Luận văn;luận văn thạc sĩ;luận án tiến sĩ;tài liệu; khóa luận tốt nghiệp; báo cáo khoa học;đồ án tốt nghiệp;khoán luận 18062015215832
- 25 trang
- file .pdf
5/7/2010
ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
Mục tiêu môn học
Cung cấp
y Kiến thức cơ bản
y Kỹ năng đánh giá Các sự kiện
y Phân tích kinh tế vĩ mô
GV: ThS NGUYỄN NGỌC HÀ TRÂN
Email:[email protected]
[email protected]
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 2
Nội dung môn học TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. TS Nguyeãn Nhö YÙ-ThS Traàn Thò Bích Dung, Kinh
Mô tả và đo lường các biến số kinh tế vĩ mô: teá vó moâ, TPHCM, NXB Thoáng keâ, 2009
y tổng sản phẩm quốc nội 2. TS Nguyeãn Nhö YÙ-ThS Traàn Thò Bích Dung, Toùm
taét – Baøi taäp – traéc nghieäm Kinh teá vó moâ,
y tổng tiêu dùng, đầu tư, chi tiêu của chính phủ
TPHCM, NXB Thoáng keâ, 2009
và thuế
3. TS Traàn Nguyeãn Ngoïc Anh Thö, ThS Phan Nöõ
y cung cầu tiền, lãi suất Thanh Thuyû, Kinh teá vó moâ, TPHCM, NXB ÑH
quoác gia TPHCM, 2009.
y giá cả và lạm phát
4. Boä giaùo duïc vaø ñaøo taïo, Kinh teá hoïc vó moâ, Haø
y việc làm và tình trạng thất nghiệp Noäi, NXB Giaùo duïc, 2005.
y thâm hụt/thặng dư thương mại, cán cân thanh 5. Các tài kiệu khác có liên quan
toán và tỷ giá
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 3 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 4
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
9 Hieäu quaû
9Coâng baèng
9OÅn ñònh neàn kinh teá
CHÖÔNG 1
Muïc tieâu 9Taêng tröôûng kinh teá
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ cuûa kinh 9Vieäc laøm
teá vó moâ 9Phaùt trieån thöông maïi, hôïp taùc
vaø ñaàu tö quoác teá
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 5 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 6
1
5/7/2010
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
COÂNG CUÏ
CUÛA KINH 9Chính saùch taøi khoùa CS tài khoá (CS taøi chính – CS ngaân saùch- Fiscal policy)
TEÁ VÓ MOÂ 9Chính saùch tieàn teä
(CAÙC CS
9Chính saùch thu nhaäp
KINH TEÁ VÓ
9Chính saùch ngoaïi
Thu ngân sách Chi ngân sách
MOÂ)
thöông, kinh teá ñoái ngoaïi
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 7 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 8
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
CS tài khoá (tt) CS tài khoá (tt)
- Thueá giaùn thu (Ti:
- chi traû löông,
Thuế indirect tax): VAT, Chi của CP
thueá xuaát nhaäp khaåu, về hh – DV - chi cho ñaàu tö xaây
thueá tieâu thuï ñaëc bieät döïng cuûa chính phuû
¾Chi ngân sách
¾Thu ngân sách - Thueá tröïc thu (Td: - chi quoác phoøng
direct tax): thueá thu
nhaäp DN vaø thuế thu Chi chuyển - BHXH,BHYT
nhaäp caù nhaân) nhượng -Trợ cấp thất nghiệp,trợ
cấp hưu trí
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
Phí, Lệ phí 9 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
-… 10
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Löông
Chính sách tiền tệ
Chính saùch thu nhập Thueá
Hệ thống Ngân hàng
Giaù caû
Ngaân haøng trung öông (Ngaân Ngaân haøng trung gian
haøng nhaø nöôùc – Central
Bank - State bank) Thueá xuaát nhaäp khaåu
Chính saùch ngoaïi Trôï caáp XNK
→Công cụ của ngân hàng trung ương thöông, kinh teá ñoái
- Ñieàu haønh hoaït ñoäng treân thò tröôøng môû ngoaïi Quota
- Laõi suaát chieát khaáu Tyû giaù hoái ñoaùi
- Döï tröõ baét buoäc ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 11 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 12
2
5/7/2010
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
TOÅNG SP QUOÁC NOÄI GDP BÌNH QUAÂN ÑAÀU NGÖÔØI
(GDP- Gross Domestic Product) (GDP per capita)
→ ño löôøng keát quaû hoaït ñoäng cuûa GDP
neàn kinh teá → giaù trò cuûa taát caû GDP bình quaân ñaàu ngöôøi =
caùc SP vaø DVï cuoái cuøng ñöôïc saûn
xuaát ra treân phaïm vi moät laõnh thoå Daân soá
trong moät thôøi kyø.
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 13 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 14
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Toác ñoâï taêng tröôûng kinh tế GDP danh nghóa GDP thöïc
(Nominal GDP) (Real GDP)
→ tính theo giaù → tính theo giaù
GDPt – GDPt-1
g= hieän haønh treân cuûa naêm goác
x 100%
GDPt-1 thò tröôøng (naêm coá ñònh)
toác ñoä taêng tröôûng GDP danh nghóa
GDP deflator =
(Chæ soá giaûm phaùt GDP-chæ soá khöû laïm phaùt- GDP thöïc
Chæ soá ñieàu chænh GDP)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 15 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 16
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
GDP vaø GNP
Khiaù caïnh laõnh thoå Khiaù caïnh sôû höõu
GNP: Gross National Product: Toång SP quoác daân 9Laïm phaùt
NHÖÕNG VAÁN
GNP = GDP+ TN töø yeáu toá XK (FP nhaän)
ÑEÀ KTVM 9Thaát nghieäp
– TN töø yeáu toá nhaäp khaåu (FP traû)
GNP= GDP + NFP CHUÛ YEÁU 9Chu kyø Kinh doanh
= GDP + NIA 9Thaâm huït
FP: Factor payments
NFP: Net factor payments (NIA-Net Income from
Abroad): Thu nhaäp yeáu toá roøng töø nöôùc ngoaøi.
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 17 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 18
3
5/7/2010
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Laïm phaùt (Inflation) Laïm phaùt (tt)
9Caùch tính Laïm phaùt
9Laïm phaùt: → gia taêng lieân tuïc vaø →Tyû leä laïm phaùt: Tyû leä % taêng cuûa möùc
beàn bæ cuûa möùc giaù chung giaù hoaëc CS giaù
9Giaûm phaùt (Deflation): → giaù caû cuûa Tyû leä LP =
Chæ soá giaù naêm t – Chæ soá giaù naêm goác
x 100%
phaàn lôùn SP vaø DV giaûm xuoáng ñoàng Chæ soá giaù naêm goác
loaït 9Phaân loaïi Laïm phaùt
9Giaûm laïm phaùt (thieåu phaùt -
Disinflation): → tyû leä laïm phaùt ôû möùc - vöøa phaûi: 1 con soá
thaáp - phi maõ : 2-3 con soá
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 19 - sieâu laïm phaùt: ≥ 4 con soá
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 20
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Tæ leä thaát nghieäp
Thaát nghieäp U: Unemployment: soá ngöôøi thaát nghieäp
E: Employment: soá löôïng lao ñoäng coù ngheà nghieäp
→ Ngöôøi thuoäc ñoä tuoåi lao ñoäng coù khaû naêng tham gia lao
L: Labor force: toaøn boä löïc löôïng lao ñoäng
ñoäng nhöng chöa coù coâng aên vieäc laøm vaø ñang tìm kieám
L= U + E
vieäc laøm
u: tæ leä thaát nghieäp
→ 4 ñieàu kieän:
+ Khoâng coù vieäc U
+ Mong muoán coù vieäc →u=
L
+ Ñaõ vaø ñang tích cöïc tìm kieám vieäc
+ Saün saøng laøm vieäc
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 21 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 22
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Ñònh luaät Okun (Okun’s law)
9thaát nghieäp coï xaùt ¾ Theo P. Samuelson:
(thaát nghieäp taïm thôøi) Khi saûn löôïng thöïc teá nhoû hôn saûn
Các loại thất 9thaát nghieäp cô caáu löôïng tieàm naêng 2%, tæ leä thaát nghieäp
nghiệp 9thaát nghieäp chu kyø taêng 1% so vôùi tæ leä thaát nghieäp töï nhieân
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 23 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 24
4
5/7/2010
Ñònh luaät Okun (tt) Ñònh luaät Okun (tt)
YP: saûn löôïng tieàm naêng ¾ Theo R. Dornbusch vaø S. Fisher
Yt: saûn löôïng thöïc teá Khi saûn löôïng thöïc teá taêng nhanh hôn saûn löôïng tieàm
x: tyû leä % saûn löôïng thöïc teá nhoû hôn saûn löôïng tieàm naêng 2,5% thì tæ leä thaát nghieäp thöïc teá giaûm bôùt 1%
naêng ∆u: tyû leä thaát nghieäp giaûm bôùt (∆u<0)
Y -Y x 100% p: toác ñoä taêng theâm cuûa saûn löôïng tieàm naêng (%)
→x= p t
Yp y: toác ñoä taêng theâm cuûa saûn löôïng thöïc teá (%)
un: Tæ leä thaát nghieäp töï nhieân u(-1) : tỉ lệ thất nghiệp thời kỳ trước
ut : tæ leä thaát nghieäp thöïc teá
∆u: tæ leä thaát nghieäp taêng theâm → ∆U = x/2 → ∆u = -
y-p
= - 0,4 (y – p)
→ut = un +∆u 2,5
⇒ ut = u(-1) + ∆u
Yp - Yt
→ ut = un + x 50% ⇒ ut = u(-1) –0.4(y-p)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
Yp 25
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
26
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Chu kyø kinh teá
Thaâm huït
Giai ñoaïn tieán trieån P ↑, Q↑, thaát nghieäp ↓
Ñænh
Cheânh leäch GDP thöïc so vôùi xu
¾Thaâm huït ngaân saùch
Pmax, Qmax, thaát nghieäp min Tình traïng ngaân saùch: cheânh leäch giöõa toång chi tieâu
vaø toång thu nhaäp cuûa khu vöïc coâng.
höôùng cuûa noù (%)
Thu ngaân saùch > Chi ngaân saùch:→Ngaân saùch thaëng dö
Thu ngaân saùch < Chi ngaân saùch:→Ngaân saùch thaâm huït
Ñaùy Thu ngaân saùch = Chi ngaân saùch:→Ngaân saùch caân baèng
Pmin, Qmin, thaát nghieäp max
Giai ñoaïn sa suùt
→ P↓, Q ↓, thaát nghieäp ↑
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 27 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 28
naêm
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
¾Thaâm huït caùn caân thöông maïi (Trade
balance)
Caùn caân thöông maïi = XK – NK
9XK > NK : → caùn caân TM thaëng dö
9NK > XK: → caùn caân TM thaâm huït
9XK = NK: → caùn caân TM caân baèng
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 29
5
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Tieâu duøng hoä gia ñình (C: Consumption)
→ tieâu duøng haøng hoaù vaø dòch vuï cuoái
cuøng trong khu vöïc tö nhaân.
