Kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu - phải trả tại công ty tnhh kỹ thuật xây dựng đăng phong

  • 106 trang
  • file .docx
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
Mục Lục
Trang
PHẦN I....................................................................................................................1
LỜI MỞ ĐẦU.........................................................................................................1
1.Tính cấp thiết của đề tài .....................................................................................1
2.Tình hình nghiên cứu .........................................................................................2
3. Mục đich nghiên cứu .........................................................................................3
3.1. Mục tiêu chung ............................................................................................. 3
3.2. Mục tiêu cụ thể ............................................................................................. 3
4. Nhiệm vụ nghiên cứu .........................................................................................3
5. Phƣơng pháp nghiên cứu ..................................................................................3
5.1. Phương pháp thu thập số liệu...................................................................... 3
5.2. Phương pháp phân tích số liệu .................................................................... 4
6. Dự kiến kết quả nghiên cứu ..............................................................................4
PHẦN II ..................................................................................................................5
NỘI DUNG .............................................................................................................5
CHƢƠNG I.............................................................................................................5
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN VÀ CÁC KHOẢN
PHẢI THU KHÁCH HÀNG, PHẢI TRẢ NGƢỜI BÁN...................................5
1.1. Tổng quan về Kế toán vốn bằng tiền ............................................................5
1.1.1. Khái niệm vốn bằng tiền .......................................................................... 5
1.1.2. Phân loại vốn bằng tiền theo hình thức tồn tại ...................................... 5
1.1.2.1 Tiền Việt Nam .................................................................................... 5
1.1.2.2 Ngoại tệ ............................................................................................. 5
1.1.2.3. Vàng bạc, kim khí quý, đá quý ......................................................... 5
1.1.3. Phân loại vốn bằng tiền theo trạng thái tồn tại ..................................... 6
SVTT: Dương Thị Hồng i MSSV: 109.403.1052
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
1.1.3.1. Tiền tại quỹ ....................................................................................... 6
1.1.3.2. Tiền gửi ngân hàng .......................................................................... 6
1.1.3.3. Tiền đang chuyển ............................................................................. 6
1.1.4. Đặc điểm và nhiệm vụ của kế toán vốn bằng tiền ................................. 6
1.1.4.1. Đặc điểm vốn bằng tiền.................................................................... 6
1.1.4.2. Nhiệm vụ của kế toán vốn bằng tiền ................................................ 6
1.1.5. Quy định của kế toán vốn bằng tiền và của từng loại tiền ................... 7
1.1.5.1. Vốn bằng tiền ................................................................................... 7
1.1.5.2 Từng loại tiền cụ thể.......................................................................... 8
a. Tiền mặt .................................................................................................... 8
b. Tiền gửi ngân hàng .................................................................................. 8
c. Tiền đang chuyển...................................................................................... 9
1.1.6. Thủ tục quản lý từng loại tiền ................................................................. 9
1.1.6.1 Tiền mặt ............................................................................................. 9
1.1.6.2. Tiền gửi ngân hàng .......................................................................... 9
1.1.6.3.Tiền đang chuyển ............................................................................ 10
1.2. Kế toán Vốn bằng tiền ......................................................................... 10
1.2.1. Tiền mặt tại quỹ...................................................................................... 10
1.2.1.1. Tiền Việt Nam Đồng tại quỹ ........................................................... 10
a. Chứng từ sử dụng ................................................................................... 10
b. Tài khoản sử dụng .................................................................................. 10
c. Sổ kế toán chi tiết .................................................................................... 10
1.2.1.2.Tiền mặt ngoại tệ tại quỹ ................................................................. 13
