Kế toán lao động tiền lương và các khoản trích theo lương của công ty xây dựng số 4
- 43 trang
- file .doc
Lêi nãi ®Çu
Tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn
nay ®ßi hái ngêi qu¶n lý doanh nghiÖp ph¶i biÕt vËn dông
nh÷ng kh¶ n¨ng s½n cã cña m×nh vµ vËn dông c¬ chÕ
®µn håi cña thÞ trêng ®Ó h¸ch to¸n kinh doanh. H¹ch to¸n
kÕ to¸n lµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý s¾c bÐn
kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong qu¶n lý kinh tÕ tæ chøc cña c¸c
®¬n vÞ còng nh trong ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc
d©n.
NhËn thøc ®îc vai trß quan träng ®ã cña kÕ to¸n, qua
thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty x©y dùng sè 4, 243 §ª la
thµnh – QuËn ®èng §a – Hµ Néi. Em ®· t×m hiÓu, häc hái
vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n cña ®¬n vÞ mµ träng t©m lµ kh©u
h¹ch to¸n kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× tiÒn l¬ng ®îc sö dông
nh mét ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng, kÝch thÝch ®éng viªn
ngêi lao ®éng g¾n bã víi c«ng viÖc, ph¸t huy s¸ng t¹o
trong lao ®éng, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. VÊn ®Ò
®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó biÕt ®îc c«ng t¸c tæ chøc qu¶n
lý s¶n xuÊt, h¸ch to¸n kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng, ®Þnh
møc lao ®éng trong doanh nghiÖp, tõ ®ã ®Ó biÕt t×nh
h×nh sö dông lao ®éng, tÝnh hiÖu qu¶ ®óng ®¾n c¸c gi¶i
ph¸p tiÒn l¬ng mµ doanh nghiÖp ®· ®Ò ra vµ thùc hiÖn,
ph¶i ®¶m b¶o ®óng nguyªn t¾c chÕ ®é h¸ch to¸n, qu¶n
lý phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña doanh nghiÖp.
1
Trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn ®Ó
hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy em ®· nhËn ®îc sù chØ b¶o,
gióp ®ì cña Ban l·nh ®¹o, c¸c c«, c¸c chó ë phßng kÕ to¸n
vµ c¸c phßng ban kh¸c t¹i c«ng ty x©y dùng sè 4, ®îc sù h-
íng dÉn cña c« gi¸o bé m«n kÕ to¸n, em ®· hoµn thµnh
chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp víi mong muèn lµ ®îc m¹nh
d¹n ®ãng gãp mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn n÷a kh©u
KÕ to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-
¬ng cña c«ng ty x©y dùng sè 4.
Chuyªn ®Ò bao gåm 3 phÇn.
PhÇn I: Nh÷ng lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n kÕ
to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-
¬ng.
PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng
vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹I c«ng ty x©y dùng sè
4.
PhÇn III: Mét sè nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh thùc tÕ
c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-
¬ng t¹i c«ng ty.
Do kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cßn
nhiÒu h¹n chÕ, v× thÕ chuyªn ®Ò nµy sÏ kh«ng tr¸nh khái
nh÷ng sai sãt. Em rÊt mong nhËn ®îc sù chØ b¶o ®ãng gãp
ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, Ban l·nh ®¹o vµ phßng kÕ
to¸n t¹i c«ng ty, ®Ó em cã ®IÒu kiÖn bæ sung kiÕn thøc
phôc vô tèt trong c«ng t¸c thùc tÕ sau nµy.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
2
Häc sinh
Ph¹m thÞ Mai
Thanh
3
PhÇn I: c¸c vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l-
¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
I.Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n lao déng vµ tiÒn l-
¬ng
1.Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt kinh tÕ tiÒn l¬ng.
a)Kh¸i niÖm
Søc lao ®éng lµ mét trong 3 yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸
tr×nh s¶n xuÊt. Nhê t¸c ®éng cña lao ®éng mµ c¸c vËt tù
nhiªn biÕn ®æi trë thµnh c¸c vËt phÈm cã Ých cho cuéc
sèng con ngêi. Trong qu¸ tr×nh sö dông søc lao ®éng,
doanh nghiÖp ph¶i chi ra c¸c kho¶n chi phÝ ®Ó bï ®¾p vµ
t¸i t¹o søc lao ®éng díi h×nh thøc tiÒn l¬ng. Kho¶n chi phÝ
nµy ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ra.
Nh vËy, tiÒn l¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña chi phÝ
nh©n c«ng mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi lao ®éng theo
thêi gian, khèi lîng c«ng viÖc mµ hä ®· cèng hiÕn cho
doanh nghiÖp.
TiÒn l¬ng lµ thu nhËp chñ yÕu cña ngêi lao ®éng. Tr¶
l¬ng hîp lý lµ ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó kÝch thÝch ngêi lao
®éng lµm viÖc tÝch cùc víi n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ tr¸ch
nhiÖm cao. H¹ch to¸n tèt tiÒn l¬ng vµ sö dông lao ®éng
hîp lý lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
cña doanh nghiÖp. ViÖc h¹ch to¸n tèt tiÒn l¬ng sÏ gãp phÇn
t¨ng cêng chÕ ®é h¹ch to¸n néi bé trong doanh nghiÖp.
b)B¶n chÊt tiÒn l¬ng
4
B¶n chÊt tiÒn l¬ng ®èi víi ngêi lao ®éng lµ sè tiÒn mµ
ngêi lao ®éng nhËn ®îc sau khi hoµn thµnh c«ng viÖc phï
hîp víi sè lîng vµ chÊt lîng cña lao ®éng ®· quy ®Þnh tríc.
TiÒn l¬ng phô thuéc vµo chÕ ®é chÝnh s¸ch ph©n phèi,
c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng cña doanh nghiÖp( quy chÕ tr¶ l¬ng
cña doanh nghiÖp), vµ sù ®iÒu tiÕt b»ng chÝnh s¸ch cña
chÝnh phñ. ®èi víi doanh nghiÖp b¶n chÊt tiÒn l¬ng lµ mét
yÕu tè ®Çu vµo cña qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh.
2)Nguyªn t¾c kÕ to¸n lao ®éng vµ tiÒn l¬ng.
+ C¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tæ chøc tiÒn l¬ng:
- Nguyªn t¾c 1: Tr¶ l¬ng ngang nhau cho ngêi lao
®éng lµ nh nhau. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái tr¶ l¬ng kh«ng
ph©n biÖt nam, n÷, t«n gi¸o, d©n téc mµ c¨n cø vµo hao
phÝ lao ®éng, chÊt lîng lao ®éng.
§©y lµ nguyªn t¾c rÊt quan träng v× nã ®¶m b¶o sù
c«ng b»ng, ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng trong tr¶ l¬ng, ®IÒu
nµy sÏ cã søc khuyÕn khÝch rÊt lín ®èi víi ngêi lao ®éng.
- Nguyªn t¾c 2: §¶m b¶o t¨ng cêng n¨ng suÊt lao
®éng nhanh h¬n tr¶ l¬ng b×nh qu©n. v× n¨ng suÊt lao
®éng lµ c¸I s¶n xuÊt ®îc, cßn tiÒn l¬ng lµ nãi tíi c¸I tiªu
dïng chi tr¶.
- Nguyªn t¾c 3: §¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn
l¬ng gi÷a ngêi lao ®éng lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau trong
nÒn kinh tÕ quèc d©n. §iÒu nµy ®¶m b¶o sù c«ng b»ng
b×nh ®¼ng trong chi tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng.
