Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cổ phần phát triển thăng long
- 85 trang
- file .pdf
Lêi më ®Çu
§Ó qu¶n lý mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh hay s¶n xuÊt dÞch vô cña mét doanh nghiÖp nãi riªng, mét nÒn kinh tÕ
quèc d©n cña mét n-íc nãi chung ®Òu cÇn ph¶i sö dông c¸c c«ng cô qu¶n lý
kh¸c nhau vµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý kh«ng thÓ thiÕu ®-îc ®ã lµ
kÕ to¸n.
Trong ®ã h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm gi÷
mét vai trß rÊt quan träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. V× ®èi
víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã sù ®iÒu tiÕt
vµ c¹nh tranh quyÕt liÖt, khi quyÕt ®Þnh lùa chän ph-¬ng ¸n s¶n xuÊt mét
lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã ®Òu cÇn ph¶i tÝnh ®Õn l-îng chi phÝ bá ra ®Ó s¶n xuÊt
vµ lîi nhuËn thu ®-îc khi tiªu thô. §iÒu ®ã cã nghÜa doanh nghiÖp ph¶i tËp
hîp ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chØ tiªu
chÊt l-îng quan träng ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh s¶n phÈm thÊp hay cao, gi¶m hay t¨ng thÓ
hiÖn kÕt qu¶ cña viÖc qu¶n lý vËt t-, lao ®éng, tiÒn vèn. §iÒu nµy phô thuéc
vµo qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× thÕ kÕ
to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai qu¸ tr×nh liªn
tôc, mËt thiÕt víi nhau. Th«ng qua chØ tiªu vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
c¸c nhµ qu¶n lý sÏ biÕt ®-îc nguyªn nh©n g©y biÕn ®éng chi phÝ vµ gi¸
thµnh lµ do ®©u vµ tõ ®ã t×m ra biÖn ph¸p kh¾c phôc. ViÖc phÊn ®Êu tiÕt
kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng môc tiªu
quan träng kh«ng nh÷ng cña mäi doanh nghiÖp mµ cßn lµ vÊn ®Ò quan t©m
cña toµn x· héi.
C«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn Th¨ng Long lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt,
kinh doanh ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ph¸t thanh truyÒn h×nh. S¶n phÈm cña
c«ng ty rÊt ®a d¹ng vµ phong phó c¶ vÒ quy c¸ch, chñng lo¹i, mÉu m· vµ
1
chÊt l-îng s¶n phÈm. C«ng ty ®· x¸c ®Þnh ®-îc quy tr×nh h¹ch to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kh¸ hoµn chØnh.
Tuy nhiªn, qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty, ®-îc tiÕp xóc trùc tiÕp víi
c«ng t¸c kÕ to¸n ë c«ng ty, thÊy ®-îc tÇm quan träng cña chi phÝ s¶n xuÊt
vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®Ó hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ néi dung nµy nªn em ®· lùa
chän ®Ò tµi: "Hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn Th¨ng Long".
Néi dung cña chuyªn ®Ò gåm ba phÇn:
PhÇn I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn Th¨ng Long.
PhÇn III: Mét sè ý kiÕn gãp phÇn hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn Th¨ng Long.
2
PhÇn I
lý luËn vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh
1.1. Lý luËn chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm:
1.1.1. Chi phÝ s¶n xuÊt:
1.1.1.1. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt:
- Chi phÝ lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng
vµ lao ®éng vËt ho¸ cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng SXKD mµ doanh
nghiÖp ph¶i chi ra trong mét kú kinh doanh. Nh- vËy, chØ ®-îc tÝnh lµ chi
phÝ cña kú h¹ch to¸n nh÷ng hao phÝ vÒ tµi s¶n vµ lao ®éng cã liªn quan ®Õn
khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong kú h¹ch to¸n.
- Ng-îc l¹i, chi tiªu lµ sù gi¶m ®i ®¬n thuÇn c¸c lo¹i vËt t-, tµi s¶n, tiÒn
vèn cña doanh nghiÖp bÊt kÓ nã ®-îc dïng vµo môc ®Ých g×. Tæng sè chi
tiªu cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong kú cña DN bao gåm chi tiªu cho qu¸ tr×nh
cung cÊp, qu¸ tr×nh SXKD vµ chi tiªu cho qu¸ tr×nh tiªu thô.
Chi phÝ vµ chi tiªu lµ hai kh¸i niÖm kh¸c nhau nh-ng cã quan hÖ mËt
thiÕt víi nhau. Chi tiªu lµ c¬ së ph¸t sinh cña chi phÝ, kh«ng cã chi tiªu th×
kh«ng cã chi phÝ. Chi phÝ vµ chi tiªu kh«ng nh÷ng kh¸c nhau vÒ l-îng mµ
cßn kh¸c nhau vÒ thêi gian, cã nh÷ng kho¶n chi tiªu kú nµy nh-ng tÝnh vµo
chi phÝ kú sau vµ cã nh÷ng kho¶n tÝnh vµo chi phÝ kú nµy nh-ng thùc tÕ
ch-a chi tiªu. Së dÜ cã sù kh¸c biÖt gi÷a chi tiªu vµ chi phÝ trong c¸c DN lµ
do ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt vËn ®éng vµ ph-¬ng thøc chuyÓn dÞch gi¸ trÞ cña tõng
lo¹i tµi s¶n vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ yªu cÇu kü thuËt h¹ch to¸n chóng.
1.1.1.2.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt:
3
a) Ph©n lo¹i CPSX theo néi dung vµ tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ.
Toµn bé CPSX ®-îc chia ra c¸c yÕu tè chi phÝ nh- sau:
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu.
Chi phÝ nh©n c«ng.
Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh.
Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông cho biÕt doanh nghiÖp ®· chØ ra nh÷ng
yÕu tè chi phÝ nµo, kÕt cÊu vµ tû träng cña tõng yÕu tè chi phÝ ®Ó tõ ®ã
ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n CPSX. Trªn c¬ së c¸c
yÕu tè chi phÝ ®· tËp hîp ®-îc ®Ó lËp b¸o c¸o CPSX theo yÕu tè
b. Ph©n lo¹i CPSX theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ.
C¸ch ph©n lo¹i nµy còng cßn gäi lµ ph©n lo¹i chi phÝ theo kho¶n môc.
Toµn bé chi phÝ ®-îc chia ra thµnh c¸c kho¶n môc:
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Ngoµi ra khi tÝnh chØ tiªu gi¸ thµnh toµn bé th× chØ tiªu gi¸ thµnh cßn
bao gåm kho¶n môc chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ chi phÝ b¸n hµng.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý CPSX
theo ®Þnh møc, nã cung cÊp sè liÖu ®Ó phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm. Nã dïng ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh vµ lµ tµi liÖu
tham kh¶o ®Ó lËp CPSX ®Þnh møc vµ lËp gi¸ thµnh cho kú sau.