1.2.1.3.Vàng bạc Kim khí đá quý tại quỹ..................................................... 15
1.2.2. Kế toán tiền gửi ngân hàng.................................................................... 15
a.Chứng từ .................................................................................................. 16
SVTT: Dương Thị Hồng ii MSSV: 109.403.1052
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
b.Tài khoản sử dụng: ................................................................................. 16
c. Sổ kế toán chi tiết .................................................................................... 16
1.2.2.1.Tiền gửi Ngân hàng bằng Việt Nam đồng....................................... 17
1.2.2.2. Tiền gửi Ngân hàng bằng ngoại tệ................................................. 18
1.2.3. Kế toán tiền đang chuyển ...................................................................... 19
1.3 Kế toán nợ phải thu khách hàng, phải trả ngƣời bán ................................22
1.3.1. Kế toán nợ phải thu khách hàng ........................................................... 22
a. Nguyên tắc hạch toán ............................................................................ 22
b. Chứng từ ................................................................................................ 23
c. Ghi sổ chi tiết .......................................................................................... 23
d. Nguyên tắc quản lý các khoản nợ phải thu ......................................... 23
1.3.2. Kế Toán nợ phải trả ............................................................................... 26
a. Nguyên tắc hạch toán ............................................................................ 26
b. Chứng từ sử dụng .................................................................................. 27
c. Tài khoản sử dụng ................................................................................. 27
d. Phƣơng pháp kế toán ........................................................................ 27
1.3.3. Kế toán Phải trả ngƣời lao động ........................................................... 30
CHƢƠNG 2 ..........................................................................................................33
PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG KẾ TOÁN VỐN BẰNG
TIỀN VÀ THANH TOÁN NỢ TẠI CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT XÂY
DỰNG ĐĂNG PHONG .....................................................................................33
2.1.GIỚI THIỆU TỔNG QUÁT VỀ CÔNG TY TNHH KT XÂY DỰNG
ĐĂNG PHONG ....................................................................................................33
2.1.1.Lịch sử hình thành và phát triển Công ty TNHH KT Xây Dựng Đăng
Phong ................................................................................................................. 33
2.1.2. Đặc điểm sản xuất và tổ chức kinh doanh ........................................... 34
2.1.2.1. Lĩnh vực hoạt động, ngành nghề kinh doanh ................................. 34
2.1.2.2. Nhiệm vụ và quyền hạn .................................................................. 35
SVTT: Dương Thị Hồng iii MSSV: 109.403.1052
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
2.1.2.3. Quy mô hoạt động của Công ty TNHH Kỹ Thuật Xây Dựng Đăng
Phong.................................................................................................................. 35
2.1.2.4. Quá trình sản xuất kinh doanh ....................................................... 35
2.1.3. Tồ chức bộ máy quản lý của Công ty ................................................... 36
2.1.3.1 Cơ cấu bộ máy quản lý.................................................................... 36
2.1.3.2. Chức năng nhiệm vụ của các bộ phận trong Công ty .................... 37
a. Hội đồng thành viên ............................................................................... 37
b. Giám Đốc Công ty................................................................................... 37
c. Phòng tổ chức Hành chính .................................................................... 38
d. Phòng kỹ thuật kế hoạch ........................................................................ 38
e. Phòng kế toán ......................................................................................... 38
2.1.4. Đặc điểm tổ chức công tác kế toán........................................................ 39
2.1.4.1. Tổ chức bộ máy kế toán.................................................................. 39
2.1.4.2.Bộ máy kế toán trong công ty .......................................................... 39
a. Sơ đồ bộ máy Kế toán trong công ty ...................................................... 40
b.Chức năng và nhiệm vụ của từng bộ phận ............................................ 40
2.1.4.3. Hình thức kế toán đang áp dụng .................................................... 42
a. Hình thức kế toán Nhật ký chung ..................................................... 42
b. Trình tự ghi sổ như sau ..................................................................... 43
2.1.4.4. Hệ thống TK sử dụng ..................................................................... 44
2.1.4.5. Các phương pháp kế toán cơ bản đã thực hiện ............................. 44