ChÝnh v× vËy nh÷ng yªu cÇu vµ nguyªn t¾c tæ chøc
tiÒn l¬ng cã ý nghÜa quan träng nh vËy, mµ khi ngiªn cøu
5
mét quy chÕ tr¶ l¬ng nµo nhÊt lµ trong c¸c doanh nghiÖp
nhµ níc hiÖn nay. Víi vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ
cµng ph¶i chó träng h¬n nh÷ng yªu cÇu vµ nguyªn t¾c nµy
trong viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn quy chÕ tr¶ l¬ng trong
doanh nghiÖp m×nh.
3)C¸c chÕ ®é tiÒn l¬ng cña nhµ níc quy ®Þnh
3.1 Theo tÝnh chÊt l¬ng:
TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng gåm:
- L¬ng chÝnh: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian
thùc tÕ lµm c«ng viÖc chÝnh.
- L¬ng phô: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian
kh«ng lµm c«ng viÖc chÝnh nhng vÉn ®îc hëng l¬ng(§i häp,
nghØ phÐp, ®i häc… )
- Phô cÊp l¬ng: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi
gian lµm thªm giê hoÆc lµm viÖc trong m«i trêng ®éc h¹i…
3.2 Theo ®èi tîng tr¶ l¬ng:
- TiÒn l¬ng trùc tiÕp: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trùc
tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm.
-TiÒn l¬ng chung: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn qu¶n lý,
phôc vô s¶n xuÊt ë c¸c ph©n xëng.
-TiÒn l¬ng qu¶n lý: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn ë c¸c bé
phËn qu¶n lý.
3.3 Theo h×nh thøc tr¶ l¬ng:
a)L¬ng thêi gian: L¬ng thêi gian tr¶ cho ngêi lao
®éng theo thêi gianlµm viÖc thùc tÕ cïng víi c«ng viÖc
6
tr×nh ®oä thµnh th¹o cña ngêi lao ®éng. Mçi ngµnh ®Òu
quy ®Þnh thang l¬ng cô thÓcho c«ng viÖc kh¸c nhau.
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp thêng cã c¸c
thang l¬ng nh thang l¬ng cña c«ng nh©n c¬ khÝ, thang l-
¬ng l¸i xe, thang l¬ng nh©n viªn ®¸nh m¸y… Trong tõng
thang l¬ng l¹i chia thµnh c¸c bËc l¬ng c¨n cø vµo tr×nh ®é
thµnh th¹o kü thuËt, nghiÖp vô chuyªn m«n cña ngêi lao
®éng. Mçi bËc l¬ng øng víi møc tiÒn l¬ng nhÊt ®Þnh. TiÒn
l¬ng thêi gian ®îc tÝnh trªn c¬ së bËc l¬ng cña ngêi lao
®éngvµ thêi gian lµm viÖc cña hä. L¬ng thêi gian ®îc tÝnh
nh sau.
+ TiÒn l¬ng trùc tiÕp:
= x
=
Møc l¬ng tÝnh theo thêi gian ë trªn lµ thêi gian gi¶n
®¬n. C¸ch tr¶ l¬ng nµy cha chó ý ®Õn chÊt lîngc«ng t¸c
cña ngêi lao ®éng nªn nã cha kÝch thÝch tÝch cùc vµ tinh
thÇn tr¸ch nhiÖm cña hä. Kh¾c phôc nhîc ®IÓm nµy. Mét
sè doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian
cã thëng.
+ L¬ng gi¸n tiÕp:
L¬ng c«ng nhËt: Lµ h×nh thøc ®Æc biÖt cña l¬ng thêi
gian. §©y lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lµm viÖc t¹m cha s¾p
xÕp vµo thang l¬ng, bËc l¬n. Theo c¸ch tr¶ l¬ng nµy th×
ng¬I lao ®éng lµm viÖc ngµy nµo tÝnh l¬ng ngµy Êy theo
møc l¬ng quy ®Þnhcho ®óng tõng c«ng viÖc. H×nh thøc
nµy chØ ¸p dông víi c«ng viÖc mang tÝnh thêi vô, t¹m thêi.
7
b.H×nh thøc tr¶ l¬ngtheo s¶n phÈm:
-H×nh thøc nµy tÝnh l¬ng dùa trªn sè lîng vµ chÊt lîng
mµ ngêi lao ®éng ®· hoµn thµnh.
-Thùc hiÖn h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trªn c¬
së x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ l¬ng hîp lý, viÖc kiÓm tra nghiÖm
thu s¶n phÈm chÆt chÏ.
-H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm bao gåm c¸c h×nh
thøc cô thÓ sau.
B1. Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp:
Møc l¬ng ®îc tÝnh theo ®¬n gi¸ cè ®Þnh kh«ng phô
thuéc vµo ®Þnh møc sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh.
= x
B2. Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã thëng, cã ph¹t:
Cã tÝnh chÊt khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng.
B3. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp:
Sö dông ®Ó tÝnh l¬ng cho c¸c c«ng nh©n lµm c¸c
c«ng viÖc phôc vô s¶n xuÊt hoÆc c¸c nh©n viªn gi¸n tiÕp.
Møc l¬ng ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña
c«ng nh©n trùc tiÕp.
B4. Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn:
Møc l¬ng tr¶ ngoµI phÇn tÝnh theo l¬ng s¶n phÈm
trùc tiÕp cßn cã phÇn thëng thªm c¨n cø vµo luîng s¶n
phÈm vît møc.
= +
Trong ®ã:
= x
8
= x
c. Tr¶ l¬ng s¶n phÈm kÕt hîp víi l¬ng thêi gian.
d. H×nh thøc tr¶ l¬ng kho¸n theo khèi lîng c«ng viÖc.
®. TiÒn l¬ng s¶n phÈm tËp thÓ.
3.4.Quü l¬ng cña doanh nghiÖp:
Quü tiÒn l¬ng lµ tæng sè tiÒn mµ doanh nghiÖp hoÆc
c¬ quan nhµ níc ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong doanh
nghiÖp theo danh s¸ch mµ doanh nghiÖp qu¶n lý.
TiÒn l¬ng thêi gian, tiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm vµ
tiÒn l¬ng tÝnh theo kho¸n.
TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm
hëng trong ®Þnh møc quy ®Þnh.
TiÒn l¬ng cho ngêi lao ®éngtrong thêi gian ngõng s¶n
xuÊt do nguyªn nh©n kh¸ch quan, trong thêi gian ®îc ®IÒu
®éng c«ng t¸c lµm nghÜa vô theo chÕ ®é quy ®Þnh, thêi
gian nghØ phÐp, thêi gian ®i häc.
C¸c kho¶n phô cÊp lµm ®ªm , thªm giê.
C¸c kho¶n tiÒn thëng cã tÝnh chÊt thêng xuyªn.
4. ChÕ ®é vÒ c¸c kho¶n tÝnh trÝch theo tiÒn l-
¬ng.
+ Quü b¶o hiÓm x· héi: §îc h×nh thµnh b»ng c¸ch
trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè quü tiÒn l¬ng c¬
b¶n vµ c¸c kho¶n phô cÊp cña c«ng nh©n thùc tÕ ph¸t sinh
trong th¸ng theo chÕ ®é hiÖn hµnh tû lÖ trÝch b¶o hiÓm x·
héi lµ 20%.
9
Trong ®ã: 15%: Do doanh nghiÖp nép ®îc tÝnh vµo
chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
5%: Do ngêi lao ®éng ®ãng gãp vµ®îc
tÝnh trõ vµo thu nhËp cña ngêi lao ®éng.