1.1.2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm:
1.1.2.1. Kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n phÈm:
4
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé chi phÝ vÒ lao
®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra tÝnh cho 1 ®¬n vÞ
s¶n phÈm hoÆc lµ c«ng viÖc lao vô s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh. Gi¸ thµnh lµ mét
chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh chÊt l-îng toµn bé ho¹t ®éng SXKD cña
doanh nghiÖp trong ®ã ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö dông vËt t-, tµi s¶n, tiÒn vèn,
c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ kü thuËt mµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn nh»m ®¹t ®-îc
môc ®Ých lµ s¶n xuÊt ®-îc nhiÒu s¶n phÈm nh-ng tiÕt kiÖm ®-îc chi phÝ s¶n
xuÊt vµ h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.1.2.2 . Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm:
a) Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo thêi gian vµ c¬ së sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: §-îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ
s¶n l-îng kÕ ho¹ch
Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Th-êng c¨n cø vµo c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn
hµnh ®Ó tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh thùc tÕ: Lµ chØ tiªu ®-îc x¸c ®Þnh sau khi ®· kÕt thóc qu¸
tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm trªn c¬ së c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt s¶n phÈm.
b.Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi tÝnh to¸n.
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (Gi¸ thµnh c«ng x-ëng): Bao gåm chi phÝ nguyªn
vËt liÖu trùc tiÕp(CPNVLTT), chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (CPNCTT) vµ chi
phÝ s¶n xuÊt chung(CPSXC) tÝnh trªn s¶n phÈm ®· hoµn thµnh
Gi¸ thµnh tiªu thô(Gi¸ thµnh toµn bé): Bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt,
chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý DN tÝnh cho s¶n phÈm ®ã.
1.1.3. Sù cÇn thiÕt vµ nhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm.
5
HiÖn nay, cïng víi chÊt l-îng vµ mÉu m· s¶n phÈm, gi¸ thµnh s¶n
phÈm lu«n ®-îc coi lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp. PhÊn
®Êu c¶i tiÕn mÉu m·, h¹ gi¸ thµnh vµ n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm lµ nh©n
tè quyÕt ®Þnh n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ trªn thÞ tr-êng vµ th«ng
qua ®ã n©ng c¸o hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh (SXKD) cña doanh nghiÖp.
V× vËy h¬n bao giê hÕt, c¸c doanh nghiÖp ph¶i n¾m b¾t ®-îc th«ng tin mét
c¸ch chÝnh x¸c vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
KÕ to¸n chÝnh x¸c chi phÝ ph¸t sinh kh«ng chØ lµ viÖc tæ chøc ghi chÐp,
ph¶n ¸nh mét c¸ch ®Çy ®ñ trung thùc vÒ mÆt l-îng hao phÝ mµ c¶ viÖc tÝnh
to¸n gi¸ trÞ thùc tÕ chi phÝ ë thêi ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ. KÕ to¸n chÝnh x¸c
chi phÝ ®ßi hái ph¶i tæ chøc viÖc ghi chÐp tÝnh to¸n vµ ph¶n ¸nh tõng lo¹i chi
phÝ theo ®óng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ vµ ®èi t-îng chÞu chi phÝ.
Gi¸ thµnh lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh chÊt l-îng ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp. TÝnh ®óng gi¸ thµnh lµ tÝnh
to¸n chÝnh x¸c vµ h¹ch to¸n ®óng néi dung kinh tÕ cña chi phÝ ®· hao phÝ ®Ó
s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. Muèn vËy ph¶i x¸c ®Þnh ®óng ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh, vËn dông ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh hîp lý vµ gi¸ thµnh tÝnh trªn c¬
së sè liÖu kÕ to¸n tËp hîp CPSX mét c¸ch chÝnh x¸c. TÝnh ®ñ gi¸ thµnh lµ
tÝnh to¸n ®Çy ®ñ mäi hao phÝ ®· bá ra trªn tinh thÇn h¹ch to¸n kinh doanh,
lo¹i bá mäi yÕu tè bao cÊp ®Ó tÝnh ®ñ ®Çu vµo theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh.
TÝnh ®ñ còng ®ßi hái ph¶i lo¹i bá nh÷ng chi phÝ kh«ng liªn quan ®Õn gi¸
thµnh s¶n phÈm nh- c¸c lo¹i chi phÝ mang tÝnh chÊt tiªu cùc, l·ng phÝ kh«ng
hîp lý, nh÷ng kho¶n thiÖt h¹i ®-îc quy tr¸ch nhiÖm râ rµng.
ChÝnh tõ ý nghÜa ®ã mµ nhiÖm vô ®Æt ra cho c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ:
- C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm cña quy tr×nh c«ng
nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Ó x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi t-îng tËp hîp CPSX vµ
®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh.
6
- TÝnh to¸n tËp hîp ph©n bæ tõng lo¹i CPSX theo ®óng ®èi t-îng tËp
hîp chi phÝ ®· x¸c ®Þnh b»ng ph-¬ng ph¸p thÝch hîp, cung cÊp kÞp thêi
th«ng tin vÒ CPSX vµ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ cho s¶n phÈm lµm dë cuèi
kú.
1.2. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt :
1.2.1. §èi t-îng vµ ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ phÝ s¶n xuÊt:
1.2.1.1. §èi t-îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt :
- ViÖc ph©n chia qu¸ tr×nh h¹ch to¸n thµnh hai giai ®o¹n lµ do sù kh¸c
nhau c¬ b¶n vÒ giíi h¹n tËp hîp chi phÝ trong h¹ch to¸n CPSX- tøc lµ ®èi
t-îng h¹ch to¸n CPSX - vµ s¶n phÈm hoµn thµnh cÇn ph¶i tÝnh gi¸ thµnh
mét ®¬n vÞ - tøc lµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh.
X¸c ®Þnh ®èi t-îng h¹ch to¸n CPSX chÝnh lµ viÖc x¸c ®Þnh giíi h¹n
tËp hîp -CPSX mµ thùc chÊt lµ x¸c ®Þnh n¬i ph¸t sinh chi phÝ vµ n¬i chÞu chi
phÝ.
1.2.1.2. Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt:
ViÖc tËp hîp CPSX ph¶i ®-îc tiÕn hµnh theo mét tr×nh tù hîp lý, khoa
häc th× míi cã thÓ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi. Ta
cã thÓ kh¸i qu¸t chung viÖc tËp hîp CPSX qua c¸c b-íc sau:
B-íc 1: TËp hîp chi phÝ c¬ b¶n cã liªn quan trùc tiÕp cho tõng ®èi
t-îng sö dông.
B-íc 2: TÝnh to¸n vµ ph©n bæ lao vô cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt kinh
doanh phô cho tõng ®èi t-îng sö dông trªn c¬ së khèi l-îng lao vô
phôc vô vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ lao vô.
B-íc 3: TËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c¸c lo¹i s¶n
phÈm cã liªn quan.
7
B-íc 4: X¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú, tÝnh ra tæng gi¸
thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm.
Tuú theo tõng ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho ¸p dông trong
doanh nghiÖp mµ néi dung, c¸ch thøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã nh÷ng
®iÓm kh¸c nhau.