a.Nguyên tắc ghi nhận các khoản tiền và các khoản tương đương tiền . 44
b. Nguyên tắc ghi nhận hàng tồn kho ....................................................... 45
c. Phương pháp tính khấu hao .................................................................. 45
SVTT: Dương Thị Hồng iv MSSV: 109.403.1052
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
2.2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN VÀ THANH
TOÁN NỢ TẠI CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT XÂY DỰNG ĐĂNG
PHONG .................................................................................................................46
2.2.1. Kế toán tiền mặt ..................................................................................... 46
2.2.1.1. Công tác quản lý ............................................................................ 46
2.2.1.2. Phương pháp hạch toán ................................................................. 48
2.2.2. Kế toán tiền gửi ngân hàng.................................................................... 50
2.2.2.1. Công tác quản lý ............................................................................ 50
2.2.2.2. Phương pháp hạch toán ................................................................. 52
2.2.3. Kế toán nợ phải thu khách hàng ........................................................... 54
2.2.3.1. Công tác quản lý ............................................................................ 54
2.2.3.2 Phương pháp hạch toán .................................................................. 55
2.2.4 Kế toán nợ phải trả ngƣời bán ............................................................... 57
2.2.4.1. Công tác quản lý ............................................................................ 57
2.2.4.2. Phương pháp hạch toán ................................................................. 58
2.2.5. Kế toán phải trả cho ngƣời lao động .................................................... 60
2.2.5.1. Công tác quản lý ............................................................................ 60
2.2.5.2. Phương pháp hạch toán ................................................................. 61
CHƢƠNG 3 ..........................................................................................................63
GIÁI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TRONG CÔNG TÁC KẾ TOÁN
VỐN BẰNG TIỀN VÀ PHẢI THU, PHẢI TRẢ TẠI CÔNG TY TNHH KỸ
THUẬT XÂY DỰNG ĐĂNG PHONG ..............................................................63
3.1. Nhận xét .........................................................................................................63
3.1.1.Ƣu điểm .................................................................................................... 63
3.1.2. Nhƣợc điểm ............................................................................................. 67
3.1.2.1 Về kế toán các khoản phải thu khách hàng ..................................... 68
.................. 70
3.2. Giải Pháp .......................................................................................................70
SVTT: Dương Thị Hồng v MSSV: 109.403.1052
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
3.2.1. Đối với kế toán các khoản phải thu khách hàng ................................. 70
3.2.2 Đối với kế toán các khoản phải trả ngƣời bán...................................... 73
3.2.3. Đối với khoản phải trả ngƣời lao động................................................. 76
................. 78
........................................................................79
..................................... 80
3.3.2. Việc phân tích báo cáo ........................................................................... 80
3.3.3 .Việc nguồn nhân lực của công ty .......................................................... 81
KẾT LUẬN...........................................................................................................81
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................83
SVTT: Dương Thị Hồng vi MSSV: 109.403.1052
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
Bảng 2.1: Sổ Quỹ Tiền mặt ......................................................................................... a
Bảng 2.2: Sổ cái Tài khoản tiền mặt tại quỹ ...............................................................b
Bảng 2.3: Sổ chi tiết tài khoản tiền mặt tại quỹ .......................................................... c
Bảng 2.4: Sổ cái Tài khoản tiền gửi ngân hàng (VNĐ) ..............................................d
Bảng 2.5: Sổ chi tiết tài khoản tiền gửi Ngân hàng Quân Đội (VNĐ) ....................... e
Bảng 2.6: Sổ chi tiết tài khoản tiền gửi ngân hàng Đầu Tư & Phát triển Việt Nam
(BIDV) ........................................................................................................................ f
Bảng 2.7: Sổ cái tài khoản phải thu khách hàng .........................................................h
Bảng 2.8: Sổ chi tiết tài khoản phải thu khách hàng : (ĐTSG) ...................................i
Bảng 2.9: Sổ cái Tài khoản phải trả khách hàng..........................................................j
Bảng 2.10: Sổ chi tiết tài khoản phải trả nhà cung cấp (Ltrang) ................................k
