Mở rộng hoạt động huy động vốn tại ngân hàng hợp tác xã việt nam chi nhánh thanh hóa
- 112 trang
- file .pdf
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
ĐỖ THỊ TUYẾT NGA
MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN
TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM –
CHI NHÁNH THANH HÓA
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU
Hà Nội – 2017
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
ĐỖ THỊ TUYẾT NGA
MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN
TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM –
CHI NHÁNH THANH HÓA
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60 34 02 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ HƢƠNG
Hà Nội - 2017
LỜI CAM ĐOAN
Tôi là Đỗ Thị Tuyết Nga, học viên cao học khóa 24 của Đại học Quốc Gia
Hà Nội- Trƣờng Đại học kinh tế, đã chọn đề tài “Mở rộng hoạt độnghuy động vốn
tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam – Chi nhánh Thanh Hóa” cho bản Luận văn
Thạc sỹ của mình. Tôi xin cam đoan bản luận văn này là kết quả nghiên cứu của
riêng tôi, chƣa đƣợc công bố trong bất cứ một công trình nghiên cứu nào khác. Việc
sử dụng kết quả, trích dẫn tài liệu của ngƣời khác đảm bảo đúng quy định. Các nội
dung trích dẫn và tham khảo các tài liệu, sách báo, thông tin đƣợc đăng tải trên các
tác phẩm, tạp chí theo danh mục tài liệu tham khảo của luận văn.
Tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về lời cam đoan này.
HỌC VIÊN THỰC HIỆN
Đỗ Thị Tuyết Nga
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành Luận văn này, trƣớc hết tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến
quý Thầy, Cô trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học Quốc Gia Hà Nội đã trang bị kiến
thức cho tôi trong suốt thời gian qua, đặc biệt tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và
sâu sắc đến Cô giáo TS Nguyễn Thị Hƣơng đã nhiệt tình giúp đỡ và hƣớng dẫn tôi
hoàn thành Luận văn này.
Trong quá trình học tập, thực hiện luận văn tôi vừa qua đã có sự động viên, hỗ
trợ, tạo điều kiện thuận lợi, kịp thời của Ban Giám đốc và các anh chị đồng nghiệp
tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hoá, đồng thời đã giúp đỡ
tôi rất nhiều trong quá trình thu thập thông tin, số liệu liên quan. Tôi xin cảm ơn và
trân trọng sự giúp đỡ quý báu này.
Tuy có nhiều cố gắng nhƣng luận văn vẫn không thể tránh khỏi những sai sót,
kính mong Quý Thầy, Cô giáo và bạn bè, đồng nghiệp tiếp tục giúp đỡ, đóng góp ý
kiến để đề tài nghiên cứu của tôi đƣợc hoàn thành đúng kế hoạch.
Một lần nữa, tôi xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, tháng 12 năm 2017
Đỗ Thị Tuyết Nga
TÓM TẮT LUẬN VĂN
Họ và tên học viên: Đỗ Thị Tuyết Nga
Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng , Niên khóa: 2015-2017
Ngƣời hƣớng dẫn khoa ho ̣c: TS. Nguyễn Thị Hƣơng
Tên đề tài : Mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã
Việt Nam- Chi nhánh Thanh Hóa.
1. Tính cấp thiết của đề tài
Huy động vốn là một trong những nghiệp vụ quan trong nhất của mỗi ngân hàng.
Nguồn vốn huy động đƣợc chính là “nguyên liệu đầu vào” của hoạt động ngân hàng
thƣơng mại. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt nhƣ hiện nay thì việc duy trì đƣợc nguồn
vốn đầu vào giá rẻ, ổn định không những là rất cần thiết mà còn hết sức cấp bách.
2. Phƣơng Pháp nghiên cƣ́u
- Phƣơng pháp nghiên cứu so sánh, phân tích, tổng hợp;
- Phƣơng pháp thu thập, xử lý số liệu.
- Phƣơng pháp chuyên gia.
3. Kế t quả nghiên cứu và nhƣ̃ng đóng góp khoa ho ̣c của luâ ̣n văn
Hệ thống hoá các vấn đề lý luận cơ bản về vốn ngân hàng nói chung và mở
rộng hoạt huy động vốn của ngân hàng thƣơng mại nói riêng và xu hƣớng phát
triển giai đoạn hiện nay.
Nghiên cứu và phân tích, đánh giá thực trạng huy động vốn ở NH Hợp tác-
CN Thanh Hóa. Kết quả nghiên cứu cho thấy khả năng của NH Hợp tác- Chi nhánh
Thanh Hóa trong việc mở rộng huy động vốn chƣa mạnh, loại hình huy động chủ
yếu vẫn là các hình thức huy động vốn truyền thống. Tuy nhiên, nếu thực hiện tốt
công tác cải tiến chính sách huy động vốn, tập trung đẩy mạnh phát triển các loại
hình dịch vụ hỗ trợ huy động vốn, NH Hơp tác- CN Thanh Hóa vẫn có khả năng
phát huy các thế mạnh sẵn có, khắc phục đƣợc các hạn chế hiện nay.
Luận văn đã nghiên cứu và đƣa ra các giải pháp mở rộng hoạt động huy động
vốn ở Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam- CN Thanh Hóa trong thời gian tới.
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ......................................................................... i
DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC HÌNH ......................................................................................... iii
LỜI MỞ ĐẦU .............................................................................................................1
CHƢƠNG 1: ICƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG
HUY ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI .......................................5
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu về huy động vốn của Ngân hàng thƣơng mại ...5
1.2. Huy động vốn trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng thƣơng mại ..............8
1.2.1 Khái niệm và phân loại vốn của ngân hàng thương mại ...............................8
1.2.2 Vai trò của vốn huy động .............................................................................10
1.2.3. Các hình thức huy động vốn........................................................................12
1.3 Mở rộng hoạt động huy động vốn của ngân hàng thƣơng mại ...........................16
1.3.1. Quan điểm và nội dung về mở rộng hoạt động huy động vốn của NHTM .16
1.3.2. Các tiêu chí đánh giá mở rộng hoạt động huy động vốn của NHTM .........16
1.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến mở rộng huy động vốn ..................................21
1.4. Kinh nghiệm huy động vốn của các NHTM trên thế giới và bài học kinh nghiệm ..26
1.4.1. Kinh nghiệm huy động vốn của ngân hàng nước ngoài..............................26
1.4.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam .............30
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGIÊN CỨU ...............................31
2.1. Địa điểm, thời gian và đối tƣợng nghiên cứu.....................................................31
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu....................................................................................31
2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu.....................................................................31
2.2.2. Phương pháp nghiên cứu so sánh ...............................................................32
2.2.3 Phương pháp chuyên gia..............................................................................33
2.3 Thiết kế nghiên cứu ............................................................................................33
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG MỞ RỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG
HỢP TÁC – CHI NHÁNH THANH HÓA ...............................................................34
3.1 Giới thiệu về Ngân hàng Hợp tác – Chi nhánh Thanh Hóa ................................34
3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng Hợp tác- chi nhánh
Thanh Hóa. ............................................................................................................34
3.1.2.Chức năng nhiệm vụ.....................................................................................35
3.1.3. Cơ cấu tổ chức ............................................................................................37
3.1.4 Các nguồn lực của chi nhánh.......................................................................39
3.1.5 Kết quả kinh doanh của Chi nhánh ..............................................................44
3.2 Thực trạng mở rộng hoạt động huy động vốn của Coop-bank –CN Thanh Hóa .....47