1.2.2. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theop ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng
xuyªn.
1.2.2.1. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp:
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ vÒ nguyªn
vËt liÖu, vËt liÖu phô, nöa thµnh phÈm mua ngoµi, nhiªn liÖu sö dông trùc
tiÕp cho s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm. C¸c chi phÝ nµy cã liªn quan trùc tiÕp
®Õn tõng ®èi t-îng chÞu chi phÝ nªn cã thÓ tËp hîp theo ph-¬ng ph¸p ghi
trùc tiÕp c¨n cø trªn c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
®Ó ghi theo ®óng ®èi t-îng cã liªn quan.
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp th-êng bao gåm chi phÝ nguyªn vËt
liÖu chÝnh, chi phÝ vËt liÖu phô, chi phÝ nhiªn liÖu... ®-îc xuÊt dïng trùc tiÕp
®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm.
§èi víi nguyªn vËt liÖu chÝnh th-êng ph©n bæ theo tiªu chuÈn chi phÝ ®Þnh
møc cña nguyªn vËt liÖu chÝnh hoÆc theo khèi l-îng s¶n phÈm ®· s¶n xuÊt
ra.
8
C«ng thøc ph©n bæ nh- sau:
Tû lÖ
CPVL ph©n bæ cho Tæng tiªu thøc ph©n bæ
= x ( hay hÖ sè )
tõng ®èi t-îng cña tõng ®èi t-îng
ph©n bæ
Trong ®ã:
Tæng CP vËt liÖu cÇn ph©n bæ
Tû lÖ(hay hÖ sè) ph©n
= Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ c¸c ®èi
bæ
t-îng
§Ó ®¶m b¶o cho viÖc tËp hîp chi phÝ ®-îc chÝnh x¸c th× chi phÝ
NVLTT cßn ph¶i chó ý trõ gi¸ trÞ NVL ®· lÜnh dïng nh-ng ch-a sö dông
hÕt vµ gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi (nÕu cã):
CPNVL Gi¸ trÞ NVL Gi¸ trÞ NVL
Gi¸ trÞ phÕ
thùc tÕ = xuÊt dïng ®Ó ch-a sö dông
liÖu thu håi
trong kú SXSP cuèi kú
§Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n sö
dông TK621- nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Tµi kho¶n nµy ®-îc më sæ chi tiÕt
theo tõng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ (ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt).
Néi dung kÕt cÊu TK621:
Bªn nî : Gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho chÕ t¹o s¶n
phÈm
Bªn cã : Gi¸ trÞ vËt liÖu kh«ng dïng hÕt tr¶ l¹i kho
KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT vµo TK154 ®Ó tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm
Sè d- : TK621 cuèi kú kh«ng cã sè d-.
9
S¬ ®å 1.1: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ NVL trùc tiÕp
TK 152 TK621 TK152
NVL xuÊt dïng trùc tiÕp NVL kh«ng dïng hÕt tr¶ l¹i
®Ó s¶n xuÊt nhËp kho
TK 111,112, 331 TK154
Gi¸ trÞ NVL mua ngoµi KÕt chuyÓn CPNVLTT ®Ó
dïng trùc tiÕp sx dïng tÝnh gi¸ thµnh SP
TK1331
ThuÕ VAT ®-îc
khÊu trõ cña VL
mua ngoµi
1.2.2.2. H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ kho¶n thï lao lao ®éng ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c lao vô dÞch vô nh- tiÒn
l-¬ng chÝnh, l-¬ng phô vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l-¬ng.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n trùc
tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô nh-: tiÒn
l-¬ng chÝnh, l-¬ng phô vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l-¬ng. Ngoµi ra
chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn bao gåm c¸c kho¶n ®ãng gãp cho c¸c quü
BHXH, BHYT, KPC§ do chñ sö dông lao ®éng chÞu vµ ®-îc tÝnh vµo chi
10
phÝ kinh doanh theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh víi sè tiÒn l-¬ng ph¸t sinh cña c«ng
nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt.
Trong h¹ch to¸n, kÕ to¸n sö dông TK622- CPNCTT ®Ó ph¶n ¸nh chi
phÝ nh©n c«ng cña ng-êi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm.
Néi dung kÕt cÊu TK622:
Bªn nî : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm
Bªn cã : KÕt chuyÓn CPNCTT vµo TK154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm.
Sè d- : TK622 cuèi kú kh«ng cã sè d-.
S¬ ®å 1.2: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp
TK 334 TK622 TK154
TiÒn l-¬ng vµ phô cÊp ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n
trùc tiÕp
TK 338
C¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng ®-îc tÝnh vµo K/chuyÓn CP nh©n c«ng TT
chi phÝ
®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
TK 335
TrÝch tr-íc tiÒn l-¬ng cu¶ c«ng nh©n sx
vµo chi phÝ
11
1.2.2.3. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung:
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cßn l¹i ®Ó s¶n xuÊt
s¶n phÈm sau chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp. §©y lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi c¸c ph©n x-ëng, bé phËn
s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung gåm chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng, chi phÝ vËt
liÖu, chi phÝ c«ng cô s¶n xuÊt, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ dÞch
vô mua ngoµi vµ c¸c chi phÝ kh¸c
§Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông TK
627- CPSXC, më chi tiÕt theo tõng ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt, dÞch vô.
* Néi dung kÕt cÊu TK 627:
- Bªn nî: Chi phÝ SXC thùc tÕ ph¸t sinh trong kú.
- Bªn cã: KÕt chuyÓn chi phÝ SXC vµo TK 154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm vµ lao vô dÞch vô.
TK 627 cuèi kú kh«ng cã sè d-.
TK 627 ®-îc chi tiÕt thµnh 6 TK cÊp 2:
+ TK 6271: Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng
+ TK 6272: Chi phÝ vËt liÖu xuÊt dïng chung cho ph©n x-ëng
+ TK 6273: Chi phÝ c«ng cô dông cô xuÊt dïng cho ph©n x-ëng
+ TK 6274: Chi phÝ khÊu hao TSC§ t¹i ph©n x-ëng
+TK 6277: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho ho¹t ®éng SXKD
cña ph©n x-ëng
+ TK 6278: Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn cña ph©n x-ëng.
TK 627 cuèi kú ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm mµ
ng-êi ta th-êng chän tiªu thøc ph©n bæ lµ ph©n bæ theo chi phÝ ®Þnh møc giê
lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n s¶n xuÊt vµ ph©n bæ theo tiÒn l-¬ng trùc tiÕp
cña c«ng nh©n s¶n xuÊt s¶n phÈm.