Tieát kieäm (S: Saving)
GV: ThS NGUYỄN NGỌC HÀ TRÂN
Email:[email protected]
[email protected]
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 2
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Ñaàu tö (tt)
Ñaàu tö (cuûa doanh nghieäp): (I: Investment)
Xeùt veà maët nguoàn voán ñaàu tö:
→caùc khoaûn tieàn maø caùc nhaø doanh nghieäp - Khaáu hao (De: Depreciation):
chi ra ñeå mua: - Ñaàu tö roøng (In) (ñaàu tö môû roäng): môû roäng quy moâ
- taøi saûn tö baûn môùi : maùy moùc, thieát bò, saûn xuaát, taêng khaû naêng saûn xuaát cuûa neàn kinh teá, töø 3
nhaø xöôûng. nguoàn:
+ vay tieàn tieát kieäm töø caùc hoä gia ñình,
- giaù trò haøng toàn kho
+ laáy töø haøng hoaù toàn kho.
I = tieàn mua haøng tö baûn môùi + cheânh leäch + lôïi nhuaän khoâng chia cho caùc coå ñoâng,
toàn kho trong naêm
Cheânh leäch toàn = Giaù trò haøng hoaù – giaù trò haøng hoaù I = De + In
kho trong naêm toàn kho cuoái naêm toàn kho ñaàu naêm
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 3 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 4
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
9Chi tieâu cuûa chính phuû (G: Government spending)
9 Thueá (T: Taxes):
-Thuế gián thu: Ti
→+ traû löông cho nhöõng ngöôøi laøm vieäc
(boä ñoäi, coâng an, GV, CB-CNV) - Thuế trực thu: Td
+ chi ñaàu tö
+ chi quoác phoøng 9Thueá roøng (Net taxes – TN)
9Chi chuyeån nhöôïng (Tr:Transfer
TN = Thueá – Chi chuyeån nhöôïng
payments)
TN = T - Tr
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 5 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 6
1
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
9Toång thu nhaäp (Y): thu nhaäp cuûa hoä gia
9Xuaát khaåu (X:Exports)
ñình khi baùn caùc yeáu toá saûn xuaát cho khu
9Nhaäp khaåu (M:Import) vöïc xí nghieäp
9Xuaát khaåu roøng (NX: Net
Exports) 9Thu nhaäp khaû duïng
(YD:Disposable Income) :
NX = X-M
YD = Y - T N
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 7 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 8
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
9Tieàn löông (W: Wage) Sô ñoà chu chuyeån kinh teá
9Tieàn thueâ (R: Rental)
→ khoaûn thu nhaäp coù ñöôïc do cho thueâ ñaát → moâ taû luoàng haøng hoaù, dòch vuï vaø luoàng
ñai, nhaø cöûa vaø caùc loaïi taøi saûn khaùc. tieàn teä di chuyeån giöõa caùc chuû theå kinh teá
vó moâ goàm: Hoä gia ñình (H:Household),
9Tieàn laõi (i: interest) Doanh nghieäp (F: Firm), Chính phuû (G:
9Doanh lôïi (Lôïi nhuaän- Pr: Profit) Government), Nöôùc ngoaøi (ROW: the rest
of the world)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 9 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 10
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
9 Neàn Kinh teá giaûn ñôn:
Sô ñoà chu chuyeån kinh teá
→ coù H vaø F Y
C
9Neàn Kinh teá coù chính phuû:
TN G
→ coù H, F vaø G H G F
(M)
9Neàn Kinh teá coù chính phuû, môû cöûa: ROW
(X)
S Thò tröôøng taøi I
→ coù H, F , G vaø ROW
chính
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 11 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 12
2
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Caùch tính GDP Caùch tính GDP
phöông phaùp chi tieâu
9phöông phaùp chi tieâu
9phöông phaùp phaân phoái GDPmp =
C + I + G + X– M
9phöông phaùp giaù trò gia taêng NX
Ñaàu tö
Chi tieâu cuûa Xuaát khaåu roøng
hoä gia ñình Chi tieâu haøng hoaù –
DV cuûa chính phuû
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 13 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 14
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Caùch tính GDP Caùch tính GDP
Phöông phaùp thu nhaäp (pp phân phối) Theo phöông phaùp giaù trò gia taêng (Value added)
GDPfc = Σ VAi
= IVA + AVA + SVA
GDPmp= De + W + R + i + Pr + Ti
IVA: GTGT cuûa khu vöïc CN
Khaáu hao AVA: GTGT cuûa khu vöïc noâng nghieäp
Tieàn laõi
Lôïi nhuaän SVA: GTGT cuûa khu vöïc dòch vuï
Löông Tieàn thueâ
Thueá giaùn thu GTGT = giaù trò saûn löôïng – CP trung gian
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 15 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 16
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Phaân bieät caùc chæ tieâu
Chæ tieâu danh nghóa vaø chæ tieâu thöïc
GDPmp: → GDP tính GDP fc: → GDP tính
theo giaù thò tröôøng theo giaù ytsx (factor → khaùc nhau: chæ soá giaù
(market price) costs) Chæ tieâu danh nghóa
Chæ tieâu thöïc =
Chæ soá giaù
GDP DN GNP DN
GDPthöïc = GNPthöïc =
GDPmp = GDPfc + Thueá giaùn thu Chæ soá giaù Chæ soá giaù
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 17 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 18
3
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Phaân bieät caùc chæ tieâu (tt) Phaân bieät caùc chæ tieâu (tt)
Chæ tieâu quoác noäi(Domestic)
Chæ tieâu theo giaù thò tröôøng (market price) – Chæ tieâu quoác daân (National)
– chæ tieâu theo giaù YTSX (factor costs) → khaùc nhau: NIA (NFP)
→khaùc nhau: thueá giaùn thu
GDPmp = GDPfc + Thueá giaùn thu
GNP = GDP+ NIA
GNPmp = GNPfc + Thueá giaùn thu GNP = GDP+ Thu nhập từ yếu toá XK
– Thu nhaäp töø yeáu toá NK
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 19 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 20
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Phaân bieät caùc chæ tieâu (tt)
Chæ tieâu toång (goäp- Gross) – Chæ tieâu roøng (Net) Thu nhaäp quoác daân (NI: National Income)
→ möùc thu nhaäp roøng maø coâng daân moät nöôùc taïo ra
→ khaùc nhau: Khaáu hao (De)
NNP = GNP – De
Saûn phaåm quoác daân roøng
NI = NNPmp - Ti
NDP = GDP - De = NNPfc
Saûn phaåm quoác nội roøng
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 21 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 22
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Thu nhaäp caù nhaân (PI: personal Income) Thu nhaäp khaû duïng (DI: Disposable Income)
→ phaàn thu nhaäp quoác gia ñöôïc chia cho
caùc caù nhaân trong neàn kinh teá → thu nhaäp cuoái cuøng maø daân chuùng coù
toaøn quyeàn söû duïng theo yù thích caù
PI = NI – Prkc, noäp + Tr nhaân
Tr: chi chuyeån nhöôïng DI = PI – Thueá caù nhaân
Prkc, noäp: phaàn doanh lôïi khoâng chia vaø
phaûi noäp cho chính phuû
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 23 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 24
4
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Caùc thaønh phaàn cuûa toång caàu
AE = AD
(Toång chi tieâu: Aggregate Expenditure- Toång caàu: Aggreate
Demand)
9 Kinh teá ñoùng cöûa, khoâng coù chính phuû
→ H, F: AD = C+ I
9 Kinh teá ñoùng cöûa, coù chính phuû
→ H, F, G: AD = C + I + G
GV: ThS NGUYỄN NGỌC HÀ TRÂN 9 Kinh teá môû cöûa, coù chính phuû
[email protected]
Email:[email protected]
→ H, F, G, ROW:AD = C + I + G + NX
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 2
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Haøm tieâ+u duø+ng:- C: Consumption
C = f (YD, YE, i) P C.Y D
C
+ M
→ C = f (YD) C0
C=
→ C = C0 + MPC .YD
Tieâu duøng töï ñònh C0
khuynh höôùng tieâu duøng bieân YD
(Marginal propensity to consume)
→ MPC = dC/dYD
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân (0TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Haøm tieát kieäm Moái quan heä giöõa haøm soá tieâu duøng vaø haøm soá
tieát kieäm 45 0
→ S = YD - C S>0
→ S = f (YD) = -C0 + (1-MPC)YD C,S
C
→ S = -C0 + MPS . YD Ñieåm vöøa ñuû
(Ñieåm trung hoaø )
Khuynh höôùng tieát kieäm bieân: (Marginal C1 C3 S
propensity to save): phaàn taêng theâm cuûa S Y3
khi YD taêng 1 ñôn vò S<0
Y2
→ MPS = ∆ S/ ∆ YD
C2
(0→ MPC + MPS = 1
YD
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
5
-C0 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 6
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Haøm ñaàu tö
APC vaø APS - + + +
