Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại chi nhánh công ty cổ phần đầu tư phát triển công nghệ viễn thông truyền hình acom
- 112 trang
- file .docx
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
TRƯ NG Đ I H C K THU T CÔNG NGH TP. HCM
KHÓA LU N T T NGHI P
K TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC Đ NH K T QU
KINH DOANH T I CHI NHÁNH CÔNG TY C
PH N Đ U TƯ PHÁT TRI N CÔNG NGH VI N
THÔNG TRUY N HÌNH ACOM
Ngành : K TOÁN
Chuyên ngành : K TOÁN – KI M TOÁN
Gi ng viên hư ng d n: TS.DƯƠNG TH MAI HÀ TRÂM
Sinh viên th c hi n : HUỲNH TH THU TH O
MSSV: 0854030261 L p: 08DKT2
TP. H Chí Minh, 2012
L I CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là đ tài nghiên c u c a tôi. Nh ng k t qu và các s li u
trong lu n văn t t nghi p này đư c th c hi n t i chi nhánh công ty c ph n đ u tư
phát tri n công ngh vi n thông – truy n hình ACOM, không sao chép b t kỳ ngu n
nào khác. Tôi hoàn toàn ch u trách nhi m trư c nhà trư ng v s cam đoan này.
TP. H Chí Minh, ngày 22 tháng 7 năm 2012
L I C M ƠN
Sau th i gian h c t p t i khoa K toán - Tài Chính -Ngân Hàng c a trư ng Đ i
H c K Thu t Công Ngh Tp. H Chí Minh, em đã có đư c nhi u ki n th c quan
tr ng cho ngh nghi p tương lai c a mình. Em xin chân thành g i l i c m ơn đ n
quý th y cô đã truy n đ t cho em nh ng n n t ng ki n th c quý báu.
Em xin c m ơn s hư ng d n t n tình c a TS.Dương Th Mai Hà Trâm. Cô đã
ch ra nh ng sai sót trong quá trình nghiên c u đ em kh c ph c, s a ch a đ Khóa
Lu n T t Nghi p đư c hoàn thi n và làm n n t ng th c t cho công vi c sau này
c a sinh viên chúng em.
Em xin g i l i c m ơn đ n Ban lãnh đ o chi nhánh công ty c ph n đ u tư
phát tri n công ngh vi n thông – truy n hình ACOM, c m ơn các anh ch trong
công ty đã nhi t tình giúp đ , t o đi u ki n cho em tìm hi u và ti p c n v i nh ng
ki n th c th c t t i công ty, giúp em có cơ h i h c h i và áp d ng nh ng ki n th c
đã h c t i trư ng vào trong th c t .
M t l n n a em xin chân thành c m ơn và g i l i chúc s c kh e, thành công
đ nt tc .
TP.HCM, Ngày 22 Tháng 7 Năm 2012
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD:TS.Dương Th Mai Hà Trâm
M CL C
Danh m c các t vi t t t ......................................................................................... iv
Danh m c các sơ đ ................................................................................................ v
L i m đ u .............................................................................................................. 1
Chương 1 : Cơ s lý lu n v k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh
trong doanh nghi p................................................................................................ 6
1.1 Nh ng v n đ chung v bán hàng .................................................................. 6
1.1.1 Khái ni m, phương th c, ý nghĩa c a ho t đ ng bán hàng và xác đ nh k t
qu kinh doanh trong doanh nghi p.................................................................... 6
1.1.2 Phương pháp tính giá v n c a hàng bán ................................................. 9
1.2 K toán bán hàng hóa .................................................................................. 11
1.2.1 K toán nghi p v bán hàng theo phương pháp kê khai thư ng xuyên(
đơn v tính thu giá tr gia tăng theo phương pháp kh u tr )............................ 11
1.2.2 K toán bán hàng theo phương th c kê khai thư ng xuyên doanh
nghi p tính thu GTGT theo phương pháp tr c ti p ho c không ch u thu
GTGT .............................................................................................................. 17
1.2.3 K toán bán hàng theo phương pháp ki m kê đ nh kỳ ........................... 17
1.3 H ch toán xác đ nh k t qu kinh doanh ....................................................... 18
1.3.1 H ch toán chi phí ................................................................................. 18
1.3.1.1 H ch toán giá v n hàng bán ...................................................... 18
1.3.1.2 H ch toán chi phí bán hàng ....................................................... 22
1.3.1.3 H ch toán chi phí qu n lý doanh nghi p.................................... 27
1.3.1.4 Phân b chi phí mua hàng cho hàng bán trong kỳ...................... 34
1.3.2 H ch toán doanh thu bán hàng.............................................................. 34
1.3.2.1 Khái ni m ................................................................................. 34
1.3.2.2 Đi u ki n ghi nh n doanh thu.................................................... 34
1.3.2.3 Các kho n gi m tr doanh thu bán hàng.................................... 35
1.3.2.4 Trình t k toán doanh thu bán hàng ........................................ 37
i
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD:TS.Dương Th Mai Hà Trâm
1.3.3 K toán chi phí thu thu nh p doanh nghi p ......................................... 43
1.3.3.1 Chi phí thu thu nh p hi n hành ................................................ 44
1.3.3.2 Thu TNDN hoãn l i ph i tr .................................................... 45
1.3.3.3 Tài s n thu thu nh p hoãn l i ................................................... 47
1.3.4 K toán xác đ nh k t qu kinh doanh .................................................... 49
CHƯƠNG 2 : Tình hình th c t công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu
kinh doanh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông-truy n
hình ACOM ......................................................................................................... 52
2.1 Gi i thi u v chi nhánh công ty ................................................................... 52
2.1.1 L ch s hình thành............................................................................. 52
2.1.2 T ch c s n xu t kinh doanh .............................................................. 54
2.1.3 T ch c qu n lý ................................................................................. 55
2.1.4 T ch c công tác k toán.................................................................... 56
2.2 K toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i công ty ...................... 59
2.2.1 Đ c đi m hàng hóa c a công ty và yêu c u qu n lý ............................ 59
2.2.2 Các phương pháp bán hàng công ty ................................................. 59
2.2.3 TK s d ng ....................................................................................... 60
2.2.4. K toán hàng hóa............................................................................... 60
2.2.5. K toán chi phí và xác đ nh k t qu kinh doanh................................. 68
CHƯƠNG 3 : Nh n xét và ki n ngh .................................................................. 74
3.1 Nh n xét chung v đơn v th c t p .............................................................. 74
3.2 Đánh giá hi u qu kinh doanh t i chi nhánh CT........................................... 75
3.3 Phương hư ng hoàn thi n công tác bán hàng............................................... 78
3.3.1 V TK s d ng................................................................................... 78
3.3.2 Chi ti t v TK511............................................................................... 79
3.3.3 V giá v n hàng bán........................................................................... 81
3.3.4 V chi phí qu n lý kinh doanh ............................................................ 81
ii
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD:TS.Dương Th Mai Hà Trâm
K t lu n............................................................................................................. 85
Danh m c tài li u tham kh o ............................................................................. 87
Ph l c .............................................................................................................. 88
iii
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD:TS.Dương Th Mai Hà Trâm
DANH M C CÁC T VI T T T
CT CP : công ty c ph n
CPBH : chi phí bán hàng
CP QLDN : chi phí qu n lý doanh nghi p
DT BH&CCDV : doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
DFGGHTK : d phòng gi m giá hàng t n kho
GTGT : giá tr gia tăng
GVHB : giá v n hàng bán
HĐ : hóa đơn
SXKD : s n xu t kinh doanh
TNDN : thu nh p doanh nghi p
TNHH : trách nhi m h u h n
TSCĐ : tài s n c đ nh
TTĐB : tiêu th đ c bi t
iv
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD:TS.Dương Th Mai Hà Trâm
DANH M C CÁC SƠ Đ
Sơ đ 1.1: h ch toán GVBH .................................................................................... 19
Sơ đ 1.2 : h ch toán CPBH .................................................................................... 23
Sơ đ 1.3 : h ch toán CP QLDN .............................................................................. 29
Sơ đ 1.4 : h ch toán xác đ nh k t qu kinh doanh................................................... 51
Sơ đ 2.1 : trình t ghi s k toán ............................................................................ 58
Sơ đ 2.2 : k toán xác đ nh k t qu kinh doanh quý I/2011 .................................... 72
v
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
L IM ĐU
1. Tính c p thi t c a đ tài
Trong tình hình kinh t nư c ta hi n nay đang trong th i kỳ công nghi p hóa,
hi n đ i hóa đòi h i các doanh nghi p ph i quan tâm sâu s c đ n tình hình ho t
đ ng s n xu t kinh doanh c a đơn v mình. Các nhà đ u tư luôn tìm ki m và nghiên
c u làm th nào v i chi phí b ra th p nhưng mang l i l i nhu n cao. Vì v y mu n
s n ph m c a mình chi m lĩnh trên th trư ng các công ty thu c các thành ph n
kinh t khác nhau đang ph i th thách và đ s c trên th trư ng hàng hóa trong
nư c và hàng hóa ngo i nh p.