12
* Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
Trong kú tËp hîp chi phÝ tõ TK liªn quan vµo bªn nî TK627. Cuèi kú
ph©n ra c¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ vµ nh÷ng TK liªn quan, cßn l¹i
ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng ®èi t-îng kÕt chuyÓn vµo TK 154
(doanh nghiÖp ¸p dông PPKKTX) hay vµo TK 631 (doanh nghiÖp ¸p
dông PPKK§K
S¬ ®å 1.3: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n
xuÊtChung
TK 338,334 TK 627 TK 111, 112, 152
TK111, 112,152
TËp hîp cp nh©n viªn
px
C¸c kho¶n ghi gi¶m CPSX
TK 152
TËp hîp CPVL
TK 154(chi tiÕt..)
TK153
TËp hîp CP CCDC K/ chuyÓn (ph©n bæ) CPSX vµo ®èi
t-îng tÝnh gi¸ thµnh
TK 214
Chi phÝ khÊu hao TSC§
TK 331
CP dÞch vô mua ngoµi
TK111,112
CP kh¸c b»ng tiÒn
1.2.2.4. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt :
13
Sau khi ®· tËp hîp chi phÝ nh- lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi
phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung th× cuèi kú h¹ch to¸n (th¸ng,
quý) ph¶i kÕt chuyÓn vµo bªn nî cña TK154 ®Ó phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm. TK 154 ph¶i ®-îc më chi tiÕt theo tõng ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh.
* Néi dung kÕt cÊu TK 154:
Bªn nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong kú (CPNVLTT, CPNCTT,
CPSXC)
Bªn cã:
C¸c kho¶n chi phÝ ®-îc gi¶m nh- lµ phÕ liÖu thu håi hoÆc s¶n
phÈm háng ngoµi ®Þnh møc
Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm hoµn thµnh ®· nhËp kho
Sè d-: (Bªn nî) Ph¶n ¸nh chi phÝ thùc tÕ cña s¶n phÈm cßn dë dang
ch-a hoµn thµnh
S¬ ®å 1.4: S¬ ®å tæng hîp kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
TK 621 TK 154(chi tiÕt...) TK 152,111
xxx
K/chuyÓn CPNVLTT C¸c kho¶n ghi gi¶m
CPSX TK 155
TK 622
NhËp kho
K/chuyÓn CPNCTT
TK 157
TK627
Tæng gi¸ thµnh Göi b¸n
sx thùc tÕ cña sp
K/chuyÓn CPSXC hoµn thµnh
TK 632
Tiªu thô ngay
xxx
14
1.2.3. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú:
Theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú th× kÕ to¸n sö dông TK 631- Gi¸
thµnh s¶n xuÊt. KÕ to¸n vÉn sö dông c¸c TK621, 622, 627 ®Ó tËp hîp chi phÝ
vµ TK 154 nh-ng TK 154 chØ dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè d- ®Çu kú vµ cuèi kú.
Bªn nî TK 631 tËp hîp c¸c chi phÝ NVLTT, CPNCTT, CPSXC vµ gi¸ trÞ s¶n
phÈm lµm dë ®Çu kú chuyÓn sang. Cuèi kú sau khi ®· kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n
phÈm lµm dë cuèi kú th× kÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú tõ TK
631 sang TK 154. Vµ trªn c¬ së sè d- ®Çu kú céng chi phÝ tËp hîp ®-îc
trong kú trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë kiÓm kª cuèi kú th× sÏ tÝnh ®-îc gi¸
thùc tÕ cña s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho.
* Néi dung kÕt cÊu TK 631:
- Bªn nî: Gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë ®Çu kú, c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong
kú (CPNVLTT, CPNCTT, CPSXC)
- Bªn cã: + KÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë kiÓm kª cuèi kú
+ Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp TK 631
cuèi kú kh«ng cã sè d-.
S¬ ®å 1.5: S¬ ®å h¹ch to¸n CPSX theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
TK 154 TK 631 TK 154
K/chuyÓn gi¸ trÞ sp dë dang ®Çu kú K/chuyÓn gi¸ trÞ sp lµm
dë kiÓm kª cuèi kú
TK 632
TK 621
K/chuyÓn CPNVTT
TK622
Gi¸ thµnh thùc tÕ sp ®· hoµn thµnh
K/chuyÓn CPNCTT nhËp kho
TK 627
K/ chuyÓn CPSX chung
15
1.2.4. KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang:
1.2.4.1. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu
chÝnh:
S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm ch-a kÕt thóc giai ®o¹n chÕ
biÕn, cßn ®ang n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Ó tÝnh ®-îc gi¸ thµnh s¶n
phÈm, doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm
dë dang. Tuú theo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ vµ tÝnh
chÊt cña s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông mét trong sè c¸c
ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang sau:
Víi b¸n thµnh phÈm: Cã thÓ tÝnh theo chi phÝ thùc tÕ hoÆc kÕ ho¹ch.
Víi s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o dë dang: Cã thÓ ¸p dông mét trong c¸c ph-¬ng
ph¸p:
Trong tr-êng hîp doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã chi phÝ NVLTT chiÕm tû
träng lín vµ chñ yÕu trong gi¸ thµnh cña s¶n phÈm vµ s¶n phÈm lµm dë nhá,
kh«ng chªnh lÖch nhiÒu gi÷a c¸c kú th× doanh nghiÖp ¸p dông ph-¬ng ph¸p
nµy ®Ó ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, chi phÝ lµm dë cuèi kú chØ tÝnh chi phÝ NVLTT
hay chi phÝ NVL chÝnh trùc tiÕp, cßn c¸c chi phÝ kh¸c tÝnh hÕt cho thµnh
phÈm.
Chi phÝ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú ®-îc tÝnh theo c«ng thøc:
CPSP lµm dë
Chi phÝ nguyªn
®Çu kú
+ vËt liÖu trùc tiÕp Sè l-îng
(kho¶n môc
CPSP lµm ph¸t sinh SP dë
= NVLTT) x
dë cuèi kú dang cuèi
Sè l-îng SP kú
Sè l-îng SP lµm
hoµn thµnh +
dë cuèi kú
trong kú
16
Tr-êng hîp doanh nghiÖp chØ tÝnh cho s¶n phÈm lµm dë cuèi kú phÇn
chi phÝ NVL chÝnh trùc tiÕp th× cÇn tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt kho¶n môc chi
phÝ NVLTT thµnh chi phÝ NVL chÝnh vµ c¸c chi phÝ NVL trùc tiÕp kh¸c.
NÕu quy tr×nh cña doanh nghiÖp lµ phøc t¹p, chÕ biÕn kiÓu liªn tôc, qua
nhiÒu giai ®o¹n th× s¶n phÈm dë cuèi kú ë giai ®o¹n ®Çu tÝnh theo NVLTT,
cßn c¸c giai ®o¹n tiÕp theo tÝnh theo gi¸ trÞ cña b¸n thµnh phÈm cña giai
®o¹n tr-íc chuyÓn sang, coi ®ã lµ NVLTT cña giai ®o¹n tiÕp theo.