I = f (laõi suaát, saûn löôïng, lôïi nhuaän döï ñoaùn, khaáu hao)
I I i
APC: Average Propensity to APS: Average f(Y
)
Consume: khuynh höôùng tieâu Propensity to Save: I= I= -
duøng trung bình f(i
→ APC = C/YD khuynh höôùng tieát )
kieäm trung bình I=I
→ APS = S/YD
Y Y I
→ I = I0 + MPI. Y
→ APC + APS = 1
(Marginal propensity to invest)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 7 Ñaàu tö töï ñònh Khuynh höôùng ñaàu tö bieân
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 8
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Chi tieâu chính phuû Haøm thueá
+
→G=G
G
→ G = G0 T = T0 + t.Y
Thueá töï ñònh Thueá suaát bieân
G
t = ∆T/∆Y
Y
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 9 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 10
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Xuaát nhaäp khaåu Xuaát nhaäp khaåu
+ + + X = X0
X = f (YROW, RER,, möùc ñoä chuyeân moân hoaù M = M0 +MPM . Y
saûn xuaát cuûa quoác gia)
RER: Tỉ giá hối đoái thực (Real exchange Rate)
Marginal Propensity to
NER: Tỉ giá hối đoái danh nghĩa (norminal ER) Nhaäp khaåu töï ñònh
Import (khuynh höôùng nhaäp
P* khaåu bieân): phaàn taêng theâm
RER = NER x cuûa NK khi thu nhaäp taêng 1
P ñv
+ ‐ +/‐
M = f( Y, RER, chuyeân moân hoaù → MPM = ∆M/∆Y (0cuûa quoác gia) ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 11 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 12
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
X,M, .Y → AD = C+I +G +X‐M
PM → AD = C0 + I0+ G0‐ MPC.T0+X0‐M0 +[MPC.(1‐t) +MPI ‐ MPM ]. Y
+M
NX
0
=M
M
X AD = AD0 + εY
Chi tieâu töï ñònh Chi tieâu öùng duï
Y
NX
ε = MPC(1-t) + MPI – MPM: khuynh hướng chi
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 13 tiêu biên ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 14
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Caân baèng chi tieâu
Y = AD
AD
AD →Y=AD0 + εY
1
Chi tieâu →Y = AD0
öùng duï 1- ε
1
m=k = : Soá nhaân → thay ñoåi cuûa saûn
Chi tieâu töï ñònh 1− ε
löôïng khi AD thay ñoåi 1 ñôn vò
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân Y 15 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 16
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH45SAÙ
0 CH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
AD AD
Söï thay ñoåi cuûa chi tieâu töï ñònh
AD AD2
450
Y2 AD2 AD1
AD1
Y1 Khi AD0 ↑ → caàu haøng hoaù- dòch
Y vuï↑ → saûn löôïng ↑ → thu
nhaäp ↑→ chi tieâu ↑→ caàu
YAD haøng hoaù – dòch vuï ↑→ ….
Caân baèng kinh teá
* Y < AD: DN đánh giá thấp nhu cầu của thị trường → thiếu hụt tồn kho ngoài dự
kiến → DN sẽ phải tăng sản lượng sản xuất
* Y > AD: DN đánh giá quá nhu cầu của thị trường → tăng tồn kho ngoài dự Y
ThS sản
kiến → DN sẽ phải giảm Nguyễnlượng sản xuất
Ngọc Hà Trân 17
Y1 Y2
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 18
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Nghòch lyù cuûa tieát kieäm (paradox of saving) Soá nhaân
AD
450 AD1 S ↑→ C0 ↓→ C ↓
9Soá nhaân chi tieâu töï ñònh (soá nhaân) →
→ caàu haøng hoaù –
dòch vuï ↓ → Y ↓
möùc thay ñoåi trong saûn löôïng khi chi
AD2 (saûn löôïng vaø thu tieâu töï ñònh thay ñoåi 1 ñôn vò
nhaäp ↓)
Thu nhaäp giaûm do
mong muoán gia
taêng tieát kieäm cuûa
moïi ngöôøi → ∆Y 1
Nghòch lyù tieát kieäm. m = k = =
Y2 Y
Y ∆ AD 1 − ε
1
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 19 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 20
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
9Soá nhaân thueá
Soá nhaân chi tieâu chính phuû → möùc thay ñoåi trong saûn löôïng khi thueá
→ möùc thay ñoåi trong saûn thay ñoåi 1 ñôn vò
∆Y − MPC
löôïng khi chi tieâu chính phuû ∆T
=
1− ε
kT =
thay ñoåi 1 ñôn vò 9Soá nhaân chi chuyeån nhöôïng
→ möùc thay ñoåi trong saûn löôïng khi chi
∆Y 1 chuyeån nhöôïng thay ñoåi 1 ñôn vò
kG = = kTr =
∆Y MPC
=
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
∆G 1− ε 21
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
∆Tr 1 − ε 22
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Chính saùch taøi khoaù (Fiscal Policy)
Soá nhaân caân baèng ngaân saùch Muïc tieâu: giaûm dao ñoäng cuûa chu kyø kinh
doanh, duy trì neàn KT ôû möùc saûn löôïng tieàm
naêng
∆Y Coâng cuï: thueá, chi cuûa chính phuû
∆T 1 − MPC 9 Chính saùch taøi khoaù môû roäng (Expansion Fiscal
= Policy): G↑, T↓
∆G = ∆T 1− ε 9 Chính saùch taøi khoaù thu heïp (Contraction
Fiscal Policy): G ↓, T ↑
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 23 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 24
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
CS Tài khoá mở rộng
Cơ chế tác động của chính sách tài khoá G↑ → AD ↑ →Y↑
CS Tài khoá mở rộng (khi Yt < Yp): AD
T↓ → YD↑ → C↑ → AD ↑ →Y↑
AD2
G↑→ AD ↑→ Y ↑ 450
T↓→ YD↑→ C↑→ AD ↑→ Y ↑ AD1
CS Tài khoá thu hẹp (khi Yt > Yp):
G ↓ → AD ↓ → Y ↓
T↑→ YD↓→C↓→AD ↓ →Y↓ Y
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 25
Y1 Y2 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 26
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
CS Tài khoá thu hẹp
G ↓ → AD ↓ →Y↓
AD T ↑ → YD ↓ → C0 ↓ → AD ↓ →Y↓
45 AD1
AD2
Y
Y2 Y1 27
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Caùc chöùc naêng cuûa tieàn
Chöông 4 9Trung gian trao ñoåi
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ 9Phöông tieän thanh toaùn
CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ
9Ñôn vò haïch toaùn
9Döï tröõ giaù trò
GV: ThS NGUYỄN NGỌC HÀ TRÂN
Email:[email protected]
[email protected]
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 2
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Cô sôû cuûa tieàn (löôïng tieàn maïnh – Money Base
Caùc hình thaùi cuûa tieàn (MB)– High powered Money (H))
9Tieàn baèng haøng hoaù MB = H = C+R
9Tieàn giaáy coù theå chuyeån ñoåi
löôïng tieàn trong löu thoâng Tiền dự trữ
9Tieàn ñöôïc baûo ñaûm baèng saéc leänh (Currency) (Reserves)
9Tieàn döôùi hình thöùc nôï tö
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 3 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 4
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Cung tieàn teä (money supply) Cung tieàn teä (money supply)
M1 = C +D M2 = M1 + SD
Soá tieàn gôûi trong ngaân haøng (Demand
Khoái tieàn teä Deposits)
Tieàn tieát kieäm (Tieàn gôûi coù kyø haïn)
löôïng tieàn trong löu thoâng Chuaån tieàn Saving deposits (Time deposits)
(Currency)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 5 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 6
1
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Trường hợp 2: Ngân hàng để dự trữ 100%
TRƯỜNG HỢP 1 • Ban đầu C = $1000, D = $0, MS = $1000.
KHÔNG CÓ NGÂN HÀNG • Hộ gia đình quyết định gởi $1000 vào Ngân
hàng 1
Tiền gởi ngân hàng D= 0
NGÂN HÀNG 1 y Sau khi gởi,
Tiền trong lưu thông C = $1000 balance sheet C = $0,
Assets (Có) Liabilities (nợ) D = $1000,
→Cung tiền MS = $1000 Ms = $1000.
Dự trữ $1000 Tiền gởi $1000
y Ngân hàng để dự
trữ 100%
→ không tác động
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 7 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân đến cung tiền 8
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Trường hợp 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt)
9Cô cheá taïo ra tieàn baèng vieäc cho vay • Giả sử ngân hàng để lại dự trữ 10%,
và cho vay hết phần còn lại
Các giả định:
• Ngân hàng 1 sẽ cho vay $900
Dự trữ bắt buộc là 10% trên các khoản gửi
NGÂN HÀNG 1
Các NHTM đều cho vay hết 90%. balance sheet Cung tiền = $1900:
Assets (Có) Liabilities (nợ) + Tiền gởi trong
Mọi khoản vay sau chi tiêu đều được gửi lại reserves
Dự $1000 Tiền gởi $1000
trữ $100 ngân hàng $1000
về hệ thống NHTM. Không có tình trạng sử + và người đi vay
Cho vay $900 đang giữ tiền mặt
dụng tiền mặt trong lưu thông.
