c ph¬ng ¸n tr¶ l¬ng theo s¶n
phÈm. §iÒu ®éng, s¾p xÕp nh©n lùc theo yªu cÇu cña s¶n xuÊt kinh doanh,
x©y dùng kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n kü thuËt ®¸p øng yªu
cÇu s¶n xuÊt. Qu¶n lý hå s¬ nh©n viªn, thùc hiÖn BHXH, tÝnh to¸n vµ kiÓm
tra viÖc chÊm c«ng lao ®éng ®Ó thanh to¸n tiÒn l¬ng hµng th¸ng.
Tæ chøc c«ng t¸c b¶o vÖ, ®¶m b¶o an toµn vÒ ngêi vµ tµi s¶n. Thùc hiÖn
c«ng t¸c phßng chèng ch¸y næ, ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc.
+ Phßng hµnh chÝnh y tÕ: Qu¶n lý c«ng tr×nh c«ng céng, ch¨m lo ®êi
sèng vµ sinh ho¹t cña ngêi lao ®éng trong c«ng ty. Ch¨m sãc søc kháe, kh¸m
ch÷a bÖnh, phßng chèng dÞch bÖnh. Tæ chøc c«ng t¸c v¨n th, v¨n phßng, tiÕp
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 16 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
nhËn c«ng v¨n giÊy tê, th tõ, b¸o chÝ, bu phÈm, fax theo quy ®Þnh. Qu¶n lý
con dÊu vµ giÊy tê kh¸c cã liªn quan.
+ Phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt: x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, qu¶n lý toµn
bé hÖ thèng vËt t , cÊp ph¸t vµ sö dông vËt t. X©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn
mÆt hµng míi, ®Çu t c«ng nghÖ kh«ng ngõng më réng s¶n xuÊt, tiÕp nhËn c¸c
yªu cÇu ®Æt hµng cña ®èi t¸c níc ngoµi. Thùc thi viÖc tÝnh to¸n vµ triÓn khai
c¸c biÖn ph¸p thùc thi kÕ ho¹ch ®ã.
+ Phßng kinh doanh: X©y dùng kÕ ho¹ch tiªu thô s¶n phÈm, t×m hiÓu thÞ
trêng, qu¶ng c¸o vµ giíi thiÖu s¶n phÈm, ký kÕt hîp ®ång mua b¸n, tiªu thu
s¶n phÈm. Theo dâi kiÓm tra c¸c ®iÓm tiªu thô ®Ó kÞp thêi cung øng s¶n
phÈm vµ thu tiÒn hµng. Qu¶n lý kho hµng, b¶o qu¶n vËt t hµng hãa.
+ Phßng tµi vô: Theo dâi t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty, t×nh h×nh nhËp,
xuÊt kho nguyªn vËt liÖu, t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, t×nh h×nh
qu¶n lý vµ lu©n chuyÓn vèn, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi tr¶ l¬ng cho ngêi
lao ®éng. LËp b¸o c¸o tµi chÝnh vµ quyÕt to¸n thuÕ.
T¹i c¸c ph©n xëng c¬ cÊu tæ chøc ®îc bè trÝ nh sau:
+ Bé phËn qu¶n lý gåm:
Qu¶n ®èc ph©n xëng: NhËn kÕ ho¹ch cña c«ng ty, qu¶n lý chung c¸c
kh©u, gi¸m s¸t chung t×nh h×nh s¶n xu©t cña ph©n xëng.
Phã qu¶n ®èc ph©n xëng: Cã nhiÖm vô bao qu¸t, ®«n ®èc c¸c tæ s¶n
xuÊt vµ mäi vÊn ®Ò ph¸t sinh trong ca m×nh qu¶n lý.
+Bé phËn gióp viÖc gåm:
-2 KCS ph©n xëng: KiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt cña ph©n x-
ëng
-2 thî söa m¸y
-1 Nh©n viªn thèng kª ph©n xëng.
Nh×n chung bé m¸y qu¶n lý ph©n xëng ®îc tæ chøc kh¸ chÆt chÏ, phï
hîp víi yªu cÇu s¶n xuÊt cña c«ng ty.
2.1.4. T×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh chñ yÕu cña C«ng ty Cæ
phÇn dÖt 10/10 trong mét sè n¨m gÇn ®©y.
2.1.4.1. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n
*ThuËn lîi:
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña c«ng ty nh×n chung lµ kh¸ tèt. Cã ®îc kÕt qu¶ ®ã lµ nhê c«ng ty ®· cã
mét sè ®iÒu kiÖn thuËn lîi.
Thø nhÊt lµ: KÓ tõ sau cæ phÇn hãa (n¨m 2000), ngêi lao ®éng ®· thùc
sù ®îc lµm chñ c«ng ty. Nhê vËy mµ hä h¨ng say lao ®éng, lµm viÖc cã tr¸ch
nhiÖm vµ lu«n nç lùc t×m tßi, cã nhiÒu s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt. Tõ ®ã t¹o
®iÒu kiÖn ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.
Thø hai lµ: S¶n phÈm chÝnh cña c«ng ty lµ mµn tuyn, v¶i tuyn. §©y lµ
mÆt hµng tiªu dïng thiÕt yÕu, ®ång thêi còng lµ s¶n phÈm truyÒn thèng ®îc
ngêi tiªu dïng tÝn nhiÖm.
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 17 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Thø ba lµ: MÆc dï gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng cã nhiÒu biÕn ®éng song ®èi
víi mµn tuyn, thÞ trêng trong vµ ngoµi níc cña c«ng ty l¹i kh¸ æn ®Þnh. C«ng
ty ®· cã mèi quan hÖ lµm ¨n tèt víi b¹n hµng trong vµ ngoµi níc, ®Æc biÖt lµ
thÞ trêng xuÊt khÈu truyÒn thèng: §an M¹ch. §iÒu nµy ®· ®em l¹i cho c«ng
ty cã c¬ së v÷ng ch¾c ®Ó ph¸t triÓn.
Thø t lµ: Tõ sau cæ phÇn hãa c«ng ty vÉn ®îc hëng chÝnh s¸ch u ®·i
thuÕ cña Nhµ níc gióp cho c«ng ty cã thªm nguån vèn ®Çu t më réng s¶n
xuÊt.
Thø n¨m lµ: C«ng ty lu«n cã mèi quan hÖ tÝn dông tèt víi Ng©n hµng
nhê vµo uy tÝn vµ sù t¨ng trëng râ rÖt cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.
ChÝnh nhê ®ã mµ c«ng ty cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn dÔ dµng h¬n víi nguån vèn cã
quy m« lín vµ chi phÝ thÊp nµy.
Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi, nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®· ®Æt c«ng ty ph¶i ®èi
mÆt víi kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n.
*Khã kh¨n
T×nh h×nh c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t ®· ®Æt c«ng ty tríc mét søc Ðp
kh¸ lín lµ lµm thÕ nµo ®Ó c¶i tiÕn, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh,
tuy nhiªn thiÕt bÞ c«ng nghÖ cña c«ng ty l¹i míi ®æi míi ®îc mét tû lÖkh¸
khiªm tèn
Mét sè nguyªn vËt liÖu c«ng ty vÉn ph¶i nhËp tõ níc ngoµi nh hãa
chÊt, thuèc nhuém…víi chi phÝ cao vµ cã sù biÕn ®éng lín vÒ gi¸ khiÕn c«ng
ty lu«n bÞ ®éng trong viÖc kiÓm so¸t chi phÝ ®Çu vµo. Ngoµi ra do ph¶i nhËp
tõ níc ngoµi nªn thñ tôc nhËp khÈu ®· khiÕn c«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ
kh«ng chñ ®éng ®îc vÒ mÆt thêi gian.
C«ng t¸c nghiªn cøu, më réng thÞ trêng tiªu thô cßn gÆp nhiÒu khã
kh¨n do c«ng ty vÉn cßn thiÕu m¹ng líi ph©n phèi s¶n phÈm (hiÖn nay c«ng
ty míi chØ cã c¸c cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm ë Hµ néi vµ mét chi nh¸nh ë
TP Hå ChÝ Minh).
C«ng ty gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc kiÓm so¸t thÞ trêng, ®Æc biÖt
lµ ®Ó chèng l¹i n¹n lµm hµng gi¶, hµng nh¸i g©y mÊt uy tÝn ®èi víi ngêi tiªu
dïng vÒ chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty.
HÖ thèng nhµ xëng cßn ph©n t¸n, thiÕu tËp trung, l¹i chËt hÑp. §iÒu
nµy ®· g©y khã kh¨n cho c«ng ty vÒ mÆt b»ng ®Ó më réng s¶n xuÊt ®ång thêi
còng lµm ph¸t sinh chi phÝ vËn chuyÓn, chi phÝ qu¶n lý lu kho t¹i c¸c ®Þa
®iÓm s¶n xuÊt kh¸c nhau.
2.1.4.2. KÕt qu¶ kinh doanh chñ yÕu cña c«ng ty qua mét sè n¨m
gÇn ®©y.
KÓ tõ sau cæ phÇn hãa ®Õn nay c«ng ty lu«n cã tèc ®é t¨ng trëng cao
vµ ®¹t ®îc mét sè kÕt qu¶ ®¸ng kÓ ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
B¶ng sè 2: B¶ng tæng hîp mét sè chØ tiªu chñ yÕu cña
C«ng ty Cæ phÇn dÖt 10/10
§¬n vÞ: TriÖu ®ång
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 18 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
N¨m
stt 2002 2003 2004
ChØ tiªu
1 Doanh thu 72.913 111.473 247.992
(Doanh thu hµng xuÊt khÈu) 44.969 92.025 227.674
C¸c kho¶n gi¶m trõ 1 - 350
2 Doanh thu thuÇn 72.912 111.473 247.674
3 Lîi nhuËn tríc thuÕ 2.986 3.372 4.243
Kho¶n nép ng©n s¸ch
4 373 361 532
(ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp)
3.711
5 Lîi nhuËn sau thuÕ 2.613 3.011
6 Lao ®éng b×nh qu©n (ngêi) 490 640 681
Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng(Tr®/ng-
7 1,355 1,630 1,600
êi/th¸ng)
Qua b¶ng trªn ta cã thÓ thÊy quy m« s¶n xuÊt cña c«ng ty kh«ng
ngõng ®îc më réng qua c¸c n¨m. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn ë doanh thu n¨m sau
lu«n cao h¬n n¨m tríc (n¨m 2003 so víi n¨m 2002 t¨ng 52.88%. t¬ng øng
víi sè tuyÖt ®èi t¨ng 38.560 triÖu VN§, n¨m 2004 t¨ng 136.519 triÖu VN§
so víi n¨m 2003 tøc ®· t¨ng 122,47%). Së dÜ c«ng ty cã ®îc tèc ®é t¨ng
doanh thu cao nh vËy chñ yÕu lµ do t¨ng vÒ doanh thu hµng xuÊt khÈu. HiÖn
nay c«ng ty ®ang nç lùc më réng s¶n xuÊt ®Ó ®¸p øng ®îc nhu cÇu cho ch¬ng
tr×nh chèng sèt rÐt ThÕ giíi, chñ yÕu tËp trung vµo khai th¸c thÞ trêng Ch©u
Phi.
Cïng víi viÖc t¨ng doanh thu th× lîi nhuËn còng t¨ng cao. N¨m 2003
t¨ng 12,93% so víi n¨m 2002 (t¬ng øng 396 triÖu VN§), ®Õn n¨m 2004 ®·
t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 25,83% (t¬ng øng 871 triÖu VN§). §Ó ®¹t ®îc kÕt
qu¶ ®¸ng mõng nh vËy tríc hÕt ph¶i kÓ ®Õn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn ®óng ®¾n
cña Ban l·nh ®¹o c«ng ty. N¨m 2002 c«ng ty ®· b¾t ®Çu xóc tiÕn c«ng t¸c
n©ng cÊp, c¶i t¹o m¸y mãc khiÕn s¶n lîng vµ doanh thu t¨ng cao. Ngoµi ra,
c«ng ty lu«n quan t©m, ®éng viªn ngêi lao ®éng h¨ng h¸i thi ®ua lao ®éng
s¶n xuÊt, th¸o gì khã kh¨n, n¨ng ®éng s¸ng t¹o, ®a d¹ng hãa c¸c chñng lo¹i
s¶n phÈm. Lao ®éng b×nh qu©n hµng n¨m kh«ng ngõng t¨ng lªn, ®ång thêi
kÐo theo ®ã lµ thu nhËp b×nh qu©n cña ngêi lao ®éng còng t¨ng vµ ®¹t møc
cao (1,6 TriÖu/ngêi/th¸ng).
Qua viÖc ph©n tÝch kh¸i qu¸t trªn ta cã thÓ thÊy mÆc dï chuyÓn sang
c¬ chÕ thÞ trêng, c«ng ty gÆp ph¶i kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n song c«ng ty ®·
tõng bíc ®a ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®i vµo æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn.
