Một số biện pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh công ty sông đà 7
- 46 trang
- file .pdf
Lêi nãi ®Çu
ViÖc chuyÓn nÒn kinh tÕ n-íc ta sang kinh tÕ thÞ tr-êng lµ xu h-íng tÊt
yÕu. NÒn kinh tÕ thÞ tr-êng víi c¸c quy luËt kh¾t khe chi phèi m¹nh mÏ ®Õn mäi
mÆt ®êi sèng kinh tÕ x· héi, ®Õn mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
§øng tr-íc nh÷ng yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®ßi hái c«ng t¸c qu¶n lý vµ
hÖ thèng qu¶n lý cã sù thay ®æi phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tiÔn. H¹ch to¸n kÕ
to¸n lµ mét bé phËn quan träng trong hÖ thèng qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh, gi÷ vai
trß tÝch cùc trong viÖc ®iÒu hµnh vµ kiÓm xo¸t ho¹t ®éng kinh doanh. H¹ch to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét kh©u cña h¹ch to¸n kÕ
to¸n gi- mét vai trß hÕt søc quan träng. Gi¸ thµnh lµ chØ tiªu chÊt l-îng tæng hîp
ph¶n ¸nh tr×nh ®é qu¶n lý, sö dông vËt t-, lao ®éng, thiÕt bÞ, tr×nh ®é tæ chøc …lµ
c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng chØ ë chç tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ mµ cßn ph¶i tÝnh
®Õn viÖc cung cÊp th«ng tin cho qu¶n lý doanh nghiÖp. §©y lµ mét ®ßi hái kh¸ch
quan cña c«ng t¸c qu¶n lý. §Ó ph¸t huy tèt chøc n¨ng ®ã th× c«ng t¸c h¹ch to¸n
chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ®-îc c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn.
NhËn thøc ®-îc tÇm quan träng cña viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp,em ®· chän ®Ò tµi : “Mét sè biÖn ph¸p nh»m
hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i
Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 ‚ ®Ó l¯m luËn v¨n t«t nghiÖp cho m×nh.
Trong luËn v¨n nµy, ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn néi dung cã 3 phÇn
chÝnh :
Ch-¬ng I. Lý luËn chung vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p .
Ch-¬ng II. Thùc tr¹ng vÒ tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm ë Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 t¹i Hoµ B×nh.
Ch-¬ng III. Mét sè biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 .
Ch-¬ng I :
Lý luËn chung vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp
hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
ë c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p
A. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp x©y l¾p
1. Chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p
Chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p lµ hao phÝ vÒ lao ®éng sèng,
trong mét kú nhÊt ®Þnh. Chi phÝ s¶n xuÊt phô thuéc hai yÕu tè :
+ Khèi l-îng lao ®éng vµ t- liÖu s¶n xuÊt ®· chi ra trong mét thêi kú nhÊt
®Þnh.
+ Gi¸ c¶ t- liÖu s¶n xuÊt ®· tiªu hoa trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiÒn l-¬ng
c«ng nh©n.
2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p
2.1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy c¸c chi phÝ s¶n xuÊt cã chung néi dung kinh tÕ
®-îc xÕp vµo mét ngµy yÕu tè chi phÝ, kh«ng ph©n biÖt môc ®Ých, c«ng dông cña
chi phÝ ®ã. Trong doanh nghiÖp x©y l¾p ®-îc chia thµnh c¸c yÕu tè chi phÝ sau :
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu : Gåm nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn
liÖu, phô tïng thay thÕ, c«ng cô dông cô.
- Chi phÝ nh©n c«ng : TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng cña c«ng
nh©n s¶n xuÊt, c«ng nh©n sö dông m¸y thi c«ng vµ nh©n viªn qu¶n lý s¶n xuÊt ë
®éi, x-ëng s¶n xuÊt doanh nghiÖp.
- Chi phÝ khÊu hoa TSC§ : Bao gåm khÊu hao m¸y thi c«ng, nhµ x-ëng
m¸y mãc, thiÕt bÞ qu¶n lý ...
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi : Nh- tiÒn ®iÖn, tiÒn ®iÖn tho¹i, tiÒn n-íc ...
ho¹t ®éng s¶n xuÊt ngoµi 4 yÕu tè chi phÝ ®· kÓ trªn.
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung chÊt kinh tÕ gióp nhµ qu¶n lý biÕt
®-îc kÕt cÊu, tØ träng cña tõng yÕu tè chi phÝ chi ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lËp
dù to¸n, tæ chøc thùc hiÖn dù to¸n.
2.2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p theo môc ®Ých, c«ng dông cña chi
phÝ.
Theo c¸c ph©n lo¹i nµy, nh÷ng chi phÝ cã cïng môc ®Ých vµ c«ng dông
®-îc xÕp vµo kho¶n môc chi phÝ. Toµn bé chi phÝ x©y l¾p ®-îc chia thµnh c¸c
kho¶n môc sau :
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu
phô,vËt liÖu sö dông lu©n chuyÓn cÇn thiÕt ®Ó t¹o nªn s¶n phÈm x©y l¾p.
- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : Chi phÝ vÒ tiÒn l-¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp
(phô cÊp l-u ®éng, phô cÊp tr¸ch nhiÖm) cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt x©y
l¾p.
- Chi phÝ m¸y thi c«ng : Lµ chi phÝ khi sö dông m¸y thi c«ng phôc vô trùc
tiÕp ho¹t ®éng x©y l¾p c«ng tr×nh gåm : Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng, chi phÝ
söa ch÷a lín, söa ch÷a th-êng xuyªn m¸y thi c«ng, ®éng lùc, tiÒn l-¬ng cña
c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y vµ chi phÝ kh¸c.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung : Gåm tiÒn l-¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi ; c¸c
kho¶n trÝch theo l-¬ng BHXH, BHYT, KPC§, c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt c«ng
nh©n sö dông m¸y thi c«ng, nh©n viªn qu¶n lý ®éi, chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô dông
cô, chi phÝ khÊu hao TSC§.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông phôc vô yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt
x©y l¾p theo dù to¸n. Bëi v× trong ho¹t ®éng x©y dùng c¬ b¶n, lËp dù to¸n c«ng
tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh x©y l¾p lµ kh©u c«ng viÖc kh«ng thÓ thiÕu.
2.3. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµo c¸c ®èi t-îng chÞu chi phÝ
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc chia thµnh hai lo¹i:
- Chi phÝ trùc tiÕp : Lµ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt quan hÖ trùc tiÕp víi tõng ®èi
t-îng chÞu chi phÝ (tõng lo¹i s¶n phÈm ®-îc s¶n xuÊt, tõng c«ng viÖc ®-îc thùc
hiÖn ...). C¸c chi phÝ nµy ®-îc kÕ to¸n c¨n cø trùc tiÕp vµo c¸c chøng tõ ph¶n ¸nh
chóng ®Ó tËp hîp trùc tiÕp cho tõng ®èi t-îng liªn quan.
- Chi phÝ gi¸n tiÕp : Lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi
t-îng chÞu chi phÝ, chóng cÇn ®-îc tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c ®èi t-îng chÞu chi
phÝ theo tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông trong viÖc x¸c ®Þnh ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n
tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt cho c¸c ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ mét c¸ch
hîp lý.
3. Gi¸ thµnh s¶n phÈm, c¸c lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
3.1. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö
dông tµi s¶n, vËt t-, lao ®éng, tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, còng nh- tÝnh
®óng ®¾n cña c¸c gi¶i ph¸p tæ chøc kinh tÕ, kü thuËt vµ c«ng nghÖ mµ doanh
nghiÖp ®· sö dông nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l-îng s¶n phÈm, hÖ
thèng chi phÝ, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp.
3.2. C¸c lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm
* Gi¸ thµnh dù to¸n (Zdt) : Lµ toµn bé chi phÝ dù to¸n ®Ó hoµn thµnh mét
khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p. Gi¸ thµnh dù to¸n x©y l¾p ®-îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së
khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p theo thiÕt kÕ ®-î duyÖt, c¸c ®Þnh møc dù to¸n, ®¬n
gi¸ XDCB chi tiÕt hiÖn hµnh vµ c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é cã liªn quan cña Nhµ
n-íc.
* Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch (Zkh) : Lµ lo¹i gi¸ thµnh ®-îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së
c¸c ®Þnh møc cña doanh nghiÖp, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ ë mét tæ chøc x©y
l¾p, mét c«ng tr×nh trong mét thêi kú kÕ ho¹ch nhÊt ®Þnh.
C«ng thøc x¸c ®Þnh :
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch Gi¸ thµnh dù to¸n Møc h¹ gi¸ thµnh
= -
cña CT, HMCT cña CT, HMCT kÕ ho¹ch
* Gi¸ thµnh thùc tÕ (Ztt): Lµ lo¹i gi¸ thµnh ®-îc tÝnh to¸n dùa theo c¸c chi
phÝ thùc tÕ ph¸t sinh mµ doanh nghiÖp ®· bá ra ®Ó thùc hiÖn khèi l-îng c«ng t¸c
x©y l¾p ®-îc x¸c ®Þnh theo sè liÖu cña kÕ to¸n cung cÊp. Gi¸ thµnh thùc tÕ kh«ng
chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ®Þnh møc mµ cßn bao gåm c¶ nh÷ng chi
phÝ thùc tÕ ph¸t sinh nh- : MÊt m¸t, hao hôt vËt t-, thiÖt h¹i vÒ ph¸ ®i lµm l¹i...
Ngoµi ra, trªn thùc tÕ ®Ó ®¸p øng yªu cÇu vÒ qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ
gi¸ thµnh s¶n phÈm, trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p gi¸ thµnh cßn ®-îc theo dâi
trªn hai chØ tiªu : Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn chØnh vµ gi¸ thµnh cña c«ng
ty x©y l¾p hoµn thµnh quy -íc.
4. NhiÖm vô kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
§Ó tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm,
®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh ë doanh nghiÖp, kÕ
to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp x©y
l¾p cÇn thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau :
- X¸c ®Þnh ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc hiÖnc ña doanh nghiÖp.
- VËn dông c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸
thµnh s¶n phÈm phï hîp víi ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho (kª khai th-êng
xuyªn hoÆc kiÓm kª ®Þnh kú) mµ doanh nghiÖp lùa chän.
- Ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c toµn bé chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong kú
vµ kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh, theo yÕu tè chi phÝ vµ kho¶n môc gi¸ thµnh.
- KiÓm tra thùc hiÖn nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp theo tõng
c«ng tr×nh, tõng lo¹i s¶n phÈm x©y l¾p, chØ ra kh¶ n¨ng vµ biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh
mét c¸ch hîp lý, hiÖu qu¶.