3.2.1 Mở rộng danh mục sản phẩm huy động vốn của Coop-bank –CN Thanh Hóa .47
3.2.2. Mở rộng quy mô và tốc độ tăng trưởng vốn huy động tại Coop-bank CN
Thanh Hóa .............................................................................................................52
3.2.3 Tiêu chí đánh giá sự hợp lý về cơ cấu của hoạt động huy động ..................57
3.2.4 Tiêu chí đánh giá chi phí huy động hợp lý ...................................................60
3.2.5 Phù hợp giữa huy động vốn và sử dụng vốn ................................................62
3.3.Đánh giá khái quát huy động vốn tại Coop-bank Thanh hóa .............................64
3.3.1.Những kết quả đạt được ...............................................................................64
3.3.2. Những hạn chế ............................................................................................65
3.3.3. Một số nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế .......................................67
Chƣơng 4: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NÂNG CAO HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN
TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM- CHI NHÁNH THANH HÓA ...........72
4.1.Định hƣớng hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam-chi
nhánh Thanh Hóa ......................................................................................................72
4.1.1. Định hướng hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam –
chi nhánh Thanh Hóa ............................................................................................72
4.1.2. Định hướng về huy động vốn của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam – chi
nhánh Thanh Hóa ..................................................................................................73
4.2. Một số giải pháp mở rộng huy động vốn tại Ngân hàng hợp tác xã Việt Nam -
Chi nhánh Thanh Hoá ...............................................................................................74
4.2.1 Nhóm giải pháp về quản trị chung ...............................................................74
4.2.2 Một số giải pháp cụ thể nhằm mở rộng huy động vốn tại Ngân hàng Hợp
tác- Chi nhánh Thanh Hóa. ...................................................................................75
4.3.Một số kiến nghị..................................................................................................90
4.3.1. Kiến nghị với Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam..........................................90
4.3.2 Kiến nghị với ngân hàng Nhà nước Việt Nam .............................................94
KẾT LUẬN ...............................................................................................................99
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................100
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT Viết tắt Nguyên nghĩa
1 CN Chi nhánh
2 ĐH Đại học
3 GĐ Giám đốc
4 HTX Hợp tác xã
5 NHNN Ngân hàng Nhà nƣớc
6 NHTM Ngân hàng thƣơng mại
7 NHTW Ngân hàng trung ƣơng
8 QTD Quỹ tín dụng
9 QTDND Quỹ tín dụng nhân dân
10 QTDTW Quỹ tín dụng trung ƣơng
11 PGD Phó Giám đốc
12 TCKT Tổ chức kinh tế
13 TCTD Tổ chức tín dụng
14 TGTT Tiền gửi thanh toán
15 TGTK Tiền gửi tiết kiệm
16 TMCP Thƣơng mại Cổ phần
17 TSCĐ Tài sản cố định
18 SXKD Sản xuất kinh doanh
19 VCSH Vốn chủ sở hữu
i
DANH MỤC CÁC BẢNG
STT BẢNG NỘI DUNG TRANG
1 Bảng 3.1 Tình hình nhân sự tại Coopbank Chi nhánh Thanh Hóa 40
Bảng cân đối Coopbank Chi nhánh Thanh Hóa qua 4
2 Bảng 3.2 42
năm (2013-2016)
Kết quả hoạt động kinh doanh Coopbank CN Thanh
3 Bảng 3.3 45
Hóa giai đoạn 2013-2016
Tốc độ tăng trƣởng huy động vốn của Co-opBank CN
4 Bảng 3.4 52
Thanh Hóa
Thị phần huy động vốn của một số ngân hàng trên địa
5 Bảng 3.5 53
bàn Thanh Hoá 2013– 2016
6 Bảng 3.6 Phân tích nguồn huy động qua tiền gửi tiết kiệm 54
7 Bảng 3.7 Quy mô và tốc độ huy động vốn qua các nguồn khác 55
8 Bảng 3.8 Qui mô và cơ cấu vốn huy động theo đối tƣợng 57
9 Bảng 3.9 Qui mô và cơ cấu vốn huy động theo thời gian huy động 57
10 Bảng 3.10 Doanh thu và chi phí từ hoạt động huy động vốn 60
11 Bảng 3.11 Chi phí từ hoạt động huy động vốn 60
12 Bảng 3.12 Quy mô vốn huy động trên tổng tài sản giai đoạn 2013-2016 62
13 Bảng 3.13 Tính cân đối giữa nguồn vốn huy động và vốn cho vay 62
ii
DANH MỤC CÁC HÌNH
STT HÌNH NỘI DUNG TRANG
Sơ đồ tổ chức hoạt động của Ngân hàng Hợp tác xã
1 Hình 3.1 37
Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa
Biểu đồ tăng trƣởng vốn huy động của Ngân hàng Hợp
2 Hình 3.2 tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa giai đoạn 52
2013 – 2016
iii
LỜI MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết của đề tài
Hoạt động huy động vốn là hoạt động cơ bản và có ý nghĩa to lớn đối với
Ngân hàng thƣơng mại và đối với xã hội bởi các nguồn vốn mà ngân hàng thƣơng
mại huy động đƣợc chính là nguyên liêu đầu vào để ngân hàng cung cấp cho các
nghiệp vụ sinh lợi chủ yếu- hoạt động tín dụng. Nói cách khác, kết quả của hoạt
động huy động vốn là nguồn “tài nguyên” để ngân hàng thƣơng mại đáp ứng các
nhu cầu cho nền kinh tế.
Theo thống kê từ Ngân hàng Nhà nƣớc (2016), hiện hệ thống các tổ chức tín
dụng của Việt Nam khá đầy đủ, bao gồm 4 ngân hàng thƣơng mại Nhà nƣớc 3 ngân
hàng đƣợc NHNN mua lại, 28 ngân hàng thƣơng mại cổ phần, 2 ngân hàng chính sách,
27 tổ chức tín dụng phi ngân hàng, 3 tổ chức tài chính vi mô và hệ thống quỹ tín dụng
nhân dân gồm 1 ngân hàng hợp tác xã và 1.147 quỹ cơ sở; 8 ngân hàng có vốn đầu tƣ
nƣớc ngoài, 50 chi nhánh ngân hàng nƣớc ngoài.Trong bối cảnh đó, các NHTM đặc
biệt là các NHTM quy mô nhỏ buộc phải nỗ lực rất lớn để cạnh tranh huy động vốn
đảm bảo duy trì và phát triển.Bên cạnh đó, theo báo cáo ngành Ngân hàng 2017 của
VCBS, những năm gần đây, tín dụng có dấu hiệu chững lại trong khi huy động đƣợc
đẩy mạnh, phản ánh diễn biến tăng trƣởng kinh tế và các chính sách mới đƣợc ban
hành. Mặt bằng lãi suất năm 2016 huy động tăng nhẹ 0,2-0,4% do việc đẩy mạnh huy
động tiền gửi. Trong khi đó, NHNN vẫn duy trì định hƣớng lãi suất cho vay thấp để hỗ
trợ tăng trƣởng kinh tế. Độ vênh chính sách khiến lãi suất cho vay giảm ở mức cầm
chừng và không tạo ra đƣợc sức loan tỏa toàn thị trƣờng. Trong bối cảnh nền kinh tế có
nhiều biến động, thị trƣờng cạnh tranh gay gắt gây khó khăn cho hoạt động của ngành
Ngân hàng. Sự phát triển hoạt động huy động vốn của Ngân hàng là yếu tố tiên quyết
cho sự phát triển cuả Ngân hàng để đáp ứng nhu cầu vay vốn của các tổ chức, cá nhân
và các định chế tài chính khác trong nền kinh tế.
Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, tên giao dịch là Ngân hàng Hợp tác; tên
tiếng Anh là Co-operative Bank of Viet Nam, tên viết tắt là Co-opBank là một ngân
1
hàng thƣơng mại tại Việt Nam, thành lập theo giấy phép số 166/GP-NHNN đƣợc
Thống đốc Ngân hàng Nhà nƣớc ký ban hành ngày 4 tháng 6 năm 2013. Là một
ngân hàng mới đƣợc thành lập trên cơ sở chuyển đổi từ Quỹ Tín dụng Nhân dân
Trung ƣơng, với vốn điều lệ ở mức 3.000 tỉ đồng, bao gồm vốn hỗ trợ của Nhà
nƣớc, vốn góp của quỹ tín dụng nhân dân thành viên và các pháp nhân khác. Với
mức vốn điều lệ còn chƣa lớn, trong khi đó bối cảnh hoạt động của Ngân hàng hiện
nay cạnh tranh khá gay gắt thì việc tìm ra những giải pháp đểmở rộng huy động
vốn ở Ngân hàng Hợp tác nói chung và ở chi nhánh Thanh Hóa nói riêng là một
việc làm hết sức cần thiết.
Hơn nữa từ thực tế hoạt động của tại Ngân hàng Hợp tác - chi nhánh Thanh Hoá
cho thấy mặc dù có hệ thống các quỹ cơ ở khắp các huyện thị nhƣng thị phần huy động
vốn của chi nhánh còn thấp (khoảng dƣới 3%); vốn huy động tại chỗ chỉ đáp ứng khoảng
45% nhu cầu của khách hàng… vì vậy, với vốn kiến thức đã đƣợc tiếp thu ở trƣờng,
cùng với kinh nghiệm thực tế công tác tại Ngân hàng Hợp tác - chi nhánh Thanh Hoá,
em chọn nội dung: “Mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt
Nam - Chi nhánh Thanh Hóa” làm đề tài luận văn thạc sỹ của mình.