+ Quü b¶o hiÓm y tÕ: §îc h×nh thµnh b»ng c¸ch tÝnh
theo tû lÖ trªn tæng sè tiÒn l¬ng c¬ b¶n vµ c¸c kho¶n phô
cÊp cña c«ng nh©n viªn thùc tÕ ph¸t sinh trong th¸ng.
Theo chÕ ®é hiÖn hµnh lµ 3%.
Trong ®ã: 2% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh
1% tÝnh vµo thu nhËp cña ngêi lao ®éng.
+ Kinh phÝ cè ®Þnh : §îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch
theo tû lÖ qui ®Þnh cña tæng sè tiÒn l¬ng c¬ b¶n vµ c¸c
kho¶ng phô cÊp cña c«ng nh©n viªn thùc tÕ ph¸t sinh trong
th¸ng. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh 2%.
5.Ho¹ch to¸n lao ®éng trong doanh nghiÖp .
5.1.Chøng tõ sö dông .
Theo quyÕt ®Þnh 186/TC_C§KT ngµy 14/3/95 cña bé
tµI chÝnh vÒ chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng,
kÕ to¸n sö dông c¸c chøng tõ sau.
1.B¶ng chÊm c«ng sè 1/L§_TL.
2.B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng sè 2 L§_TL.
3.PhiÕu nghØ hëng BHXH sè 03 L§_TL.
4.B¶ng thanh to¸n BHXHsè 04 L§_TL.
5.B¶ng thanh to¸n tiÒn thëng sè 05 L§_TL.
6.PhiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm c¶u c«ng viÖt hoµn thµnh
D6_ L§_TL.
10
7.PhiÕu b¸o lµm thªm giê sè 07. L§_TL.
8.Hîp ®ång giao kho¸n sè 08 L§_TL.
9.Biªn b¶n ®IÒu tra tai n¹n L§ sè 09 L§_TL.
C¸c chøng tõ tõ 1 ®Õn 6 lµ chøng tõ b¾t buéc
5.2 Hach to¸n sö dông lao ®éng.
H¹ch to¸n sè lîng lao ®éng lµ h¹ch to¸n vÒ mÆt sè l-
îng tõng lo¹I lao ®éng theo nghÒ nghiÖp c«ng viÖc vµ
tr×nh ®é tay nghÒ c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp,
viÖc theo dâi chi tiÕt vÒ sè lîng lao ®éng ®îc thùc hiÖn trªn
sè gäi lµ “§SCBCVN”. Sè danh s¸ch nµy do phßng lao ®éng
theo tõng bé phËn. Nh»m thêng xuyªn n¾m ch¾c sè lîng
lao ®éng hiÖn cã cña doanh nghiÖp, c¨n cø ®Ó nghi sè nµy
lµ c¸c chøng tõ ban ®Çu vÒ tuyÓn dông thuyªn truyÓn, th«i
viÖc, n©ng bËc l¬ng….mäi sù biÕn ®éng vÒ lao ®éng ph¶i
®îc nghi chÐp kÞp thêi vµo danh s¸ch lao ®éng.
11
II.C¸c nghiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu:
1.Tµi kho¶n sö dông.
a.TK 334 “ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn” ph¶n ¸nh
viÖc thanh to¸n l¬ng, thëng, b¶o hiÓm x· héi ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n viªn.
Bªn nî: C¸c kho¶n tiÒn l¬ng tiÒn c«ng tiÒn thëng vµ
c¸c kho¶n kh¸c ®· thanh to¸n cho c«ng nh©n viªn.
Bªn cã: C¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn thëng vµ
c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn.
D cã: C¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn thëng vµ
c¸c kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn cuèi kú.
D nî(c¸ biÖt): C¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn th-
ëng vµ c¸c kho¶n ®· thanh to¸n cho c«ng nh©n viªn lín
h¬n sè ph¶i tr¶.
TK 334 ®îc chi tiÕt thµnh 2 TK cÊp 2.
-TK 3341 – Thanh to¸n l¬ng
-TK 3342 – Thanh to¸n kh¸c
b.Tk 338 “ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c”: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh
c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép cho c¬ quan ph¸p luËt, cho c¸c
tæ chøc ®oµn thÓ x· héi, cho cÊp trªn vÒ KPC§,
BHYT,BHXH c¸c kho¶n khÊu trõ vµo l¬ng theo quyÕt ®Þnh
cña toµ ¸n, gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý, c¸c kho¶n vay m-
în t¹m thêi...
Bªn Nî: -BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.
-KFC§ chi t¹i doanh nghiÖp
-BHXH, BHYT vµ KPC§ ®· nép cho c¬ quan qu¶n lý.
12
Bªn cã: _TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ vµo chi phÝ s¶n
xuÊt lao ®éng
_ KhÊu trõ BHXH, BHYT vµo l¬ng cña c«ng nh©n
viªn.
_ BHXH, chi phÝ cè ®Þnh vît chi ®îc cÊp bï.
D cã: BHXH, BHYT, CPC§ ®· trÝch cha nép cho c¬
quan qu¶n lý nhng cha chi hÕt.
TK nµy chi tiÕt thµnh c¸c TK cÊp 2
- TK 3381 : Tµi s¶n thõa chê gi¶i quyÕt
- TK 3382 : KPC§
- TK 3383 : BHXH
- TK3384 : BHYT
- TK 3387 : Doanh thu nhËn tríc
- TK 3388 : Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c
c. Tµi kho¶n 335 : ‘Dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n
ghi nhËn lµ chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong kú nhng cha
thùc tÕ ph¸t sinh mµ sÏ ph¸t sinh trong kú nµy hoÆc kú
sau.
Bªn nî:- C¸c chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh thuéc néi
dung chi phÝ ph¶i tr¶.
- Chi phÝ ph¶i tr¶ lín h¬n chi phÝ thùc tÕ ho¹ch
to¸n gi¶m chi phÝ kinh doanh
Bªn cã: - Chi phÝ ph¶i tr¶ dù tÝnh tríc ®· ghi nhËn
vµ h¹ch to¸n chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
D cã: - Chi phÝ ph¶i tr¶ ®· tÝnh vµo chi phÝ ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh nhng thùc tÕ cha ph¸t sinh.
13
Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n kh¸c nh:
TK622, 623, 627, 641, 642, 111, 112, 138...
2.KÕ to¸n chi tiÕt tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng.
KÕ to¸n chi tiÕt tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-
¬ng ®îc h¹ch to¸n vµo sæ chi tiÕt cña tµi kho¶n 334liªn
quan “TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn” vµ
c¸c sæ chi tiÕt cña tµi kho¶n liªn quan.
*Chøng tõ sö dông
-B¶ng kª
-B¶ng ph©n bæ
-B¶ng chÊm c«ng
-B¶ng thanh to¸n l¬ng
3.KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng.
KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-
¬ng ®îc thùc hiÖn trªn c¸c tµi kho¶n 334, 335, 338 vµ c¸c
tµi kho¶n liªn quan.
+Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô chñ yÕu ®îc thùc
hiÖn nh sau:
-Hµng th¸ng tÝnh tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n
viªn vµ ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng, KÕ toand nghi:
Nî TK 241
Nî TK 622
Nî TK 623(1)
Nî TK 627(1)
Nî TK 641(1)
14
Nî TK 642(1)
Cã TK 334(1)
-Sè tiÒn thëng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn
NîTK 431(1)
Nî TK 622, 627, 641, 642.
Cã TK 334.
-TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ hµng th¸ng.
Nî TK 622, 627, 641, 642, 241.