- §¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng CT,
HMCT, kÞp thêi lËp b¸o c¸o kÕ to¸n vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh x©y l¾p,
cung cÊp chÝnh x¸c, nhanh chãng th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh phôc
vô yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
b. ®èi t-îng vµ ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
1. §èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p
§èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi, giíi h¹n mµ c¸c chi phÝ s¶n
xuÊt ph¸t sinh
§Ó x¸c ®Þnh ®-îc ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ë tõng doanh nghiÖp,
cÇn c¨n cø vµo c¸c yÕu tè nh- :
- TÝnh chÊt s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm
(s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hay phøc t¹p).
- Lo¹i h×nh s¶n xuÊt : (s¶n xuÊt ®¬n chiÕc, s¶n xuÊt hµng lo¹t ...)
- §Æc ®iÓm s¶n phÈm
- Yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp
- §¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh ¸p dông trong doanh nghiÖp x©y l¾p.
Nh- vËy ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong tõng doanh nghiÖp cô
thÓ cã x¸c ®Þnh lµ tõng s¶n phÈm, lo¹i s¶n phÈm, chi tiÕt s¶n phÈm cïng lo¹i,
toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ, tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ, tõng ph©n x-ëng s¶n
xuÊt, tõng ®éi s¶n xuÊt, tõng ®¬n ®Æt hµng, c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
§èi víi doanh nghiÖp x©y l¾p do nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm, vÒ tæ chøc
s¶n xuÊt vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm nªn ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
th-êng ®-îc x¸c ®Þnh lµ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
2. Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p
Cã hai ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ cho c¸c ®èi t-îng sau :
- Ph-¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp : ¸p dông c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Õn
tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cô thÓ.
- Ph-¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp : ¸p dông ®èi víi nh÷ng lo¹i chi phÝ cã
liªn quan ®Õn nhiÒu c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, kh«ng thÓ tËp hîp trùc tiÕp
mµ ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh theo tiªu
thøc phï hîp.
3. Tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p
3.1. Tµi kho¶n sö dông
Theo quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p
thùc hiÖn h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn, do ®ã
kÕ to¸n tËp h¬p chi phÝ s¶n xuÊt sö dông c¸c tµi kho¶n sau :
- TK 621 : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
- TK 622 : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
- TK 623 : Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
- TK 627 : Chi phÝ s¶n xuÊt chung
- TK 154 : Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
- Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông mét sè tµi kho¶n liªn quan nh- : TK 155,
TK 632, TK 334, TK 111, TK 112 ...
3.2. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm : Nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu
phô, nöa thµnh phÈm, phô tïng thay thÕ cho tõng c«ng tr×nh, gåm c¶ chi phÝ cèt
pha, giµn gi¸o.
Tµi kho¶n sö dông : TK 621 - chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Chøng tõ sö dông ®Ó ho¹ch to¸n bao gåm :
- Khi xuÊt kho vËt liÖu dïng cho s¶n xuÊt thi c«ng th-êng sö dông c¸c
chøng tõ : PhiÕu lÜnh vËt t-, phiÕu xuÊt kho.
- Khi mua vËt liÖu vÒ sö dông ngay kh«ng qua kho : Ho¸ ®¬n b¸n hµng,
ho¸ ®¬n gi¸ trÞ t¨ng.
Ph-¬ng ph¸p tËp hîp.
- Ph-¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp : Lµ chi phÝ trùc tiÕp nªn ®-îc tËp hîp trùc
tiÕp cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Trªn c¬ së c¸c chøng tõ gèc ph¶n
¸nh sè l-îng, gi¸ trÞ vËt t- xuÊt cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã.
- Ph-¬ng ph¸p tËp hîp gi¸n tiÕp : C¸c nguyªn vËt liÖu liªn quan ®Õn nhiÒu
c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tr-êng hîp nh- vËy ph¶i ph©n bæ theo mét tiªu
thøc nhÊt ®Þnh.
S¬ ®å h¹ch to¸n (S¬ ®å 1 - PL)
3.3. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong doanh nghiÖp x©y l¾p bao gåm : TiÒn
l-¬ng chÝnh, c¸c kho¶n phô cÊp l-¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p, c«ng
nh©n phôc vô thi c«ng (vËn chuyÓn, bèc dì vËt t-, c«ng nh©n chuÈn bÞ thi c«ng
vµ thu dän hiÖn tr-êng).
Tµi kho¶n sö dông : TK 622 "chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp"
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp th-êng ®-îc tÝnh trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh,
h¹ng môc c«ng tr×nh.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn bao gåm tiÒn c«ng tr¶ cho c«ng nh©n thuª
ngoµi.
S¬ ®å ho¹ch to¸n (s¬ ®å 2 - PL)
3.4. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
- Tµi kho¶n sö dông : TK 623 - chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng - ®Ó tËp hîp
vµ ph©n bæ chi phÝ m¸y thi c«ng phô vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p trong c¸c
doanh nghiÖp x©y l¾p thùc hiÖn thi c«ng c«ng tr×nh.
C¸c chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng trong doanh nghiÖp x©y l¾p lµ toµn bé
chi phÝ trùc tiÕp ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh sö dông m¸y thi c«ng ®Ó thùc hiÖn khèi
l-îng c«ng viÖc x©y l¾p b»ng m¸y theo ph-¬ng ph¸p thi c«ng hçn hîp chi phÝ sö
dông m¸y thi c«ng bao gåm c¸c kho¶n :
- Chi phÝ nh©n c«ng : TiÒn l-¬ng chÝnh, l-¬ng phô, c¸c kho¶n phô cÊp ph¶i
tr¶ cho c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng.
- Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng
- Chi phÝ vËt liÖu, nhiªn liÖu dïng cho m¸y thi c«ng.
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c dïng cho xe m¸y thi c«ng.
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng (S¬ ®å 3,4 - PL)
3.5. KÕ to¸n tËp hîp s¶n xuÊt chung
- Tµi kho¶n sö dông : TK 627 - chi phÝ s¶n xuÊt chung - ph¶n ¸nh toµn bé
c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ më chi tiÕt cho tõng ®éi c«ng tr×nh.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung trong doanh nghiÖp x©y l¾p bao gåm : L-¬ng nh©n
viªn quan lý ®éi, c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng (BHXH, BHYT, KPC§) cña c«ng
nh©n trùc tiÕp x©y l¾p, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng, nh©n viªn qu¶n lý
®éi. Chi phÝ vËt liÖu sö dông ë ®éi thi c«ng, chi phÝ dông cô ®å dïng phôc vô cho
chi phÝ qu¶n lý s¶n xuÊt ë ®éi thi c«ng, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi sö dông ë ®éi,
chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn ph¸t sinh ë ®éi thi c«ng.
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung (S¬ ®å 5 - PL)
3.6. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp
Chi phÝ s¶n xuÊt sau khi tËp hîp riªng tõ kho¶n môc cuèi kú ph¶i tæng hîp
toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p nh»m phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh.
TK 154 ®-îc më chi tiÕt theo tõng c«ng nh©n, h¹ng môc c«ng tr×nh.
S¬ ®å h¹ch to¸n kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm (s¬ ®å 6 “ PL)
4. Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú
- S¶n phÈm dë dang trong doanh nghiÖp x©y l¾p, lµ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng
môc c«ng tr×nh ch-a hoµn thµnh hoÆc ch-a nghiÖm thu, bµn giao ch-a chÊp nhËn
thanh to¸n.
- Chi phÝ s¶n phÈm dë dang lµ chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó t¹o nªn khèi l-îng s¶n
phÈm dë dang.
- Cuèi kú kÕ to¸n ®Ó tÝnh to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh cÇn thiÕt
ph¶i x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n
Gi¸ thµnh s¶n Chi phÝ s¶n phÈm
= + xuÊt ph¸t sinh - phÈm dë dang
phÈm x©y l¾p dë dang ®Çu kú
trong kú cuèi kú
a. Ph-¬ng h-íng ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo chi phÝ dù to¸n
Theo ph-¬ng ph¸p nµy chi phÝ thùc tÕ cña khèi l-îng dë dang cuèi kú
®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
Chi phÝ thùc tÕ Chi phÝ thùc tÕ
cña khèi l-îng cña khèi l-îng
+
x©y l¾p dë dang x©y l¾p thùc hiÖn
Chi phÝ khèi
Chi phÝ thùc ®Çu kú trong kú
l-îng x©y l¾p
tÕ cña khèi --------------------------------------------------
= x dë dang cuèi
l-îng dë Chi phÝ cña khèi
Chi phÝ cña khèi kú theo dù
dang cuèi kú l-îng x©y l¾p
l-îng x©y l¾p dë to¸n
hoµn thµnh bµn +
dang cuèi kú theo
giao trong kú theo
dù to¸n
dù to¸n
b.Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo tû lÖ s¶n phÈm hoµn thµnh
t-¬ng ®-¬ng.
Ph-¬ng ph¸p nµy chñ yÕu ¸p dông ®èi víi viÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë
dang c«ng t¾c l¾p ®Æt. Theo ph-¬ng ph¸p nµy chi phÝ thùc tÕ khèi l-îng l¾p ®Æt
dë dang cuèi kú ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau :
Chi phÝ thùc tÕ Chi phÝ thùc tÕ
cña khèi l-îng cña khèi l-îng
+ Chi phÝ theo
x©y l¾p dë dang x©y l¾p thùc hiÖn
dù to¸n khèi
Chi phÝ thùc ®Çu kú trong kú
l-îng x©y l¾p
tÕ cña khèi --------------------------------------------------
dë dang cuèi
l-îng x©y = Chi phÝ cña khèi x
kú ®· tÝnh
l¾p dë dang Chi phÝ cña khèi l-îng x©y l¾p dë
theo s¶n l-îng
cuèi kú l-îng x©y l¾p bµn dang theo dù to¸n
+ hoµn thµnh
giao trong kú theo ®æi theo s¶n
t-¬ng ®-¬ng
dù to¸n l-îng hoµn thµnh
t-¬ng ®-¬ng
c. Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo gi¸ trÞ dù to¸n
Theo ph-¬ng ph¸p nµy chi phÝ thùc tÕ cña khèi l-îng x©y l¾p dë dang cuèi
kú ®-îc tÝnh theo c«ng thøc.
Chi phÝ thùc tÕ Chi phÝ thùc tÕ
cña khèi l-îng cña khèi l-îng
+
x©y l¾p dë dang x©y l¾p thùc hiÖn
Chi phÝ thùc Gi¸ trÞ dù to¸n
®Çu kú trong kú
tÕ cña khèi cña khèi
--------------------------------------------------
l-îng x©y = x l-îng x©y l¾p
Gi¸ trÞ dù to¸n
l¾p dë dang Gi¸ trÞ dù to¸n dë dang cuèi
cña khèi l-îng
cuèi kú cña khèi l-îng kú
x©y l¾p hoµn +
x©y l¾p dë dang
thµnh bµn giao
cuèi kú
trong kú
c. kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
1. §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp x©y l¾p
§èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô do doanh
nghiÖp s¶n xuÊt ra, cÇn ®-îc tÝnh gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ.