Trong cu c đ u tranh đó, t t y u s không có ch đ ng cho nh ng doanh nghi p
mà hàng hóa c a h kém ch t lư ng và không phù h p v i th hi u ngư i tiêu dùng.
Các ch doanh nghi p mu n bi t sau quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh, đã
đ t đư c k t qu thu vào hay chi ra là bao nhiêu, lãi hay l .
Do đó, sau khi doanh nghi p s n xu t ra thành ph m thì ph i bán s n ph m đ
thu h i v n ti p t c đ u tư và s n xu t. Mà mu n s n ph m đ n đư c v i khách
hàng thì doanh nghi p ph i tìm ki m nh ng doanh nghi p khác có vai trò trung gian
này có ch c năng thương m i d ch v đ đưa s n ph m ti p c n khách hàng nhanh
chóng và hi u qu . Đó là quá trình mua bán hàng hóa và xác đ nh k t qu kinh
doanh.
Trong quá trình tiêu th s n ph m hàng hóa, chúng ta ph i tìm hi u xem t ng
doanh thu bán hàng hóa, gía v n hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí qu n lý doanh
nghi p, các kho n gi m tr doanh thu, các kho n Thu ph i n p vào ngân sách nhà
nư c. T đó so sánh v i doanh thu chi phí đã b ra trong quá trình s n xu t kinh
doanh đ xác đ nh k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Đ
th c hi n nh ng công vi c y c n ph i có m t b ph n chuyên môn theo dõi và
ph n ánh k p th i tình hình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. B ph n đó
chình là k toán bán hàng hóa và xác đ nh k t qu kinh doanh. Nh n th y t m quan
tr ng c a v n đ này, nên tôi ch n đ tài “k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 1
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
doanh t i chi nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n
hình ACOM” làm đ tài cho lu n văn t t nghi p c a mình.
2. Tình hình nghiên c u:
Nh n th c đư c t m quan tr ng c a k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh
doanh , nh ng năm v a qua có r t nhi u công trình nghiên c u m ng đ tài này.
Đánh giá m t cách t ng quát, các công trình nghiên c u năm trư c đã đi vào gi i
quy t ba v n đ chính: Lý lu n cơ b n v k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh
doanh (các khái ni m cơ b n v k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh ,
các chu n m c, ch đ liên quan đ n nghi p v bán hàng; nghiên c u t ng phương
th c bán hàng, phương th c thanh toán và các trư ng h p phát sinh c th và gi i
thi u khá đ y đ , chi ti t v các hình th c ghi s k toán). Nghiên c u th c tr ng
công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i đơn v th c t p c th
là n i dung, phương pháp, trình t h ch toán. Trên cơ s th c t công tác k toán
bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh , ch ra nh ng ưu đi m, như c đi m v b
máy k toán, h ch toán ban đ u, t ch c s sách, ch ng t s d ng, qu n lý xu t
nh p kho và ho t đ ng tiêu th hàng hóa đ t đó đưa ra nh ng gi i pháp đ hoàn
thi n công tác k toán.
Lu n văn “k toán bán hàng và xác đ nh k t qu bán hàng t i công ty TNHH
TTACO” c a tác gi Lê Th Dung – l p HK1C.K4 do gi ng viên T. S Đoàn Văn
Anh hư ng d n nêu lên nh ng h n ch và đ xu t m t s gi i pháp như: c i thi n,
mã hóa các m t hàng hóa, đ i m i v công tác qu n lý công n - ph i thu KH, …T
đó tác gi đ ngh m mã riêng cho m i m t hàng đ d vi c theo dõi xu t bán. Đ
xu t này t o hi u qu t t trong công tác qu n lý hàng hóa
Lu n văn “T ch c k toán bán hàng và k t qu bán hàng t i Công ty c ph n
đ u tư & phát tri n thi t b công ngh OTTO” c a Nguy n Th Huy n – HVTC năm
2010 nêu lên vi c DN không s d ng TK 157 “Hàng g i đi bán” đ h ch toán 2
trư ng h p bán buôn theo hình th c g i hàng và hình th c g i đ i lý mà h ch toán
th ng sang TK 632, k toán v n làm th công, nhân viên k toán bán hàng kiêm th
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 2
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
qu , theo dõi công n chưa tri t đ . T đó tác gi đ xu t nên s d ng ph n m m k
toán, s p x p nhân s trong b ph n k toán phù h p, minh b ch và h p lý hơn.
Tuy nhiên trong quá trình th c hi n nghiên c u đ tài thì h u h t đ u chưa đưa ra
căn c c th đ nh n xét, so sánh và đánh giá công tác t ch c k toán tiêu th s n
ph m đơn v th c t p v i các đơn v khác và v i xu hư ng chung.
3. M c đích nghiên c u:
M c đích nghiên c u c a đ tài là nghiên c u lý lu n và th c ti n v t ch c
công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i chi nhánh công ty c
ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n hình ACOM đ đánh giá th c
tr ng nh ng ưu đi m, như c đi m c a công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t
qu kinh doanh t i chi nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n
thông truy n hình ACOM, phân tích s c n thi t khách quan ph i t ch c h ch toán
k toán trong cơ ch nói chung và t ch c công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t
qu kinh doanh nói riêng.
T đó đưa ra nh ng phương hư ng và m t s gi i pháp c n thi t đ hoàn thi n
hơn n a t ch c công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i chi
nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n hình ACOM.
4. Nhi m v nghiên c u:
Trình bày khái quát h th ng lý lu n cơ b n v k toán bán hàng và xác đ nh k t
qu kinh doanh trong doanh nghi p.
Tìm hi u, đánh giá th c tr ng công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh
doanh chi nhánh Công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n
hình ACOM .
Đưa ra nh ng nh n xét khái quát và m t s ki n ngh đ xu t nh m hoàn thi n
công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i Công ty.
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 3
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
5. Phương pháp nghiên c u:
Phương pháp nghiên c u là k t h p lý lu n, kh o sát tư li u các giáo trình, m t
s lu n văn t t nghi p, sách báo… đ t p h p nh ng v n đ chung đã có, kh o sát
th c t công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i chi nhánh công
ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n hình ACOM và dùng
phương pháp phân tích đ rút ra các k t lu n đ ng th i đ xu t m t s phương
hư ng, gi i pháp nh m hoàn thi n t ch c công tác k toán bán hàng và xác đ nh
k t qu kinh doanh t i chi nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n
thông truy n hình ACOM.
6. D ki n k t qu nghiên c u:
Đưa ra nh ng phương hư ng đ hoàn thi n công tác k toán t i chi nhánh công
ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n hình ACOM
- V TK s d ng
- Chi ti t v TK511_Doanh thu bán hàng
- V gía v n hàng bán
- V chi phí qu n lý kinh doanh
7. Tài li u tham kh o:
Các giáo trình chuyên v k toán t nhi u nhà xu t b n khác nhau, m t s bài
lu n văn t t nghi p tham kh o, sách báo, t p chí có liên quan đ n đ tài, các trang
web,di n dàn k toán…Các ch ng t s sách t chi nhánh công ty c ph n đ u tư
phát tri n công ngh vi n thông truy n hình ACOM.
8. K t c u c a khóa lu n t t nghi p:
Trong lu n văn này, tôi nghiên c u tình hình bán hàng hóa và xác đ nh k t qu
kinh doanh trong quý I/2011 t i chi nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công
ngh vi n thông truy n hình ACOM. K t c u c a lu n văn g m 3 chương:
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 4
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
CHƯƠNG 1: Nh ng lý lu n v k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh
trong doanh nghi p thương m i.
