Khóa luận thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu vận chuyển bằng container đƣờng biển tại công ty tnhh vận tải quốc tế và hậu cần palm

  • 85 trang
  • file .pdf
Thành phố Hồ Chí Minh – 2017
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Ngành
Thƣơng mại quốc tế
Đề tài
Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả
quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu vận
chuyển bằng container đƣờng biển tại Công
ty TNHH vận tải quốc tế và hậu cần Palm
Giảng viên hướng dẫn
Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
Sinh viên
NGUYỄN THỊ LINH TRANG
MSSV: 84011300797
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian khoảng thực tập ở Công ty TNHH vận tải quốc tế và hậu cần
Palm, đến nay, tôi có thể hoàn thành đề tài của mình là nhờ công lớn ở sự giúp đỡ, hƣớng dẫn
góp ý nhiệt tình của quý thầy cô trƣờng Đại học Quốc tế Sài Gòn và các thành viên công ty.
Trƣớc hết, tôi muốn gửi lời cám ơn đến toàn thể giáo viên, cán bộ nhân viên nhà
trƣờng Đại học Quốc tế Sài Gòn, nơi đã tạo điều kiện và cơ hội cho tôi đƣợc học tập, nghiên
cứu nắm vững đƣợc những kiến thức làm nền tảng cho quá trình thực tập cũng nhƣ quá trình
làm việc, công tác sau này. Trong đó, đặc biệt gửi lời cám ơn đến thầy Nguyễn Mỹ Chƣơng
giảng viên trƣờng Đại học Quốc tế Sài Gòn, là ngƣời thầy đã tận tình hƣớng dẫn và giải đáp
những thắc mắc còn vƣớng phải trong quá trình thực hiện đề tài này.
Tiếp theo đó, tôi xin cảm ơn toàn thể cán bộ, nhân viên Công ty TNHH vận tải quốc tế
và hậu cần Palm đã tin tƣởng giao việc và hƣớng dẫn tận tình cho tôi, để tôi có những kinh
nghiệm thực tiễn công tác cho bản thân, đƣợc vận dụng những hiểu biết lý thuyết đƣợc học ở
trƣờng vào thực tiễn công việc công ty và khám phá năng lực của bản thân.
Tôi xin chân thành cảm ơn đến tất cả những ngƣời đã tạo cơ hội, giúp đỡ tôi hoàn
thành quá trình thực tập và đề tài này. Tôi đã có những trải nghiệm thực tế và những kinh
nghiệm hữu ích để vận dụng vào công việc trong tƣơng lai.
Kính chúc thầy Th.S Nguyễn Mỹ Chƣơng dồi dào sức khỏe.
Kính chúc Công Ty TNHH vận tải quốc tế và hậu cần Palm ngày càng phát triển và thịnh
vƣợng.
TPHCM, ngày tháng năm 2017
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 i
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN
...........................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
TP HCM, ngày tháng năm 2017
Giáo viên hƣớng dẫn
Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 ii
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN
...........................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
TP HCM, ngày tháng năm 2017
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 iii
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 4.1: Cơ cấu nhân sự của công ty Palm Logistics ........................................................ 29
Bảng 4.2: Kết quả kinh doanh của công ty theo cấu dịch vụ từ năm 2014 - 2016 ............ 30
Bảng 4.3: Kết quả kinh doanh của Công ty theo phƣơng thức vận tải giai đoạn 2014 –
2015........................................................................................................................................... 31
Bảng 4.4: Kết quả kinh doanh của công ty Palm Logistics Việt Nam từ năm 2014 –
2016........................................................................................................................................... 32
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 iv
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
DANH MỤC HÌNH ẢNH
Hình 4.1: Sơ đồ bộ máy Công ty TNHH vận tải quốc tế và hậu cần Palm ........................ 25
Hình 4.2: Tỷ Trọng số ngƣời thuộc các phòng chức năng của công ty .............................. 29
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 v
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................................i
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN ..................................................................... ii
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN .................................................................... iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU ......................................................................................................iv
DANH MỤC HÌNH ẢNH ......................................................................................................... v
MỤC LỤC.................................................................................................................................vi
CHƢƠNG 1: PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................ 1
1.1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................................ 1
1.2. Mục tiêu của đề tài ..................................................................................................... 2
1.3. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................................... 3
1.4. Bố cục của đề tài ......................................................................................................... 3
CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN .............................................................................................. 5
2.1. Khái niệm về giao nhận (Freight Forwarding) và ngƣời giao nhận (Freight
Forwarder)............................................................................................................................. 5
2.1.1 Đặc trƣng của ngƣời giao nhận ....................................................................... 7
2.1.2 Trách nhiệm đối với khách hàng ..................................................................... 9
2.1.3 Trách nhiệm đối với hải quan ........................................................................ 10
2.2. Dịch vụ giao nhận hàng hóa nhập khẩu vận chuyển bằng container đƣờng biển
tại Việt Nam ......................................................................................................................... 15
CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................................... 17