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 19 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Tuy nhiªn còng ph¶i thÊy r»ng bªn c¹nh viÖc n¨m 2004 doanh thu ®¹t
248 tû ®ång th× kho¶n gi¶m trõ do ph¶i gi¶m gi¸ hµng b¸n còng t¨ng cao
nhÊt trong 3 n¨m gÇn ®©y. §©y ®îc coi lµ mét tån t¹i cña c«ng ty cÇn ph¶i ®-
îc kh¾c phôc. Cã nhiÒu nguyªn nh©n dÉn tíi tån t¹i nµy tuy nhiªn mét trong
nh÷ng nguyªn nh©n mµ chóng ta cÇn ph¶i xem xÐt ®ã lµ ph¶i ch¨ng c«ng ty
ph¶i gi¶m gi¸ hµng b¸n lµ do ®· cã nh÷ng lçi nhÊt ®Þnh trong s¶n phÈm mµ
®iÒu nµy cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn hiÖn tr¹ng cña m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng
ty. VËy chóng ta sÏ xem xÐt t×nh h×nh trang bÞ, sö dông TSC§ vµ m¸y mãc
thiÕt bÞ cña c«ng ty ®Ó thÊy râ h¬n vÊn ®Ò nµy.
2.2. Thùc tr¹ng vÒ trang bÞ sö dông TSC§ vµ m¸y mãc thiÕt bÞ t¹i C«ng
ty Cæ phÇn dÖt 10/10.
Lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp ®i ®Çu trong c«ng t¸c cæ phÇn hãa
DNNN theo chñ tr¬ng cña ChÝnh phñ, kÓ tõ sau cæ phÇn hãa C«ng ty Cæ
phÇn dÖt 10/10 ®· kh«ng ngõng v¬n lªn, chñ ®éng trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô
s¶n phÈm. Doanh thu tiªu thô kh«ng ngõng t¨ng cao, cïng víi ®ã c«ng ty
còng ngµy cµng chó träng h¬n ®Õn viÖc ®Çu t vµo TSC§ ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c
®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ. HiÖn nay, hÇu hÕt m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty ® -
îc nhËp tõ §øc, NhËt, Trung Quèc… HÇu hÕt c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ nµy lµm
viÖc theo chÕ ®é tù ®éng hoÆc b¸n tù ®éng.
§Ó thÊy râ h¬n c¬ cÊu TSC§ vµ t×nh h×nh ®Çu t vµo TSC§ cña c«ng ty ta xem
chi tiÕt t¹i b¶ng sè 3
Qua b¶ng 3 ta thÊy tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ngµy 31/12/2004 tæng nguyªn
gi¸ TSC§ lµ 73.661 triÖu VN§, trong ®ã m¸y mãc thiÕt bÞ chiÕm tû träng lín
nhÊt (chiÕm 79,89% tæng nguyªn gi¸ TSC§) víi tæng nguyªn gi¸ lµ 58.844
triÖu VN§. Nhãm TSC§ chiÕm tû träng lín thø hai lµ Nhµ cöa vËt kiÕn tróc
(chiÕm 17,59% tæng nguyªn gi¸ TSC§), tiÕp ®Õn lµ Ph¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn
dÉn (chiÕm 1,69%) vµ sau cïng lµ thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý cã nguyªn gi¸ lµ
612 triÖu VN§ (chiÕm 0,83%).
Nh×n chung ta cã thÓ thÊy c¬ cÊu TSC§ cña C«ng ty Cæ phÇn dÖt
10/10 nh vËy lµ kh¸ hîp lý bëi c«ng ty lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt, v× thÕ
nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ ph¶i chiÕm tû träng lín nhÊt. Tuy nhiªn, nhãm ph¬ng
tiÖn vËn t¶i l¹i chiÕm tû träng h¬i thÊp v× thÕ kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu vÒ
chuyªn chë hµng hãa nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn cña c«ng ty hiÖn nay mÆt b»ng
s¶n xuÊt cßn ph©n t¸n, kh«ng tËp trung.
Qua b¶ng trªn ta còng cã thÓ thÊy trong n¨m c«ng ty ®· ®Çu t thªm vµo
TSC§ 20.974 triÖu VN§. Trong ®ã ®Çu t vµo m¸y mãc thiÕt bÞ t¨ng 20.269
triÖu VN§ (t¨ng 50,31% so víi ®Çu n¨m 2004). §iÒu nµy cho thÊy c«ng ty
®· chó träng vµ u tiªn cho viÖc ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ. Bªn c¹nh ®ã c«ng
ty còng ®· tiÕn hµnh thanh lý mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ ®· hÕt thêi gian sö
dông, kh«ng cßn ®¸p øng ®îc tÝnh ®ång bé trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt víi
tæng nguyªn gi¸ lµ 527 triÖu VN§. §©y lµ mét híng ®Çu t ®óng ®¾n trong
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 20 Líp K39 11.06
Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu huy ®éng vèn ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ t¹i
C«ng ty cæ phÇn dÖt 10/10
Ch¬ng 1: TÇm quan träng cña viÖc ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ ®èi víi sù
ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
1.1 Tµi s¶n cè ®Þnh vµ vèn cè ®Þnh
NÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng XHCN cã sù can thiÖp cña Nhµ níc lµ
con ®êng ph¸t triÓn kinh tÕ ®óng ®¾n. Theo ®ã nÒn kinh tÕ ngµy mét ph¸t
triÓn, cïng víi nã lµ sù ph¸t triÓn tÊt yÕu cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ mµ cô
thÓ h¬n lµ cña tõng doanh nghiÖp. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, lîi nhuËn ®· trë
thµnh môc tiªu hµng ®Çu vµ mang tÝnh sèng cßn cña mçi doanh nghiÖp
§èi víi mçi doanh nghiÖp, ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, t¹o ra s¶n phÈm cÇn cã ba
yÕu tè lµ: t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng. C¸c t liÖu lao
®éng (m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ xëng, ph¬ng tiÖn vËn t¶i…) lµ nh÷ng ph¬ng tiÖn
vËt chÊt mµ con ngêi sö dông ®Ó t¸c ®éng vµo ®èi tîng lao ®éng, biÕn ®æi nã
theo môc ®Ých cña m×nh. Bé phËn quan trong nhÊt trong c¸c t liÖu lao ®éng ®-
îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®ã lµ tµi s¶n cè ®Þnh .
1.1.1.Tµi s¶n cè ®Þnh
1.1.1.1 Kh¸i niÖm
Tµi s¶n cè ®Þnh lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng chñ yÕu, tham gia mét c¸ch trùc tiÕp
hay gi¸n tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, quyÕt ®Þnh tr×nh ®é
s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp
1.1.1.2 Tiªu chuÈn x¸c ®Þnh tµi s¶n cè ®Þnh
§Ó ®îc coi lµ tµi s¶n cè ®Þnh th× c¸c t liÖu lao ®éng ph¶i tho¶ m·n ®ång thêi
4 tiªu chuÈn sau:
+ Ch¾c ch¾n thu ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai tõ viÖc sö dông tµi s¶n ®ã
+ Nguyªn gi¸ tµi s¶n ph¶i ®îc x¸c ®Þnh mét c¸ch tin cËy
+ Cã thêi gian sö dông íc tÝnh trªn mét n¨m
+ Cã gi¸ trÞ lín, ®ñ tiªu chuÈn gi¸ trÞ theo quy ®Þnh. Theo quyÕt ®Þnh
206/2003/ Q§- BTC ban hµnh ngµy 12/12/2003 th× tµi s¶n cè ®Þnh ph¶i cã
gi¸ trÞ tõ 1.000.000 ®ång trë lªn
§Æc ®iÓm chung cña tµi s¶n cè ®Þnh lµ tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt
s¶n phÈm. Trong qu¸ tr×nh ®ã, h×nh th¸i vËt chÊt vµ ®Æc tÝnh sö dông ban ®Çu
cña tµi s¶n cè ®Þnh lµ kh«ng thay ®æi song gi¸ trÞ cña nã l¹i ®îc chuyÓn dÞch
dÇn dÇn tõng phÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. Bé phËn gi¸ trÞ chuyÓn
dÞch nµy cÊu thµnh mét yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
vµ ®îc bï ®¾p mçi khi s¶n phÈm ®îc tiªu thô.
1.1.1.3 Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh
Trong doanh nghiÖp, tµi s¶n cè ®Þnh cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau. §Ó thuËn tiÖn
cho c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh
ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh mét c¸ch khoa häc. Th«ng thêng cã c¸c c¸ch ph©n
lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh nh sau:
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 1 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
* Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo h×nh th¸i biÓu hiÖn: theo ph¬ng ph¸p nµy
tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh 2 lo¹i:
- Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh: lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng cã h×nh th¸i vËt chÊt nh
nhµ cöa, vËt kiÕn tróc, m¸y mãc, thiÕt bÞ…
- Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh: lµ nh÷ng tµi s¶n kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt, thÓ
hiÖn mét lîng gi¸ trÞ ®· ®îc ®Çu tnh chi phÝ vÒ quyÒn ph¸t hµnh b»ng ph¸t
minh, b»ng s¸ng chÕ, b¶n quyÒn t¸c gi¶…
* Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo môc ®Ých sö dông: Theo ph¬ng ph¸p nµy,
tµi s¶n cè ®Þnh ®îc chia thµnh 3 lo¹i:
- Tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho môc ®Ých kinh doanh: lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh
dïng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh vµ phô cña doanh nghiÖp
- Tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho môc ®Ých phóc lîi, sù nghiÖp, an ninh quèc
phßng cña doanh nghiÖp
- Tµi s¶n cè ®Þnh b¶o qu¶n hé, gi÷ hé, cÊt hé Nhµ níc: lµ nh÷ng tµi s¶n cè
®Þnh doanh nghiÖp b¶o qu¶n hé, gi÷ hé Nhµ níc, c¸c tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c
cã quan hÖ víi doanh nghiÖp.
* Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo t×nh h×nh sö dông: Theo ph¬ng ph¸p nµy
tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®îc ph©n thµnh c¸c lo¹i sau
- Tµi s¶n cè ®Þnh ®ang sö dông: ®ã lµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh doanh nghiÖp ®ang
sö dông cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, phóc lîi, sù nghiÖp
- Tµi s¶n cè ®Þnh cha cÇn dïng: ®ã lµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh cÇn thiÕt phôc vô
cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nhng hiÖn t¹i doanh nghiÖp ®ang cÊt tr÷,
cha sö dông ®Õn
- Tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn dïng, chê thanh lý: ®ã lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh
kh«ng cÇn thiÕt hoÆc kh«ng phï hîp víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, cÇn
ph¶i thanh lý, nhîng b¸n ®Ó thu håi l¹i vèn ®Çu t.
* Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo c«ng dông kinh tÕ: Theo ph¬ng ph¸p nµy
tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh c¸c nhãm sau:
+Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh:
Nhãm 1- Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc: lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp
®îc h×nh thµnh sau qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng nh: nhµ xëng, trô së lµm viÖc,
nhµ kho…
Nhãm 2- M¸y mãc thiÕt bÞ: lµ toµn bé c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ dïng trong
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh: m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng
lùc, m¸y mãc c«ng t¸c, thiÕt bÞ chuyªn dïng…
Nhãm 3- Ph¬ng tiÖn vËn t¶i, thiÕt bÞ truyÒn dÉn: lµ c¸c lo¹i ph¬ng tiÖn vËn t¶i
nh ph¬ng tiÖn ®êng s¾t, ®êng bé… vµ c¸c thiÕt bÞ truyÒn dÉn nh hÖ thèng
®iÖn, hÖ thèng th«ng tin…
Nhãm 4- C¸c thiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý: lµ nh÷ng thiÕt bÞ, dông cô dïng trong
c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh dông cô ®o lêng,
m¸y hót Èm…
Nhãm 5- Vên c©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc hoÆc cho s¶n phÈm
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 2 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Nhãm 6- C¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c
+ Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh gåm: quyÒn sö dông ®Êt cã thêi h¹n, phÇn mÒm
m¸y tÝnh, b»ng s¸ng chÕ, b¶n quyÒn, nh·n hiÖu th¬ng m¹i…
Trªn ®©y lµ 4 ph¬ng ph¸p ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh chñ yÕu trong doanh
nghiÖp, ngoµi ra tuú theo ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý mµ ë mçi doanh nghiÖp
cßn cã thÓ tiÕn hµnh ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo nguån h×nh thµnh, theo
bé phËn sö dông…
ViÖc ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh nh trªn gióp cho doanh nghiÖp thÊy ®îc c¬
cÊu ®Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh, t×nh h×nh sö dông, møc ®é huy ®éng tµi s¶n vµo
ho¹t ®éng kinh doanh ®· hîp lý cha. Qua ®ã doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän
c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t, ®iÒu chØnh c¬ cÊu vèn ®Çu t cho phï hîp ®ång thêi còng
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc qu¶n lý, sö dông tµi s¶n cè ®Þnh vµ khÊu hao
tµi s¶n cè ®Þnh cho hîp lý
1.1.2 Vèn cè ®Þnh
Vèn cè ®Þnh lµ sè vèn ®Çu t øng tríc ®Ó h×nh thµnh nªn tµi s¶n cè ®Þnh cña
doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy mµ quy m« vèn cè ®Þnh quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh
®ång bé vµ tr×nh ®é kü thuËt cña tµi s¶n cè ®Þnh, song chÝnh ®Æc ®iÓm kinh tÕ
cña tµi s¶n cè ®Þnh l¹i chi phèi quyÕt ®Þnh tíi ®Æc ®iÓm tuÇn hoµn vµ chu
chuyÓn cña vèn cè ®Þnh. Tõ mèi quan hÖ nµy cã thÓ thÊy ®Æc ®iÓm vµ nh÷ng
nÐt ®Æc thï vÒ sù vËn ®éng cña vèn cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh ®ã lµ:
+Vèn cè ®Þnh tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt vµ chØ hoµn thµnh mét
vßng tuÇn hoµn vèn sau nhiÒu chu kú kinh doanh khi tµi s¶n cè ®Þnh hÕt thêi
gian sö dông. Cã ®Æc ®iÓm nµy lµ do tµi s¶n cè ®Þnh ®îc sö dông l©u dµi vµ
ph¸t huy t¸c dông trong nhiÒu chu kú s¶n xuÊt.
