Hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn việt nam chi nhánh sóc sơn
- 98 trang
- file .pdf
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
ĐÁI THỊ LỢI
HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG
TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN
NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH SÓC SƠN
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU
Hà Nội – 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
ĐÁI THỊ LỢI
HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG
TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN
NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH SÓC SƠN
Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng
Mã số: 60340201
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN ĐỨC TÚ
XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN
Hà Nội - 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc
lập của tôi. Các nội dung nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ
ràng.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Đái Thị Lợi
LỜI CẢM ƠN
Trƣớc tiên tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến Cán bộ
hƣớng dẫn khoa học, TS. Nguyễn Đức Tú đã rất tận tình, quan tâm hƣớng dẫn
tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn
Tôi xin chân thành cảm ơn các quý thầy cô giáo cùng các anh chị
chuyên viên trong khoa Tài chính Ngân hàng và khoa sau đại học – Trƣờng
Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã tận tình giúp đỡ, truyền đạt
những kiến thức và kinh nghiệm quý báu trong suốt thời gian học tập tại
trƣờng, những kiến thức này sẽ là nền tảng cơ bản và góp phần giúp tôi nâng
cao nghiệp vụ trong quá trình làm việc của mình.
Đồng thời, tôi cũng xin cảm ơn các anh chị, các bạn lớp TCNH2-K23
và các bạn đồng khóa đã giúp tôi trau dồi kiến thức và hoàn thiện bản thân
trong cả công việc và cuộc sống.
Cuối cùng, tôi xin kính chúc thầy Nguyễn Đức Tú cùng các quý thầy cô,
các anh chị và các bạn luôn có sức khỏe dồi dào và thành công trong công việc
và cuộc sống.
Hà Nội , tháng 12 năm 2016
Học viên
Đái Thị Lợi
MỤC LỤC
MỤC LỤC ...................................................................................................................5
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .............................................................................i
DANH MỤC BẢNG .................................................................................................. ii
DANH MUC HÌNH .................................................................................................. iii
DANH MỤC SƠ ĐỒ ................................................................................................ iii
MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ
LUẬN CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA NHTM ..........5
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu .......................................................................5
1.1.1 Nhóm các công trình nghiên cứu về hoạt động cho vay tiêu dùng tại các
Ngân hàng thương mại ........................................................................................5
1.1.2 Nhóm các công trình nghiên cứu về hoạt động cho vay tiêu dùng tại
Agribank .............................................................................................................7
1.2. Hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng thƣơng mại ...........................9
1.2.1. Khái niệm cho vay của ngân hàng thương mại ........................................9
1.2.2. Khái niệm và các hình thức cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thương mại ...10
1.2.3. Đặc điểm của cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng thương mại ............13
1.3. Vai trò của cho vay tiêu dùng đối với khách hàng, ngân hàng và nền kinh tế ...15
1.3.1. Vai trò của cho vay tiêu dùng đối với khách hàng..................................15
1.3.2. Vai trò của cho vay tiêu dùng đối với ngân hàng ...................................16
1.3.3. Vai trò của cho vay tiêu dùng đối với nền kinh tế...................................17
1.4. Phát triển cho vay tiêu dùng của các ngân hàng thƣơng mại .........................17
1.4.1. Khái niệm phát triển cho vay tiêu dùng ..................................................17
1.4.2. Các chỉ tiêu đánh giá phát triển cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng
thương mại ........................................................................................................18
1.5. Các nhân tố ảnh hƣởng đến hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng
thƣơng mại ............................................................................................................21
1.5.1. Các nhân tố khách quan ảnh hưởng đến hoạt động cho vay tiêu dùng tại
các ngân hàng thương mại ................................................................................21
1.5.2. Các nhân tố chủ quan ảnh hưởng đến hoạt động cho vay tiêu dùng tại
các ngân hàng thương mại ................................................................................24
CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT KẾ LUẬN VĂN .......28
2.1. Phƣơng pháp luâ ̣n và cách tiếp cận vấn đề ngiên cứu ...................................28
2.2. Phƣơng pháp nghiên cƣ́u cụ thể .....................................................................29
2.2.1. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu ......................................................29
2.2.2. Phương pháp thu thập số liê ̣u, thông tin .................................................29
2.2.3. Phương pháp xử lý số liê ̣u, phân tích số liê ̣u ..........................................30
2.2. Thiết kế luận văn ............................................................................................32
2.2.1. Quy trình nghiên cứu ..............................................................................32
2.2.2. Thiết kế luận văn .....................................................................................33
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN
HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN CHI NHÁNH SÓC
SƠN ...........................................................................................................................35
3.1. Khái quát chung về ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn chi
nhánh Sóc Sơn .......................................................................................................35
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Agribank Sóc Sơn .....................35
3.1.2. Cơ cấu tổ chức của Agribank Sóc Sơn ....................................................36
3.1.3. Khái quát tình hình hoạt động kinh doanh của Agribank Sóc Sơn từ 2013
đến tháng 06/2016 .............................................................................................36
3.2. Đặc điểm kinh tế xã hội trong địa bàn huyện Sóc Sơn ..................................39
3.3. Thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn từ
năm 2013 đến tháng 06 năm 2016 ........................................................................40
3.3.2. Quy trình, thủ tục cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn ....................54
3.3.3. Chính sách cho vay và danh mục các sản phẩm cho vay tiêu dùng tại
Agribank Sóc Sơn ..............................................................................................56
3.3.4. Phân tích khảo sát đánh giá của khách hàng về hoạt động cho vay tiêu
dùng của Agribank Sóc Sơn ..............................................................................62
3.4. Đánh giá chung về phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc
Sơn.........................................................................................................................69
3.3.1. Kết quả đạt được .....................................................................................69
3.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ..............................................................70
CHƢƠNG 4. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI
NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN SÓC SƠN..........76
4.1. Định hƣớng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn
trong giai đoạn tiếp theo ........................................................................................76
4.1.1. Nhận định về thị trường vay tiêu dùng trong thời gian tới của
Agibank Sóc Sơn ..............................................................................................76
4.1.2. Định hướng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng ..............................76
4.2. Giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn ......77
4.2.1. Xây dựng kế hoạch cho vay tiêu dùng và mở rộng thị trường cho vay...77
4.2.2. Tăng cường kiểm soát trước, trong và sau khi cho vay để nâng cao chất
lượng khoản vay ................................................................................................78
4.2.3. Nâng cao trình độ và đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ ............79
4.2.4. Đơn giản hóa quy trình, thủ tục vay vốn.................................................80
4.2.5. Ứng dụng công nghệ thông tin và tăng cường hoạt động Marketing .....81
4.2.6. Thực hiện liên kiết đối với các đơn vị kinh tế .........................................81
4.3. Một số kiến nghị.............................................................................................82
4.3.1. Kiến nghị với Agribank Việt Nam ...........................................................82
4.3.1. Kiến nghị với chính phủ ..........................................................................82
4.3.2. Kiến nghị với ngân hàng nhà nước .........................................................83
KẾT LUẬN ...............................................................................................................84
TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................85
PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT Ký hiệu Nguyên nghĩa
1 Agribank Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn
2 ATM Máy rút tiền tự động
3 CVTD Cho vay tiêu dùng
4 HĐTV Hội đồng thành viên
5 KHDN Khách hàng doanh nghiệp
6 L/C Thƣ tín dụng
7 NHNN Ngân hàng nhà nƣớc
8 NHNo&PTNT Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn
9 NHTM Ngân hàng Thƣơng mại
10 TMCP Thƣơng mại cổ phần
11 TCKT-XH Tổ chức kinh tế xã hội
12 ViệtBank Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Việt Nam thƣơng tín
13 VND Việt Nam đồng
i
DANH MỤC BẢNG
STT Bảng Nội dung Trang
1 Bảng 3.1 Tình hình kinh doanh của Agribank Soc Sơn 39
2 Bảng 3.2 Tình hình CVTD tại Agribank Sóc Sơn 41
3 Bảng 3.3 Tỷ trọng dƣ nợ CVTD/Tổng Dƣ nợ tín dụng 44
4 Bảng 3.4 Tỷ lệ nợ quá hạn và nợ xấu trong CVTD 48
5 Bảng 3.5 Cơ cấu CVTD tại Agribank Sóc Sơn 5
6 Bảng 3.6 Giới tính khách hàng vay theo khảo sát 64
7 Bảng 3.7 Cơ cấu vay tiêu dùng theo khảo sát 64
Đánh giá của khách hàng về Quy trình và lãi
8 Bảng 3.8 65
suất vay
Đánh giá của khách hàng về thái độ của nhân
9 Bảng 3.9 66
viên
Đánh giá của khách hàng về dịch vụ nhắc nợ
10 Bảng 3.10 67
và chăm sóc khách hàng
Đánh giá chung của khách hàng về dịch vụ
11 Bảng 3.11 68
của Agribank Sóc Sơn
Diễn biến Dƣ nợ CVTD của Agribank Sóc
12 Bảng 3.12 71
Sơn và Agribank Đông Anh
ii
DANH MUC HÌNH
STT Hình Nội Dung Trang
2 Hình 3.1 Diễn biến doanh số cho vay tiêu dùng 42
3 Hình 3.2 Tỷ lệ tăng trƣởng cho vay tiêu dùng 43
Diễn biến số lƣợng khách hàng vay tiêu
5 Hình 3.3 46
dùng
Tỷ trọng độ tuổi sử dụng sản phẩm vay tiêu
6 Hinh 3.4 63
dùng theo kết quả khảo sát
DANH MỤC SƠ ĐỒ
STT Sơ đồ Nội dung Trang
1 Sơ đồ 2.1 Quy trình nghiên cứu 33
Sơ đồ 3.1 Sơ đồ tổ chức hoạt động của Agribank Sóc
36
Sơn
iii
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Cho vay tiêu dùng không còn là mảng kinh doanh mới mẻ ở các quốc
gia trên thế giới bởi nó đã hình thành và phát triển rất mạnh mẽ trong vài thập
kỷ qua, và là một trong những hoạt động kinh doanh mang lại nhiều lợi nhuận
nhất cho các ngân hàng. Tại Việt Nam, hội nhập kinh tế thế giới thúc đẩy kinh
tế trong nƣớc phát triển đi lên, thu nhập bình quân đầu ngƣời từng bƣớc đƣợc
cải thiện, năm 2015 con số này đa ̣t 45.7 triê ̣u đồ ng /ngƣời (theo Tổ ng cu ̣c
thố ng kê báo cáo ), theo đó đời sống của ngƣời dân đƣợc cải thiện đáng kể.
Thu nhập tăng kéo theo nhu cầu tiêu dùng cũng tăng lên đáng kể. Tuy nhiên,
không phải lúc nào nhu cầu tiêu dùng của ngƣời dân cũng đƣợc thoả mãn
ngay lập tức do có nhiều mặt hàng giá quá đắt so với thu nhập của họ. Việc
đáp ứng các nhu cầu này đòi hỏi một nguồn tài chính tƣơng đối lớn. Nhận
thấy thực tiễn đó, trong những năm gần đây các ngân hàng đã và đang cố
gắng nỗ lực tung ra những chính sách, sản phẩm cho vay tiêu dùng phù hợp
với cân đối vốn của ngân hàng và đáp ứng tốt nhu cầu của khách hàng.
Sóc Sơn là đầu mối giao thông quan trọng ở phía bắc của Thủ đô Hà
Nội với nhiều tuyến đƣờng giao thông quan trọng và đặc biệt Sóc Sơn có
Cảng khàng không Quốc tế Nội Bài là đầu mối giao thông lớn, quan trọng của
quốc gia. Là một trong những khu vực ngoại thành có tốc độ đô thị hóa cao,
tốc độ tăng trƣởng kinh tế huyện Sóc Sơn giai đoạn 2010-2015 đạt bình quân
8,71%. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hƣớng tích cực, cụ thể, tỷ trọng các
ngành năm 2015 là: công nghiệp (57,14%), dịch vụ - thƣơng mại (30,14%),
nông nghiệp (12,72%). Thu nhập bình quân đầu ngƣời hiện đạt xấp xỉ 30 triệu
đồng/ngƣời/năm (theo https://socson.hanoi.gov.vn), đời sống nhân dân đƣợc
nâng cao rõ rệt.
1
Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Sóc Sơn
hình thành và phát triển gần 30 năm, là một trong những ngân hàng thành lập
đầu tiên tại huyện Sóc Sơn với đội ngũ 110 cán bộ và 08 điểm giao dịch trong
toàn huyện hiện nay, Agribank Sóc Sơn đáp ứng chủ yếu nhu cầu vay vốn của
các khách hàng trong huyện. Nằm trong hệ thống Agribank Việt Nam, do đó
các sản phẩm tín dụng của Agribank Sóc Sơn chủ yếu vẫn phục vụ phát triển
nông nghiệp nông thôn theo chỉ đạo chung của chính phủ, cho vay tiêu dùng
là hoạt động cho vay đƣợc triển khai từ khá lâu nhƣng mới thực sự đƣợc trú
trọng phát triển trong vài năm gần đây. Vì vậy quy mô hoạt động cho vay tiêu
dùng tại Agribank Sóc Sơn so với các chi nhánh ven đô khác nhƣ Agribank
Từ Liêm và Agribank Đông Anh vẫn còn rất khiêm tốn và chƣa thực sự khai
thác hết tiềm năng của thị trƣờng. Từ thực tế đó tôi chọn đề tài: “Hoạt động
cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt
Nam - chi nhánh Sóc Sơn” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn của mình.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
a. Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng về phát triển hoạt động cho vay
tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn, trên cơ sở phân tích đánh giá những vấn đề
đặt ra, luận văn đề xuất một số giải pháp và kiến nghị góp phần phát triển hoạt
động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn trong thời gian tới.
b. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa lý luận về hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng
thƣơng mại và phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng ở các NHTM thông qua
việc trình bày khái quát về hoạt động cho vay tiêu dùng, phát triển hoạt động
cho vay tiêu dùng của các NHTM, khái niệm, các chỉ tiêu đánh giá, các nhân
tố ảnh hƣởng đến phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại các NHTM
- Phân tích thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn
2
từ năm 2013-tháng 6/2016, trên cơ sở đó phân tích các yếu tố ảnh hƣởng đến
phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng của Agribank Sóc Sơn hiện nay đồng
thời chỉ ra những hạn chế trong hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh.
- Điều tra khảo sát để tìm hiểu nhu cầu của khách hàng, đánh giá của
khách hàng về hoạt động cho vay tiêu dùng của Agribank Sóc Sơn, từ đó tìm
ra các vấn đề cần hoàn thiện trong hoạt động cho vay tiêu dùng để đáp ứng tốt
hơn nhu cầu của khách hàng.
- Đề xuất các giải pháp và kiến nghị nhằm góp phần phát triển hoạt
động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn trong giai đoạn tiếp theo.
3. Câu hỏi nghiên cứu
- Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn giai đoạn
2013- tháng 06 năm 2016 diễn ra nhƣ thế nào?
- Cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn đã đạt đƣợc những thành tựu
gì?
- Những hạn chế nào còn tồn tại trong việc phát triển hoạt động cho vay
tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn? Nguyên nhân của những hạn chế đó là gì?
- Các giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc
Sơn trong thời gian tới là gì?
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
c. Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank
Sóc Sơn
d. Phạm vi nghiên cứu
- Không gian: Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam
Chi nhánh Sóc Sơn
- Thời gian: Đề tài phân tích đánh giá thực trạng hoạt động cho vay tiêu
dùng tại Agribank Sóc Sơn giai đoạn 2013- tháng 6/2016.
3
5. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận luận văn gồm 4 chƣơng
Chƣơng 1: Tổng quan về tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận chung về
hoạt động cho vay tiêu dùng của NHTM
Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu và thiết kế luận văn
Chƣơng 3: Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - chi nhánh Sóc Sơn
Chƣơng 4: Giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - chi nhánh Sóc Sơn
4
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ
LÝ LUẬN CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA
NHTM
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu
1.1.1 Nhóm các công trình nghiên cứu về hoạt động cho vay tiêu dùng tại
các Ngân hàng thương mại
Kinh doanh ngân hàng luôn là lĩnh vực kinh doanh tiềm ẩn nhiều rủi ro
và mang lại lợi nhuận cao, trong đó cho vay là một trong những hoạt động
quan trọng nhất để tạo ra lợi nhuận trong hoạt động của NHTM hiện nay. Bên
cạnh mảng cho vay khách hàng doanh nghiệp và khách hàng cá nhân kinh
doanh, thì mảng hoạt động cho vay tiêu dùng cũng nhận đƣợc sự quan tâm và
tìm hiểu của rất nhiều nhà khoa học trong và ngoài nƣớc. Đã có những bài
báo đƣợc đăng trên các tạp chí tài chính ngân hàng, những công trình nghiên
cữu khoa khọc về đề tài này đƣợc công bố và đóng góp một phần không nhỏ
vào việc định hƣớng và phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân
hàng thƣơng mại hiện nay. Có thể kể đến nhƣ:
Luận văn “Nâng cao hiệu quả cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP
Việt Nam Thương Tín Chi Nhánh Hà Nội” (VietBank), luận văn thạc sỹ của
tác giả Nguyễn Thị Thanh Thủy trƣờng đại học kinh tế quốc dân năm 2011.
Tác giả đi sâu vào phân tích hiệu quả hoạt động cho vay tiêu dùng tại
VietBank chi nhánh Hà Nội. Xem xét hiệu quả cho vay tiêu dùng qua hai góc
độ là: Mức độ an toàn vốn và khả năng sinh lời của hoạt động cho vay tiêu
dùng tại ngân hàng qua một số chỉ tiêu định lƣợng. Luận văn cũng chỉ ra các
nhân tố bên trong và bên ngoài ngân hàng ảnh hƣởng đến ảnh hƣởng đến hoạt
động cho vay tiêu dùng, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả cho vay tiêu dùng tại VietBank Hà Nội.
5
Tiếp theo là bài báo nghiên cứu của Th.s Lê Thị Kim Huệ, Tạp chí Kinh
tế và dự báo số 21 tháng 11/2013 - H. Bộ Kế hoạch đầu tƣ, 2013- Tr 24-25 –
“Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Việt Nam hiện nay”. Tác giả Lê
Thị Kim Huệ đã đƣa ra cái nhìn tổng quan về thị trƣờng cho vay tiêu dùng tại
Việt Nam trong thời gian từ 2004-2012. Ngiên cứu của tác giả đã chỉ ra những
hạn chế và những sai lầm mà các ngân hàng, tổ chức tài chính mắc phải trong
quá trình thực hiện hoạt động cho vay tiêu dùng khiến cho hoạt động này chƣa
phát triển mạnh mẽ. Đồng thời, tác giả cũng đề xuất các giải pháp khắc phục và
hạn chế những sai lầm đã chỉ ra trƣớc đó
Luận văn: “Giải pháp phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP
Công thương Việt Nam chi nhánh Sơn La” của tác giả Hà Vƣơng Thọ, luận
văn thạc sỹ 2013, trƣờng Đại học Kinh tế Quốc dân. Tác giả đi sâu vào đánh
giá thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng tại Chi nhánh Ngân hàng TMCP
Công thƣơng Sơn La thông qua đi sâu phân tích, lý giải thực trạng hoạt động
cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP Công thƣơng chi nhánh Sơn La. Trên
cơ sở đánh giá thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP
Công thƣơng Việt Nam chi nhánh Sơn La, tác giả đã đề xuất một số giải pháp
nhằm phát triển cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP Công thƣơng Việt Nam
chi nhánh Sơn La
Đề tài “Phân tích hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Thương Mại
Cổ Phần Công Thương, chi nhánh Ngũ Hành Sơn” của Ths. Trần Thị Minh
Thanh, luận văn thạc sỹ đại học Đà Nẵng năm 2015. Luận văn đã hệ thống lại
những lý luận cơ bản về hoạt động cho vay tiêu dùng, đồng thời luận văn đi sâu
vào phân tích mục tiêu và các biện pháp để thực hiện mục tiêu trong cho vay
tiêu dùng tại ngân hàng Công thƣơng Ngũ Hành Sơn, chỉ ra một số kết quả đạt
đƣợc và những tồn tại trong quá trình thực hiện các mục tiêu cho vay tiêu dùng
tại chi nhánh. Qua phân tích những tồn tại đó, tác giả đƣa ra các giải pháp
6
nhằm góp phần giúp chi nhánh đạt đƣợc những mục tiêu đề ra trong hoạt động
cho vay tiêu dùng.
Bài báo “Cho vay tiêu dùng: Xu hướng tất yếu của các ngân hàng
thương mại” của Ths. Nguyễn Thị Minh đăng tải ngày 11/09/2015 trên báo
điện tử Tạp chí tài chính đã chỉ ra rằng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng
là xu hƣớng tất yếu hiện nay, đồng thời chỉ ra những khó khăn chung nhất mà
các ngân hàng có thể gặp phải nếu muốn phát triển hoạt động cho vay tiêu
dùng tại ngân hàng mình.
1.1.2 Nhóm các công trình nghiên cứu về hoạt động cho vay tiêu dùng tại
Agribank
Luận văn thạc sỹ “Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng
Nông nghiệp và phát triển nông thôn quận Liên Chiểu” của tác giả Nguyễn
Thị Kiều Trinh, đại học Đà Nẵng năm 2012 đã hệ thống hóa nhữnng lý luận
chung về cho vay tiêu dùng và mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng, phân
tích những nhân tố ảnh hƣởng đến mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng,
đồng thời đề xuất một số những giải pháp và kiến nghị để mở rộng hoạt động
cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn quận
Liên Chiểu thành phố Đà Nẵng. Tuy nhiên trong bài nghiên cứu, tác giải mới
chỉ sử dụng các phƣơng pháp tổng hợp và đánh giá số liệu, chƣa sử dụng các
phƣơng pháp phân tích nhƣ bảng hỏi, phỏng vấn... để đánh giá chính xác hơn
tình hình hoạt động cho vay tiêu dùng của chi nhánh.
