Luận văn kế toán nghiệp vụ nhập khẩu hàng hoá tại công ty xnk thủ công mỹ nghệ hà nội
- 138 trang
- file .doc
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
Lêi më ®Çu
Trong nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nh vò b·o hiÖn nay, kh¸i
niÖm "th¬ng m¹i quèc tÕ " ®· kh«ng cßn xa l¹ ®èi víi bÊt
cø quèc gia nµo. §ã lµ ho¹t ®éng kinh tÕ mang tÝnh quèc
tÕ ho¸, toµn cÇu ho¸, vµ lµ mét ho¹t ®éng mang tÝnh hai
chiÒu chñ yÕu bao gåm ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ nhËp
khÈu hµng ho¸. Th¬ng m¹i quèc tÕ cã vai trß thóc ®Èy s¶n
xuÊt trong mét níc ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy lîi
thÕ so s¸nh cña quèc gia ®ã. §Æc biÖt nã cã thÓ cho phÐp
mét níc nghÌo tµi nguyªn nhng vÉn cã thÓ tiªu dïng rÊt
nhiÒn lo¹i hµng ho¸ kh¸c nhau, cã xuÊt xø tõ rÊt nhiÒu níc
kh¸c nhau, vµ còng cã thÓ cung cÊp cho mét níc chËm
ph¸t triÓn vÒ khoa hoc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó ph¸t triÓn
kinh tÕ.
ViÖt Nam chóng ta hiÖn nay vÉn cßn n»m trong nhãm
c¸c níc nghÌo trªn thÕ giíi. NÒn kinh tÕ cha ph¸t triÓn
m¹nh, tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cßn yÕu kÐm, l¹c hËu
nªn th¬ng m¹i quèc tÕ lµ mét c¬ héi ®Ó ViÖt Nam cã thÓ
tham gia trao ®æi, mua b¸n víi c¸c quèc gia ph¸t
triÓn,thùc hiÖn nhËp khÈu c¸c nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc
thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô s¶n xuÊt, xuÊt khÈu, t¹o ®iÒu
kiÖn thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiªp
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
1 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
ho¸,hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, sím b¾t kÞp c¸c níc ph¸t triÓn
trªn thÕ giíi.
VÊn ®Ò nhËp khÈu hµng ho¸ ®îc ®Æt ra ®èi víi níc ta
hiÖn nay mµ cô thÓ lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong ®ã
chñ yÕu c¸c doanh nghiÖp quèc doanh lµ ph¶i nhËp khÈu
hµng ho¸ sao cho võa nhËp ®óng c¸c mÆt hµng mang
tÝnh c«ng nghÖ cao, hiÖn ®¹i mµ thÞ trêng trong níc ®ang
cÇn chø kh«ng ph¶i nhËp khÈu c¸c hµng ho¸ víi c«ng nghÖ
®· qu¸ cò kü, lçi thêi, l¹c hËu…Víi c¸c mÆt hµng tiªu dïng
th× khi hµng vÒ cã thÓ tiªu thô ®îc ngay, kh«ng bÞ ø
®äng, tån kho, lµm ph¸t sinh chi phÝ b¶o qu¶n, cÊt tr÷…l¹i
võa ®¶m b¶o c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu kh«ng bÞ mÊt c©n
®èi. §©y lµ ®iÒu hÕt søc quan träng. Lµm tèt ®îc ®iÒu
nµy ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i cã biÖn ph¸p qu¶n lý
chÆt chÏ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña m×nh. §iÒu nµy cã
nghÜa lµ doanh nghiÖp lu«n cÇn cã nh÷ng th«ng tin chÝnh
x¸c, trung thùc vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu. Trong nh÷ng
th«ng tin ®ã, th«ng tin do bé phËn kÕ to¸n cung cÊp ®îc
coi lµ nh÷ng th«ng tin quan träng, ®Çy ®ñ vµ h÷u Ých
nhÊt. H¹ch to¸n kÕ to¸n lµ c«ng cô qu¶n lý h÷u hiÖu. H¹ch
to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu sÏ lµ c«ng cô tèt ®Ó
c«ng ty kiÓm tra, kiÓm so¸t, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc
hiÖn h¹n ng¹ch nhËp khÈu, t×nh h×nh thanh tãan vµ c¸c
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
2 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
ho¹t ®éng kh¸c liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh nhËp khÈu, gióp
c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu cã thÓ ®øng v÷ng trªn
thÞ trêng.
HiÖn nay, Bé tµi chÝnh ®· ban hµnh 10 chuÈn mùc kÕ
to¸n míi, h¬n n÷a thùc tÕ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp
khÈu còng ph¸t sinh nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p cã liªn quan
®Õn viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n. Do vËy, c¸c doanh nghiÖp cÇn
ph¶i thêng xuyªn cËp nhËt, ®iÒu chØnh ®Ó ngµy cµng hoµn
thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n sao cho võa ®¶m b¶o thùc
hiÖn ®óng chuÈn mùc, chÕ ®é kÕ to¸n míi, võa ®¸p øng
kÞp thêi nh÷ng ®ßi hái cña thùc tiÔn ho¹t ®éng.
C«ng ty xuÊt nhËp khÈu thñ c«ng mü nghÖ (Artexport)
lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc, chuyªn thùc hiÖn xuÊt khÈu
c¸c mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ truyÒn thèng, ®ång thêi
thùc hiÖn nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc, thiÕt bÞ
phôc vô cho s¶n xuÊt trong níc. Trong nh÷ng n¨m qua,
ho¹t ®éng nhËp khÈu cña C«ng ty ®· lu«n hoµn thµnh vµ
hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch Bé th¬ng m¹i giao cho.
Doanh thu tõ viÖc b¸n hµng nhËp khÈu chiÕm tû träng
kh«ng nhá trong tæng doanh thu, gãp phÇn t¹o ra lîi nhuËn
cho c«ng ty. NhiÖm vô h¹ch to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp
khÈu hµng ho¸ ®îc ®Æt ra hÕt søc quan träng nh»m qu¶n
lý chÆt chÏ ngay tõ kh©u ®Çu cña ho¹t ®éng nhËp khÈu
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
3 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
cña C«ng ty, ®¶m b¶o phï hîp víi chÝnh s¸ch nhËp khÈu cã
chän läc cña Nhµ níc.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña ho¹t ®éng nhËp
khÈu vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu
hµng ho¸ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Qua thêi gian thùc tËp
t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu thñ c«ng mü nghÖ, nªn em ®·
chän ®Ò tµi :
"KÕ to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu
hµng ho¸ t¹i c«ng ty xuÊt nhËp khÈu thñ c«ng
mü nghÖ - Hµ Néi" cho khãa luËn tèt nghiÖp cña
m×nh.
KÕt cÊu cña khãa luËn ngoµi phÇn më ®Çu, phÇn kÕt
luËn, th× khãa luËn gåm cã 3 ch¬ng chÝnh:
Ch¬ng I : Mét sè vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n
nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp
kinh doanh XNK.
Ch¬ng II : Thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu
hµng ho¸ t¹i c«ng ty xuÊt nhËp khÈu thñ c«ng mü nghÖ.
Ch¬ng III : Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn kÕ
to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ t¹i c«ng ty xuÊt nhËp
khÈu thñ c«ng mü nghÖ.
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
4 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
CH¦¥NG I
Mét sè vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô
nhËp khÈu hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp kinh
doanh xuÊt nhËp khÈu(XNK)
I. Ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ
hiÖn nay .
I.1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng nhËp khÈu
hµng ho¸
I.1.1. Kh¸i niÖm.
Ho¹t ®éng kinh doanh XNK lµ mét bé phËn cña lÜnh
vùc lu th«ng quèc tÕ, lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng
trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi. Ho¹t ®éng kinh doanh XNK
chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong nÒn kinh tÕ cña mäi
quèc gia nh»m ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ trêng tiªu
thô hµng ho¸ XNK, nh»m ®¸p øng nhu c©ï s¶n xuÊt, tiªu
dïng trong níc. Nh vËy cã thÓ hiÓu ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ
ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i th¬ng mµ hµng ho¸ dÞch vô
®îc quèc gia nµy mua cña quèc gia kh¸c.
Cßn theo mét sè nhµ kinh tÕ th× nhËp khÈu lµ mét ho¹t
®éng cña th¬ng m¹i quèc tÕ nh»m bï ®¾p nh÷ng hµng
ho¸,vËt t, nguyªn liÖu trong níc kh«ng cã hoÆc s¶n xuÊt
cha ®ñ hoÆc s¶n xuÊt kÐm hiÖu qu¶ (PTS Vò Ph¹m QuyÕt
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
5 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
Th¾ng - Kinh tÕ ®èi ngo¹i ViÖt Nam, néi dung, biÖn ph¸p,
hiÖu qu¶).
Ho¹t ®éng nhËp khÈu cña níc ta hiÖn nay thùc chÊt lµ
ho¹t ®éng cña th¬ng nh©n ViÖt Nam víi th¬ng nh©n níc
ngoµi.