Câu hỏi nghiên cứu
Luận văn sẽ trả lời các câu hỏi sau:
1. Những tiêu chí nào đánh giá mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng
thƣơng mại? Kinh nghiệm mở huy động vốn của các ngân hàng khác nhƣ thế nào?
2. Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam- CN Thanh Hóa đã và đang huy động
vốn theo những kênh nào, có đặc điểm nào khác so với các Ngân hàng thƣơng mại
khác? Việc huy động vốn tại Co-opbank Thanh Hóa có phù hợp với việc sử dụng
vốn hay không? Những kết quả đạt đƣợc và hạn chế trong hoạt động huy động vốn
tại Co-opbank Thanh Hóa là gì?
3.Cần có những giải pháp gì để mở rộng hoạt động huy động vốn cho chi
nhánh trong thời gian tới? Những kiến nghị gì đối với Ngân hàng Hợp tác xã Việt
Nam và Ngân hàng Nhà nƣớc nhƣ thế nào?
2
2.Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là thực trạng huy động vốn của Ngân hàng
Hợp tác xã Việt Nam – Chi nhánh Thanh Hóa trong giai đoạn 2013- 2016. Trên cơ
sở thực trạng, luận văn sẽ đề xuất một số giải pháp mở rộng huy động nguồn vốn tại
chi nhánh ngân hàng này.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa các vấn đề lý luận và thực tiễn cơ bản về mở rộng hoạt động
huy động vốn của ngân hàng thƣơng mại.
- Phân tích, đánh giá thực trạng mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân
hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân
hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay.
3.Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tƣợng nghiên cứu: Luận văn đi sâu vào phân tích thực trạng huy động
tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa.
+ Về nội dung: Phân tích thực trạng huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã
Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa theo các tiêu chí: qui mô, thị phần, cơ cấu, chi
phí huy động vốn..
+ Về không gian: Tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa.
+ Về thời gian: Giai đoạn 2013-2016.
4.Phƣơng pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài, tác giả đã dựa trên nền tảng cơ sở lý luận về huy động
vốn, đồng thời sử dụng các phƣơng pháp thống kê, tổng hợp, phân tích trên cơ sở
dữ liệu sơ cấp của ngân hàng. Luận văn sử dụng các phƣơng pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu tổng hợp: Luận văn nghiên cứu tổng hợp các
kinh nghiệm với các chỉ tiêu đo lƣờng mở rộng huy động vốn. Đồng thời tiến hành
nghiên cứu cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Hợp tác cùng các nhân tố ảnh hƣởng tới
3
huy động vốn, từ đó đánh giá đƣợc thực trạng và đƣa ra những giải pháp, khuyến
nghị phù hợp;
- Phương pháp nghiên cứu so sánh, phân tích, tổng hợp;
- Phương pháp thu thập, xử lý số liệu.
Nội dung cụ thể của các phƣơng pháp nghiên cứu sẽ đƣợc trình bày trong
chƣơng 2 của luận văn này.
5.Bố cục của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn chia thành 4chƣơng.
Chƣơng 1: Tổng quan nghiên cứu và cơ sở lý luận về mở rộng huy động vốn
của ngân hàng thƣơng mại
Chƣơng 2: Phƣơng pháp và thiết kế nghiên cứu
Chƣơng 3: Thực trạng công tácmở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân
hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hoá
Chƣơng 4: Giải pháp và kiến nghị nhằm mở rộng công tác huy động vốn tại
Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hoá.
4
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG HUY
ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu về huy động vốn của Ngân hàng thƣơng mại
Hoạt động huy động vốn của ngân hàng thƣơng mại là một trong những đề
tài đƣợc các nhà nghiên cứu quan tâm lựa chọn cho các công trình nghiên cứu của
mình tuy nhiên nó vẫn là một đề tài không cũ. Vì trong mỗi giai đoạn các ngân hàng
thƣơng mại có những định hƣớng, những chính sách và có những tồn tại riêng trong
hoạt động kinh doanh, song hành với đó các ngân hàng đều cần nguồn vốn đủ để
duy trì hoạt động và đảm bảo Ngân hàng hoạt động hiệu quả. Dƣới đây là một số
công trình nghiên cứu liên quan tới chủ đề:
-Nguyễn Thị Thủy (2012), Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng “Huy động
vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam- Chi nhánh Tây
Hồ” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc gia Hà Nội. Luận văn trình
bày cơ sở lý luận về huy động vốn tại Ngân hàng thƣơng mại. Tìm hiểu thực trạng
huy động vốn tại NH Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam- CN Tây Hồ
và đƣa ra các giải pháp tăng huy động vốn tại NH nhƣ: mở rộng và đa dạng hóa các
nguồn huy động, hoàn thiện chính sách lãi suất linh hoạt với các nguồn huy động,
mở rộng mạng lƣới phục vụ cho công tác huy động….
-Nguyễn Hoài Nhã Trúc (2012), Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng
“Hiệu quả huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Hà Nội- Chi nhánh Lâm
Đồng” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc gia Hà Nội. Xác định các
nhân tố tác động đến công tác huy động vốn và hiệu quả của công tác này. Lựa
chọn mô hình nghiên cứu phù hợp để đánh giá hiệu quả huy động vốn tại Ngân
hàng TMCP Sài Gòn Hà Nội- Chi nhánh Lâm Đồng. Đƣa ra các kiến nghị và giải
pháp: đa dạng hóa liên tục các hình thức huy động vốn , mở rộng và nâng cao chất
lƣợng hoạt động của cá dịch vụ trong thời gian tới, phát triển khách hàng, nâng cao
hiệu quả sử dụng vốn, áp dụng chính sách lãi suất linh hoạt, thực hiện chính sách
5
marketing năng động nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn tại Ngân hàng TMCP
Sài Gòn Hà Nội – Chi nhánh Lâm Đồng.
-Nguyễn Thị Hồng Lê (2012), Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng “Nâng
cao hiệu quả huy động vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn-
Chi nhánh Nam Định” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc gia Hà
Nội. Làm rõ một số vấn đề lý luận cơ bản về vốn, huy động vốn và hiệu quả huy
động vốn của Ngân hàng thƣơng mại. Phân tích thực trạng huy động vốn tại Ngân
hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn- Chi nhánh Nam Định. Đánh giá hiệu
quả huy động vốn dựa trên các chỉ tiêu đánh giá, từ đó rút ra đƣợc những kết quả
đạt đƣợc và những hạn chế nguyên nhân. Xây dựng một số giải pháp nhằm nâng
cao hiệu quả huy động vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Chi
nhánh Nam Định.
-Dƣơng Thị Huyền Trang (2013), Luận văn thạc sĩ Tài chính Ngân hàng
“Giải pháp tăng cường huy động vốn tại Ngân hàng phát triển nhà Đồng bằng sông
Cửu Long- Chi nhánh Hà Nội” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc
gia Hà Nội. Luận văn đã đánh giá thực trạng huy động vốn của Ngân hàng MHB-
Chi nhánh Hà Nội trong thời gian qua, từ đó rút ra những kết quả đạt đƣợc cùng
những mặt hạn chế và nguyên nhân cơ bản ảnh hƣởng đến huy động vốn. Đề xuất
các giải pháp nhằm tăng cƣờng huy động vốn, tạo cơ cấu vốn huy động hợp lý tại
Ngân hàng MHB- Chi nhánh Hà Nội.