Luận văn “Phát triển tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng nông nghiệp và
phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Trung Yên”, luận văn thạc sỹ của
tác giả Vũ Thị Quỳnh Hoa, đại học Kinh tế quốc dân 2013, luận văn hệ thống
lại những vấn đề lý thuyết cơ bản về tín dụng tiêu dùng và phát triển tín dụng
tiêu dùng tại các ngân hàng thƣơng mại. Tác giả đi sâu vào nghiên cứu các
vấn đề của tín dụng tiêu dùng và các quan điểm cũng nhƣ tiêu chí để đánh giá
7
phát triển tín dụng tiêu dùng tại Agribak chi nhánh Trung Yên. Từ việc phân
tích thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Trung
Yên, tác giả đề xuất các giải pháp nhằm phát triển hơn nữa hoạt động cho vay
tiêu dùng tại chi nhánh trong giai đoạn tiếp theo.
Luận văn thạc sỹ: Giải pháp nâng cao hiệu quả cho vay tiêu dùng tại
ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn việt nam chi nhánh thành phố
Hồ Chí Minh” của tác giả Nguyễn Thị Thùy Dƣơng, Đại học kinh tế TP HCM
năm 2014. Đề tài phân tích đánh giá đƣợc thực trạng hoạt động tín dụng, sự
cảm nhận và mong muốn của khách hàng đối với chất lƣợng dịch vụ tín dụng
cá nhân tại Agribank TPHCM thông qua số liệu hoạt động và khảo sát thực tê
của các khách hàng sử dụng dịch vụ tại Agribank TPHCM tại thời điểm năm
2014.
Bài nghiên cứu “Phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam” của TS. Vũ Văn Thực đăng trên
tạp chí Phát triển & Hội nhập Số 19 (29) - Tháng 11-12/2014. Trong bài
nghiên cứu tác giả đã đƣa ra những nhận xét khái quát về tình hình cho vay
tiêu dùng tại Agribank trong giai đoạn từ 2011-2013, trên cơ sở phân tích tình
hình cho vay tiêu dùng tại Agribank, tác giả đã chỉ ra nguyên nhân của những
hạn chế trong hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank, từ đó đƣa ra các giải
pháp nhằm phát triển cho vay tiêu dùng tại Agribank.
Nhìn chung, các công trình nghiên cứu trên đã tập trung nghiên cứu
những yếu tố ảnh hƣởng đến hoạt động cho vay tiêu dùng trong phạm phi một
chi nhánh hay một ngân hàng nhất định. Tuy nhiên, với sự phát triển của kinh
tế thị trƣờng và xu hƣớng hội nhập kinh tế thế giới nhƣ hiện nay nhƣ hiện
nay, đời sống của ngƣời dân từng bƣớc đƣợc cải thiện thì nhu cầu vay vốn để
đáp ứng các nhu cầu tiêu dùng của các cá nhân càng ngày càng tăng. Ngân
hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Sóc Sơn nằm trong địa bàn kinh tế
8
ngoại thành thành phố Hà Nội, có tốc độ đô thị hóa cao, dƣ nợ vay tiêu dùng
của khách hàng tại chi nhánh chƣa tƣơng xứng với tiềm năng vốn có. Vì vậy
nghiên cứu về hoạt cho vay tiêu dùng tại Chi nhánh ngân hàng Nông nghiệp
và Phát triển Nông Thôn Việt Nam – Chi nhánh Sóc Sơn trong thời gian vừa
qua để đánh giá thực trạng cho vay tiêu dùng và đề ra giải pháp nhằm phát
triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Nông nghiệp và phát triển
nông thôn Sóc Sơn là rất cần thiết.
1.2. Hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng thƣơng mại
1.2.1. Khái niệm cho vay của ngân hàng thương mại
Ngân hàng thƣơng mại là Tổ chức tín dụng kinh doanh trong lĩnh vực
tiền tệ, tín dụng với các hoạt động chủ yếu là nhận tiền gửi, sử dụng số tiền
này để cấp tín dụng và cung ứng dịch vụ thanh toán…. Cấp tín dụng là hoạt
động kinh doanh truyền thống của NHTM, theo tính chất cấp tín dụng bao
gồm nhiều hoạt động khác nhau gồm có: cho vay, bảo lãnh, chiết khấu, cho
thuê tài chính…Tuy nhiên khi nói đến hoạt động tín dụng của các ngân hàng
thì chủ yếu là đề cập đến hoạt động cho vay. Cho vay từ trƣớc đến nay vẫn là
hoạt động kinh doanh mang lại lợi nhuận chủ yếu cho các ngân hàng thƣơng
mại.
Theo Peter S.Rose (2004), Quản trị ngân hàng thƣơng mại thì: “Hoạt
động cho vay của ngân hàng có mối quan hệ mật thiết với tình hình phát triển
kinh tế tại khu vực ngân hàng phục vụ, bởi vì cho vay thúc đẩy sự tăng trưởng
của các doanh nghiệp, tạo ra sức sống cho nền kinh tế. Hơn nữa, thông qua
các khoản cho vay của ngân hàng, thị trường sẽ có thêm thông tin về chất
lượng tín dụng của từng khách hàng và nhờ đó giúp cho họ có khả năng nhận
thêm các khoản tín dụng mới từ những nguồn khác với chi phí thấp hơn”.
Theo quyết định 1627/2001_QĐ_NHNN ngày 31/12/2001 của thống đốc
ngân hàng về việc ban hành quy chế cho vay của tổ chức tín dụng đối với
9
khách hàng và, quyết định số 66/QĐ-HĐTV-KHDN ngày 22 tháng 01 năm
2014 của Hội đồng thành viên Agribank về việc cho vay đối với khách hàng
trong hệ thống ngân hàng nông nghiệp Việt Nam: “Cho vay là một hình thức
cấp tín dụng, theo đó ngân hàng cho vay giao cho khách hàng một khoản tiền
để sử dụng vào mục đích và thời gian nhất định theo thoả thuận với nguyên
tắc có hoàn trả cả gốc và lãi.”
Thông qua hoạt động cho vay, ngân hàng thực hiện phân phối nguồn
vốn tạm thời nhàn rỗi huy động đƣợc trong xã hội về với lƣợng giá trị lớn hơn
ban đầu. Những điều kiện vay cụ thể dựa trên cơ sở mức độ tin tƣởng, tín
nhiệm lẫn nhau giữa ngân hàng và khách hàng và đƣợc ghi rõ trong hợp đồng
tín dụng giữa ngân hàng và khách hàng vay vốn.
1.2.2. Khái niệm và các hình thức cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thương
mại
1.2.2.1. Khái niệm cho vay tiêu dùng
“Cho vay tiêu dùng là các khoản cho vay nhằm tài trợ cho nhu cầu chi
tiêu của người tiêu dùng, bao gồm cho vay cá nhân và hộ gia đình. Đây là
nguồn tài trợ quan trọng giúp những người này trang trải nhu cầu nhà ở, đồ
dùng gia đình, xe cộ, y tế và các dịch vụ khác.” (Hà Vƣơng Thọ, 2013)
Cho vay tiêu dùng nhằm nâng cao chất lƣợng cuộc sống của các cá nhân,
gia đình. Theo đó, tổ chức tín dụng, ngân hàng sẽ giao cho khách hàng vay
một lƣợng tiền nhất định trong thời gian nhất định với các điều kiện mà hai
bên thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng kèm theo (thỏa thuận về sô tiền vay,
lãi suất, thời gian vay vốn…) để tạo điều kiện cho khách hàng vay có thể có
đủ khả năng chi trả cho việc sử dụng các sản phẩm hàng hóa hay dịch vụ
trƣớc khi họ có đủ khả năng chi trả.