I.1.2. §Æc ®iÓm
Ho¹t ®éng nhËp khÈu bao gåm c¸c ®Æc ®iÓm chñ
yÕu sau:
(1). Thêi gian lu chuyÓn hµng ho¸: Thêi gian lu chuyÓn
cña hµng ho¸ nhËp khÈu bao giê còng dµi h¬n so víi lu
chuyÓn hµng ho¸ trong néi ®Þa do ph¶i thùc hiªn 2 giai
®o¹n mua hµng vµ b¸n hµng. Cô thÓ lµ mua hµng ho¸ cña
níc ngoµi b¸n cho thÞ trêng néi ®Þa. Do ®ã ®Ó x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu, ta thêng chØ
x¸c ®Þnh khi hµng ho¸ nhËp khÈu ®· lu©n chuyÓn ®îc mét
vßng hay khi ®· thùc hiÖn xong 1 th¬ng vô ngo¹i th¬ng .
(2). Hµng ho¸ kinh doanh: Hµng ho¸ kinh doanh nhËp
khÈu bao gåm nhiÒu lo¹i nhng chñ yÕu vÉn lµ nh÷ng mÆt
hµng mµ trong níc cha cã, cha s¶n xuÊt ®îc hoÆc cha ®¸p
øng ®îc nhu cÇu vÒ sè lîng, chÊt lîng vµ thÞ hiÕu nh hµng
t liÖu s¶n xuÊt, hµng tiªu dïng …
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
6 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
(3). Thêi ®iÓm giao nhËn hµng vµ thêi ®iÓm thanh
to¸n: thêi ®iÓm giao nhËn hµng nhËp khÈu vµ thêi ®iÓm
thanh to¸n thêng kh«ng trïng nhau mµ cã kho¶ng c¸ch
dµi .
(4). Ph¬ng thøc thanh to¸n: Ph¬ng thøc thanh to¸n
®îc sö dông chñ yÕu trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp
khÈu lµ ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng thÎ tÝn dông( Letter
of credit-L/C). Ngoµi ra, c¸c ph¬ng thøc kh¸c còng ®îc sö
dông trong giao dÞch thanh to¸n nh ph¬ng thøc chuyÓn
tiÒn (remittance), ph¬ng thøc ghi sæ hay më tµi kho¶n
(Open account), hay ph¬ng thøc nhê thu (collection of
payment)…
(5). TËp qu¸n ph¸p luËt : Hai bªn mua, b¸n cã quèc
tÞch kh¸c nhau, ph¸p luËt kh¸c nhau, tËp qu¸n kinh doanh
kh¸c nhau. Do vËy, ph¶i tu©n thñ luËt kinh doanh còng
nh tËp qu¸n kinh doanh cña tõng níc vµ luËt th¬ng m¹i
quèc tÕ
I.2.Vai trß ho¹t ®éng nhËp khÈu.
NhËp khÈu cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn s¶n xuÊt vµ
kinh doanh th¬ng m¹i v× qua ho¹t ®éng nhËp khÈu nã cã
thÓ cung cÊp cho nÒn kinh tÕ nh÷ng hµng hãa, nh÷ng
nguyªn vËt liÖu chÝnh phôc vô cho s¶n xuÊt…
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
7 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
Thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së vËt chÊt
kü thuËt, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, ®Èy m¹nh c«ng
nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
NhËp khÈu ®ång thêi bæ sung nh÷ng mÆt mÊt c©n
®èi cña nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o mét sù ph¸t triÓn c©n ®èi
vµ æn ®Þnh, khai th¸c ®Õn møc tèi ®a mäi tiÒm n¨ng
cña nÒn kinh tÕ.
NhËp khÈu t¸c ®éng ®Õn sù ®æi míi trang thiÕt bÞ vµ
c«ng nghÖ nhê ®ã mµ cã thÓ t¨ng n¨ng suÊt, gi¶m gi¸
thµnh vµ mang l¹i hÖ sè lîi nhuËn cao.
NhËp khÈu gãp phÇn c¶i thiÖn n©ng cao ®êi sèng cña
nh©n d©n. NhËp khÈu võa tho¶ m·n nhu cÇu cña nh©n
d©n vÒ hµng tiªu dïng, võa ®¶m b¶o ®Çu vµo cho s¶n
xuÊt, t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho ngêi lao ®éng.
NhËp khÈu cã vai trß tÝch cùc thóc ®Èy xuÊt khÈu,
gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, t¹o
®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó hµng ViÖt Nam xuÊt khÈu ra níc
ngoµi.
Më réng kh¶ n¨ng tiªu dïng cña mét níc, cho phÐp tiªu
dïng mét lîng hµng ho¸ nhiÒu h¬n møc s¶n xuÊt trong níc.
Xo¸ bá sù ®éc quyÒn cña c¸c doanh nghiÖp trong níc.
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
8 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
Lµ cÇu nèi gi÷a nÒn kinh tÕ thÞ trêng néi ®Þa víi nÒn
kinh tÕ thÞ trêng quèc tÕ, gãp phÇn ph¸t huy lîi thÕ so
s¸nh cña ®Êt níc.
NhËp khÈu lµm t¨ng kh¶ n¨ng tiªu thô, ®a d¹ng ho¸
mÆt hµng, chñng lo¹i, quy c¸ch cho phÐp tho¶ m·n tèt
h¬n nhu cÇu trong níc. NhËp khÈu t¨ng cêng sù chuyÓn
giao c«ng nghÖ t¹o ra sù ph¸t triÓn vît bËc cña nÒn s¶n
xuÊt x· héi, tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ vµ thêi gian. §ång thêi
nhËp khÈu còng t¹o ra sù c¹nh tranh gi÷a hµng néi vµ
hµng nhËp khÈu, tøc lµ t¹o ra ®éng lùc buéc c¸c nhµ s¶n
xuÊt trong níc ph¶i kh«ng ngõng v¬n lªn, thóc ®Èy s¶n
xuÊt trong níc.
I.3. C¸c h×nh thøc nhËp khÈu.
Cã rÊt nhiÒu c¸c h×nh thøc nhËp khÈu kh¸c nhau nh
nhËp khÈu trùc tiÕp, nhËp khÈu uû th¸c, nhËp khÈu liªn
doanh, nhËp khÈu hµng ®æi hµng nhËp khÈu t¸i xuÊt.
Song lùa chän h×nh thøc nhËp khÈu nµo lµ do mçi doanh
nghiÖp tù quyÕt ®Þnh lùa chän sao cho phï hîp víi ®iÒu
kiÖn kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh ®Ó thu ®îc
nh÷ng kÕt qu¶ cao nhÊt.
Trong thùc tÕ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu, c¸c
nhµ nhËp khÈu thêng tiÕn hµnh chñ yÕu theo hai h×nh
thøc lµ : nh©p khÈu trùc tiÕp vµ nhËp khÈu uû th¸c.
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
9 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
I.3.1 NhËp khÈu trùc tiÕp :
Ho¹t ®éng nhËp khÈu trùc tiÕp lµ ho¹t ®éng nhËp
khÈu ®éc lËp cña mét doanh nghiÖp kinh doanh nhËp khÈu
trªn c¬ së nghiªn cøu kü thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ,
tÝnh to¸n chÝnh x¸c chi phÝ, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh
doanh nhËp khÈu, tu©n thñ ®óng chÝnh s¸ch luËt ph¸p
quèc gia vµ luËt quèc tÕ. §èi víi h×nh thøc nµy, doanh
nghiÖp kinh doanh nhËp khÈu trùc tiÕp lµm c¸c ho¹t ®éng
t×m kiÕm ®èi t¸c, ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång …vµ ph¶i
bá vèn ®Ó tæ chøc kinh doanh nhËp khÈu.
*§Æc ®iÓm:
Chñ thÓ thùc hiÖn hµnh vi mua b¸n trong ho¹t ®éng
nhËp khÈu cã quèc tÞch kh¸c nhau vµ ®èi tîng mua b¸n
còng ®îc di chuyÓn tõ quèc gia nµy sang quèc gia kh¸c.
ThÞ trêng nhËp khÈu réng lín phøc t¹p, khã kiÓm so¸t,
®ång tiÒn thanh to¸n lµ ®éng tiÒn ngo¹i tÖ m¹nh, hµng
ho¸ ph¶i vËn chuyÓn qua biªn giíi, c¶ khÈu.
Khi sö dông h×nh thøc nµy, c¸c doanh nghiÖp kinh
doanh nhËp khÈu ph¶i hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi
c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. §Ó nhËp khÈu trùc
tiÕp, doanh nghiÖp chÞu mäi chi phÝ giao dÞch, nghiªn cøu
thÞ trêng, giao nhËn, lu kho, tiªu thô hµng ho¸, nép thuÕ…
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
10 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
ChÝnh v× vËy, c¸c doanh nghiÖp cÇn thËn träng xem xÐt
vµ c©n nh¾c tríc khi tiÕn hµnh kinh doanh.