CHƯƠNG 2: Tình hình th c t công tác k toán và xác đ nh k t qu kinh doanh
Chi nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông – truy n hình
acom.
CHƯƠNG 3: Nh n xét và ki n ngh
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 5
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
CHƯƠNG 1 : CƠ S LÝ LU N V K TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC Đ NH
K T QU KINH DOANH TRONG DOANH NGHI P
1.1 Nh ng v n đ chung v bán hàng
1.1.1 Khái ni m, phương th c, ý nghĩa c a ho t đ ng bán hàng và xác đ nh k t
qu kinh doanh trong doanh nghi p
1.1.1.1.1 Khái ni m bán hàng :
Bán hàng là quá trình cung c p s n ph m,hàng hóa,d ch v cho khách hàng
thu ti n hàng ho c đư c khách hàng ch p nh n thanh toán. Đó là s trao đ i mua
bán có th a thu n,doanh nghi p s n lòng bán và khách hàng đ ng ý mua,đã thanh
toán ho c ch p nh n thanh toán có s chuy n đ i quy n s h u hàng hóa t doanh
nghi p sang khách hàng.
1.1.1.1.2 Phương th c bán hàng :
1.1.1.1.2.1 Bán buôn qua kho
B ng cách giao hàng tr c ti p: Theo hình th c này, bên mua c đ i di n đ n
kho doanh nghi p thương m i đ nh n hàng. Doanh nghi p xu t kho hàng hoá giao
tr c ti p cho đ i di n bên mua ký nh n đ hàng, bên mua đã thanh toán ho c ch p
nh n thanh toán, hàng hoá đư c xác nh n là tiêu th .
B ng cách chuy n th ng: Theo hình th c này, bên mua tho thu n s nh n
hàng t i m t đ a đi m đư c qui đ nh trong h p đ ng. Doanh nghi p xu t hàng t
kho và v n chuy n đ n nơi qui đ nh b ng phương ti n v n t i t có ho c thuê ngoài.
Hàng hoá xu t kho g i đi v n thu c quy n s h u c a doanh nghi p,doanh nghi p
v n có trách nhi m qu n lý chúng. Ch khi nào bên mua xác nh n đã nh n đư c
hàng và ch p nh n thanh toán thì lúc đó hàng hoá m i đư c chuy n quy n s h u
và s hàng hoá đi đó đư c coi là tiêu th . Ch ng t bán hàng trong trư ng h p này
là Hoá đơn ho c Phi u xuât kho kiêm hoá đơn do doanh nghi p l p
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 6
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
1.1.1.1.2.2 Bán buôn v n chuy n th ng
Đây là hình th c bán buôn mà các t ch c thương m i sau khi mua hàng ,
nh n hàng mua v không nh p kho mà chuy n th ng cho bên mua. Phương th c
này đư c th c hi n theo các hình th c :
Bán buôn v n chuy n th ng không tham gia thanh toán : theo hình th c này
doanh nghi p không tham gia vào vi c thanh toán ti n mua hàng v i ngư i mua,
ngư i bán. Doanh nghi p ch th c hi n vi c môi gi i sau khi ti m đư c ngu n hàng,
th a thu n giá c s lư ng (d a trên cơ s giá c s lư ng trong đơn đ t hàng c a
ngư i mua) doanh nghi p ti n hành giao hàng ngay t i kho hay đ a đi m giao hàng
c a ngư i bán và ngư i mua có trách nhi m thanh toán v i ngư i bán ch không
ph i v i doanh nghi p. Như v y hàng hóa trong trư ng h p này không thu c quy n
s h u c a doanh nghi p, doanh nghi p đư c hư ng hoa h ng môi gi i.
Bán buôn v n chuy n th ng có tham gia thanh toán : theo hình th c này doanh
nghi p thương m i sau khi mua hàng chuy n hàng đi bán th ng cho bên mua t i m t
đ a đi m th a thu n. Hàng hóa lúc này v n thu c s h u c a doanh nghi p. Ch khi
bên mua thanh toán hay khi doanh nghi p nh n đư c gi y biên nh n hàng và bên
mua ch p nh n thanh toán thì hàng hóa đư c xác nh n là tiêu th . Trong trư ng
h p này doanh nghi p tham gia thanh toán v i c hai bên : thu ti n mua hàng c a
ngư i mua và tr ti n bán hàng cho ngư i bán.
1.1.1.1.2.3 Phương th c bán l :
Đây là phương th c bán hàng tr c ti p cho ngư i tiêu dùng.
Hình th c bán hàng thu ti n t p trung:theo hình th c này nhi m v thu ti n
c a ngư i mua và giao hàng cho ngư i mua tách r i nhau. M i qu y hàng có m t
nhân viên thu ti n mua hàng c a khách hàng, vi t hóa đơn ho c tích kê giao hàng
cho khách đ khách hàng đ n nh n qu y hàng do nhân viên bán hàng giao. H t ca,
h t ngày bán hàng nhân viên bán hàng căn c vào hóa đơn ho c ki m kê hàng hóa
t n qu y đ xác đ nh s lư ng hàng hóa bán trong ca, trong ngày và l p báo cáo bán
hàng. Nhân viên thu ti n, n p ti n cho th qu và làm gi y n p ti n.
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 7
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
Hình th c bán hàng thu ti n tr c ti p : theo hình th c này nhân viên bán hàng
thu ti n tr c ti p c a khách và giao hàng cho khách. H t ca, h t ngày bán hàng nhân
viên bán hàng n p ti n cho th qu và l p gi y n p ti n bán hàng. Sau đó nhân viên
bán hàng ki m kê hàng t n qu y đ xác đ nh s lư ng hàng đã bán trong ca, trong
ngày và l p báo cáo bán hàng.
Hình th c bán hàng tr góp: theo hình th c này,ngư i mua đư c tr ti n mua
hàng thành nhi u l n. Doanh nghi p thương m i ngoài s ti n thu theo giá bán còn
thu thêm ngư i mua m t kho n ti n lãi vì tr ch m.
1.1.1.1.2.4 Phương th c bán hàng qua đ i lý
Đ i v i bên giao đ i lý: Hàng giao cho bên đ i lý v n thu c quy n s h u c a
doanh nghi p và chưa xác đ nh là đã bán. Doanh nghi p ch h ch toán vào doanh
thu khi nh n đư c ti n c a bên nh n đ i lý ho c đã đư c ch p nh n thanh toán.
Doanh nghi p có trách nhi m n p thu GTGT, thu TTĐB (n u có) trên t ng giá tr
hàng g i bán đã tiêu th mà không đư c tr đi ph n hoa h ng đã tr cho bên nh n
đ i lý. Kho n hoa h ng doanh nghi p đã tr coi như là ph n chi phí bán hàng đã
đư c h ch toán vào tài kho n 641.
Đ i v i bên nh n đ i lý : S hàng nh n đ i lý không thu c quy n s h u c a
doanh nghi p nhưng doanh nghi p có trách nhi m ph i b o qu n, gi gìn, bán h .
S hoa h ng đư c hư ng là doanh thu trong h p đ ng bán h c a doanh nghi p.
1.1.1.1.2.5 Phương th c trao đ i hàng
Trư ng h p này khác v i các phương th c bán hàng trên là ngư i mua không
tr b ng ti n mà tr b ng v t tư, hàng hóa. Vi c trao đ i hàng hóa thư ng có l i cho
c hai bên vì nó tránh đư c vi c thanh toán b ng ti n, ti t ki m đư c v n lưu đ ng,
đ ng th i v n tiêu th đư c hàng hóa.
Theo phương th c này căn c vào h p đ ng kinh t mà các doanh nghi p đã
ký k t v i nhau hai bên ti n hành trao đ i hàng hóa c a mình cho nhau trên cơ s
ngang giá. Trong trư ng h p này hàng g i đi coi như bán và hàng nh n v coi như
mua.
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 8
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
1.1.1.1.3 Ý nghĩa c a ho t đ ng bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh c a
doanh nghi p:
Giúp cho ngư i s d ng bi t đư c nh ng thông tin c a k toán n m đư c toàn
b ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p, giúp cho nhà qu n lý trong vi c ra
quy t đ nh k p th i cũng như trong vi c l p k ho ch kinh doanh trong tương lai.