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 vi
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
3.1. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu ................................................................................ 17
3.1.1. Phƣơng pháp phi thực nghiệm ...................................................................... 17
3.1.2. Phƣơng pháp tiếp cận thu thập thông tin ..................................................... 17
3.2. Phƣơng pháp phân tích/xử lý dữ liệu ..................................................................... 18
3.2.1. Phƣơng pháp nghiên cứu tài liệu ................................................................... 18
3.2.2. Phƣơng pháp phân tích tổng hợp .................................................................. 19
3.2.3. Phƣơng pháp so sánh ...................................................................................... 20
CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.............................................................................. 21
4.1. Giới thiệu về Công ty ............................................................................................... 21
4.1.1. Mục đích thành lập công ty ............................................................................ 21
4.1.2. Quá trình hình thành và phát triển của công ty .......................................... 22
4.1.3. Chức năng, nhiệm vụ và phạm vi hoạt động của Công ty........................... 22
4.1.3.1. Chức năng .................................................................................................... 22
4.1.3.2. Nhiệm vụ ...................................................................................................... 23
4.1.3.3. Phạm vi hoạt động ...................................................................................... 24
4.1.4. Cơ cấu tổ chức và tình hình nhân sự............................................................. 25
4.1.4.1. Sơ đồ bộ máy công ty .................................................................................. 25
4.1.4.2. Nhiệm vụ và chức năng của phòng ban .................................................... 26
4.1.4.3. Tình hình nhân sự ....................................................................................... 28
4.1.5. Kết quả hoạt động của Công ty từ năm 2014 - 2016 .................................... 30
4.1.5.1. Theo cơ cấu dịch vụ .................................................................................... 30
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 vii
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
4.1.5.2. Theo phƣơng thức vận tải .......................................................................... 31
4.1.5.3. Kết quả hoạt động kinh doanh từ năm 2014 – 2016 ................................ 32
4.2. Phân tích thực trạng hoạt động quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu vận
chuyển bằng container đƣờng biển tại Công ty TNHH vận tải quốc tế và hậu cần
Palm .................................................................................................................................... 32
4.2.1. Phân tích thực trạng quy trình giao nhận .................................................... 32
4.2.1.1. Giai đoạn chuẩn bị chứng từ và chuẩn bị nhận hàng .............................. 33
4.2.1.2. Giai đoạn nhận hàng và giao hàng cho nhà nhập khẩu .......................... 43
4.2.1.3. Giai đoạn quyết toán chi phí giao nhận và tập hợp chứng từ................. 49
4.2.2. Những ƣu điểm và hạn chế của quy trình .................................................... 50
4.2.2.1. Ƣu điểm........................................................................................................ 50
4.2.2.2. Hạn chế ........................................................................................................ 50
CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ......................................................................... 52
5.1. Kết luận .................................................................................................................... 52
5.2. Các giải pháp ........................................................................................................... 53
5.2.1. Giải pháp trong việc kiểm tra và áp mã HS hàng hóa ................................. 53
5.2.2. Giải pháp trong việc chuẩn bị, kiểm tra chứng từ và khai báo hải quan .. 54
5.2.3. Giải pháp đầu tƣ phát triển nguồn vốn ......................................................... 55
5.2.4. Giải pháp đầu tƣ phát triển cơ sở hạ tầng, phƣơng tiện vận tải ................ 56
5.2.5. Giải pháp kiểm tra container ......................................................................... 57
5.2.6. Giải pháp nguồn nhân lực, nâng cao chất lƣợng dịch vụ giao nhận .......... 59
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 viii
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
5.3. Các kiến nghị ............................................................................................................ 60
5.3.1. Đối với Nhà nƣớc ............................................................................................ 60
5.3.2. Đối với doanh nghiệp ...................................................................................... 62
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 63
PHỤ LỤC ................................................................................................................................. 64
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 ix
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
CHƢƠNG 1: PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Xu thế quốc tế hóa thƣơng mại đã liên kết các quốc gia có chế độ chính trị khác nhau
thành một thị trƣờng thống nhất, sự phát triển của nền kinh tế thế giới đã đạt tới mức biên
giới các quốc gia chỉ còn ý nghĩa về mặt hành chính. Cùng với quá trình hội nhập vào nền
kinh tế khu vực và thế giới, hoạt động xuất nhập khẩu của nƣớc ta không ngừng phát triển.
Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa
tháng 2/2017 đạt hơn 55,66 tỷ USD, tăng mạnh 19,5%, tƣơng ứng tăng gần 9,08 tỷ USD so
với cùng kỳ năm 2016. Trong tháng 2/2017 xuất khẩu đạt kim ngạch gần 13,11 tỷ USD, giảm
8,6% so với tháng trƣớc. Tính đến hết 2 tháng/2017 xuất khẩu cả nƣớc đạt gần 27,43 tỷ USD,
tăng 15,8% so với cùng kỳ năm trƣớc. Nhập khẩu trong tháng 2/2017 đạt gần 15,15 tỷ USD,
tăng 14,9% so với tháng trƣớc, qua đó đƣa kim ngạch nhập khẩu trong 2 tháng/2017 đạt hơn
28,23 tỷ USD, tăng 23,3% so với cùng kỳ năm trƣớc. Thông qua con đƣờng ngoại thƣơng,
các quốc gia đƣợc gắn kết với nhau, hàng hóa đƣợc lƣu chuyển từ nƣớc này đến nƣớc khác.
Nhƣng đồng thời sự gia tăng của ngoại thƣơng đã đặt ra nhiều vấn đề mới trong nhiệm vụ
vận tải hàng hóa, đặc biệt vận tải quốc tế. Cùng với hoạt động vận tải nội địa và vận tải quốc
tế, hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu đã trở thành một khâu hết sức quan trọng
trong dây chuyền vận tải hàng hóa, nó không chỉ tạo điều kiện thúc đẩy, mở rộng buôn bán
mà còn góp phần đáng kể vào hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu.
Có thể nói, vận tải tàu biển là chất xúc tác thúc đẩy nền kinh tế quốc gia phát triển và
mở rộng hợp tác về kinh tế, về quan hệ chính trị và giao lƣu văn hóa xã hội. Trong đó, hoạt
động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng container đƣờng biển mặc dù còn
rất non trẻ song đã chứng tỏ đƣợc tầm quan trọng trong việc thúc đẩy thƣơng mại quốc tế
giữa các quốc gia. Hoàn thiện công tác giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đƣờng biển
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 1
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
là một yếu tố quan trọng để phát triển kinh tế xã hội, nó không thể tách rời quá trình phát
triển của nền kinh tế Việt Nam với khu vực và cả thế giới.
Từ thực tế trên, Công ty TNHH vận tải quốc tế và hậu cần Palm (Palm Logistics) đã
đƣợc hình thành. Công ty chuyên cung cấp dịch vụ làm thủ tục hải quan, dịch vụ giao nhận
hàng hóa xuất nhập khẩu trong nƣớc và quốc tế bằng đƣờng biển, đƣờng hàng không, đƣờng
bộ, môi giới hàng hải và dịch vụ đại lý. Hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu tại
công ty là một chuỗi các bƣớc quy trình nghiệp vụ nối tiếp nhau và mỗi phƣơng thức vận tải
khác nhau lại có một quy trình giao nhận khác nhau. Mỗi quy trình giao nhận có những ƣu
điểm và hạn chế nhất định, nó tác động trực tiếp tới hiệu quả làm việc và sự phát triển của
Công ty. Sau một thời gian ngắn thực tập ở Công ty, đƣợc sự quan tâm giúp đỡ của các thành
viên tại Công ty, kết hợp với những kiến thức đã đƣợc học ở trƣờng tôi nhận thức đƣợc vai
trò quan trọng của hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng container
đƣờng biển đối với sự hoạt động và phát triển của Công ty. Vì vậy, tôi đã quyết định chọn đề
tài nghiên cứu với nội dung: “Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả quy trình giao
nhận hàng hóa nhập khẩu vận chuyển bằng container đường biển tại Công ty TNHH vận
tải quốc tế và hậu cần Palm (Palm Logistics)”.