§é rñi ro cña ho¹t ®éng nhËp khÈu trùc tiÕp cao h¬n
h×nh thøc nhËp khÈu uû th¸c nhng l¹i cã thÓ ®¹t lîi
nhuËn cao h¬n. Khi tiÕn hµnh nhËp khÈu trùc tiÕp, doanh
nghiÖp chØ lËp mét hîp ®ång víi bªn níc ngoµi cßn hîp
®ång b¸n hµng trong níc sÏ ®îc lËp sau khi hµng vÒ.
I.3.2 NhËp khÈu uû th¸c.
NhËp khÈu uû th¸c lµ ho¹t ®éng kinh doanh h×nh
thµnh gi÷a mét doanh nghiÖp trong nuíc cã vèn vµ ngo¹i
tÖ vµ cã nhu cÇu nhËp khÈu mét sè lo¹i hµng ho¸ nhng
kh«ng cã quyÒn hay còng kh«ng cã kinh nghiÖm tham gia
vµo nhËp khÈu trùc tiÕp ®· uû th¸c cho doanh nghiÖp cã
chøc n¨ng trùc tiÕp giao dÞch ngo¹i th¬ng tiÕn hµnh nhËp
khÈu theo yªu cÇu cña m×nh. Bªn nhËn uû th¸c ph¶i tiÕn
hµnh ®µm ph¸n víi níc ngoµi ®Ó lµm thñ tôc nhËp khÈu
hµng theo yªu c©ï cña bªn uû th¸c vµ ®îc nhËn mét phÇn
thï lao gäi lµ phÝ uû th¸c.
*§Æc ®iÓm:
Doanh nghiÖp trùc tiÕp nhËp khÈu (bªn nhËn uû th¸c)
kh«ng ph¶i bá vèn, kh«ng ph¶i xin h¹n ng¹ch (nÕu cã ),
kh«ng ph¶i nghiªn cøu thÞ trêng tiªu thô hµng nhËp khÈu
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
11 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
mµ chØ ®øng ra ®¹i diÖn cho bªn uû th¸c ®Ó t×m vµ
giao dÞch víi b¹n hµng níc ngoµi.
C¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu trùc tiÕp ph¶i lËp hai hîp
®ång, mét hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ víi bªn níc ngoµi,
mét hîp ®ång víi bªn uû th¸c.
Khi tiÕn hµnh nhËp khÈu uû th¸c, doanh nghiÖp nhËn
uû th¸c chØ tÝnh kim ng¹ch nhËp khÈu chø kh«ng ®îc tÝnh
doanh sè, kh«ng ®îc tÝnh doanh thu.
I.4. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n trong kinh doanh
nhËp khÈu:
Mäi kho¶n chi tr¶ ph¸t sinh gi÷a c¸c chñ thÒ thanh
to¸n cña c¸c níc ®îc diÔn ra th«ng qua mét quy tr×nh xö
lý kü thuËt c¸c giÊy tê thanh to¸n, ®îc gäi lµ ph¬ng thøc
thanh to¸n. Trong bÊt kú hîp ®ång ngo¹i th¬ng nµo, c¸c
bªn xuÊt nhËp khÈu ®Òu ph¶i tho¶ thuËn ¸p dông mét ph-
¬ng thøc thanh to¸n cô thÓ. Tõ ®ã ®iÒu kiÖn vÒ ph¬ng
thøc thanh to¸n sÏ ®iÒu chØnh c¸c quyÒn h¹n vµ tr¸ch
nhiÖm cña mçi bªn liªn quan. Ph¬ng thøc thanh to¸n lµ
®iÒu kiÖn quan träng bËc nhÊt trong ho¹t ®éng mua b¸n
th¬ng m¹i. Ph¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ trong ngo¹i th-
¬ng l¹i cµng quan träng vµ phøc t¹p h¬n c¶. Trong bu«n
b¸n ngêi ta cã thÓ lùa chän nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n
kh¸c nhau ®Ó thu tiÒn hoÆc tr¶ tiÒn, nhng xÐt cho cïng
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
12 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
viÖc lùa chän ph¬ng thøc thanh to¸n nµo còng ph¶i xuÊt
ph¸t tõ yªu cÇu cña ngêi b¸n lµ thu tiÒn nhanh, ®óng, ®ñ
vµ tõ yªu cÇu cña ngêi mua lµ nhËp hµng ®óng sè lîng,
chÊt lîng vµ ®óng h¹n.
C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n c¬ b¶n thêng dïng trong
kinh doanh xuÊt nhËp khÈu bao gåm:
a. Ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng th tÝn dông( Letter of
credit)
b. Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn (remitance Transfers)
c. Ph¬ng thøc ghi sæ (open account)
d. Ph¬ng thøc nhê thu (collection of payment )
*Ph¬ng thøc nhê thu phiÕu tr¬n (clean collection)
*ph¬ng thøc nhê thu kÌm chøng tõ (Documentary
collection)
a. Ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng th tÝn dông( Letter
of credit)
Ph¬ng thøc tÝn dông th lµ mét sù tho¶ thuËn trong ®ã
mét ng©n hµng (Ng©n hµng më th tÝn dông - isuing bank)
theo yªu cÇu cña mét kh¸ch hµng (Ngêi ®Ò nghÞ më th
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
13 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
tÝn dông - applicant ) sÏ tr¶ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho
mét ngêi kh¸c (Ngêi hëng lîi sè tiÒn cña th tÝn dông-
beneficiary ) hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu do ngêi nµy ký
ph¸t trong ph¹m vi sè tiÒn ®ã khi ngêi nµy xuÊt tr×nh cho
ng©n hµng mét bé chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi nh÷ng
quy ®Þnh ®Ò ra trong th tÝn dông.
*Quy tr×nh thanh to¸n:
(2)
Ng©n hµng më L/C (5) Ng©n hµng th«ng
b¸o L/C
(6)
(1) (7) (8) (6) (5) (3)
Ngêi nhËp khÈu (4) Ngêi xuÊt khÈu
(1). Ngêi nhËp khÈu lµm ®¬n xin më th tÝn dông (
letter of credit) göi tíi ng©n hµng më L/C cho ngêi xuÊt
khÈu hëng.
(2). C¨n cø vµo giÊy xin më L/C, ng©n hµng më
L/C sÏ lËp mét L/C vµ chuyÓn cho ng©n hµng th«ng b¸o
L/C.
(3). Ng©n hµng th«ng b¸o L/C.
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
14 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
Sau khi nhËn ®îc L/C chuyÓn ®Õn ng©n hµng th«ng
b¸o cho nhµ xuÊt khÈu biÕt néi dung cña L/C:
*NÕu L/C më b»ng th th× ng©n hµng th«ng b¸o
chuyÓn b¶n gèc L/C cho ngêi xuÊt khÈu.
*NÕu L/C më b»ng ®iÖn th× ng©n hµng th«ng b¸o
ph¶i chuyÓn nguyªn v¨n bøc ®iÖn cña m×nh vÒ L/C vÒ
L/C ®ã cho ngêi xuÊt khÈu.
(4). Giao hµng.
Sau khi nhËn ®îc L/C ngêi xuÊt khÈu ph¶i kiÓm tra kü
nh÷ng néi dung ghi trong L/C, ®èi chiÕu víi c¸c tho¶ thuËn
trong hîp ®ång ngo¹i th¬ng. NÕu thÊy phï hîp vµ khíp
®óng th× tiÕn hµnh giao hµng. ngîc l¹i, nÕu thÊy cha phï
hîp, cã néi dung cÇn söa ®æi hoÆc bæ sung th× ph¶i
®iÖn th«ng b¸o nh÷ng néi dung ®ã ®Õn tËn ngêi nhËp
khÈu. NÕu ngêi nhËp khÈu ®iÖn tr¶ lêi ®ång ý th× nh÷ng
néi dung söa ®æi, bæ sung míi cã hiÖu lùc thi hµnh.
(5). Yªu cÇu thanh to¸n cña ngêi xuÊt khÈu:
Sau khi hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng, ngêi xuÊt
khÈu lËp bé chøng tõ thanh to¸n theo yªu cÇu cña L/C,
xuÊt tr×nh cho ng©n hµng më L/C th«ng qua ng©n hµng
th«ng b¸o xin thanh to¸n
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
15 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
(6). Ng©n hµng më L/C kiÓm tra bé chøng tõ thanh
to¸n.
NÕu thÊy phï hîp víi L/C th× tiÕn hµnh tr¶ tiÒn cho ng-
êi xuÊt khÈu.NÕu thÊy kh«ng phï hîp, ng©n hµng tõ chèi
thanh to¸n vµ tr¶ l¹i bé chøng tõ thanh to¸n cho ngêi xuÊt
khÈu.
(7). Ng©n hµng më L/C ®ßi tiÒn ngêi nhËp khÈu vµ
chuyÓn bé chøng tõ hµng ho¸ cho ngêi nhËp khÈu.
