Năng lực cạnh tranh của siêu thị co.opmart vĩnh phúc

  • 109 trang
  • file .pdf
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
NGUYỄN THỊ THU HÀ
NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA SIÊU THỊ
CO.OPMART VĨNH PHÚC
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH
Hà Nội – 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
NGUYỄN THỊ THU HÀ
NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA SIÊU THỊ
CO.OPMART VĨNH PHÚC
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số: 60 34 01 02
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS Phạm Thị Hồng Yến
XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN
PGS.TS Phạm Thị Hồng Yến PGS.TS Trần Anh Tài
Hà Nội – 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn “Năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart
Vĩnh Phúc” là kết quả của quá trình học tập, nghiên cứu khoa học độc lập, nghiêm
túc của bản thân tôi. Luận văn này chƣa từng đƣợc công bố trên bất kể phƣơng tiện
truyền thông nào.
Các số liệu trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng, đáng tin cậy và đƣợc xử lý
khách quan, trung thực. Trong quá trình nghiên cứu tôi có tham khảo một số tài liệu
đã đƣợc liệt kê ở phần sau.
Các giải pháp nêu trong luận văn đƣợc rút ra từ những cơ sở lý luận và quá
trình nghiên cứu thực tiễn.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của mình.
Hà Nội, tháng 05 năm 2016
Học viên
Nguyễn Thị Thu Hà
LỜI CẢM ƠN
Đề tài “Năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc” là một đề
tài mang tính thực tế cao, đòi hỏi nhiều thời gian, công sức và đặc biệt là sự giúp đỡ
của các thầy cô giáo, giáo viên hƣớng dẫn, các cơ quan tổ chức.
Lời đầu tiên tác giả muốn nói, đó là lời cảm ơn những ngƣời giúp đỡ tác giả
tận tình để đƣa đến thành công hoàn thành bài luận văn này.
Tác giả xin đƣợc chân thành cảm ơn đến PGS.TS. Phạm Thị Hồng Yến,
ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn, chỉ bảo, giúp đỡ tác giả hoàn thành nghiên cứu trong
suốt thời gian thực hiện luận văn này.
Tác giả xin đƣợc cảm ơn tới các cơ quan tổ chức, các doanh nghiệp kinh
doanh trong lĩnh vực siêu thị, các tạp chí, báo chuyên ngành… đã cung cấp cho tác
giả các bài viết, tƣ liệu và các thông tin cần thiết khác phục vụ cho nghiên cứu.
Do thời gian và trình độ nghiên cứu có hạn, nên đề tài không tránh khỏi
những thiếu sót. Tác giả mong nhận đƣợc nhiều ý kiến đóng góp để luận văn
đƣợc hoàn thiện hơn.
Tác giả xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, tháng 05 năm 2016
Học viên
Nguyễn Thị Thu Hà
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................................... i
DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC HÌNH ......................................................................................... iii
LỜI MỞ ĐẦU .............................................................................................................1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ
LUẬN VỀ SIÊU THỊ VÀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA SIÊU THỊ .....5
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu .......................................................................5
1.1.1 Tình hình nghiên cứu nƣớc ngoài ...............................................................5
1.1.2 Tình hình nghiên cứu trong nƣớc ................................................................6
1.2 Cơ sở lý luận về siêu thị và năng lực cạnh tranh của siêu thị ................................9
1.2.1 Một số vấn đề chung về siêu thị ..................................................................9
1.2.1.1 Khái niệm ..............................................................................................9
1.2.1.2 Đặc trưng của loại hình kinh doanh siêu thị ......................................11
1.2.2 Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài và tầm quan trọng của nâng
cao năng lực cạnh tranh ......................................................................................12
1.2.2.1 Một số khái niệm cơ bản .....................................................................12
1.2.2.2 Tầm quan trọng của nâng cao năng lực cạnh tranh ...........................16
1.3 Các yếu tố tạo nên năng lực cạnh tranh của siêu thị và các chỉ tiêu đánh giá
năng lực cạnh tranh của siêu thị.............................................................................16
1.3.1 Các yếu tố tạo nên năng lực cạnh tranh của siêu thị .................................16
1.3.1.1 Nguồn nhân lực ...................................................................................16
1.3.1.2 Hoạt động marketing ..........................................................................17
1.3.1.3 Năng lực tài chính ...............................................................................18