1.1.2 Phương pháp tính giá v n c a hàng bán :
1.1.2.1 N i dung giá v n hàng bán:
Giá v n hàng bán là giá th c t xu t kho c a s n ph m. Là m t ch tiêu kinh
k t ng h p, ph n ánh s ti n đư c tr ra kh i doanh thu đ xác đ nh k t qu kinh
doanh c a t ng kỳ k toán. Trong đi u ki n doanh nghi p h ch toán hàng t n kho
theo phương pháp kê khai thư ng xuyên, giá v n hàng bán là m t chi phí đư c ghi
nh n đ ng th i v i doanh thu theo nguyên t c phù h p.
1.1.2.2 Phương pháp tính giá xu t kho:
Hàng t n kho trong các doanh nghi p tăng t nhi u ngu n khác nhau v i các
đơn giá khác nhau, vì v y doanh nghi p c n l a ch n phương pháp tính giá th c t
hàng xu t kho… vi c l a ch n phương pháp nào còn tuỳ thu c vào đ c đi m c a
hàng t n kho, yêu c u và trình đ qu n lý c a doanh nghi p. Song doanh nghi p áp
d ng phương pháp nào đòi h i ph i nh t quán trong su t niên đ k toán. N u có s
thay đ i ph i gi i trình và thuy t minh, nêu rõ nh ng tác đ ng c a s thay đ i t i
các báo cáo tài chính c a doanh nghi p. Đ tính giá hàng t n kho xu t, doanh
nghi p có th áp d ng m t trong các phương pháp sau đây:
1.1.2.2.1 Phương pháp giá th c t bình quân gia quy n
Theo phương pháp này, đ n cu i kỳ m i tính tr giá v n c a hàng xu t kho
trong kỳ. Tuỳ theo kỳ d tr c a doanh nghi p áp d ng mà k toán hàng t n kho
căn c vào giá mua, giá nh p, lư ng hàng t n kho đ u kỳ và nh p trong kỳ đ tính
giá đơn v bình quân:
Giá thành th c t TP S lư ng TP Đơn giá th c t bình
= X
xu t kho xu t kho quân c kỳ
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 9
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
Trong đó:
Giá thành th c t TP Giá thành th c t TP nh p
Đơn giá th c +
t n kho đ u kỳ kho trong kỳ
t bình quân =
S lư ng TP t n đ u + S lư ng TP nh p
c kỳ
kỳ trong kỳ
Theo phương pháp này, giá v n c a hàng hoá xu t kho đ bán tính đư c tương
đ i h p lý nhưng không linh ho t vì cu i tháng cu i tháng m i tính đư c đơn giá
bình quân.
1.1.2.2.2 Phương pháp bình quân sau m i l n nh p
V b n ch t, phương pháp này gi ng phương pháp trên nhưng đơn giá bình
quân ph i đư c tính l i sau m i l n nh p trên cơ s giá mua c a hàng t n và giá
mua c a l n nh p đó. Phương pháp này đ m b o s li u có đ chính xác cao và k p
th i tuy nhiên kh i lư ng công vi c tính toán l i tăng thêm do đó ch nên áp d ng
v i các doanh nghi p có s l n mua hàng hoá ít nhưng kh i lư ng l n.
1.1.2.2.3 Phương pháp nh p trư c xu t trư c (FIFO)
Phương pháp này áp d ng d a trên gi đ nh là hàng đư c mua trư c ho c s n
xu t trư c thì đư c xu t trư c, và hàng còn l i cu i kỳ là hàng đư c mua ho c s n
xu t th i đi m cu i kỳ. Theo phương pháp này thì giá tr hàng xu t kho đư c tính
theo giá c a lô hàng nh p kho th i đi m đ u kỳ ho c g n đ u kỳ, giá tr c a hàng
t n kho đư c tính theo giá c a hàng nh p kho th i đi m cu i kỳ ho c g n cu i kỳ
còn t n kho.
1.1.2.2.4 Phương pháp nh p sau xu t trư c (LIFO)
Phương pháp này gi đ nh là hàng đư c mua sau ho c s n xu t sau thì đư c
xu t trư c, và hàng t n kho còn l i cu i kỳ là nh ng hàng đư c mua ho c s n xu t
trư c đó. Theo phương pháp này thì giá tr hàng xu t kho đư c tính theo giá c a lô
hàng nh p sau ho c g n sau cùng, giá tr c a hàng t n kho đư c tính theo giá c a
hàng nh p kho đ u kỳ ho c g n đ u kỳ
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 10
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
1.1.2.2.5 Phương pháp giá th c t đích danh
Theo phương pháp này s n ph m, v t tư, hàng hoá xu t kho thu c lô hàng
nh p nào thì l y đơn giá nh p kho c a lô hàng đó đ tính.
Đây là phương án t t nh t, nó tuân th nguyên t c phù h p c a k toán;chi phí
th c t phù h p v i doanh thu th c t .Giá tr c a hàng xu t kho đem bán phù h p
v i doanh thu mà nó t o ra.Hơn n a, giá tr hàng t n kho đư c ph n ánh đúng theo
giá tr th c t c a nó.
1.2 K toán bán hàng hóa
1.2.1 K toán nghi p v bán hàng theo phương pháp kê khai thư ng xuyên (
đơn v tính thu giá tr gia tăng theo phương pháp kh u tr )
1.2.1.1 Ch ng t và luân chuy n ch ng t bán hàng
Ch ng t dùng trong k toán bán hàng hoá g m có hoá đơn GTGT, hóa đơn
kiêm phi u xu t kho, phi u thu phi u chi ti n m t,gi y báo có, báo n ngân
hàng...Trình t luân chuy n ch ng t bán hàng như sau:
Đơn đ t hàng B ph n bán hàng B ph n tài v
K toán bán Kho B ph n v n chuy n
hàng và thanh
toán
K toán hàng hoá
Đ u tiên b ph n bán hàng ti p nh n đơn đ t hàng c a khách hàng, sau đó
chuy n đơn đ t hàng này cho phòng tài v đ xác đ nh phương th c thanh toán. Khi
ch p nh n bán hàng, b ph n bán hàng s l p hoá đơn bán hàng. Th kho căn c
vàp hoá đơn kiêm phi u xu t kho ti n hành xu t kho, ghi th kho sau đó chuy n hoá
đơn kiêm phi u xu t kho ti n hành xu t kho, ghi th kho sau đó chuy n hoá đơn này
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 11
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
cho k toán. Căn c vào hóa đơn k toán ghi s tiêu th và s theo dõi thanh toán
v i ngư i mua.
1.2.1.2 TK s d ng
Trong h ch toán bán hàng k toán s d ng m t s tài kho n sau:
TK 156 : “Hàng hoá” Tài kho n này dùng đ ph n ánh tình hình nh p xu t-
t n kho hàng hoá.
Tài kho n 156 – “Hàng hoá” đư c chi ti t thành 2 tài kho n:
- TK 1561 : Giá mua c a hàng hoá
- TK 1562 : Chi phí mua hàng
Tài kho n 157- “Hàng g i bán” S d ng trong trư ng h p hàng bán theo
phương th c g i bán, TK này ph n ánh s hàng g i đi tiêu th và tình hình
tiêu th hàng g i trong kỳ.
TK 511 : “ Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v ” tài kho n này theo dõi
doanh thu bán hàng và cung c p d ch v ra bên ngoài h th ng công ty. Tài
kho n 511 có 5 tài kho n c p 2 :
- TK 5111 : Doanh thu bán hàng hoá
- TK 5112 : Doanh thu bán các s n ph m
- TK 5113 : Doanh thu cung c p d ch v
- TK 5114 : Doanh thu tr c p tr giá
- TK 5117 : Doanh thu kinh doanh b t đ ng s n đ u tư
TK 512 - “ Doanh thu bán hàng n i b ” TK này ph n ánh doanh thu v s n
ph m, hàng hoá, d ch v , lao v gi a các đơn v trong cùng công ty, t ng
Công ty ( là các đơn v thành viên h ch toán ph thu c). TK này cũng có k t
c u như TK511 và đư c chi ti t thành 3 TK c p 2 :
- TK 5121 : Doanh thu bán hàng hoá
- TK 5122 : Doanh thu bán các s n ph m
- TK 5123 : Doanh thu cung c p d ch v
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 12
TRƯ NG Đ I H C K THU T CÔNG NGH TP. HCM
KHÓA LU N T T NGHI P
K TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC Đ NH K T QU
KINH DOANH T I CHI NHÁNH CÔNG TY C
PH N Đ U TƯ PHÁT TRI N CÔNG NGH VI N
THÔNG TRUY N HÌNH ACOM
Ngành : K TOÁN
Chuyên ngành : K TOÁN – KI M TOÁN
Gi ng viên hư ng d n: TS.DƯƠNG TH MAI HÀ TRÂM
Sinh viên th c hi n : HUỲNH TH THU TH O
MSSV: 0854030261 L p: 08DKT2
TP. H Chí Minh, 2012
L I CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là đ tài nghiên c u c a tôi. Nh ng k t qu và các s li u
trong lu n văn t t nghi p này đư c th c hi n t i chi nhánh công ty c ph n đ u tư
phát tri n công ngh vi n thông – truy n hình ACOM, không sao chép b t kỳ ngu n
nào khác. Tôi hoàn toàn ch u trách nhi m trư c nhà trư ng v s cam đoan này.