1.2.4.2. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo s¶n l-îng -íc tÝnh
t-¬ng ®-¬ng :
Theo ph-¬ng ph¸p nµy c¨n cø vµo møc ®é hoµn thµnh vµ sè l-îng s¶n
phÈm dë dang ®Ó quy s¶n phÈm dë dang thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh. Tiªu
chuÈn quy ®æi th-êng dùa vµo giê c«ng hoÆc tiÒn l-¬ng ®Þnh møc. §Ó ®¶m
b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc ®¸nh gi¸, ph-¬ng ph¸p nµy chØ nªn ¸p dông ®Ó
tÝnh c¸c chi phÝ chÕ biÕn ( CPNCTT, CPSXC) cßn c¸c chi phÝ NVL chÝnh
ph¶i x¸c ®Þnh theo sè thùc tÕ ®· dïng.
Toµn bé gi¸ trÞ VL chÝnh
Sè l-îng
Gi¸ trÞ NVL xuÊt dïng
SP dë dang cuèi
chÝnh n»m trong = Sè l-îng x
Sè l-îng kú(kh«ng quy
sp dë dang thµnh +
dë dang ®æi)
phÈm
1.2.4.3. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo 50% chi phÝ chÕ
biÕn
Thùc chÊt ®©y lµ mét d¹ng cña ph-¬ng ph¸p -íc tÝnh theo s¶n l-îng
hoµn thµnh t-¬ng ®-¬ng trong ®ã gi¶ ®Þnh s¶n phÈm dë dang ®· hoµn thµnh
ë møc ®é 50% so víi thµnh phÈm:
Gi¸ trÞ sp dë dang Gi¸ trÞ NVL chÝnh n»m 50% chi phÝ
= +
ch-a hoµn thµnh trong sp dë dang chÕ biÕn
17
1.2.4.4. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo ®Þnh møc :
Ph-¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã
quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm æn ®Þnh, ®· x©y dùng ®-îc c¸c ®Þnh
møc kinh tÕ kü thuËt t-¬ng ®èi hîp lý vµ c¸c ®Þnh møc ®· thùc hiÖn cã nÒ
nÕp th-êng xuyªn, viÖc tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm cã tr×nh ®é nghiÖp vô v÷ng vµng, chÕ ®é h¹ch to¸n ban ®Çu cã nÒ
nÕp chÆt chÏ.
§Æc ®iÓm næi bËt cña ph-¬ng ph¸p nµy lµ thùc hiÖn ®-îc viÖc kiÓm tra
th-êng xuyªn, kÞp thêi viÖc thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc chi phÝ ®Ó ph¸t hiÖn ra
c¸c kho¶n chi phÝ v-ît ®Þnh møc (lµ nh÷ng chi phÝ chªnh lÖch so víi ®Þnh
møc ®· ®Ò ra)
* Néi dung chñ yÕu cña ph-¬ng ph¸p nµy:
C¨n cø vµo ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt vµ dù to¸n chi phÝ ®· ®-îc
duyÖt ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh ®Þnh møc cña s¶n phÈm.
Ph¶i h¹ch to¸n riªng chi phÝ s¶n xuÊt phï hîp víi ®Þnh møc vµ sè
chªnh lÖch tho¸t ly ®Þnh møc.
Khi cã thay ®æi ®Þnh møc ph¶i tÝnh l¹i gi¸ thµnh ®Þnh møc vµ sè
chªnh lÖch do thay ®æi ®Þnh møc cña s¶n phÈm lµm dë.
Trªn c¬ së cña gi¸ thµnh ®Þnh møc sè chªnh lÖch do thay ®æi ®Þnh møc,
sè chªnh lÖch do tho¸t ly ®Þnh møc sÏ tÝnh ®-îc gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n
phÈm theo c«ng thøc:
Gi¸ thµnh Chªnh lÖch do Chªnh lÖch do
Gi¸ thµnh
thùc tÕ s¶n = x thay ®æi ®Þnh x tho¸t ly ®Þnh
®Þnh møc
phÈm møc møc
1.2.5. H¹ch to¸n thiÖt h¹i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt :
1.2.5.1. ThiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng:
18
S¶n phÈm háng lµ nh÷ng s¶n phÈm kh«ng ®¹t tiªu chuÈn chÊt l-îng vµ
®Æc ®iÓm kü thuËt vÒ s¶n xuÊt s¶n phÈm nh- mÉu m·, kÝch cì, c¸ch l¾p r¸p,
mµu s¾c cña s¶n phÈm... Tuú theo møc ®é h- háng cña s¶n phÈm mµ s¶n
phÈm háng chia ra lµm hai lo¹i kh¸c nhau:
S¶n phÈm háng cã thÓ söa ch÷a ®-îc: Lµ nh÷ng s¶n phÈm háng mµ
vÒ mÆt kü thuËt cã thÓ söa ch÷a ®-îc, chi phÝ vÒ söa ch÷a mÆc dï cã bá ra
nh-ng vÉn cßn lîi Ých kinh tÕ.
S¶n phÈm háng kh«ng thÓ söa ch÷a ®-îc: Lµ nh÷ng s¶n phÈm háng
vÒ mÆt kü thuËt kh«ng söa ch÷a ®-îc, kh«ng kh«i phôc l¹i ®-îc gi¸ trÞ sö
dông ban ®Çu cña s¶n phÈm vµ chi phÝ söa ch÷a bá ra kh«ng mang l¹i lîi Ých
kinh tÕ.
HiÖn nay trong mét sè doanh nghiÖp ë n-íc ta cã quy ®Þnh s¶n phÈm
háng trong ®Þnh møc vµ s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc. §èi víi s¶n phÈm
háng trong ®Þnh møc th-êng ®-îc quy ®Þnh theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh vµ
nh÷ng chi phÝ ®èi víi s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc ®-îc coi nh- lµ chi phÝ
chÝnh phÈm. Cßn ®èi víi chi phÝ s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc lµ nh÷ng
s¶n phÈm háng ngoµi dù kiÕn, ngoµi nh÷ng quy ®Þnh do nh÷ng nguyªn nh©n
bÊt th-êng kh«ng l-êng tr-íc ®-îc vµ khi ®· ®-îc x¸c ®Þnh vµ cã ý kiÕn
gi¶i quyÕt th× xem nh- ®ã lµ mét kho¶n chi phÝ vÒ thiÖt h¹i nh÷ng tæn thÊt
bÊt th-êng.
§èi víi s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc th× chi phÝ ®ã vÉn tÝnh vµo
chi phÝ chung trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Cßn ®èi víi s¶n phÈm
háng ngoµi ®Þnh møc th× ph¶i h¹ch to¸n riªng vµo TK 154 vµ ®-îc chi tiÕt
theo s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc.
19
S¬ ®å 1.6: H¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng cã thÓ
söa ch÷a ®-îc (s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc).
TK 152,155,334 TK 154 TK155
TK 621, 622, 627
CP söa ch÷a SP háng Gi¸ thùc tÕ sp
K/chuyÓn vµo TK154 ®Ó hthµnh nhËp kho
tÝnh gi¸ thµnh
S¬ ®å 1.7: H¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng kh«ng
thÓ söa ch÷a ®-îc (s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc).