+ Trong qu¸ tr×nh tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh vèn cè ®Þnh ®îc lu©n
chuyÓn dÇn tõng phÇn vµ ®îc thu håi dÇn tõng phÇn. Khi tham gia vµo qu¸
tr×nh s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng bÞ thay ®æi h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu
nhng tÝnh n¨ng, c«ng dông cña nã bÞ gi¶m dÇn, kÐo theo ®ã lµ gi¸ trÞ cña tµi
s¶n còng gi¶m ®i. Cã thÓ thÊy vèn cè ®Þnh ®îc t¸ch thµnh 2 bé phËn:
*Bé phËn thø nhÊt: T¬ng øng víi phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh
®îc lu©n chuyÓn vµ cÊu thµnh chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm díi h×nh thøc chi
phÝ khÊu hao vµ ®îc tÝch luü l¹i t¹i quü khÊu hao. Sau khi s¶n phÈm ®îc tiªu
thô, quü khÊu hao sÏ ®îc sö dông ®Ó t¸i ®Çu t tµi s¶n cè ®Þnh nh»m duy tr×
n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
*Bé phËn cßn l¹i cña vèn cè ®Þnh chÝnh lµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh.
Sau mçi chu kú s¶n xuÊt, phÇn vèn ®îc lu©n chuyÓn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm dÇn
t¨ng lªn song phÇn vèn ®Çu t ban ®Çu vµo tµi s¶n cè ®Þnh l¹i dÇn gi¶m xuèng
t¬ng øng víi møc gi¶m gi¸ trÞ sö dông cña tµi s¶n cè ®Þnh. KÕt thóc qu¸ tr×nh
vËn ®éng ®ã còng ®ång thêi tµi s¶n cè ®Þnh hÕt thêi gian sö dông, gi¸ trÞ cña
nã ®îc chuyÓn dÞch hÕt vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm ®· s¶n xuÊt vµ lóc nµy vèn cè
®Þnh míi hoµn thµnh mét vßng lu©n chuyÓn.
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 3 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trong c¸c doanh nghiÖp, vèn cè ®Þnh gi÷ vai trß ®Æc biÖt quan träng bëi nã
lµ mét bé phËn cña vèn ®Çu t nãi riªng vµ vèn s¶n xuÊt kinh doanh nãi
chung. ViÖc x¸c ®Þnh quy m« vèn cè ®Þnh, møc trang bÞ tµi s¶n cè ®Þnh hîp
lý lµ cÇn thiÕt song ®iÒu quan träng nhÊt lµ ph¶i cã biÖn ph¸p qu¶n lý sö dông
tèt vèn cè ®Þnh, tr¸nh thÊt tho¸t vèn, ®¶m b¶o n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶
ho¹t ®éng cña tµi s¶n cè ®Þnh
Trong c«ng t¸c qu¶n lý vèn cè ®Þnh, mét yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi c¸c doanh
nghiÖp lµ ph¶i b¶o toµn vèn cè ®Þnh. B¶o toµn vèn cè ®Þnh ph¶i xem xÐt trªn
c¶ 2 mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ
+ B¶o toµn vèn cè ®Þnh vÒ mÆt hiÖn vËt kh«ng ph¶i chØ lµ gi÷ nguyªn h×nh
th¸i vËt chÊt vµ ®Æc tÝnh sö dông ban ®Çu cña tµi s¶n cè ®Þnh mµ quan träng
h¬n lµ duy tr× thêng xuyªn n¨ng lùc s¶n xuÊt ban ®Çu cña nã
+ B¶o toµn vèn cè ®Þnh vÒ mÆt gi¸ trÞ lµ ph¶i duy tr× søc mua cña vèn cè
®Þnh ë thêi ®iÓm hiÖn t¹i so víi thêi ®iÓm bá vèn ®Çu t ban ®Çu bÊt kÓ sù biÕn
®éng cña gi¸ c¶, sù thay ®æi cña tû gi¸ hèi ®o¸i, ¶nh hëng cña tiÕn bé khoa
häc kü thuËt…
Tãm l¹i, vèn cè ®Þnh lµ mét bé phËn quan träng, quyÕt ®Þnh ®Õn quy m«,
tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt cña tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp. ViÖc b¶o
toµn vèn cè ®Þnh, thêng xuyªn ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh cho phï hîp víi t×nh
h×nh thùc tÕ nh»m ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu kh¾t khe cña thÞ trêng lµ vÊn ®Ò
doanh nghiÖp ph¶i ®Æc biÖt quan t©m nÕu kh«ng muèn m×nh bÞ tôt hËu vµ thÊt
b¹i trong kinh doanh.
1.1.1 Hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh
Trong qu¸ tr×nh sö dông, do chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c
nhau, tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp bÞ hao mßn díi 2 h×nh thøc: hao mßn
h÷u h×nh vµ hao mßn v« h×nh
Hao mßn h÷u h×nh tµi s¶n cè ®Þnh lµ sù hao mßn vÒ vËt chÊt vµ gi¸ trÞ
cña tµi s¶n cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh sö dông. VÒ mÆt vËt chÊt ®ã lµ sù hao
mßn cã thÓ nhËn thÊy ®îc tõ sù thay ®æi tr¹ng th¸i vËt lý ban ®Çu ë c¸c bé
phËn, chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh díi sù t¸c ®éng cña ma s¸t, träng t¶i, nhiÖt ®é…
sù gi¶m sót vÒ chÊt lîng, tÝnh n¨ng kü thuËt ban ®Çu,… vµ cuèi cïng tµi s¶n
cè ®Þnh kh«ng cßn sö dông ®îc n÷a. VÒ mÆt gi¸ trÞ ®ã lµ sù gi¶m dÇn gi¸ trÞ
cña tµi s¶n cè ®Þnh cïng víi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch dÇn tõng phÇn gi¸ trÞ hao
mßn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. §èi víi c¸c tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh,
hao mßn h÷u h×nh chØ thÓ hiÖn ë sù hao mßn vÒ gi¸ trÞ
Hao mßn v« h×nh tµi s¶n cè ®Þnh lµ sù gi¶m thuÇn tuý vÒ mÆt gi¸ trÞ cña
tµi s¶n cè ®Þnh do sù tiÕn bé cña khoa häc c«ng nghÖ hoÆc do sù chÊm døt
chu kú sèng cña s¶n phÈm lµm cho nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh t¹o ra nh÷ng s¶n
phÈm ®ã bÞ mÊt gi¸. Hao mßn v« h×nh x¶y ra ®èi víi c¶ tµi s¶n cè ®Þnh h÷u
h×nh vµ tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh
Nh vËy, trong qu¸ tr×nh sö dông, tµi s¶n cè ®Þnh bÞ hao mßn h÷u h×nh vµ
hao mßn v« h×nh. Bé phËn gi¸ trÞ hao mßn ®ã ®îc chuyÓn dÞch dÇn vµo gi¸
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 4 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
thµnh s¶n phÈm gäi lµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc
biÓu hiÖn díi h×nh thøc tiÒn tÖ gäi lµ tiÒn khÊu hao. Sau khi s¶n phÈm s¶n
xuÊt ra ®îc tiªu thô sè tiÒn khÊu hao sÏ ®îc tÝch luü l¹i h×nh thµnh quü khÊu
hao tµi s¶n cè ®Þnh. ViÖc trÝch lËp quü khÊu hao cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan
träng ®èi víi doanh nghiÖp bëi nã lµ mét trong nh÷ng nguån vèn c¬ b¶n ®Ó
t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vµ t¸i s¶n xuÊt më réng tµi s¶n cè ®Þnh. Tuy nhiªn trong
®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay, m¸y mãc, thiÕt bÞ, d©y chuyÒn c«ng
nghÖ lµ mét bé phËn tµi s¶n cè ®Þnh quan träng vµ lµ nh©n tè tríc tiªn, chñ
yÕu quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. V× vËy vÊn ®Ò
®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc cÇn thiÕt vµ rÊt
®¸ng quan t©m.
1.2 Sù cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ vµ c¸c nh©n tè
¶nh hëng tíi quyÕt ®Þnh ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ t¹i
doanh nghiÖp.
1.2.1 Sù cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ
1.2.1.1 Thùc tr¹ng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn nay
Bíc sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù hoµn thiÖn
m×nh. Sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ
thÞ trêng cïng víi xu thÕ héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc ®ang diÔn
ra m¹nh mÏ, c¬ chÕ cÊp ph¸t, giao nép kh«ng cßn tån t¹i buéc mçi doanh
nghiÖp ph¶i chñ ®éng, nhanh nh¹y nhËn biÕt t×nh h×nh, n¾m b¾t thêi c¬ vµ tù
®øng v÷ng b»ng chÝnh “®«i ch©n” cña m×nh. Sù më cöa, giao lu, héi nhËp
kinh tÕ ®· më ra cho c¸c doanh nghiÖp nh÷ng c¬ héi song còng ®Æt ra kh«ng
Ýt nh÷ng th¸ch thøc mµ mét trong sè ®ã lµ sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t.
§Ó tån t¹i th× b¶n th©n mçi doanh nghiÖp ph¶i hoµ m×nh vµo thêi cuéc vµ tù
trang bÞ cho m×nh nh÷ng “vò khÝ” c¹nh tranh s¾c bÐn. Khoa häc c«ng nghÖ
vµ tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt lµ mét trong nh÷ng yÕu tè tiªn quyÕt, quan
träng. Tuy nhiªn, ®èi víi hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay t×nh
tr¹ng m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ thÓ hiÖn râ sù qu¸ cò kü, l¹c hËu:
+ Trang thiÕt bÞ hÇu hÕt ®· cò n¸t, ch¾p v¸ kh«ng thÓ s¶n xuÊt ®îc nh÷ng s¶n
phÈm yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cao, kh«ng thÓ ®¸p øng ®îc thÞ hiÕu ngµy cµng
cao cña thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. Cã ®Õn 70% thiÕt bÞ m¸y mãc thuéc thÕ
hÖ nh÷ng n¨m 60- 70, trong ®ã cã h¬n 60% ®· hÕt khÊu hao, gÇn 50% m¸y
mãc cò ®îc t©n trang l¹i ®Ó dïng, viÖc thay thÕ chØ ®¬n lÎ tõng bé phËn, ch¾p
v¸ thiÕu ®ång bé. T×nh tr¹ng m¸y mãc cã tuæi thä trung b×nh trªn 20 n¨m
chiÕm kho¶ng 38% vµ díi 5 n¨m chØ chiÕm cã 27%.
+ Tríc ®©y chóng ta ®a sè lµ nhËp m¸y mãc thiÕt bÞ tõ nhiÒu nguån kh¸c
nhau: 25% tõ Liªn X«, 21% tõ c¸c níc §«ng ¢u, 20% tõ c¸c níc ASEAN,…
nªn tÝnh ®ång bé kÐm, khi sö dông n¨ng lùc s¶n xuÊt chØ ®¹t h¬n 50% c«ng
suÊt.
+ Do ®Çu t thiÕu ®ång bé nªn doanh nghiÖp gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ phô
tïng thay thÕ, suÊt tiªu hao vËt liÖu, nhiªn liÖu trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm cßn
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 5 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
qu¸ lín, nhiÒu tiªu chuÈn ®Þnh møc ®· lçi thêi kh«ng cßn phï hîp nhng cha
söa ®æi. M¸y mãc thiÕt bÞ cò lµm cho sè giê m¸y chÕt cao …Nh÷ng ®iÒu nµy
chÝnh lµ nguyªn nh©n lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm cao, chÊt lîng thÊp vµ
kh«ng ®ñ søc c¹nh tranh c¶ trong thÞ trêng néi ®Þa.
XuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng m¸y mãc thiÕt bÞ trªn ®ßi hái tÊt yÕu c¸c doanh
nghiÖp ph¶i ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ míi cã thÓ ®¸p øng ®îc nhu cÇu thÞ tr-
êng, chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh.
1.2.1.2 Lîi thÕ cña viÖc ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp lu«n ®Æt môc tiªu lîi nhuËn
lªn hµng ®Çu vµ ®ã còng lµ yÕu tè sèng cßn cña doanh nghiÖp. §Ó ®¹t ® îc lîi
nhuËn tèi ®a th× tríc hÕt doanh nghiÖp ph¶i tù t×m ®îc chç ®øng cho m×nh
b»ng chÝnh con ®êng lµ chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh. Víi ®iÒu kiÖn hiÖn nay
khi mµ khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn nh vò b·o th× chiÕn th¾ng n»m trong
tay ngêi n¾m v÷ng khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ vµ biÕt vËn dông nã cã hiÖu
qu¶ cho môc ®Ých cña m×nh. Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ hiÖn nay, ®©u ®©u
còng kªu gäi ®æi míi. §©y chÝnh lµ dÊu hiÖu cho thÊy c¸c doanh nghiÖp ®·
nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc øng dông khoa häc kü thuËt c«ng
nghÖ vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh mµ cô thÓ lµ viÖc ®a m¸y
mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo s¶n xuÊt.
Cã thÓ thÊy r»ng ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ còng ®ång nghÜa víi viÖc t¨ng
n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng. Víi mét dµn
m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®ång bé, doanh nghiÖp sÏ tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ
nguyªn vËt liÖu cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm, Ýt tiªu hao nhiªn liÖu h¬n vµ lîng
phÕ phÈm còng Ýt ®i. C¸c kho¶n chi phÝ söa ch÷a, b¶o dìng m¸y mãc thiÕt bÞ
gi¶m ®ång thêi còng gi¶m bít lao ®éng thñ c«ng lµm cho chi phÝ nh©n c«ng
gi¶m. Tõ ®ã gãp phÇn lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt gi¶m xuèng, t¹o ®iÒu kiÖn
cho doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng h¹ gi¸ b¸n, më réng ®îc thÞ phÇn ra nhiÒu
tÇng líp d©n c kh¸c nhau.
Bªn c¹nh viÖc tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ, víi m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i sÏ lµm
cho n¨ng suÊt t¨ng lªn cïng víi ®ã lµ chÊt lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra còng
t¨ng lªn, cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái ngµy cµng kh¾t khe cña thÞ
trêng c¶ vÒ chÊt lîng s¶n phÈm còng nh mÉu m·, chñng lo¹i. ViÖc n©ng cao
chÊt lîng s¶n phÈm kÕt hîp víi h¹ gi¸ b¸n sÏ lµm t¨ng søc c¹nh tranh cña
doanh nghiÖp trªn thÞ trêng, ®iÒu nµy cµng cã ý nghÜa h¬n trong bèi c¶nh nÒn
kinh tÕ ViÖt Nam ®ang cã nh÷ng thay ®æi theo chiÒu híng héi nhËp, nhÊt lµ
khi chóng ta ®ang thùc thi tiÕn tr×nh héi nhËp AFTA vµ phÊn ®Êu ®Õn cuèi
n¨m 2005 chóng ta sÏ gia nhËp vµo tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi WTO. Tãm l¹i
muèn ®¹t ®îc môc tiªu lîi nhuËn, n©ng cao vÞi thÕ cña m×nh, mçi doanh
nghiÖp cÇn ph¶i t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm , t¨ng
kh¶ n¨ng c¹nh tranh. §iÒu ®ã còng ®ång nghÜa víi sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t ®æi
míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®èi víi mçi doanh nghiÖp.
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 6 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
1.2.2. C¸c yªu cÇu c¬ b¶n khi tiÕn hµnh ®Çu t ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ
t¹i c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay.
§æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ lµ ®iÒu rÊt cÇn thiÕt víi mçi doanh nghiÖp,
song lµm thÕ nµo ®Ó viÖc ®æi míi thËt sù cã hiÖu qu¶ vµ phï hîp víi t×nh h×nh
thùc tÕ vµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp l¹i hoµn toµn kh«ng ®¬n gi¶n, nã ph¶i
®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau:
+ §æi míi ph¶i b¾t kÞp tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ: Môc ®Ých cña
viÖc ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ trong doanh nghiÖp lµ thay thÕ, kh¾c phôc
nh÷ng tån t¹i, h¹n chÕ cña c«ng nghÖ cò b»ng nh÷ng c«ng nghÖ míi tiªn tiÕn
h¬n, u viÖt h¬n, cã kh¶ n¨ng t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã søc c¹nh tranh trªn thÞ
trêng. ChÝnh v× thÕ, khi thùc hiÖn ho¹t ®éng ®Çu t ®æi míi doanh nghiÖp cÇn
tiÕn hµnh ®iÒu tra, nghiªn cøu kü tÝnh n¨ng kü thuËt còng nh møc ®é tèi t©n
cña c«ng nghÖ s¾p ®Çu t. ViÖc ®iÒu tra, nghiªn cøu nµy sÏ gióp doanh nghiÖp
tr¸nh ®îc viÖc ®Çu t vµo nh÷ng c«ng nghÖ l¹c hËu, lµm gi¶m sót hiÖu qu¶ cña
ho¹t ®éng ®Çu t.
+ §æi míi ph¶i ®ång bé, cã träng ®iÓm: TÝnh ®ång bé trong ®æi míi
lµ rÊt quan träng bëi mét sè s¶n phÈm t¹o ra nÕu muèn ®îc thÞ trêng chÊp
nhËn th× cÇn ph¶i ®¸p øng ®îc nhiÒu mÆt nh: chÊt lîng, kiÓu d¸ng, mÉu m·…
nÕu chØ ®æi míi mét c¸ch “khËp khiÔng”, kh«ng ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch
®ång bé, ch¼ng h¹n chØ thay ®æi chÊt lîng s¶n phÈm mµ kh«ng thay ®æi kiÓu
d¸ng, mÉu m· th× ngêi tiªu dïng sÏ khã nhËn ra nh÷ng u ®iÓm míi cña s¶n
phÈm. Tõ ®ã sÏ lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ.
Tuy nhiªn, ®Ó ®æi míi ®ång bé ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã mét lîng vèn
lín, ®©y lµ mét trë ng¹i lín ®èi víi nhiÒu doanh nghiÖp. Do ®ã, nÕu thiÕu vèn
®Ó ®Çu t, th× doanh nghiÖp nªn thùc hiÖn gi¶i ph¸p t×nh thÕ lµ ®æi míi cã
träng ®iÓm. TÝnh träng ®iÓm cña ho¹t ®éng ®Çu t thÓ hiÖn ë chç: Doanh
nghiÖp chØ ®æi míi víi nh÷ng c«ng nghÖ chñ chèt mang tÝnh sèng cßn ®èi víi
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, tr¸nh viÖc ®Çu t dµn tr¶i,
lan trµn trong khi doanh nghiÖp ®ang thiÕu vèn.
+ §æi míi ph¶i ®ãn tríc ®îc yªu cÇu vµ thi hiÕu cña thÞ trêng:
Nh÷ng ®ßi hái cña thÞ trêng vÒ mét lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã cã thÓ thay ®æi rÊt
nhanh. NÕu doanh nghiÖp kh«ng ®iÒu tra, nghiªn cøu kü tríc khi thùc hiªn
ho¹t ®éng ®Çu t ®æi míi ch¾c ch¾n sÏ lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t
thËm chÝ c«ng t¸c ®æi míi sÏ hoµn toµn v« nghÜa.
1.2.3. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn quyÕt ®Þnh ®Çu t ®æi míi.
ViÖc ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ lµ ®ßi hái kh¸ch quan nhng nÕu
xÐt trªn gi¸c ®é qu¶n lý tµi chÝnh th× ho¹t ®éng ®Çu t nµy chÝnh lµ c¸c quyÕt
®Þnh ®Çu t dµi h¹n, ®Çu t kh«ng chØ cho hiÖn t¹i mµ ph¶i ®ãn ®Çu ®îc nh÷ng
tiÕn bé khoa häc kü thuËt trong t¬ng lai vµ cÇn cã mét nguån vèn lín. V×
vËy, ®Ó ®i ®Õn mét quyÕt ®Þnh ®Çu t ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i c©n nh¾c kü l-
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 7 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
ìng hµng lo¹t c¸c vÊn ®Ò chi phèi trùc tiÕp ®Õn quyÕt ®Þnh ®Çu t cña doanh
nghiÖp.
Mét lµ: TÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Çu t: Ho¹t ®éng ®Çu t dµi h¹n lu«n
chøa ®ùng trong nã rÊt nhiÒu rñi ro. Tríc khi quyÕt ®Þnh nªn hay kh«ng nªn
thùc hiÖn mét d ¸n ®Çu t dµi h¹n th× mçi doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®é
ch¾c ch¾n cña dù ¸n ®Çu t, ph¶i dù to¸n ®îc sù biÕn ®éng trong t¬ng lai vÒ
chi phÝ ®Çu t bá ra, thu nhËp nhËn ®îc tõ dù ¸n ®Çu t, l·i tiÒn vay vµ thuÕ, kh¶
n¨ng tiªu thô s¶n phÈm…®Ó thÊy ®îc tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. V× vËy, ph©n tÝch
tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n ®Çu t lµ c«ng viÖc ph¶i ®îc tiÕn hµnh rÊt kü lìng, tû mØ,
khoa häc tríc khi thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t.
Hai lµ: Sù tiÕn bé cña khoa häc vµ c«ng nghÖ: Khoa häc vµ c«ng nghÖ
lu«n lu«n thay ®æi, nã cã thÓ lµ thêi c¬ ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp biÕt ®ãn
tríc vµ n¾m lÊy nã nhng nã còng cã thÓ lµ nguy c¬ ®e däa ®èi víi c¸c doanh
nghiÖp nÕu sù tÝnh to¸n, dù b¸o cña doanh nghiÖp thiÕu chÝnh x¸c. C¸c doanh
nghiÓp tríc khi thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t cÇn ph¶i tÝnh ®Õn nh÷ng tiÕn bé trong t-
¬ng lai cña khoa häc c«ng nghÖ ®èi víi nh÷ng thiÕt bÞ m×nh sÏ ®Çu t, tõ ®ã cã
thÓ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c träng t©m còng nh c¸ch thøc ®Çu t ®æi míi trang thiÕt
bÞ. Trong ®Çu t ®«i khi ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i d¸m chÊp nhËn sù m¹o
hiÓm ®Ó cã thÓ tung ra thÞ trêng nh÷ng s¶n phÈm míi cã hµm lîng c«ng nghÖ
cao b»ng c¸ch tiÕp cËn kÞp thêi víi sù tiÕn bé cña khoa häc c«ng nghÖ ®Ó ®æi
míi trang thiÕt bÞ. Tuy nhiªn sù m¹o hiÓm nµy ph¶i ®îc c©n nh¾c kü lìng vµ
cã nhiÒu kh¶ n¨ng thµnh c«ng.
Ba lµ: ThÞ trêng vµ sù c¹nh tranh: Mét dù ¸n ®Çu t chØ cã thÓ ®îc chÊp
nhËn khi nã cã kh¶ n¨ng t¹o ra lîi thÕ cho doanh nghiÖp trong c¹nh tranh, cã
kh¶ n¨ng s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái ngµy cµng
phong phó vµ kh¾t khe cña thÞ trêng. V× vËy, khi ®a ra mét quyÕt ®Þnh ®Çu t
®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh hiÖn t¹i cña b¶n th©n doanh
nghiÖp, t×nh h×nh c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp còng nh dù ®o¸n diÔn
biÕn t×nh h×nh thÞ trêng trong t¬ng lai ®Ó lùa chän ph¬ng thøc ®Çu t thÝch hîp.
Bèn lµ: Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp: Doanh nghiÖp kh«ng
thÓ tiÕn hµnh c¸c dù ¸n ®Çu t khi nã n»m ngoµi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh.
Ho¹t ®éng ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ lu«n mang tÝnh hai mÆt. Mét mÆt,
nã ®em l¹i diÖn m¹o míi, t¹o ta lîi thÕ trong c¹nh tranh vµ uy tÝn cho doanh
nghiÖp. MÆt kh¸c, ®ã lµ ho¹t ®éng ®Çu t cho t¬ng lai, lu«n chøa ®ùng nh÷ng
rñi ro vµ m¹o hiÓm. Mét c¬ cÊu tµi chÝnh v÷ng ch¾c sÏ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt
®Õn sù tån t¹i cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy c«ng t¸c ®Çu t ®æi míi m¸y
mãc thiÕt bÞ ph¶i quan t©m tíi t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i thêi ®iÓm ®Çu t, trong
qu¸ tr×nh ®Çu t, hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t. Cã nh vËy doanh nghiÖp míi
tr¸nh ®îc nh÷ng có sèc vÒ tµi chÝnh do h©u qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t sai lÇm
g©y ra.