1.3.1.4 Năng lực quản trị ................................................................................18
1.3.1.5 Trình độ công nghệ .............................................................................19
1.3.1.6 Năng lực nghiên cứu và phát triển .....................................................19
1.3.1.7 Hệ thống thông tin ..............................................................................20
1.3.2 Các chỉ tiêu đánh giá năng lực cạnh tranh của siêu thị .............................20
1.3.3 Ma trận hình ảnh cạnh tranh ......................................................................21
1.4 Các yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực cạnh tranh của siêu thị ...........................22
1.4.1 Môi trƣờng vĩ mô ......................................................................................22
1.4.1.1 Môi trường tự nhiên ............................................................................22
1.4.1.2 Môi trường kinh tế ..............................................................................23
1.4.1.3 Môi trường chính trị, pháp luật ..........................................................23
1.4.1.4 Môi trường văn hóa – xã hội ..............................................................23
1.4.1.5 Môi trường khoa học công nghệ .........................................................23
1.4.2 Môi trƣờng vi mô ......................................................................................24
1.4.2.1 Đối thủ cạnh tranh trong ngành: ........................................................24
1.4.2.2 Đối thủ tiềm ẩn....................................................................................25
1.4.2.3 Khách hàng .........................................................................................25
1.4.2.4 Nhà cung cấp ......................................................................................26
1.4.2.5 Sản phẩm thay thế ...............................................................................26
1.5 Kinh nghiệm nâng cao năng lực cạnh tranh của một số hệ thống siêu thị và bài
học cho Co.opmart Vĩnh Phúc ...............................................................................27
1.5.1 Đại siêu thị BigC .......................................................................................27
1.5.2 Siêu thị Metro Cash & Carry.....................................................................28
1.5.3 Bài học rút ra cho Co.opmart Vĩnh Phúc ..................................................29
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................31
2.1 Thiết kế nghiên cứu .........................................................................................31
2.2 Phƣơng pháp nghiên cứu và thu thập thông tin ...............................................32
2.2.1 Phƣơng pháp nghiên cứu dữ liệu thứ cấp ..................................................32
2.2.2 Phƣơng pháp thu thập dữ liệu sơ cấp ........................................................32
2.3 Phƣơng pháp phân tích, xử lý ..........................................................................36
2.3.1 Phƣơng pháp thống kê ...............................................................................36
2.3.2 Phƣơng pháp so sánh, phân tích, tổng hợp ................................................36
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG VỀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA SIÊU THỊ
CO.OPMART VĨNH PHÚC ....................................................................................37
3.1 Tổng quan về siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc...................................................37
3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển .............................................................37
3.1.2 Cơ cấu tổ chức ...........................................................................................37
3.1.3 Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh qua 3 năm 2012 – 2014..............41
3.2 Phân tích các yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực cạnh tranh của siêu thị
Co.opmart Vĩnh Phúc ............................................................................................42
3.2.1 Môi trƣờng vĩ mô ......................................................................................42
3.2.1.1 Môi trường tự nhiên ............................................................................42
3.2.1.2 Môi trường kinh tế ..............................................................................43
3.2.1.3 Môi trường chính trị pháp luật..............................................................44
3.2.1.4 Môi trường văn hóa – xã hội.................................................................46