TP. H Chí Minh, ngày 22 tháng 7 năm 2012
L I C M ƠN
Sau th i gian h c t p t i khoa K toán - Tài Chính -Ngân Hàng c a trư ng Đ i
H c K Thu t Công Ngh Tp. H Chí Minh, em đã có đư c nhi u ki n th c quan
tr ng cho ngh nghi p tương lai c a mình. Em xin chân thành g i l i c m ơn đ n
quý th y cô đã truy n đ t cho em nh ng n n t ng ki n th c quý báu.
Em xin c m ơn s hư ng d n t n tình c a TS.Dương Th Mai Hà Trâm. Cô đã
ch ra nh ng sai sót trong quá trình nghiên c u đ em kh c ph c, s a ch a đ Khóa
Lu n T t Nghi p đư c hoàn thi n và làm n n t ng th c t cho công vi c sau này
c a sinh viên chúng em.
Em xin g i l i c m ơn đ n Ban lãnh đ o chi nhánh công ty c ph n đ u tư
phát tri n công ngh vi n thông – truy n hình ACOM, c m ơn các anh ch trong
công ty đã nhi t tình giúp đ , t o đi u ki n cho em tìm hi u và ti p c n v i nh ng
ki n th c th c t t i công ty, giúp em có cơ h i h c h i và áp d ng nh ng ki n th c
đã h c t i trư ng vào trong th c t .
M t l n n a em xin chân thành c m ơn và g i l i chúc s c kh e, thành công
đ nt tc .
TP.HCM, Ngày 22 Tháng 7 Năm 2012
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD:TS.Dương Th Mai Hà Trâm
M CL C
Danh m c các t vi t t t ......................................................................................... iv
Danh m c các sơ đ ................................................................................................ v
L i m đ u .............................................................................................................. 1
Chương 1 : Cơ s lý lu n v k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh
trong doanh nghi p................................................................................................ 6
1.1 Nh ng v n đ chung v bán hàng .................................................................. 6
1.1.1 Khái ni m, phương th c, ý nghĩa c a ho t đ ng bán hàng và xác đ nh k t
qu kinh doanh trong doanh nghi p.................................................................... 6
1.1.2 Phương pháp tính giá v n c a hàng bán ................................................. 9
1.2 K toán bán hàng hóa .................................................................................. 11
1.2.1 K toán nghi p v bán hàng theo phương pháp kê khai thư ng xuyên(
đơn v tính thu giá tr gia tăng theo phương pháp kh u tr )............................ 11
1.2.2 K toán bán hàng theo phương th c kê khai thư ng xuyên doanh
nghi p tính thu GTGT theo phương pháp tr c ti p ho c không ch u thu
GTGT .............................................................................................................. 17
1.2.3 K toán bán hàng theo phương pháp ki m kê đ nh kỳ ........................... 17
1.3 H ch toán xác đ nh k t qu kinh doanh ....................................................... 18
1.3.1 H ch toán chi phí ................................................................................. 18
1.3.1.1 H ch toán giá v n hàng bán ...................................................... 18
1.3.1.2 H ch toán chi phí bán hàng ....................................................... 22
1.3.1.3 H ch toán chi phí qu n lý doanh nghi p.................................... 27
1.3.1.4 Phân b chi phí mua hàng cho hàng bán trong kỳ...................... 34
1.3.2 H ch toán doanh thu bán hàng.............................................................. 34
1.3.2.1 Khái ni m ................................................................................. 34
1.3.2.2 Đi u ki n ghi nh n doanh thu.................................................... 34
1.3.2.3 Các kho n gi m tr doanh thu bán hàng.................................... 35
1.3.2.4 Trình t k toán doanh thu bán hàng ........................................ 37
i
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD:TS.Dương Th Mai Hà Trâm
1.3.3 K toán chi phí thu thu nh p doanh nghi p ......................................... 43
1.3.3.1 Chi phí thu thu nh p hi n hành ................................................ 44
1.3.3.2 Thu TNDN hoãn l i ph i tr .................................................... 45
1.3.3.3 Tài s n thu thu nh p hoãn l i ................................................... 47
1.3.4 K toán xác đ nh k t qu kinh doanh .................................................... 49
CHƯƠNG 2 : Tình hình th c t công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu
kinh doanh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông-truy n
hình ACOM ......................................................................................................... 52
2.1 Gi i thi u v chi nhánh công ty ................................................................... 52
2.1.1 L ch s hình thành............................................................................. 52
2.1.2 T ch c s n xu t kinh doanh .............................................................. 54
2.1.3 T ch c qu n lý ................................................................................. 55
2.1.4 T ch c công tác k toán.................................................................... 56
2.2 K toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i công ty ...................... 59
2.2.1 Đ c đi m hàng hóa c a công ty và yêu c u qu n lý ............................ 59
2.2.2 Các phương pháp bán hàng công ty ................................................. 59
2.2.3 TK s d ng ....................................................................................... 60
2.2.4. K toán hàng hóa............................................................................... 60
2.2.5. K toán chi phí và xác đ nh k t qu kinh doanh................................. 68
CHƯƠNG 3 : Nh n xét và ki n ngh .................................................................. 74
3.1 Nh n xét chung v đơn v th c t p .............................................................. 74
3.2 Đánh giá hi u qu kinh doanh t i chi nhánh CT........................................... 75
3.3 Phương hư ng hoàn thi n công tác bán hàng............................................... 78
3.3.1 V TK s d ng................................................................................... 78
3.3.2 Chi ti t v TK511............................................................................... 79
3.3.3 V giá v n hàng bán........................................................................... 81
3.3.4 V chi phí qu n lý kinh doanh ............................................................ 81
ii
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD:TS.Dương Th Mai Hà Trâm
K t lu n............................................................................................................. 85
Danh m c tài li u tham kh o ............................................................................. 87
Ph l c .............................................................................................................. 88
iii
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD:TS.Dương Th Mai Hà Trâm
DANH M C CÁC T VI T T T
CT CP : công ty c ph n
CPBH : chi phí bán hàng
CP QLDN : chi phí qu n lý doanh nghi p
DT BH&CCDV : doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
DFGGHTK : d phòng gi m giá hàng t n kho
GTGT : giá tr gia tăng
GVHB : giá v n hàng bán
HĐ : hóa đơn
SXKD : s n xu t kinh doanh
TNDN : thu nh p doanh nghi p
TNHH : trách nhi m h u h n
TSCĐ : tài s n c đ nh
TTĐB : tiêu th đ c bi t
iv
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD:TS.Dương Th Mai Hà Trâm
DANH M C CÁC SƠ Đ
Sơ đ 1.1: h ch toán GVBH .................................................................................... 19
Sơ đ 1.2 : h ch toán CPBH .................................................................................... 23
Sơ đ 1.3 : h ch toán CP QLDN .............................................................................. 29
Sơ đ 1.4 : h ch toán xác đ nh k t qu kinh doanh................................................... 51
Sơ đ 2.1 : trình t ghi s k toán ............................................................................ 58
Sơ đ 2.2 : k toán xác đ nh k t qu kinh doanh quý I/2011 .................................... 72
v
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
L IM ĐU
1. Tính c p thi t c a đ tài
Trong tình hình kinh t nư c ta hi n nay đang trong th i kỳ công nghi p hóa,
hi n đ i hóa đòi h i các doanh nghi p ph i quan tâm sâu s c đ n tình hình ho t
đ ng s n xu t kinh doanh c a đơn v mình. Các nhà đ u tư luôn tìm ki m và nghiên
c u làm th nào v i chi phí b ra th p nhưng mang l i l i nhu n cao. Vì v y mu n
s n ph m c a mình chi m lĩnh trên th trư ng các công ty thu c các thành ph n
kinh t khác nhau đang ph i th thách và đ s c trên th trư ng hàng hóa trong
nư c và hàng hóa ngo i nh p.