(8). Ngêi nhËp khÈu kiÓm tra bé chøng tõ, nÕu thÊy
phï hîp víi L/C th× hoµn tr¶ tiÒn cho ng©n hµng. NÕu th©ý
kh«ng phï hîp th× cã quyÒn tõ chèi tr¶ tiÒn cho ng©n
hµng.
Nh vËy, ph¬ng thøc tÝn dông th lµ mét ph¬ng thøc
thanh to¸n rÊt chÆt chÏ vÒ mÆt thñ tôc. Trong ph¬ng thøc
nµy, ng©n hµng kh«ng chØ lµ mét trung gian thanh to¸n
mµ cßn lµ ngêi cã nghÜa vô tr¶ tiÒn nhµ xuÊt khÈu trong
thêi gian hiÖu lùc cña L/C víi sè tiÒn tèi ®a b»ng sè tiÒn
cña L/C nÕu nhµ xuÊt khÈu tr×nh ®îc bé chøng tõ thanh
to¸n phï hîp víi néi dung cña L/C. V× vËy ®©y lµ ph¬ng
thøc thanh to¸n ®¶m b¶o ch¾c ch¾n quyÒn lîi cho ngêi
xuÊt khÈu. Nhng l¹i lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn cña
ngêi nhËp khÈu do hä ph¶i ký quü t¹i ng©n hµng ®Ó më
L/C nªn vèn cña nhµ nhËp khÈu bÞ ø ®äng.
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
16 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
(b) Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn( Remittance Transfers)
Lµ ph¬ng thøc thanh to¸n ®¬n gi¶n nhÊt. §ã lµ ph¬ng
thøc mµ ngêi mua yªu cÇu ng©n hµng chuyÓn sè tiÒn
nhËp hµng cho ngêi b¸n ë quèc gia kh¸c theo ph¬ng thøc
vµ ®Þa chØ mµ ngêi mua yªu cÇu. Ph¬ng thøc thanh to¸n
nµy thêng gåm: Thanh to¸n b»ng ®iÖn, b»ng th th«ng qua
hÖ thèng ng©n hµng cña hai níc cã ngêi mua vµ ngêi b¸n.
Ph¬ng thøc nµy cã u ®iÓm lµ thñ tôc ®¬n gi¶n, phÝ thanh
to¸n thÊp, ®îc ¸p dông cho thanh to¸n sè tiÒn nhá.
(c) Ph¬ng thøc ghi sæ( Open account)
Lµ ph¬ng thøc thanh to¸n mµ c¶ ngêi mua vµ ngêi b¸n
cïng më sæ ghi. Theo tho¶ thuËn, ®Þnh kú ngêi mua sÏ
thanh to¸n cho ngêi b¸n vµo tµi kho¶n ®· ®îc më cña ngêi
b¸n. Theo ph¬ng thøc nµy, ngêi mua vµ ngêi b¸n cã quan
hÖ trùc tiÕp víi nhau, kh«ng cã sù tham gia cña ng©n
hµng. Nã thÝch hîp víi h×nh thøc tiªu thô hµng ®æi
hµng( XuÊt khÈu hµng ho¸ ®æi lÊy hµng nhËp khÈu).
(d) Ph¬ng thøc nhê thu( Collection of Payment)
Lµ ph¬ng thøc thanh to¸n mµ ngêi b¸n sau khi giao
hµng xong hoÆc sau khi cung øng mét dÞch vô nµo ®ã cho
ngêi mua, sÏ ph¸t hµnh hèi phiÕu ®Ó ®ßi tiÒn ngêi mua
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
17 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
b»ng c¸ch uû th¸c cho ng©n hµng thu hé sè tiÒn ghi trªn
hèi phiÕu.
- Nhê thu phiÕu tr¬n: Lµ ph¬ng thøc thanh to¸n
trong ®ã ngêi b¸n sau khi ®· giao hµng, ph¸t hµnh hèi
phiÕu nhê ng©n hµng thu hé, cßn c¸c chøng tõ vÒ hµng
ho¸ th× göi trùc tiÕp cho ngêi mua ®Ó nhËn hµng.
- Nhê thu kÌm chøng tõ: Lµ ph¬ng thøc thanh to¸n
trong ®ã ngêi b¸n uû th¸c cho ng©n hµng thu hé tiÒn cña
ngêi mua kh«ng nh÷ng c¨n cø vµo hèi phiÕu mµ cßn c¨n
cø vµo bé chøng tõ mua hµng víi ®iÒu kiÖn ngêi mua tr¶
tiÒn ngay hoÆc chÊp nhËn tr¶ th× ng©n hµng míi trao bé
chøng tõ ®ã ®Ó ngêi mua nhËn hµng.
II. ý nghÜa vµ nhiÖm vô h¹ch to¸n kÕ to¸n nghiÖp
vô nhËp khÈu.
II.1. ý nghÜa
NhËp khÈu lµ ho¹t ®éng kinh doanh phøc t¹p tõ kh©u
ký kÕt hîp ®ång ®Õn kh©u thùc hiÖn hîp ®ång vµ thanh lý
hîp ®ång. Trong ®ã cô thÓ bao gåm c«ng viÖc vËn chuyÓn
vµ giao nhËn hµng hãa, c«ng t¸c thanh to¸n. Nã liªn quan
®Õn nhiÒu yÕu tè trong níc vµ ngoµi níc mµ c¸c doanh
nghiÖp kinh doanh XNK khã cã thÓ kiÓm so¸t mét c¸ch
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
18 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
chÆt chÏ, toµn diÖn ®îc. Do vËy, kÕ to¸n ho¹t ®éng nhËp
khÈu ®ãng vai trß lµ c«ng cô qu¶n lý, phôc vô ®¾c lùc cho
qu¶n trÞ néi bé vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cã
hiÖu qu¶.
KÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng hãa lµ viÖc ghi
chÐp, theo dâi, ph¶n ¸nh, gi¸m ®èc c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
tµi chÝnh ph¸t sinh kÓ tõ khi tiÕn hµnh mua hµng, tr¶ tiÒn
hµng, thanh to¸n c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan cho
®Õn khi hµng ®· ®îc vËn chuyÓn vÒ kho hoÆc ®îc xuÊt
göi b¸n trùc tiÕp. ViÖc tæ chøc hîp lý c«ng t¸c kÕ to¸n
nghiÖp vô nhËp khÈu kh«ng chØ ®¶m b¶o c«ng t¸c qu¶n
lý chÆt chÏ ho¹t ®éng nhËp khÈu mµ cßn gãp phÇn gióp
cho toµn bé hÖ thèng kÕ to¸n cña c¶ doanh nghiÖp vËn
hµnh mét c¸ch nhÞp nhµng ¨n khíp vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao.
II.2. NhiÖm vô
Ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng kinh doanh
kh¸ phøc t¹p, thÓ hiÖn sù vËn ®éng cña tiÒn hµng vµ tµi
s¶n th«ng qua nhiÒu c«ng ®o¹n vµ chÞu ¶nh hëng cña
nhiÒu yÕu tè, kÕ to¸n ®ãng vai trß tÝch cùc ®Ó qu¶n lý
®iÒu hµnh vµ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng ®ã. Muèn ph¸t
huy ®îc vai trß cña m×nh th× kÕ to¸n cÇn ph¶i thùc hiÖn
nh÷ng nhiÖm vô sau:
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
19 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
Thùc hiÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh theo ®óng chuÈn mùc chÕ ®é kÕ to¸n.
Tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c kÕ to¸n trong viÖc x¸c
®Þnh gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu, ph¶n ¸nh ®óng, trung thùc,
hîp lý.
Tæ chøc ghi chÐp mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi vµo c¸c
sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt nghiÖp vô nhËp khÈu hµng
ho¸, nghiÖp vô thanh to¸n mét c¸ch hîp lý, phï hîp víi
®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp. Qua ®ã, thùc
hiÖn kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch,
c¸c h¬p ®ång nhËp khÈu vµ uû th¸c nhËp khÈu.
Thùc hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng chÕ ®é quy ®Þnh vÒ qu¶n
lý tµi chÝnh, tÝn dông, nh÷ng nguyªn t¾c h¹ch to¸n ngo¹i
tÖ trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu, nh»m cung cÊp
c¸c th«ng tin trung thùc, lµm c¬ së cho ban l·nh ®¹o ra
quyÕt ®Þnh hîp lý trong c«ng t¸c qu¶n lý ho¹t ®éng kinh
doanh.
III. H¹ch to¸n tæng hîp nghiÖp vô nhËp khÈu hµng
ho¸ t¹i c¸c doanh nghiÖp kinh doanh XNK.