3.2.1.5 Môi trường công nghệ ..........................................................................47
3.2.2 Các yếu tố thuộc môi trƣờng vi mô .............................................................48
3.2.2.1 Áp lực từ phía khách hàng ....................................................................48
3.2.2.2 Áp lực từ nhà cung cấp .........................................................................49
3.2.2.3 Nguy cơ xâm nhập từ các đối thủ tiềm năng .........................................50
3.2.2.4 Nguy cơ từ sản phẩm thay thế ...............................................................51
3.2.2.5 Áp lực cạnh tranh của các đối thủ trong ngành .................................51
3.3 Thực trạng năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc ................52
3.3.1 Các yếu tố tạo nên năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc
............................................................................................................................52
3.3.1.1 Năng lực quản trị ................................................................................52
3.3.1.2 Nguồn nhân lực ...................................................................................53
3.3.1.3 Năng lực tài chính ...............................................................................54
3.3.1.4 Trình độ công nghệ .............................................................................55
3.3.1.5 Năng lực marketing .............................................................................56
3.3.1.6 Năng lực nghiên cứu và phát triển .....................................................62
3.3.1.7 Hệ thống thông tin ..............................................................................63
3.3.2 Kết quả điều tra của nhóm chuyên gia nội bộ và khách hàng về các chỉ
tiêu đánh giá năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc so với đối
thủ cạnh tranh tại thành phố Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc ...........................................63
3.3.2.1 Nhóm chỉ tiêu dành cho các chuyên gia nội bộ ..................................63
3.3.2.2 Nhóm chỉ tiêu dành cho khách hàng ...................................................65
3.3.3 Ma trận hình ảnh cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc so với
BigC Vĩnh Phúc. .................................................................................................66
CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH
TRANH CỦA SIÊU THỊ CO.OPMART VĨNH PHÚC ....................................71
4.1 Dự báo về môi trƣờng cạnh tranh của siêu thị .................................................71
4.1.1 Dự báo về khách hàng ...............................................................................71
4.1.2 Dự báo về nhà cung ứng ............................................................................71
4.1.3 Dự báo về đối thủ cạnh tranh hiện tại .......................................................72
4.1.3.1 Bán lẻ truyền thống .............................................................................72
4.1.3.2 Bán lẻ hiện đại ....................................................................................73
4.2 Định hƣớng và mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart
Vĩnh phúc tới năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 .............................................74
4.2.1 Định hƣớng phát triển của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc tới năm 2020 và
tầm nhìn đến năm 2030 ......................................................................................74
4.2.2 Mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc
............................................................................................................................75
4.3 Một số kiến nghị và đề xuất giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của siêu
thị Co.opmart Vĩnh Phúc .......................................................................................75
4.3.1 Một số kiến nghị với các cơ quan nhà nƣớc và với Saigon Co.opmart ....75
4.3.1.1 Xây dựng và hoàn thiện các văn bản pháp lý liên quan đến siêu thị và
hoạt động của siêu thị .....................................................................................75
4.3.1.2 Xây dựng quy hoạch phát triển mạng lưới phân phối hàng hóa nói
chung và siêu thị nói riêng ..............................................................................76
4.3.1.3 Xây dựng tiêu chuẩn và quản lý chất lượng hàng hoá trong các siêu
thị ....................................................................................................................76
4.3.1.4 Đối với Saigon Co.opmart ..................................................................77
4.3.2 Đề xuất một số giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của siêu thị