Kh¸c víi h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh lµ viÖc x¸c ®Þnh ®-îc
gi¸ thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm ®· ®-îc hoµn thµnh. X¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn trong toµn bé c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Bé
phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, c¸c
lo¹i s¶n phÈm vµ lao vô doanh nghiÖp s¶n xuÊt ... ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh cho thÝch hîp. Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt, ®ã cã thÓ lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay khèi l-îng x©y l¾p
hoµn thµnh bµn giao.
2. Kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
Kú tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi kú bé phËn kÕ to¸n tiÕn hµnh c«ng viÖc tÝnh gi¸
thµnh cho c¸c ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh. X¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp sÏ
gióp cho viÖc tæ chøc c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
§Ó x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh kÕ to¸n c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm riªng cña
ngµnh s¶n xuÊt vµ chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm. C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm riªng cña
ngµnh x©y l¾p kú tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau :
- §èi víi c¸c s¶n phÈm theo ®¬n ®Æt hµng cã thêi gian thi c«ng t-¬ng ®èi
dµi, c«ng viÖc ®-îc coi lµ hoµn thµnh khi kÕt thóc mäi c«ng viÖc trong ®¬n ®Æt
hµng, hoµn thµnh toµn bé ®¬n ®Æt hµng míi tÝnh gi¸ thµnh.
- §èi víi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh lín, thêi gian thi c«ng dµi, th×
chØ kh nµo cã mét bé phËn hoµn thµnh cã gi¸ trÞ sö dông ®-îc nghiÖm thu, bµn
giao thanh to¸n to¸n th× míi tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ bé phËn ®ã.
Ngoµi ra, víi c«ng tr×nh lín, thêi gian thi c«ng dµi kÕt cÊu phøc t¹p ... th×
kú tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh lµ quý.
3. Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
3.1. Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n (ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp )
Ph-¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p cã sè l-îng
c«ng tr×nh lín, ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ phï hîp víi ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh
c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ...)
Theo ph-¬ng ph¸p nµy tËp hîp tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp cho
mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tõ khi khëi c«ng ®Õn khi hoµn thµnh chÝnh
lµ tæng gi¸ thµnh cña mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã.
C«ng thøc : Z = C
Trong ®ã :
Z : Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt
C : Tæng chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp theo CT, HMCT.
Tr-êng hîp c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ch-a hoµn thµnh mµ cã khèi
l-îng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao, th× gi¸ thùc tÕ cña khèi l-îng x©y l¾p hoµn
thµnh bµn giao ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau :
Gi¸ thµnh thùc
Chi phÝ thùc
tÕ cña khèi Chi phÝ thùc tÕ Chi phÝ thùc tÕ
= + tÕ ph¸t sinh -
l-îng hoµn dë dang ®Çu kú dë dang cuèi kú
trong kú
thµnh bµn giao
3.2. Ph-¬ng ph¸p tÝnh theo ®¬n ®Æt hµng
Trong c¸c doanh nghiÖp thuéc lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®¬n chiÕc,
céng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh th-êng ®-îc tiÕn hµnh c¨n cø vµo c¸c ®¬n ®Æt
hµng cña kh¸ch hµng. §èi víi doanh nghiÖp x©y dùng, ph-¬ng ph¸p nµy ¸p dông
trong tr-êng hîp c¸c doanh nghiÖp nhËn thÇu x©y l¾p theo ®¬n ®Æt hµng vµ nh-
vËy ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng ®¬n ®Æt
hµng. Theo ph-¬ng ph¸p nµy, chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc tËp hîp theo tõng ®¬n ®Æt
hµng vµ khi nµo hoµn thµnh c«ng tr×nh th× chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®-îc chÝnh lµ
gi¸ thµnh thùc tÕ cña ®¬n ®Æt hµng. Nh÷ng ®¬n ®Æt hµng ch-a s¶n xuÊt xong th×
toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®-îc theo ®¬n ®Æt hµng ®ã lµ chi phÝ s¶n xuÊt
cña khèi l-îng x©y l¾p dë dang.
3.3. Ph-¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ
Ph-¬ng ph¸p nµy ¸p dông ®èi víi c¸c XÝ nghiÖp x©y l¾p mµ qu¸ tr×nh x©y
dùng ®-îc tËp hîp ë nhiÒu ®éi x©y dùng, nhiÒu giai ®o¹n c«ng viÖc.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch céng tÊt c¶ chi phÝ
s¶n xuÊt ë tõng ®éi s¶n xuÊt, tõng giai ®o¹n c«ng viÖc, tõng h¹ng môc c«ng
tr×nh.
Z = D®k + (C1 + C2 + ................. + Cn) - Dnk
Trong ®ã :
Z : Lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
C1 ....... Cn : Lµ chi phÝ s¶n xuÊt ë tõng ®éi s¶n xuÊt kinh doanh hay tõng
giai ®o¹n c«ng viÖc.
Ph-¬ng ph¸p gi¸ thµnh nµy t-¬ng ®-¬ng ®èi dÔ dµng, chÝnh x¸c. Víi
ph-¬ng ph¸p nµy yªu cÇu kÕ to¸n ph¶i tËp hîp ®Çy ®ñ chi phÝ cho tõng c«ng
viÖc, tõng h¹ng môc c«ng tr×nh. Bªn c¹nh c¸c chi phÝ trùc tiÕp ®-îc ph©n bæ
ngay, c¸c chi phÝ gi¸n tiÕp (chi phÝ chung) ph¶i ®-îc ph©n bæ theo tiªu thøc nhÊt
®Þnh.
Ngoµi ra cßn cã c¸c ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc, ph-¬ng
ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph©n b-íc.
Ch-¬ng II
T×nh h×nh thùc tr¹ng vÒ tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cña s¶n phÈm ë Chi
nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 t¹i Hoµ b×nh
I. §Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7
Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc h¹ch to¸n
®éc lËp trùc thuéc Tæng c«ng ty S«ng §µ. HiÖn nay trô së lµm viÖc cña Chi
nh¸nh ®ãng t¹i Ph-êng T©n ThÞnh – Thi x· Hoµ B×nh – TØnh Hoµ B×nh.
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Chi nh¸nh Hoµ B×nh.
Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc trùc
thuéc Tæng c«ng ty S«ng §µ ®-îc thµnh lËp n¨m 1976 víi tªn gäi ban ®Çu lµ
C«ng tr-êng bª t«ng.
Chi nh¸nh cã nhiÖm vô tæ chøc s¶n xuÊt c¸c lo¹i vËt liÖu x©y dùng
nh»m phôc vô c¸c c«ng tr×nh trong vµ ngoµi Tæng c«ng ty ®ång thêi bæ xung
thªm nhiÒu ngµnh nghÒ kinh doanh phï hîp víi t×nh h×nh nhiÖm vô vµ sù ph¸t
triÓn kh«ng ngõng vÒ quy m« tæ chøc, n¨ng lùc s¶n xu©t kinh doanh ®a chøc
n¨ng nh- : Khai th¸c vµ s¶n xuÊt ®¸, s¶n xuÊt bª t«ng th-¬ng phÈm, bª t«ng
®óc s½n, x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn ...
N¨m 1982 ®-îc ®æi thµnh xÝ nghiÖp Bª t«ng – NghiÒn sµng : Trong
thêi gian nµy xÝ nghiÖp ho¹t ®éng trong m«i tr-êng kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ t©p
trung, bao cÊp. NhiÖm vô cña c«ng ty do Tæng c«ng ty S«ng §µ giao trùc tiÕp
bao gåm : S¶n xuÊt bª t«ng th-¬ng phÈm, bª t«ng ®óc s½n, s¶n suÊt ®¸ r¨m vµ
c¸t phôc vô x©y dùng Nhµ m¸y thuû ®iÖn Hoµ B×nh ...
Ngµy 26/3/1993 theo quyÖt ®Þnh sè 04/BXD-TCLD Chi nh¸nh C«ng ty
S«ng §µ 7 ®-îc thµnh lËp t¹i Ph-êng T©n ThÞnh – ThÞ x· Hoµ B×nh – TØnh
Hoµ B×nh víi c¸c chøc n¨ng chÝnh lµ :
. S¶n suÊt vËt liÖu x©y dùng .
. X©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn, thuû lîi vµ giao th«ng .
. X©y dùng c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, d©n dông va trang trÝ néi thÊt.
. X©y dùng c«ng tr×nh ngÇm .
. X©y dùng c«ng tr×nh biÕn thÕ 500KV, hÖ th«ng cÊp tho¸t n-íc .
. S¶n xuÊt vµ gia c«ng c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ x©y dùng.
. Khoan næ m×n vµ khai th¸c má .
. ChÕ biÕn n«ng l©m s¶n vµ s¶n xuÊt ®å gç d©n dông.
. Thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c mµ Tæng c«ng ty giao .
2. §Æc ®iÓm tæ chøc quan lý cña Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 .
HiÖn nay, Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 cã 542 c¸n bé c«ng nh©n viªn víi
8 ®¬n vÞ trùc thuéc : 7 §éi x©y l¾p, 01 x-ëng s¶n xuÊt ®¸ vµ c¬ quan Chi nh¸nh .
s¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña chi nh¸nh c«ng ty
s«ng ®µ 7
Gi¸m ®èc
phã
Gi¸m ®èc
Ban Ban Ban Ban Ban
TCHC KTKH KTCL VTCG TCKT
§éi §éi §éi X-ëng
x©y l¾p x©y l¾p ….. x©y l¾p s¶n
1 2 7 xuÊt ®¸
Chi nh¸nh thùc hiÖn qu¶n lý tËp trung ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
®ång thêi t¨ng c-êng tÝnh chñ ®éng cho c¸c tæ, ®éi. t¹i c¸c ®éi s¶n xuÊt cã bé
m¸y vµ c¬ cÊu tæ chøc riªng phï hîp víi tõng lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh,
tõng c«ng tr×nh thi c«ng vµ chÞu sù qu¶n lý cña Chi nh¸nh .
.Ban gi¸m ®èc gåm :
+ Gi¸m ®èc chi nh¸nh : lµ ng-ßi chÞu tr¸ch nhiÖm cao nhÊt vÒ mäi mÆt
ho¹t ®«ng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ
+ Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kinh tÕ : Lµ ng-êi gióp viÖc cho Gi¸m ®èc ®¬n
vÞ trong viÖc ®iÒu hµnh hoat ®éng kinh tÕ cña ®¬n vÞ .
+ Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kü thuËt : Lµ ng-êi gióp viÖc cho giam ®èc ®¬n
vÞ vÒ c¸c vÊn ®Ò kü thuËt, mü thuËt chÊt l-îng s¶n phÈm, kü thuËt, tiÕn ®é thi
c«ng c¸c c«ng tr×nh .