Nî TK334
Cã TK 338 (3382, 3383, 3384)
-TÝnh BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.
trêng hîp CNV èm ®au, thai s¶n ... KÕ to¸n ph¶n ¸nh ®Þnh
kho¶n tuú theo quy ®Þnh cô thÓ vÒ viÖc ph©n cÊp qu¶n lý
sö dông quü BHXH.
+ Trêng hîp doanh nghiÖp ®îc gi÷ l¹i 1 phÇn BHXH ®·
trÝch khi cã chi tr¶ kÕ to¸n nghi:
Nî TK 338 (3383)
Cã TK 334.
+Thùc hiÖn chÕ ®é tµi chÝnh quy ®Þnh toµn bé sè
trÝch NHXH ph¶i nép lªn cÊp trªn , viÖc chi tr¶ trî cÊp BHXH
cho c«ng nh©n viªn t¹i doanh nghiÖp ®îc quyÕt to¸n sau
khi ph¸t sinh chi phÝ thùc tÕ.
Nî TK 138(8)
Cã TK 334
- C¸c kho¶n khÊu trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n
viªn.
Nî TK 334
15
Cã TK338(8)
Cã TK 141
Cã TK 138(1381,1388)
- Thanh to¸n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, BHXH, tiÒn thëng c«ng
nh©n viªn.
Nî TK334
Cã TK 111
Cã TK 112
Cã TK 512
Cã TK 3331(33311)
- Khi chuyÓn tiÒn nép BHXH, KPC§, BHYT
Nî TK 338(3382, 3383, 3384)
Cã TK 11,112.
- Chi tiªu KPC§ t¹i doanh nghiÖp
Nî TK3382
Cã TK 111, 112.
- Cuèi kú kÕt chuyÓn tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n ®i
v¾ng cha lÜnh.
Nî TK 334
Cã TK 338(8)
-Trêng hîp sè ®· nép, ®· tr¶ vÒ KPC§, BHXH kÓ c¶ sè
vît chi lín h¬n sè ph¶i tr¶ ph¶i nép, khi ®îc cÊp bï.
Nî TK 11, 112
Cã TK 338(3382, 3383)
- Hµng th¸ng tríc khi trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp
cña c«ng nh©n trùc tiªp s¶n xuÊt
Nî TK 622
16
Cã TK 335
- Sè tiÒn l¬ng c«ng nh©n nghØ phÐp thùc tÕ ph¶i tr¶.
Nî TK 335
Cã TK 334
§èi víi doanh nghiÖp kh«ng tiÕn hµnh trÝch tríc tiÒn l-
¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt th× khi tÝnh tiÒn l-
¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt thùc tÕ ph¶i tr¶.
Nî TK 662
Cã TK 334
Tuú theo h×nh htøc sè kÕ to¸n doanh nghiÖp ¸p dông
mµ kÕ to¸n tiÒn l¬ng nghi BHXH, BHYT, KPC§ ®îc nghi trªn
c¸c sæ kÕ to¸n phï hîp
17
PhÇn II: Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n lao ®éng tiÒnl¬ng
vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty x©y dùng sè
4
I.Kh¸i qu¸t chung vÒ ho¹t ®éng cña c«ng ty x©y
dùng sè4:
1.§Æc ®iÓm chung cña c«ng ty x©y dùng sè 4.
C«ng ty x©y dùng sè 4 lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc
trùc thuéc bé x©y dùng thuéc tæng c«ng ty x©y dùng nhµ
níc. HiÖn nay trô së chÝnh cña c«ng ty ®ãng t¹i 243A §ª La
Thµnh- QuËn §èng §a- Hµ Néi
C«ng ty ®îc thµnh lËp vµo ngµy 18/10/59. C¬ së ban
®Çu tiÒn th©n lµ c«ng ty x©y dùng nhµ m¸y ph©n ®¹m
Hµ B¾c. sau ph¸t triÓn thµnh c«ng ty kiÕn tróc Hµ B¾c vµ
c«ng ty kiÕn tróc khu b¾c Hµ Néi.
N¨m 1975, bé x©y dùng cã quyÕt ®Þnh sè
11/BXD_TC ngµy 13/01/1975.
Hîp nhÊt c«ng ty x©y dùng Hµ B¾c vµ c«ng ty x©y
dùng khu b¨c Hµ Néi lÊy tªn lµ c«ng ty x©y dùng sè 4.
N¨m 1992, bé x©y dùng cã quyÕt ®Þnh sè 132/BXD-
TCL§ ngµy 23/3/1992. Hîp nhÊt xÝ nghiÖp x©y dùng sè 3
vµ c«ng ty x©y dùng sè 4 lÊy tªn lµ CTXD sè míi.
N¨m 1995, Bé cã quyÕt ®Þnh nhËp c«ng ty x©y dùng
sè 4 vµo tæng c«ng ty x©y dùng Hµ Néi. Tõ n¨m ®ã cho
®Õn nay c«ng ty x©y dùng sè 4 lµ mét doanh nghiÖp nhµ
níc trùc thuéc tæng c«ng ty x©y dùng Hµ Néi.
Tr¶i qua 40 n¨m trëng thµnh vµ ph¸t triÓn c«ng ty
x©y dùng sè 4 ®· ®ãng gãp cho ®Êt níc hµng tr¨m c«ng
18
tr×nh lín nhá, chÊt lîng c«ng tr×nh lu«n lu«n ®îc ®¶m b¶o,
lµm t¨ng thªm c¬ sëvËt chÊt cho CHXH gãp phÇn lµm thay
®æi bé mÆt cña ®Êt níc.
2.NhiÖm vôcña c«ng ty x©y dùng sè 4.
C«ng ty x©y dùng sè 4 lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc
trùc thuéc tæng c«ng ty x©y dùng Hµ Néi cã giÊy phÐp
hµnh nghÒ x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh trong ph¹m vi toµn
quèc. C«ng ty cã chøc n¨ng hµnh nghÒ sau:
* Thùc hiÖn x©y dùng c«ng tr×nh.
- X©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n dông, c«ng tr×nh
c«ng céng thuéc nhãm dù ¸n nhãmB
-Thi c«ng ®êng (san nÒn, mÆt ®êng d¶i ®¸ vµ thÊm
nhùa)
X©y dùng c«ng tr×nh thuû lîi thuéc dù ¸n nhãm C.
* Thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc x©y dùng
- §µo ®¾p ®Êt ®¸, nÒ, mèc, bª t«ng, s¾t thÐp trong
x©y dng, trang trÝ néi vµ ngo¹i thÊt c«ng tr×nh.
* C«ng ty cã c¸c nhiÖm vô.
- Kinh doanh bÊt ®éng s¶n.
- S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng
- Qu¶ng c¸o tiÕp thÞ, t vÊn ®Çu t x©y dùng.
3.§Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty:
19
S¬ ®å 1: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty x©y
Ban
dùnggi¸m
sè 4
®èc
PG® PG§ PG§
thêng trùc kü thuËt kinh tÕ
V¨n Phßn Phßn Phßn Phßng Phßn Phßn
phßn g g thi gTC- KH-KT g dù g TC-
g KTTT c«ng KT ¸n L§
XN XN XN XN XN XN XN Chi
x© x© x© x© x© CGS NM nh¸n
y y y y y C vµ h Hµ
dùn dùn dùn dùn dùn XD B¾c
g g g g g
sè sè sè sè sè
1 2 3 4 5
C«ng tr×nh x©y
dùng
Ghi chó:
XNCGSC: XÝ nghiÖp c¬ giíi söa ch÷a.