Trong cu c đ u tranh đó, t t y u s không có ch đ ng cho nh ng doanh nghi p
mà hàng hóa c a h kém ch t lư ng và không phù h p v i th hi u ngư i tiêu dùng.
Các ch doanh nghi p mu n bi t sau quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh, đã
đ t đư c k t qu thu vào hay chi ra là bao nhiêu, lãi hay l .
Do đó, sau khi doanh nghi p s n xu t ra thành ph m thì ph i bán s n ph m đ
thu h i v n ti p t c đ u tư và s n xu t. Mà mu n s n ph m đ n đư c v i khách
hàng thì doanh nghi p ph i tìm ki m nh ng doanh nghi p khác có vai trò trung gian
này có ch c năng thương m i d ch v đ đưa s n ph m ti p c n khách hàng nhanh
chóng và hi u qu . Đó là quá trình mua bán hàng hóa và xác đ nh k t qu kinh
doanh.
Trong quá trình tiêu th s n ph m hàng hóa, chúng ta ph i tìm hi u xem t ng
doanh thu bán hàng hóa, gía v n hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí qu n lý doanh
nghi p, các kho n gi m tr doanh thu, các kho n Thu ph i n p vào ngân sách nhà
nư c. T đó so sánh v i doanh thu chi phí đã b ra trong quá trình s n xu t kinh
doanh đ xác đ nh k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Đ
th c hi n nh ng công vi c y c n ph i có m t b ph n chuyên môn theo dõi và
ph n ánh k p th i tình hình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. B ph n đó
chình là k toán bán hàng hóa và xác đ nh k t qu kinh doanh. Nh n th y t m quan
tr ng c a v n đ này, nên tôi ch n đ tài “k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 1
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
doanh t i chi nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n
hình ACOM” làm đ tài cho lu n văn t t nghi p c a mình.
2. Tình hình nghiên c u:
Nh n th c đư c t m quan tr ng c a k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh
doanh , nh ng năm v a qua có r t nhi u công trình nghiên c u m ng đ tài này.
Đánh giá m t cách t ng quát, các công trình nghiên c u năm trư c đã đi vào gi i
quy t ba v n đ chính: Lý lu n cơ b n v k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh
doanh (các khái ni m cơ b n v k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh ,
các chu n m c, ch đ liên quan đ n nghi p v bán hàng; nghiên c u t ng phương
th c bán hàng, phương th c thanh toán và các trư ng h p phát sinh c th và gi i
thi u khá đ y đ , chi ti t v các hình th c ghi s k toán). Nghiên c u th c tr ng
công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i đơn v th c t p c th
là n i dung, phương pháp, trình t h ch toán. Trên cơ s th c t công tác k toán
bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh , ch ra nh ng ưu đi m, như c đi m v b
máy k toán, h ch toán ban đ u, t ch c s sách, ch ng t s d ng, qu n lý xu t
nh p kho và ho t đ ng tiêu th hàng hóa đ t đó đưa ra nh ng gi i pháp đ hoàn
thi n công tác k toán.
Lu n văn “k toán bán hàng và xác đ nh k t qu bán hàng t i công ty TNHH
TTACO” c a tác gi Lê Th Dung – l p HK1C.K4 do gi ng viên T. S Đoàn Văn
Anh hư ng d n nêu lên nh ng h n ch và đ xu t m t s gi i pháp như: c i thi n,
mã hóa các m t hàng hóa, đ i m i v công tác qu n lý công n - ph i thu KH, …T
đó tác gi đ ngh m mã riêng cho m i m t hàng đ d vi c theo dõi xu t bán. Đ
xu t này t o hi u qu t t trong công tác qu n lý hàng hóa
Lu n văn “T ch c k toán bán hàng và k t qu bán hàng t i Công ty c ph n
đ u tư & phát tri n thi t b công ngh OTTO” c a Nguy n Th Huy n – HVTC năm
2010 nêu lên vi c DN không s d ng TK 157 “Hàng g i đi bán” đ h ch toán 2
trư ng h p bán buôn theo hình th c g i hàng và hình th c g i đ i lý mà h ch toán
th ng sang TK 632, k toán v n làm th công, nhân viên k toán bán hàng kiêm th
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 2
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
qu , theo dõi công n chưa tri t đ . T đó tác gi đ xu t nên s d ng ph n m m k
toán, s p x p nhân s trong b ph n k toán phù h p, minh b ch và h p lý hơn.
Tuy nhiên trong quá trình th c hi n nghiên c u đ tài thì h u h t đ u chưa đưa ra
căn c c th đ nh n xét, so sánh và đánh giá công tác t ch c k toán tiêu th s n
ph m đơn v th c t p v i các đơn v khác và v i xu hư ng chung.
3. M c đích nghiên c u:
M c đích nghiên c u c a đ tài là nghiên c u lý lu n và th c ti n v t ch c
công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i chi nhánh công ty c
ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n hình ACOM đ đánh giá th c
tr ng nh ng ưu đi m, như c đi m c a công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t
qu kinh doanh t i chi nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n
thông truy n hình ACOM, phân tích s c n thi t khách quan ph i t ch c h ch toán
k toán trong cơ ch nói chung và t ch c công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t
qu kinh doanh nói riêng.
T đó đưa ra nh ng phương hư ng và m t s gi i pháp c n thi t đ hoàn thi n
hơn n a t ch c công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i chi
nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n hình ACOM.
4. Nhi m v nghiên c u:
Trình bày khái quát h th ng lý lu n cơ b n v k toán bán hàng và xác đ nh k t
qu kinh doanh trong doanh nghi p.
Tìm hi u, đánh giá th c tr ng công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh
doanh chi nhánh Công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n
hình ACOM .
Đưa ra nh ng nh n xét khái quát và m t s ki n ngh đ xu t nh m hoàn thi n
công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i Công ty.
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 3
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
5. Phương pháp nghiên c u:
Phương pháp nghiên c u là k t h p lý lu n, kh o sát tư li u các giáo trình, m t
s lu n văn t t nghi p, sách báo… đ t p h p nh ng v n đ chung đã có, kh o sát
th c t công tác k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh t i chi nhánh công
ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n hình ACOM và dùng
phương pháp phân tích đ rút ra các k t lu n đ ng th i đ xu t m t s phương
hư ng, gi i pháp nh m hoàn thi n t ch c công tác k toán bán hàng và xác đ nh
k t qu kinh doanh t i chi nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n
thông truy n hình ACOM.
6. D ki n k t qu nghiên c u:
Đưa ra nh ng phương hư ng đ hoàn thi n công tác k toán t i chi nhánh công
ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông truy n hình ACOM
- V TK s d ng
- Chi ti t v TK511_Doanh thu bán hàng
- V gía v n hàng bán
- V chi phí qu n lý kinh doanh
7. Tài li u tham kh o:
Các giáo trình chuyên v k toán t nhi u nhà xu t b n khác nhau, m t s bài
lu n văn t t nghi p tham kh o, sách báo, t p chí có liên quan đ n đ tài, các trang
web,di n dàn k toán…Các ch ng t s sách t chi nhánh công ty c ph n đ u tư
phát tri n công ngh vi n thông truy n hình ACOM.
8. K t c u c a khóa lu n t t nghi p:
Trong lu n văn này, tôi nghiên c u tình hình bán hàng hóa và xác đ nh k t qu
kinh doanh trong quý I/2011 t i chi nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công
ngh vi n thông truy n hình ACOM. K t c u c a lu n văn g m 3 chương:
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 4
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
CHƯƠNG 1: Nh ng lý lu n v k toán bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh
trong doanh nghi p thương m i.
CHƯƠNG 2: Tình hình th c t công tác k toán và xác đ nh k t qu kinh doanh
Chi nhánh công ty c ph n đ u tư phát tri n công ngh vi n thông – truy n hình
acom.