Bảng 2.11: Sổ chi tiết phải trả khách nhà cung cấp (DUYHUNG) .............................l
Bảng 2.12: Sổ cái tài khoản phải trả người lao động .................................................m
Bảng 2.13: Sổ chi tiết tài khoản các khoản phải trả người lao động...........................n
Sơ Đồ 1.1 : Sơ đồ kế toán tiền mặt (VNĐ) ...............................................................12
Sơ đồ 1.2: Sơ đồ kế toán tiền mặt ( ngoại tệ) ............................................................14
Sơ Đồ 1.3: Sơ đồ kế toán tiền gửi Ngân hàng Đồng Việt Nam ................................17
Sơ đồ 1.4: Sơ đồ Kế toán tiền gửi ngân hàng bằng ngoại tệ .....................................19
Sơ Đồ 1.5: Sơ đồ kế toán tiền đang chuyển ..............................................................20
Sơ Đồ 1.6 : Sơ đồ kế toán phải thu của khách hàng .................................................26
Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức Công ty .............................................................................37
Sơ Đồ 2.2: Sơ đồ tổ chức phòng kế toán tài chính....................................................40
Sơ Đồ 2.3: Sơ đồ hình thức kế toán Nhật Ký Chung ................................................42
Sơ đồ 2.4: Sơ đồ luân chuyển chứng từ thanh toán tiền mặt ....................................48
Sơ đồ 2.5: Sơ đồ luân chuyển chứng từ ngân hàng...................................................51
Sơ đồ 2.6: Sơ đồ theo dõi nợ phải thu của khách hàng .............................................55
Sơ đồ 2.7: Sơ đồ luân chuyển chứng từ các khoản phải trả người bán .....................58
Sơ đồ 2.8: Sơ đồ luân chuyển chứng từ các khoản phải trả người lao động.............61
SVTT: Dương Thị Hồng vii MSSV: 109.403.1052
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
TSCĐ : Tài sản cố định
VNĐ : Việt Nam Đồng
TK : Tài khoản
Thuế GTGT : Thuế giá trị gia tăng
PT : Phiếu thu
PC : Phiếu chi
BN : Báo nợ
BC : Báo có
MB: Ngân Hàng Quân Đội
BIDV: Ngân Hàng Đầu Tư và Phát triển Việt Nam
BHXH: Bảo hiểm xã hội
BHYT: Bảo hiểm y tế
BHTN: Bảo hiểm thất nghiệp
KPCĐ: Kinh Phí công đoàn
NH: Ngọc Hân
DH: Duy Hưng
QL: Quyền Lợi
UNC: Ủy Nhiệm Chi
DN: Doanh Nghiệp
SVTT: Dương Thị Hồng viii MSSV: 109.403.1052
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
PHẦN I
LỜI MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết của đề tài
Vốn bằng tiền là cơ sở, là tiền đề đầu tiên cho một doanh nghiệp hình thành và
tồn tại, là điều kiện cơ bản để doanh nghiệp hoàn thành cũng như thực hiện quá
trình sản xuất kinh doanh của mình. Do đó, quy mô và kết cấu của vốn bằng tiền rất
lớn và phức tạp. Vì vậy, việc sử dụng và quản lý là có ảnh hưởng quyết định đến
hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Nếu hoạt động tài chính tốt DN sẽ ít công nợ, khả năng thanh toán dồi dào và
đảm bảo doanh nghiệp sẽ ít đi chiếm dụng vốn. Ngược lại nếu hoạt động tài chính
kém thì sẽ dẫn đến tình trạng chiếm dụng vốn lẫn nhau, các khoản nợ phải thu, phải
trả sẽ kéo dài. Điều này sẽ không tốt cho DN chủ động về vốn để đảm bảo quá trình
SXKD và mang lại hiệu quả cao.
Mặt khác, kế toán là công cụ để điều hành quản lý các hoạt động về kinh tế và
kiểm tra việc bảo vệ tài sản, sử dụng tiền vốn nhằm đảm bảo quyền chủ động trong
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Trong công tác kế toán của doanh nghiệp chia
ra làm nhiều khâu, nhiều phần hành nhưng giữa chúng có mối quan hệ hữu cơ gắn bó
tạo thành một hệ thống quản lý.
Thực tế ở nước ta trong thời gian qua cho thấy, ở các doanh nghiệp việc sử
dụng vốn đầu tư nói chung và vốn bằng tiền nói riêng còn rất thấp, chưa khai thác
hết hiệu quả và tiềm năng sử dụng vốn trong nền kinh tế thị trường để phục vụ sản
xuất kinh doanh, công tác hạch toán bị buông lỏng kéo dài.
Trong thời kỳ kinh tế khó khăn như hiện nay, lạm phát tăng cao, tỷ giá hối đoái
tăng theo, lãi suất cho vay không giảm, tình hình kinh tế thế giới không mấy khả
quan,...do đó đối với một doanh nghiệp nói chung vấn đề về vốn để hoạt động sản
xuất kinh doanh hiện nay gặp rất nhiều khó khăn. Đối với Công Ty TNHH Kỹ
Thuật Xây Dựng Đăng Phong thì yếu tố này lại càng quan trọng hơn. Là một Công
ty hoạt động trong lĩnh vực Xây dựng, thì Vốn bằng tiền để phục vụ cho việc thanh
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
1
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
toán cho nhà cung cấp ( Nguyên vật liệu, tạm ứng cho nhà thầu phụ, tiền lương
nhân viên….) là rất quan trọng. Do đó, các nghiệp vụ kinh tế phát sinh liên quan
đến thu, chi tiền mặt, công nợ phải thu khách hàng, phải trả người bán là liên tục và
thường xuyên. Giải quyết tốt vấn đề Vốn,Phải thu, phải trả là một cách tích cực để
quản lý nguồn tài chính của Doanh nghiệp.
Nắm vững vốn, khoản phải thu - phải trả nói chung và phải thu khách hàng,
phải trả người bán nói riêng nhằm tránh các hao hụt ngân sách, điều chỉnh tình hình
tài chính, chủ động trong các giao dịch, duy trì tốt các mối quan hệ với đối tác, đảm
bảo không vi phạm pháp luật…phát triển được các mối quan hệ trong và ngoài
doanh nghiệp. Mặt khác, căn cứ vào các khoản phải thu khách hàng, phải trả người
bán cùng với các khoản phải thu phải trả khác ta có thể đánh giá được tình hình tài
chính của doanh nghiệp về khả năng thanh toán và khả năng sử dụng vốn vào hoạt
động kinh doanh đạt hiệu quả như thế nào?