1.2. Mục tiêu của đề tài
- Tìm hiểu về Công ty TNHH vận tải quốc tế và hậu cần Palm (Palm Logistics);
- Nghiên cứu về thực trạng quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển
bằng container đƣờng biển đƣợc diễn ra tại Công ty TNHH vận tải quốc tế và hậu cần Palm
(Palm Logistics), nhằm rút ra những ƣu điểm và hạn chế của quy trình. Từ đó, đƣa ra các giải
pháp và kiến nghị để nâng cao hiệu quả quy trình này.
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 2
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
1.3. Phạm vi nghiên cứu
- Về thời gian: Đề tài nghiên cứu thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả quy trình
giao nhận hàng hóa nhập khẩu vận chuyển bằng container đƣờng biển tại Công ty TNHH vận
tải quốc tế và hậu cần Palm (Palm Logistics) từ năm 2013 đến nay.
- Về không gian: Đề tài nghiên cứu thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả quy
trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu vận chuyển bằng container đƣờng biển tại Công ty
TNHH vận tải quốc tế và hậu cần Palm (Palm Logistics).
- Về nội dung: Đề tài nghiên cứu thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả quy trình
giao nhận hàng hóa nhập khẩu vận chuyển bằng container đƣờng biển Công ty TNHH vận tải
quốc tế và hậu cần Palm (Palm Logistics).
1.4. Bố cục của đề tài
Ngoài phần mở đầu, các phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, danh mục bảng,
danh mục hình ảnh, đề tài đƣợc gồm bốn chƣơng:
Chƣơng 1: Phần mở đầu
Trình bày về mục đích, lý do chọn đề tài, phạm vi nghiên cứu đề tài, mục tiêu của đề
tài và bố cục tóm tắt đề tài nhằm giới thiệu sơ lƣợc về những vấn đề liên quan đến quy trình
giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng container đƣờng biển.
Chƣơng 2: Cơ sở lý luận
Trình bày về: khái niệm về giao nhận và ngƣời giao nhận, dịch vụ giao nhận hàng hóa
nhập khẩu vận chuyển bằng container đƣờng biển tại Việt Nam, quy trình giao nhận hàng hóa
xuất nhập khẩu bằng đƣờng biển.
Chƣơng 3: Phƣơng pháp nghiên cứu
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 3
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
Trình bày phƣơng pháp thu thập dữ liệu và phƣơng pháp phân tích, xử lý dữ liệu đƣợc
tác giả sử dụng trong đề tài.
Chƣơng 4: Kết quả nghiên cứu
Giới thiệu một số thông tin về Công ty sinh viên thực tập và nghiên cứu đề tài nhƣ:
tên, lịch sử hình thành và phát triển, quá trình hoạt động, bộ máy tổ chức... và phân tích thực
trạng quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu vận chuyển bằng container đƣờng biển tại
Công ty Palm Logistics.
Chƣơng 5: Kết luận và kiến nghị
Tóm tắt đề tài, đƣa ra một số giải pháp và kiến nghị với doanh nghiệp, với Nhà nƣớc
nhằm nâng cao hiệu quả quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng
container đƣờng biển Công ty TNHH vận tải quốc tế và hậu cần Palm (Palm Logistics).