CHƯƠNG 3: Nh n xét và ki n ngh
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 5
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
CHƯƠNG 1 : CƠ S LÝ LU N V K TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC Đ NH
K T QU KINH DOANH TRONG DOANH NGHI P
1.1 Nh ng v n đ chung v bán hàng
1.1.1 Khái ni m, phương th c, ý nghĩa c a ho t đ ng bán hàng và xác đ nh k t
qu kinh doanh trong doanh nghi p
1.1.1.1.1 Khái ni m bán hàng :
Bán hàng là quá trình cung c p s n ph m,hàng hóa,d ch v cho khách hàng
thu ti n hàng ho c đư c khách hàng ch p nh n thanh toán. Đó là s trao đ i mua
bán có th a thu n,doanh nghi p s n lòng bán và khách hàng đ ng ý mua,đã thanh
toán ho c ch p nh n thanh toán có s chuy n đ i quy n s h u hàng hóa t doanh
nghi p sang khách hàng.
1.1.1.1.2 Phương th c bán hàng :
1.1.1.1.2.1 Bán buôn qua kho
B ng cách giao hàng tr c ti p: Theo hình th c này, bên mua c đ i di n đ n
kho doanh nghi p thương m i đ nh n hàng. Doanh nghi p xu t kho hàng hoá giao
tr c ti p cho đ i di n bên mua ký nh n đ hàng, bên mua đã thanh toán ho c ch p
nh n thanh toán, hàng hoá đư c xác nh n là tiêu th .
B ng cách chuy n th ng: Theo hình th c này, bên mua tho thu n s nh n
hàng t i m t đ a đi m đư c qui đ nh trong h p đ ng. Doanh nghi p xu t hàng t
kho và v n chuy n đ n nơi qui đ nh b ng phương ti n v n t i t có ho c thuê ngoài.
Hàng hoá xu t kho g i đi v n thu c quy n s h u c a doanh nghi p,doanh nghi p
v n có trách nhi m qu n lý chúng. Ch khi nào bên mua xác nh n đã nh n đư c
hàng và ch p nh n thanh toán thì lúc đó hàng hoá m i đư c chuy n quy n s h u
và s hàng hoá đi đó đư c coi là tiêu th . Ch ng t bán hàng trong trư ng h p này
là Hoá đơn ho c Phi u xuât kho kiêm hoá đơn do doanh nghi p l p
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 6
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
1.1.1.1.2.2 Bán buôn v n chuy n th ng
Đây là hình th c bán buôn mà các t ch c thương m i sau khi mua hàng ,
nh n hàng mua v không nh p kho mà chuy n th ng cho bên mua. Phương th c
này đư c th c hi n theo các hình th c :
Bán buôn v n chuy n th ng không tham gia thanh toán : theo hình th c này
doanh nghi p không tham gia vào vi c thanh toán ti n mua hàng v i ngư i mua,
ngư i bán. Doanh nghi p ch th c hi n vi c môi gi i sau khi ti m đư c ngu n hàng,
th a thu n giá c s lư ng (d a trên cơ s giá c s lư ng trong đơn đ t hàng c a
ngư i mua) doanh nghi p ti n hành giao hàng ngay t i kho hay đ a đi m giao hàng
c a ngư i bán và ngư i mua có trách nhi m thanh toán v i ngư i bán ch không
ph i v i doanh nghi p. Như v y hàng hóa trong trư ng h p này không thu c quy n
s h u c a doanh nghi p, doanh nghi p đư c hư ng hoa h ng môi gi i.
Bán buôn v n chuy n th ng có tham gia thanh toán : theo hình th c này doanh
nghi p thương m i sau khi mua hàng chuy n hàng đi bán th ng cho bên mua t i m t
đ a đi m th a thu n. Hàng hóa lúc này v n thu c s h u c a doanh nghi p. Ch khi
bên mua thanh toán hay khi doanh nghi p nh n đư c gi y biên nh n hàng và bên
mua ch p nh n thanh toán thì hàng hóa đư c xác nh n là tiêu th . Trong trư ng
h p này doanh nghi p tham gia thanh toán v i c hai bên : thu ti n mua hàng c a
ngư i mua và tr ti n bán hàng cho ngư i bán.
1.1.1.1.2.3 Phương th c bán l :
Đây là phương th c bán hàng tr c ti p cho ngư i tiêu dùng.
Hình th c bán hàng thu ti n t p trung:theo hình th c này nhi m v thu ti n
c a ngư i mua và giao hàng cho ngư i mua tách r i nhau. M i qu y hàng có m t
nhân viên thu ti n mua hàng c a khách hàng, vi t hóa đơn ho c tích kê giao hàng
cho khách đ khách hàng đ n nh n qu y hàng do nhân viên bán hàng giao. H t ca,
h t ngày bán hàng nhân viên bán hàng căn c vào hóa đơn ho c ki m kê hàng hóa
t n qu y đ xác đ nh s lư ng hàng hóa bán trong ca, trong ngày và l p báo cáo bán
hàng. Nhân viên thu ti n, n p ti n cho th qu và làm gi y n p ti n.
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 7
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
Hình th c bán hàng thu ti n tr c ti p : theo hình th c này nhân viên bán hàng
thu ti n tr c ti p c a khách và giao hàng cho khách. H t ca, h t ngày bán hàng nhân
viên bán hàng n p ti n cho th qu và l p gi y n p ti n bán hàng. Sau đó nhân viên
bán hàng ki m kê hàng t n qu y đ xác đ nh s lư ng hàng đã bán trong ca, trong
ngày và l p báo cáo bán hàng.
Hình th c bán hàng tr góp: theo hình th c này,ngư i mua đư c tr ti n mua
hàng thành nhi u l n. Doanh nghi p thương m i ngoài s ti n thu theo giá bán còn
thu thêm ngư i mua m t kho n ti n lãi vì tr ch m.
1.1.1.1.2.4 Phương th c bán hàng qua đ i lý
Đ i v i bên giao đ i lý: Hàng giao cho bên đ i lý v n thu c quy n s h u c a
doanh nghi p và chưa xác đ nh là đã bán. Doanh nghi p ch h ch toán vào doanh
thu khi nh n đư c ti n c a bên nh n đ i lý ho c đã đư c ch p nh n thanh toán.
Doanh nghi p có trách nhi m n p thu GTGT, thu TTĐB (n u có) trên t ng giá tr
hàng g i bán đã tiêu th mà không đư c tr đi ph n hoa h ng đã tr cho bên nh n
đ i lý. Kho n hoa h ng doanh nghi p đã tr coi như là ph n chi phí bán hàng đã
đư c h ch toán vào tài kho n 641.
Đ i v i bên nh n đ i lý : S hàng nh n đ i lý không thu c quy n s h u c a
doanh nghi p nhưng doanh nghi p có trách nhi m ph i b o qu n, gi gìn, bán h .
S hoa h ng đư c hư ng là doanh thu trong h p đ ng bán h c a doanh nghi p.
1.1.1.1.2.5 Phương th c trao đ i hàng
Trư ng h p này khác v i các phương th c bán hàng trên là ngư i mua không
tr b ng ti n mà tr b ng v t tư, hàng hóa. Vi c trao đ i hàng hóa thư ng có l i cho
c hai bên vì nó tránh đư c vi c thanh toán b ng ti n, ti t ki m đư c v n lưu đ ng,
đ ng th i v n tiêu th đư c hàng hóa.
Theo phương th c này căn c vào h p đ ng kinh t mà các doanh nghi p đã
ký k t v i nhau hai bên ti n hành trao đ i hàng hóa c a mình cho nhau trên cơ s
ngang giá. Trong trư ng h p này hàng g i đi coi như bán và hàng nh n v coi như
mua.
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 8
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
1.1.1.1.3 Ý nghĩa c a ho t đ ng bán hàng và xác đ nh k t qu kinh doanh c a
doanh nghi p:
Giúp cho ngư i s d ng bi t đư c nh ng thông tin c a k toán n m đư c toàn
b ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p, giúp cho nhà qu n lý trong vi c ra
quy t đ nh k p th i cũng như trong vi c l p k ho ch kinh doanh trong tương lai.