Xuất phát từ yêu cầu mong muốn được nghiên cứu sâu hơn về công tác kế
gắn liền với một đơn vị cụ thể. Trong thời gian thực tập
tại Công ty TNHH Kỹ Thuật Xây Dựng Đăng Phong, em đã chọn đề tài: “ Kế toán
Vốn bằng tiề - ỹ Thuật
Xây Dựng Đăng Phong” để ốt nghiệp.
2.Tình hình nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Vốn bằng tiền là cơ sở, là tiền đề đầu tiên cho một
doanh nghiệp hình thành và tồn tại, là điều kiện cơ bản để doanh nghiệp hoàn thành
cũng như thực hiện quá trình sản xuất kinh doanh của mình. Do đó, quy mô và kết
cấu của vốn bằng tiền rất lớn và phức tạp. Vì vậy, việc sử dụng và quản lý là có ảnh
hưởng quyết định đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Các khoản phải thu, phải trả Phải thu của khách hàng là các khoản nợ phải thu
về tiền bán sản phẩm hàng hoá, cung cấp lao vụ, dịch vụ mà đơn vị chưa thu.
Thông tin kế toán là những thông tin về tính hai mặt của mỗi hiện tượng, mỗi quá
trình : Vốn và nguồn, tăng và giảm ... Mỗi thông tin thu được là kết quả của quá trình
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
2
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
có tính hai mặt : thông tin và kiểm tra. Do đó, việc tổ chức hạch toán vốn bằng tiền là
nhằm đưa ra những thông tin đầy đủ nhất, chính xác nhất về thực trạng và cơ cấu của
vốn bằng tiền, về các nguồn thu và sự chi tiêu trong quá trình kinh doanh, để nhà
quản lý có thể nắm bắt được những thông tin kinh tế cần thiết, đưa ra những quyết
định tối ưu nhất về đầu tư, chi tiêu trong tương lai. Bên cạnh nhiệm vụ kiểm tra các
chứng từ, sổ sách về tình hình lưu chuyển tiền tệ, qua đó chúng ta biết được hiệu quả
kinh doanh của đơn vị mình.
3. Mục đich nghiên cứu
3.1. Mục tiêu chung
Tìm hiểu quá trình xác lập chứng từ, ghi chép sổ sách hạch toán và tính toán để
xác định vốn và thanh toán nợ của công ty. Trên cơ sở đó đề xuất một số biện pháp
nhằm năng cao hiệu quả sử dụng vốn bằng tiền tại Công ty TNHH Kỹ Thuật Xây
Dựng Đăng Phong.
3.2. Mục tiêu cụ thể
Thu thập chứng từ, các sổ sách về các nghiệp vụ phát sinh đến vốn và thanh
toán nợ của Công ty TNHH Kỹ Thuật Xây Dựng Đăng Phong
Tìm hiểu thực trạng công tác kế toán bằng tiền và thanh toán nợ tại Công Ty
TNHH Kỹ Thuật Xây Dựng Đăng Phong.
Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn bằng tiền, phải
thu, phải trả tại Công ty TNHH Kỹ Thuật Xây Dựng Đăng Phong.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
Đi sâu nghiên cứu, tìm hiểu kế toán vốn bằng tiền, các khoản phải thu, phải trả,
nguyên tắc hạch toán
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp thu thập số liệu
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
3
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
+ Số liệu sử dụng trong đề tài được thu thập tại phòng kế toán của Công ty
TNHH Kỹ Thuật Xây Dựng Đăng Phong.
+ Tham khảo thêm số liệu và các tài liệu trên báo chí và tạp chí….
5.2. Phương pháp phân tích số liệu
+ Đề tài sử dụng các phương pháp thống kê mô tả, so sánh biến động và tổng
hợp để phân tích thực trạng.
+ Trên cơ sở đó sử dụng phương pháp suy luận để đề xuất các giải pháp.
6. Dự kiến kết quả nghiên cứu
Với sự hạn chế về kiến thức và thời gian. Nên khi nghiên cứu trong phạm vi
Công ty em chỉ mới dừng lại ở góc độ so sánh, xem xét, đánh giá tổng quan về tình
hình tổ chức công tác kế toán Vốn bằng tiền và - tại
Công ty TNHH Kỹ Thuật Xây Dựng Đăng Phong.
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
4
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
PHẦN II
NỘI DUNG
CHƢƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN VÀ CÁC KHOẢN PHẢI
THU KHÁCH HÀNG, PHẢI TRẢ NGƢỜI BÁN
1.1. Tổng quan về Kế toán vốn bằng tiền
1.1.1. Khái niệm vốn bằng tiền
Vốn bằng tiền là một bộ phận quan trọng của vốn kinh doanh trong doanh nghiệp
được biểu hiện dưới hình thức tiền tệ. Vốn bằng tiền trong doanh nghiệp bao gồm:
Tiền mặt tại quỹ của doanh nghiệp.