Nhu cÇu vÒ vèn cho ho¹t ®éng ®Çu t lµ rÊt lín, nã ph¸t sinh liªn tôc.
T×nh tr¹ng chung t¹i c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ nguån vèn tù cã rÊt h¹n
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 8 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
hÑp vµ thêng kh«ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu sö dông. V× vËy, ®Ó cã ®ñ vèn thùc
hiÖn ho¹t ®éng ®Çu t th× doanh nghiÖp ph¶i huy ®éng thªm vèn tõ c¸c nguån
kh¸c lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái. Tuy nhiªn, khi huy ®éng c¸c nguån vèn doanh
nghiÖp cÇn lu ý mét sè vÊn ®Ò sau:
* ViÖc ®a d¹ng hãa c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn lµ cÇn thiÕt nhng ph¶i
®¶m b¶o t«n träng c¸c nguyªn t¾c tµi chÝnh nha: Kh«ng huy ®éng vèn ng¾n
h¹n ®Ó ®Çu t dµi h¹n, lîng vèn vay vît qu¸ xa so víi lîng vèn tù cã dÉn tíi hÖ
sè nî lªn cao vµ cã thÓ mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n.
* Chi phÝ sö dông vèn: Doanh nghiÖp khi huy ®éng vèn cÇn so s¸nh
gi÷a chi phÝ sö dông vèn vµ kÕt qu¶ thu ®îc tõ viÖc sö dông vèn vay ®ã. MÆt
kh¸c, thêi gian vay ph¶i phï hîp víi thêi gian khÊu hao, víi chu kú lu©n
chuyÓn cña TSC§ ®îc h×nh thµnh tõ vèn vay.
Ngoµi ra cßn cã mét sè nh©n tè kh¸c còng ¶nh hëng tíi quyÕt ®Þnh ®Çu
t ®æi míi m¸y mãc, thiÕt bÞ t¹i doanh nghiÖp nh: c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn
kinh tÕ x· héi cña Nhµ níc, tÝnh rñi ro cña ho¹t ®éng ®Çu t….
Nh vËy, ®Ó viÖc huy ®éng vèn ®æi míi m¸y mãc, thiÕt bÞ c«ng nghÖ
®óng híng, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao th× tríc khi thùc hiÖn c¸c dù ¸n
®Çu t doanh nghiÖp cÇn nghiªn cøu kü c¸c vÊn ®Ò ®· ®ù¬c ®Ò cËp ë trªn. §ã
chÝnh lµ c¬ së quan träng ®Ó ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t ®óng híng ®¶m
b¶o sù thµnh c«ng cña ho¹t ®éng ®Çu t.
1.3 C¸c nguån tµi trî cho viÖc ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ trong c¸c
doanh nghiÖp hiÖn nay
Mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ m¹nh mÏ lu«n ®ång hµnh víi nã lµ
sù ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ ho¹t ®éng hiÖu qu¶ cña c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi
thµnh phÇn kinh tÕ. Tuy nhiªn, thùc tr¹ng kinh tÕ ViÖt Nam nh÷ng n¨m võa
qua cho thÊy c¸c doanh nghiÖp lu«n trong t×nh tr¹ng “®ãi” vèn ®Æc biÖt lµ c¸c
doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá chiÕm ®¹i bé phËn c¸c doanh nghiÖp
ViÖt Nam. VËy ®©u lµ nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng trªn?
Tríc hÕt cã thÓ thÊy c¸c doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá khã cã ®iÒu
kiÖn ®Ó tiÕp cËn víi nguån tÝn dông ng©n hµng víi chi phÝ thÊp bëi do cã quy
m« nhá nªn khi cÇn vay vèn l¹i thiÕu tµi s¶n ®¶m b¶o. Mµ theo nghÞ ®Þnh
178/1999/N§- CP quy ®Þnh ®èi víi kh¸ch hµng vay kh«ng cã ®¶m b¶o b»ng
tµi s¶n th× ngoµi cã ph¬ng ¸n kh¶ thi cßn ph¶i cã kÕt qu¶ kinh doanh l·i trong
2 n¨m liÒn kÒ víi thêi ®iÓm xem xÐt cho vay. Quy ®Þnh nh vËy rÊt khã kh¨n
cho c¸c doanh nghiÖp bëi sù biÕn ®éng thÞ trêng- gi¸ car cã thÓ t¹o cho
doanh nghiÖp lç t¹m thêi.
C¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ®· vËy, c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc còng th-
êng gÆp khã kh¨n vÒ vèn do nguån vèn ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp cßn rÊt h¹n
hÑp so víi nhu cÇu ®Çu t cña doanh nghiÖp. MÆc dï nh÷ng n¨m qua thu ng©n
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 9 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
s¸ch Nhµ níc kh«ng ngõng t¨ng nhng kÐo theo ®ã lµ c¸c kho¶n chi ng©n
s¸ch Nhµ níc còng t¨ng, thËm chi cßn r¬i vµo t×nh tr¹ng béi chi ng©n s¸ch
Nhµ níc. ChÝnh v× vËy mµ khi cã nhu cÇu vèn cho ®æi míi tµi s¶n th× c¸c
doanh nghiÖp Nhµ níc còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n.
Ngoµi ra thùc tÕ còng cho thÊy tuy ®· chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch
ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng nhng c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cò cßn
¶nh hëng kh¸ lín ®Õn c¸c doanh nghiÖp, mét sè doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ c¸c
doanh nghiÖp Nhµ níc cßn cã søc ú kh¸ lín, cßn cã t©m lý û l¹i vµo Nhµ níc,
thiÕu sù t×m tßi s¸ng t¹o trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh. C¸c doanh nghiÖp cßn “rôt rÌ”, kh«ng d¸m m¹o hiÓm, chÊp
nhËn ®¬ng ®Çu víi rñi ro ®Ó huy ®éng vèn tõ bªn ngoµi.
Ngoµi ra cßn cã nhiÒu lý do kh¸c dÉn tíi hiÖn tîng thiÕu vèn t¹i c¸c
doanh nghiÖp nh c¬ chÕ vay vèn tÝn dông cßn kh¸ cøng nh¾c, nguyªn t¾c, thÞ
trêng vèn (thÞ trêng tËp trung) t¹i ViÖt Nam cßn cha ph¸t triÓn hoµn thiÖn nªn
cha ph¸t huy ®îc tèi ®a vai trß lµ trung gian tµi chÝnh cña nÒn kinh tÕ…
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, nhu cÇu vèn cho ®æi míi m¸y
mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®îc ®Æt ra nh mét yªu cÇu cÊp b¸ch tríc søc Ðp cña
thÞ trêng, c¹nh tranh…§Ó thuËn tiÖn cho viÖc huy ®éng qu¶n lý vµ sö dông
vèn, c¸c nguån cã thÓ tµi trî cho viªc ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng
nghÖ cña doanh nghiÖp cã thÓ ®îc chia thµnh nguån vèn bªn trong vµ nguån
vèn bªn ngoµi.
1.3.1 Nguån vèn bªn trong
1.3.1.1 Quü khÊu hao c¬ b¶n
Quü khÊu hao ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së sè tiÒn trÝch khÊu hao tµi s¶n cè
®Þnh ®îc tÝch luü l¹i. Quü khÊu hao lín dÇn lªn cïng víi sù gi¶m dÇn vÒ mÆt
gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña tµi s¶n cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. Môc
®Ých nguyªn thuû cña viÖc trÝch lËp quü khÊu hao lµ nh»m t¸i s¶n xuÊt gi¶n
®¬n vµ t¸i s¶n xuÊt më réng tµi s¶n cè ®Þnh. Tríc ®©y sè tiÒn khÊu hao ®îc
gi÷ l¹i t¹i c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc rÊt nhá bÐ bëi doanh nghiÖp Nhµ níc
kh«ng cã quyÒn sö dông sè tiÒn khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cã nguån gèc tõ
ng©n s¸ch Nhµ níc. Tuy nhiªn, gÇn 10 n¨m trë l¹i ®©y, Nhµ níc ®· t¹o ®iÒu
kiÖn thuËn lîi cho viÖc ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ cho c¸c doanh nghiÖp
Nhµ níc b»ng c¸ch giao toµn bé sè tiÒn khÊu hao cho doanh nghiÖp. §©y lµ
mét thay ®æi hoµn toµn phï hîp ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay viÖc ®æi
míi m¸y mãc thiÕt bÞ cã thÓ coi lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng ®Ó
c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®øng v÷ng vµ kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña m×nh trªn thÞ tr-
êng.
1.3.1.2 Lîi nhuËn ®Ó l¹i ®Ó t¸i ®Çu t
Lîi nhuËn lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a thu nhËp vµ chi phÝ mµ doanh nghiÖp
®· bá ra trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. Sau khi ®· hoµn thµnh nghÜa vô nép
thuÕ, chuyÓn lç theo quy ®Þnh cña LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp th× doanh
nghiÖp tù quyÕt ®Þnh viÖc trÝch lËp c¸c quü theo môc ®Ých cña m×nh. Riªng
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 10 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
®èi víi doanh nghiÖp Nhµ níc theo quy ®Þnh t¹i ®iÓm 8 §iÒu 17 LuËt Doanh
nghiÖp Nhµ níc n¨m 2003, sau khi trÝch lËp quü dù phßng tµi chÝnh, phÇn lîi
nhuËn ph©n chia theo nguån vèn Nhµ níc ®Çu t ®îc dïng ®Ó t¸i ®Çu t. Nh vËy
cè thÓ thÊy nguån lîi nhuËn ®Ó l¹i t¸i ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng
nghÖ cña doanh nghiÖp lµ mét nguån vèn quan träng vµ doanh nghiÖp cã thÓ
chñ ®éng huy ®éng tõ viÖc trÝch lËp quü ®Çu t ph¸t triÓn cho phï hîp víi nhu
cÇu vèn nãi chung vµ yªu cÇu ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh nãi riªng.
1.3.1.3 Nguån vèn tõ thanh lý nhîng b¸n Tµi s¶n cè ®Þnh
§©y lµ nguån vèn mang tÝnh chÊt t¹m thêi song ë mét sè doanh nghiÖp, sè
tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn dïng, tµi s¶n cè ®Þnh h háng chê thanh lý chiÕm
tû träng kh«ng nhá v× vËy viÖc thanh lý nhîng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng
nh÷ng sÏ gi¶m bít chi phÝ b¶o qu¶n, söa ch÷a mµ cßn gi¶i phãng ®îc phÇn
vèn ø ®äng trong c¸c tµi s¶n ®ã, gãp phÇn bæ sung thªm vèn cho ®æi míi
thiÕt bÞ c«ng nghÖ cña doanh nghiÖp.
Tµi trî co nhu cÇu ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ b»ng nguån vèn bªn trong
lu«n ®îc doanh nghiÖp ®Æc biÖt u tiªn hµng ®Çu. Bëi ®©y lµ nguån vèn thuéc
së h÷u Nhµ níc, doanh nghiÖp cã toµn quyÒn quyÕt ®Þnh trong viÖc sö dông
nªn sö dông nguån vèn nµy kh¸ linh ho¹t vµ kh«ng ph¶i chÞu søc Ðp nh khi
sö dông nguån vèn vay.
1.3.2 Nguån vèn bªn ngoµi
1.3.2.1 Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu
§©y lµ h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸ ®Æc trng vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ huy ®éng
vèn cao ë nh÷ng quèc gia cã thÞ trêng vèn ph¸t triÓn. ViÖc sö dông tr¸i phiÕu
®Ó tµi trî dµi h¹n cho nhu cÇu ®Çu t sÏ t¹o ra sù linh ho¹t h¬n cho doanh
nghiÖp bëi doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng ®Çu t mµ kh«ng ph¶i
tu©n thñ mét lo¹t c¸c quy chÕ tÝn dông nh sö dông vèn vay ng©n hµng. Ph¸t
hµnh tr¸i phiÕu cã thÓ huy ®éng ®îc vèn ®Çu t cho doanh nghiÖp trong mét
kho¶ng thêi gian ng¾n mµ quyÒn kiÓm so¸t vµ l·nh ®¹o doanh nghiÖp kh«ng
bÞ x¸o trén vµ nguån nµy l¹i cã chi phÝ thÊp do ®îc tÝnh trõ khi tÝnh thuÕ thu
nhËp doanh nghiÖp.
1.3.2.2 Ph¸t hµnh cæ phiÕu
MÆc dï ph¸t hµnh cæ phiÕu cßn lµ mét h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸ míi
mÎ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nhng ®©y lµ mét híng ®i rÊt cã triÓn
väng bëi ë níc ta thÞ trêng chøng kho¸n ®· ®i vµo ho¹t ®éng cïng víi nã lµ
chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ cña ChÝnh
phñ. ViÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu sÏ lµm t¨ng vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp
vµ quyÒn kiÓm so¸t doanh nghiÖp cã thÓ bÞ chia sÎ tuy nhiªn nã l¹i gióp
doanh nghiÖp kh«ng ph¶i ®¬ng ®Çu víi g¸nh nÆng nî nÇn.