$900
→Khảo sát một khoản tiền 1.000 gửi vào hệ
thống NHTM. ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 9 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 10
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt)
TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt)
Như vậy, đối với ngân hàng dự trữ Người đi vay gởi $900 vào NH 2
một phần, Ngân hàng sẽ tạo ra tiền y Sau đó, NH2 cho vay 90% tiền gởi.
Cung tiền = $1900: y Tài khỏan của NH2 mới:
NGÂN HÀNG 1
balance sheet + Tiền gởi trong NGÂN HÀNG 2
Assets (Có) Liabilities (nợ) ngân hàng $1000 balance sheet
Dự trữ $100 Tiền gởi $1000 + và người đi vay Assets (Có) Liabilities (nợ)
đang giữ tiền mặt reserves Tiền gởi $900
Cho vay $900 Dự trữ $900
$90
$900
loans $0
Cho vay $810
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 11 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 12
2
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt)
TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt)
Ngân hàng 1
• Nếu $810 gởi vào ngân hàng 3,
Có Nợ
• Sau đó, NH 3 để lại dự trữ 10% và cho vay hết phần Ngân hàng 2 R: 100 D: 1000
còn lại:
Có Nợ L: 900
Ngân hàng 3 R: 90
D: 900
NGÂN HÀNG 3 Có Nợ L: 810
balance sheet R: 81
D: 810
Assets (Có) Liabilities (nợ)
L: 729
reserves
Dự $810 Tiền gởi $810
trữ $81 Ngân hàng 4
Cho $0
loansvay $729 Có Nợ
R: 72,9
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 13
D: 729 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 14
L: 656,1
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt) Quan heä giöõa MS vaø MB
Thay ñoåi cuûa cung tieàn trong neàn kinh teá Ms = C+D →Ms=D. (C/D+1)
∆MS = 1000 + 900 + 810 + 729 + 656,1 + … + 0
= 1000 + 1000(90%) + 1000(90%)(90%) + MB = H = C+R →MB=D. (C/D+R/D)
1000(90%)(90%)(90%)+1000(90%)(90%)(90%)(90%)+…+0 C / D +1
→ M = MB ×
∆MS = 1000[1 + (90%) + (90%)2+ (90%)3+ (90%)4+…+0]. C/D+ R/D
C / D +1
1 1
∆MS = 1000 x = 1000 x = 10.000 → mm = : soá nhaân tieàn teä:
1 – (90%) 10% C/D+ R/D
1 1 → phaûn aùnh soá löôïng tieàn cung öùng (MS)
→ ∆M S = ∆MB × = 1000 × = 10.000
R /ThSDNguyễn Ngọc Hà Trân
10% 15
ñöôïc sinh ra töø 1 ñôn vò tieàn phaùt haønh
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 16
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Cung tieàn
y Cung tieàn danh nghóa (Norminal money Cung tieàn
supply) → NHTW taùc ñoäng ñeán cung tieàn thoâng qua caùc coâng cuï cuûa
MS = C+D NHTW goàm:
y Tæ leä döï tröõ baét buoäc
y Cung tieàn thöïc (Real money Supply) (M/P)S y Laõi suaát chieát khaáu
y Ñieàu haønh hoaït ñoäng treân thò tröôøng môû
r (Open market operation)
(M/P)S
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
M/P 17 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 18
3
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Tæ leä döï tröõ baét buoäc (R/D) Laõi suaát chieát khaáu
y R/D: tæ leä giöõa löôïng tieàn döï tröõ vaø löôïng Cho vay
NH trung öông NH thöông maïi
tieàn gôûi laõi suaát chieát khaáu
Khi tæ leä döï tröõ baét buoäc ↑ → thieáu huït döï
tröõ trong heä thoáng NHTM → giaûm toång laõi suaát chieát khaáu ↑→ vay tieàn töø
soá cho vay cuûa caùc ngaân haøng → MS↓ NHTW ñeå döï tröõ cuûa NHTM toán
keùm→ NHTM giaûm cho vay ñeå khoûi
thieáu huït döï tröõ
→ MS↓
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 19 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 20
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Ñieàu haønh hoaït ñoäng treân thò tröôøng môû Caàu Tieàn Teä (Money demand)
(open market operation)
Caàu tieàn teä danh nghóa
+ - +
OMOP (mua) MS↑ Md = L(P, i, Y)
GDP thöïc
r möùc giaù
NHTW OMO (trái phieáu) tính thanh khoaûn laõi suaát danh nghóa
(Liquidity)
OMOS (baùn) MS↓
Caàu tieàn thöïc - +
(M/P)d (M/P)d = L (r, Y)
M/P
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 21 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân Laõi suaát thöïc22
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Caân baèng treân thò tröôøng tieàn teä Chính saùch tieàn teä (monetary policy)
r
(M/P)S y Mục tiêu: ổn định nền kinh tế và ổn định
giá trị tiền tệ
y Công cụ: NHTW thay đổi lượng cung tiền
Caân baèng trong nền kinh tế bằng 3 công cụ của
rCB NHTW
- tỉ lệ dự trữ bắt buộc
(M/P)d
- Lãi suất chiết khấu
- điều hành hoạt động trên thị trường mở
M/P
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 23 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 24
4
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Chính saùch tieàn teä môû roäng
Các loại CS tiền tệ Ms↑ → r↓ →I↑ → AD↑ → Y↑ → … ( P khoâng ñoåi)
r
y CS tiền tệ mở rộng (expasion monetary r (M/P)S1 (M/P)S2 AD 450
policy): MS↑ AD2
y CS tiền tệ thu hẹp (thắt chặt ‐
r1
Contraction monetary Policy): MS↓ AD1
r2
Cơ chế tác động
I=
I(r
)
+ - + + + (M/P)d
∆Ms→ ∆ r → ∆ I→ ∆AD → ∆ Y→ … M I1 I2
I
Y1 Y2 Y
- + - - - “Liquidity trap”: Baãy tieàn – baãy thanh khoaûn:
( P khoâng ñoåi)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 25 MS ↑ r Ngọc Hà Trân I ( do Md naèm ngang)
ThS Nguyễn 26
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Chính saùch tieàn teä thu heïp Chính saùch taøi khoaù môû roäng
G↑ →AD↑ →Y↑ (→Md↑→r↑→ I↓ → AD↓ → Y↓ )
Ms ↓ → r↑ →I ↓→ AD ↓ → Y ↓ → … ( P khoâng ñoåi) r (M/P)S1
r
AD 450
AD2
r r
(M/P)S2 (M/P)S1 AD 450
AD1 AD3
r2
AD1
r2
AD2 r1 I=
I(r
)
r1 I=
I(r
)
(M/P)d1 (M/P)d2
(M/P)d I Y
M I2 I1 Y1 Y3 Y2
I
M I2 I1 Y2 Y1 Y “Crowding out”: hieän töôïng thaát ra hay hieän töôïng söï laán aùt: khi
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 27 ThSuNguyễn
chính phuû taêng chi tieâ G: G↑ →Trânr↑ → I↓
Ngọc Hà 28
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Chính saùch taøi khoaù thu heïp
G↓ →AD↓ →Y↓ (→Md ↓ →r↓ →I↑ → AD ↑ → Y ↑) MOÂ HÌNH IS – LM
(IS: Investment equals savings – LM:
r (M/P)S1
r
AE 450
AD1
Liquidity Preference equals Money Supply)
AD3 Ñöôøng IS
r1 → taäp hôïp caùc ñieåm (r, Y) sao cho thò
AD2
tröôøng haøng hoùa caân baèng
r2 I=
I(r
)
→ Thò tröôøng haøng hoaù caân baèng:
Y = AD
(M/P)d2 (M/P)d1
I Y
→ (IS): Y = f(r)
M I1 Trân I2 Y2 Y3 Y1
ThS Nguyễn Ngọc Hà 29 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 30
5
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
450
AD1
Hình thành đường IS
AD
+ - - -
r↓ AD0 Dịch chuyển đường IS
…→ ∆r → ∆ I→ ∆AD→ ∆Y → …
- + + + yCác yếu tố (trừ lãi suất) làm tăng
tổng cầu sẽ làm đường IS dịch
r
Y0 Y1 Y chuyển sang phải.
r0 yCác yếu tố (trừ lãi suất) làm giảm
r1 tổng cầu sẽ làm đường IS dịch
IS
chuyển sang trái.