-Lƣu Thị Nhàn ( 2014), Luận văn thạc sĩ kinh tế “ Giải pháp nâng cao hiệu
quả huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam- Chi nhánh Thanh Hóa” bảo
vệ tại Trƣờng Học viện tài chính. Luận văn tập trung nghiên cứu đánh giá hiệu quả
hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam – Chi nhánh Thanh
Hóa với đặc điểm đặc thù có phần vốn góp cuả các Quỹ tính dụng Nhân dân thành
viên. Những thành tựu đã đạt đƣợc và hạn chế tồn tại trong huy động vốn tại Co-
opbank CN Thanh Hóa. Qua đó tìm ra giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn tại
đơn vị trong giai đoạn 2012- 2014
- Nguyễn Văn Tân (2017), Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng “Huy động
6
vốn dân cư tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam- Chi nhánh Hà
Thành” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc gia Hà Nội. Luận văn đã
tìm hiểu thực trạng tình hình huy động vốn đối với đối tƣợng khách hàng khối dân
cƣ để tìm ra giải pháp nâng cao chất lƣợng cũng nhƣ mở rộng hoạt động huy động
vốn đối với nhóm khách hàng tại NH TMCP Đầu tƣ và phát triển Việt Nam- Chi
nhánh Hà Thành.
- Nguyễn Thị Lan Hƣơng (2015), Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng “Phát
triển hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn- Chi
nhánh Bắc Hà Nội” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc gia Hà Nội. Luận
văn tập trung phân tích đánh giá thực trạng huy động vốn của Ngân hàng Nông nghiệp
và phát triển nông thôn- Chi nhánh Bắc Hà Nội, những kết quả đạt đƣợc và những tồn tại
trong hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng, từ đó đƣa ra các giải pháp nhằm phát triển
và tăng cƣờng hoạt động huy động vốn tại đơn vị nghiên cứu.
- Bài viết “Nâng cao hiệu quả huy động vốn” của tác giả Đƣờng Thị Thanh
Hải- Trƣờng Đại học Kinh tế- Kỹ thuật công nghiệp đăng trên Tạp chí Tài chính số
5- 2014 ( 12/06/2014 ). Bài viết đã nêu ra bốn nhân tố ảnh hƣởng đến huy động vốn
của Ngân hàng thƣơng mại đồng thời đƣa ra các giải pháp dựa trên các nhân tố bên
trong và bên ngoài ngân hàng để nâng cao khả năng huy động vốn của Ngân hàng.
- Bài viết “Kinh nghiệm huy động vốn của một số nước trên thế giới” của tác giả
Lục Văn Trƣờng và HàThị Hƣơng Lan đăng trên Tạp chí Tài chính số 7- 2014
(12/08/2014). Bài viết đã nghiên cứu kinh nghiệm huy động vốn của 03 nƣớc Châu Á là
bài học hữu ích cho các NHTM tại Việt Nam trong việc phát triển thị trƣờng vốn.
Nghiên cứu về Ngân hàng hợp tác xã chi nhánh Thanh Hóa cũng có nhiều
nghiên cứu trong đó có nghiên cứu về huy động vốn của tác giả Vũ Thị Hợi (2010),
Huy động vốn và cho vay tín dụng tại quỹ tín dụng nhân dân cơ sở (Tiền thân của
Ngân hàng hợp tác) trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, Luận văn Thạc sĩ Kinh tế, trƣờng
Đại học Kinh tế Quốc dân. Trong nghiên cứu này tác giả đã đánh giá thực trạng
hoạt động huy động và cho vay tín dụng của các quỹ tín dụng trên địa bàn tỉnh
thanh Hóa, từ đó đề xuất các giải pháp để phát triển các hoạt động này.
7
Nhƣ vậy, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tùy từng giai đoạn phát triển, tùy từng tổ
chức tín dụng sẽ có các biện pháp nhằm mở rộng hoạt động huy động vốn khác nhau.
Cùng với sự thay đổi của nền kinh tế, các NHTM cũng phải điều chỉnh chính sách về
huy động vốn cho phù hợp với thực tiễn. Do đó, mặc dù đã có nhiều công trình nghiên
cứu liên quan song đề tài nghiên cứu về huy động vốn chƣa phải là đề tài cũ. Ngân hàng
Hợp tác xã Việt Nam là một ngân hàng mới đƣợc thành lập trên cơ sở chuyển đối từ Quỹ
Tín dụng Nhân dân Trung Ƣơng từ năm 2013. Vì vậy, tôi đã chọn đề tài nghiên cứu này
nhằm góp phần mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam-
Chi nhánh Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay.
1.2. Huy động vốn trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng thƣơng mại
1.2.1 Khái niệm và phân loại vốn của ngân hàng thương mại
Ngân hàng thƣơng mại đƣợc coi là một loại hình doanh nghiệp đặc biệt, kinh
doanh trên lĩnh vực tiền tệ, do vậy việc tiến hành các biện pháp nghiệp vụ tạo lập
nguồn vốn để tổ chức hoạt động kinh doanh là vấn đề vô cùng quan trọng đối với
mỗi Ngân hàng thƣơng mại.
Vốn của ngân hàng thƣơng mại là những giá trị tiền tệ do ngân hàng thƣơng
mại tạo lập hoặc huy động đƣợc dùng để cho vay, đầu tƣ hoặc thực hiện các dịch vụ
kinh doanh khác (Nguyễn Văn Tiến, 2012).
Vốn chi phối toàn bộ hoạt động của ngân hàng thƣơng mại, quyết định sự tồn tại
và phát triển của ngân hàng. Vốn bao gồm các loại sau (Nguyễn Văn Tiến, 2012):
*Vốn điều lệ của Ngân hàng:
Vốn điều lệ ban đầu đƣợc hình thành từ các nguồn khác nhau, tùy thuộc vào
hình thức sở hữu của Ngân hàng đó (NHTM Nhà nƣớc, NHTM cổ phần, NHTM
liên doanh).
Vốn điều lệ phải ở mức tối thiểu theo quy định của pháp luật. Ở Việt Nam
cũng nhƣ các quốc gia khác có quy định vốn điều lệ cho mỗi một Ngân hàng. Mức
vốn điều lệ có thể thay đổi tùy theo mỗi thời kỳ, phù hợp với yêu cầu quản lý và
phát triển kinh tế của mỗi quốc gia.
8
Tuy vốn điều lệ không phải là nguốn vốn chủ lực trực tiếp phục vụ nhu cầu
kinh doanh tiền tệ. Nhƣng vốn điều lệ lại có ý nghĩa đặc biệt quan trọng xuất phát từ
mục đích sử dụng nó. Đầu tiên vốn điều lệ đƣợc sử dụng để xây dựng, mua sắm
TSCĐ, trang thiết bị chuyên dùng tức là tạo nên cơ sở vật chất cho NHTM. Ngoài
ra NHTM còn có thể sử dụng vốn điều lệ để góp vốn liên doanh, đầu tƣ cấp vốn cho
các Công ty trực thuộc và thực hiện các hoạt động kinh doanh khác. Vốn điều lệ còn
là yếu tố làm cơ sở để xác định các mức khống chế cho vay tối đa đối với mỗi
khách hàng, mức vốn có thể huy động… đƣợc quy định bởi Pháp luật.
*Vốn huy động:
Vốn huy động là những giá trị tiền tệ mà ngân hàng huy động đƣợc từ các tổ
chức kinh tế và cá nhân trong xã hội và đƣợc dùng làm vốn để kinh doanh. Vốn huy
động là tài sản thuộc các chủ sở hữu khác nhau, ngân hàng chỉ có quyền sử dụng và
phải hoàn trả đúng gốc và lãi khi đến hạn. Nguồn vốn này luôn biến động, tuy nhiên
nó đóng vai trò rất quan trọng đối với mọi hoạt động của Ngân hàng.
*Vốn đi vay
Trong trƣờng hợp vốn điều lệ và vốn huy động không đáp ứng đủ nhu cầu
kinh doanh, NHTM có thể vay vốn của các chủ thể sau:
-Vay của NHNN
-Vay của các NHTM khác qua thị trƣờng liên Ngân hàng
-Vay của cá tổ chức tài chính, tín dụng quốc tế.