* Nguyªn t¾c h¹ch to¸n ngo¹i tÖ : Trong
thanh to¸n quèc tÕ, c¸c ®¬n vÞ thêng ph¶i dïng mét lo¹i
tiÒn tÖ nhÊt ®Þnh cña mét níc nµo ®ã. Do ®ã, trong hîp
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
20 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Thu Hång - K8KT3
Lêi më ®Çu
Trong nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nh vò b·o hiÖn nay, kh¸i
niÖm "th¬ng m¹i quèc tÕ " ®· kh«ng cßn xa l¹ ®èi víi bÊt
cø quèc gia nµo. §ã lµ ho¹t ®éng kinh tÕ mang tÝnh quèc
tÕ ho¸, toµn cÇu ho¸, vµ lµ mét ho¹t ®éng mang tÝnh hai
chiÒu chñ yÕu bao gåm ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ nhËp
khÈu hµng ho¸. Th¬ng m¹i quèc tÕ cã vai trß thóc ®Èy s¶n
xuÊt trong mét níc ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy lîi
thÕ so s¸nh cña quèc gia ®ã. §Æc biÖt nã cã thÓ cho phÐp
mét níc nghÌo tµi nguyªn nhng vÉn cã thÓ tiªu dïng rÊt
nhiÒn lo¹i hµng ho¸ kh¸c nhau, cã xuÊt xø tõ rÊt nhiÒu níc
kh¸c nhau, vµ còng cã thÓ cung cÊp cho mét níc chËm
ph¸t triÓn vÒ khoa hoc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó ph¸t triÓn
kinh tÕ.
ViÖt Nam chóng ta hiÖn nay vÉn cßn n»m trong nhãm
c¸c níc nghÌo trªn thÕ giíi. NÒn kinh tÕ cha ph¸t triÓn
m¹nh, tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cßn yÕu kÐm, l¹c hËu
nªn th¬ng m¹i quèc tÕ lµ mét c¬ héi ®Ó ViÖt Nam cã thÓ
tham gia trao ®æi, mua b¸n víi c¸c quèc gia ph¸t
triÓn,thùc hiÖn nhËp khÈu c¸c nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc
thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô s¶n xuÊt, xuÊt khÈu, t¹o ®iÒu
kiÖn thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiªp
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
1 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
ho¸,hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, sím b¾t kÞp c¸c níc ph¸t triÓn
trªn thÕ giíi.
VÊn ®Ò nhËp khÈu hµng ho¸ ®îc ®Æt ra ®èi víi níc ta
hiÖn nay mµ cô thÓ lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong ®ã
chñ yÕu c¸c doanh nghiÖp quèc doanh lµ ph¶i nhËp khÈu
hµng ho¸ sao cho võa nhËp ®óng c¸c mÆt hµng mang
tÝnh c«ng nghÖ cao, hiÖn ®¹i mµ thÞ trêng trong níc ®ang
cÇn chø kh«ng ph¶i nhËp khÈu c¸c hµng ho¸ víi c«ng nghÖ
®· qu¸ cò kü, lçi thêi, l¹c hËu…Víi c¸c mÆt hµng tiªu dïng
th× khi hµng vÒ cã thÓ tiªu thô ®îc ngay, kh«ng bÞ ø
®äng, tån kho, lµm ph¸t sinh chi phÝ b¶o qu¶n, cÊt tr÷…l¹i
võa ®¶m b¶o c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu kh«ng bÞ mÊt c©n
®èi. §©y lµ ®iÒu hÕt søc quan träng. Lµm tèt ®îc ®iÒu
nµy ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i cã biÖn ph¸p qu¶n lý
chÆt chÏ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña m×nh. §iÒu nµy cã
nghÜa lµ doanh nghiÖp lu«n cÇn cã nh÷ng th«ng tin chÝnh
x¸c, trung thùc vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu. Trong nh÷ng
th«ng tin ®ã, th«ng tin do bé phËn kÕ to¸n cung cÊp ®îc
coi lµ nh÷ng th«ng tin quan träng, ®Çy ®ñ vµ h÷u Ých
nhÊt. H¹ch to¸n kÕ to¸n lµ c«ng cô qu¶n lý h÷u hiÖu. H¹ch
to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu sÏ lµ c«ng cô tèt ®Ó
c«ng ty kiÓm tra, kiÓm so¸t, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc
hiÖn h¹n ng¹ch nhËp khÈu, t×nh h×nh thanh tãan vµ c¸c
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
2 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
ho¹t ®éng kh¸c liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh nhËp khÈu, gióp
c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu cã thÓ ®øng v÷ng trªn
thÞ trêng.
HiÖn nay, Bé tµi chÝnh ®· ban hµnh 10 chuÈn mùc kÕ
to¸n míi, h¬n n÷a thùc tÕ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp
khÈu còng ph¸t sinh nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p cã liªn quan
®Õn viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n. Do vËy, c¸c doanh nghiÖp cÇn
ph¶i thêng xuyªn cËp nhËt, ®iÒu chØnh ®Ó ngµy cµng hoµn
thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n sao cho võa ®¶m b¶o thùc
hiÖn ®óng chuÈn mùc, chÕ ®é kÕ to¸n míi, võa ®¸p øng
kÞp thêi nh÷ng ®ßi hái cña thùc tiÔn ho¹t ®éng.
C«ng ty xuÊt nhËp khÈu thñ c«ng mü nghÖ (Artexport)
lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc, chuyªn thùc hiÖn xuÊt khÈu
c¸c mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ truyÒn thèng, ®ång thêi
thùc hiÖn nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc, thiÕt bÞ
phôc vô cho s¶n xuÊt trong níc. Trong nh÷ng n¨m qua,
ho¹t ®éng nhËp khÈu cña C«ng ty ®· lu«n hoµn thµnh vµ
hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch Bé th¬ng m¹i giao cho.
Doanh thu tõ viÖc b¸n hµng nhËp khÈu chiÕm tû träng
kh«ng nhá trong tæng doanh thu, gãp phÇn t¹o ra lîi nhuËn
cho c«ng ty. NhiÖm vô h¹ch to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp
khÈu hµng ho¸ ®îc ®Æt ra hÕt søc quan träng nh»m qu¶n
lý chÆt chÏ ngay tõ kh©u ®Çu cña ho¹t ®éng nhËp khÈu
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
3 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
cña C«ng ty, ®¶m b¶o phï hîp víi chÝnh s¸ch nhËp khÈu cã
chän läc cña Nhµ níc.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña ho¹t ®éng nhËp
khÈu vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu
hµng ho¸ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Qua thêi gian thùc tËp
t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu thñ c«ng mü nghÖ, nªn em ®·
chän ®Ò tµi :
"KÕ to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu
hµng ho¸ t¹i c«ng ty xuÊt nhËp khÈu thñ c«ng
mü nghÖ - Hµ Néi" cho khãa luËn tèt nghiÖp cña
m×nh.
KÕt cÊu cña khãa luËn ngoµi phÇn më ®Çu, phÇn kÕt
luËn, th× khãa luËn gåm cã 3 ch¬ng chÝnh:
Ch¬ng I : Mét sè vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n
nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp
kinh doanh XNK.
Ch¬ng II : Thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu
hµng ho¸ t¹i c«ng ty xuÊt nhËp khÈu thñ c«ng mü nghÖ.
Ch¬ng III : Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn kÕ
to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ t¹i c«ng ty xuÊt nhËp
khÈu thñ c«ng mü nghÖ.
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
4 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
CH¦¥NG I
Mét sè vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô
nhËp khÈu hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp kinh
doanh xuÊt nhËp khÈu(XNK)
I. Ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ
hiÖn nay .
I.1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng nhËp khÈu
hµng ho¸
I.1.1. Kh¸i niÖm.
Ho¹t ®éng kinh doanh XNK lµ mét bé phËn cña lÜnh
vùc lu th«ng quèc tÕ, lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng
trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi. Ho¹t ®éng kinh doanh XNK
chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong nÒn kinh tÕ cña mäi
quèc gia nh»m ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ trêng tiªu
thô hµng ho¸ XNK, nh»m ®¸p øng nhu c©ï s¶n xuÊt, tiªu
dïng trong níc. Nh vËy cã thÓ hiÓu ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ
ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i th¬ng mµ hµng ho¸ dÞch vô
®îc quèc gia nµy mua cña quèc gia kh¸c.
Cßn theo mét sè nhµ kinh tÕ th× nhËp khÈu lµ mét ho¹t
®éng cña th¬ng m¹i quèc tÕ nh»m bï ®¾p nh÷ng hµng
ho¸,vËt t, nguyªn liÖu trong níc kh«ng cã hoÆc s¶n xuÊt
cha ®ñ hoÆc s¶n xuÊt kÐm hiÖu qu¶ (PTS Vò Ph¹m QuyÕt
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
5 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
Th¾ng - Kinh tÕ ®èi ngo¹i ViÖt Nam, néi dung, biÖn ph¸p,
hiÖu qu¶).
Ho¹t ®éng nhËp khÈu cña níc ta hiÖn nay thùc chÊt lµ
ho¹t ®éng cña th¬ng nh©n ViÖt Nam víi th¬ng nh©n níc
ngoµi.