XNNM&XD: XÝ nghiÖp nÒn mãng x©y dùng
Phßng KH-KT: Phßng khoa häc kü thuËt.
20
Tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn
nay ®ßi hái ngêi qu¶n lý doanh nghiÖp ph¶i biÕt vËn dông
nh÷ng kh¶ n¨ng s½n cã cña m×nh vµ vËn dông c¬ chÕ
®µn håi cña thÞ trêng ®Ó h¸ch to¸n kinh doanh. H¹ch to¸n
kÕ to¸n lµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý s¾c bÐn
kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong qu¶n lý kinh tÕ tæ chøc cña c¸c
®¬n vÞ còng nh trong ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc
d©n.
NhËn thøc ®îc vai trß quan träng ®ã cña kÕ to¸n, qua
thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty x©y dùng sè 4, 243 §ª la
thµnh – QuËn ®èng §a – Hµ Néi. Em ®· t×m hiÓu, häc hái
vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n cña ®¬n vÞ mµ träng t©m lµ kh©u
h¹ch to¸n kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× tiÒn l¬ng ®îc sö dông
nh mét ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng, kÝch thÝch ®éng viªn
ngêi lao ®éng g¾n bã víi c«ng viÖc, ph¸t huy s¸ng t¹o
trong lao ®éng, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. VÊn ®Ò
®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó biÕt ®îc c«ng t¸c tæ chøc qu¶n
lý s¶n xuÊt, h¸ch to¸n kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng, ®Þnh
møc lao ®éng trong doanh nghiÖp, tõ ®ã ®Ó biÕt t×nh
h×nh sö dông lao ®éng, tÝnh hiÖu qu¶ ®óng ®¾n c¸c gi¶i
ph¸p tiÒn l¬ng mµ doanh nghiÖp ®· ®Ò ra vµ thùc hiÖn,
ph¶i ®¶m b¶o ®óng nguyªn t¾c chÕ ®é h¸ch to¸n, qu¶n
lý phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña doanh nghiÖp.
1
Trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn ®Ó
hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy em ®· nhËn ®îc sù chØ b¶o,
gióp ®ì cña Ban l·nh ®¹o, c¸c c«, c¸c chó ë phßng kÕ to¸n
vµ c¸c phßng ban kh¸c t¹i c«ng ty x©y dùng sè 4, ®îc sù h-
íng dÉn cña c« gi¸o bé m«n kÕ to¸n, em ®· hoµn thµnh
chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp víi mong muèn lµ ®îc m¹nh
d¹n ®ãng gãp mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn n÷a kh©u
KÕ to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-
¬ng cña c«ng ty x©y dùng sè 4.
Chuyªn ®Ò bao gåm 3 phÇn.
PhÇn I: Nh÷ng lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n kÕ
to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-
¬ng.
PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng
vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹I c«ng ty x©y dùng sè
4.
PhÇn III: Mét sè nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh thùc tÕ
c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-
¬ng t¹i c«ng ty.
Do kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cßn
nhiÒu h¹n chÕ, v× thÕ chuyªn ®Ò nµy sÏ kh«ng tr¸nh khái
nh÷ng sai sãt. Em rÊt mong nhËn ®îc sù chØ b¶o ®ãng gãp
ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, Ban l·nh ®¹o vµ phßng kÕ
to¸n t¹i c«ng ty, ®Ó em cã ®IÒu kiÖn bæ sung kiÕn thøc
phôc vô tèt trong c«ng t¸c thùc tÕ sau nµy.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
2
Häc sinh
Ph¹m thÞ Mai
Thanh
3
PhÇn I: c¸c vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l-
¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
I.Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n lao déng vµ tiÒn l-
¬ng
1.Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt kinh tÕ tiÒn l¬ng.
a)Kh¸i niÖm
Søc lao ®éng lµ mét trong 3 yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸
tr×nh s¶n xuÊt. Nhê t¸c ®éng cña lao ®éng mµ c¸c vËt tù
nhiªn biÕn ®æi trë thµnh c¸c vËt phÈm cã Ých cho cuéc
sèng con ngêi. Trong qu¸ tr×nh sö dông søc lao ®éng,
doanh nghiÖp ph¶i chi ra c¸c kho¶n chi phÝ ®Ó bï ®¾p vµ
t¸i t¹o søc lao ®éng díi h×nh thøc tiÒn l¬ng. Kho¶n chi phÝ
nµy ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ra.
Nh vËy, tiÒn l¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña chi phÝ
nh©n c«ng mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi lao ®éng theo
thêi gian, khèi lîng c«ng viÖc mµ hä ®· cèng hiÕn cho
doanh nghiÖp.
TiÒn l¬ng lµ thu nhËp chñ yÕu cña ngêi lao ®éng. Tr¶
l¬ng hîp lý lµ ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó kÝch thÝch ngêi lao
®éng lµm viÖc tÝch cùc víi n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ tr¸ch
nhiÖm cao. H¹ch to¸n tèt tiÒn l¬ng vµ sö dông lao ®éng
hîp lý lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
cña doanh nghiÖp. ViÖc h¹ch to¸n tèt tiÒn l¬ng sÏ gãp phÇn
t¨ng cêng chÕ ®é h¹ch to¸n néi bé trong doanh nghiÖp.
b)B¶n chÊt tiÒn l¬ng
4
B¶n chÊt tiÒn l¬ng ®èi víi ngêi lao ®éng lµ sè tiÒn mµ
ngêi lao ®éng nhËn ®îc sau khi hoµn thµnh c«ng viÖc phï
hîp víi sè lîng vµ chÊt lîng cña lao ®éng ®· quy ®Þnh tríc.
TiÒn l¬ng phô thuéc vµo chÕ ®é chÝnh s¸ch ph©n phèi,
c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng cña doanh nghiÖp( quy chÕ tr¶ l¬ng
cña doanh nghiÖp), vµ sù ®iÒu tiÕt b»ng chÝnh s¸ch cña
chÝnh phñ. ®èi víi doanh nghiÖp b¶n chÊt tiÒn l¬ng lµ mét
yÕu tè ®Çu vµo cña qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh.
2)Nguyªn t¾c kÕ to¸n lao ®éng vµ tiÒn l¬ng.
+ C¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tæ chøc tiÒn l¬ng:
- Nguyªn t¾c 1: Tr¶ l¬ng ngang nhau cho ngêi lao
®éng lµ nh nhau. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái tr¶ l¬ng kh«ng
ph©n biÖt nam, n÷, t«n gi¸o, d©n téc mµ c¨n cø vµo hao
phÝ lao ®éng, chÊt lîng lao ®éng.
§©y lµ nguyªn t¾c rÊt quan träng v× nã ®¶m b¶o sù
c«ng b»ng, ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng trong tr¶ l¬ng, ®IÒu
nµy sÏ cã søc khuyÕn khÝch rÊt lín ®èi víi ngêi lao ®éng.
- Nguyªn t¾c 2: §¶m b¶o t¨ng cêng n¨ng suÊt lao
®éng nhanh h¬n tr¶ l¬ng b×nh qu©n. v× n¨ng suÊt lao
®éng lµ c¸I s¶n xuÊt ®îc, cßn tiÒn l¬ng lµ nãi tíi c¸I tiªu
dïng chi tr¶.
- Nguyªn t¾c 3: §¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn
l¬ng gi÷a ngêi lao ®éng lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau trong
nÒn kinh tÕ quèc d©n. §iÒu nµy ®¶m b¶o sù c«ng b»ng
b×nh ®¼ng trong chi tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng.