. Ban Tµi chÝnh “ KÕ to¸n :
Lµ phßng chøc n¨ng trong doanh nghiÖp gióp gi¸m ®èc ®¬n vÞ trong lÜnh
vùc Tµi chÝnh KÕ to¸n. Cung cÊp th«ng tin ®Ó l·nh ®¹o ®¬n vÞ biÕt ®-îc t×nh h×nh
sö dông c¸c lo¹i tµi s¶n, lao ®éng vËt t-, tiÒn vèn, doanh thu, chi phÝ, kÕt qña s¶n
xuÊt kinh doanh ; tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c gi¶i ph¸p ®· ®Ò ra vµ thùc hiÖn trong s¶n
xuÊt kinh doanh ... phôc vô cho viÖc ®iÒu hµnh, qu¶n lý hoat ®éng cña ®¬n vÞ
mét c¸ch kÞp thêi, hiÖu qu¶, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p, quyÕt ®Þnh phï hîp vÒ ®-êng lèi
ph¸t triÓn ®¬n vÞ.
KiÓm tra kiÓm so¸t toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña vÞ theo
®óng ph¸p luËt cña Nhµ n-íc, theo c¬ chÕ qi¶n lý míi vµ theo ®óng ph¸p lÖnh
KÕ to¸n thèng kª, ®iÒu lÖ tæ chøc KÕ to¸n Nhµ n-íc, ®iÒu lÖ KÕ to¸n tr-ëng vµ
c¸c quy ®Þnh kh¸c cña Tæng c«ng ty.
.Ban Kinh tÕ “ KÕ ho¹ch :
Gióp Gi¸m ®èc ®¬n vÞ trong viÖc thùc hiÖn toµn bé c«ng t¸c Kinh tÕ –
KÕ ho¹ch, c«ng t¸c hîp ®ång kinh tÕ ®Þnh møc theo ®¬n gi¸ s¶n xuÊt, c«ng t¸c
lËp vµ chØ ®¹o kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ viÖc lËp qu¶n lý míi theo ®óng ph¸p lÖnh
hîp ®ång kinh tÕ vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña Nhµ n-íc, Tæng c«ng ty .
.Ban vËt t- c¬ giíi :
Gióp Gi¸m ®èc ®¬n vÞ trong lÜnh vùc nh- : C«ng t¸c mua s¾m thiÕt bÞ,
qu¶n lý, söa ch÷a vµ b¶o d-ìng, c«ng t¸c sö dông thiÕt bÞ, vËt t- thiÕt bÞ vµ hå s¬
thiÕt bÞ .
. Ban Tæ chøc - Hµnh chÝnh :
Gióp Gi¸m ®èc ®¬n vÞ vÒ c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng vµ tiÒn l-¬ng, c«ng
t¸c hµnh chÝnh, v¨n phßng, ®èi ngo¹i, ®êi sèng y tÕ cña c¸n bé c«ng nh©n viªn
chøc. §µo t¹o n©ng cao tay nghÒ cho c«ng nh©n kü thuËt. . .
. Ban kü thuËt chÊt l-îng :
Gióp Gi¸m ®èc ®¬n vÞ x©y dùng chiÕn l-îc ®Þnh h-íng ph¸t triÓn cña
®¬n vÞ, lËp vµ chØ ®¹o kÕ ho¹ch s¶n xuÊt th¸ng, quý, n¨m ; c«ng t¸c qu¶n lý kü
thuËt, theo dâi lËp biÖn ph¸p khèi l-îng va tiÕn ®é thi c«ng t¹i c¸c c«ng tr×nh.
Qu¶n lý c¸c c«ng t¸c ®Çu t- x©y dùng c¬ b¶n, ph©n tÝch ho¹t ®éng vÒ qu¶n lý kü
thuËt, qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, x©y d-ng c«ng tr×nh, s¶n phÈm, an toµn vµ b¶o hé
lao ®éng trong toµn ®¬n vÞ ..
II. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 .
HiÖn nay viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ë Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7
®· tiÕn hµnh theo h×nh thøc tËp chung. Theo h×nh thøc tæ chøc nµy th× toµn bé
c«ng viÖc kÕ to¸n ®-îc thùc hiÖn tËp trung t¹i ban kÕ to¸n cña Chi nh¸nh vµ c¸c
xÝ nghiÖp trùc thuéc, c¸c ®éi kh«ng tæ chøc bé phËn kÕ to¸n riªng mµ chØ bè trÝ
c¸c nh©n viªn kinh tÕ lµm nhiÖm vô h-íng dÉn, thùc hiÖn h¹ch to¸n ban ®Çu, thu
thËp chøng tõ vÒ ban tµi chÝnh kÕ to¸n cña Chi nh¸nh. Bé m¸y kÕ to¸n cña Chi
nh¸nh gåm cã 7 ng-êi vµ c¸c nh©n viªn kinh tÕ ë c¸c ®éi ®-îc ph©n c«ng t¸c
nh- sau :
+ KÕ to¸n tr-ëng:
Gióp Gi¸m ®èc tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n, tµi
chÝnh th«ng tin kinh tÕ trong toµn ®¬n vÞ theo c¬ chÕ qu¶n lý míi vµ theo ®óng
®iÒu lÖ kÕ to¸n nhµ n-íc vµ ®iÒu lÖ kÕ to¸n tr-ëng hiÖn hµnh .
Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n , ®µo t¹o vµ båi d-ìng nghiÖp vô ®éi ngò c¸n bé
tµi chÝnh kÕ to¸n trong Chi nh¸nh. Phæ biÕn h-íng dÉn thùc hiÖn vµ cô thÓ ho¸
kÞp thêi c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é, thÓ lÖ tµi chÝnh kÕ to¸n nhµ n-íc vµ cña T«ng
c«ng ty .
Tæ chøc viÖc t¹o ngu«ng vèn vµ sö dông c¸c nguån vèn
ChÞu tr¸ch nhiÖm tr-íc Gi¸m ®èc Chi nh¸nh vµ KÕ to¸n tr-ëng T«ng
c«ng ty vÒ toµn bé c«ng t¸c tµi chÝnh kÕ to¸n .
+ KÕ to¸n tæng hîp :
- Theo dâi c«ng t¸c thu håi vèn vµ c«ng nî c¸c c«ng tr×nh do Chi nh¸nh
thi c«ng.
- KiÓm tra vµ t«ng hîp b¸o c¸o quyÕt to¸n toµn Chi nh¸nh theo chÕ ®é
quy ®Þnh.
-. H-íng dÉn kiÓm tra c¸c XÝ nghiÖp thùc hiÖn quyÕt to¸n chi phÝ c¸c
c«ng tr×nh theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh.
- KiÓm tra ®«n ®èc c¸c kÕ to¸n viªn trong ban Tµi chÝnh KÕ to¸n hoµn
thµnh nhiÖm vô ph©n c«ng.
+ KÕ to¸n thuÕ :
- X¸c ®Þnh c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép ng©n s¸ch cña Chi nh¸nh.
- LËp kª khai ThuÕ vµ quyÕt to¸n ThuÕ víi c¸c côc thuÕ.
- LËp b¸o c¸o quyÕt to¸n Tµi chÝnh theo chÕ ®é quy ®Þnh.
- Tham gia tæng hîp b¸o c¸o quyÕt to¸n khi kÕ to¸n tæng hîp yªu cÇu .
- Theo dâi t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi cÊp trªn ; tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh
nghÜa vô cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Chi nh¸nh.
+ KÕ to¸n TSCD vµ ®Çu t- dµi h¹n :
Theo dâi TSC§ vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña TSC§ trong toµn Chi nh¸nh.
TÝnh khÊu hao hµng th¸ng, kiÓm tra viÖc chÊp hµnh chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ
trÝch khÊu hao TSC§ cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc .
Theo dâi thanh lý TSC§, kiÓm tra quyÕt to¸n söa ch÷a lín TSC§, t¸i ®Çu
t-, lËp hå s¬ thñ tôc vÒ ®Çu t- x©y dùng c¬ b¶n, quyÕt to¸n vèn ®Çu t- x©y dùng
c¬ b¶n .
- Theo dâi t×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§, ®iÒu ®éng néi bé trong Chi nh¸nh .
- LËp b¸o c¸o vÒ TSC§ theo yªu cÇu qu¶n lý cña Chi nh¸nh vµ Tæng c«ng
ty.
+ KÕ to¸n tiÒn l-¬ng, tiÒn göi, tiÒn vay vµ thanh to¸n :
- Theo dâi tiÒn vay vµ tiÒn göi ng©n hµng.
- Theo dâi thanh to¸n víi ng©n s¸ch – thanh to¸n néi bé, thanh to¸n víi.
®¬n vÞ cung cÊp, c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng.
- LËp c¸c ch-ng tõ thanh to¸n víi Ng©n hµng.
- LËp phiÕu thu – chi.
- Theo dâi thanh to¸n t¹m øng.
- Theo dâi thanh to¸n l-¬ng, BHXH toµn Chi nh¸nh .
+ KÕ to¸n vËt t- - c«ng cô dông cô :
- Theo dâi t×nh h×nh NhËp – XuÊt – Tån kho vËt liÖu, c«ng cô dông cô
cña Chi nh¸nh .
- LËp phiÕu NhËp – XuÊt vËt t-.
- TËp hîp, theo dâi chi phÝ khèi c¬ quan chi nh¸nh, tham gia lËp b¸o c¸o
kÕ to¸n vµ quyÕt to¸n tµi chÝnh cña chi nh¸nh.
+ Thñ quü :
Cã nhiÖn vô qu¶n lý tiÒn mÆt, còng nh- ®èi chiÕu so s¸nh kiÓm tra tiÒn t¹i
ng©n hµng, ghi chÐp sæ s¸ch thu chi tiÒn mÆt. Thñ quü cßn tiÕn hµnh thanh to¸n
l-¬ng nh©n viªn v¨n phßng trªn c¬ së b¶ng l-¬ng .
S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n
KÕ to¸n tr-ëng
KÕ to¸n KÕ to¸n KÕ to¸n KÕ to¸n
thuÕ TSC§ TL VT- Thñ quü
CCDC
KÕ to¸n ®éi, x-ëng chñ nhiÖm c«ng tr×nh
H×nh thøc kÕ to¸n cña chi nh¸nh lµ h×nh thøc chøng tõ ghi sæ, lµ hÖ thèng
sæ kÕ to¸n sö dông ®Ó ghi chÐp, hÖ thèng ho¸ vµ tæng hîp sè liÖu c¸c chøng tõ kÕ
to¸n theo mét tr×nh tù vµ ph-¬ng ph¸p ghi chÐp. Niªn ®é kÕ to¸n ®-îc Chi nh¸nh
¸p dông tõ ngµy 01/ 01 ®Õn ngµy 31/ 12, kú kÕ to¸n Chi nh¸nh theo quý, n¨m
(theo s¬ ®å sau).