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân Y0 Y1 Y 31 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 32
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Dòch chuyeån ñöôøng IS
AD AD1(G1)
AD
AD0(T0) Ñöôøng LM
G↑ T↑
AD1
AD0(G0)
AD0
→ taäp hôïp caùc ñieåm (Y, r) sao cho thò tröôøng
tieàn teä caân baèng
AD1(T1)
AD0 AD1
→ thò tröôøng tieàn teä caân baèng:
(M/P)S = (M/P)d
Y1 Y0
→ (LM): r= f(Y)
Y0 Y1 Y Y
r r
r0 r0
G↑ T↑
IS0 IS1 IS1 IS0
Y0 YThS YTrân
1 Nguyễn Ngọc Hà Y1 Y0 33Y ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 34
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Hình thaønh ñöôøng LM Dòch chuyeån ñöôøng LM
+ +d + -Cung tiền thực tăng làm đường LM dịch chuyển xuống dưới
…→ ∆ Y →∆M →∆r→… -Cung tiền thực giảm làm đường LM dịch chuyển lên trên
r
(M/P)S
r
- - - LM
r
(M/P)S1 (M/P)S2 LM1
r
r2 MS↑
r2
LM2
r1 r1
r1 r1
(M
/P
)d r2
(Y
2) r2
Y↑
(M/P)d (Y1)
(M/P)d
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
M/P Y1 Y2 Y 35 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
Y1 36
M/P Y
6
ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
Mục tiêu môn học
Cung cấp
y Kiến thức cơ bản
y Kỹ năng đánh giá Các sự kiện
y Phân tích kinh tế vĩ mô
GV: ThS NGUYỄN NGỌC HÀ TRÂN
Email:[email protected]
[email protected]
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 2
Nội dung môn học TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. TS Nguyeãn Nhö YÙ-ThS Traàn Thò Bích Dung, Kinh
Mô tả và đo lường các biến số kinh tế vĩ mô: teá vó moâ, TPHCM, NXB Thoáng keâ, 2009
y tổng sản phẩm quốc nội 2. TS Nguyeãn Nhö YÙ-ThS Traàn Thò Bích Dung, Toùm
taét – Baøi taäp – traéc nghieäm Kinh teá vó moâ,
y tổng tiêu dùng, đầu tư, chi tiêu của chính phủ
TPHCM, NXB Thoáng keâ, 2009
và thuế
3. TS Traàn Nguyeãn Ngoïc Anh Thö, ThS Phan Nöõ
y cung cầu tiền, lãi suất Thanh Thuyû, Kinh teá vó moâ, TPHCM, NXB ÑH
quoác gia TPHCM, 2009.
y giá cả và lạm phát
4. Boä giaùo duïc vaø ñaøo taïo, Kinh teá hoïc vó moâ, Haø
y việc làm và tình trạng thất nghiệp Noäi, NXB Giaùo duïc, 2005.
y thâm hụt/thặng dư thương mại, cán cân thanh 5. Các tài kiệu khác có liên quan
toán và tỷ giá
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 3 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 4
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
9 Hieäu quaû
9Coâng baèng
9OÅn ñònh neàn kinh teá
CHÖÔNG 1
Muïc tieâu 9Taêng tröôûng kinh teá
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ cuûa kinh 9Vieäc laøm
teá vó moâ 9Phaùt trieån thöông maïi, hôïp taùc
vaø ñaàu tö quoác teá
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 5 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 6
1
5/7/2010
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
COÂNG CUÏ
CUÛA KINH 9Chính saùch taøi khoùa CS tài khoá (CS taøi chính – CS ngaân saùch- Fiscal policy)
TEÁ VÓ MOÂ 9Chính saùch tieàn teä
(CAÙC CS
9Chính saùch thu nhaäp
KINH TEÁ VÓ
9Chính saùch ngoaïi
Thu ngân sách Chi ngân sách
MOÂ)
thöông, kinh teá ñoái ngoaïi
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 7 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 8
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
CS tài khoá (tt) CS tài khoá (tt)
- Thueá giaùn thu (Ti:
- chi traû löông,
Thuế indirect tax): VAT, Chi của CP
thueá xuaát nhaäp khaåu, về hh – DV - chi cho ñaàu tö xaây
thueá tieâu thuï ñaëc bieät döïng cuûa chính phuû
¾Chi ngân sách
¾Thu ngân sách - Thueá tröïc thu (Td: - chi quoác phoøng
direct tax): thueá thu
nhaäp DN vaø thuế thu Chi chuyển - BHXH,BHYT
nhaäp caù nhaân) nhượng -Trợ cấp thất nghiệp,trợ
cấp hưu trí
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
Phí, Lệ phí 9 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
-… 10
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Löông
Chính sách tiền tệ
Chính saùch thu nhập Thueá
Hệ thống Ngân hàng
Giaù caû
Ngaân haøng trung öông (Ngaân Ngaân haøng trung gian
haøng nhaø nöôùc – Central
Bank - State bank) Thueá xuaát nhaäp khaåu
Chính saùch ngoaïi Trôï caáp XNK
→Công cụ của ngân hàng trung ương thöông, kinh teá ñoái
- Ñieàu haønh hoaït ñoäng treân thò tröôøng môû ngoaïi Quota
- Laõi suaát chieát khaáu Tyû giaù hoái ñoaùi
- Döï tröõ baét buoäc ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 11 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 12
2
5/7/2010
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
TOÅNG SP QUOÁC NOÄI GDP BÌNH QUAÂN ÑAÀU NGÖÔØI
(GDP- Gross Domestic Product) (GDP per capita)
→ ño löôøng keát quaû hoaït ñoäng cuûa GDP
neàn kinh teá → giaù trò cuûa taát caû GDP bình quaân ñaàu ngöôøi =
caùc SP vaø DVï cuoái cuøng ñöôïc saûn
xuaát ra treân phaïm vi moät laõnh thoå Daân soá
trong moät thôøi kyø.
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 13 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 14
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Toác ñoâï taêng tröôûng kinh tế GDP danh nghóa GDP thöïc
(Nominal GDP) (Real GDP)
→ tính theo giaù → tính theo giaù
GDPt – GDPt-1
g= hieän haønh treân cuûa naêm goác
x 100%
GDPt-1 thò tröôøng (naêm coá ñònh)
toác ñoä taêng tröôûng GDP danh nghóa
GDP deflator =
(Chæ soá giaûm phaùt GDP-chæ soá khöû laïm phaùt- GDP thöïc
Chæ soá ñieàu chænh GDP)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 15 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 16
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
GDP vaø GNP
Khiaù caïnh laõnh thoå Khiaù caïnh sôû höõu
GNP: Gross National Product: Toång SP quoác daân 9Laïm phaùt
NHÖÕNG VAÁN
GNP = GDP+ TN töø yeáu toá XK (FP nhaän)
ÑEÀ KTVM 9Thaát nghieäp
– TN töø yeáu toá nhaäp khaåu (FP traû)
GNP= GDP + NFP CHUÛ YEÁU 9Chu kyø Kinh doanh
= GDP + NIA 9Thaâm huït
FP: Factor payments
NFP: Net factor payments (NIA-Net Income from
Abroad): Thu nhaäp yeáu toá roøng töø nöôùc ngoaøi.
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 17 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 18
3
5/7/2010
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Laïm phaùt (Inflation) Laïm phaùt (tt)
9Caùch tính Laïm phaùt
9Laïm phaùt: → gia taêng lieân tuïc vaø →Tyû leä laïm phaùt: Tyû leä % taêng cuûa möùc
beàn bæ cuûa möùc giaù chung giaù hoaëc CS giaù
9Giaûm phaùt (Deflation): → giaù caû cuûa Tyû leä LP =
Chæ soá giaù naêm t – Chæ soá giaù naêm goác
x 100%
phaàn lôùn SP vaø DV giaûm xuoáng ñoàng Chæ soá giaù naêm goác
loaït 9Phaân loaïi Laïm phaùt
9Giaûm laïm phaùt (thieåu phaùt -
Disinflation): → tyû leä laïm phaùt ôû möùc - vöøa phaûi: 1 con soá
thaáp - phi maõ : 2-3 con soá
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 19 - sieâu laïm phaùt: ≥ 4 con soá
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 20
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Tæ leä thaát nghieäp
Thaát nghieäp U: Unemployment: soá ngöôøi thaát nghieäp
E: Employment: soá löôïng lao ñoäng coù ngheà nghieäp
→ Ngöôøi thuoäc ñoä tuoåi lao ñoäng coù khaû naêng tham gia lao
L: Labor force: toaøn boä löïc löôïng lao ñoäng
ñoäng nhöng chöa coù coâng aên vieäc laøm vaø ñang tìm kieám
L= U + E
vieäc laøm
u: tæ leä thaát nghieäp
→ 4 ñieàu kieän:
+ Khoâng coù vieäc U
+ Mong muoán coù vieäc →u=
L
+ Ñaõ vaø ñang tích cöïc tìm kieám vieäc
+ Saün saøng laøm vieäc
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 21 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 22
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Ñònh luaät Okun (Okun’s law)
9thaát nghieäp coï xaùt ¾ Theo P. Samuelson:
(thaát nghieäp taïm thôøi) Khi saûn löôïng thöïc teá nhoû hôn saûn
Các loại thất 9thaát nghieäp cô caáu löôïng tieàm naêng 2%, tæ leä thaát nghieäp
nghiệp 9thaát nghieäp chu kyø taêng 1% so vôùi tæ leä thaát nghieäp töï nhieân
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 23 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 24
4
5/7/2010
Ñònh luaät Okun (tt) Ñònh luaät Okun (tt)
YP: saûn löôïng tieàm naêng ¾ Theo R. Dornbusch vaø S. Fisher
Yt: saûn löôïng thöïc teá Khi saûn löôïng thöïc teá taêng nhanh hôn saûn löôïng tieàm
x: tyû leä % saûn löôïng thöïc teá nhoû hôn saûn löôïng tieàm naêng 2,5% thì tæ leä thaát nghieäp thöïc teá giaûm bôùt 1%
naêng ∆u: tyû leä thaát nghieäp giaûm bôùt (∆u<0)
Y -Y x 100% p: toác ñoä taêng theâm cuûa saûn löôïng tieàm naêng (%)
→x= p t
Yp y: toác ñoä taêng theâm cuûa saûn löôïng thöïc teá (%)
un: Tæ leä thaát nghieäp töï nhieân u(-1) : tỉ lệ thất nghiệp thời kỳ trước
ut : tæ leä thaát nghieäp thöïc teá
∆u: tæ leä thaát nghieäp taêng theâm → ∆U = x/2 → ∆u = -
y-p
= - 0,4 (y – p)
→ut = un +∆u 2,5
⇒ ut = u(-1) + ∆u
Yp - Yt
→ ut = un + x 50% ⇒ ut = u(-1) –0.4(y-p)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
Yp 25
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
26
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
Chu kyø kinh teá
Thaâm huït
Giai ñoaïn tieán trieån P ↑, Q↑, thaát nghieäp ↓
Ñænh
Cheânh leäch GDP thöïc so vôùi xu
¾Thaâm huït ngaân saùch
Pmax, Qmax, thaát nghieäp min Tình traïng ngaân saùch: cheânh leäch giöõa toång chi tieâu
vaø toång thu nhaäp cuûa khu vöïc coâng.
höôùng cuûa noù (%)
Thu ngaân saùch > Chi ngaân saùch:→Ngaân saùch thaëng dö
Thu ngaân saùch < Chi ngaân saùch:→Ngaân saùch thaâm huït
Ñaùy Thu ngaân saùch = Chi ngaân saùch:→Ngaân saùch caân baèng
Pmin, Qmin, thaát nghieäp max
Giai ñoaïn sa suùt
→ P↓, Q ↓, thaát nghieäp ↑
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 27 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 28
naêm
NHAÄP MOÂN KINH TEÁ VÓ MOÂ
¾Thaâm huït caùn caân thöông maïi (Trade
balance)
Caùn caân thöông maïi = XK – NK
9XK > NK : → caùn caân TM thaëng dö
9NK > XK: → caùn caân TM thaâm huït
9XK = NK: → caùn caân TM caân baèng
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 29
5
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Tieâu duøng hoä gia ñình (C: Consumption)
→ tieâu duøng haøng hoaù vaø dòch vuï cuoái
cuøng trong khu vöïc tö nhaân.