1.3.2.3 Vay dµi h¹n ng©n hµng
§©y lµ mét h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸ phæ biÕn hiÖn nay. NÕu thùc
hiÖn theo ph¬ng thøc huy ®éng vèn nµy doanh nghiÖp ph¶i tr¶ vèn gèc vµ l·i
vay sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh. §©y lµ mét nguån vèn cã chi phÝ thÊp song
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 11 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
doanh nghiÖp ®Ó tiÕp cËn ®îc nguån vèn nµy th× cÇn ph¶i cã tµi s¶n cÇm cè,
thÕ chÊp. Ngoµi ra nã cßn lµm cho hÖ sè nî cña doanh nghiÖp t¨ng cao khiÕn
doanh nghiÖp lu«n cã nguy c¬ gÆp rñi ro vÒ mÆt tµi chÝnh. Tuy nhiªn ®Ó t¹o
®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®Çu t ®æi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, hiÖn nay
c¸c ng©n hµng ®ang cã chñ tr¬ng níi láng h¬n n÷a c¸c ®iÒu kiÖn tÝn dông. V×
thÕ ®©y ®îc coi lµ mét nguån tµi trî rÊt quan träng cho ®æi míi trong ®iÒu
kiÖn doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá.
1.3.2.4 Vay c¸n bé c«ng nh©n viªn
So víi vay ng©n hµng th× vay vèn tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn cã h¹n chÕ lµ
sè vèn vay thêng kh«ng lín nhng l¹i cã thÓ vay trong mét thêi gian dµi,
kh«ng cÇn ph¶i thÕ chÊp tµi s¶n ®ång thêi sÏ t¹o ra sù g¾n bã mËt thiÕt gi÷a
c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ doanh nghiÖp, thóc ®Èy hä tÝch cùc h¬n trong lao
®éng vµ cã ý thøc h¬n trong viÖc b¶o qu¶n, gi÷ g×n tµi s¶n.
1.3.2.5 Vèn liªn doanh liªn kÕt
Sù c¹nh tranh gay g¾t buéc c¸c doanh nghiÖp thay v× t×m c¸ch lo¹i bá lÉn
nhau th× liªn doanh liªn kÕt, s¸p nhËp l¹i ®Ó cïng nhau ph¸t triÓn ®îc coi lµ
mét xu thÕ cã nhiÒu triÓn väng. ViÖc chuyÓn tõ ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i, hîp
t¸c cïng ph¸t triÓn ®· ®em l¹i nhiÒu lîi thÕ. Khi tiÕn hµnh liªn doanh liªn kÕt,
doanh nghiÖp võa cã thÓ huy ®éng ®îc mét lîng vèn chñ së h÷u ®ñ lín ®¸p
øng cho nhu cÇu ®Çu t ph¸t triÓn, l¹i võa cã thÓ n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý vµ
sö dông thiÕt bÞ c«ng nghÖ, tËn dông ®îc c¸c u thÕ hiÖn cã cña c¸c bªn liªn
doanh. Xu híng hiÖn nay lµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam tiÕn hµnh liªn doanh
víi c¸c ®èi t¸c níc ngoµi. Bªn ViÖt Nam gãp vèn b»ng ®Êt ®ai, nhµ xëng lµ
chñ yÕu cßn bªn níc ngoµi gãp vèn b»ng m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ hoÆc
b»ng tiÒn. Nh vËy ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ cã thÓ nhê ®ã ®Çu t
®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt. Tuy nhiªn khi liªn
doanh trë ng¹i lín nhÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ã lµ sù thiÕu
kinh nghiÖm, tr×nh ®é vÒ khoa häc c«ng nghÖ cßn h¹n chÕ. V× thÕ ®Ó liªn
doanh thùc sù ®em l¹i hiÖu qu¶ cao th× doanh nghiÖp cÇn ph¶i chó träng ®Õn
c«ng t¸c qu¶n lý, ®µo t¹o nh©n lùc ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®Æt ra. Ngoµi ra
doanh nghiÖp cßn cã thÓ t×m nguån tµi trî cho ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ
c«ng nghÖ b»ng c¸ch kªu gäi viÖn trî, thu hót ®Çu t cña c¸c tæ chøc phi chÝnh
phñ, ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi…
Trªn ®©y lµ mét sè nguån tµi trî chñ yÕu mµ doanh nghiÖp cã thÓ huy
®éng ®¸p øng nhu cÇu ®æi míi. Doanh nghiÖp nªn linh ho¹t trong viÖc lùa
chän c¸c ph¬ng thøc huy ®éng vèn sao cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ t¹i
doanh nghiÖp, tèt nhÊt lµ doanh nghiÖp nªn kÕt hîp cïng lóc nhiÒu ph¬ng
thøc huy ®éng. Trong huy ®éng vèn cho ®Çu t ®æi míi th× c¶ hai nguån vèn
bªn trong vµ bªn ngoµi ®Òu ph¶i ®îc coi träng song nguån vèn bªn trong
lu«n gi÷ vai tr× quyÕt ®Þnh. ViÖc huy ®éng vèn tõ bªn ngoµi ®ßi hái doanh
nghiÖp lu«n ph¶i c©n ®èi víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh ®Ó ®¶m b¶o cã t×nh
h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh, ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong t¬ng lai.
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 12 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng vÒ thiÕt bÞ c«ng nghÖ vµ c«ng
t¸c huy ®éng vèn ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ t¹i C«ng
ty Cæ phÇn dÖt 10/10
2.1. Tæng quan vÒ c«ng ty Cæ phÇn dÖt 10/10
2.1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty.
C«ng ty cæ phÇn dÖt 10/10 (10/10 Textile joint stock company –
TEXJOCO) ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh thµnh lËp sè 5784/Q§-UB ngµy
29/12/1999 cña UBND Thµnh phè Hµ Néi.
Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty ®îc chia thµnh 4 giai
®o¹n:
+ Giai ®o¹n 1: Tõ 1973 – 6/1975.
§Çu n¨m 1973 së c«ng nghiÖp Hµ Néi giao cho mét nhãm c¸n bé c«ng
nh©n viªn gåm 14 ngêi thµnh lËp nªn Ban nghiªn cøu dÖt Kokett s¶n xuÊt thö
v¶i valyde, v¶i tuyn trªn c¬ së d©y chuyÒn m¸y mãc cña céng hßa d©n chñ
§øc. Sau mét thêi gian chÕ thö, ngµy 1/9/1974 xÝ nghiÖp ®· chÕ thµnh c«ng
v¶i valyde b»ng sîi visco vµ cho xuÊt xëng.
Cuèi n¨m 1974 së c«ng nghiÖp Hµ Néi ®· ®Ò nghÞ UBND Thµnh phè
Hµ Néi ®Çu t thªm c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ m¸y mãc kü thuËt c«ng nghÖ, lao
®éng cïng víi quyÕt ®Þnh sè 2580/Q§ - UB ngµy 10/10/1974 ®Æt tªn lµ xÝ
nghiÖp dÖt10/10. Lóc ®Çu xÝ nghiÖp cã tæng diÖn tÝch mÆt b»ng 580 m2.
+ Giai ®o¹n 2: Tõ 7/1975 – 1982. §©y lµ giai ®o¹n xÝ nghiÖp s¶n
xuÊt kinh doanh theo kÕ ho¹ch cña Nhµ níc. Th¸ng 7/1975 xÝ nghiÖp ®îc
chÝnh thøc nhËn c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh do Nhµ níc giao víi toµn bé vËt t,
nguyªn vËt liÖu do Nhµ níc cÊp. §Çu n¨m 1976 v¶i tuyn ®îc ®a vµo s¶n xuÊt
®¹i trµ, ®¸nh dÊu mét bíc ngoÆt c¬ b¶n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña xÝ
nghiÖp. Tuy nhiªn, trong giai ®o¹n nµy viÖc t×m nguån ®Çu vµo vµ thÞ trêng
tiªu thô do chÝnh phñ quyÕt ®Þnh, v× thÕ xÝ nghiÖp kh«ng cã ®éng lùc ®Ó n©ng
cao chÊt lîng s¶n phÈm, s¸ng t¹o trong kh©u thiÕt kÕ s¶n phÈm míi.
+ Giai ®o¹n 3: Tõ 1983 – 1/2000. Ho¹t ®éng kinh doanh cña xÝ
nghiÖp cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ cho phï hîp víi c¬ chÕ míi. B»ng vèn tù
cã vµ ®i vay, chñ yÕu lµ vay cña Nhµ níc, xÝ nghiÖp ®· chñ ®éng më réng thÞ
trêng tiªu thô, thay thÕ m¸y mãc cò kü l¹c hËu, më réng mÆt b»ng s¶n xuÊt.
XÝ nghiÖp ®îc cÊp thªm 10000m2 ®Êt ë 253 Minh Khai ®Ó ®Æt c¸c ph©n xëng
s¶n xuÊt chÝnh.
Th¸ng 10/1992 XÝ nghiÖp dÖt 10/10 ®îc së c«ng nghiÖp Hµ Néi ®ång
ý chuyÓn ®æi tæ chøc cña m×nh thµnh C«ng ty dÖt 10/10 víi sè vèn kinh
doanh 4.201.760.000 VN§ trong ®ã vèn ng©n s¸ch lµ 2.775.540.000 VN§ vµ
nguån vèn tù bæ sung lµ 1.329.180.000 VN§.
+ Giai ®o¹n 4: Tõ ®Çu n¨m 2000 ®Õn nay. §©y lµ giai ®o¹n c«ng ty ®-
îc chän lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ ®i ®Çu trong kÕ ho¹ch cæ phÇn hãa cña
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 13 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Nhµ níc.Theo quyÕt ®Þnh sè 5784/Q§ - UB ngµy 29/12/1999 cña UBND TP
Hµ Néi quyÕt ®Þnh chuyÓn C«ng ty dÖt 10/10 thµnh C«ng ty Cæ phÇn dÖt
10/10. Giai ®o¹n nµy c«ng ty ®· tiÕp xóc vµ kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ, uy tÝn cña
m×nh trªn th¬ng trêng. C«ng ty ®Æc biÖt tËp trung vµo c«ng t¸c xuÊt khÈu vµ
coi ®©y lµ mòi nhän cña m×nh, bªn c¹nh ®ã còng kh«ng xem nhÑ thÞ trêng
néi ®Þa.
Tr¶i qua 30 n¨m x©y dùng vµ trëng thµnh, c«ng ty ®· ph¸t triÓn nhanh
chãng vÒ mäi mÆt, n¨ng ®éng s¸ng t¹o trong kinh doanh, lµm ¨n cã hiÖu qu¶,
c¸n bé c«ng nh©n viªn cã viÖc lµm æn ®Þnh vµ ®êi sèng kh«ng ngõng ®îc
n©ng cao.
2.1.2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña C«ng ty Cæ phÇn dÖt 10/10
Tõ khi míi thµnh lËp, víi vai trß lµ mét Doanh nghiÖp Nhµ níc, C«ng
ty dÖt 10/10 cã nhiÖm vô tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh theo chØ tiªu, kÕ ho¹ch
nhµ níc giao. Ngoµi ra c«ng ty cßn ph¶i chñ ®éng t×m kiÕm nguån nguyªn
liÖu ®Çu vµo, thÞ trêng tiªu thô ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh.
Tõ sau cæ phÇn hãa, chøc n¨ng nhiÖm vô cña c«ng ty ngµy cµng nÆng
nÒ h¬n. C«ng ty cã nhiÖm vô:
+ Tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh v¶i tuyn, mµn tuyn, v¶i rÌm che cöa vµ
c¸c lo¹i hµng dÖt, may phôc vô nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu.
+ NhËp khÈu c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ, phô tïng, nguyªn vËt liÖu, sîi,
hãa chÊt cña ngµnh dÖt – nhuém phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh.
+ Mua b¸n hãa chÊt, chÕ phÈm diÖt c«n trïng (Trõ hãa chÊt Nhµ níc
cÊm)
+ Kinh doanh th¬ng m¹i vµ dÞch vô c¸c lo¹i.
+ Hîp t¸c liªn doanh – liªn kÕt vµ lµm ®¹i lý cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ
trong vµ ngoµi níc nh»m më réng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
+ Tham gia mua, b¸n cæ phiÕu trªn thÞ trêng chøng kho¸n theo quy
®Þnh cña Nhµ níc ViÖt nam.
2.1.3 §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
2.1.3.1 §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt.
BiÓu sè 1: S¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt mµn tuyn vµ rÌm cöa
DÖt 1
§¬n ®Æt hµng Kho vËt t M¾c sîi KiÓm méc
DÖt 2
May 1
Kho thµnh phÈm §ãng gãi KCS C¾t V¨ng sÊy
May 2
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 14 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
T¹i C«ng ty Cæ phÇn dÖt 10/10, nguyªn vËt liÖu chÝnh ®îc sö dông ®Ó
s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã lµ sîi c¸c lo¹i nh: Sîi 75D/36F, 100D/36F, 150/48D,
50D/24….. ngoµi ra cßn cã c¸c phu liÖu nh kim, chØ, hãa chÊt….