1.1.2 Phương pháp tính giá v n c a hàng bán :
1.1.2.1 N i dung giá v n hàng bán:
Giá v n hàng bán là giá th c t xu t kho c a s n ph m. Là m t ch tiêu kinh
k t ng h p, ph n ánh s ti n đư c tr ra kh i doanh thu đ xác đ nh k t qu kinh
doanh c a t ng kỳ k toán. Trong đi u ki n doanh nghi p h ch toán hàng t n kho
theo phương pháp kê khai thư ng xuyên, giá v n hàng bán là m t chi phí đư c ghi
nh n đ ng th i v i doanh thu theo nguyên t c phù h p.
1.1.2.2 Phương pháp tính giá xu t kho:
Hàng t n kho trong các doanh nghi p tăng t nhi u ngu n khác nhau v i các
đơn giá khác nhau, vì v y doanh nghi p c n l a ch n phương pháp tính giá th c t
hàng xu t kho… vi c l a ch n phương pháp nào còn tuỳ thu c vào đ c đi m c a
hàng t n kho, yêu c u và trình đ qu n lý c a doanh nghi p. Song doanh nghi p áp
d ng phương pháp nào đòi h i ph i nh t quán trong su t niên đ k toán. N u có s
thay đ i ph i gi i trình và thuy t minh, nêu rõ nh ng tác đ ng c a s thay đ i t i
các báo cáo tài chính c a doanh nghi p. Đ tính giá hàng t n kho xu t, doanh
nghi p có th áp d ng m t trong các phương pháp sau đây:
1.1.2.2.1 Phương pháp giá th c t bình quân gia quy n
Theo phương pháp này, đ n cu i kỳ m i tính tr giá v n c a hàng xu t kho
trong kỳ. Tuỳ theo kỳ d tr c a doanh nghi p áp d ng mà k toán hàng t n kho
căn c vào giá mua, giá nh p, lư ng hàng t n kho đ u kỳ và nh p trong kỳ đ tính
giá đơn v bình quân:
Giá thành th c t TP S lư ng TP Đơn giá th c t bình
= X
xu t kho xu t kho quân c kỳ
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 9
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
Trong đó:
Giá thành th c t TP Giá thành th c t TP nh p
Đơn giá th c +
t n kho đ u kỳ kho trong kỳ
t bình quân =
S lư ng TP t n đ u + S lư ng TP nh p
c kỳ
kỳ trong kỳ
Theo phương pháp này, giá v n c a hàng hoá xu t kho đ bán tính đư c tương
đ i h p lý nhưng không linh ho t vì cu i tháng cu i tháng m i tính đư c đơn giá
bình quân.
1.1.2.2.2 Phương pháp bình quân sau m i l n nh p
V b n ch t, phương pháp này gi ng phương pháp trên nhưng đơn giá bình
quân ph i đư c tính l i sau m i l n nh p trên cơ s giá mua c a hàng t n và giá
mua c a l n nh p đó. Phương pháp này đ m b o s li u có đ chính xác cao và k p
th i tuy nhiên kh i lư ng công vi c tính toán l i tăng thêm do đó ch nên áp d ng
v i các doanh nghi p có s l n mua hàng hoá ít nhưng kh i lư ng l n.
1.1.2.2.3 Phương pháp nh p trư c xu t trư c (FIFO)
Phương pháp này áp d ng d a trên gi đ nh là hàng đư c mua trư c ho c s n
xu t trư c thì đư c xu t trư c, và hàng còn l i cu i kỳ là hàng đư c mua ho c s n
xu t th i đi m cu i kỳ. Theo phương pháp này thì giá tr hàng xu t kho đư c tính
theo giá c a lô hàng nh p kho th i đi m đ u kỳ ho c g n đ u kỳ, giá tr c a hàng
t n kho đư c tính theo giá c a hàng nh p kho th i đi m cu i kỳ ho c g n cu i kỳ
còn t n kho.
1.1.2.2.4 Phương pháp nh p sau xu t trư c (LIFO)
Phương pháp này gi đ nh là hàng đư c mua sau ho c s n xu t sau thì đư c
xu t trư c, và hàng t n kho còn l i cu i kỳ là nh ng hàng đư c mua ho c s n xu t
trư c đó. Theo phương pháp này thì giá tr hàng xu t kho đư c tính theo giá c a lô
hàng nh p sau ho c g n sau cùng, giá tr c a hàng t n kho đư c tính theo giá c a
hàng nh p kho đ u kỳ ho c g n đ u kỳ
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 10
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
1.1.2.2.5 Phương pháp giá th c t đích danh
Theo phương pháp này s n ph m, v t tư, hàng hoá xu t kho thu c lô hàng
nh p nào thì l y đơn giá nh p kho c a lô hàng đó đ tính.
Đây là phương án t t nh t, nó tuân th nguyên t c phù h p c a k toán;chi phí
th c t phù h p v i doanh thu th c t .Giá tr c a hàng xu t kho đem bán phù h p
v i doanh thu mà nó t o ra.Hơn n a, giá tr hàng t n kho đư c ph n ánh đúng theo
giá tr th c t c a nó.
1.2 K toán bán hàng hóa
1.2.1 K toán nghi p v bán hàng theo phương pháp kê khai thư ng xuyên (
đơn v tính thu giá tr gia tăng theo phương pháp kh u tr )
1.2.1.1 Ch ng t và luân chuy n ch ng t bán hàng
Ch ng t dùng trong k toán bán hàng hoá g m có hoá đơn GTGT, hóa đơn
kiêm phi u xu t kho, phi u thu phi u chi ti n m t,gi y báo có, báo n ngân
hàng...Trình t luân chuy n ch ng t bán hàng như sau:
Đơn đ t hàng B ph n bán hàng B ph n tài v
K toán bán Kho B ph n v n chuy n
hàng và thanh
toán
K toán hàng hoá
Đ u tiên b ph n bán hàng ti p nh n đơn đ t hàng c a khách hàng, sau đó
chuy n đơn đ t hàng này cho phòng tài v đ xác đ nh phương th c thanh toán. Khi
ch p nh n bán hàng, b ph n bán hàng s l p hoá đơn bán hàng. Th kho căn c
vàp hoá đơn kiêm phi u xu t kho ti n hành xu t kho, ghi th kho sau đó chuy n hoá
đơn kiêm phi u xu t kho ti n hành xu t kho, ghi th kho sau đó chuy n hoá đơn này
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 11
KT bán hàng và xác đ nh KQKD GVHD: TS.Dương Th Mai Hà Trâm
cho k toán. Căn c vào hóa đơn k toán ghi s tiêu th và s theo dõi thanh toán
v i ngư i mua.
1.2.1.2 TK s d ng
Trong h ch toán bán hàng k toán s d ng m t s tài kho n sau:
TK 156 : “Hàng hoá” Tài kho n này dùng đ ph n ánh tình hình nh p xu t-
t n kho hàng hoá.
Tài kho n 156 – “Hàng hoá” đư c chi ti t thành 2 tài kho n:
- TK 1561 : Giá mua c a hàng hoá
- TK 1562 : Chi phí mua hàng
Tài kho n 157- “Hàng g i bán” S d ng trong trư ng h p hàng bán theo
phương th c g i bán, TK này ph n ánh s hàng g i đi tiêu th và tình hình
tiêu th hàng g i trong kỳ.
TK 511 : “ Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v ” tài kho n này theo dõi
doanh thu bán hàng và cung c p d ch v ra bên ngoài h th ng công ty. Tài
kho n 511 có 5 tài kho n c p 2 :
- TK 5111 : Doanh thu bán hàng hoá
- TK 5112 : Doanh thu bán các s n ph m
- TK 5113 : Doanh thu cung c p d ch v
- TK 5114 : Doanh thu tr c p tr giá
- TK 5117 : Doanh thu kinh doanh b t đ ng s n đ u tư
TK 512 - “ Doanh thu bán hàng n i b ” TK này ph n ánh doanh thu v s n
ph m, hàng hoá, d ch v , lao v gi a các đơn v trong cùng công ty, t ng
Công ty ( là các đơn v thành viên h ch toán ph thu c). TK này cũng có k t
c u như TK511 và đư c chi ti t thành 3 TK c p 2 :
- TK 5121 : Doanh thu bán hàng hoá
- TK 5122 : Doanh thu bán các s n ph m
- TK 5123 : Doanh thu cung c p d ch v
SVTH:Huỳnh Th Thu Th o_08DKT2 12