Co.opmart Vĩnh Phúc .........................................................................................77
4.3.2.1 Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến và hỗ trợ kinh doanh ...........................77
4.3.2.2 Đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ..............................78
4.3.2.3 Duy trì mức giá cạnh tranh .................................................................79
4.3.2.4 Duy trì khả năng đảm bảo nguồn hàng và phát triển hàng nhãn riêng
.........................................................................................................................80
4.3.2.5 Cải tiến việc trưng bày và sắp xếp hàng hoá ......................................81
4.3.2.6 Thiết lập quan hệ tốt với các nhà cung cấp ........................................81
4.3.2.7 Chú trọng đầu tư và ứng dụng công nghệ thông tin ...........................82
KẾT LUẬN ...............................................................................................................83
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................85
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
STT Ký hiệu Nguyên nghĩa
1 DN Doanh nghiệp
2 GSO Tổng cục Thống kê
3 GRDI Chỉ số phát triển kinh doanh bán lẻ
4 HĐQT Hội đồng quản trị
5 HTX Hợp tác xã
6 HACCP Hệ thống phân tích mối nguy và kiểm soát điểm tới hạn
7 HNR Hàng nhãn riêng
8 TP. HCM Thành phố Hồ Chí Minh
9 TTTM Trung tâm thƣơng mại
10 UBND Ủy ban nhân dân
11 VN Việt Nam
12 WTO Tổ chức thƣơng mại thế giới
i
DANH MỤC CÁC BẢNG
STT Bảng Nội dung Trang
1 Bảng 1.1 Khung các chỉ tiêu đánh giá năng lực cạnh tranh của siêu thị 20
Các chỉ tiêu đánh giá năng lực cạnh tranh của siêu thị trên địa bàn
2 Bảng 2.1 34
Vĩnh Phúc và mức độ quan trọng của các chỉ tiêu
3 Bảng 3.1 Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh từ 2012 – 2014 41
4 Bảng 3.2 Các yếu tố ảnh hƣởng đến quyết định mua sắm của khách hàng 49
5 Bảng 3.3 Tình hình lao động của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc từ 2012 - 2014 54
6 Bảng 3.4 Các chỉ tiêu tài chính từ năm 2012 – 2014 55
7 Bảng 3.5 Bảng so sánh giá một số mặt hàng của Co.opmart Vĩnh Phúc với 58
BigC Vĩnh Phúc (tháng 10/2015)
Điểm trung bình của các chuyên gia nội bộ cho các chỉ tiêu đánh giá
8 Bảng 3.6 64
năng lực cạnh tranh của Co.opmart Vĩnh Phúc
Điểm trung bình của khách hàng cho các chỉ tiêu đánh giá năng lực
9 Bảng 3.7 65
cạnh tranh của Co.opmart Vĩnh Phúc
10 Bảng 3.8 Ma trận hình ảnh cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc 67
ii
DANH MỤC CÁC HÌNH
STT Hình Nội dung Trang
1 Hình 1.1 Mô hình 5 lực lƣợng cạnh tranh của Michael Porter 24
Sơ đồ quy trình nghiên cứu năng lực cạnh tranh của
2 Hình 2.1 31
Co.opmart Vĩnh Phúc
3 Hình 3.1 Sơ đồ tổ chức Co.opmart Vĩnh Phúc 40
iii
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Năm 2007, Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Tổ chức thƣơng
mại thế giới (WTO) và mở cửa đối với ngành bán lẻ theo lộ trình cam kết. Theo lộ
trình, từ ngày 1/1/2009, Việt Nam chính thức mở cửa thị trƣờng bán lẻ cho các công
ty nƣớc ngoài; từ ngày 11/01/2010 đến ngày 11/01/2015, cho phép thành lập liên
doanh để cung cấp dịch vụ liên quan đến sản xuất, trong đó, nhà đầu tƣ nƣớc ngoài
đƣợc sở hữu đến 50% vốn điều lệ của liên doanh; sau ngày 11/01/2015, đƣợc phép
thành lập doanh nghiệp 100% vốn nƣớc ngoài. Với lộ trình cam kết mở cửa thị
trƣờng bán lẻ này, trong một thời gian ngắn, nhiều tập đoàn bán lẻ hàng đầu nƣớc
ngoài có những ƣu thế về tài chính, trình độ quản trị doanh nghiệp, chủng loại hàng
hoá đa dạng, giá cả hợp lý, phƣơng thức thanh toán hiện đại, thuận tiện, cách thức
phục vụ chuyên nghiệp... nhƣ Metro, BigC, Parkson,... đã từng bƣớc thâm nhập và
có “chỗ đứng” vững chắc trong lòng ngƣời tiêu dùng Việt Nam. Những doanh
nghiệp phân phối bán lẻ nƣớc ngoài đã tạo một áp lực cạnh tranh rất lớn đối với các
doanh nghiệp phân phối bán lẻ trong nƣớc, với phƣơng thức hoạt động phân phối
bán lẻ chủ yếu là truyền thống. So với ngành dịch vụ bán lẻ của các quốc gia trên
thế giới thì dịch vụ trong nƣớc vẫn thiếu về số lƣợng và yếu về chất lƣợng. Chiếm
tỷ trọng lớn trong ngành bán lẻ của Việt Nam là các chợ và trung tâm mua sắm nhỏ.
Hiện nay, nƣớc ta có khoảng hơn 200.000 chợ lớn nhỏ. Hoạt động của hệ thống này
nhỏ lẻ và thiếu tính đồng bộ. Ngoài hệ thống bán lẻ truyền thống, hệ thống siêu thị
mới bắt đầu phát triển trong vòng hơn 20 năm trở lại đây. Có thể nói, hệ thống siêu
thị của Việt Nam đã có những bƣớc phát triển rất nhanh chóng. Tuy nhiên, năng lực
cạnh tranh của những siêu thị này rất thấp so với những đại siêu thị đã và sẽ tham
gia vào thị trƣờng Việt Nam. Hệ thống siêu thị Việt Nam kém về quy mô, chất lƣợng
dịch vụ đến giá cả cung cấp... so với các đại siêu thị của nhà phân phối nƣớc ngoài.