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 4
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN
2.1. Khái niệm về giao nhận (Freight Forwarding) và ngƣời
giao nhận (Freight Forwarder)
Sự mở rộng giao lƣu, hợp tác thƣơng mại giữa các nƣớc đã khiến cho việc giao nhận
hàng hóa ngày càng có vai trò quan trọng. Điều này đƣợc thể hiện ở:
- Giao nhận tạo điều kiện cho hàng hoá lƣu thông nhanh chóng, an toàn và tiết kiệm
mà không có sự tham gia hiện diện của ngƣời gửi cũng nhƣ ngƣời nhận vào tác nghiệp;
- Giao nhận giúp cho ngƣời chuyên chở đẩy nhanh tốc độ quay vòng của các phƣơng
tiện vận tải, tận dụng đƣợc một cách tối ƣu và có hiệu quả dung tích và tải trọng của các
phƣơng tiện vận tải, các công cụ vận tải, cũng nhƣ các phƣơng tiện hỗ trợ khác;
- Giao nhận làm giảm giá thành hàng hoá xuất nhập khẩu;
- Giao nhận cũng giúp các nhà xuất nhập khẩu giảm bớt các chi phí không cần thiết
nhƣ chi phí xây dựng kho hàng bến bãi của ngƣời giao nhận hay do ngƣời giao nhận thuê,
giảm chi phí đào tạo nhân công.
Giao nhận hàng hoá quốc tế là một bộ phận cấu thành quan trọng của buôn bán quốc
tế, là một khâu không thể thiếu đƣợc trong quá trình lƣu thông nhằm đƣa hàng hoá từ nơi sản
xuất đến nơi tiêu dùng. Giao nhận hàng hóa đƣợc định nghĩa nhƣ là bất kỳ loại dịch vụ nào
liên quan đến vận chuyển, gom hàng, lƣu kho, bốc xếp, đóng gói hay phân phối hàng hóa
cũng nhƣ các dịch vụ tƣ vấn hay có liên quan đến các dịch vụ trên, kể cả các vấn đề hải quan,
mua bảo hiểm, thanh toán, thu thập chứng từ liên quan đến hàng hoá.
Giao nhận hàng hoá là hành vi thƣơng mại, theo đó ngƣời làm dịch vụ giao nhận hàng
hoá nhận hàng từ ngƣời gửi, tổ chức vận chuyển, lƣu kho, lƣu bãi, làm các thủ tục giấy tờ và
các dịch vụ khác có liên quan để giao hàng cho ngƣời nhận theo sự uỷ thác của chủ hàng, của
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 5
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
ngƣời vận tải hoặc của ngƣời giao nhận khác. Nói một cách ngắn gọn, giao nhận hàng hóa là
tập hợp những nghiệp vụ, thủ tục có liên quan đến quá trình vận tải nhằm thực hiện việc di
chuyển hàng hóa từ nơi gửi hàng (ngƣời gửi hàng) đến nơi nhận hàng (ngƣời nhận hàng).
Ngƣời giao nhận có thể làm các dịch vụ một cách trực tiếp hoặc thông qua đại lý và
thuê dịch vụ của ngƣời thứ ba khác. Nhƣ vậy, dịch vụ giao nhận là một dịch vụ liên quan đến
quá trình vận tải nhằm tổ chức việc vận chuyển hàng hoá từ nơi gửi hàng đến nơi nhận hàng.
Trƣớc kia, việc giao nhận có thể do ngƣời gửi hàng (nhà xuất khẩu) ngƣời nhận hàng
(nhà nhập khẩu) hay do ngƣời chuyên chở đảm nhiệm và tiến hành. Tuy nhiên, cùng với sự
phát triển của buôn bán quốc tế, phân công lao động quốc tế với mức độ và qui mô chuyên
môn hoá ngày càng cao, giao nhận cũng dần dần đƣợc chuyên môn hóa, do các tổ chức, các
nghiệp đoàn giao nhận chuyên nghiệp tiến hành và giao nhận đã chính thức trở thành một
nghề.
Ngƣời giao nhận hàng hóa là ngƣời thực hiện các dịch vụ giao nhận theo sự uỷ thác
của khách hàng hoặc ngƣời chuyên chở. Nói cách khác, ngƣời kinh doanh các dịch vụ giao
nhận hàng hóa gọi là ngƣời giao nhận. Ngƣời giao nhận có thể là chủ hàng (khi anh ta tự
đứng ra thực hiện các công việc giao nhận cho hàng hoá của mình), là chủ tàu (khi chủ tàu
thay mặt ngƣời chủ hàng thực hiện các dịch vụ giao nhận), công ty xếp dỡ hay kho hàng hoặc
ngƣời giao nhận chuyên nghiệp hay bất kỳ một ngƣời nào khác thực hiện dịch vụ đó.