Tiền gửi ngân hàng.
Tiền đang chuyển.
Với tính lưu hoạt cao nhất – Vốn bằng tiền dùng để đáp ứng nhu cầu thanh toán
của doanh nghiệp, thực hiện việc mua sắm hoặc trang trải các chi phí phát sinh cần
phải thanh toán ngay.
1.1.2. Phân loại vốn bằng tiền theo hình thức tồn tại
1.1.2.1 Tiền Việt Nam
Là các loại giấy bạc do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành và được sử
dụng làm phương tiện giao dịch chính thức đối với toàn bộ hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp.
1.1.2.2 Ngoại tệ
Là các loại giấy bạc không phải do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành
nhưng được phép lưu hành chính thức trên thị trường Việt nam như các đồng: đô la
Mỹ (USD), Bảng Anh (GBP), Phrăng Pháp (FFr), Yên Nhật (JPY), đô la Hồng
Kông (HKD), mác Đức (DM)...
1.1.2.3. Vàng bạc, kim khí quý, đá quý
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
5
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
Là tiền thực chất, tuy nhiên được lưu trữ chủ yếu là vì mục tiêu an toàn hoặc
một mục đích bất thường khác chứ không phải vì mục đích thanh toán trong kinh
doanh.
1.1.3. Phân loại vốn bằng tiền theo trạng thái tồn tại
1.1.3.1. Tiền tại quỹ
Gồm giấy bạc Việt Nam, ngoại tệ, bạc vàng, kim khí quý, đá quý, ngân phiếu
hiện đang được giữ tại két của doanh nghiệp để phục vụ nhu cầu chi tiêu trực tiếp
hàng ngày.
1.1.3.2. Tiền gửi ngân hàng
Là tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng, bạc, kim khí quý đá quý mà doanh nghiệp
đang gửi tại tài khoản của doanh nghiệp tại Ngân hàng.
1.1.3.3. Tiền đang chuyển
Là tiền đang trong quá trình vận động để hoàn thành chức năng phương tiện
thanh toán hoặc đang trong quá trình vận động từ trạng thái này sang trạng thái
khác.
1.1.4. Đặc điểm và nhiệm vụ của kế toán vốn bằng tiền
1.1.4.1. Đặc điểm vốn bằng tiền
Trong quá trình sản xuất kinh doanh, vốn bằng tiền vừa được sử dụng để
đáp ứng nhu cầu về thanh toán các khoản nợ của doanh nghiệp hoặc mua sắm vật
tư, hàng hoá sản xuất kinh doanh, vừa là kết quả của việc mua bán hoặc thu hồi các
khoản nợ. Vì vậy, vốn bằng tiền đòi hỏi doanh nghiệp phải quản lý hết sức chặt chẽ.
Trong quá trình hạch toán vốn bằng tiền, các thủ tục nhằm bảo vệ vốn bằng tiền
khỏi sự đánh cắp hoặc lạm dụng là rất quan trọng, nó đòi hỏi việc sử dụng vốn bằng
tiền cần phải tuân thủ các nguyên tắc chế độ quản lý tiền tệ thống nhất của Nhà
nước.
1.1.4.2. Nhiệm vụ của kế toán vốn bằng tiền
Xuất phát từ những đặc điểm nêu trên, hạch toán vốn bằng tiền phải thực hiện
các nhiệm vụ sau:
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
6
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
- Phản ánh kịp thời các khoản thu, chi vốn bằng tiền. Thực hiện việc kiểm tra,
đối chiếu số liệu thường xuyên với thủ quỹ để đảm bảo giám sát chặt chẽ vốn bằng
tiền.
- Tổ chức thực hiện các quy định về chứng từ thủ tục hạch toán vốn bằng tiền.
- Thông qua việc ghi chép vốn bằng tiền, kế toán thực hiện chức năng kiểm soát
và phát hiện các trường hợp chi tiêu lãng phí, sai chế độ, phát hiện các chênh lệch,
xác định nguyên nhân và kiến nghị biện pháp xử lý chênh lệch vốn bằng tiền.