Theo quan điểm cho vay tiêu dùng tại các nƣớc trên thế giới, thì cho vay
tiêu dùng là hoạt động cho vay chỉ nhằm đáp ứng duy nhất nhu cầu chi tiêu
10
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
ĐÁI THỊ LỢI
HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG
TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN
NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH SÓC SƠN
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU
Hà Nội – 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
ĐÁI THỊ LỢI
HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG
TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN
NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH SÓC SƠN
Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng
Mã số: 60340201
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN ĐỨC TÚ
XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN
Hà Nội - 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc
lập của tôi. Các nội dung nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ
ràng.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Đái Thị Lợi
LỜI CẢM ƠN
Trƣớc tiên tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến Cán bộ
hƣớng dẫn khoa học, TS. Nguyễn Đức Tú đã rất tận tình, quan tâm hƣớng dẫn
tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn
Tôi xin chân thành cảm ơn các quý thầy cô giáo cùng các anh chị
chuyên viên trong khoa Tài chính Ngân hàng và khoa sau đại học – Trƣờng
Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã tận tình giúp đỡ, truyền đạt
những kiến thức và kinh nghiệm quý báu trong suốt thời gian học tập tại
trƣờng, những kiến thức này sẽ là nền tảng cơ bản và góp phần giúp tôi nâng
cao nghiệp vụ trong quá trình làm việc của mình.
Đồng thời, tôi cũng xin cảm ơn các anh chị, các bạn lớp TCNH2-K23
và các bạn đồng khóa đã giúp tôi trau dồi kiến thức và hoàn thiện bản thân
trong cả công việc và cuộc sống.
Cuối cùng, tôi xin kính chúc thầy Nguyễn Đức Tú cùng các quý thầy cô,
các anh chị và các bạn luôn có sức khỏe dồi dào và thành công trong công việc
và cuộc sống.
Hà Nội , tháng 12 năm 2016
Học viên
Đái Thị Lợi
MỤC LỤC
MỤC LỤC ...................................................................................................................5
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .............................................................................i
DANH MỤC BẢNG .................................................................................................. ii
DANH MUC HÌNH .................................................................................................. iii
DANH MỤC SƠ ĐỒ ................................................................................................ iii
MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ
LUẬN CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA NHTM ..........5
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu .......................................................................5
1.1.1 Nhóm các công trình nghiên cứu về hoạt động cho vay tiêu dùng tại các
Ngân hàng thương mại ........................................................................................5
1.1.2 Nhóm các công trình nghiên cứu về hoạt động cho vay tiêu dùng tại
Agribank .............................................................................................................7
1.2. Hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng thƣơng mại ...........................9
1.2.1. Khái niệm cho vay của ngân hàng thương mại ........................................9
1.2.2. Khái niệm và các hình thức cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thương mại ...10
1.2.3. Đặc điểm của cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng thương mại ............13
1.3. Vai trò của cho vay tiêu dùng đối với khách hàng, ngân hàng và nền kinh tế ...15
1.3.1. Vai trò của cho vay tiêu dùng đối với khách hàng..................................15
1.3.2. Vai trò của cho vay tiêu dùng đối với ngân hàng ...................................16
1.3.3. Vai trò của cho vay tiêu dùng đối với nền kinh tế...................................17
1.4. Phát triển cho vay tiêu dùng của các ngân hàng thƣơng mại .........................17
1.4.1. Khái niệm phát triển cho vay tiêu dùng ..................................................17
1.4.2. Các chỉ tiêu đánh giá phát triển cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng
thương mại ........................................................................................................18
1.5. Các nhân tố ảnh hƣởng đến hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng
thƣơng mại ............................................................................................................21
1.5.1. Các nhân tố khách quan ảnh hưởng đến hoạt động cho vay tiêu dùng tại
các ngân hàng thương mại ................................................................................21
1.5.2. Các nhân tố chủ quan ảnh hưởng đến hoạt động cho vay tiêu dùng tại
các ngân hàng thương mại ................................................................................24
CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT KẾ LUẬN VĂN .......28
2.1. Phƣơng pháp luâ ̣n và cách tiếp cận vấn đề ngiên cứu ...................................28
2.2. Phƣơng pháp nghiên cƣ́u cụ thể .....................................................................29
2.2.1. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu ......................................................29
2.2.2. Phương pháp thu thập số liê ̣u, thông tin .................................................29
2.2.3. Phương pháp xử lý số liê ̣u, phân tích số liê ̣u ..........................................30
2.2. Thiết kế luận văn ............................................................................................32
2.2.1. Quy trình nghiên cứu ..............................................................................32
2.2.2. Thiết kế luận văn .....................................................................................33
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN
HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN CHI NHÁNH SÓC
SƠN ...........................................................................................................................35
3.1. Khái quát chung về ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn chi
nhánh Sóc Sơn .......................................................................................................35
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Agribank Sóc Sơn .....................35
3.1.2. Cơ cấu tổ chức của Agribank Sóc Sơn ....................................................36
3.1.3. Khái quát tình hình hoạt động kinh doanh của Agribank Sóc Sơn từ 2013
đến tháng 06/2016 .............................................................................................36
3.2. Đặc điểm kinh tế xã hội trong địa bàn huyện Sóc Sơn ..................................39
3.3. Thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn từ
năm 2013 đến tháng 06 năm 2016 ........................................................................40
3.3.2. Quy trình, thủ tục cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn ....................54
3.3.3. Chính sách cho vay và danh mục các sản phẩm cho vay tiêu dùng tại
Agribank Sóc Sơn ..............................................................................................56
3.3.4. Phân tích khảo sát đánh giá của khách hàng về hoạt động cho vay tiêu
dùng của Agribank Sóc Sơn ..............................................................................62
3.4. Đánh giá chung về phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc
Sơn.........................................................................................................................69
3.3.1. Kết quả đạt được .....................................................................................69
3.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ..............................................................70
CHƢƠNG 4. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI
NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN SÓC SƠN..........76