Theo điều 167 Luật thƣơng mại quy định, ngƣời giao nhận có những quyền và nghĩa
vụ sau đây:
- Nguời giao nhận đƣợc hƣởng tiền công và các khoản thu nhập hợp lý khác;
- Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình theo hợp đồng;
- Trong quá trình thực hiện hợp đồng, nếu có lý do chính đáng vì lợi ích của khách
hàng thì có thể thực hiện khác với chỉ dẫn của khách hàng, nhƣng phải thông báo ngay cho
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 6
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
khách hàng;
- Sau khi ký kết hợp đồng, nếu thấy không thể thực hiện đƣợc chỉ dẫn của khách hàng
thì phải thông báo cho khách hàng để xin chỉ dẫn thêm.
Liên đoàn quốc tế các Hiệp hội giao nhận FIATA qui định: “Ngƣời giao nhận là ngƣời
lo toan để hàng hoá đƣợc chuyên chở theo hợp đồng uỷ thác và hành động vì lợi ích của
ngƣời uỷ thác mà bản thân anh ta không phải là ngƣời chuyên chở. Ngƣời giao nhận cũng
đảm nhận thực hiện mọi công việc liên quan đến hợp đồng giao nhận nhƣ bảo quản, lƣu kho
trung chuyển, làm thủ tục hải quan, kiểm tra hàng hoá...”
2.1.1 Đặc trƣng của ngƣời giao nhận
- Ngƣời giao nhận hoạt động theo hợp đồng uỷ thác ký với chủ hàng và bảo vệ lợi ích
của ngƣời chủ hàng;
- Ngƣời giao nhận lo liệu vận tải nhƣng không phải là ngƣời chuyên chở. Anh ta cũng
có thể có phƣơng tiện vận tải, có thể tham gia chuyên chở nhƣng đối với với hàng hoá, anh ta
chỉ là ngƣời giao nhận ký hợp đồng uỷ thác giao nhận, không phải là ngƣời chuyên chở;
- Cùng với việc tổ chức vận tải ngƣời giao nhận còn làm nhiều việc khác trong phạm
vi uỷ thác của chủ hàng để đƣa hàng từ nơi này đến nơi khác theo những điều khoản đã cam
kết.
Khởi đầu ngƣời giao nhận chỉ làm đại lý thực hiện một số công việc do các nhà xuất
nhập khẩu uỷ thác, thay mặt cho họ nhƣ xếp dỡ, lƣu kho hàng hoá, làm thủ tục hải quan, lo
liệu vận tải nội địa, làm thủ tục thanh toán tiền hàng... Sau này, do sự mở rộng của thƣơng
mại quốc tế và sự phát triển của các phƣơng thức vận tải phạm vi dịch vụ giao nhận đã đƣợc
mở rộng thêm. Ngày nay, ngƣời giao nhận không chỉ làm các thủ tục hải quan hoặc thuê tàu
mà còn cung cấp dịch vụ trọn gói về toàn bộ quá trình vận tải và phân phối hàng hoá.
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 7
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
Khi mới ra đời, vai trò truyền thống của ngƣời giao nhận chỉ thể hiện ở trong nƣớc.
Hầu hết, các hoạt động của ngƣời giao nhận đều chỉ diễn ra trong đất nƣớc họ. Tại đó, ngƣời
giao nhận tham gia vào các hoạt động xuất nhập khẩu bằng một việc hoàn tất thủ tục hải quan
cho hàng hoá vào nƣớc nhập khẩu với vai trò là một môi giới hải quan. Mặt khác, ngƣời giao
nhận hoàn tất thủ tục hải quan cho hàng hoá xuất khẩu và dành chỗ cho hàng trong vận tải
quốc tế hoặc lƣu cƣớc với hãng tàu với chi phí cho ngƣời xuất khẩu hoặc nhập khẩu chịu tuỳ
thuộc vào điều kiện thƣơng mại (Incoterms) đƣợc chọn trong hợp đồng mua bán. Tại một số
nƣớc nhƣ Pháp, Mỹ hoạt động của ngƣời giao nhận yêu cầu phải có giấy phép làm môi giới
hải quan. Khi ngƣời giao nhận đóng vai trò đại lý, nhiệm vụ của anh ta chủ yếu là do khách
hàng qui định. Những nhiệm vụ này thƣờng đƣợc quy định trong luật tập tục về đại lý hoặc
luật dân sự về uỷ quyền.