Tieát kieäm (S: Saving)
GV: ThS NGUYỄN NGỌC HÀ TRÂN
Email:[email protected]
[email protected]
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 2
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Ñaàu tö (tt)
Ñaàu tö (cuûa doanh nghieäp): (I: Investment)
Xeùt veà maët nguoàn voán ñaàu tö:
→caùc khoaûn tieàn maø caùc nhaø doanh nghieäp - Khaáu hao (De: Depreciation):
chi ra ñeå mua: - Ñaàu tö roøng (In) (ñaàu tö môû roäng): môû roäng quy moâ
- taøi saûn tö baûn môùi : maùy moùc, thieát bò, saûn xuaát, taêng khaû naêng saûn xuaát cuûa neàn kinh teá, töø 3
nhaø xöôûng. nguoàn:
+ vay tieàn tieát kieäm töø caùc hoä gia ñình,
- giaù trò haøng toàn kho
+ laáy töø haøng hoaù toàn kho.
I = tieàn mua haøng tö baûn môùi + cheânh leäch + lôïi nhuaän khoâng chia cho caùc coå ñoâng,
toàn kho trong naêm
Cheânh leäch toàn = Giaù trò haøng hoaù – giaù trò haøng hoaù I = De + In
kho trong naêm toàn kho cuoái naêm toàn kho ñaàu naêm
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 3 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 4
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
9Chi tieâu cuûa chính phuû (G: Government spending)
9 Thueá (T: Taxes):
-Thuế gián thu: Ti
→+ traû löông cho nhöõng ngöôøi laøm vieäc
(boä ñoäi, coâng an, GV, CB-CNV) - Thuế trực thu: Td
+ chi ñaàu tö
+ chi quoác phoøng 9Thueá roøng (Net taxes – TN)
9Chi chuyeån nhöôïng (Tr:Transfer
TN = Thueá – Chi chuyeån nhöôïng
payments)
TN = T - Tr
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 5 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 6
1
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
9Toång thu nhaäp (Y): thu nhaäp cuûa hoä gia
9Xuaát khaåu (X:Exports)
ñình khi baùn caùc yeáu toá saûn xuaát cho khu
9Nhaäp khaåu (M:Import) vöïc xí nghieäp
9Xuaát khaåu roøng (NX: Net
Exports) 9Thu nhaäp khaû duïng
(YD:Disposable Income) :
NX = X-M
YD = Y - T N
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 7 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 8
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
9Tieàn löông (W: Wage) Sô ñoà chu chuyeån kinh teá
9Tieàn thueâ (R: Rental)
→ khoaûn thu nhaäp coù ñöôïc do cho thueâ ñaát → moâ taû luoàng haøng hoaù, dòch vuï vaø luoàng
ñai, nhaø cöûa vaø caùc loaïi taøi saûn khaùc. tieàn teä di chuyeån giöõa caùc chuû theå kinh teá
vó moâ goàm: Hoä gia ñình (H:Household),
9Tieàn laõi (i: interest) Doanh nghieäp (F: Firm), Chính phuû (G:
9Doanh lôïi (Lôïi nhuaän- Pr: Profit) Government), Nöôùc ngoaøi (ROW: the rest
of the world)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 9 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 10
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
9 Neàn Kinh teá giaûn ñôn:
Sô ñoà chu chuyeån kinh teá
→ coù H vaø F Y
C
9Neàn Kinh teá coù chính phuû:
TN G
→ coù H, F vaø G H G F
(M)
9Neàn Kinh teá coù chính phuû, môû cöûa: ROW
(X)
S Thò tröôøng taøi I
→ coù H, F , G vaø ROW
chính
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 11 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 12
2
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Caùch tính GDP Caùch tính GDP
phöông phaùp chi tieâu
9phöông phaùp chi tieâu
9phöông phaùp phaân phoái GDPmp =
C + I + G + X– M
9phöông phaùp giaù trò gia taêng NX
Ñaàu tö
Chi tieâu cuûa Xuaát khaåu roøng
hoä gia ñình Chi tieâu haøng hoaù –
DV cuûa chính phuû
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 13 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 14
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Caùch tính GDP Caùch tính GDP
Phöông phaùp thu nhaäp (pp phân phối) Theo phöông phaùp giaù trò gia taêng (Value added)
GDPfc = Σ VAi
= IVA + AVA + SVA
GDPmp= De + W + R + i + Pr + Ti
IVA: GTGT cuûa khu vöïc CN
Khaáu hao AVA: GTGT cuûa khu vöïc noâng nghieäp
Tieàn laõi
Lôïi nhuaän SVA: GTGT cuûa khu vöïc dòch vuï
Löông Tieàn thueâ
Thueá giaùn thu GTGT = giaù trò saûn löôïng – CP trung gian
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 15 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 16
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Phaân bieät caùc chæ tieâu
Chæ tieâu danh nghóa vaø chæ tieâu thöïc
GDPmp: → GDP tính GDP fc: → GDP tính
theo giaù thò tröôøng theo giaù ytsx (factor → khaùc nhau: chæ soá giaù
(market price) costs) Chæ tieâu danh nghóa
Chæ tieâu thöïc =
Chæ soá giaù
GDP DN GNP DN
GDPthöïc = GNPthöïc =
GDPmp = GDPfc + Thueá giaùn thu Chæ soá giaù Chæ soá giaù
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 17 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 18
3
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Phaân bieät caùc chæ tieâu (tt) Phaân bieät caùc chæ tieâu (tt)
Chæ tieâu quoác noäi(Domestic)
Chæ tieâu theo giaù thò tröôøng (market price) – Chæ tieâu quoác daân (National)
– chæ tieâu theo giaù YTSX (factor costs) → khaùc nhau: NIA (NFP)
→khaùc nhau: thueá giaùn thu
GDPmp = GDPfc + Thueá giaùn thu
GNP = GDP+ NIA
GNPmp = GNPfc + Thueá giaùn thu GNP = GDP+ Thu nhập từ yếu toá XK
– Thu nhaäp töø yeáu toá NK
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 19 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 20
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Phaân bieät caùc chæ tieâu (tt)
Chæ tieâu toång (goäp- Gross) – Chæ tieâu roøng (Net) Thu nhaäp quoác daân (NI: National Income)
→ möùc thu nhaäp roøng maø coâng daân moät nöôùc taïo ra
→ khaùc nhau: Khaáu hao (De)
NNP = GNP – De
Saûn phaåm quoác daân roøng
NI = NNPmp - Ti
NDP = GDP - De = NNPfc
Saûn phaåm quoác nội roøng
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 21 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 22
TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN TOÅNG SAÛN PHAÅM VAØ THU NHAÄP QUOÁC DAÂN
Thu nhaäp caù nhaân (PI: personal Income) Thu nhaäp khaû duïng (DI: Disposable Income)
→ phaàn thu nhaäp quoác gia ñöôïc chia cho
caùc caù nhaân trong neàn kinh teá → thu nhaäp cuoái cuøng maø daân chuùng coù
toaøn quyeàn söû duïng theo yù thích caù
PI = NI – Prkc, noäp + Tr nhaân
Tr: chi chuyeån nhöôïng DI = PI – Thueá caù nhaân
Prkc, noäp: phaàn doanh lôïi khoâng chia vaø
phaûi noäp cho chính phuû
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 23 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 24
4
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Caùc thaønh phaàn cuûa toång caàu
AE = AD
(Toång chi tieâu: Aggregate Expenditure- Toång caàu: Aggreate
Demand)
9 Kinh teá ñoùng cöûa, khoâng coù chính phuû
→ H, F: AD = C+ I
9 Kinh teá ñoùng cöûa, coù chính phuû
→ H, F, G: AD = C + I + G
GV: ThS NGUYỄN NGỌC HÀ TRÂN 9 Kinh teá môû cöûa, coù chính phuû
[email protected]
Email:[email protected]
→ H, F, G, ROW:AD = C + I + G + NX
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 2
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Haøm tieâ+u duø+ng:- C: Consumption
C = f (YD, YE, i) P C.Y D
C
+ M
→ C = f (YD) C0
C=
→ C = C0 + MPC .YD
Tieâu duøng töï ñònh C0
khuynh höôùng tieâu duøng bieân YD
(Marginal propensity to consume)
→ MPC = dC/dYD
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân (0
Haøm tieát kieäm Moái quan heä giöõa haøm soá tieâu duøng vaø haøm soá
tieát kieäm 45 0
→ S = YD - C S>0
→ S = f (YD) = -C0 + (1-MPC)YD C,S
C
→ S = -C0 + MPS . YD Ñieåm vöøa ñuû
(Ñieåm trung hoaø )
Khuynh höôùng tieát kieäm bieân: (Marginal C1 C3 S
propensity to save): phaàn taêng theâm cuûa S Y3
khi YD taêng 1 ñôn vò S<0
Y2
→ MPS = ∆ S/ ∆ YD
C2
(0
YD
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
5
-C0 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 6
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Haøm ñaàu tö
APC vaø APS - + + +
I = f (laõi suaát, saûn löôïng, lôïi nhuaän döï ñoaùn, khaáu hao)
I I i
APC: Average Propensity to APS: Average f(Y
)
Consume: khuynh höôùng tieâu Propensity to Save: I= I= -