Hệ thống siêu thị Saigon Co.opmart là hệ thống siêu thị kinh doanh tổng hợp,
đƣợc quản lý bởi Liên hiệp hợp tác xã thƣơng mại thành phố Hồ Chí Minh, là chuỗi
siêu thị hoạt động chủ yếu tại thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Nam bộ. Đây là
1
loại hình kinh doanh bán lẻ mới, văn minh phù hợp với xu hƣớng phát triển của nền
kinh tế. Tính đến 04/2016, hệ thống Co.opmart có 82 siêu thị bao gồm 32 siêu thị ở
thành phố Hồ Chí Minh và 50 siêu thị tại các tỉnh/thành cả nƣớc.
Năm 2011, Co.opmart Sài Gòn tại Vĩnh Phúc khai trƣơng, là siêu thị phía
Bắc thứ 2 trong hệ thống, sau Co.opmart tại thủ đô Hà Nội. Vĩnh Phúc là một tỉnh
phát triển, khá năng động với các ngành công nghiệp, thƣơng mại và du lịch phát
triển nhanh. Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh siêu thị vẫn còn là một ngành kinh
doanh khá mới và thói quen mua sắm của ngƣời dân vẫn chủ yếu theo phƣơng thức
truyền thống, tức là vẫn tập trung mua sắm ở các chợ truyền thống. Mặt khác, trên
địa bàn có khá nhiều các cửa hàng tiện lợi, cửa hàng tự chọn hay các cửa hàng tạp
hóa phục vụ nhu cầu mua sắm của ngƣời dân. Bên cạnh đó, hoạt động của siêu thị
Co.opmart Vĩnh Phúc còn phải đối mặt với sự cạnh tranh của đại siêu thị BigC đƣợc
khai trƣơng vào năm 2010.
Việc tìm ra các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của siêu thị
Co.opmart Vĩnh Phúc còn có ý nghĩa là giữ lấy “sân nhà” trong hoạt động phân
phối bán lẻ khi các tập đoàn bán lẻ nƣớc ngoài tìm đến vùng thị trƣờng này trong
thời gian tới.
Thêm nữa, dù đã có nhiều công trình nghiên cứu về năng lực cạnh tranh của
các siêu thị nhƣng chƣa có công trình nghiên cứu nào về năng lực cạnh tranh của
siêu thị Co.opmart Vĩnh phúc.
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, tôi đã chọn đề tài “Năng lực cạnh tranh
của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn của mình.
Đề tài này đặt ra những câu hỏi nghiên cứu là:
1. Yếu tố tạo nên năng lực cạnh tranh của siêu thị bao gồm những yếu tố nào
và những chỉ tiêu nào đƣợc dùng để đánh giá năng lực cạnh tranh của siêu thị?
2. Những yếu tố nào ảnh hƣởng tới năng lực cạnh tranh của siêu thị?
3. Thực trạng năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc hiện nay
ra sao?
2
4. Các giải pháp để nâng cao năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart
Vĩnh Phúc?
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1 Mục đích nghiên cứu
Mục đích của luận văn là đánh giá năng lực cạnh tranh của siêu thị
Co.opmart Vĩnh Phúc hiện nay, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng
lực cạnh tranh của siêu thị.
2.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
Để hoàn thành mục đích đã đặt ra nhƣ trên, nhiệm vụ của luận văn tập trung
giải quyết các vấn đề cơ bản sau:
- Làm rõ các yếu tố ảnh hƣởng tới năng lực cạnh tranh của siêu thị và lựa
chọn các chỉ tiêu đánh giá năng lực cạnh tranh của siêu thị.
- Phân tích, đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart
Vĩnh Phúc, đƣa ra các ƣu điểm và tồn tại trong quá trình cạnh tranh cũng nhƣ các
nguyên nhân của tồn tại đó.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của siêu thị
Co.opmart Vĩnh Phúc.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1 Đối tượng nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu là năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc.
3.2 Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian: Siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc trên địa bàn thành phố Vĩnh
Yên, tỉnh Vĩnh Phúc.
- Về thời gian: Nguồn số liệu và thời gian nghiên cứu từ năm 2012 đến
năm 2014.
- Về nội dung:
3
+ Nghiên cứu nhận diện những yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực cạnh tranh
của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc.