I.1.2. §Æc ®iÓm
Ho¹t ®éng nhËp khÈu bao gåm c¸c ®Æc ®iÓm chñ
yÕu sau:
(1). Thêi gian lu chuyÓn hµng ho¸: Thêi gian lu chuyÓn
cña hµng ho¸ nhËp khÈu bao giê còng dµi h¬n so víi lu
chuyÓn hµng ho¸ trong néi ®Þa do ph¶i thùc hiªn 2 giai
®o¹n mua hµng vµ b¸n hµng. Cô thÓ lµ mua hµng ho¸ cña
níc ngoµi b¸n cho thÞ trêng néi ®Þa. Do ®ã ®Ó x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu, ta thêng chØ
x¸c ®Þnh khi hµng ho¸ nhËp khÈu ®· lu©n chuyÓn ®îc mét
vßng hay khi ®· thùc hiÖn xong 1 th¬ng vô ngo¹i th¬ng .
(2). Hµng ho¸ kinh doanh: Hµng ho¸ kinh doanh nhËp
khÈu bao gåm nhiÒu lo¹i nhng chñ yÕu vÉn lµ nh÷ng mÆt
hµng mµ trong níc cha cã, cha s¶n xuÊt ®îc hoÆc cha ®¸p
øng ®îc nhu cÇu vÒ sè lîng, chÊt lîng vµ thÞ hiÕu nh hµng
t liÖu s¶n xuÊt, hµng tiªu dïng …
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
6 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
(3). Thêi ®iÓm giao nhËn hµng vµ thêi ®iÓm thanh
to¸n: thêi ®iÓm giao nhËn hµng nhËp khÈu vµ thêi ®iÓm
thanh to¸n thêng kh«ng trïng nhau mµ cã kho¶ng c¸ch
dµi .
(4). Ph¬ng thøc thanh to¸n: Ph¬ng thøc thanh to¸n
®îc sö dông chñ yÕu trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp
khÈu lµ ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng thÎ tÝn dông( Letter
of credit-L/C). Ngoµi ra, c¸c ph¬ng thøc kh¸c còng ®îc sö
dông trong giao dÞch thanh to¸n nh ph¬ng thøc chuyÓn
tiÒn (remittance), ph¬ng thøc ghi sæ hay më tµi kho¶n
(Open account), hay ph¬ng thøc nhê thu (collection of
payment)…
(5). TËp qu¸n ph¸p luËt : Hai bªn mua, b¸n cã quèc
tÞch kh¸c nhau, ph¸p luËt kh¸c nhau, tËp qu¸n kinh doanh
kh¸c nhau. Do vËy, ph¶i tu©n thñ luËt kinh doanh còng
nh tËp qu¸n kinh doanh cña tõng níc vµ luËt th¬ng m¹i
quèc tÕ
I.2.Vai trß ho¹t ®éng nhËp khÈu.
NhËp khÈu cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn s¶n xuÊt vµ
kinh doanh th¬ng m¹i v× qua ho¹t ®éng nhËp khÈu nã cã
thÓ cung cÊp cho nÒn kinh tÕ nh÷ng hµng hãa, nh÷ng
nguyªn vËt liÖu chÝnh phôc vô cho s¶n xuÊt…
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
7 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
Thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së vËt chÊt
kü thuËt, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, ®Èy m¹nh c«ng
nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
NhËp khÈu ®ång thêi bæ sung nh÷ng mÆt mÊt c©n
®èi cña nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o mét sù ph¸t triÓn c©n ®èi
vµ æn ®Þnh, khai th¸c ®Õn møc tèi ®a mäi tiÒm n¨ng
cña nÒn kinh tÕ.
NhËp khÈu t¸c ®éng ®Õn sù ®æi míi trang thiÕt bÞ vµ
c«ng nghÖ nhê ®ã mµ cã thÓ t¨ng n¨ng suÊt, gi¶m gi¸
thµnh vµ mang l¹i hÖ sè lîi nhuËn cao.
NhËp khÈu gãp phÇn c¶i thiÖn n©ng cao ®êi sèng cña
nh©n d©n. NhËp khÈu võa tho¶ m·n nhu cÇu cña nh©n
d©n vÒ hµng tiªu dïng, võa ®¶m b¶o ®Çu vµo cho s¶n
xuÊt, t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho ngêi lao ®éng.
NhËp khÈu cã vai trß tÝch cùc thóc ®Èy xuÊt khÈu,
gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, t¹o
®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó hµng ViÖt Nam xuÊt khÈu ra níc
ngoµi.
Më réng kh¶ n¨ng tiªu dïng cña mét níc, cho phÐp tiªu
dïng mét lîng hµng ho¸ nhiÒu h¬n møc s¶n xuÊt trong níc.
Xo¸ bá sù ®éc quyÒn cña c¸c doanh nghiÖp trong níc.
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
8 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
Lµ cÇu nèi gi÷a nÒn kinh tÕ thÞ trêng néi ®Þa víi nÒn
kinh tÕ thÞ trêng quèc tÕ, gãp phÇn ph¸t huy lîi thÕ so
s¸nh cña ®Êt níc.
NhËp khÈu lµm t¨ng kh¶ n¨ng tiªu thô, ®a d¹ng ho¸
mÆt hµng, chñng lo¹i, quy c¸ch cho phÐp tho¶ m·n tèt
h¬n nhu cÇu trong níc. NhËp khÈu t¨ng cêng sù chuyÓn
giao c«ng nghÖ t¹o ra sù ph¸t triÓn vît bËc cña nÒn s¶n
xuÊt x· héi, tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ vµ thêi gian. §ång thêi
nhËp khÈu còng t¹o ra sù c¹nh tranh gi÷a hµng néi vµ
hµng nhËp khÈu, tøc lµ t¹o ra ®éng lùc buéc c¸c nhµ s¶n
xuÊt trong níc ph¶i kh«ng ngõng v¬n lªn, thóc ®Èy s¶n
xuÊt trong níc.
I.3. C¸c h×nh thøc nhËp khÈu.
Cã rÊt nhiÒu c¸c h×nh thøc nhËp khÈu kh¸c nhau nh
nhËp khÈu trùc tiÕp, nhËp khÈu uû th¸c, nhËp khÈu liªn
doanh, nhËp khÈu hµng ®æi hµng nhËp khÈu t¸i xuÊt.
Song lùa chän h×nh thøc nhËp khÈu nµo lµ do mçi doanh
nghiÖp tù quyÕt ®Þnh lùa chän sao cho phï hîp víi ®iÒu
kiÖn kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh ®Ó thu ®îc
nh÷ng kÕt qu¶ cao nhÊt.
Trong thùc tÕ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu, c¸c
nhµ nhËp khÈu thêng tiÕn hµnh chñ yÕu theo hai h×nh
thøc lµ : nh©p khÈu trùc tiÕp vµ nhËp khÈu uû th¸c.
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
9 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
I.3.1 NhËp khÈu trùc tiÕp :
Ho¹t ®éng nhËp khÈu trùc tiÕp lµ ho¹t ®éng nhËp
khÈu ®éc lËp cña mét doanh nghiÖp kinh doanh nhËp khÈu
trªn c¬ së nghiªn cøu kü thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ,
tÝnh to¸n chÝnh x¸c chi phÝ, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh
doanh nhËp khÈu, tu©n thñ ®óng chÝnh s¸ch luËt ph¸p
quèc gia vµ luËt quèc tÕ. §èi víi h×nh thøc nµy, doanh
nghiÖp kinh doanh nhËp khÈu trùc tiÕp lµm c¸c ho¹t ®éng
t×m kiÕm ®èi t¸c, ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång …vµ ph¶i
bá vèn ®Ó tæ chøc kinh doanh nhËp khÈu.
*§Æc ®iÓm:
Chñ thÓ thùc hiÖn hµnh vi mua b¸n trong ho¹t ®éng
nhËp khÈu cã quèc tÞch kh¸c nhau vµ ®èi tîng mua b¸n
còng ®îc di chuyÓn tõ quèc gia nµy sang quèc gia kh¸c.
ThÞ trêng nhËp khÈu réng lín phøc t¹p, khã kiÓm so¸t,
®ång tiÒn thanh to¸n lµ ®éng tiÒn ngo¹i tÖ m¹nh, hµng
ho¸ ph¶i vËn chuyÓn qua biªn giíi, c¶ khÈu.
Khi sö dông h×nh thøc nµy, c¸c doanh nghiÖp kinh
doanh nhËp khÈu ph¶i hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi
c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. §Ó nhËp khÈu trùc
tiÕp, doanh nghiÖp chÞu mäi chi phÝ giao dÞch, nghiªn cøu
thÞ trêng, giao nhËn, lu kho, tiªu thô hµng ho¸, nép thuÕ…
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
10 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
ChÝnh v× vËy, c¸c doanh nghiÖp cÇn thËn träng xem xÐt
vµ c©n nh¾c tríc khi tiÕn hµnh kinh doanh.