ChÝnh v× vËy nh÷ng yªu cÇu vµ nguyªn t¾c tæ chøc
tiÒn l¬ng cã ý nghÜa quan träng nh vËy, mµ khi ngiªn cøu
5
mét quy chÕ tr¶ l¬ng nµo nhÊt lµ trong c¸c doanh nghiÖp
nhµ níc hiÖn nay. Víi vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ
cµng ph¶i chó träng h¬n nh÷ng yªu cÇu vµ nguyªn t¾c nµy
trong viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn quy chÕ tr¶ l¬ng trong
doanh nghiÖp m×nh.
3)C¸c chÕ ®é tiÒn l¬ng cña nhµ níc quy ®Þnh
3.1 Theo tÝnh chÊt l¬ng:
TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng gåm:
- L¬ng chÝnh: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian
thùc tÕ lµm c«ng viÖc chÝnh.
- L¬ng phô: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian
kh«ng lµm c«ng viÖc chÝnh nhng vÉn ®îc hëng l¬ng(§i häp,
nghØ phÐp, ®i häc… )
- Phô cÊp l¬ng: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi
gian lµm thªm giê hoÆc lµm viÖc trong m«i trêng ®éc h¹i…
3.2 Theo ®èi tîng tr¶ l¬ng:
- TiÒn l¬ng trùc tiÕp: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trùc
tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm.
-TiÒn l¬ng chung: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn qu¶n lý,
phôc vô s¶n xuÊt ë c¸c ph©n xëng.
-TiÒn l¬ng qu¶n lý: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn ë c¸c bé
phËn qu¶n lý.
3.3 Theo h×nh thøc tr¶ l¬ng:
a)L¬ng thêi gian: L¬ng thêi gian tr¶ cho ngêi lao
®éng theo thêi gianlµm viÖc thùc tÕ cïng víi c«ng viÖc
6
tr×nh ®oä thµnh th¹o cña ngêi lao ®éng. Mçi ngµnh ®Òu
quy ®Þnh thang l¬ng cô thÓcho c«ng viÖc kh¸c nhau.
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp thêng cã c¸c
thang l¬ng nh thang l¬ng cña c«ng nh©n c¬ khÝ, thang l-
¬ng l¸i xe, thang l¬ng nh©n viªn ®¸nh m¸y… Trong tõng
thang l¬ng l¹i chia thµnh c¸c bËc l¬ng c¨n cø vµo tr×nh ®é
thµnh th¹o kü thuËt, nghiÖp vô chuyªn m«n cña ngêi lao
®éng. Mçi bËc l¬ng øng víi møc tiÒn l¬ng nhÊt ®Þnh. TiÒn
l¬ng thêi gian ®îc tÝnh trªn c¬ së bËc l¬ng cña ngêi lao
®éngvµ thêi gian lµm viÖc cña hä. L¬ng thêi gian ®îc tÝnh
nh sau.
+ TiÒn l¬ng trùc tiÕp:
= x
=
Møc l¬ng tÝnh theo thêi gian ë trªn lµ thêi gian gi¶n
®¬n. C¸ch tr¶ l¬ng nµy cha chó ý ®Õn chÊt lîngc«ng t¸c
cña ngêi lao ®éng nªn nã cha kÝch thÝch tÝch cùc vµ tinh
thÇn tr¸ch nhiÖm cña hä. Kh¾c phôc nhîc ®IÓm nµy. Mét
sè doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian
cã thëng.
+ L¬ng gi¸n tiÕp:
L¬ng c«ng nhËt: Lµ h×nh thøc ®Æc biÖt cña l¬ng thêi
gian. §©y lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lµm viÖc t¹m cha s¾p
xÕp vµo thang l¬ng, bËc l¬n. Theo c¸ch tr¶ l¬ng nµy th×
ng¬I lao ®éng lµm viÖc ngµy nµo tÝnh l¬ng ngµy Êy theo
møc l¬ng quy ®Þnhcho ®óng tõng c«ng viÖc. H×nh thøc
nµy chØ ¸p dông víi c«ng viÖc mang tÝnh thêi vô, t¹m thêi.
7
b.H×nh thøc tr¶ l¬ngtheo s¶n phÈm:
-H×nh thøc nµy tÝnh l¬ng dùa trªn sè lîng vµ chÊt lîng
mµ ngêi lao ®éng ®· hoµn thµnh.
-Thùc hiÖn h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trªn c¬
së x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ l¬ng hîp lý, viÖc kiÓm tra nghiÖm
thu s¶n phÈm chÆt chÏ.
-H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm bao gåm c¸c h×nh
thøc cô thÓ sau.
B1. Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp:
Møc l¬ng ®îc tÝnh theo ®¬n gi¸ cè ®Þnh kh«ng phô
thuéc vµo ®Þnh møc sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh.
= x
B2. Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã thëng, cã ph¹t:
Cã tÝnh chÊt khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng.
B3. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp:
Sö dông ®Ó tÝnh l¬ng cho c¸c c«ng nh©n lµm c¸c
c«ng viÖc phôc vô s¶n xuÊt hoÆc c¸c nh©n viªn gi¸n tiÕp.
Møc l¬ng ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña
c«ng nh©n trùc tiÕp.
B4. Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn:
Møc l¬ng tr¶ ngoµI phÇn tÝnh theo l¬ng s¶n phÈm
trùc tiÕp cßn cã phÇn thëng thªm c¨n cø vµo luîng s¶n
phÈm vît møc.
= +
Trong ®ã:
= x
8
= x
c. Tr¶ l¬ng s¶n phÈm kÕt hîp víi l¬ng thêi gian.
d. H×nh thøc tr¶ l¬ng kho¸n theo khèi lîng c«ng viÖc.
®. TiÒn l¬ng s¶n phÈm tËp thÓ.
3.4.Quü l¬ng cña doanh nghiÖp:
Quü tiÒn l¬ng lµ tæng sè tiÒn mµ doanh nghiÖp hoÆc
c¬ quan nhµ níc ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong doanh
nghiÖp theo danh s¸ch mµ doanh nghiÖp qu¶n lý.
TiÒn l¬ng thêi gian, tiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm vµ
tiÒn l¬ng tÝnh theo kho¸n.
TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm
hëng trong ®Þnh møc quy ®Þnh.
TiÒn l¬ng cho ngêi lao ®éngtrong thêi gian ngõng s¶n
xuÊt do nguyªn nh©n kh¸ch quan, trong thêi gian ®îc ®IÒu
®éng c«ng t¸c lµm nghÜa vô theo chÕ ®é quy ®Þnh, thêi
gian nghØ phÐp, thêi gian ®i häc.
C¸c kho¶n phô cÊp lµm ®ªm , thªm giê.
C¸c kho¶n tiÒn thëng cã tÝnh chÊt thêng xuyªn.
4. ChÕ ®é vÒ c¸c kho¶n tÝnh trÝch theo tiÒn l-
¬ng.
+ Quü b¶o hiÓm x· héi: §îc h×nh thµnh b»ng c¸ch
trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè quü tiÒn l¬ng c¬
b¶n vµ c¸c kho¶n phô cÊp cña c«ng nh©n thùc tÕ ph¸t sinh
trong th¸ng theo chÕ ®é hiÖn hµnh tû lÖ trÝch b¶o hiÓm x·
héi lµ 20%.
9
Trong ®ã: 15%: Do doanh nghiÖp nép ®îc tÝnh vµo
chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
5%: Do ngêi lao ®éng ®ãng gãp vµ®îc
tÝnh trõ vµo thu nhËp cña ngêi lao ®éng.