*Nguồn vốn khác
Vốn khác là phần vốn phát sinh trong quá trình thực hiện các nghiệp vụ
thanh toán…
Thực chất nguồn vốn của các NHTM là một bộ phận thu nhập quốc dân tạm
thời nhàn rỗi trong quá trình sản xuất, phân phối, tiêu dùng mà khách hàng gửi vào
Ngân hàng với các mục đích khác nhau. Nói cách khác khách hàng chuyển quyền
sử dụng tiền tệ cho ngân hàng và Ngân hàng trả cho khách hàng một khoản lãi và
Ngân hàng đã thƣc hiện vai trò tập trung và phân phối vốn làm tăng nhanh quá trình
luân chuyển vốn trong nền kinh tế, phục vụ và kích thích mọi hoạt động kinh tế phát
9
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
ĐỖ THỊ TUYẾT NGA
MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN
TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM –
CHI NHÁNH THANH HÓA
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU
Hà Nội – 2017
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
ĐỖ THỊ TUYẾT NGA
MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN
TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM –
CHI NHÁNH THANH HÓA
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60 34 02 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ HƢƠNG
Hà Nội - 2017
LỜI CAM ĐOAN
Tôi là Đỗ Thị Tuyết Nga, học viên cao học khóa 24 của Đại học Quốc Gia
Hà Nội- Trƣờng Đại học kinh tế, đã chọn đề tài “Mở rộng hoạt độnghuy động vốn
tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam – Chi nhánh Thanh Hóa” cho bản Luận văn
Thạc sỹ của mình. Tôi xin cam đoan bản luận văn này là kết quả nghiên cứu của
riêng tôi, chƣa đƣợc công bố trong bất cứ một công trình nghiên cứu nào khác. Việc
sử dụng kết quả, trích dẫn tài liệu của ngƣời khác đảm bảo đúng quy định. Các nội
dung trích dẫn và tham khảo các tài liệu, sách báo, thông tin đƣợc đăng tải trên các
tác phẩm, tạp chí theo danh mục tài liệu tham khảo của luận văn.
Tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về lời cam đoan này.
HỌC VIÊN THỰC HIỆN
Đỗ Thị Tuyết Nga
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành Luận văn này, trƣớc hết tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến
quý Thầy, Cô trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học Quốc Gia Hà Nội đã trang bị kiến
thức cho tôi trong suốt thời gian qua, đặc biệt tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và
sâu sắc đến Cô giáo TS Nguyễn Thị Hƣơng đã nhiệt tình giúp đỡ và hƣớng dẫn tôi
hoàn thành Luận văn này.
Trong quá trình học tập, thực hiện luận văn tôi vừa qua đã có sự động viên, hỗ
trợ, tạo điều kiện thuận lợi, kịp thời của Ban Giám đốc và các anh chị đồng nghiệp
tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hoá, đồng thời đã giúp đỡ
tôi rất nhiều trong quá trình thu thập thông tin, số liệu liên quan. Tôi xin cảm ơn và
trân trọng sự giúp đỡ quý báu này.
Tuy có nhiều cố gắng nhƣng luận văn vẫn không thể tránh khỏi những sai sót,
kính mong Quý Thầy, Cô giáo và bạn bè, đồng nghiệp tiếp tục giúp đỡ, đóng góp ý
kiến để đề tài nghiên cứu của tôi đƣợc hoàn thành đúng kế hoạch.
Một lần nữa, tôi xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, tháng 12 năm 2017
Đỗ Thị Tuyết Nga
TÓM TẮT LUẬN VĂN
Họ và tên học viên: Đỗ Thị Tuyết Nga
Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng , Niên khóa: 2015-2017
Ngƣời hƣớng dẫn khoa ho ̣c: TS. Nguyễn Thị Hƣơng
Tên đề tài : Mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã
Việt Nam- Chi nhánh Thanh Hóa.
1. Tính cấp thiết của đề tài
Huy động vốn là một trong những nghiệp vụ quan trong nhất của mỗi ngân hàng.
Nguồn vốn huy động đƣợc chính là “nguyên liệu đầu vào” của hoạt động ngân hàng
thƣơng mại. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt nhƣ hiện nay thì việc duy trì đƣợc nguồn
vốn đầu vào giá rẻ, ổn định không những là rất cần thiết mà còn hết sức cấp bách.
2. Phƣơng Pháp nghiên cƣ́u
- Phƣơng pháp nghiên cứu so sánh, phân tích, tổng hợp;
- Phƣơng pháp thu thập, xử lý số liệu.
- Phƣơng pháp chuyên gia.
3. Kế t quả nghiên cứu và nhƣ̃ng đóng góp khoa ho ̣c của luâ ̣n văn
Hệ thống hoá các vấn đề lý luận cơ bản về vốn ngân hàng nói chung và mở
rộng hoạt huy động vốn của ngân hàng thƣơng mại nói riêng và xu hƣớng phát
triển giai đoạn hiện nay.
Nghiên cứu và phân tích, đánh giá thực trạng huy động vốn ở NH Hợp tác-
CN Thanh Hóa. Kết quả nghiên cứu cho thấy khả năng của NH Hợp tác- Chi nhánh
Thanh Hóa trong việc mở rộng huy động vốn chƣa mạnh, loại hình huy động chủ
yếu vẫn là các hình thức huy động vốn truyền thống. Tuy nhiên, nếu thực hiện tốt
công tác cải tiến chính sách huy động vốn, tập trung đẩy mạnh phát triển các loại
hình dịch vụ hỗ trợ huy động vốn, NH Hơp tác- CN Thanh Hóa vẫn có khả năng
phát huy các thế mạnh sẵn có, khắc phục đƣợc các hạn chế hiện nay.
Luận văn đã nghiên cứu và đƣa ra các giải pháp mở rộng hoạt động huy động
vốn ở Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam- CN Thanh Hóa trong thời gian tới.
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ......................................................................... i
DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC HÌNH ......................................................................................... iii
LỜI MỞ ĐẦU .............................................................................................................1
CHƢƠNG 1: ICƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG
HUY ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI .......................................5
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu về huy động vốn của Ngân hàng thƣơng mại ...5
1.2. Huy động vốn trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng thƣơng mại ..............8
1.2.1 Khái niệm và phân loại vốn của ngân hàng thương mại ...............................8
1.2.2 Vai trò của vốn huy động .............................................................................10
1.2.3. Các hình thức huy động vốn........................................................................12
1.3 Mở rộng hoạt động huy động vốn của ngân hàng thƣơng mại ...........................16
1.3.1. Quan điểm và nội dung về mở rộng hoạt động huy động vốn của NHTM .16
1.3.2. Các tiêu chí đánh giá mở rộng hoạt động huy động vốn của NHTM .........16
1.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến mở rộng huy động vốn ..................................21
1.4. Kinh nghiệm huy động vốn của các NHTM trên thế giới và bài học kinh nghiệm ..26
1.4.1. Kinh nghiệm huy động vốn của ngân hàng nước ngoài..............................26
1.4.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam .............30
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGIÊN CỨU ...............................31
2.1. Địa điểm, thời gian và đối tƣợng nghiên cứu.....................................................31
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu....................................................................................31
2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu.....................................................................31
2.2.2. Phương pháp nghiên cứu so sánh ...............................................................32
2.2.3 Phương pháp chuyên gia..............................................................................33
2.3 Thiết kế nghiên cứu ............................................................................................33
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG MỞ RỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG
HỢP TÁC – CHI NHÁNH THANH HÓA ...............................................................34
3.1 Giới thiệu về Ngân hàng Hợp tác – Chi nhánh Thanh Hóa ................................34
3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng Hợp tác- chi nhánh
Thanh Hóa. ............................................................................................................34
3.1.2.Chức năng nhiệm vụ.....................................................................................35
3.1.3. Cơ cấu tổ chức ............................................................................................37
3.1.4 Các nguồn lực của chi nhánh.......................................................................39