4.1. Định hƣớng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn
trong giai đoạn tiếp theo ........................................................................................76
4.1.1. Nhận định về thị trường vay tiêu dùng trong thời gian tới của
Agibank Sóc Sơn ..............................................................................................76
4.1.2. Định hướng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng ..............................76
4.2. Giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn ......77
4.2.1. Xây dựng kế hoạch cho vay tiêu dùng và mở rộng thị trường cho vay...77
4.2.2. Tăng cường kiểm soát trước, trong và sau khi cho vay để nâng cao chất
lượng khoản vay ................................................................................................78
4.2.3. Nâng cao trình độ và đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ ............79
4.2.4. Đơn giản hóa quy trình, thủ tục vay vốn.................................................80
4.2.5. Ứng dụng công nghệ thông tin và tăng cường hoạt động Marketing .....81
4.2.6. Thực hiện liên kiết đối với các đơn vị kinh tế .........................................81
4.3. Một số kiến nghị.............................................................................................82
4.3.1. Kiến nghị với Agribank Việt Nam ...........................................................82
4.3.1. Kiến nghị với chính phủ ..........................................................................82
4.3.2. Kiến nghị với ngân hàng nhà nước .........................................................83
KẾT LUẬN ...............................................................................................................84
TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................85
PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT Ký hiệu Nguyên nghĩa
1 Agribank Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn
2 ATM Máy rút tiền tự động
3 CVTD Cho vay tiêu dùng
4 HĐTV Hội đồng thành viên
5 KHDN Khách hàng doanh nghiệp
6 L/C Thƣ tín dụng
7 NHNN Ngân hàng nhà nƣớc
8 NHNo&PTNT Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn
9 NHTM Ngân hàng Thƣơng mại
10 TMCP Thƣơng mại cổ phần
11 TCKT-XH Tổ chức kinh tế xã hội
12 ViệtBank Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Việt Nam thƣơng tín
13 VND Việt Nam đồng
i
DANH MỤC BẢNG
STT Bảng Nội dung Trang
1 Bảng 3.1 Tình hình kinh doanh của Agribank Soc Sơn 39
2 Bảng 3.2 Tình hình CVTD tại Agribank Sóc Sơn 41
3 Bảng 3.3 Tỷ trọng dƣ nợ CVTD/Tổng Dƣ nợ tín dụng 44
4 Bảng 3.4 Tỷ lệ nợ quá hạn và nợ xấu trong CVTD 48
5 Bảng 3.5 Cơ cấu CVTD tại Agribank Sóc Sơn 5
6 Bảng 3.6 Giới tính khách hàng vay theo khảo sát 64
7 Bảng 3.7 Cơ cấu vay tiêu dùng theo khảo sát 64
Đánh giá của khách hàng về Quy trình và lãi
8 Bảng 3.8 65
suất vay
Đánh giá của khách hàng về thái độ của nhân
9 Bảng 3.9 66
viên
Đánh giá của khách hàng về dịch vụ nhắc nợ
10 Bảng 3.10 67
và chăm sóc khách hàng
Đánh giá chung của khách hàng về dịch vụ
11 Bảng 3.11 68
của Agribank Sóc Sơn
Diễn biến Dƣ nợ CVTD của Agribank Sóc
12 Bảng 3.12 71
Sơn và Agribank Đông Anh
ii
DANH MUC HÌNH
STT Hình Nội Dung Trang
2 Hình 3.1 Diễn biến doanh số cho vay tiêu dùng 42
3 Hình 3.2 Tỷ lệ tăng trƣởng cho vay tiêu dùng 43
Diễn biến số lƣợng khách hàng vay tiêu
5 Hình 3.3 46
dùng
Tỷ trọng độ tuổi sử dụng sản phẩm vay tiêu
6 Hinh 3.4 63
dùng theo kết quả khảo sát
DANH MỤC SƠ ĐỒ
STT Sơ đồ Nội dung Trang
1 Sơ đồ 2.1 Quy trình nghiên cứu 33
Sơ đồ 3.1 Sơ đồ tổ chức hoạt động của Agribank Sóc
36
Sơn
iii
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Cho vay tiêu dùng không còn là mảng kinh doanh mới mẻ ở các quốc
gia trên thế giới bởi nó đã hình thành và phát triển rất mạnh mẽ trong vài thập
kỷ qua, và là một trong những hoạt động kinh doanh mang lại nhiều lợi nhuận
nhất cho các ngân hàng. Tại Việt Nam, hội nhập kinh tế thế giới thúc đẩy kinh
tế trong nƣớc phát triển đi lên, thu nhập bình quân đầu ngƣời từng bƣớc đƣợc
cải thiện, năm 2015 con số này đa ̣t 45.7 triê ̣u đồ ng /ngƣời (theo Tổ ng cu ̣c
thố ng kê báo cáo ), theo đó đời sống của ngƣời dân đƣợc cải thiện đáng kể.
Thu nhập tăng kéo theo nhu cầu tiêu dùng cũng tăng lên đáng kể. Tuy nhiên,
không phải lúc nào nhu cầu tiêu dùng của ngƣời dân cũng đƣợc thoả mãn
ngay lập tức do có nhiều mặt hàng giá quá đắt so với thu nhập của họ. Việc
đáp ứng các nhu cầu này đòi hỏi một nguồn tài chính tƣơng đối lớn. Nhận
thấy thực tiễn đó, trong những năm gần đây các ngân hàng đã và đang cố
gắng nỗ lực tung ra những chính sách, sản phẩm cho vay tiêu dùng phù hợp
với cân đối vốn của ngân hàng và đáp ứng tốt nhu cầu của khách hàng.
Sóc Sơn là đầu mối giao thông quan trọng ở phía bắc của Thủ đô Hà
Nội với nhiều tuyến đƣờng giao thông quan trọng và đặc biệt Sóc Sơn có
Cảng khàng không Quốc tế Nội Bài là đầu mối giao thông lớn, quan trọng của
quốc gia. Là một trong những khu vực ngoại thành có tốc độ đô thị hóa cao,
tốc độ tăng trƣởng kinh tế huyện Sóc Sơn giai đoạn 2010-2015 đạt bình quân
8,71%. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hƣớng tích cực, cụ thể, tỷ trọng các
ngành năm 2015 là: công nghiệp (57,14%), dịch vụ - thƣơng mại (30,14%),
nông nghiệp (12,72%). Thu nhập bình quân đầu ngƣời hiện đạt xấp xỉ 30 triệu
đồng/ngƣời/năm (theo https://socson.hanoi.gov.vn), đời sống nhân dân đƣợc
nâng cao rõ rệt.
1
Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Sóc Sơn
hình thành và phát triển gần 30 năm, là một trong những ngân hàng thành lập
đầu tiên tại huyện Sóc Sơn với đội ngũ 110 cán bộ và 08 điểm giao dịch trong
toàn huyện hiện nay, Agribank Sóc Sơn đáp ứng chủ yếu nhu cầu vay vốn của
các khách hàng trong huyện. Nằm trong hệ thống Agribank Việt Nam, do đó
các sản phẩm tín dụng của Agribank Sóc Sơn chủ yếu vẫn phục vụ phát triển
nông nghiệp nông thôn theo chỉ đạo chung của chính phủ, cho vay tiêu dùng
là hoạt động cho vay đƣợc triển khai từ khá lâu nhƣng mới thực sự đƣợc trú
trọng phát triển trong vài năm gần đây. Vì vậy quy mô hoạt động cho vay tiêu
dùng tại Agribank Sóc Sơn so với các chi nhánh ven đô khác nhƣ Agribank
Từ Liêm và Agribank Đông Anh vẫn còn rất khiêm tốn và chƣa thực sự khai
thác hết tiềm năng của thị trƣờng. Từ thực tế đó tôi chọn đề tài: “Hoạt động
cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt
Nam - chi nhánh Sóc Sơn” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn của mình.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
a. Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng về phát triển hoạt động cho vay
tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn, trên cơ sở phân tích đánh giá những vấn đề
đặt ra, luận văn đề xuất một số giải pháp và kiến nghị góp phần phát triển hoạt
động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn trong thời gian tới.
b. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa lý luận về hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng
thƣơng mại và phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng ở các NHTM thông qua
việc trình bày khái quát về hoạt động cho vay tiêu dùng, phát triển hoạt động
cho vay tiêu dùng của các NHTM, khái niệm, các chỉ tiêu đánh giá, các nhân
tố ảnh hƣởng đến phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại các NHTM
- Phân tích thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn
2
từ năm 2013-tháng 6/2016, trên cơ sở đó phân tích các yếu tố ảnh hƣởng đến
phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng của Agribank Sóc Sơn hiện nay đồng
thời chỉ ra những hạn chế trong hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh.
- Điều tra khảo sát để tìm hiểu nhu cầu của khách hàng, đánh giá của
khách hàng về hoạt động cho vay tiêu dùng của Agribank Sóc Sơn, từ đó tìm
ra các vấn đề cần hoàn thiện trong hoạt động cho vay tiêu dùng để đáp ứng tốt
hơn nhu cầu của khách hàng.
- Đề xuất các giải pháp và kiến nghị nhằm góp phần phát triển hoạt
động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn trong giai đoạn tiếp theo.
3. Câu hỏi nghiên cứu
- Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn giai đoạn
2013- tháng 06 năm 2016 diễn ra nhƣ thế nào?
- Cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn đã đạt đƣợc những thành tựu
gì?