+ Nghiên cứu các chỉ tiêu đánh giá năng lực cạnh tranh của siêu thị
Co.opmart Vĩnh Phúc.
+ Đánh giá năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc so với
đối thủ cạnh tranh BigC Vĩnh Phúc trên thị trƣờng thành phố Vĩnh Yên.
4. Những đóng góp của luận văn
4.1 Những đóng góp về mặt khoa học
Đề tài “Năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc” góp
phần hoàn thiện và hệ thống hóa các cơ sở lý thuyết về năng lực cạnh tranh của
doanh nghiệp; vận dụng cơ sở lý thuyết vào thực tế để đề ra các giải pháp nhằm
nâng cao năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc.
4.2 Những đóng góp về mặt thực tiễn
Đề ra đƣợc một số giải pháp cụ thể giúp siêu thị Co.opmart Vĩnh Phúc có
thể áp dụng vào hoạt động kinh doanh của mình để có thể đứng vững hơn trên
thị trƣờng trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục hình, bảng biểu, các từ viết tắt, danh
mục tài liệu tham khảo, kết cấu của luận văn gồm 4 chƣơng:
Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận về siêu thị và năng
lực cạnh tranh của siêu thị
Chƣơng 2: Phƣơng pháp và thiết kế nghiên cứu
Chƣơng 3: Phân tích thực trạng năng lực cạnh tranh của siêu thị Co.opmart
Vĩnh Phúc
Chƣơng 4: Đề xuất giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của siêu thị
Co.opmart Vĩnh Phúc.
4
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU,
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ SIÊU THỊ VÀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA SIÊU THỊ
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Có thể nói năng lực cạnh tranh chính là sức mạnh của doanh nghiệp đƣợc thể
hiện trên thƣơng trƣờng. Doanh nghiệp nào muốn tồn tại và phát triển bền vững đặc
biệt là trong điều kiện hội nhập kinh tế hiện nay, doanh nghiệp đó buộc phải nâng
cao năng lực cạnh tranh của mình. Đã có rất nhiều các công trình, sách, báo viết về
đề tài này, dƣới đây là một số những nghiên cứu đã đƣợc thực hiện gần đây:
1.1.1 Tình hình nghiên cứu nƣớc ngoài
Luận văn thạc sỹ “Study of Competitiveness - A Case Study of DHL, Ji Liu &
Yuanyuan Wen, University of Gavle, Master’s Thesis in Business Administration,
2012” tập trung nghiên cứu Công ty DHL - một trong những công ty logistic thành
công nhất trên thế giới có mặt trên 220 quốc gia và vùng lãnh thổ khắp toàn cầu
thông qua phân tích các yếu tố nội bộ (chất lƣợng, thƣơng hiệu và marketing) và các
yếu tố bên ngoài (phân tích khách hàng, đối thủ cạnh tranh và môi trƣờng). Cuối
cùng là phân tích SWOT để tổng hợp những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách
thức làm căn cứ đƣa ra một số các giải pháp về marketing, công nghệ, nhân sự để
tiếp tục phát triển và bảo vệ vị trí dẫn đầu của mình.
Bài viết “Five essential strategies to enhance competitiveness” của tác giả
John Manzella ngày 01/4/2014 đã chỉ ra năm chiến lƣợc cần thiết để nâng cao năng
lực cạnh tranh trong nƣớc và quốc tế của doanh nghiệp đó là: tập trung vào năng lực
cốt lõi (phát huy những gì đang làm tốt nhất); thu hút và giữ chân ngƣời tài (vì tập
trung vào năng lực cốt lõi để trở thành tốt nhất phải đòi hỏi nhân viên có tay nghề
cao nhất với khả năng giải quyết vấn đề phân tích phức tạp, và vận dụng các công
nghệ tinh vi); lấy khách hàng làm trung tâm (khách hàng ở mỗi quốc gia đƣợc tiếp
cận với những sản phẩm dịch vụ đa dạng với giá cả cạnh tranh, nhà sản xuất phải
lấy khách hàng làm trung tâm mới có thể nắm bắt những thay đổi trong nhu cầu và
mong muốn của họ); giảm chi phí và mở rộng hợp tác quốc tế.