TK 621, 622, 627 TK 154(SP) TK 154 (sp háng ngoµi ®Þnh møc) TK1388, 1528
K/chuyÓn cp ®Ó tÝnh gi¸ Sè sp háng ngoµi ®Þnh møc Xö lý båi th-êng hoÆc
thµnh sp
thu håi phÕ liÖu
TK 821
Kho¶n thiÖt h¹i vÒ sp háng
1.2.5.2.ThiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt :
ThiÖt h¹i ngõng s¶n xuÊt ngoµi kÕ ho¹ch th-êng do mét nguyªn nh©n
chñ quan (m¸y mãc h- háng) hoÆc nguyªn nh©n kh¸ch quan (b·o lôt, thiªn
tai...) g©y ra. Trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt c¸c doanh nghiÖp vÉn ph¶i bá
ra mét sè kho¶n chi phÝ ®Ó duy tr× ho¹t ®éng nh- tiÒn c«ng lao ®éng, khÊu
20
§Ó qu¶n lý mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh hay s¶n xuÊt dÞch vô cña mét doanh nghiÖp nãi riªng, mét nÒn kinh tÕ
quèc d©n cña mét n-íc nãi chung ®Òu cÇn ph¶i sö dông c¸c c«ng cô qu¶n lý
kh¸c nhau vµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý kh«ng thÓ thiÕu ®-îc ®ã lµ
kÕ to¸n.
Trong ®ã h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm gi÷
mét vai trß rÊt quan träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. V× ®èi
víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã sù ®iÒu tiÕt
vµ c¹nh tranh quyÕt liÖt, khi quyÕt ®Þnh lùa chän ph-¬ng ¸n s¶n xuÊt mét
lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã ®Òu cÇn ph¶i tÝnh ®Õn l-îng chi phÝ bá ra ®Ó s¶n xuÊt
vµ lîi nhuËn thu ®-îc khi tiªu thô. §iÒu ®ã cã nghÜa doanh nghiÖp ph¶i tËp
hîp ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chØ tiªu
chÊt l-îng quan träng ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh s¶n phÈm thÊp hay cao, gi¶m hay t¨ng thÓ
hiÖn kÕt qu¶ cña viÖc qu¶n lý vËt t-, lao ®éng, tiÒn vèn. §iÒu nµy phô thuéc
vµo qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× thÕ kÕ
to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai qu¸ tr×nh liªn
tôc, mËt thiÕt víi nhau. Th«ng qua chØ tiªu vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
c¸c nhµ qu¶n lý sÏ biÕt ®-îc nguyªn nh©n g©y biÕn ®éng chi phÝ vµ gi¸
thµnh lµ do ®©u vµ tõ ®ã t×m ra biÖn ph¸p kh¾c phôc. ViÖc phÊn ®Êu tiÕt
kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng môc tiªu
quan träng kh«ng nh÷ng cña mäi doanh nghiÖp mµ cßn lµ vÊn ®Ò quan t©m
cña toµn x· héi.
C«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn Th¨ng Long lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt,
kinh doanh ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ph¸t thanh truyÒn h×nh. S¶n phÈm cña
c«ng ty rÊt ®a d¹ng vµ phong phó c¶ vÒ quy c¸ch, chñng lo¹i, mÉu m· vµ
1
chÊt l-îng s¶n phÈm. C«ng ty ®· x¸c ®Þnh ®-îc quy tr×nh h¹ch to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kh¸ hoµn chØnh.
Tuy nhiªn, qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty, ®-îc tiÕp xóc trùc tiÕp víi
c«ng t¸c kÕ to¸n ë c«ng ty, thÊy ®-îc tÇm quan träng cña chi phÝ s¶n xuÊt
vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®Ó hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ néi dung nµy nªn em ®· lùa
chän ®Ò tµi: "Hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn Th¨ng Long".
Néi dung cña chuyªn ®Ò gåm ba phÇn:
PhÇn I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn Th¨ng Long.
PhÇn III: Mét sè ý kiÕn gãp phÇn hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn Th¨ng Long.
2
PhÇn I
lý luËn vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh
1.1. Lý luËn chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm:
1.1.1. Chi phÝ s¶n xuÊt:
1.1.1.1. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt:
- Chi phÝ lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng
vµ lao ®éng vËt ho¸ cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng SXKD mµ doanh
nghiÖp ph¶i chi ra trong mét kú kinh doanh. Nh- vËy, chØ ®-îc tÝnh lµ chi
phÝ cña kú h¹ch to¸n nh÷ng hao phÝ vÒ tµi s¶n vµ lao ®éng cã liªn quan ®Õn
khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong kú h¹ch to¸n.
- Ng-îc l¹i, chi tiªu lµ sù gi¶m ®i ®¬n thuÇn c¸c lo¹i vËt t-, tµi s¶n, tiÒn
vèn cña doanh nghiÖp bÊt kÓ nã ®-îc dïng vµo môc ®Ých g×. Tæng sè chi
tiªu cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong kú cña DN bao gåm chi tiªu cho qu¸ tr×nh
cung cÊp, qu¸ tr×nh SXKD vµ chi tiªu cho qu¸ tr×nh tiªu thô.
Chi phÝ vµ chi tiªu lµ hai kh¸i niÖm kh¸c nhau nh-ng cã quan hÖ mËt
thiÕt víi nhau. Chi tiªu lµ c¬ së ph¸t sinh cña chi phÝ, kh«ng cã chi tiªu th×
kh«ng cã chi phÝ. Chi phÝ vµ chi tiªu kh«ng nh÷ng kh¸c nhau vÒ l-îng mµ
cßn kh¸c nhau vÒ thêi gian, cã nh÷ng kho¶n chi tiªu kú nµy nh-ng tÝnh vµo
chi phÝ kú sau vµ cã nh÷ng kho¶n tÝnh vµo chi phÝ kú nµy nh-ng thùc tÕ
ch-a chi tiªu. Së dÜ cã sù kh¸c biÖt gi÷a chi tiªu vµ chi phÝ trong c¸c DN lµ
do ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt vËn ®éng vµ ph-¬ng thøc chuyÓn dÞch gi¸ trÞ cña tõng
lo¹i tµi s¶n vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ yªu cÇu kü thuËt h¹ch to¸n chóng.
1.1.1.2.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt:
3
a) Ph©n lo¹i CPSX theo néi dung vµ tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ.
Toµn bé CPSX ®-îc chia ra c¸c yÕu tè chi phÝ nh- sau:
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu.
Chi phÝ nh©n c«ng.
Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh.
Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông cho biÕt doanh nghiÖp ®· chØ ra nh÷ng
yÕu tè chi phÝ nµo, kÕt cÊu vµ tû träng cña tõng yÕu tè chi phÝ ®Ó tõ ®ã
ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n CPSX. Trªn c¬ së c¸c
yÕu tè chi phÝ ®· tËp hîp ®-îc ®Ó lËp b¸o c¸o CPSX theo yÕu tè
b. Ph©n lo¹i CPSX theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ.