- Những hạn chế nào còn tồn tại trong việc phát triển hoạt động cho vay
tiêu dùng tại Agribank Sóc Sơn? Nguyên nhân của những hạn chế đó là gì?
- Các giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Sóc
Sơn trong thời gian tới là gì?
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
c. Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank
Sóc Sơn
d. Phạm vi nghiên cứu
- Không gian: Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam
Chi nhánh Sóc Sơn
- Thời gian: Đề tài phân tích đánh giá thực trạng hoạt động cho vay tiêu
dùng tại Agribank Sóc Sơn giai đoạn 2013- tháng 6/2016.
3
5. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận luận văn gồm 4 chƣơng
Chƣơng 1: Tổng quan về tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận chung về
hoạt động cho vay tiêu dùng của NHTM
Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu và thiết kế luận văn
Chƣơng 3: Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - chi nhánh Sóc Sơn
Chƣơng 4: Giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - chi nhánh Sóc Sơn
4
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ
LÝ LUẬN CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA
NHTM
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu
1.1.1 Nhóm các công trình nghiên cứu về hoạt động cho vay tiêu dùng tại
các Ngân hàng thương mại
Kinh doanh ngân hàng luôn là lĩnh vực kinh doanh tiềm ẩn nhiều rủi ro
và mang lại lợi nhuận cao, trong đó cho vay là một trong những hoạt động
quan trọng nhất để tạo ra lợi nhuận trong hoạt động của NHTM hiện nay. Bên
cạnh mảng cho vay khách hàng doanh nghiệp và khách hàng cá nhân kinh
doanh, thì mảng hoạt động cho vay tiêu dùng cũng nhận đƣợc sự quan tâm và
tìm hiểu của rất nhiều nhà khoa học trong và ngoài nƣớc. Đã có những bài
báo đƣợc đăng trên các tạp chí tài chính ngân hàng, những công trình nghiên
cữu khoa khọc về đề tài này đƣợc công bố và đóng góp một phần không nhỏ
vào việc định hƣớng và phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân
hàng thƣơng mại hiện nay. Có thể kể đến nhƣ:
Luận văn “Nâng cao hiệu quả cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP
Việt Nam Thương Tín Chi Nhánh Hà Nội” (VietBank), luận văn thạc sỹ của
tác giả Nguyễn Thị Thanh Thủy trƣờng đại học kinh tế quốc dân năm 2011.
Tác giả đi sâu vào phân tích hiệu quả hoạt động cho vay tiêu dùng tại
VietBank chi nhánh Hà Nội. Xem xét hiệu quả cho vay tiêu dùng qua hai góc
độ là: Mức độ an toàn vốn và khả năng sinh lời của hoạt động cho vay tiêu
dùng tại ngân hàng qua một số chỉ tiêu định lƣợng. Luận văn cũng chỉ ra các
nhân tố bên trong và bên ngoài ngân hàng ảnh hƣởng đến ảnh hƣởng đến hoạt
động cho vay tiêu dùng, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả cho vay tiêu dùng tại VietBank Hà Nội.
5
Tiếp theo là bài báo nghiên cứu của Th.s Lê Thị Kim Huệ, Tạp chí Kinh
tế và dự báo số 21 tháng 11/2013 - H. Bộ Kế hoạch đầu tƣ, 2013- Tr 24-25 –
“Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Việt Nam hiện nay”. Tác giả Lê
Thị Kim Huệ đã đƣa ra cái nhìn tổng quan về thị trƣờng cho vay tiêu dùng tại
Việt Nam trong thời gian từ 2004-2012. Ngiên cứu của tác giả đã chỉ ra những
hạn chế và những sai lầm mà các ngân hàng, tổ chức tài chính mắc phải trong
quá trình thực hiện hoạt động cho vay tiêu dùng khiến cho hoạt động này chƣa
phát triển mạnh mẽ. Đồng thời, tác giả cũng đề xuất các giải pháp khắc phục và
hạn chế những sai lầm đã chỉ ra trƣớc đó
Luận văn: “Giải pháp phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP
Công thương Việt Nam chi nhánh Sơn La” của tác giả Hà Vƣơng Thọ, luận
văn thạc sỹ 2013, trƣờng Đại học Kinh tế Quốc dân. Tác giả đi sâu vào đánh
giá thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng tại Chi nhánh Ngân hàng TMCP
Công thƣơng Sơn La thông qua đi sâu phân tích, lý giải thực trạng hoạt động
cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP Công thƣơng chi nhánh Sơn La. Trên
cơ sở đánh giá thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP
Công thƣơng Việt Nam chi nhánh Sơn La, tác giả đã đề xuất một số giải pháp
nhằm phát triển cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP Công thƣơng Việt Nam
chi nhánh Sơn La
Đề tài “Phân tích hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Thương Mại
Cổ Phần Công Thương, chi nhánh Ngũ Hành Sơn” của Ths. Trần Thị Minh
Thanh, luận văn thạc sỹ đại học Đà Nẵng năm 2015. Luận văn đã hệ thống lại
những lý luận cơ bản về hoạt động cho vay tiêu dùng, đồng thời luận văn đi sâu
vào phân tích mục tiêu và các biện pháp để thực hiện mục tiêu trong cho vay
tiêu dùng tại ngân hàng Công thƣơng Ngũ Hành Sơn, chỉ ra một số kết quả đạt
đƣợc và những tồn tại trong quá trình thực hiện các mục tiêu cho vay tiêu dùng
tại chi nhánh. Qua phân tích những tồn tại đó, tác giả đƣa ra các giải pháp
6
nhằm góp phần giúp chi nhánh đạt đƣợc những mục tiêu đề ra trong hoạt động
cho vay tiêu dùng.
Bài báo “Cho vay tiêu dùng: Xu hướng tất yếu của các ngân hàng
thương mại” của Ths. Nguyễn Thị Minh đăng tải ngày 11/09/2015 trên báo
điện tử Tạp chí tài chính đã chỉ ra rằng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng
là xu hƣớng tất yếu hiện nay, đồng thời chỉ ra những khó khăn chung nhất mà
các ngân hàng có thể gặp phải nếu muốn phát triển hoạt động cho vay tiêu
dùng tại ngân hàng mình.
1.1.2 Nhóm các công trình nghiên cứu về hoạt động cho vay tiêu dùng tại
Agribank
Luận văn thạc sỹ “Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng
Nông nghiệp và phát triển nông thôn quận Liên Chiểu” của tác giả Nguyễn
Thị Kiều Trinh, đại học Đà Nẵng năm 2012 đã hệ thống hóa nhữnng lý luận
chung về cho vay tiêu dùng và mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng, phân
tích những nhân tố ảnh hƣởng đến mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng,
đồng thời đề xuất một số những giải pháp và kiến nghị để mở rộng hoạt động
cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn quận
Liên Chiểu thành phố Đà Nẵng. Tuy nhiên trong bài nghiên cứu, tác giải mới
chỉ sử dụng các phƣơng pháp tổng hợp và đánh giá số liệu, chƣa sử dụng các
phƣơng pháp phân tích nhƣ bảng hỏi, phỏng vấn... để đánh giá chính xác hơn
tình hình hoạt động cho vay tiêu dùng của chi nhánh.