5
Công trình nghiên cứu “Using information technologies to raise the
competitiveness of smes, Alexandru Nedelea, The USV Annals of Economics and
Public Administration, 2012” cho rằng cạnh tranh đóng một vai trò quan trọng. Nó
quyết định, chỉ đạo và kiểm soát chiến lƣợc phát triển của doanh nghiệp. Các doanh
nghiệp phải có khả năng thích ứng với tình hình và liên tục cải tiến để giữ vững vị
trí của mình cũng nhƣ để cạnh tranh với các đối thủ khác trên thị trƣờng. Để tăng
năng lực cạnh tranh, các doanh nghiệp hiện nay thƣờng sử dụng nhiều phƣơng pháp
khác nhau nổi bật là nâng cao năng lực tổ chức và quản trị doanh nghiệp, trình độ
chuyên môn của nhân viên, ứng dụng công nghệ mới cho sản phẩm và dịch vụ của
mình. Công nghệ thông tin đem đến cơ hội cải thiện năng lực cạnh tranh của doanh
nghiệp. Sử dụng các giải pháp công nghệ thông tin các doanh nghiệp có thể đạt
đƣợc hiệu quả cao hơn trong tổ chức quá trình kinh doanh, dòng chảy thông tin,
cũng nhƣ cung cấp cho họ các phƣơng tiện kiểm soát nguồn lực và chi phí quản lý
tốt hơn. Nghiên cứu này xác định và đánh giá các khía cạnh quan trọng về năng lực
cạnh tranh của doanh nghiệp vừa và nhỏ, cải tiến, phân tích những lợi ích và hạn
chế của các giải pháp công nghệ thông tin ảnh hƣởng đến khả năng cạnh tranh và
phát triển của doanh nghiệp.
1.1.2 Tình hình nghiên cứu trong nƣớc
Bài viết “Kinh nghiệm phát triển hệ thống siêu thị và chuỗi siêu thị
Co.opmart” của tác giả Nguyễn Ngọc Hòa – Chủ tịch HĐQT Saigon Co.opmart –
Tài liệu hội thảo: Chính sách phát triển mô hình phân phối hiện đại năm 2004, đã
đƣa ra những kinh nghiệm phát triển hệ thống siêu thị nói chung và của chuỗi siêu
thị Saigon Co.opmart nói riêng.
Bài báo “Nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp trong hội nhập quốc tế”
của tác giả Phạm Tất Thắng, Tạp chí Cộng sản ngày 23/3/2012 đã nêu cụ thể các
yếu tố làm hạn chế năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp hiện nay nhƣ: thiếu
vốn, quy mô vốn còn nhỏ bé, công tác nghiên cứu thị trƣờng chƣa đƣợc thực hiện
một cách bài bản, chuyên nghiệp, trình độ công nghệ lạc hậu, nhân lực chƣa đƣợc
đào tạo bài bản… từ đó đƣa ra những việc phải làm để nâng cao năng lực cạnh tranh
6
bao gồm: đổi mới cơ cấu tổ chức quản lý, nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực
trong các doanh nghiệp, tăng cƣờng hoạt động marketing hỗn hợp, giảm chi phí sản
xuất, hạ giá thành sản phẩm, xây dựng và phát triển thƣơng hiệu doanh nghiệp,
hoàn thiện hệ thống thông tin, chủ động áp dụng thƣơng mại điện tử trong điều
hành kinh doanh.
Bài báo “Làm thế nào để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt
Nam” của tác giả Lê Quốc Phƣơng, Tạp chí Doanh nghiệp và Thƣơng mại ngày
13/6/2013 đã nêu các khái niệm khác nhau về năng lực cạnh tranh, các yếu tố hình
thành năng lực cạnh tranh, phân tích, đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh của
doanh nghiệp Việt Nam từ 2002 - 2012 để rút ra những hạn chế và nguyên nhân.
Cuối cùng tác giả khuyến nghị những biện pháp đối với doanh nghiệp và nhà nƣớc
để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam.