§é rñi ro cña ho¹t ®éng nhËp khÈu trùc tiÕp cao h¬n
h×nh thøc nhËp khÈu uû th¸c nhng l¹i cã thÓ ®¹t lîi
nhuËn cao h¬n. Khi tiÕn hµnh nhËp khÈu trùc tiÕp, doanh
nghiÖp chØ lËp mét hîp ®ång víi bªn níc ngoµi cßn hîp
®ång b¸n hµng trong níc sÏ ®îc lËp sau khi hµng vÒ.
I.3.2 NhËp khÈu uû th¸c.
NhËp khÈu uû th¸c lµ ho¹t ®éng kinh doanh h×nh
thµnh gi÷a mét doanh nghiÖp trong nuíc cã vèn vµ ngo¹i
tÖ vµ cã nhu cÇu nhËp khÈu mét sè lo¹i hµng ho¸ nhng
kh«ng cã quyÒn hay còng kh«ng cã kinh nghiÖm tham gia
vµo nhËp khÈu trùc tiÕp ®· uû th¸c cho doanh nghiÖp cã
chøc n¨ng trùc tiÕp giao dÞch ngo¹i th¬ng tiÕn hµnh nhËp
khÈu theo yªu cÇu cña m×nh. Bªn nhËn uû th¸c ph¶i tiÕn
hµnh ®µm ph¸n víi níc ngoµi ®Ó lµm thñ tôc nhËp khÈu
hµng theo yªu c©ï cña bªn uû th¸c vµ ®îc nhËn mét phÇn
thï lao gäi lµ phÝ uû th¸c.
*§Æc ®iÓm:
Doanh nghiÖp trùc tiÕp nhËp khÈu (bªn nhËn uû th¸c)
kh«ng ph¶i bá vèn, kh«ng ph¶i xin h¹n ng¹ch (nÕu cã ),
kh«ng ph¶i nghiªn cøu thÞ trêng tiªu thô hµng nhËp khÈu
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
11 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
mµ chØ ®øng ra ®¹i diÖn cho bªn uû th¸c ®Ó t×m vµ
giao dÞch víi b¹n hµng níc ngoµi.
C¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu trùc tiÕp ph¶i lËp hai hîp
®ång, mét hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ víi bªn níc ngoµi,
mét hîp ®ång víi bªn uû th¸c.
Khi tiÕn hµnh nhËp khÈu uû th¸c, doanh nghiÖp nhËn
uû th¸c chØ tÝnh kim ng¹ch nhËp khÈu chø kh«ng ®îc tÝnh
doanh sè, kh«ng ®îc tÝnh doanh thu.
I.4. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n trong kinh doanh
nhËp khÈu:
Mäi kho¶n chi tr¶ ph¸t sinh gi÷a c¸c chñ thÒ thanh
to¸n cña c¸c níc ®îc diÔn ra th«ng qua mét quy tr×nh xö
lý kü thuËt c¸c giÊy tê thanh to¸n, ®îc gäi lµ ph¬ng thøc
thanh to¸n. Trong bÊt kú hîp ®ång ngo¹i th¬ng nµo, c¸c
bªn xuÊt nhËp khÈu ®Òu ph¶i tho¶ thuËn ¸p dông mét ph-
¬ng thøc thanh to¸n cô thÓ. Tõ ®ã ®iÒu kiÖn vÒ ph¬ng
thøc thanh to¸n sÏ ®iÒu chØnh c¸c quyÒn h¹n vµ tr¸ch
nhiÖm cña mçi bªn liªn quan. Ph¬ng thøc thanh to¸n lµ
®iÒu kiÖn quan träng bËc nhÊt trong ho¹t ®éng mua b¸n
th¬ng m¹i. Ph¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ trong ngo¹i th-
¬ng l¹i cµng quan träng vµ phøc t¹p h¬n c¶. Trong bu«n
b¸n ngêi ta cã thÓ lùa chän nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n
kh¸c nhau ®Ó thu tiÒn hoÆc tr¶ tiÒn, nhng xÐt cho cïng
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
12 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
viÖc lùa chän ph¬ng thøc thanh to¸n nµo còng ph¶i xuÊt
ph¸t tõ yªu cÇu cña ngêi b¸n lµ thu tiÒn nhanh, ®óng, ®ñ
vµ tõ yªu cÇu cña ngêi mua lµ nhËp hµng ®óng sè lîng,
chÊt lîng vµ ®óng h¹n.
C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n c¬ b¶n thêng dïng trong
kinh doanh xuÊt nhËp khÈu bao gåm:
a. Ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng th tÝn dông( Letter of
credit)
b. Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn (remitance Transfers)
c. Ph¬ng thøc ghi sæ (open account)
d. Ph¬ng thøc nhê thu (collection of payment )
*Ph¬ng thøc nhê thu phiÕu tr¬n (clean collection)
*ph¬ng thøc nhê thu kÌm chøng tõ (Documentary
collection)
a. Ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng th tÝn dông( Letter
of credit)
Ph¬ng thøc tÝn dông th lµ mét sù tho¶ thuËn trong ®ã
mét ng©n hµng (Ng©n hµng më th tÝn dông - isuing bank)
theo yªu cÇu cña mét kh¸ch hµng (Ngêi ®Ò nghÞ më th
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
13 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
tÝn dông - applicant ) sÏ tr¶ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho
mét ngêi kh¸c (Ngêi hëng lîi sè tiÒn cña th tÝn dông-
beneficiary ) hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu do ngêi nµy ký
ph¸t trong ph¹m vi sè tiÒn ®ã khi ngêi nµy xuÊt tr×nh cho
ng©n hµng mét bé chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi nh÷ng
quy ®Þnh ®Ò ra trong th tÝn dông.
*Quy tr×nh thanh to¸n:
(2)
Ng©n hµng më L/C (5) Ng©n hµng th«ng
b¸o L/C
(6)
(1) (7) (8) (6) (5) (3)
Ngêi nhËp khÈu (4) Ngêi xuÊt khÈu
(1). Ngêi nhËp khÈu lµm ®¬n xin më th tÝn dông (
letter of credit) göi tíi ng©n hµng më L/C cho ngêi xuÊt
khÈu hëng.
(2). C¨n cø vµo giÊy xin më L/C, ng©n hµng më
L/C sÏ lËp mét L/C vµ chuyÓn cho ng©n hµng th«ng b¸o
L/C.
(3). Ng©n hµng th«ng b¸o L/C.
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
14 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
Sau khi nhËn ®îc L/C chuyÓn ®Õn ng©n hµng th«ng
b¸o cho nhµ xuÊt khÈu biÕt néi dung cña L/C:
*NÕu L/C më b»ng th th× ng©n hµng th«ng b¸o
chuyÓn b¶n gèc L/C cho ngêi xuÊt khÈu.
*NÕu L/C më b»ng ®iÖn th× ng©n hµng th«ng b¸o
ph¶i chuyÓn nguyªn v¨n bøc ®iÖn cña m×nh vÒ L/C vÒ
L/C ®ã cho ngêi xuÊt khÈu.
(4). Giao hµng.
Sau khi nhËn ®îc L/C ngêi xuÊt khÈu ph¶i kiÓm tra kü
nh÷ng néi dung ghi trong L/C, ®èi chiÕu víi c¸c tho¶ thuËn
trong hîp ®ång ngo¹i th¬ng. NÕu thÊy phï hîp vµ khíp
®óng th× tiÕn hµnh giao hµng. ngîc l¹i, nÕu thÊy cha phï
hîp, cã néi dung cÇn söa ®æi hoÆc bæ sung th× ph¶i
®iÖn th«ng b¸o nh÷ng néi dung ®ã ®Õn tËn ngêi nhËp
khÈu. NÕu ngêi nhËp khÈu ®iÖn tr¶ lêi ®ång ý th× nh÷ng
néi dung söa ®æi, bæ sung míi cã hiÖu lùc thi hµnh.
(5). Yªu cÇu thanh to¸n cña ngêi xuÊt khÈu:
Sau khi hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng, ngêi xuÊt
khÈu lËp bé chøng tõ thanh to¸n theo yªu cÇu cña L/C,
xuÊt tr×nh cho ng©n hµng më L/C th«ng qua ng©n hµng
th«ng b¸o xin thanh to¸n
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
15 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
(6). Ng©n hµng më L/C kiÓm tra bé chøng tõ thanh
to¸n.
NÕu thÊy phï hîp víi L/C th× tiÕn hµnh tr¶ tiÒn cho ng-
êi xuÊt khÈu.NÕu thÊy kh«ng phï hîp, ng©n hµng tõ chèi
thanh to¸n vµ tr¶ l¹i bé chøng tõ thanh to¸n cho ngêi xuÊt
khÈu.
(7). Ng©n hµng më L/C ®ßi tiÒn ngêi nhËp khÈu vµ
chuyÓn bé chøng tõ hµng ho¸ cho ngêi nhËp khÈu.
(8). Ngêi nhËp khÈu kiÓm tra bé chøng tõ, nÕu thÊy
phï hîp víi L/C th× hoµn tr¶ tiÒn cho ng©n hµng. NÕu th©ý
kh«ng phï hîp th× cã quyÒn tõ chèi tr¶ tiÒn cho ng©n
hµng.