C¸ch ph©n lo¹i nµy còng cßn gäi lµ ph©n lo¹i chi phÝ theo kho¶n môc.
Toµn bé chi phÝ ®-îc chia ra thµnh c¸c kho¶n môc:
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Ngoµi ra khi tÝnh chØ tiªu gi¸ thµnh toµn bé th× chØ tiªu gi¸ thµnh cßn
bao gåm kho¶n môc chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ chi phÝ b¸n hµng.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý CPSX
theo ®Þnh møc, nã cung cÊp sè liÖu ®Ó phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm. Nã dïng ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh vµ lµ tµi liÖu
tham kh¶o ®Ó lËp CPSX ®Þnh møc vµ lËp gi¸ thµnh cho kú sau.
1.1.2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm:
1.1.2.1. Kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n phÈm:
4
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé chi phÝ vÒ lao
®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra tÝnh cho 1 ®¬n vÞ
s¶n phÈm hoÆc lµ c«ng viÖc lao vô s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh. Gi¸ thµnh lµ mét
chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh chÊt l-îng toµn bé ho¹t ®éng SXKD cña
doanh nghiÖp trong ®ã ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö dông vËt t-, tµi s¶n, tiÒn vèn,
c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ kü thuËt mµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn nh»m ®¹t ®-îc
môc ®Ých lµ s¶n xuÊt ®-îc nhiÒu s¶n phÈm nh-ng tiÕt kiÖm ®-îc chi phÝ s¶n
xuÊt vµ h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.1.2.2 . Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm:
a) Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo thêi gian vµ c¬ së sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: §-îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ
s¶n l-îng kÕ ho¹ch
Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Th-êng c¨n cø vµo c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn
hµnh ®Ó tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh thùc tÕ: Lµ chØ tiªu ®-îc x¸c ®Þnh sau khi ®· kÕt thóc qu¸
tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm trªn c¬ së c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt s¶n phÈm.
b.Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi tÝnh to¸n.
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (Gi¸ thµnh c«ng x-ëng): Bao gåm chi phÝ nguyªn
vËt liÖu trùc tiÕp(CPNVLTT), chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (CPNCTT) vµ chi
phÝ s¶n xuÊt chung(CPSXC) tÝnh trªn s¶n phÈm ®· hoµn thµnh
Gi¸ thµnh tiªu thô(Gi¸ thµnh toµn bé): Bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt,
chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý DN tÝnh cho s¶n phÈm ®ã.
1.1.3. Sù cÇn thiÕt vµ nhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm.
5
HiÖn nay, cïng víi chÊt l-îng vµ mÉu m· s¶n phÈm, gi¸ thµnh s¶n
phÈm lu«n ®-îc coi lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp. PhÊn
®Êu c¶i tiÕn mÉu m·, h¹ gi¸ thµnh vµ n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm lµ nh©n
tè quyÕt ®Þnh n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ trªn thÞ tr-êng vµ th«ng
qua ®ã n©ng c¸o hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh (SXKD) cña doanh nghiÖp.
V× vËy h¬n bao giê hÕt, c¸c doanh nghiÖp ph¶i n¾m b¾t ®-îc th«ng tin mét
c¸ch chÝnh x¸c vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
KÕ to¸n chÝnh x¸c chi phÝ ph¸t sinh kh«ng chØ lµ viÖc tæ chøc ghi chÐp,
ph¶n ¸nh mét c¸ch ®Çy ®ñ trung thùc vÒ mÆt l-îng hao phÝ mµ c¶ viÖc tÝnh
to¸n gi¸ trÞ thùc tÕ chi phÝ ë thêi ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ. KÕ to¸n chÝnh x¸c
chi phÝ ®ßi hái ph¶i tæ chøc viÖc ghi chÐp tÝnh to¸n vµ ph¶n ¸nh tõng lo¹i chi
phÝ theo ®óng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ vµ ®èi t-îng chÞu chi phÝ.
Gi¸ thµnh lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh chÊt l-îng ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp. TÝnh ®óng gi¸ thµnh lµ tÝnh
to¸n chÝnh x¸c vµ h¹ch to¸n ®óng néi dung kinh tÕ cña chi phÝ ®· hao phÝ ®Ó
s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. Muèn vËy ph¶i x¸c ®Þnh ®óng ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh, vËn dông ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh hîp lý vµ gi¸ thµnh tÝnh trªn c¬
së sè liÖu kÕ to¸n tËp hîp CPSX mét c¸ch chÝnh x¸c. TÝnh ®ñ gi¸ thµnh lµ
tÝnh to¸n ®Çy ®ñ mäi hao phÝ ®· bá ra trªn tinh thÇn h¹ch to¸n kinh doanh,
lo¹i bá mäi yÕu tè bao cÊp ®Ó tÝnh ®ñ ®Çu vµo theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh.
TÝnh ®ñ còng ®ßi hái ph¶i lo¹i bá nh÷ng chi phÝ kh«ng liªn quan ®Õn gi¸
thµnh s¶n phÈm nh- c¸c lo¹i chi phÝ mang tÝnh chÊt tiªu cùc, l·ng phÝ kh«ng
hîp lý, nh÷ng kho¶n thiÖt h¹i ®-îc quy tr¸ch nhiÖm râ rµng.
ChÝnh tõ ý nghÜa ®ã mµ nhiÖm vô ®Æt ra cho c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ:
- C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm cña quy tr×nh c«ng
nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Ó x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi t-îng tËp hîp CPSX vµ
®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh.
6
- TÝnh to¸n tËp hîp ph©n bæ tõng lo¹i CPSX theo ®óng ®èi t-îng tËp
hîp chi phÝ ®· x¸c ®Þnh b»ng ph-¬ng ph¸p thÝch hîp, cung cÊp kÞp thêi
th«ng tin vÒ CPSX vµ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ cho s¶n phÈm lµm dë cuèi
kú.
1.2. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt :
1.2.1. §èi t-îng vµ ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ phÝ s¶n xuÊt:
1.2.1.1. §èi t-îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt :
- ViÖc ph©n chia qu¸ tr×nh h¹ch to¸n thµnh hai giai ®o¹n lµ do sù kh¸c
nhau c¬ b¶n vÒ giíi h¹n tËp hîp chi phÝ trong h¹ch to¸n CPSX- tøc lµ ®èi
t-îng h¹ch to¸n CPSX - vµ s¶n phÈm hoµn thµnh cÇn ph¶i tÝnh gi¸ thµnh
mét ®¬n vÞ - tøc lµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh.
X¸c ®Þnh ®èi t-îng h¹ch to¸n CPSX chÝnh lµ viÖc x¸c ®Þnh giíi h¹n
tËp hîp -CPSX mµ thùc chÊt lµ x¸c ®Þnh n¬i ph¸t sinh chi phÝ vµ n¬i chÞu chi
phÝ.