Luận văn thạc sỹ (2008) “Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của hệ
thống siêu thị Việt Nam” của tác giả Lê Thị Thu Hƣờng đã hệ thống hoá cơ sở lý
luận về siêu thị, năng lực cạnh tranh của siêu thị, kinh nghiệm nâng cao năng lực
cạnh tranh của một số siêu thị trên thế giới, từ đó đƣa ra những tiêu chí đánh giá
năng lực cạnh tranh của siêu thị, làm cơ sở để phân tích thực trạng năng lực cạnh
tranh hệ thống siêu thị Việt Nam. Tác giả đã khái quát tình hình phát triển và phân
tích thực trạng năng lực cạnh tranh của hệ thống siêu thị Việt Nam trong giai đoạn
từ 2004 - 2008. Trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp và các kiến nghị đối với
Chính phủ và các cơ quan ban ngành để hoàn thiện các chính sách, góp phần nâng
cao năng lực cạnh tranh của hệ thống siêu thị Việt Nam.
Luận án Tiến sĩ (2011) “Nghiên cứu năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
chè ở tính Thái Nguyên” của tác giả Đỗ Thị Thúy Phƣơng đã đánh giá năng lực
cạnh tranh của các doanh nghiệp chè theo hình thức sở hữu và quy mô vốn của
doanh nghiệp thông qua đánh giá năng lực cạnh tranh của sản phẩm, thị phần của
doanh nghiệp, hiệu quả sản xuất kinh doanh, năng lực thu hút nguồn lực tài chính
và khả năng liên kết, hợp tác giữa các doanh nghiệp chè. Luận án tìm ra các yếu tố
ảnh hƣởng đến năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp chè ở tỉnh Thái Nguyên,
7
từ đó đƣa ra hệ thống các giải pháp giúp các doanh nghiệp chè nâng cao năng lực
cạnh tranh trong thời kỳ hội nhập quốc tế, giai đoạn 2011 - 2020. Kết quả của
nghiên cứu có thể giúp các nhà lãnh đạo, ban, ngành tỉnh Thái Nguyên đƣa ra các
chính sách quản lý phù hợp thúc đẩy sự phát triển bền vững và nâng cao năng lực
cạnh tranh cho các doanh nghiệp chè của tỉnh. Luận án cũng có thể là tài liệu tham
khảo cho các doanh nghiệp chè ở Việt Nam trong quá trình xây dựng chiến lƣợc
kinh doanh của mình.
Luận án Tiến sĩ (2014) “Nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp
phân phối bán lẻ trên địa bàn thành phố Hải Phòng” của tác giả Nguyễn Trung Hiếu
hệ thống hoá những cơ sở lý luận về năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp phân
phối bán lẻ, đƣa ra những tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
phân phối bán lẻ, làm cơ sở để phân tích thực trạng năng lực cạnh tranh các doanh
nghiệp phân phối bán lẻ ở Hải Phòng. Tác giả đã khái quát tình hình phát triển và
phân tích thực trạng năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp phân phối bán lẻ trên
địa bàn thành phố Hải Phòng trong giai đoạn từ 2008 - 2012. Trên cơ sở đó đánh
giá những mặt mạnh và những mặt còn hạn chế trong việc nâng cao năng lực cạnh
tranh của các doanh nghiệp phân phối bán lẻ trên địa bàn thành phố Hải Phòng từ
đó đề xuất một số giải pháp và các kiến nghị đối với Chính phủ và Chính quyền
thành phố Hải Phòng để hoàn thiện các chính sách, góp phần nâng cao năng lực
cạnh tranh của doanh nghiệp phân phối bán lẻ trên địa bàn thành phố Hải Phòng
cũng nhƣ trên phạm vi cả nƣớc. Luận án có thể xem là tài liệu tham khảo hữu ích
cho nhà quản lý trên địa bàn Hải Phòng nói riêng và các doanh nghiệp phân phối
bán lẻ trên cả nƣớc nói chung.
Nhƣ vậy, nghiên cứu về năng lực cạnh tranh đóng một vai trò quan trọng đối
với hoạt động của doanh nghiệp. Nó quyết định, chỉ đạo và kiểm soát chiến lƣợc
phát triển của doanh nghiệp. Các nghiên cứu về năng lực cạnh tranh của doanh
nghiệp khá phong phú, đề cập tới nhiều nội dung nhƣ: chất lƣợng dịch vụ, trình độ
của nhân viên, các khía cạnh quản lý,… Trong lĩnh vực phân phối bán lẻ, nghiên
cứu về năng lực cạnh tranh cũng khá đa dạng, các công trình nghiên cứu đã đƣa ra
8