3.1.5 Kết quả kinh doanh của Chi nhánh ..............................................................44
3.2 Thực trạng mở rộng hoạt động huy động vốn của Coop-bank –CN Thanh Hóa .....47
3.2.1 Mở rộng danh mục sản phẩm huy động vốn của Coop-bank –CN Thanh Hóa .47
3.2.2. Mở rộng quy mô và tốc độ tăng trưởng vốn huy động tại Coop-bank CN
Thanh Hóa .............................................................................................................52
3.2.3 Tiêu chí đánh giá sự hợp lý về cơ cấu của hoạt động huy động ..................57
3.2.4 Tiêu chí đánh giá chi phí huy động hợp lý ...................................................60
3.2.5 Phù hợp giữa huy động vốn và sử dụng vốn ................................................62
3.3.Đánh giá khái quát huy động vốn tại Coop-bank Thanh hóa .............................64
3.3.1.Những kết quả đạt được ...............................................................................64
3.3.2. Những hạn chế ............................................................................................65
3.3.3. Một số nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế .......................................67
Chƣơng 4: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NÂNG CAO HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN
TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM- CHI NHÁNH THANH HÓA ...........72
4.1.Định hƣớng hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam-chi
nhánh Thanh Hóa ......................................................................................................72
4.1.1. Định hướng hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam –
chi nhánh Thanh Hóa ............................................................................................72
4.1.2. Định hướng về huy động vốn của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam – chi
nhánh Thanh Hóa ..................................................................................................73
4.2. Một số giải pháp mở rộng huy động vốn tại Ngân hàng hợp tác xã Việt Nam -
Chi nhánh Thanh Hoá ...............................................................................................74
4.2.1 Nhóm giải pháp về quản trị chung ...............................................................74
4.2.2 Một số giải pháp cụ thể nhằm mở rộng huy động vốn tại Ngân hàng Hợp
tác- Chi nhánh Thanh Hóa. ...................................................................................75
4.3.Một số kiến nghị..................................................................................................90
4.3.1. Kiến nghị với Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam..........................................90
4.3.2 Kiến nghị với ngân hàng Nhà nước Việt Nam .............................................94
KẾT LUẬN ...............................................................................................................99
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................100
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT Viết tắt Nguyên nghĩa
1 CN Chi nhánh
2 ĐH Đại học
3 GĐ Giám đốc
4 HTX Hợp tác xã
5 NHNN Ngân hàng Nhà nƣớc
6 NHTM Ngân hàng thƣơng mại
7 NHTW Ngân hàng trung ƣơng
8 QTD Quỹ tín dụng
9 QTDND Quỹ tín dụng nhân dân
10 QTDTW Quỹ tín dụng trung ƣơng
11 PGD Phó Giám đốc
12 TCKT Tổ chức kinh tế
13 TCTD Tổ chức tín dụng
14 TGTT Tiền gửi thanh toán
15 TGTK Tiền gửi tiết kiệm
16 TMCP Thƣơng mại Cổ phần
17 TSCĐ Tài sản cố định
18 SXKD Sản xuất kinh doanh
19 VCSH Vốn chủ sở hữu
i
DANH MỤC CÁC BẢNG
STT BẢNG NỘI DUNG TRANG
1 Bảng 3.1 Tình hình nhân sự tại Coopbank Chi nhánh Thanh Hóa 40
Bảng cân đối Coopbank Chi nhánh Thanh Hóa qua 4
2 Bảng 3.2 42
năm (2013-2016)
Kết quả hoạt động kinh doanh Coopbank CN Thanh
3 Bảng 3.3 45
Hóa giai đoạn 2013-2016
Tốc độ tăng trƣởng huy động vốn của Co-opBank CN
4 Bảng 3.4 52
Thanh Hóa
Thị phần huy động vốn của một số ngân hàng trên địa
5 Bảng 3.5 53
bàn Thanh Hoá 2013– 2016
6 Bảng 3.6 Phân tích nguồn huy động qua tiền gửi tiết kiệm 54
7 Bảng 3.7 Quy mô và tốc độ huy động vốn qua các nguồn khác 55
8 Bảng 3.8 Qui mô và cơ cấu vốn huy động theo đối tƣợng 57
9 Bảng 3.9 Qui mô và cơ cấu vốn huy động theo thời gian huy động 57
10 Bảng 3.10 Doanh thu và chi phí từ hoạt động huy động vốn 60
11 Bảng 3.11 Chi phí từ hoạt động huy động vốn 60
12 Bảng 3.12 Quy mô vốn huy động trên tổng tài sản giai đoạn 2013-2016 62
13 Bảng 3.13 Tính cân đối giữa nguồn vốn huy động và vốn cho vay 62
ii
DANH MỤC CÁC HÌNH
STT HÌNH NỘI DUNG TRANG
Sơ đồ tổ chức hoạt động của Ngân hàng Hợp tác xã
1 Hình 3.1 37
Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa
Biểu đồ tăng trƣởng vốn huy động của Ngân hàng Hợp
2 Hình 3.2 tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa giai đoạn 52
2013 – 2016
iii
LỜI MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết của đề tài
Hoạt động huy động vốn là hoạt động cơ bản và có ý nghĩa to lớn đối với
Ngân hàng thƣơng mại và đối với xã hội bởi các nguồn vốn mà ngân hàng thƣơng
mại huy động đƣợc chính là nguyên liêu đầu vào để ngân hàng cung cấp cho các
nghiệp vụ sinh lợi chủ yếu- hoạt động tín dụng. Nói cách khác, kết quả của hoạt
động huy động vốn là nguồn “tài nguyên” để ngân hàng thƣơng mại đáp ứng các
nhu cầu cho nền kinh tế.
Theo thống kê từ Ngân hàng Nhà nƣớc (2016), hiện hệ thống các tổ chức tín
dụng của Việt Nam khá đầy đủ, bao gồm 4 ngân hàng thƣơng mại Nhà nƣớc 3 ngân
hàng đƣợc NHNN mua lại, 28 ngân hàng thƣơng mại cổ phần, 2 ngân hàng chính sách,
27 tổ chức tín dụng phi ngân hàng, 3 tổ chức tài chính vi mô và hệ thống quỹ tín dụng
nhân dân gồm 1 ngân hàng hợp tác xã và 1.147 quỹ cơ sở; 8 ngân hàng có vốn đầu tƣ
nƣớc ngoài, 50 chi nhánh ngân hàng nƣớc ngoài.Trong bối cảnh đó, các NHTM đặc
biệt là các NHTM quy mô nhỏ buộc phải nỗ lực rất lớn để cạnh tranh huy động vốn
đảm bảo duy trì và phát triển.Bên cạnh đó, theo báo cáo ngành Ngân hàng 2017 của
VCBS, những năm gần đây, tín dụng có dấu hiệu chững lại trong khi huy động đƣợc
đẩy mạnh, phản ánh diễn biến tăng trƣởng kinh tế và các chính sách mới đƣợc ban
hành. Mặt bằng lãi suất năm 2016 huy động tăng nhẹ 0,2-0,4% do việc đẩy mạnh huy
động tiền gửi. Trong khi đó, NHNN vẫn duy trì định hƣớng lãi suất cho vay thấp để hỗ
trợ tăng trƣởng kinh tế. Độ vênh chính sách khiến lãi suất cho vay giảm ở mức cầm
chừng và không tạo ra đƣợc sức loan tỏa toàn thị trƣờng. Trong bối cảnh nền kinh tế có
nhiều biến động, thị trƣờng cạnh tranh gay gắt gây khó khăn cho hoạt động của ngành
Ngân hàng. Sự phát triển hoạt động huy động vốn của Ngân hàng là yếu tố tiên quyết
cho sự phát triển cuả Ngân hàng để đáp ứng nhu cầu vay vốn của các tổ chức, cá nhân
và các định chế tài chính khác trong nền kinh tế.
Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, tên giao dịch là Ngân hàng Hợp tác; tên
tiếng Anh là Co-operative Bank of Viet Nam, tên viết tắt là Co-opBank là một ngân
1
hàng thƣơng mại tại Việt Nam, thành lập theo giấy phép số 166/GP-NHNN đƣợc
Thống đốc Ngân hàng Nhà nƣớc ký ban hành ngày 4 tháng 6 năm 2013. Là một
ngân hàng mới đƣợc thành lập trên cơ sở chuyển đổi từ Quỹ Tín dụng Nhân dân
Trung ƣơng, với vốn điều lệ ở mức 3.000 tỉ đồng, bao gồm vốn hỗ trợ của Nhà
nƣớc, vốn góp của quỹ tín dụng nhân dân thành viên và các pháp nhân khác. Với
mức vốn điều lệ còn chƣa lớn, trong khi đó bối cảnh hoạt động của Ngân hàng hiện
nay cạnh tranh khá gay gắt thì việc tìm ra những giải pháp đểmở rộng huy động
vốn ở Ngân hàng Hợp tác nói chung và ở chi nhánh Thanh Hóa nói riêng là một
việc làm hết sức cần thiết.
Hơn nữa từ thực tế hoạt động của tại Ngân hàng Hợp tác - chi nhánh Thanh Hoá
cho thấy mặc dù có hệ thống các quỹ cơ ở khắp các huyện thị nhƣng thị phần huy động
vốn của chi nhánh còn thấp (khoảng dƣới 3%); vốn huy động tại chỗ chỉ đáp ứng khoảng
45% nhu cầu của khách hàng… vì vậy, với vốn kiến thức đã đƣợc tiếp thu ở trƣờng,
cùng với kinh nghiệm thực tế công tác tại Ngân hàng Hợp tác - chi nhánh Thanh Hoá,
em chọn nội dung: “Mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt
Nam - Chi nhánh Thanh Hóa” làm đề tài luận văn thạc sỹ của mình.