Nh vËy, ph¬ng thøc tÝn dông th lµ mét ph¬ng thøc
thanh to¸n rÊt chÆt chÏ vÒ mÆt thñ tôc. Trong ph¬ng thøc
nµy, ng©n hµng kh«ng chØ lµ mét trung gian thanh to¸n
mµ cßn lµ ngêi cã nghÜa vô tr¶ tiÒn nhµ xuÊt khÈu trong
thêi gian hiÖu lùc cña L/C víi sè tiÒn tèi ®a b»ng sè tiÒn
cña L/C nÕu nhµ xuÊt khÈu tr×nh ®îc bé chøng tõ thanh
to¸n phï hîp víi néi dung cña L/C. V× vËy ®©y lµ ph¬ng
thøc thanh to¸n ®¶m b¶o ch¾c ch¾n quyÒn lîi cho ngêi
xuÊt khÈu. Nhng l¹i lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn cña
ngêi nhËp khÈu do hä ph¶i ký quü t¹i ng©n hµng ®Ó më
L/C nªn vèn cña nhµ nhËp khÈu bÞ ø ®äng.
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
16 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
(b) Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn( Remittance Transfers)
Lµ ph¬ng thøc thanh to¸n ®¬n gi¶n nhÊt. §ã lµ ph¬ng
thøc mµ ngêi mua yªu cÇu ng©n hµng chuyÓn sè tiÒn
nhËp hµng cho ngêi b¸n ë quèc gia kh¸c theo ph¬ng thøc
vµ ®Þa chØ mµ ngêi mua yªu cÇu. Ph¬ng thøc thanh to¸n
nµy thêng gåm: Thanh to¸n b»ng ®iÖn, b»ng th th«ng qua
hÖ thèng ng©n hµng cña hai níc cã ngêi mua vµ ngêi b¸n.
Ph¬ng thøc nµy cã u ®iÓm lµ thñ tôc ®¬n gi¶n, phÝ thanh
to¸n thÊp, ®îc ¸p dông cho thanh to¸n sè tiÒn nhá.
(c) Ph¬ng thøc ghi sæ( Open account)
Lµ ph¬ng thøc thanh to¸n mµ c¶ ngêi mua vµ ngêi b¸n
cïng më sæ ghi. Theo tho¶ thuËn, ®Þnh kú ngêi mua sÏ
thanh to¸n cho ngêi b¸n vµo tµi kho¶n ®· ®îc më cña ngêi
b¸n. Theo ph¬ng thøc nµy, ngêi mua vµ ngêi b¸n cã quan
hÖ trùc tiÕp víi nhau, kh«ng cã sù tham gia cña ng©n
hµng. Nã thÝch hîp víi h×nh thøc tiªu thô hµng ®æi
hµng( XuÊt khÈu hµng ho¸ ®æi lÊy hµng nhËp khÈu).
(d) Ph¬ng thøc nhê thu( Collection of Payment)
Lµ ph¬ng thøc thanh to¸n mµ ngêi b¸n sau khi giao
hµng xong hoÆc sau khi cung øng mét dÞch vô nµo ®ã cho
ngêi mua, sÏ ph¸t hµnh hèi phiÕu ®Ó ®ßi tiÒn ngêi mua
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
17 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
b»ng c¸ch uû th¸c cho ng©n hµng thu hé sè tiÒn ghi trªn
hèi phiÕu.
- Nhê thu phiÕu tr¬n: Lµ ph¬ng thøc thanh to¸n
trong ®ã ngêi b¸n sau khi ®· giao hµng, ph¸t hµnh hèi
phiÕu nhê ng©n hµng thu hé, cßn c¸c chøng tõ vÒ hµng
ho¸ th× göi trùc tiÕp cho ngêi mua ®Ó nhËn hµng.
- Nhê thu kÌm chøng tõ: Lµ ph¬ng thøc thanh to¸n
trong ®ã ngêi b¸n uû th¸c cho ng©n hµng thu hé tiÒn cña
ngêi mua kh«ng nh÷ng c¨n cø vµo hèi phiÕu mµ cßn c¨n
cø vµo bé chøng tõ mua hµng víi ®iÒu kiÖn ngêi mua tr¶
tiÒn ngay hoÆc chÊp nhËn tr¶ th× ng©n hµng míi trao bé
chøng tõ ®ã ®Ó ngêi mua nhËn hµng.
II. ý nghÜa vµ nhiÖm vô h¹ch to¸n kÕ to¸n nghiÖp
vô nhËp khÈu.
II.1. ý nghÜa
NhËp khÈu lµ ho¹t ®éng kinh doanh phøc t¹p tõ kh©u
ký kÕt hîp ®ång ®Õn kh©u thùc hiÖn hîp ®ång vµ thanh lý
hîp ®ång. Trong ®ã cô thÓ bao gåm c«ng viÖc vËn chuyÓn
vµ giao nhËn hµng hãa, c«ng t¸c thanh to¸n. Nã liªn quan
®Õn nhiÒu yÕu tè trong níc vµ ngoµi níc mµ c¸c doanh
nghiÖp kinh doanh XNK khã cã thÓ kiÓm so¸t mét c¸ch
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
18 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
chÆt chÏ, toµn diÖn ®îc. Do vËy, kÕ to¸n ho¹t ®éng nhËp
khÈu ®ãng vai trß lµ c«ng cô qu¶n lý, phôc vô ®¾c lùc cho
qu¶n trÞ néi bé vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cã
hiÖu qu¶.
KÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng hãa lµ viÖc ghi
chÐp, theo dâi, ph¶n ¸nh, gi¸m ®èc c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
tµi chÝnh ph¸t sinh kÓ tõ khi tiÕn hµnh mua hµng, tr¶ tiÒn
hµng, thanh to¸n c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan cho
®Õn khi hµng ®· ®îc vËn chuyÓn vÒ kho hoÆc ®îc xuÊt
göi b¸n trùc tiÕp. ViÖc tæ chøc hîp lý c«ng t¸c kÕ to¸n
nghiÖp vô nhËp khÈu kh«ng chØ ®¶m b¶o c«ng t¸c qu¶n
lý chÆt chÏ ho¹t ®éng nhËp khÈu mµ cßn gãp phÇn gióp
cho toµn bé hÖ thèng kÕ to¸n cña c¶ doanh nghiÖp vËn
hµnh mét c¸ch nhÞp nhµng ¨n khíp vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao.
II.2. NhiÖm vô
Ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng kinh doanh
kh¸ phøc t¹p, thÓ hiÖn sù vËn ®éng cña tiÒn hµng vµ tµi
s¶n th«ng qua nhiÒu c«ng ®o¹n vµ chÞu ¶nh hëng cña
nhiÒu yÕu tè, kÕ to¸n ®ãng vai trß tÝch cùc ®Ó qu¶n lý
®iÒu hµnh vµ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng ®ã. Muèn ph¸t
huy ®îc vai trß cña m×nh th× kÕ to¸n cÇn ph¶i thùc hiÖn
nh÷ng nhiÖm vô sau:
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
19 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD
Khãa luËn tèt nghiÖp Lª
Thu Hång - K8KT3
Thùc hiÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh theo ®óng chuÈn mùc chÕ ®é kÕ to¸n.
Tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c kÕ to¸n trong viÖc x¸c
®Þnh gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu, ph¶n ¸nh ®óng, trung thùc,
hîp lý.
Tæ chøc ghi chÐp mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi vµo c¸c
sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt nghiÖp vô nhËp khÈu hµng
ho¸, nghiÖp vô thanh to¸n mét c¸ch hîp lý, phï hîp víi
®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp. Qua ®ã, thùc
hiÖn kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch,
c¸c h¬p ®ång nhËp khÈu vµ uû th¸c nhËp khÈu.
Thùc hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng chÕ ®é quy ®Þnh vÒ qu¶n
lý tµi chÝnh, tÝn dông, nh÷ng nguyªn t¾c h¹ch to¸n ngo¹i
tÖ trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu, nh»m cung cÊp
c¸c th«ng tin trung thùc, lµm c¬ së cho ban l·nh ®¹o ra
quyÕt ®Þnh hîp lý trong c«ng t¸c qu¶n lý ho¹t ®éng kinh
doanh.
III. H¹ch to¸n tæng hîp nghiÖp vô nhËp khÈu hµng
ho¸ t¹i c¸c doanh nghiÖp kinh doanh XNK.
* Nguyªn t¾c h¹ch to¸n ngo¹i tÖ : Trong
thanh to¸n quèc tÕ, c¸c ®¬n vÞ thêng ph¶i dïng mét lo¹i
tiÒn tÖ nhÊt ®Þnh cña mét níc nµo ®ã. Do ®ã, trong hîp
ViÖn ®¹i häc Më - Hµ
20 néi
Khoa kinh tÕ vµ QTKD