ViÖc chuyÓn nÒn kinh tÕ n-íc ta sang kinh tÕ thÞ tr-êng lµ xu h-íng tÊt
yÕu. NÒn kinh tÕ thÞ tr-êng víi c¸c quy luËt kh¾t khe chi phèi m¹nh mÏ ®Õn mäi
mÆt ®êi sèng kinh tÕ x· héi, ®Õn mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
§øng tr-íc nh÷ng yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®ßi hái c«ng t¸c qu¶n lý vµ
hÖ thèng qu¶n lý cã sù thay ®æi phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tiÔn. H¹ch to¸n kÕ
to¸n lµ mét bé phËn quan träng trong hÖ thèng qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh, gi÷ vai
trß tÝch cùc trong viÖc ®iÒu hµnh vµ kiÓm xo¸t ho¹t ®éng kinh doanh. H¹ch to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét kh©u cña h¹ch to¸n kÕ
to¸n gi- mét vai trß hÕt søc quan träng. Gi¸ thµnh lµ chØ tiªu chÊt l-îng tæng hîp
ph¶n ¸nh tr×nh ®é qu¶n lý, sö dông vËt t-, lao ®éng, thiÕt bÞ, tr×nh ®é tæ chøc …lµ
c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng chØ ë chç tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ mµ cßn ph¶i tÝnh
®Õn viÖc cung cÊp th«ng tin cho qu¶n lý doanh nghiÖp. §©y lµ mét ®ßi hái kh¸ch
quan cña c«ng t¸c qu¶n lý. §Ó ph¸t huy tèt chøc n¨ng ®ã th× c«ng t¸c h¹ch to¸n
chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ®-îc c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn.
NhËn thøc ®-îc tÇm quan träng cña viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp,em ®· chän ®Ò tµi : “Mét sè biÖn ph¸p nh»m
hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i
Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 ‚ ®Ó l¯m luËn v¨n t«t nghiÖp cho m×nh.
Trong luËn v¨n nµy, ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn néi dung cã 3 phÇn
chÝnh :
Ch-¬ng I. Lý luËn chung vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p .
Ch-¬ng II. Thùc tr¹ng vÒ tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm ë Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 t¹i Hoµ B×nh.
Ch-¬ng III. Mét sè biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 .
Ch-¬ng I :
Lý luËn chung vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp
hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
ë c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p
A. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp x©y l¾p
1. Chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p
Chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p lµ hao phÝ vÒ lao ®éng sèng,
trong mét kú nhÊt ®Þnh. Chi phÝ s¶n xuÊt phô thuéc hai yÕu tè :
+ Khèi l-îng lao ®éng vµ t- liÖu s¶n xuÊt ®· chi ra trong mét thêi kú nhÊt
®Þnh.
+ Gi¸ c¶ t- liÖu s¶n xuÊt ®· tiªu hoa trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiÒn l-¬ng
c«ng nh©n.
2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p
2.1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy c¸c chi phÝ s¶n xuÊt cã chung néi dung kinh tÕ
®-îc xÕp vµo mét ngµy yÕu tè chi phÝ, kh«ng ph©n biÖt môc ®Ých, c«ng dông cña
chi phÝ ®ã. Trong doanh nghiÖp x©y l¾p ®-îc chia thµnh c¸c yÕu tè chi phÝ sau :
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu : Gåm nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn
liÖu, phô tïng thay thÕ, c«ng cô dông cô.
- Chi phÝ nh©n c«ng : TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng cña c«ng
nh©n s¶n xuÊt, c«ng nh©n sö dông m¸y thi c«ng vµ nh©n viªn qu¶n lý s¶n xuÊt ë
®éi, x-ëng s¶n xuÊt doanh nghiÖp.
- Chi phÝ khÊu hoa TSC§ : Bao gåm khÊu hao m¸y thi c«ng, nhµ x-ëng
m¸y mãc, thiÕt bÞ qu¶n lý ...
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi : Nh- tiÒn ®iÖn, tiÒn ®iÖn tho¹i, tiÒn n-íc ...
ho¹t ®éng s¶n xuÊt ngoµi 4 yÕu tè chi phÝ ®· kÓ trªn.
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung chÊt kinh tÕ gióp nhµ qu¶n lý biÕt
®-îc kÕt cÊu, tØ träng cña tõng yÕu tè chi phÝ chi ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lËp
dù to¸n, tæ chøc thùc hiÖn dù to¸n.
2.2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p theo môc ®Ých, c«ng dông cña chi
phÝ.
Theo c¸c ph©n lo¹i nµy, nh÷ng chi phÝ cã cïng môc ®Ých vµ c«ng dông
®-îc xÕp vµo kho¶n môc chi phÝ. Toµn bé chi phÝ x©y l¾p ®-îc chia thµnh c¸c
kho¶n môc sau :
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu
phô,vËt liÖu sö dông lu©n chuyÓn cÇn thiÕt ®Ó t¹o nªn s¶n phÈm x©y l¾p.
- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : Chi phÝ vÒ tiÒn l-¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp
(phô cÊp l-u ®éng, phô cÊp tr¸ch nhiÖm) cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt x©y
l¾p.
- Chi phÝ m¸y thi c«ng : Lµ chi phÝ khi sö dông m¸y thi c«ng phôc vô trùc
tiÕp ho¹t ®éng x©y l¾p c«ng tr×nh gåm : Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng, chi phÝ
söa ch÷a lín, söa ch÷a th-êng xuyªn m¸y thi c«ng, ®éng lùc, tiÒn l-¬ng cña
c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y vµ chi phÝ kh¸c.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung : Gåm tiÒn l-¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi ; c¸c
kho¶n trÝch theo l-¬ng BHXH, BHYT, KPC§, c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt c«ng
nh©n sö dông m¸y thi c«ng, nh©n viªn qu¶n lý ®éi, chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô dông
cô, chi phÝ khÊu hao TSC§.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông phôc vô yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt
x©y l¾p theo dù to¸n. Bëi v× trong ho¹t ®éng x©y dùng c¬ b¶n, lËp dù to¸n c«ng
tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh x©y l¾p lµ kh©u c«ng viÖc kh«ng thÓ thiÕu.
2.3. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµo c¸c ®èi t-îng chÞu chi phÝ
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc chia thµnh hai lo¹i:
- Chi phÝ trùc tiÕp : Lµ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt quan hÖ trùc tiÕp víi tõng ®èi
t-îng chÞu chi phÝ (tõng lo¹i s¶n phÈm ®-îc s¶n xuÊt, tõng c«ng viÖc ®-îc thùc
hiÖn ...). C¸c chi phÝ nµy ®-îc kÕ to¸n c¨n cø trùc tiÕp vµo c¸c chøng tõ ph¶n ¸nh
chóng ®Ó tËp hîp trùc tiÕp cho tõng ®èi t-îng liªn quan.
- Chi phÝ gi¸n tiÕp : Lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi
t-îng chÞu chi phÝ, chóng cÇn ®-îc tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c ®èi t-îng chÞu chi
phÝ theo tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông trong viÖc x¸c ®Þnh ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n
tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt cho c¸c ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ mét c¸ch
hîp lý.
3. Gi¸ thµnh s¶n phÈm, c¸c lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
3.1. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö
dông tµi s¶n, vËt t-, lao ®éng, tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, còng nh- tÝnh
®óng ®¾n cña c¸c gi¶i ph¸p tæ chøc kinh tÕ, kü thuËt vµ c«ng nghÖ mµ doanh
nghiÖp ®· sö dông nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l-îng s¶n phÈm, hÖ
thèng chi phÝ, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp.
3.2. C¸c lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm
* Gi¸ thµnh dù to¸n (Zdt) : Lµ toµn bé chi phÝ dù to¸n ®Ó hoµn thµnh mét
khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p. Gi¸ thµnh dù to¸n x©y l¾p ®-îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së
khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p theo thiÕt kÕ ®-î duyÖt, c¸c ®Þnh møc dù to¸n, ®¬n
gi¸ XDCB chi tiÕt hiÖn hµnh vµ c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é cã liªn quan cña Nhµ
n-íc.
* Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch (Zkh) : Lµ lo¹i gi¸ thµnh ®-îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së
c¸c ®Þnh møc cña doanh nghiÖp, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ ë mét tæ chøc x©y
l¾p, mét c«ng tr×nh trong mét thêi kú kÕ ho¹ch nhÊt ®Þnh.
C«ng thøc x¸c ®Þnh :
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch Gi¸ thµnh dù to¸n Møc h¹ gi¸ thµnh
= -
cña CT, HMCT cña CT, HMCT kÕ ho¹ch
* Gi¸ thµnh thùc tÕ (Ztt): Lµ lo¹i gi¸ thµnh ®-îc tÝnh to¸n dùa theo c¸c chi
phÝ thùc tÕ ph¸t sinh mµ doanh nghiÖp ®· bá ra ®Ó thùc hiÖn khèi l-îng c«ng t¸c
x©y l¾p ®-îc x¸c ®Þnh theo sè liÖu cña kÕ to¸n cung cÊp. Gi¸ thµnh thùc tÕ kh«ng
chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ®Þnh møc mµ cßn bao gåm c¶ nh÷ng chi
phÝ thùc tÕ ph¸t sinh nh- : MÊt m¸t, hao hôt vËt t-, thiÖt h¹i vÒ ph¸ ®i lµm l¹i...
Ngoµi ra, trªn thùc tÕ ®Ó ®¸p øng yªu cÇu vÒ qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ
gi¸ thµnh s¶n phÈm, trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p gi¸ thµnh cßn ®-îc theo dâi
trªn hai chØ tiªu : Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn chØnh vµ gi¸ thµnh cña c«ng
ty x©y l¾p hoµn thµnh quy -íc.
4. NhiÖm vô kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
§Ó tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm,
®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh ë doanh nghiÖp, kÕ
to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp x©y
l¾p cÇn thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau :
- X¸c ®Þnh ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc hiÖnc ña doanh nghiÖp.
- VËn dông c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸
thµnh s¶n phÈm phï hîp víi ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho (kª khai th-êng
xuyªn hoÆc kiÓm kª ®Þnh kú) mµ doanh nghiÖp lùa chän.
- Ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c toµn bé chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong kú
vµ kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh, theo yÕu tè chi phÝ vµ kho¶n môc gi¸ thµnh.
- KiÓm tra thùc hiÖn nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp theo tõng
c«ng tr×nh, tõng lo¹i s¶n phÈm x©y l¾p, chØ ra kh¶ n¨ng vµ biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh
mét c¸ch hîp lý, hiÖu qu¶.