+ Quü b¶o hiÓm y tÕ: §îc h×nh thµnh b»ng c¸ch tÝnh
theo tû lÖ trªn tæng sè tiÒn l¬ng c¬ b¶n vµ c¸c kho¶n phô
cÊp cña c«ng nh©n viªn thùc tÕ ph¸t sinh trong th¸ng.
Theo chÕ ®é hiÖn hµnh lµ 3%.
Trong ®ã: 2% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh
1% tÝnh vµo thu nhËp cña ngêi lao ®éng.
+ Kinh phÝ cè ®Þnh : §îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch
theo tû lÖ qui ®Þnh cña tæng sè tiÒn l¬ng c¬ b¶n vµ c¸c
kho¶ng phô cÊp cña c«ng nh©n viªn thùc tÕ ph¸t sinh trong
th¸ng. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh 2%.
5.Ho¹ch to¸n lao ®éng trong doanh nghiÖp .
5.1.Chøng tõ sö dông .
Theo quyÕt ®Þnh 186/TC_C§KT ngµy 14/3/95 cña bé
tµI chÝnh vÒ chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng,
kÕ to¸n sö dông c¸c chøng tõ sau.
1.B¶ng chÊm c«ng sè 1/L§_TL.
2.B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng sè 2 L§_TL.
3.PhiÕu nghØ hëng BHXH sè 03 L§_TL.
4.B¶ng thanh to¸n BHXHsè 04 L§_TL.
5.B¶ng thanh to¸n tiÒn thëng sè 05 L§_TL.
6.PhiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm c¶u c«ng viÖt hoµn thµnh
D6_ L§_TL.
10
7.PhiÕu b¸o lµm thªm giê sè 07. L§_TL.
8.Hîp ®ång giao kho¸n sè 08 L§_TL.
9.Biªn b¶n ®IÒu tra tai n¹n L§ sè 09 L§_TL.
C¸c chøng tõ tõ 1 ®Õn 6 lµ chøng tõ b¾t buéc
5.2 Hach to¸n sö dông lao ®éng.
H¹ch to¸n sè lîng lao ®éng lµ h¹ch to¸n vÒ mÆt sè l-
îng tõng lo¹I lao ®éng theo nghÒ nghiÖp c«ng viÖc vµ
tr×nh ®é tay nghÒ c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp,
viÖc theo dâi chi tiÕt vÒ sè lîng lao ®éng ®îc thùc hiÖn trªn
sè gäi lµ “§SCBCVN”. Sè danh s¸ch nµy do phßng lao ®éng
theo tõng bé phËn. Nh»m thêng xuyªn n¾m ch¾c sè lîng
lao ®éng hiÖn cã cña doanh nghiÖp, c¨n cø ®Ó nghi sè nµy
lµ c¸c chøng tõ ban ®Çu vÒ tuyÓn dông thuyªn truyÓn, th«i
viÖc, n©ng bËc l¬ng….mäi sù biÕn ®éng vÒ lao ®éng ph¶i
®îc nghi chÐp kÞp thêi vµo danh s¸ch lao ®éng.
11
II.C¸c nghiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu:
1.Tµi kho¶n sö dông.
a.TK 334 “ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn” ph¶n ¸nh
viÖc thanh to¸n l¬ng, thëng, b¶o hiÓm x· héi ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n viªn.
Bªn nî: C¸c kho¶n tiÒn l¬ng tiÒn c«ng tiÒn thëng vµ
c¸c kho¶n kh¸c ®· thanh to¸n cho c«ng nh©n viªn.
Bªn cã: C¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn thëng vµ
c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn.
D cã: C¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn thëng vµ
c¸c kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn cuèi kú.
D nî(c¸ biÖt): C¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn th-
ëng vµ c¸c kho¶n ®· thanh to¸n cho c«ng nh©n viªn lín
h¬n sè ph¶i tr¶.
TK 334 ®îc chi tiÕt thµnh 2 TK cÊp 2.
-TK 3341 – Thanh to¸n l¬ng
-TK 3342 – Thanh to¸n kh¸c
b.Tk 338 “ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c”: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh
c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép cho c¬ quan ph¸p luËt, cho c¸c
tæ chøc ®oµn thÓ x· héi, cho cÊp trªn vÒ KPC§,
BHYT,BHXH c¸c kho¶n khÊu trõ vµo l¬ng theo quyÕt ®Þnh
cña toµ ¸n, gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý, c¸c kho¶n vay m-
în t¹m thêi...
Bªn Nî: -BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.
-KFC§ chi t¹i doanh nghiÖp
-BHXH, BHYT vµ KPC§ ®· nép cho c¬ quan qu¶n lý.
12
Bªn cã: _TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ vµo chi phÝ s¶n
xuÊt lao ®éng
_ KhÊu trõ BHXH, BHYT vµo l¬ng cña c«ng nh©n
viªn.
_ BHXH, chi phÝ cè ®Þnh vît chi ®îc cÊp bï.
D cã: BHXH, BHYT, CPC§ ®· trÝch cha nép cho c¬
quan qu¶n lý nhng cha chi hÕt.
TK nµy chi tiÕt thµnh c¸c TK cÊp 2
- TK 3381 : Tµi s¶n thõa chê gi¶i quyÕt
- TK 3382 : KPC§
- TK 3383 : BHXH
- TK3384 : BHYT
- TK 3387 : Doanh thu nhËn tríc
- TK 3388 : Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c
c. Tµi kho¶n 335 : ‘Dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n
ghi nhËn lµ chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong kú nhng cha
thùc tÕ ph¸t sinh mµ sÏ ph¸t sinh trong kú nµy hoÆc kú
sau.
Bªn nî:- C¸c chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh thuéc néi
dung chi phÝ ph¶i tr¶.
- Chi phÝ ph¶i tr¶ lín h¬n chi phÝ thùc tÕ ho¹ch
to¸n gi¶m chi phÝ kinh doanh
Bªn cã: - Chi phÝ ph¶i tr¶ dù tÝnh tríc ®· ghi nhËn
vµ h¹ch to¸n chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
D cã: - Chi phÝ ph¶i tr¶ ®· tÝnh vµo chi phÝ ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh nhng thùc tÕ cha ph¸t sinh.
13
Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n kh¸c nh:
TK622, 623, 627, 641, 642, 111, 112, 138...
2.KÕ to¸n chi tiÕt tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng.
KÕ to¸n chi tiÕt tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-
¬ng ®îc h¹ch to¸n vµo sæ chi tiÕt cña tµi kho¶n 334liªn
quan “TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn” vµ
c¸c sæ chi tiÕt cña tµi kho¶n liªn quan.
*Chøng tõ sö dông
-B¶ng kª
-B¶ng ph©n bæ
-B¶ng chÊm c«ng
-B¶ng thanh to¸n l¬ng
3.KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng.
KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-
¬ng ®îc thùc hiÖn trªn c¸c tµi kho¶n 334, 335, 338 vµ c¸c
tµi kho¶n liªn quan.
+Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô chñ yÕu ®îc thùc
hiÖn nh sau:
-Hµng th¸ng tÝnh tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n
viªn vµ ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng, KÕ toand nghi:
Nî TK 241
Nî TK 622
Nî TK 623(1)
Nî TK 627(1)
Nî TK 641(1)
14
Nî TK 642(1)
Cã TK 334(1)
-Sè tiÒn thëng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn
NîTK 431(1)
Nî TK 622, 627, 641, 642.
Cã TK 334.
-TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ hµng th¸ng.
Nî TK 622, 627, 641, 642, 241.