Quyền hạn của ngƣời của ngƣời giao nhận khi đóng vai trò là đại lý theo điều kiện
kinh doanh tiêu chuẩn quy ƣớc chung của Liên đoàn quốc tế các hiệp hội giao nhận (FIATA-
Federation Internationale des Associations de Transitaires et Assimiles), ngƣời giao nhận có
quyền:
- Tự do lựa chọn ngƣời ký hợp đồng phụ và tuỳ ý quyết định sử dụng những phƣơng
tiện và tuyến đƣờng vận tải thông thƣờng;
- Cầm giữ hàng hoá để đảm bảo đƣợc thanh toán những khoản tiền khách hàng nợ.
Mặc dù ngƣời giao nhận có các quyền của ngƣời đại lý đối với chủ của mình, nhƣng
quyền này không thực sự đủ để bảo vệ cho họ trong thực tế giao nhận hiện đại ngày nay. Vì
lý do đó, tốt hơn hết là ngƣời giao nhận nên giao dịch theo những điều kiện và điều khoản đã
biết và những điều kiện kinh doanh tiêu chuẩn của các hiệp hội giao nhận quốc gia. Nghĩa vụ
của ngƣời giao nhận với tƣ cách là đại lý. Theo điều kiện kinh doanh tiêu chuẩn quy ƣớc
chung của FIATA, ngƣời giao nhận phải:
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 8
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD: Th.S NGUYỄN MỸ CHƢƠNG
- Thực hiện sự uỷ thác của khách hàng với một sự quan tâm hợp lý nhằm bảo vệ lợi
ích của khách hàng;
- Tổ chức và lo liệu vận chuyển hàng hoá đƣợc uỷ thác theo sự chỉ dẫn của khách
hàng.
2.1.2 Trách nhiệm đối với khách hàng
- Ngƣời giao nhận phải chịu trách nhiệm đối với khách hàng về những mất mát hoặc
hƣ hỏng vật chất về hàng hoá nếu mất mát hoặc hƣ hỏng là do lỗi của anh ta hoặc ngƣời làm
ngƣời làm công của anh ta. Mặc dù theo những điều kiện kinh doanh tiêu chuẩn, ngƣời giao
nhận không phải chịu trách nhiệm về những tổn thất hoặc hậu quả gián tiếp nhƣng ngƣời giao
nhận nên bảo hiểm cả nhũng rủi ro đó vì khách hàng vẫn có thể khiếu nại;
- Ngƣời giao nhận phải chịu chách nhiệm đối với khách hàng về những lỗi lầm về
nghiệp vụ nhƣ: ngƣời giao nhận hoặc ngƣời làm công của anh ta có thể có lỗi lầm hoặc sơ
suất không phải do cố ý nhƣng gây thiệt hại về tài chính cho khách hàng của mình.
Ví dụ:
+ Giao hàng trái với chỉ dẫn: giao hàng không đúng nhƣ chỉ dẫn của khách hàng;
+ Quên mua bảo hiểm mà khách hàng đã có chỉ thị mua;
+ Sai sót khi làm thủ tục hải quan gây nên chậm trễ về khai hải quan hoặc gây tổn thất
cho khách hàng;
+ Gửi hàng sai địa chỉ: chuyển hàng đến sai địa điểm;
+ Tái xuất hàng mà không tuân theo những thủ tục cần thiết để xin hoàn thuế gây thiệt
hại cho khách hàng, không thông báo hoặc thông báo không kịp thời cho ngƣời nhận hàng về
thời gian giao hàng, giao hàng mà không thu tiền của chủ hàng;
+ Giao hàng thiếu mà không có giám định của hải quan hoặc của Vinacontrol.
NGUYỄN THỊ LINH TRANG 84011300797 9