- §¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng CT,
HMCT, kÞp thêi lËp b¸o c¸o kÕ to¸n vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh x©y l¾p,
cung cÊp chÝnh x¸c, nhanh chãng th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh phôc
vô yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
b. ®èi t-îng vµ ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
1. §èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p
§èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi, giíi h¹n mµ c¸c chi phÝ s¶n
xuÊt ph¸t sinh
§Ó x¸c ®Þnh ®-îc ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ë tõng doanh nghiÖp,
cÇn c¨n cø vµo c¸c yÕu tè nh- :
- TÝnh chÊt s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm
(s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hay phøc t¹p).
- Lo¹i h×nh s¶n xuÊt : (s¶n xuÊt ®¬n chiÕc, s¶n xuÊt hµng lo¹t ...)
- §Æc ®iÓm s¶n phÈm
- Yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp
- §¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh ¸p dông trong doanh nghiÖp x©y l¾p.
Nh- vËy ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong tõng doanh nghiÖp cô
thÓ cã x¸c ®Þnh lµ tõng s¶n phÈm, lo¹i s¶n phÈm, chi tiÕt s¶n phÈm cïng lo¹i,
toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ, tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ, tõng ph©n x-ëng s¶n
xuÊt, tõng ®éi s¶n xuÊt, tõng ®¬n ®Æt hµng, c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
§èi víi doanh nghiÖp x©y l¾p do nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm, vÒ tæ chøc
s¶n xuÊt vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm nªn ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
th-êng ®-îc x¸c ®Þnh lµ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
2. Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p
Cã hai ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ cho c¸c ®èi t-îng sau :
- Ph-¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp : ¸p dông c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Õn
tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cô thÓ.
- Ph-¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp : ¸p dông ®èi víi nh÷ng lo¹i chi phÝ cã
liªn quan ®Õn nhiÒu c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, kh«ng thÓ tËp hîp trùc tiÕp
mµ ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh theo tiªu
thøc phï hîp.
3. Tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p
3.1. Tµi kho¶n sö dông
Theo quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p
thùc hiÖn h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn, do ®ã
kÕ to¸n tËp h¬p chi phÝ s¶n xuÊt sö dông c¸c tµi kho¶n sau :
- TK 621 : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
- TK 622 : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
- TK 623 : Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
- TK 627 : Chi phÝ s¶n xuÊt chung
- TK 154 : Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
- Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông mét sè tµi kho¶n liªn quan nh- : TK 155,
TK 632, TK 334, TK 111, TK 112 ...
3.2. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm : Nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu
phô, nöa thµnh phÈm, phô tïng thay thÕ cho tõng c«ng tr×nh, gåm c¶ chi phÝ cèt
pha, giµn gi¸o.
Tµi kho¶n sö dông : TK 621 - chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Chøng tõ sö dông ®Ó ho¹ch to¸n bao gåm :
- Khi xuÊt kho vËt liÖu dïng cho s¶n xuÊt thi c«ng th-êng sö dông c¸c
chøng tõ : PhiÕu lÜnh vËt t-, phiÕu xuÊt kho.
- Khi mua vËt liÖu vÒ sö dông ngay kh«ng qua kho : Ho¸ ®¬n b¸n hµng,
ho¸ ®¬n gi¸ trÞ t¨ng.
Ph-¬ng ph¸p tËp hîp.
- Ph-¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp : Lµ chi phÝ trùc tiÕp nªn ®-îc tËp hîp trùc
tiÕp cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Trªn c¬ së c¸c chøng tõ gèc ph¶n
¸nh sè l-îng, gi¸ trÞ vËt t- xuÊt cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã.
- Ph-¬ng ph¸p tËp hîp gi¸n tiÕp : C¸c nguyªn vËt liÖu liªn quan ®Õn nhiÒu
c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tr-êng hîp nh- vËy ph¶i ph©n bæ theo mét tiªu
thøc nhÊt ®Þnh.
S¬ ®å h¹ch to¸n (S¬ ®å 1 - PL)
3.3. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong doanh nghiÖp x©y l¾p bao gåm : TiÒn
l-¬ng chÝnh, c¸c kho¶n phô cÊp l-¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p, c«ng
nh©n phôc vô thi c«ng (vËn chuyÓn, bèc dì vËt t-, c«ng nh©n chuÈn bÞ thi c«ng
vµ thu dän hiÖn tr-êng).
Tµi kho¶n sö dông : TK 622 "chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp"
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp th-êng ®-îc tÝnh trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh,
h¹ng môc c«ng tr×nh.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn bao gåm tiÒn c«ng tr¶ cho c«ng nh©n thuª
ngoµi.
S¬ ®å ho¹ch to¸n (s¬ ®å 2 - PL)
3.4. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
- Tµi kho¶n sö dông : TK 623 - chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng - ®Ó tËp hîp
vµ ph©n bæ chi phÝ m¸y thi c«ng phô vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p trong c¸c
doanh nghiÖp x©y l¾p thùc hiÖn thi c«ng c«ng tr×nh.
C¸c chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng trong doanh nghiÖp x©y l¾p lµ toµn bé
chi phÝ trùc tiÕp ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh sö dông m¸y thi c«ng ®Ó thùc hiÖn khèi
l-îng c«ng viÖc x©y l¾p b»ng m¸y theo ph-¬ng ph¸p thi c«ng hçn hîp chi phÝ sö
dông m¸y thi c«ng bao gåm c¸c kho¶n :
- Chi phÝ nh©n c«ng : TiÒn l-¬ng chÝnh, l-¬ng phô, c¸c kho¶n phô cÊp ph¶i
tr¶ cho c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng.
- Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng
- Chi phÝ vËt liÖu, nhiªn liÖu dïng cho m¸y thi c«ng.
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c dïng cho xe m¸y thi c«ng.
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng (S¬ ®å 3,4 - PL)
3.5. KÕ to¸n tËp hîp s¶n xuÊt chung
- Tµi kho¶n sö dông : TK 627 - chi phÝ s¶n xuÊt chung - ph¶n ¸nh toµn bé
c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ më chi tiÕt cho tõng ®éi c«ng tr×nh.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung trong doanh nghiÖp x©y l¾p bao gåm : L-¬ng nh©n
viªn quan lý ®éi, c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng (BHXH, BHYT, KPC§) cña c«ng
nh©n trùc tiÕp x©y l¾p, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng, nh©n viªn qu¶n lý
®éi. Chi phÝ vËt liÖu sö dông ë ®éi thi c«ng, chi phÝ dông cô ®å dïng phôc vô cho
chi phÝ qu¶n lý s¶n xuÊt ë ®éi thi c«ng, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi sö dông ë ®éi,
chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn ph¸t sinh ë ®éi thi c«ng.
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung (S¬ ®å 5 - PL)
3.6. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp
Chi phÝ s¶n xuÊt sau khi tËp hîp riªng tõ kho¶n môc cuèi kú ph¶i tæng hîp
toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p nh»m phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh.
TK 154 ®-îc më chi tiÕt theo tõng c«ng nh©n, h¹ng môc c«ng tr×nh.
S¬ ®å h¹ch to¸n kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm (s¬ ®å 6 “ PL)
4. Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú
- S¶n phÈm dë dang trong doanh nghiÖp x©y l¾p, lµ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng
môc c«ng tr×nh ch-a hoµn thµnh hoÆc ch-a nghiÖm thu, bµn giao ch-a chÊp nhËn
thanh to¸n.
- Chi phÝ s¶n phÈm dë dang lµ chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó t¹o nªn khèi l-îng s¶n
phÈm dë dang.
- Cuèi kú kÕ to¸n ®Ó tÝnh to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh cÇn thiÕt
ph¶i x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n
Gi¸ thµnh s¶n Chi phÝ s¶n phÈm
= + xuÊt ph¸t sinh - phÈm dë dang
phÈm x©y l¾p dë dang ®Çu kú
trong kú cuèi kú
a. Ph-¬ng h-íng ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo chi phÝ dù to¸n
Theo ph-¬ng ph¸p nµy chi phÝ thùc tÕ cña khèi l-îng dë dang cuèi kú
®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
Chi phÝ thùc tÕ Chi phÝ thùc tÕ
cña khèi l-îng cña khèi l-îng
+
x©y l¾p dë dang x©y l¾p thùc hiÖn
Chi phÝ khèi
Chi phÝ thùc ®Çu kú trong kú
l-îng x©y l¾p
tÕ cña khèi --------------------------------------------------
= x dë dang cuèi
l-îng dë Chi phÝ cña khèi
Chi phÝ cña khèi kú theo dù
dang cuèi kú l-îng x©y l¾p
l-îng x©y l¾p dë to¸n
hoµn thµnh bµn +
dang cuèi kú theo
giao trong kú theo
dù to¸n
dù to¸n
b.Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo tû lÖ s¶n phÈm hoµn thµnh
t-¬ng ®-¬ng.
Ph-¬ng ph¸p nµy chñ yÕu ¸p dông ®èi víi viÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë
dang c«ng t¾c l¾p ®Æt. Theo ph-¬ng ph¸p nµy chi phÝ thùc tÕ khèi l-îng l¾p ®Æt
dë dang cuèi kú ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau :
Chi phÝ thùc tÕ Chi phÝ thùc tÕ
cña khèi l-îng cña khèi l-îng
+ Chi phÝ theo
x©y l¾p dë dang x©y l¾p thùc hiÖn
dù to¸n khèi
Chi phÝ thùc ®Çu kú trong kú
l-îng x©y l¾p
tÕ cña khèi --------------------------------------------------
dë dang cuèi
l-îng x©y = Chi phÝ cña khèi x
kú ®· tÝnh
l¾p dë dang Chi phÝ cña khèi l-îng x©y l¾p dë
theo s¶n l-îng
cuèi kú l-îng x©y l¾p bµn dang theo dù to¸n
+ hoµn thµnh
giao trong kú theo ®æi theo s¶n
t-¬ng ®-¬ng
dù to¸n l-îng hoµn thµnh
t-¬ng ®-¬ng
c. Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo gi¸ trÞ dù to¸n
Theo ph-¬ng ph¸p nµy chi phÝ thùc tÕ cña khèi l-îng x©y l¾p dë dang cuèi
kú ®-îc tÝnh theo c«ng thøc.
Chi phÝ thùc tÕ Chi phÝ thùc tÕ
cña khèi l-îng cña khèi l-îng
+
x©y l¾p dë dang x©y l¾p thùc hiÖn
Chi phÝ thùc Gi¸ trÞ dù to¸n
®Çu kú trong kú
tÕ cña khèi cña khèi
--------------------------------------------------
l-îng x©y = x l-îng x©y l¾p
Gi¸ trÞ dù to¸n
l¾p dë dang Gi¸ trÞ dù to¸n dë dang cuèi
cña khèi l-îng
cuèi kú cña khèi l-îng kú
x©y l¾p hoµn +
x©y l¾p dë dang
thµnh bµn giao
cuèi kú
trong kú
c. kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
1. §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp x©y l¾p
§èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô do doanh
nghiÖp s¶n xuÊt ra, cÇn ®-îc tÝnh gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ.