1.1.5. Quy định của kế toán vốn bằng tiền và của từng loại tiền
1.1.5.1. Vốn bằng tiền
Hạch toán vốn bằng tiền kế toán phải sử dụng đơn vị tiền tệ thống nhất là Việt
Nam Đồng (ký hiệu quốc gia là “đ”, ký hiệu quốc tế là “VND”)
Trường hợp các nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh là ngoại tệ thì phải đồng
thời theo dõi chi tiêu nguyên tệ và quy đổi ra đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch
tại thời điểm phát sinh khoản có gốc ngoại tệ. Ngoại tệ được hạch toán chi tiết theo
từng loại nguyên tệ để ghi sổ (phải xin phép), nhưng khi lập báo cáo tài chính sử
dụng ở Việt Nam phải quy đổi ra đồng Việt Nam theo tỷ giá bình quân liên ngân
hàng do Ngân Hàng Nhà Nước công bố tại thời điểm lập báo cáo Tài chính.
Cuối niên độ kế toán, số dư cuối kỳ của các tài khoản vốn bằng tiền có gốc
ngoại tệ phải được đánh giá lại theo tỷ giá giao dịch bình quân trên thị trường liên
ngân hàng do Ngân Hàng nhà Nước công bố tại thời điểm lập Báo cáo tài chính
năm.
Đối với vàng bạc, kim khí quý, đá quý phản ánh ở nhóm tài khoản vốn bằng
tiền, chỉ áp dụng cho các đơn vị không đăng ký kinh doanh vàng bạc, kim khí quý,
đá quý, có thể áp dụng một trong các phương pháp tính giá hàng xuất kho như:
Thực tế đích danh. Nhập trước xuất trước.
Bình quân gia quyền. Nhập sau xuất trước.
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
7
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
Cuối kỳ hạch toán phải điều chỉnh lại giá trị ngoại tệ vàng bạc, kim khí quý,
đá quý theo giá vào thời điểm tính toán để có được giá trị thực tế và chính xác.
1.1.5.2 Từng loại tiền cụ thể
a. Tiền mặt
Kế toán phản ánh vào TK 111 “tiền mặt”: số tiền mặt, ngân phiếu, vàng bạc, đá
quý, thực nhập, xuất quỹ tiền mặt. Đối với khoản tiền thu được chuyển ngay vào
ngân hàng thì không ghi vào nợ TK 111 “tiền mặt” mà ghi vào TK 113 “tiền đang
chuyển”.
Các khoản tiền mặt ngoại tệ, vàng bạc, đá quý do doanh nghiệp khác và cá nhân
ký cược, ký quỹ tại doanh nghiệp, được quản lý và hạch toán như các loại tài sản
bằng tiền.
Khi tiến hành nhập, xuất quỹ phải có đầy đủ các chứng từ theo qui định.
b. Tiền gửi ngân hàng
Gửi tiền vào ngân hàng bằng ngoại tệ phải được quy đổi ra đồng Việt Nam
theo tỷ giá bình quân trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng do ngân hàng Nhà
Nước Việt Nam công bố tại thời điểm phát sinh.
Mua ngoại tệ gửi vào ngân hàng thì được phản ánh theo tỷ giá mua thực tế phải
trả.
Rút tiền gửi ngân hàng bằng ngoại tệ phải được quy đổi ra đồng Việt Nam theo
tỷ giá đang phản ánh trên sổ kế toán TK 1122 “ngoại tệ” theo một trong các phương
pháp tính giá xuất:
Nhập sau xuất trước. Nhập trước xuất trước.
Bình quân gia quyền. Thực tế đích danh.
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
8
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
Kế toán phải mở sổ theo dõi chi tiết từng loại tiền gửi theo từng ngân hàng để
thuận lợi cho việc kiểm tra, đối chiếu khi cần thiết.
c. Tiền đang chuyển
Kế toán phản ánh các khoản tiền của doanh nghiệp đã nộp ngân hàng, kho bạc Nhà
Nước, đã làm thủ tục chuyển trả từ tài khoản của ngân hàng để chuyển trả cho các
đơn vị khác nhưng chưa nhận được giấy báo nợ, báo có hay bản sao kê của ngân
hàng.
Tiền đang chuyển xảy ra trong các trường hợp cụ thể:
Thu tiền mặt hoặc nộp thẳng vào ngân hàng.
Chuyển tiền qua Ngân hàng để trả cho đơn vị khác.
Thu tiền bán hàng, nộp thuế vào kho bạc Nhà Nước.
1.1.6. Thủ tục quản lý từng loại tiền
1.1.6.1 Tiền mặt
Khi tiến hành nhập, xuất quỹ tiền mặt phải có phiếu thu, phiếu chi hoặc chứng
từ nhập xuất vàng bạc, đá quý có đủ chữ ký của người nhận, thủ quỹ, người cho
phép nhập xuất theo qui định.