duøng trung bình f(i
→ APC = C/YD khuynh höôùng tieát )
kieäm trung bình I=I
→ APS = S/YD
Y Y I
→ I = I0 + MPI. Y
→ APC + APS = 1
(Marginal propensity to invest)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 7 Ñaàu tö töï ñònh Khuynh höôùng ñaàu tö bieân
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 8
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Chi tieâu chính phuû Haøm thueá
+
→G=G
G
→ G = G0 T = T0 + t.Y
Thueá töï ñònh Thueá suaát bieân
G
t = ∆T/∆Y
Y
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 9 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 10
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Xuaát nhaäp khaåu Xuaát nhaäp khaåu
+ + + X = X0
X = f (YROW, RER,, möùc ñoä chuyeân moân hoaù M = M0 +MPM . Y
saûn xuaát cuûa quoác gia)
RER: Tỉ giá hối đoái thực (Real exchange Rate)
Marginal Propensity to
NER: Tỉ giá hối đoái danh nghĩa (norminal ER) Nhaäp khaåu töï ñònh
Import (khuynh höôùng nhaäp
P* khaåu bieân): phaàn taêng theâm
RER = NER x cuûa NK khi thu nhaäp taêng 1
P ñv
+ ‐ +/‐
M = f( Y, RER, chuyeân moân hoaù → MPM = ∆M/∆Y (0
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
X,M, .Y → AD = C+I +G +X‐M
PM → AD = C0 + I0+ G0‐ MPC.T0+X0‐M0 +[MPC.(1‐t) +MPI ‐ MPM ]. Y
+M
NX
0
=M
M
X AD = AD0 + εY
Chi tieâu töï ñònh Chi tieâu öùng duï
Y
NX
ε = MPC(1-t) + MPI – MPM: khuynh hướng chi
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 13 tiêu biên ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 14
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Caân baèng chi tieâu
Y = AD
AD
AD →Y=AD0 + εY
1
Chi tieâu →Y = AD0
öùng duï 1- ε
1
m=k = : Soá nhaân → thay ñoåi cuûa saûn
Chi tieâu töï ñònh 1− ε
löôïng khi AD thay ñoåi 1 ñôn vò
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân Y 15 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 16
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH45SAÙ
0 CH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
AD AD
Söï thay ñoåi cuûa chi tieâu töï ñònh
AD AD2
450
Y2 AD2 AD1
AD1
Y1 Khi AD0 ↑ → caàu haøng hoaù- dòch
Y vuï↑ → saûn löôïng ↑ → thu
nhaäp ↑→ chi tieâu ↑→ caàu
Y
Caân baèng kinh teá
* Y < AD: DN đánh giá thấp nhu cầu của thị trường → thiếu hụt tồn kho ngoài dự
kiến → DN sẽ phải tăng sản lượng sản xuất
* Y > AD: DN đánh giá quá nhu cầu của thị trường → tăng tồn kho ngoài dự Y
ThS sản
kiến → DN sẽ phải giảm Nguyễnlượng sản xuất
Ngọc Hà Trân 17
Y1 Y2
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 18
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Nghòch lyù cuûa tieát kieäm (paradox of saving) Soá nhaân
AD
450 AD1 S ↑→ C0 ↓→ C ↓
9Soá nhaân chi tieâu töï ñònh (soá nhaân) →
→ caàu haøng hoaù –
dòch vuï ↓ → Y ↓
möùc thay ñoåi trong saûn löôïng khi chi
AD2 (saûn löôïng vaø thu tieâu töï ñònh thay ñoåi 1 ñôn vò
nhaäp ↓)
Thu nhaäp giaûm do
mong muoán gia
taêng tieát kieäm cuûa
moïi ngöôøi → ∆Y 1
Nghòch lyù tieát kieäm. m = k = =
Y2 Y
Y ∆ AD 1 − ε
1
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 19 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 20
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
9Soá nhaân thueá
Soá nhaân chi tieâu chính phuû → möùc thay ñoåi trong saûn löôïng khi thueá
→ möùc thay ñoåi trong saûn thay ñoåi 1 ñôn vò
∆Y − MPC
löôïng khi chi tieâu chính phuû ∆T
=
1− ε
kT =
thay ñoåi 1 ñôn vò 9Soá nhaân chi chuyeån nhöôïng
→ möùc thay ñoåi trong saûn löôïng khi chi
∆Y 1 chuyeån nhöôïng thay ñoåi 1 ñôn vò
kG = = kTr =
∆Y MPC
=
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
∆G 1− ε 21
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
∆Tr 1 − ε 22
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
Chính saùch taøi khoaù (Fiscal Policy)
Soá nhaân caân baèng ngaân saùch Muïc tieâu: giaûm dao ñoäng cuûa chu kyø kinh
doanh, duy trì neàn KT ôû möùc saûn löôïng tieàm
naêng
∆Y Coâng cuï: thueá, chi cuûa chính phuû
∆T 1 − MPC 9 Chính saùch taøi khoaù môû roäng (Expansion Fiscal
= Policy): G↑, T↓
∆G = ∆T 1− ε 9 Chính saùch taøi khoaù thu heïp (Contraction
Fiscal Policy): G ↓, T ↑
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 23 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 24
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
CS Tài khoá mở rộng
Cơ chế tác động của chính sách tài khoá G↑ → AD ↑ →Y↑
CS Tài khoá mở rộng (khi Yt < Yp): AD
T↓ → YD↑ → C↑ → AD ↑ →Y↑
AD2
G↑→ AD ↑→ Y ↑ 450
T↓→ YD↑→ C↑→ AD ↑→ Y ↑ AD1
CS Tài khoá thu hẹp (khi Yt > Yp):
G ↓ → AD ↓ → Y ↓
T↑→ YD↓→C↓→AD ↓ →Y↓ Y
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 25
Y1 Y2 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 26
TOÅNG CAÀU VAØ CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
CS Tài khoá thu hẹp
G ↓ → AD ↓ →Y↓
AD T ↑ → YD ↓ → C0 ↓ → AD ↓ →Y↓
45 AD1
AD2
Y
Y2 Y1 27
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Caùc chöùc naêng cuûa tieàn
Chöông 4 9Trung gian trao ñoåi
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ 9Phöông tieän thanh toaùn
CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ
9Ñôn vò haïch toaùn
9Döï tröõ giaù trò
GV: ThS NGUYỄN NGỌC HÀ TRÂN
Email:[email protected]
[email protected]
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 2
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Cô sôû cuûa tieàn (löôïng tieàn maïnh – Money Base
Caùc hình thaùi cuûa tieàn (MB)– High powered Money (H))
9Tieàn baèng haøng hoaù MB = H = C+R
9Tieàn giaáy coù theå chuyeån ñoåi
löôïng tieàn trong löu thoâng Tiền dự trữ
9Tieàn ñöôïc baûo ñaûm baèng saéc leänh (Currency) (Reserves)
9Tieàn döôùi hình thöùc nôï tö
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 3 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 4
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Cung tieàn teä (money supply) Cung tieàn teä (money supply)
M1 = C +D M2 = M1 + SD
Soá tieàn gôûi trong ngaân haøng (Demand
Khoái tieàn teä Deposits)
Tieàn tieát kieäm (Tieàn gôûi coù kyø haïn)
löôïng tieàn trong löu thoâng Chuaån tieàn Saving deposits (Time deposits)
(Currency)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 5 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 6
1
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Trường hợp 2: Ngân hàng để dự trữ 100%
TRƯỜNG HỢP 1 • Ban đầu C = $1000, D = $0, MS = $1000.
KHÔNG CÓ NGÂN HÀNG • Hộ gia đình quyết định gởi $1000 vào Ngân
hàng 1
Tiền gởi ngân hàng D= 0
NGÂN HÀNG 1 y Sau khi gởi,
Tiền trong lưu thông C = $1000 balance sheet C = $0,
Assets (Có) Liabilities (nợ) D = $1000,
→Cung tiền MS = $1000 Ms = $1000.
Dự trữ $1000 Tiền gởi $1000
y Ngân hàng để dự
trữ 100%
→ không tác động
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 7 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân đến cung tiền 8
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Trường hợp 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt)
9Cô cheá taïo ra tieàn baèng vieäc cho vay • Giả sử ngân hàng để lại dự trữ 10%,
và cho vay hết phần còn lại
Các giả định:
• Ngân hàng 1 sẽ cho vay $900
Dự trữ bắt buộc là 10% trên các khoản gửi
NGÂN HÀNG 1
Các NHTM đều cho vay hết 90%. balance sheet Cung tiền = $1900:
Assets (Có) Liabilities (nợ) + Tiền gởi trong
Mọi khoản vay sau chi tiêu đều được gửi lại reserves
Dự $1000 Tiền gởi $1000
trữ $100 ngân hàng $1000
về hệ thống NHTM. Không có tình trạng sử + và người đi vay
Cho vay $900 đang giữ tiền mặt
dụng tiền mặt trong lưu thông.
$900
→Khảo sát một khoản tiền 1.000 gửi vào hệ
thống NHTM. ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 9 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 10
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt)
TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt)
Như vậy, đối với ngân hàng dự trữ Người đi vay gởi $900 vào NH 2
một phần, Ngân hàng sẽ tạo ra tiền y Sau đó, NH2 cho vay 90% tiền gởi.