Nî TK334
Cã TK 338 (3382, 3383, 3384)
-TÝnh BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.
trêng hîp CNV èm ®au, thai s¶n ... KÕ to¸n ph¶n ¸nh ®Þnh
kho¶n tuú theo quy ®Þnh cô thÓ vÒ viÖc ph©n cÊp qu¶n lý
sö dông quü BHXH.
+ Trêng hîp doanh nghiÖp ®îc gi÷ l¹i 1 phÇn BHXH ®·
trÝch khi cã chi tr¶ kÕ to¸n nghi:
Nî TK 338 (3383)
Cã TK 334.
+Thùc hiÖn chÕ ®é tµi chÝnh quy ®Þnh toµn bé sè
trÝch NHXH ph¶i nép lªn cÊp trªn , viÖc chi tr¶ trî cÊp BHXH
cho c«ng nh©n viªn t¹i doanh nghiÖp ®îc quyÕt to¸n sau
khi ph¸t sinh chi phÝ thùc tÕ.
Nî TK 138(8)
Cã TK 334
- C¸c kho¶n khÊu trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n
viªn.
Nî TK 334
15
Cã TK338(8)
Cã TK 141
Cã TK 138(1381,1388)
- Thanh to¸n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, BHXH, tiÒn thëng c«ng
nh©n viªn.
Nî TK334
Cã TK 111
Cã TK 112
Cã TK 512
Cã TK 3331(33311)
- Khi chuyÓn tiÒn nép BHXH, KPC§, BHYT
Nî TK 338(3382, 3383, 3384)
Cã TK 11,112.
- Chi tiªu KPC§ t¹i doanh nghiÖp
Nî TK3382
Cã TK 111, 112.
- Cuèi kú kÕt chuyÓn tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n ®i
v¾ng cha lÜnh.
Nî TK 334
Cã TK 338(8)
-Trêng hîp sè ®· nép, ®· tr¶ vÒ KPC§, BHXH kÓ c¶ sè
vît chi lín h¬n sè ph¶i tr¶ ph¶i nép, khi ®îc cÊp bï.
Nî TK 11, 112
Cã TK 338(3382, 3383)
- Hµng th¸ng tríc khi trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp
cña c«ng nh©n trùc tiªp s¶n xuÊt
Nî TK 622
16
Cã TK 335
- Sè tiÒn l¬ng c«ng nh©n nghØ phÐp thùc tÕ ph¶i tr¶.
Nî TK 335
Cã TK 334
§èi víi doanh nghiÖp kh«ng tiÕn hµnh trÝch tríc tiÒn l-
¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt th× khi tÝnh tiÒn l-
¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt thùc tÕ ph¶i tr¶.
Nî TK 662
Cã TK 334
Tuú theo h×nh htøc sè kÕ to¸n doanh nghiÖp ¸p dông
mµ kÕ to¸n tiÒn l¬ng nghi BHXH, BHYT, KPC§ ®îc nghi trªn
c¸c sæ kÕ to¸n phï hîp
17
PhÇn II: Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n lao ®éng tiÒnl¬ng
vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty x©y dùng sè
4
I.Kh¸i qu¸t chung vÒ ho¹t ®éng cña c«ng ty x©y
dùng sè4:
1.§Æc ®iÓm chung cña c«ng ty x©y dùng sè 4.
C«ng ty x©y dùng sè 4 lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc
trùc thuéc bé x©y dùng thuéc tæng c«ng ty x©y dùng nhµ
níc. HiÖn nay trô së chÝnh cña c«ng ty ®ãng t¹i 243A §ª La
Thµnh- QuËn §èng §a- Hµ Néi
C«ng ty ®îc thµnh lËp vµo ngµy 18/10/59. C¬ së ban
®Çu tiÒn th©n lµ c«ng ty x©y dùng nhµ m¸y ph©n ®¹m
Hµ B¾c. sau ph¸t triÓn thµnh c«ng ty kiÕn tróc Hµ B¾c vµ
c«ng ty kiÕn tróc khu b¾c Hµ Néi.
N¨m 1975, bé x©y dùng cã quyÕt ®Þnh sè
11/BXD_TC ngµy 13/01/1975.
Hîp nhÊt c«ng ty x©y dùng Hµ B¾c vµ c«ng ty x©y
dùng khu b¨c Hµ Néi lÊy tªn lµ c«ng ty x©y dùng sè 4.
N¨m 1992, bé x©y dùng cã quyÕt ®Þnh sè 132/BXD-
TCL§ ngµy 23/3/1992. Hîp nhÊt xÝ nghiÖp x©y dùng sè 3
vµ c«ng ty x©y dùng sè 4 lÊy tªn lµ CTXD sè míi.
N¨m 1995, Bé cã quyÕt ®Þnh nhËp c«ng ty x©y dùng
sè 4 vµo tæng c«ng ty x©y dùng Hµ Néi. Tõ n¨m ®ã cho
®Õn nay c«ng ty x©y dùng sè 4 lµ mét doanh nghiÖp nhµ
níc trùc thuéc tæng c«ng ty x©y dùng Hµ Néi.
Tr¶i qua 40 n¨m trëng thµnh vµ ph¸t triÓn c«ng ty
x©y dùng sè 4 ®· ®ãng gãp cho ®Êt níc hµng tr¨m c«ng
18
tr×nh lín nhá, chÊt lîng c«ng tr×nh lu«n lu«n ®îc ®¶m b¶o,
lµm t¨ng thªm c¬ sëvËt chÊt cho CHXH gãp phÇn lµm thay
®æi bé mÆt cña ®Êt níc.
2.NhiÖm vôcña c«ng ty x©y dùng sè 4.
C«ng ty x©y dùng sè 4 lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc
trùc thuéc tæng c«ng ty x©y dùng Hµ Néi cã giÊy phÐp
hµnh nghÒ x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh trong ph¹m vi toµn
quèc. C«ng ty cã chøc n¨ng hµnh nghÒ sau:
* Thùc hiÖn x©y dùng c«ng tr×nh.
- X©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n dông, c«ng tr×nh
c«ng céng thuéc nhãm dù ¸n nhãmB
-Thi c«ng ®êng (san nÒn, mÆt ®êng d¶i ®¸ vµ thÊm
nhùa)
X©y dùng c«ng tr×nh thuû lîi thuéc dù ¸n nhãm C.
* Thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc x©y dùng
- §µo ®¾p ®Êt ®¸, nÒ, mèc, bª t«ng, s¾t thÐp trong
x©y dng, trang trÝ néi vµ ngo¹i thÊt c«ng tr×nh.
* C«ng ty cã c¸c nhiÖm vô.
- Kinh doanh bÊt ®éng s¶n.
- S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng
- Qu¶ng c¸o tiÕp thÞ, t vÊn ®Çu t x©y dùng.
3.§Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty:
19
S¬ ®å 1: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty x©y
Ban
dùnggi¸m
sè 4
®èc
PG® PG§ PG§
thêng trùc kü thuËt kinh tÕ
V¨n Phßn Phßn Phßn Phßng Phßn Phßn
phßn g g thi gTC- KH-KT g dù g TC-
g KTTT c«ng KT ¸n L§
XN XN XN XN XN XN XN Chi
x© x© x© x© x© CGS NM nh¸n
y y y y y C vµ h Hµ
dùn dùn dùn dùn dùn XD B¾c
g g g g g
sè sè sè sè sè
1 2 3 4 5
C«ng tr×nh x©y
dùng
Ghi chó:
XNCGSC: XÝ nghiÖp c¬ giíi söa ch÷a.
XNNM&XD: XÝ nghiÖp nÒn mãng x©y dùng
Phßng KH-KT: Phßng khoa häc kü thuËt.
20