Kh¸c víi h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh lµ viÖc x¸c ®Þnh ®-îc
gi¸ thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm ®· ®-îc hoµn thµnh. X¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn trong toµn bé c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Bé
phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, c¸c
lo¹i s¶n phÈm vµ lao vô doanh nghiÖp s¶n xuÊt ... ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh cho thÝch hîp. Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt, ®ã cã thÓ lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay khèi l-îng x©y l¾p
hoµn thµnh bµn giao.
2. Kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
Kú tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi kú bé phËn kÕ to¸n tiÕn hµnh c«ng viÖc tÝnh gi¸
thµnh cho c¸c ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh. X¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp sÏ
gióp cho viÖc tæ chøc c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
§Ó x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh kÕ to¸n c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm riªng cña
ngµnh s¶n xuÊt vµ chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm. C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm riªng cña
ngµnh x©y l¾p kú tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau :
- §èi víi c¸c s¶n phÈm theo ®¬n ®Æt hµng cã thêi gian thi c«ng t-¬ng ®èi
dµi, c«ng viÖc ®-îc coi lµ hoµn thµnh khi kÕt thóc mäi c«ng viÖc trong ®¬n ®Æt
hµng, hoµn thµnh toµn bé ®¬n ®Æt hµng míi tÝnh gi¸ thµnh.
- §èi víi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh lín, thêi gian thi c«ng dµi, th×
chØ kh nµo cã mét bé phËn hoµn thµnh cã gi¸ trÞ sö dông ®-îc nghiÖm thu, bµn
giao thanh to¸n to¸n th× míi tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ bé phËn ®ã.
Ngoµi ra, víi c«ng tr×nh lín, thêi gian thi c«ng dµi kÕt cÊu phøc t¹p ... th×
kú tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh lµ quý.
3. Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
3.1. Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n (ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp )
Ph-¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p cã sè l-îng
c«ng tr×nh lín, ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ phï hîp víi ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh
c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ...)
Theo ph-¬ng ph¸p nµy tËp hîp tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp cho
mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tõ khi khëi c«ng ®Õn khi hoµn thµnh chÝnh
lµ tæng gi¸ thµnh cña mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã.
C«ng thøc : Z = C
Trong ®ã :
Z : Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt
C : Tæng chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp theo CT, HMCT.
Tr-êng hîp c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ch-a hoµn thµnh mµ cã khèi
l-îng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao, th× gi¸ thùc tÕ cña khèi l-îng x©y l¾p hoµn
thµnh bµn giao ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau :
Gi¸ thµnh thùc
Chi phÝ thùc
tÕ cña khèi Chi phÝ thùc tÕ Chi phÝ thùc tÕ
= + tÕ ph¸t sinh -
l-îng hoµn dë dang ®Çu kú dë dang cuèi kú
trong kú
thµnh bµn giao
3.2. Ph-¬ng ph¸p tÝnh theo ®¬n ®Æt hµng
Trong c¸c doanh nghiÖp thuéc lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®¬n chiÕc,
céng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh th-êng ®-îc tiÕn hµnh c¨n cø vµo c¸c ®¬n ®Æt
hµng cña kh¸ch hµng. §èi víi doanh nghiÖp x©y dùng, ph-¬ng ph¸p nµy ¸p dông
trong tr-êng hîp c¸c doanh nghiÖp nhËn thÇu x©y l¾p theo ®¬n ®Æt hµng vµ nh-
vËy ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng ®¬n ®Æt
hµng. Theo ph-¬ng ph¸p nµy, chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc tËp hîp theo tõng ®¬n ®Æt
hµng vµ khi nµo hoµn thµnh c«ng tr×nh th× chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®-îc chÝnh lµ
gi¸ thµnh thùc tÕ cña ®¬n ®Æt hµng. Nh÷ng ®¬n ®Æt hµng ch-a s¶n xuÊt xong th×
toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®-îc theo ®¬n ®Æt hµng ®ã lµ chi phÝ s¶n xuÊt
cña khèi l-îng x©y l¾p dë dang.
3.3. Ph-¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ
Ph-¬ng ph¸p nµy ¸p dông ®èi víi c¸c XÝ nghiÖp x©y l¾p mµ qu¸ tr×nh x©y
dùng ®-îc tËp hîp ë nhiÒu ®éi x©y dùng, nhiÒu giai ®o¹n c«ng viÖc.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch céng tÊt c¶ chi phÝ
s¶n xuÊt ë tõng ®éi s¶n xuÊt, tõng giai ®o¹n c«ng viÖc, tõng h¹ng môc c«ng
tr×nh.
Z = D®k + (C1 + C2 + ................. + Cn) - Dnk
Trong ®ã :
Z : Lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
C1 ....... Cn : Lµ chi phÝ s¶n xuÊt ë tõng ®éi s¶n xuÊt kinh doanh hay tõng
giai ®o¹n c«ng viÖc.
Ph-¬ng ph¸p gi¸ thµnh nµy t-¬ng ®-¬ng ®èi dÔ dµng, chÝnh x¸c. Víi
ph-¬ng ph¸p nµy yªu cÇu kÕ to¸n ph¶i tËp hîp ®Çy ®ñ chi phÝ cho tõng c«ng
viÖc, tõng h¹ng môc c«ng tr×nh. Bªn c¹nh c¸c chi phÝ trùc tiÕp ®-îc ph©n bæ
ngay, c¸c chi phÝ gi¸n tiÕp (chi phÝ chung) ph¶i ®-îc ph©n bæ theo tiªu thøc nhÊt
®Þnh.
Ngoµi ra cßn cã c¸c ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc, ph-¬ng
ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph©n b-íc.
Ch-¬ng II
T×nh h×nh thùc tr¹ng vÒ tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cña s¶n phÈm ë Chi
nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 t¹i Hoµ b×nh
I. §Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7
Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc h¹ch to¸n
®éc lËp trùc thuéc Tæng c«ng ty S«ng §µ. HiÖn nay trô së lµm viÖc cña Chi
nh¸nh ®ãng t¹i Ph-êng T©n ThÞnh – Thi x· Hoµ B×nh – TØnh Hoµ B×nh.
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Chi nh¸nh Hoµ B×nh.
Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc trùc
thuéc Tæng c«ng ty S«ng §µ ®-îc thµnh lËp n¨m 1976 víi tªn gäi ban ®Çu lµ
C«ng tr-êng bª t«ng.
Chi nh¸nh cã nhiÖm vô tæ chøc s¶n xuÊt c¸c lo¹i vËt liÖu x©y dùng
nh»m phôc vô c¸c c«ng tr×nh trong vµ ngoµi Tæng c«ng ty ®ång thêi bæ xung
thªm nhiÒu ngµnh nghÒ kinh doanh phï hîp víi t×nh h×nh nhiÖm vô vµ sù ph¸t
triÓn kh«ng ngõng vÒ quy m« tæ chøc, n¨ng lùc s¶n xu©t kinh doanh ®a chøc
n¨ng nh- : Khai th¸c vµ s¶n xuÊt ®¸, s¶n xuÊt bª t«ng th-¬ng phÈm, bª t«ng
®óc s½n, x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn ...
N¨m 1982 ®-îc ®æi thµnh xÝ nghiÖp Bª t«ng – NghiÒn sµng : Trong
thêi gian nµy xÝ nghiÖp ho¹t ®éng trong m«i tr-êng kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ t©p
trung, bao cÊp. NhiÖm vô cña c«ng ty do Tæng c«ng ty S«ng §µ giao trùc tiÕp
bao gåm : S¶n xuÊt bª t«ng th-¬ng phÈm, bª t«ng ®óc s½n, s¶n suÊt ®¸ r¨m vµ
c¸t phôc vô x©y dùng Nhµ m¸y thuû ®iÖn Hoµ B×nh ...
Ngµy 26/3/1993 theo quyÖt ®Þnh sè 04/BXD-TCLD Chi nh¸nh C«ng ty
S«ng §µ 7 ®-îc thµnh lËp t¹i Ph-êng T©n ThÞnh – ThÞ x· Hoµ B×nh – TØnh
Hoµ B×nh víi c¸c chøc n¨ng chÝnh lµ :
. S¶n suÊt vËt liÖu x©y dùng .
. X©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn, thuû lîi vµ giao th«ng .
. X©y dùng c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, d©n dông va trang trÝ néi thÊt.
. X©y dùng c«ng tr×nh ngÇm .
. X©y dùng c«ng tr×nh biÕn thÕ 500KV, hÖ th«ng cÊp tho¸t n-íc .
. S¶n xuÊt vµ gia c«ng c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ x©y dùng.
. Khoan næ m×n vµ khai th¸c má .
. ChÕ biÕn n«ng l©m s¶n vµ s¶n xuÊt ®å gç d©n dông.
. Thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c mµ Tæng c«ng ty giao .
2. §Æc ®iÓm tæ chøc quan lý cña Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 .
HiÖn nay, Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 cã 542 c¸n bé c«ng nh©n viªn víi
8 ®¬n vÞ trùc thuéc : 7 §éi x©y l¾p, 01 x-ëng s¶n xuÊt ®¸ vµ c¬ quan Chi nh¸nh .
s¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña chi nh¸nh c«ng ty
s«ng ®µ 7
Gi¸m ®èc
phã
Gi¸m ®èc
Ban Ban Ban Ban Ban
TCHC KTKH KTCL VTCG TCKT
§éi §éi §éi X-ëng
x©y l¾p x©y l¾p ….. x©y l¾p s¶n
1 2 7 xuÊt ®¸
Chi nh¸nh thùc hiÖn qu¶n lý tËp trung ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
®ång thêi t¨ng c-êng tÝnh chñ ®éng cho c¸c tæ, ®éi. t¹i c¸c ®éi s¶n xuÊt cã bé
m¸y vµ c¬ cÊu tæ chøc riªng phï hîp víi tõng lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh,
tõng c«ng tr×nh thi c«ng vµ chÞu sù qu¶n lý cña Chi nh¸nh .
.Ban gi¸m ®èc gåm :
+ Gi¸m ®èc chi nh¸nh : lµ ng-ßi chÞu tr¸ch nhiÖm cao nhÊt vÒ mäi mÆt
ho¹t ®«ng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ
+ Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kinh tÕ : Lµ ng-êi gióp viÖc cho Gi¸m ®èc ®¬n
vÞ trong viÖc ®iÒu hµnh hoat ®éng kinh tÕ cña ®¬n vÞ .
+ Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kü thuËt : Lµ ng-êi gióp viÖc cho giam ®èc ®¬n
vÞ vÒ c¸c vÊn ®Ò kü thuËt, mü thuËt chÊt l-îng s¶n phÈm, kü thuËt, tiÕn ®é thi
c«ng c¸c c«ng tr×nh .