Cung tiền = $1900: y Tài khỏan của NH2 mới:
NGÂN HÀNG 1
balance sheet + Tiền gởi trong NGÂN HÀNG 2
Assets (Có) Liabilities (nợ) ngân hàng $1000 balance sheet
Dự trữ $100 Tiền gởi $1000 + và người đi vay Assets (Có) Liabilities (nợ)
đang giữ tiền mặt reserves Tiền gởi $900
Cho vay $900 Dự trữ $900
$90
$900
loans $0
Cho vay $810
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 11 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 12
2
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt)
TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt)
Ngân hàng 1
• Nếu $810 gởi vào ngân hàng 3,
Có Nợ
• Sau đó, NH 3 để lại dự trữ 10% và cho vay hết phần Ngân hàng 2 R: 100 D: 1000
còn lại:
Có Nợ L: 900
Ngân hàng 3 R: 90
D: 900
NGÂN HÀNG 3 Có Nợ L: 810
balance sheet R: 81
D: 810
Assets (Có) Liabilities (nợ)
L: 729
reserves
Dự $810 Tiền gởi $810
trữ $81 Ngân hàng 4
Cho $0
loansvay $729 Có Nợ
R: 72,9
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 13
D: 729 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 14
L: 656,1
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
TRƯỜNG HỢP 3: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ MỘT PHẦN (tt) Quan heä giöõa MS vaø MB
Thay ñoåi cuûa cung tieàn trong neàn kinh teá Ms = C+D →Ms=D. (C/D+1)
∆MS = 1000 + 900 + 810 + 729 + 656,1 + … + 0
= 1000 + 1000(90%) + 1000(90%)(90%) + MB = H = C+R →MB=D. (C/D+R/D)
1000(90%)(90%)(90%)+1000(90%)(90%)(90%)(90%)+…+0 C / D +1
→ M = MB ×
∆MS = 1000[1 + (90%) + (90%)2+ (90%)3+ (90%)4+…+0]. C/D+ R/D
C / D +1
1 1
∆MS = 1000 x = 1000 x = 10.000 → mm = : soá nhaân tieàn teä:
1 – (90%) 10% C/D+ R/D
1 1 → phaûn aùnh soá löôïng tieàn cung öùng (MS)
→ ∆M S = ∆MB × = 1000 × = 10.000
R /ThSDNguyễn Ngọc Hà Trân
10% 15
ñöôïc sinh ra töø 1 ñôn vò tieàn phaùt haønh
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 16
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Cung tieàn
y Cung tieàn danh nghóa (Norminal money Cung tieàn
supply) → NHTW taùc ñoäng ñeán cung tieàn thoâng qua caùc coâng cuï cuûa
MS = C+D NHTW goàm:
y Tæ leä döï tröõ baét buoäc
y Cung tieàn thöïc (Real money Supply) (M/P)S y Laõi suaát chieát khaáu
y Ñieàu haønh hoaït ñoäng treân thò tröôøng môû
r (Open market operation)
(M/P)S
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
M/P 17 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 18
3
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Tæ leä döï tröõ baét buoäc (R/D) Laõi suaát chieát khaáu
y R/D: tæ leä giöõa löôïng tieàn döï tröõ vaø löôïng Cho vay
NH trung öông NH thöông maïi
tieàn gôûi laõi suaát chieát khaáu
Khi tæ leä döï tröõ baét buoäc ↑ → thieáu huït döï
tröõ trong heä thoáng NHTM → giaûm toång laõi suaát chieát khaáu ↑→ vay tieàn töø
soá cho vay cuûa caùc ngaân haøng → MS↓ NHTW ñeå döï tröõ cuûa NHTM toán
keùm→ NHTM giaûm cho vay ñeå khoûi
thieáu huït döï tröõ
→ MS↓
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 19 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 20
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Ñieàu haønh hoaït ñoäng treân thò tröôøng môû Caàu Tieàn Teä (Money demand)
(open market operation)
Caàu tieàn teä danh nghóa
+ - +
OMOP (mua) MS↑ Md = L(P, i, Y)
GDP thöïc
r möùc giaù
NHTW OMO (trái phieáu) tính thanh khoaûn laõi suaát danh nghóa
(Liquidity)
OMOS (baùn) MS↓
Caàu tieàn thöïc - +
(M/P)d (M/P)d = L (r, Y)
M/P
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 21 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân Laõi suaát thöïc22
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Caân baèng treân thò tröôøng tieàn teä Chính saùch tieàn teä (monetary policy)
r
(M/P)S y Mục tiêu: ổn định nền kinh tế và ổn định
giá trị tiền tệ
y Công cụ: NHTW thay đổi lượng cung tiền
Caân baèng trong nền kinh tế bằng 3 công cụ của
rCB NHTW
- tỉ lệ dự trữ bắt buộc
(M/P)d
- Lãi suất chiết khấu
- điều hành hoạt động trên thị trường mở
M/P
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 23 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 24
4
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Chính saùch tieàn teä môû roäng
Các loại CS tiền tệ Ms↑ → r↓ →I↑ → AD↑ → Y↑ → … ( P khoâng ñoåi)
r
y CS tiền tệ mở rộng (expasion monetary r (M/P)S1 (M/P)S2 AD 450
policy): MS↑ AD2
y CS tiền tệ thu hẹp (thắt chặt ‐
r1
Contraction monetary Policy): MS↓ AD1
r2
Cơ chế tác động
I=
I(r
)
+ - + + + (M/P)d
∆Ms→ ∆ r → ∆ I→ ∆AD → ∆ Y→ … M I1 I2
I
Y1 Y2 Y
- + - - - “Liquidity trap”: Baãy tieàn – baãy thanh khoaûn:
( P khoâng ñoåi)
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 25 MS ↑ r Ngọc Hà Trân I ( do Md naèm ngang)
ThS Nguyễn 26
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Chính saùch tieàn teä thu heïp Chính saùch taøi khoaù môû roäng
G↑ →AD↑ →Y↑ (→Md↑→r↑→ I↓ → AD↓ → Y↓ )
Ms ↓ → r↑ →I ↓→ AD ↓ → Y ↓ → … ( P khoâng ñoåi) r (M/P)S1
r
AD 450
AD2
r r
(M/P)S2 (M/P)S1 AD 450
AD1 AD3
r2
AD1
r2
AD2 r1 I=
I(r
)
r1 I=
I(r
)
(M/P)d1 (M/P)d2
(M/P)d I Y
M I2 I1 Y1 Y3 Y2
I
M I2 I1 Y2 Y1 Y “Crowding out”: hieän töôïng thaát ra hay hieän töôïng söï laán aùt: khi
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 27 ThSuNguyễn
chính phuû taêng chi tieâ G: G↑ →Trânr↑ → I↓
Ngọc Hà 28
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Chính saùch taøi khoaù thu heïp
G↓ →AD↓ →Y↓ (→Md ↓ →r↓ →I↑ → AD ↑ → Y ↑) MOÂ HÌNH IS – LM
(IS: Investment equals savings – LM:
r (M/P)S1
r
AE 450
AD1
Liquidity Preference equals Money Supply)
AD3 Ñöôøng IS
r1 → taäp hôïp caùc ñieåm (r, Y) sao cho thò
AD2
tröôøng haøng hoùa caân baèng
r2 I=
I(r
)
→ Thò tröôøng haøng hoaù caân baèng:
Y = AD
(M/P)d2 (M/P)d1
I Y
→ (IS): Y = f(r)
M I1 Trân I2 Y2 Y3 Y1
ThS Nguyễn Ngọc Hà 29 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 30
5
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
450
AD1
Hình thành đường IS
AD
+ - - -
r↓ AD0 Dịch chuyển đường IS
…→ ∆r → ∆ I→ ∆AD→ ∆Y → …
- + + + yCác yếu tố (trừ lãi suất) làm tăng
tổng cầu sẽ làm đường IS dịch
r
Y0 Y1 Y chuyển sang phải.
r0 yCác yếu tố (trừ lãi suất) làm giảm
r1 tổng cầu sẽ làm đường IS dịch
IS
chuyển sang trái.
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân Y0 Y1 Y 31 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 32
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Dòch chuyeån ñöôøng IS
AD AD1(G1)
AD
AD0(T0) Ñöôøng LM
G↑ T↑
AD1
AD0(G0)
AD0
→ taäp hôïp caùc ñieåm (Y, r) sao cho thò tröôøng
tieàn teä caân baèng
AD1(T1)
AD0 AD1
→ thò tröôøng tieàn teä caân baèng:
(M/P)S = (M/P)d
Y1 Y0
→ (LM): r= f(Y)
Y0 Y1 Y Y
r r
r0 r0
G↑ T↑
IS0 IS1 IS1 IS0
Y0 YThS YTrân
1 Nguyễn Ngọc Hà Y1 Y0 33Y ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân 34
TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ TIEÀN TEÄ NGAÂN HAØNG VAØ CS TIEÀN TEÄ
Hình thaønh ñöôøng LM Dòch chuyeån ñöôøng LM
+ +d + -Cung tiền thực tăng làm đường LM dịch chuyển xuống dưới
…→ ∆ Y →∆M →∆r→… -Cung tiền thực giảm làm đường LM dịch chuyển lên trên
r
(M/P)S
r
- - - LM
r
(M/P)S1 (M/P)S2 LM1
r
r2 MS↑
r2
LM2
r1 r1
r1 r1
(M
/P
)d r2
(Y
2) r2
Y↑
(M/P)d (Y1)
(M/P)d
ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
M/P Y1 Y2 Y 35 ThS Nguyễn Ngọc Hà Trân
Y1 36
M/P Y
6