C¸c nguyªn vËt liÖu nµy chñ yÕu lµ ®îc c«ng ty mua cña c¸c doanh
nghiÖp trong níc (c¸c doanh nghiÖp nµy cã thÓ tù s¶n xuÊt ®îc hoÆc còng cã
thÓ ph¶i nhËp khÈu tõ níc ngoµi).
S¶n phÈm cña c«ng ty chñ yÕu ®îc s¶n xuÊt th«ng qua c¸c ®¬n ®Æt hµng.
Khi c«ng ty nhËn ®îc ®¬n ®Æt hµng hoÆc ký ®îc hîp ®ång th× phßng kÕ ho¹ch
s¶n xuÊt sÏ x©y dùng kÕ ho¹ch, triÓn khai s¶n xuÊt. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc
b¾t ®Çu.
C¸c bóp sîi ®îc ®¸nh vµo cacbobin tïy theo m¸y to hoÆc m¸y nhá mµ sÏ
cã t¸m hoÆc bèn cacbobin ®Ó dÖt ra v¶i tuyn méc khæ 1,6 m. M¸y to sÏ dÖt ®-
îc 2 khæ v¶i tuyn méc, cßn m¸y nhá dÖt ®îc 1 khæ v¶i tuyn méc.
T¹i c¸c ph©n xëng dÖt, v¶i tuyn dÖt ra sÏ ®îc tæ kiÓm méc thuéc tæ kü
thuËt kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm tiÕn hµnh kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt lîng v¶i
vµ ph©n lo¹i v¶i thµnh v¶i lo¹i I, II, III. Trong giai ®o¹n nµy tiªu hao chñ yÕu
lµ kim dÖt (kim c¶nh, kim Ðp, kim ®ãng) vµ nÕu dÖt tuyn hoa hoÆc dÖt rÌm th×
sÏ tèn nhiÒu kim h¬n.
V¶i tuyn sau khi ®· qua kiÓm méc sÏ ®îc ®a ®Õn ph©n xëng v¨ng sÊy,
nhuém ®Ó ®Þnh h×nh v¶i tõ khæ 1,6 m sang khæ 1,8 m. Sau ®ã tiÕn hµnh tÈy
tr¾ng b»ng hãa chÊt tÈy.ë ®©y, hãa chÊt chñ yÕu c«ng ty sö dông lµ L¬Ivitec,
ngoµi ra cßn sö dông c¸c hãa chÊt nhuém kh¸c ®Ó nhuém thµnh v¶i tuyn
xanh hoÆc cá óa.
V¶i tuyn sau khi ®· ®Þnh h×nh, nhuém ®îc chuyÓn sang ph©n xëng c¾t.
T¹i ®©y tuyn cã thÓ ®îc ®ãng kiÖn (150m/kiÖn) hoÆc ®îc c¾t thµnh mµn c¸c
lo¹i (MD01, MD06, MT02, mµn c¸ nh©n…). ë c«ng ®o¹n nµy tiªu hao chñ
yÕu lµ phÊn v¹ch, phiÕu c¾t, phiÕu ®ãng gãi, kÐo, mùc dÊu.
Sau khi c¾t v¶i ®îc chuyÓn sang ph©n xëng may. T¹i ph©n xëng may sÏ
thùc hiÖn c«ng ®o¹n cuèi cïng vµ hoµn chØnh ra thµnh phÈm. Trong giai ®o¹n
nµy tiªu hao chñ yÕu lµ chØ c¸c lo¹i, viªn ch×, kim kh©u, len…
Thµnh phÈm sau khi hoµn chØnh ®îc chuyÓn qua bé phËn kiÓm tra chÊt
lîng s¶n phÈm (KCS). Sau ®ã thµnh phÈm ®îc ®ãng gãi vµ nhËp kho thµnh
phÈm.
2.1.3.2. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty Cæ phÇn dÖt 10/10
§Ó ®¸p øng yªu cÇu chuyªn m«n hãa s¶n xuÊt, thùc thi c¸c nhiÖm vô
qu¶n lý, c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý vµ s¶n xuÊt ®îc bè trÝ s¾p xÕp thµnh 7 phßng
ban vµ 6 ph©n xëng s¶n xuÊt theo kiÓu trùc tuyÕn chøc n¨ng. §©y lµ mét kiÓu
c¬ cÊu qu¶n lý ®ang ®îc ¸p dông réng r·i trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay.
C¸c bé phËn thùc thi nhiÖm vô theo chøc n¨ng cña m×nh vµ chÞu sù gi¸m s¸t
tõ trªn xuèng, bªn c¹nh ®ã c¸c phßng ban còng ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ víi
nhau ®¶m b¶o gi¶i quyÕt c«ng viÖc víi c«ng suÊt cao nhÊt vµ hoµn thµnh tiÕn
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 15 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
®é c«ng viÖc chung. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®îc thÓ hiÖn
qua s¬ ®å 1:
§¹i héi ®ång cæ ®«ng: §©y lµ c¬ quan quyÕt ®Þnh cao nhÊt cña c«ng ty.
Héi ®ång qu¶n trÞ: ChÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý c«ng ty, nh©n danh c«ng
ty ®Ó quyÕt ®Þnh mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn môc ®Ých, quyÒn lîi cña c«ng ty.
Ban kiÓm so¸t: KiÓm tra vµ ph¸t hiÖn c¸c sai ph¹m trong ho¹t ®éng
qu¶n lý ®iÒu hµnh vµ kinh doanh cña c«ng ty.
Gi¸m ®èc: Cã tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp qu¶n lý ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng
cña c«ng ty trªn c¬ së chÊp hµnh ®óng ®¾n chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch, chÕ ®é cña
Nhµ níc. ChÞu mäi tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
Gióp viÖc cho gi¸m ®èc lµ c¸c phã gi¸m ®èc:
+ Phã gi¸m ®èc s¶n xuÊt: ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt s¶n xuÊt, cung øng
vËt t, chÊt lîng s¶n phÈm.
+ Phã gi¸m ®èc kinh tÕ: Phô tr¸ch c«ng t¸c tiªu thô vµ më réng thÞ trêng
tiªu thô, t×m kiÕm thÞ trêng vµ ®¶m b¶o viÖc kinh doanh cña c«ng ty theo
®óng c¸c hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt.
C¸c phßng ban chøc n¨ng
+Phßng kü thuËt c¬ ®iÖn: Theo dâi toµn bé kü thuËt vµ quy tr×nh s¶n
xuÊt. X¸c ®Þnh møc tiªu hao vËt t vµ ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p gi¶m ®Þnh møc tiªu
hao vËt t. LËp kÕ ho¹ch dù phßng, söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ ®Þnh kú. Nghiªn
cøu c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i trêng, tæ chøc chÕ thö vµ kh«ng ngõng n©ng
cao chÊt lîng s¶n phÈm. Thùc hiÖn chøc n¨ng x©y dùng c¬ b¶n, söa ch÷a vµ
c¶i t¹o nhµ xëng.
+ Phßng kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm : KiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, vËt
t hµng hãa theo tiªu chuÈn quy ®Þnh cña c«ng ty. Nghiªn cøu, so¹n th¶o v¨n
b¶n liªn quan ®Õn hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng ISO ®Ó ban hµnh trong c«ng ty,
theo dâi viÖc thùc hiÖn c¸c v¨n b¶n néi quy qu¶n lý chÊt lîng, lu tr÷ v¨n b¶n,
tµi liÖu liªn quan ®Õn hÖ thèng ISO.
+ Phßng tæ chøc, b¶o vÖ: Tæ chøc qu¶n lý nh©n sù, tuyÓn chän ®Ò b¹t vµ
sö dông lao ®éng, thùc hiÖn c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch ®èi víi ngêi lao ®éng.
Thùc hiÖn x©y dùng quy chÕ, néi dung vÒ khen thëng, kû luËt ¸p dông trong
toµn c«ng ty. X©y dùng kÕ ho¹ch tiÒn l¬ng, c¸c ph¬ng ¸n tr¶ l¬ng theo s¶n
phÈm. §iÒu ®éng, s¾p xÕp nh©n lùc theo yªu cÇu cña s¶n xuÊt kinh doanh,
x©y dùng kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n kü thuËt ®¸p øng yªu
cÇu s¶n xuÊt. Qu¶n lý hå s¬ nh©n viªn, thùc hiÖn BHXH, tÝnh to¸n vµ kiÓm
tra viÖc chÊm c«ng lao ®éng ®Ó thanh to¸n tiÒn l¬ng hµng th¸ng.
Tæ chøc c«ng t¸c b¶o vÖ, ®¶m b¶o an toµn vÒ ngêi vµ tµi s¶n. Thùc hiÖn
c«ng t¸c phßng chèng ch¸y næ, ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc.
+ Phßng hµnh chÝnh y tÕ: Qu¶n lý c«ng tr×nh c«ng céng, ch¨m lo ®êi
sèng vµ sinh ho¹t cña ngêi lao ®éng trong c«ng ty. Ch¨m sãc søc kháe, kh¸m
ch÷a bÖnh, phßng chèng dÞch bÖnh. Tæ chøc c«ng t¸c v¨n th, v¨n phßng, tiÕp
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 16 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
nhËn c«ng v¨n giÊy tê, th tõ, b¸o chÝ, bu phÈm, fax theo quy ®Þnh. Qu¶n lý
con dÊu vµ giÊy tê kh¸c cã liªn quan.
+ Phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt: x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, qu¶n lý toµn
bé hÖ thèng vËt t , cÊp ph¸t vµ sö dông vËt t. X©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn
mÆt hµng míi, ®Çu t c«ng nghÖ kh«ng ngõng më réng s¶n xuÊt, tiÕp nhËn c¸c
yªu cÇu ®Æt hµng cña ®èi t¸c níc ngoµi. Thùc thi viÖc tÝnh to¸n vµ triÓn khai
c¸c biÖn ph¸p thùc thi kÕ ho¹ch ®ã.
+ Phßng kinh doanh: X©y dùng kÕ ho¹ch tiªu thô s¶n phÈm, t×m hiÓu thÞ
trêng, qu¶ng c¸o vµ giíi thiÖu s¶n phÈm, ký kÕt hîp ®ång mua b¸n, tiªu thu
s¶n phÈm. Theo dâi kiÓm tra c¸c ®iÓm tiªu thô ®Ó kÞp thêi cung øng s¶n
phÈm vµ thu tiÒn hµng. Qu¶n lý kho hµng, b¶o qu¶n vËt t hµng hãa.
+ Phßng tµi vô: Theo dâi t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty, t×nh h×nh nhËp,
xuÊt kho nguyªn vËt liÖu, t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, t×nh h×nh
qu¶n lý vµ lu©n chuyÓn vèn, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi tr¶ l¬ng cho ngêi
lao ®éng. LËp b¸o c¸o tµi chÝnh vµ quyÕt to¸n thuÕ.
T¹i c¸c ph©n xëng c¬ cÊu tæ chøc ®îc bè trÝ nh sau:
+ Bé phËn qu¶n lý gåm:
Qu¶n ®èc ph©n xëng: NhËn kÕ ho¹ch cña c«ng ty, qu¶n lý chung c¸c
kh©u, gi¸m s¸t chung t×nh h×nh s¶n xu©t cña ph©n xëng.
Phã qu¶n ®èc ph©n xëng: Cã nhiÖm vô bao qu¸t, ®«n ®èc c¸c tæ s¶n
xuÊt vµ mäi vÊn ®Ò ph¸t sinh trong ca m×nh qu¶n lý.
+Bé phËn gióp viÖc gåm:
-2 KCS ph©n xëng: KiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt cña ph©n x-
ëng
-2 thî söa m¸y
-1 Nh©n viªn thèng kª ph©n xëng.
Nh×n chung bé m¸y qu¶n lý ph©n xëng ®îc tæ chøc kh¸ chÆt chÏ, phï
hîp víi yªu cÇu s¶n xuÊt cña c«ng ty.
2.1.4. T×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh chñ yÕu cña C«ng ty Cæ
phÇn dÖt 10/10 trong mét sè n¨m gÇn ®©y.
2.1.4.1. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n
*ThuËn lîi:
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña c«ng ty nh×n chung lµ kh¸ tèt. Cã ®îc kÕt qu¶ ®ã lµ nhê c«ng ty ®· cã
mét sè ®iÒu kiÖn thuËn lîi.
Thø nhÊt lµ: KÓ tõ sau cæ phÇn hãa (n¨m 2000), ngêi lao ®éng ®· thùc
sù ®îc lµm chñ c«ng ty. Nhê vËy mµ hä h¨ng say lao ®éng, lµm viÖc cã tr¸ch
nhiÖm vµ lu«n nç lùc t×m tßi, cã nhiÒu s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt. Tõ ®ã t¹o
®iÒu kiÖn ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.