. Ban Tµi chÝnh “ KÕ to¸n :
Lµ phßng chøc n¨ng trong doanh nghiÖp gióp gi¸m ®èc ®¬n vÞ trong lÜnh
vùc Tµi chÝnh KÕ to¸n. Cung cÊp th«ng tin ®Ó l·nh ®¹o ®¬n vÞ biÕt ®-îc t×nh h×nh
sö dông c¸c lo¹i tµi s¶n, lao ®éng vËt t-, tiÒn vèn, doanh thu, chi phÝ, kÕt qña s¶n
xuÊt kinh doanh ; tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c gi¶i ph¸p ®· ®Ò ra vµ thùc hiÖn trong s¶n
xuÊt kinh doanh ... phôc vô cho viÖc ®iÒu hµnh, qu¶n lý hoat ®éng cña ®¬n vÞ
mét c¸ch kÞp thêi, hiÖu qu¶, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p, quyÕt ®Þnh phï hîp vÒ ®-êng lèi
ph¸t triÓn ®¬n vÞ.
KiÓm tra kiÓm so¸t toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña vÞ theo
®óng ph¸p luËt cña Nhµ n-íc, theo c¬ chÕ qi¶n lý míi vµ theo ®óng ph¸p lÖnh
KÕ to¸n thèng kª, ®iÒu lÖ tæ chøc KÕ to¸n Nhµ n-íc, ®iÒu lÖ KÕ to¸n tr-ëng vµ
c¸c quy ®Þnh kh¸c cña Tæng c«ng ty.
.Ban Kinh tÕ “ KÕ ho¹ch :
Gióp Gi¸m ®èc ®¬n vÞ trong viÖc thùc hiÖn toµn bé c«ng t¸c Kinh tÕ –
KÕ ho¹ch, c«ng t¸c hîp ®ång kinh tÕ ®Þnh møc theo ®¬n gi¸ s¶n xuÊt, c«ng t¸c
lËp vµ chØ ®¹o kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ viÖc lËp qu¶n lý míi theo ®óng ph¸p lÖnh
hîp ®ång kinh tÕ vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña Nhµ n-íc, Tæng c«ng ty .
.Ban vËt t- c¬ giíi :
Gióp Gi¸m ®èc ®¬n vÞ trong lÜnh vùc nh- : C«ng t¸c mua s¾m thiÕt bÞ,
qu¶n lý, söa ch÷a vµ b¶o d-ìng, c«ng t¸c sö dông thiÕt bÞ, vËt t- thiÕt bÞ vµ hå s¬
thiÕt bÞ .
. Ban Tæ chøc - Hµnh chÝnh :
Gióp Gi¸m ®èc ®¬n vÞ vÒ c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng vµ tiÒn l-¬ng, c«ng
t¸c hµnh chÝnh, v¨n phßng, ®èi ngo¹i, ®êi sèng y tÕ cña c¸n bé c«ng nh©n viªn
chøc. §µo t¹o n©ng cao tay nghÒ cho c«ng nh©n kü thuËt. . .
. Ban kü thuËt chÊt l-îng :
Gióp Gi¸m ®èc ®¬n vÞ x©y dùng chiÕn l-îc ®Þnh h-íng ph¸t triÓn cña
®¬n vÞ, lËp vµ chØ ®¹o kÕ ho¹ch s¶n xuÊt th¸ng, quý, n¨m ; c«ng t¸c qu¶n lý kü
thuËt, theo dâi lËp biÖn ph¸p khèi l-îng va tiÕn ®é thi c«ng t¹i c¸c c«ng tr×nh.
Qu¶n lý c¸c c«ng t¸c ®Çu t- x©y dùng c¬ b¶n, ph©n tÝch ho¹t ®éng vÒ qu¶n lý kü
thuËt, qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, x©y d-ng c«ng tr×nh, s¶n phÈm, an toµn vµ b¶o hé
lao ®éng trong toµn ®¬n vÞ ..
II. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7 .
HiÖn nay viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ë Chi nh¸nh C«ng ty S«ng §µ 7
®· tiÕn hµnh theo h×nh thøc tËp chung. Theo h×nh thøc tæ chøc nµy th× toµn bé
c«ng viÖc kÕ to¸n ®-îc thùc hiÖn tËp trung t¹i ban kÕ to¸n cña Chi nh¸nh vµ c¸c
xÝ nghiÖp trùc thuéc, c¸c ®éi kh«ng tæ chøc bé phËn kÕ to¸n riªng mµ chØ bè trÝ
c¸c nh©n viªn kinh tÕ lµm nhiÖm vô h-íng dÉn, thùc hiÖn h¹ch to¸n ban ®Çu, thu
thËp chøng tõ vÒ ban tµi chÝnh kÕ to¸n cña Chi nh¸nh. Bé m¸y kÕ to¸n cña Chi
nh¸nh gåm cã 7 ng-êi vµ c¸c nh©n viªn kinh tÕ ë c¸c ®éi ®-îc ph©n c«ng t¸c
nh- sau :
+ KÕ to¸n tr-ëng:
Gióp Gi¸m ®èc tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n, tµi
chÝnh th«ng tin kinh tÕ trong toµn ®¬n vÞ theo c¬ chÕ qu¶n lý míi vµ theo ®óng
®iÒu lÖ kÕ to¸n nhµ n-íc vµ ®iÒu lÖ kÕ to¸n tr-ëng hiÖn hµnh .
Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n , ®µo t¹o vµ båi d-ìng nghiÖp vô ®éi ngò c¸n bé
tµi chÝnh kÕ to¸n trong Chi nh¸nh. Phæ biÕn h-íng dÉn thùc hiÖn vµ cô thÓ ho¸
kÞp thêi c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é, thÓ lÖ tµi chÝnh kÕ to¸n nhµ n-íc vµ cña T«ng
c«ng ty .
Tæ chøc viÖc t¹o ngu«ng vèn vµ sö dông c¸c nguån vèn
ChÞu tr¸ch nhiÖm tr-íc Gi¸m ®èc Chi nh¸nh vµ KÕ to¸n tr-ëng T«ng
c«ng ty vÒ toµn bé c«ng t¸c tµi chÝnh kÕ to¸n .
+ KÕ to¸n tæng hîp :
- Theo dâi c«ng t¸c thu håi vèn vµ c«ng nî c¸c c«ng tr×nh do Chi nh¸nh
thi c«ng.
- KiÓm tra vµ t«ng hîp b¸o c¸o quyÕt to¸n toµn Chi nh¸nh theo chÕ ®é
quy ®Þnh.
-. H-íng dÉn kiÓm tra c¸c XÝ nghiÖp thùc hiÖn quyÕt to¸n chi phÝ c¸c
c«ng tr×nh theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh.
- KiÓm tra ®«n ®èc c¸c kÕ to¸n viªn trong ban Tµi chÝnh KÕ to¸n hoµn
thµnh nhiÖm vô ph©n c«ng.
+ KÕ to¸n thuÕ :
- X¸c ®Þnh c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép ng©n s¸ch cña Chi nh¸nh.
- LËp kª khai ThuÕ vµ quyÕt to¸n ThuÕ víi c¸c côc thuÕ.
- LËp b¸o c¸o quyÕt to¸n Tµi chÝnh theo chÕ ®é quy ®Þnh.
- Tham gia tæng hîp b¸o c¸o quyÕt to¸n khi kÕ to¸n tæng hîp yªu cÇu .
- Theo dâi t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi cÊp trªn ; tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh
nghÜa vô cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Chi nh¸nh.
+ KÕ to¸n TSCD vµ ®Çu t- dµi h¹n :
Theo dâi TSC§ vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña TSC§ trong toµn Chi nh¸nh.
TÝnh khÊu hao hµng th¸ng, kiÓm tra viÖc chÊp hµnh chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ
trÝch khÊu hao TSC§ cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc .
Theo dâi thanh lý TSC§, kiÓm tra quyÕt to¸n söa ch÷a lín TSC§, t¸i ®Çu
t-, lËp hå s¬ thñ tôc vÒ ®Çu t- x©y dùng c¬ b¶n, quyÕt to¸n vèn ®Çu t- x©y dùng
c¬ b¶n .
- Theo dâi t×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§, ®iÒu ®éng néi bé trong Chi nh¸nh .
- LËp b¸o c¸o vÒ TSC§ theo yªu cÇu qu¶n lý cña Chi nh¸nh vµ Tæng c«ng
ty.
+ KÕ to¸n tiÒn l-¬ng, tiÒn göi, tiÒn vay vµ thanh to¸n :
- Theo dâi tiÒn vay vµ tiÒn göi ng©n hµng.
- Theo dâi thanh to¸n víi ng©n s¸ch – thanh to¸n néi bé, thanh to¸n víi.
®¬n vÞ cung cÊp, c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng.
- LËp c¸c ch-ng tõ thanh to¸n víi Ng©n hµng.
- LËp phiÕu thu – chi.
- Theo dâi thanh to¸n t¹m øng.
- Theo dâi thanh to¸n l-¬ng, BHXH toµn Chi nh¸nh .
+ KÕ to¸n vËt t- - c«ng cô dông cô :
- Theo dâi t×nh h×nh NhËp – XuÊt – Tån kho vËt liÖu, c«ng cô dông cô
cña Chi nh¸nh .
- LËp phiÕu NhËp – XuÊt vËt t-.
- TËp hîp, theo dâi chi phÝ khèi c¬ quan chi nh¸nh, tham gia lËp b¸o c¸o
kÕ to¸n vµ quyÕt to¸n tµi chÝnh cña chi nh¸nh.
+ Thñ quü :
Cã nhiÖn vô qu¶n lý tiÒn mÆt, còng nh- ®èi chiÕu so s¸nh kiÓm tra tiÒn t¹i
ng©n hµng, ghi chÐp sæ s¸ch thu chi tiÒn mÆt. Thñ quü cßn tiÕn hµnh thanh to¸n
l-¬ng nh©n viªn v¨n phßng trªn c¬ së b¶ng l-¬ng .
S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n
KÕ to¸n tr-ëng
KÕ to¸n KÕ to¸n KÕ to¸n KÕ to¸n
thuÕ TSC§ TL VT- Thñ quü
CCDC
KÕ to¸n ®éi, x-ëng chñ nhiÖm c«ng tr×nh
H×nh thøc kÕ to¸n cña chi nh¸nh lµ h×nh thøc chøng tõ ghi sæ, lµ hÖ thèng
sæ kÕ to¸n sö dông ®Ó ghi chÐp, hÖ thèng ho¸ vµ tæng hîp sè liÖu c¸c chøng tõ kÕ
to¸n theo mét tr×nh tù vµ ph-¬ng ph¸p ghi chÐp. Niªn ®é kÕ to¸n ®-îc Chi nh¸nh
¸p dông tõ ngµy 01/ 01 ®Õn ngµy 31/ 12, kú kÕ to¸n Chi nh¸nh theo quý, n¨m
(theo s¬ ®å sau).