Câu hỏi nghiên cứu
Luận văn sẽ trả lời các câu hỏi sau:
1. Những tiêu chí nào đánh giá mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng
thƣơng mại? Kinh nghiệm mở huy động vốn của các ngân hàng khác nhƣ thế nào?
2. Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam- CN Thanh Hóa đã và đang huy động
vốn theo những kênh nào, có đặc điểm nào khác so với các Ngân hàng thƣơng mại
khác? Việc huy động vốn tại Co-opbank Thanh Hóa có phù hợp với việc sử dụng
vốn hay không? Những kết quả đạt đƣợc và hạn chế trong hoạt động huy động vốn
tại Co-opbank Thanh Hóa là gì?
3.Cần có những giải pháp gì để mở rộng hoạt động huy động vốn cho chi
nhánh trong thời gian tới? Những kiến nghị gì đối với Ngân hàng Hợp tác xã Việt
Nam và Ngân hàng Nhà nƣớc nhƣ thế nào?
2
2.Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là thực trạng huy động vốn của Ngân hàng
Hợp tác xã Việt Nam – Chi nhánh Thanh Hóa trong giai đoạn 2013- 2016. Trên cơ
sở thực trạng, luận văn sẽ đề xuất một số giải pháp mở rộng huy động nguồn vốn tại
chi nhánh ngân hàng này.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa các vấn đề lý luận và thực tiễn cơ bản về mở rộng hoạt động
huy động vốn của ngân hàng thƣơng mại.
- Phân tích, đánh giá thực trạng mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân
hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân
hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay.
3.Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tƣợng nghiên cứu: Luận văn đi sâu vào phân tích thực trạng huy động
tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa.
+ Về nội dung: Phân tích thực trạng huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã
Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa theo các tiêu chí: qui mô, thị phần, cơ cấu, chi
phí huy động vốn..
+ Về không gian: Tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa.
+ Về thời gian: Giai đoạn 2013-2016.
4.Phƣơng pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài, tác giả đã dựa trên nền tảng cơ sở lý luận về huy động
vốn, đồng thời sử dụng các phƣơng pháp thống kê, tổng hợp, phân tích trên cơ sở
dữ liệu sơ cấp của ngân hàng. Luận văn sử dụng các phƣơng pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu tổng hợp: Luận văn nghiên cứu tổng hợp các
kinh nghiệm với các chỉ tiêu đo lƣờng mở rộng huy động vốn. Đồng thời tiến hành
nghiên cứu cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Hợp tác cùng các nhân tố ảnh hƣởng tới
3
huy động vốn, từ đó đánh giá đƣợc thực trạng và đƣa ra những giải pháp, khuyến
nghị phù hợp;
- Phương pháp nghiên cứu so sánh, phân tích, tổng hợp;
- Phương pháp thu thập, xử lý số liệu.
Nội dung cụ thể của các phƣơng pháp nghiên cứu sẽ đƣợc trình bày trong
chƣơng 2 của luận văn này.
5.Bố cục của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn chia thành 4chƣơng.
Chƣơng 1: Tổng quan nghiên cứu và cơ sở lý luận về mở rộng huy động vốn
của ngân hàng thƣơng mại
Chƣơng 2: Phƣơng pháp và thiết kế nghiên cứu
Chƣơng 3: Thực trạng công tácmở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân
hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hoá
Chƣơng 4: Giải pháp và kiến nghị nhằm mở rộng công tác huy động vốn tại
Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hoá.
4
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG HUY
ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu về huy động vốn của Ngân hàng thƣơng mại
Hoạt động huy động vốn của ngân hàng thƣơng mại là một trong những đề
tài đƣợc các nhà nghiên cứu quan tâm lựa chọn cho các công trình nghiên cứu của
mình tuy nhiên nó vẫn là một đề tài không cũ. Vì trong mỗi giai đoạn các ngân hàng
thƣơng mại có những định hƣớng, những chính sách và có những tồn tại riêng trong
hoạt động kinh doanh, song hành với đó các ngân hàng đều cần nguồn vốn đủ để
duy trì hoạt động và đảm bảo Ngân hàng hoạt động hiệu quả. Dƣới đây là một số
công trình nghiên cứu liên quan tới chủ đề:
-Nguyễn Thị Thủy (2012), Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng “Huy động
vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam- Chi nhánh Tây
Hồ” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc gia Hà Nội. Luận văn trình
bày cơ sở lý luận về huy động vốn tại Ngân hàng thƣơng mại. Tìm hiểu thực trạng
huy động vốn tại NH Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam- CN Tây Hồ
và đƣa ra các giải pháp tăng huy động vốn tại NH nhƣ: mở rộng và đa dạng hóa các
nguồn huy động, hoàn thiện chính sách lãi suất linh hoạt với các nguồn huy động,
mở rộng mạng lƣới phục vụ cho công tác huy động….
-Nguyễn Hoài Nhã Trúc (2012), Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng
“Hiệu quả huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Hà Nội- Chi nhánh Lâm
Đồng” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc gia Hà Nội. Xác định các
nhân tố tác động đến công tác huy động vốn và hiệu quả của công tác này. Lựa
chọn mô hình nghiên cứu phù hợp để đánh giá hiệu quả huy động vốn tại Ngân
hàng TMCP Sài Gòn Hà Nội- Chi nhánh Lâm Đồng. Đƣa ra các kiến nghị và giải
pháp: đa dạng hóa liên tục các hình thức huy động vốn , mở rộng và nâng cao chất
lƣợng hoạt động của cá dịch vụ trong thời gian tới, phát triển khách hàng, nâng cao
hiệu quả sử dụng vốn, áp dụng chính sách lãi suất linh hoạt, thực hiện chính sách
5
marketing năng động nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn tại Ngân hàng TMCP
Sài Gòn Hà Nội – Chi nhánh Lâm Đồng.
-Nguyễn Thị Hồng Lê (2012), Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng “Nâng
cao hiệu quả huy động vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn-
Chi nhánh Nam Định” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc gia Hà
Nội. Làm rõ một số vấn đề lý luận cơ bản về vốn, huy động vốn và hiệu quả huy
động vốn của Ngân hàng thƣơng mại. Phân tích thực trạng huy động vốn tại Ngân
hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn- Chi nhánh Nam Định. Đánh giá hiệu
quả huy động vốn dựa trên các chỉ tiêu đánh giá, từ đó rút ra đƣợc những kết quả
đạt đƣợc và những hạn chế nguyên nhân. Xây dựng một số giải pháp nhằm nâng
cao hiệu quả huy động vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Chi
nhánh Nam Định.
-Dƣơng Thị Huyền Trang (2013), Luận văn thạc sĩ Tài chính Ngân hàng
“Giải pháp tăng cường huy động vốn tại Ngân hàng phát triển nhà Đồng bằng sông
Cửu Long- Chi nhánh Hà Nội” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc
gia Hà Nội. Luận văn đã đánh giá thực trạng huy động vốn của Ngân hàng MHB-
Chi nhánh Hà Nội trong thời gian qua, từ đó rút ra những kết quả đạt đƣợc cùng
những mặt hạn chế và nguyên nhân cơ bản ảnh hƣởng đến huy động vốn. Đề xuất
các giải pháp nhằm tăng cƣờng huy động vốn, tạo cơ cấu vốn huy động hợp lý tại
Ngân hàng MHB- Chi nhánh Hà Nội.
-Lƣu Thị Nhàn ( 2014), Luận văn thạc sĩ kinh tế “ Giải pháp nâng cao hiệu
quả huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam- Chi nhánh Thanh Hóa” bảo
vệ tại Trƣờng Học viện tài chính. Luận văn tập trung nghiên cứu đánh giá hiệu quả
hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam – Chi nhánh Thanh
Hóa với đặc điểm đặc thù có phần vốn góp cuả các Quỹ tính dụng Nhân dân thành
viên. Những thành tựu đã đạt đƣợc và hạn chế tồn tại trong huy động vốn tại Co-
opbank CN Thanh Hóa. Qua đó tìm ra giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn tại
đơn vị trong giai đoạn 2012- 2014
- Nguyễn Văn Tân (2017), Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng “Huy động
6
vốn dân cư tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam- Chi nhánh Hà
Thành” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc gia Hà Nội. Luận văn đã
tìm hiểu thực trạng tình hình huy động vốn đối với đối tƣợng khách hàng khối dân
cƣ để tìm ra giải pháp nâng cao chất lƣợng cũng nhƣ mở rộng hoạt động huy động
vốn đối với nhóm khách hàng tại NH TMCP Đầu tƣ và phát triển Việt Nam- Chi
nhánh Hà Thành.