Luận văn “Phát triển tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng nông nghiệp và
phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Trung Yên”, luận văn thạc sỹ của
tác giả Vũ Thị Quỳnh Hoa, đại học Kinh tế quốc dân 2013, luận văn hệ thống
lại những vấn đề lý thuyết cơ bản về tín dụng tiêu dùng và phát triển tín dụng
tiêu dùng tại các ngân hàng thƣơng mại. Tác giả đi sâu vào nghiên cứu các
vấn đề của tín dụng tiêu dùng và các quan điểm cũng nhƣ tiêu chí để đánh giá
7
phát triển tín dụng tiêu dùng tại Agribak chi nhánh Trung Yên. Từ việc phân
tích thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank Trung
Yên, tác giả đề xuất các giải pháp nhằm phát triển hơn nữa hoạt động cho vay
tiêu dùng tại chi nhánh trong giai đoạn tiếp theo.
Luận văn thạc sỹ: Giải pháp nâng cao hiệu quả cho vay tiêu dùng tại
ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn việt nam chi nhánh thành phố
Hồ Chí Minh” của tác giả Nguyễn Thị Thùy Dƣơng, Đại học kinh tế TP HCM
năm 2014. Đề tài phân tích đánh giá đƣợc thực trạng hoạt động tín dụng, sự
cảm nhận và mong muốn của khách hàng đối với chất lƣợng dịch vụ tín dụng
cá nhân tại Agribank TPHCM thông qua số liệu hoạt động và khảo sát thực tê
của các khách hàng sử dụng dịch vụ tại Agribank TPHCM tại thời điểm năm
2014.
Bài nghiên cứu “Phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam” của TS. Vũ Văn Thực đăng trên
tạp chí Phát triển & Hội nhập Số 19 (29) - Tháng 11-12/2014. Trong bài
nghiên cứu tác giả đã đƣa ra những nhận xét khái quát về tình hình cho vay
tiêu dùng tại Agribank trong giai đoạn từ 2011-2013, trên cơ sở phân tích tình
hình cho vay tiêu dùng tại Agribank, tác giả đã chỉ ra nguyên nhân của những
hạn chế trong hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank, từ đó đƣa ra các giải
pháp nhằm phát triển cho vay tiêu dùng tại Agribank.
Nhìn chung, các công trình nghiên cứu trên đã tập trung nghiên cứu
những yếu tố ảnh hƣởng đến hoạt động cho vay tiêu dùng trong phạm phi một
chi nhánh hay một ngân hàng nhất định. Tuy nhiên, với sự phát triển của kinh
tế thị trƣờng và xu hƣớng hội nhập kinh tế thế giới nhƣ hiện nay nhƣ hiện
nay, đời sống của ngƣời dân từng bƣớc đƣợc cải thiện thì nhu cầu vay vốn để
đáp ứng các nhu cầu tiêu dùng của các cá nhân càng ngày càng tăng. Ngân
hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Sóc Sơn nằm trong địa bàn kinh tế
8
ngoại thành thành phố Hà Nội, có tốc độ đô thị hóa cao, dƣ nợ vay tiêu dùng
của khách hàng tại chi nhánh chƣa tƣơng xứng với tiềm năng vốn có. Vì vậy
nghiên cứu về hoạt cho vay tiêu dùng tại Chi nhánh ngân hàng Nông nghiệp
và Phát triển Nông Thôn Việt Nam – Chi nhánh Sóc Sơn trong thời gian vừa
qua để đánh giá thực trạng cho vay tiêu dùng và đề ra giải pháp nhằm phát
triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Nông nghiệp và phát triển
nông thôn Sóc Sơn là rất cần thiết.
1.2. Hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng thƣơng mại
1.2.1. Khái niệm cho vay của ngân hàng thương mại
Ngân hàng thƣơng mại là Tổ chức tín dụng kinh doanh trong lĩnh vực
tiền tệ, tín dụng với các hoạt động chủ yếu là nhận tiền gửi, sử dụng số tiền
này để cấp tín dụng và cung ứng dịch vụ thanh toán…. Cấp tín dụng là hoạt
động kinh doanh truyền thống của NHTM, theo tính chất cấp tín dụng bao
gồm nhiều hoạt động khác nhau gồm có: cho vay, bảo lãnh, chiết khấu, cho
thuê tài chính…Tuy nhiên khi nói đến hoạt động tín dụng của các ngân hàng
thì chủ yếu là đề cập đến hoạt động cho vay. Cho vay từ trƣớc đến nay vẫn là
hoạt động kinh doanh mang lại lợi nhuận chủ yếu cho các ngân hàng thƣơng
mại.
Theo Peter S.Rose (2004), Quản trị ngân hàng thƣơng mại thì: “Hoạt
động cho vay của ngân hàng có mối quan hệ mật thiết với tình hình phát triển
kinh tế tại khu vực ngân hàng phục vụ, bởi vì cho vay thúc đẩy sự tăng trưởng
của các doanh nghiệp, tạo ra sức sống cho nền kinh tế. Hơn nữa, thông qua
các khoản cho vay của ngân hàng, thị trường sẽ có thêm thông tin về chất
lượng tín dụng của từng khách hàng và nhờ đó giúp cho họ có khả năng nhận
thêm các khoản tín dụng mới từ những nguồn khác với chi phí thấp hơn”.
Theo quyết định 1627/2001_QĐ_NHNN ngày 31/12/2001 của thống đốc
ngân hàng về việc ban hành quy chế cho vay của tổ chức tín dụng đối với
9
khách hàng và, quyết định số 66/QĐ-HĐTV-KHDN ngày 22 tháng 01 năm
2014 của Hội đồng thành viên Agribank về việc cho vay đối với khách hàng
trong hệ thống ngân hàng nông nghiệp Việt Nam: “Cho vay là một hình thức
cấp tín dụng, theo đó ngân hàng cho vay giao cho khách hàng một khoản tiền
để sử dụng vào mục đích và thời gian nhất định theo thoả thuận với nguyên
tắc có hoàn trả cả gốc và lãi.”
Thông qua hoạt động cho vay, ngân hàng thực hiện phân phối nguồn
vốn tạm thời nhàn rỗi huy động đƣợc trong xã hội về với lƣợng giá trị lớn hơn
ban đầu. Những điều kiện vay cụ thể dựa trên cơ sở mức độ tin tƣởng, tín
nhiệm lẫn nhau giữa ngân hàng và khách hàng và đƣợc ghi rõ trong hợp đồng
tín dụng giữa ngân hàng và khách hàng vay vốn.
1.2.2. Khái niệm và các hình thức cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thương
mại
1.2.2.1. Khái niệm cho vay tiêu dùng
“Cho vay tiêu dùng là các khoản cho vay nhằm tài trợ cho nhu cầu chi
tiêu của người tiêu dùng, bao gồm cho vay cá nhân và hộ gia đình. Đây là
nguồn tài trợ quan trọng giúp những người này trang trải nhu cầu nhà ở, đồ
dùng gia đình, xe cộ, y tế và các dịch vụ khác.” (Hà Vƣơng Thọ, 2013)
Cho vay tiêu dùng nhằm nâng cao chất lƣợng cuộc sống của các cá nhân,
gia đình. Theo đó, tổ chức tín dụng, ngân hàng sẽ giao cho khách hàng vay
một lƣợng tiền nhất định trong thời gian nhất định với các điều kiện mà hai
bên thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng kèm theo (thỏa thuận về sô tiền vay,
lãi suất, thời gian vay vốn…) để tạo điều kiện cho khách hàng vay có thể có
đủ khả năng chi trả cho việc sử dụng các sản phẩm hàng hóa hay dịch vụ
trƣớc khi họ có đủ khả năng chi trả.
Theo quan điểm cho vay tiêu dùng tại các nƣớc trên thế giới, thì cho vay
tiêu dùng là hoạt động cho vay chỉ nhằm đáp ứng duy nhất nhu cầu chi tiêu
10