Kế toán quỹ tiền mặt phải có trách nhiệm mở sổ kế toán quỹ tiền mặt, ghi chép
hàng ngày, liên tục theo trình tự phát sinh các khoản thu, chi, nhập, xuất quỹ tiền
mặt, ngân phiếu, ngoại tệ, vàng bạc, đá quý và tính ra số tồn quỹ ở mọi thời điểm.
Thủ quỹ chịu trách nhiệm quản lý và nhập, xuất quỹ tiền mặt. Hàng ngày thủ
quỹ phải kiểm kê số tồn quỹ tiền mặt thực tế đối chiếu số liệu, sổ quỹ tiền mặt và sổ
kế toán tiền mặt.
1.1.6.2. Tiền gửi ngân hàng
Khi nhận được chứng từ của ngân hàng chuyển đến, kế toán phải kiểm tra đối
chiếu với chứng từ gốc kèm theo. Nếu có sự chênh lệch giữa số liệu trên sổ kế toán
của doanh nghiệp, số liệu trên các chứng từ gốc với số liệu trên các chứng từ của
ngân hàng thì doanh nghiệp phải thông báo ngay cho ngân hàng để cùng đối chiếu
xác minh và xử lý kịp thời.
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
9
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
Cuối tháng nếu chưa xác định được nguyên nhân chênh lệch thì kế toán ghi sổ theo
số liệu của ngân hàng như giấy báo có, báo nợ hoặc là bản sao kê. Phần chênh lệch
được ghi vào tài khoản
Tài khoản 138 - “phải thu khác” hoặc bên Có tài khoản 338 - “phải trả, phải nộp
khác”. Sang tháng sau, tiếp tục đối chiếu để tìm ra nguyên nhân, để kịp thời xử lý
và điều chỉnh số liệu.
Phải thực hiện theo dõi chi tiết số tiền gửi cho từng tài khoản ngân hàng để thuận
lợi cho việc kiểm tra đối chiếu.
1.1.6.3.Tiền đang chuyển
Trong tháng nếu tiền đã chuyển đi nhưng chưa nhận giấy báo có của ngân hàng
hoặc đơn vị được thụ hưởng, kế toán không ghi vào tài khoản 113 “tiền đang
chuyển”, vì chưa phải thời điểm lập báo cáo. Chi vào cuối tháng, nếu chưa nhận
được giấy báo thì bắt buộc kế toán phải ghi nhận vào tài khoản 113, để thể hiện đầy
đủ tài sản trên báo cáo.
1.2. Kế toán Vốn bằng tiền
1.2.1. Tiền mặt tại quỹ
1.2.1.1. Tiền Việt Nam Đồng tại quỹ
a. Chứng từ sử dụng
 Phiếu thu, phiếu chi.
 Các bảng sao kê của ngân hàng.
 Biên lai thu tiền.
 Bảng kê vàng bạc, đá quý.
 Biên bảng kiểm kê quỹ.
b. Tài khoản sử dụng
- Tài khoản: 111- Tiền mặt tại quỹ của đơn vị
c. Sổ kế toán chi tiết
Sổ tổng hợp tài khoản tiền mặt
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
10
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
Sổ chi tiết tiền mặt
Sổ quỹ
Kế toán tổng hợp sử dụng tài khoản 111 “tiền mặt” để phản ánh số hiện có và
tình hình thu, chi tiền mặt tại quỹ.
Tài khoản 111 – Tiền mặt, có 3 tài khoản cấp 2:
Tài khoản 1111 – Tiền Việt Nam: Phản ánh tình hình thu, chi, tồn quỹ tiền
Việt Nam tại quỹ tiền mặt.
Tài khoản 1112 – Ngoại tệ: Phản ánh tình hình thu, chi, tăng, giảm tỷ giá và
tồn quỹ ngoại tệ tại quỹ tiền mặt theo giá trị quy đổi ra đồng Việt Nam.
Tài khoản 1113 – Vàng, bạc, kim khí quý, đá quý : Phản ánh giá trị vàng, bạc,
kim khí quý, đá quý nhập, xuất, tồn quỹ.
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
11
Khoá luận tốt nghiệp GVHD: Th.s Nguyễn Quỳnh Tứ Ly
TK 1111
1121 1121
(2)
(1)
141,144,244
(3)
131, 136,138…
(4)
121, 128, 221, 222, 223, 228
(5)
141, 144,244
(6) 152,153,156,157,211,213, 611..
(7)
121,128,221,222,223,228
621,627,635,641,642,811
(8)
(9)
511,515,711
311,315,331,341,341
(10)
(11)
338,344 338,344
(12) (13)
411,441
(14)
Sơ Đồ 1.1 : Sơ đồ kế toán tiền mặt (VNĐ)
SVTT: Dương Thị Hồng MSSV: 109.403.1052
12