Thø hai lµ: S¶n phÈm chÝnh cña c«ng ty lµ mµn tuyn, v¶i tuyn. §©y lµ
mÆt hµng tiªu dïng thiÕt yÕu, ®ång thêi còng lµ s¶n phÈm truyÒn thèng ®îc
ngêi tiªu dïng tÝn nhiÖm.
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 17 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Thø ba lµ: MÆc dï gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng cã nhiÒu biÕn ®éng song ®èi
víi mµn tuyn, thÞ trêng trong vµ ngoµi níc cña c«ng ty l¹i kh¸ æn ®Þnh. C«ng
ty ®· cã mèi quan hÖ lµm ¨n tèt víi b¹n hµng trong vµ ngoµi níc, ®Æc biÖt lµ
thÞ trêng xuÊt khÈu truyÒn thèng: §an M¹ch. §iÒu nµy ®· ®em l¹i cho c«ng
ty cã c¬ së v÷ng ch¾c ®Ó ph¸t triÓn.
Thø t lµ: Tõ sau cæ phÇn hãa c«ng ty vÉn ®îc hëng chÝnh s¸ch u ®·i
thuÕ cña Nhµ níc gióp cho c«ng ty cã thªm nguån vèn ®Çu t më réng s¶n
xuÊt.
Thø n¨m lµ: C«ng ty lu«n cã mèi quan hÖ tÝn dông tèt víi Ng©n hµng
nhê vµo uy tÝn vµ sù t¨ng trëng râ rÖt cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.
ChÝnh nhê ®ã mµ c«ng ty cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn dÔ dµng h¬n víi nguån vèn cã
quy m« lín vµ chi phÝ thÊp nµy.
Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi, nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®· ®Æt c«ng ty ph¶i ®èi
mÆt víi kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n.
*Khã kh¨n
T×nh h×nh c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t ®· ®Æt c«ng ty tríc mét søc Ðp
kh¸ lín lµ lµm thÕ nµo ®Ó c¶i tiÕn, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh,
tuy nhiªn thiÕt bÞ c«ng nghÖ cña c«ng ty l¹i míi ®æi míi ®îc mét tû lÖkh¸
khiªm tèn
Mét sè nguyªn vËt liÖu c«ng ty vÉn ph¶i nhËp tõ níc ngoµi nh hãa
chÊt, thuèc nhuém…víi chi phÝ cao vµ cã sù biÕn ®éng lín vÒ gi¸ khiÕn c«ng
ty lu«n bÞ ®éng trong viÖc kiÓm so¸t chi phÝ ®Çu vµo. Ngoµi ra do ph¶i nhËp
tõ níc ngoµi nªn thñ tôc nhËp khÈu ®· khiÕn c«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ
kh«ng chñ ®éng ®îc vÒ mÆt thêi gian.
C«ng t¸c nghiªn cøu, më réng thÞ trêng tiªu thô cßn gÆp nhiÒu khã
kh¨n do c«ng ty vÉn cßn thiÕu m¹ng líi ph©n phèi s¶n phÈm (hiÖn nay c«ng
ty míi chØ cã c¸c cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm ë Hµ néi vµ mét chi nh¸nh ë
TP Hå ChÝ Minh).
C«ng ty gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc kiÓm so¸t thÞ trêng, ®Æc biÖt
lµ ®Ó chèng l¹i n¹n lµm hµng gi¶, hµng nh¸i g©y mÊt uy tÝn ®èi víi ngêi tiªu
dïng vÒ chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty.
HÖ thèng nhµ xëng cßn ph©n t¸n, thiÕu tËp trung, l¹i chËt hÑp. §iÒu
nµy ®· g©y khã kh¨n cho c«ng ty vÒ mÆt b»ng ®Ó më réng s¶n xuÊt ®ång thêi
còng lµm ph¸t sinh chi phÝ vËn chuyÓn, chi phÝ qu¶n lý lu kho t¹i c¸c ®Þa
®iÓm s¶n xuÊt kh¸c nhau.
2.1.4.2. KÕt qu¶ kinh doanh chñ yÕu cña c«ng ty qua mét sè n¨m
gÇn ®©y.
KÓ tõ sau cæ phÇn hãa ®Õn nay c«ng ty lu«n cã tèc ®é t¨ng trëng cao
vµ ®¹t ®îc mét sè kÕt qu¶ ®¸ng kÓ ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
B¶ng sè 2: B¶ng tæng hîp mét sè chØ tiªu chñ yÕu cña
C«ng ty Cæ phÇn dÖt 10/10
§¬n vÞ: TriÖu ®ång
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 18 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
N¨m
stt 2002 2003 2004
ChØ tiªu
1 Doanh thu 72.913 111.473 247.992
(Doanh thu hµng xuÊt khÈu) 44.969 92.025 227.674
C¸c kho¶n gi¶m trõ 1 - 350
2 Doanh thu thuÇn 72.912 111.473 247.674
3 Lîi nhuËn tríc thuÕ 2.986 3.372 4.243
Kho¶n nép ng©n s¸ch
4 373 361 532
(ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp)
3.711
5 Lîi nhuËn sau thuÕ 2.613 3.011
6 Lao ®éng b×nh qu©n (ngêi) 490 640 681
Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng(Tr®/ng-
7 1,355 1,630 1,600
êi/th¸ng)
Qua b¶ng trªn ta cã thÓ thÊy quy m« s¶n xuÊt cña c«ng ty kh«ng
ngõng ®îc më réng qua c¸c n¨m. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn ë doanh thu n¨m sau
lu«n cao h¬n n¨m tríc (n¨m 2003 so víi n¨m 2002 t¨ng 52.88%. t¬ng øng
víi sè tuyÖt ®èi t¨ng 38.560 triÖu VN§, n¨m 2004 t¨ng 136.519 triÖu VN§
so víi n¨m 2003 tøc ®· t¨ng 122,47%). Së dÜ c«ng ty cã ®îc tèc ®é t¨ng
doanh thu cao nh vËy chñ yÕu lµ do t¨ng vÒ doanh thu hµng xuÊt khÈu. HiÖn
nay c«ng ty ®ang nç lùc më réng s¶n xuÊt ®Ó ®¸p øng ®îc nhu cÇu cho ch¬ng
tr×nh chèng sèt rÐt ThÕ giíi, chñ yÕu tËp trung vµo khai th¸c thÞ trêng Ch©u
Phi.
Cïng víi viÖc t¨ng doanh thu th× lîi nhuËn còng t¨ng cao. N¨m 2003
t¨ng 12,93% so víi n¨m 2002 (t¬ng øng 396 triÖu VN§), ®Õn n¨m 2004 ®·
t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 25,83% (t¬ng øng 871 triÖu VN§). §Ó ®¹t ®îc kÕt
qu¶ ®¸ng mõng nh vËy tríc hÕt ph¶i kÓ ®Õn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn ®óng ®¾n
cña Ban l·nh ®¹o c«ng ty. N¨m 2002 c«ng ty ®· b¾t ®Çu xóc tiÕn c«ng t¸c
n©ng cÊp, c¶i t¹o m¸y mãc khiÕn s¶n lîng vµ doanh thu t¨ng cao. Ngoµi ra,
c«ng ty lu«n quan t©m, ®éng viªn ngêi lao ®éng h¨ng h¸i thi ®ua lao ®éng
s¶n xuÊt, th¸o gì khã kh¨n, n¨ng ®éng s¸ng t¹o, ®a d¹ng hãa c¸c chñng lo¹i
s¶n phÈm. Lao ®éng b×nh qu©n hµng n¨m kh«ng ngõng t¨ng lªn, ®ång thêi
kÐo theo ®ã lµ thu nhËp b×nh qu©n cña ngêi lao ®éng còng t¨ng vµ ®¹t møc
cao (1,6 TriÖu/ngêi/th¸ng).
Qua viÖc ph©n tÝch kh¸i qu¸t trªn ta cã thÓ thÊy mÆc dï chuyÓn sang
c¬ chÕ thÞ trêng, c«ng ty gÆp ph¶i kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n song c«ng ty ®·
tõng bíc ®a ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®i vµo æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn.
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 19 Líp K39 11.06
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Tuy nhiªn còng ph¶i thÊy r»ng bªn c¹nh viÖc n¨m 2004 doanh thu ®¹t
248 tû ®ång th× kho¶n gi¶m trõ do ph¶i gi¶m gi¸ hµng b¸n còng t¨ng cao
nhÊt trong 3 n¨m gÇn ®©y. §©y ®îc coi lµ mét tån t¹i cña c«ng ty cÇn ph¶i ®-
îc kh¾c phôc. Cã nhiÒu nguyªn nh©n dÉn tíi tån t¹i nµy tuy nhiªn mét trong
nh÷ng nguyªn nh©n mµ chóng ta cÇn ph¶i xem xÐt ®ã lµ ph¶i ch¨ng c«ng ty
ph¶i gi¶m gi¸ hµng b¸n lµ do ®· cã nh÷ng lçi nhÊt ®Þnh trong s¶n phÈm mµ
®iÒu nµy cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn hiÖn tr¹ng cña m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng
ty. VËy chóng ta sÏ xem xÐt t×nh h×nh trang bÞ, sö dông TSC§ vµ m¸y mãc
thiÕt bÞ cña c«ng ty ®Ó thÊy râ h¬n vÊn ®Ò nµy.
2.2. Thùc tr¹ng vÒ trang bÞ sö dông TSC§ vµ m¸y mãc thiÕt bÞ t¹i C«ng
ty Cæ phÇn dÖt 10/10.
Lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp ®i ®Çu trong c«ng t¸c cæ phÇn hãa
DNNN theo chñ tr¬ng cña ChÝnh phñ, kÓ tõ sau cæ phÇn hãa C«ng ty Cæ
phÇn dÖt 10/10 ®· kh«ng ngõng v¬n lªn, chñ ®éng trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô
s¶n phÈm. Doanh thu tiªu thô kh«ng ngõng t¨ng cao, cïng víi ®ã c«ng ty
còng ngµy cµng chó träng h¬n ®Õn viÖc ®Çu t vµo TSC§ ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c
®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ. HiÖn nay, hÇu hÕt m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty ® -
îc nhËp tõ §øc, NhËt, Trung Quèc… HÇu hÕt c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ nµy lµm
viÖc theo chÕ ®é tù ®éng hoÆc b¸n tù ®éng.
§Ó thÊy râ h¬n c¬ cÊu TSC§ vµ t×nh h×nh ®Çu t vµo TSC§ cña c«ng ty ta xem
chi tiÕt t¹i b¶ng sè 3
Qua b¶ng 3 ta thÊy tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ngµy 31/12/2004 tæng nguyªn
gi¸ TSC§ lµ 73.661 triÖu VN§, trong ®ã m¸y mãc thiÕt bÞ chiÕm tû träng lín
nhÊt (chiÕm 79,89% tæng nguyªn gi¸ TSC§) víi tæng nguyªn gi¸ lµ 58.844
triÖu VN§. Nhãm TSC§ chiÕm tû träng lín thø hai lµ Nhµ cöa vËt kiÕn tróc
(chiÕm 17,59% tæng nguyªn gi¸ TSC§), tiÕp ®Õn lµ Ph¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn
dÉn (chiÕm 1,69%) vµ sau cïng lµ thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý cã nguyªn gi¸ lµ
612 triÖu VN§ (chiÕm 0,83%).
Nh×n chung ta cã thÓ thÊy c¬ cÊu TSC§ cña C«ng ty Cæ phÇn dÖt
10/10 nh vËy lµ kh¸ hîp lý bëi c«ng ty lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt, v× thÕ
nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ ph¶i chiÕm tû träng lín nhÊt. Tuy nhiªn, nhãm ph¬ng
tiÖn vËn t¶i l¹i chiÕm tû träng h¬i thÊp v× thÕ kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu vÒ
chuyªn chë hµng hãa nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn cña c«ng ty hiÖn nay mÆt b»ng
s¶n xuÊt cßn ph©n t¸n, kh«ng tËp trung.
Qua b¶ng trªn ta còng cã thÓ thÊy trong n¨m c«ng ty ®· ®Çu t thªm vµo
TSC§ 20.974 triÖu VN§. Trong ®ã ®Çu t vµo m¸y mãc thiÕt bÞ t¨ng 20.269
triÖu VN§ (t¨ng 50,31% so víi ®Çu n¨m 2004). §iÒu nµy cho thÊy c«ng ty
®· chó träng vµ u tiªn cho viÖc ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ. Bªn c¹nh ®ã c«ng
ty còng ®· tiÕn hµnh thanh lý mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ ®· hÕt thêi gian sö
dông, kh«ng cßn ®¸p øng ®îc tÝnh ®ång bé trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt víi
tæng nguyªn gi¸ lµ 527 triÖu VN§. §©y lµ mét híng ®Çu t ®óng ®¾n trong
Lª ThÞ Kh¸nh Ph¬ng 20 Líp K39 11.06