- Nguyễn Thị Lan Hƣơng (2015), Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng “Phát
triển hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn- Chi
nhánh Bắc Hà Nội” bảo vệ tại Trƣờng Đại học Kinh tế- Đại học quốc gia Hà Nội. Luận
văn tập trung phân tích đánh giá thực trạng huy động vốn của Ngân hàng Nông nghiệp
và phát triển nông thôn- Chi nhánh Bắc Hà Nội, những kết quả đạt đƣợc và những tồn tại
trong hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng, từ đó đƣa ra các giải pháp nhằm phát triển
và tăng cƣờng hoạt động huy động vốn tại đơn vị nghiên cứu.
- Bài viết “Nâng cao hiệu quả huy động vốn” của tác giả Đƣờng Thị Thanh
Hải- Trƣờng Đại học Kinh tế- Kỹ thuật công nghiệp đăng trên Tạp chí Tài chính số
5- 2014 ( 12/06/2014 ). Bài viết đã nêu ra bốn nhân tố ảnh hƣởng đến huy động vốn
của Ngân hàng thƣơng mại đồng thời đƣa ra các giải pháp dựa trên các nhân tố bên
trong và bên ngoài ngân hàng để nâng cao khả năng huy động vốn của Ngân hàng.
- Bài viết “Kinh nghiệm huy động vốn của một số nước trên thế giới” của tác giả
Lục Văn Trƣờng và HàThị Hƣơng Lan đăng trên Tạp chí Tài chính số 7- 2014
(12/08/2014). Bài viết đã nghiên cứu kinh nghiệm huy động vốn của 03 nƣớc Châu Á là
bài học hữu ích cho các NHTM tại Việt Nam trong việc phát triển thị trƣờng vốn.
Nghiên cứu về Ngân hàng hợp tác xã chi nhánh Thanh Hóa cũng có nhiều
nghiên cứu trong đó có nghiên cứu về huy động vốn của tác giả Vũ Thị Hợi (2010),
Huy động vốn và cho vay tín dụng tại quỹ tín dụng nhân dân cơ sở (Tiền thân của
Ngân hàng hợp tác) trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, Luận văn Thạc sĩ Kinh tế, trƣờng
Đại học Kinh tế Quốc dân. Trong nghiên cứu này tác giả đã đánh giá thực trạng
hoạt động huy động và cho vay tín dụng của các quỹ tín dụng trên địa bàn tỉnh
thanh Hóa, từ đó đề xuất các giải pháp để phát triển các hoạt động này.
7
Nhƣ vậy, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tùy từng giai đoạn phát triển, tùy từng tổ
chức tín dụng sẽ có các biện pháp nhằm mở rộng hoạt động huy động vốn khác nhau.
Cùng với sự thay đổi của nền kinh tế, các NHTM cũng phải điều chỉnh chính sách về
huy động vốn cho phù hợp với thực tiễn. Do đó, mặc dù đã có nhiều công trình nghiên
cứu liên quan song đề tài nghiên cứu về huy động vốn chƣa phải là đề tài cũ. Ngân hàng
Hợp tác xã Việt Nam là một ngân hàng mới đƣợc thành lập trên cơ sở chuyển đối từ Quỹ
Tín dụng Nhân dân Trung Ƣơng từ năm 2013. Vì vậy, tôi đã chọn đề tài nghiên cứu này
nhằm góp phần mở rộng hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam-
Chi nhánh Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay.
1.2. Huy động vốn trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng thƣơng mại
1.2.1 Khái niệm và phân loại vốn của ngân hàng thương mại
Ngân hàng thƣơng mại đƣợc coi là một loại hình doanh nghiệp đặc biệt, kinh
doanh trên lĩnh vực tiền tệ, do vậy việc tiến hành các biện pháp nghiệp vụ tạo lập
nguồn vốn để tổ chức hoạt động kinh doanh là vấn đề vô cùng quan trọng đối với
mỗi Ngân hàng thƣơng mại.
Vốn của ngân hàng thƣơng mại là những giá trị tiền tệ do ngân hàng thƣơng
mại tạo lập hoặc huy động đƣợc dùng để cho vay, đầu tƣ hoặc thực hiện các dịch vụ
kinh doanh khác (Nguyễn Văn Tiến, 2012).
Vốn chi phối toàn bộ hoạt động của ngân hàng thƣơng mại, quyết định sự tồn tại
và phát triển của ngân hàng. Vốn bao gồm các loại sau (Nguyễn Văn Tiến, 2012):
*Vốn điều lệ của Ngân hàng:
Vốn điều lệ ban đầu đƣợc hình thành từ các nguồn khác nhau, tùy thuộc vào
hình thức sở hữu của Ngân hàng đó (NHTM Nhà nƣớc, NHTM cổ phần, NHTM
liên doanh).
Vốn điều lệ phải ở mức tối thiểu theo quy định của pháp luật. Ở Việt Nam
cũng nhƣ các quốc gia khác có quy định vốn điều lệ cho mỗi một Ngân hàng. Mức
vốn điều lệ có thể thay đổi tùy theo mỗi thời kỳ, phù hợp với yêu cầu quản lý và
phát triển kinh tế của mỗi quốc gia.
8
Tuy vốn điều lệ không phải là nguốn vốn chủ lực trực tiếp phục vụ nhu cầu
kinh doanh tiền tệ. Nhƣng vốn điều lệ lại có ý nghĩa đặc biệt quan trọng xuất phát từ
mục đích sử dụng nó. Đầu tiên vốn điều lệ đƣợc sử dụng để xây dựng, mua sắm
TSCĐ, trang thiết bị chuyên dùng tức là tạo nên cơ sở vật chất cho NHTM. Ngoài
ra NHTM còn có thể sử dụng vốn điều lệ để góp vốn liên doanh, đầu tƣ cấp vốn cho
các Công ty trực thuộc và thực hiện các hoạt động kinh doanh khác. Vốn điều lệ còn
là yếu tố làm cơ sở để xác định các mức khống chế cho vay tối đa đối với mỗi
khách hàng, mức vốn có thể huy động… đƣợc quy định bởi Pháp luật.
*Vốn huy động:
Vốn huy động là những giá trị tiền tệ mà ngân hàng huy động đƣợc từ các tổ
chức kinh tế và cá nhân trong xã hội và đƣợc dùng làm vốn để kinh doanh. Vốn huy
động là tài sản thuộc các chủ sở hữu khác nhau, ngân hàng chỉ có quyền sử dụng và
phải hoàn trả đúng gốc và lãi khi đến hạn. Nguồn vốn này luôn biến động, tuy nhiên
nó đóng vai trò rất quan trọng đối với mọi hoạt động của Ngân hàng.
*Vốn đi vay
Trong trƣờng hợp vốn điều lệ và vốn huy động không đáp ứng đủ nhu cầu
kinh doanh, NHTM có thể vay vốn của các chủ thể sau:
-Vay của NHNN
-Vay của các NHTM khác qua thị trƣờng liên Ngân hàng
-Vay của cá tổ chức tài chính, tín dụng quốc tế.
*Nguồn vốn khác
Vốn khác là phần vốn phát sinh trong quá trình thực hiện các nghiệp vụ
thanh toán…
Thực chất nguồn vốn của các NHTM là một bộ phận thu nhập quốc dân tạm
thời nhàn rỗi trong quá trình sản xuất, phân phối, tiêu dùng mà khách hàng gửi vào
Ngân hàng với các mục đích khác nhau. Nói cách khác khách hàng chuyển quyền
sử dụng tiền tệ cho ngân hàng và Ngân hàng trả cho khách hàng một khoản lãi và
Ngân hàng đã thƣc hiện vai trò tập trung và phân phối vốn làm tăng nhanh quá trình
luân chuyển vốn trong nền kinh tế, phục vụ và kích thích mọi hoạt động kinh tế phát
9