1.2.1.2. Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt:
ViÖc tËp hîp CPSX ph¶i ®-îc tiÕn hµnh theo mét tr×nh tù hîp lý, khoa
häc th× míi cã thÓ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi. Ta
cã thÓ kh¸i qu¸t chung viÖc tËp hîp CPSX qua c¸c b-íc sau:
B-íc 1: TËp hîp chi phÝ c¬ b¶n cã liªn quan trùc tiÕp cho tõng ®èi
t-îng sö dông.
B-íc 2: TÝnh to¸n vµ ph©n bæ lao vô cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt kinh
doanh phô cho tõng ®èi t-îng sö dông trªn c¬ së khèi l-îng lao vô
phôc vô vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ lao vô.
B-íc 3: TËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c¸c lo¹i s¶n
phÈm cã liªn quan.
7
B-íc 4: X¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú, tÝnh ra tæng gi¸
thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm.
Tuú theo tõng ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho ¸p dông trong
doanh nghiÖp mµ néi dung, c¸ch thøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã nh÷ng
®iÓm kh¸c nhau.
1.2.2. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theop ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng
xuyªn.
1.2.2.1. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp:
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ vÒ nguyªn
vËt liÖu, vËt liÖu phô, nöa thµnh phÈm mua ngoµi, nhiªn liÖu sö dông trùc
tiÕp cho s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm. C¸c chi phÝ nµy cã liªn quan trùc tiÕp
®Õn tõng ®èi t-îng chÞu chi phÝ nªn cã thÓ tËp hîp theo ph-¬ng ph¸p ghi
trùc tiÕp c¨n cø trªn c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
®Ó ghi theo ®óng ®èi t-îng cã liªn quan.
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp th-êng bao gåm chi phÝ nguyªn vËt
liÖu chÝnh, chi phÝ vËt liÖu phô, chi phÝ nhiªn liÖu... ®-îc xuÊt dïng trùc tiÕp
®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm.
§èi víi nguyªn vËt liÖu chÝnh th-êng ph©n bæ theo tiªu chuÈn chi phÝ ®Þnh
møc cña nguyªn vËt liÖu chÝnh hoÆc theo khèi l-îng s¶n phÈm ®· s¶n xuÊt
ra.
8
C«ng thøc ph©n bæ nh- sau:
Tû lÖ
CPVL ph©n bæ cho Tæng tiªu thøc ph©n bæ
= x ( hay hÖ sè )
tõng ®èi t-îng cña tõng ®èi t-îng
ph©n bæ
Trong ®ã:
Tæng CP vËt liÖu cÇn ph©n bæ
Tû lÖ(hay hÖ sè) ph©n
= Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ c¸c ®èi
bæ
t-îng
§Ó ®¶m b¶o cho viÖc tËp hîp chi phÝ ®-îc chÝnh x¸c th× chi phÝ
NVLTT cßn ph¶i chó ý trõ gi¸ trÞ NVL ®· lÜnh dïng nh-ng ch-a sö dông
hÕt vµ gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi (nÕu cã):
CPNVL Gi¸ trÞ NVL Gi¸ trÞ NVL
Gi¸ trÞ phÕ
thùc tÕ = xuÊt dïng ®Ó ch-a sö dông
liÖu thu håi
trong kú SXSP cuèi kú
§Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n sö
dông TK621- nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Tµi kho¶n nµy ®-îc më sæ chi tiÕt
theo tõng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ (ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt).
Néi dung kÕt cÊu TK621:
Bªn nî : Gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho chÕ t¹o s¶n
phÈm
Bªn cã : Gi¸ trÞ vËt liÖu kh«ng dïng hÕt tr¶ l¹i kho
KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT vµo TK154 ®Ó tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm
Sè d- : TK621 cuèi kú kh«ng cã sè d-.
9
S¬ ®å 1.1: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ NVL trùc tiÕp
TK 152 TK621 TK152
NVL xuÊt dïng trùc tiÕp NVL kh«ng dïng hÕt tr¶ l¹i
®Ó s¶n xuÊt nhËp kho
TK 111,112, 331 TK154
Gi¸ trÞ NVL mua ngoµi KÕt chuyÓn CPNVLTT ®Ó
dïng trùc tiÕp sx dïng tÝnh gi¸ thµnh SP
TK1331
ThuÕ VAT ®-îc
khÊu trõ cña VL
mua ngoµi
1.2.2.2. H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ kho¶n thï lao lao ®éng ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c lao vô dÞch vô nh- tiÒn
l-¬ng chÝnh, l-¬ng phô vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l-¬ng.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n trùc
tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô nh-: tiÒn
l-¬ng chÝnh, l-¬ng phô vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l-¬ng. Ngoµi ra
chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn bao gåm c¸c kho¶n ®ãng gãp cho c¸c quü
BHXH, BHYT, KPC§ do chñ sö dông lao ®éng chÞu vµ ®-îc tÝnh vµo chi
10
phÝ kinh doanh theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh víi sè tiÒn l-¬ng ph¸t sinh cña c«ng
nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt.
Trong h¹ch to¸n, kÕ to¸n sö dông TK622- CPNCTT ®Ó ph¶n ¸nh chi
phÝ nh©n c«ng cña ng-êi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm.
Néi dung kÕt cÊu TK622:
Bªn nî : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm
Bªn cã : KÕt chuyÓn CPNCTT vµo TK154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm.
Sè d- : TK622 cuèi kú kh«ng cã sè d-.
S¬ ®å 1.2: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp
TK 334 TK622 TK154
TiÒn l-¬ng vµ phô cÊp ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n
trùc tiÕp
TK 338
C¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng ®-îc tÝnh vµo K/chuyÓn CP nh©n c«ng TT
chi phÝ
®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
TK 335
TrÝch tr-íc tiÒn l-¬ng cu¶ c«ng nh©n sx
vµo chi phÝ
11
1.2.2.3. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung:
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cßn l¹i ®Ó s¶n xuÊt
s¶n phÈm sau chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp. §©y lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi c¸c ph©n x-ëng, bé phËn
s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung gåm chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng, chi phÝ vËt
liÖu, chi phÝ c«ng cô s¶n xuÊt, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ dÞch
vô mua ngoµi vµ c¸c chi phÝ kh¸c
§Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông TK
627- CPSXC, më chi tiÕt theo tõng ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt, dÞch vô.
* Néi dung kÕt cÊu TK 627:
- Bªn nî: Chi phÝ SXC thùc tÕ ph¸t sinh trong kú.
- Bªn cã: KÕt chuyÓn chi phÝ SXC vµo TK 154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm vµ lao vô dÞch vô.
TK 627 cuèi kú kh«ng cã sè d-.
TK 627 ®-îc chi tiÕt thµnh 6 TK cÊp 2:
+ TK 6271: Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng
+ TK 6272: Chi phÝ vËt liÖu xuÊt dïng chung cho ph©n x-ëng
+ TK 6273: Chi phÝ c«ng cô dông cô xuÊt dïng cho ph©n x-ëng
+ TK 6274: Chi phÝ khÊu hao TSC§ t¹i ph©n x-ëng
+TK 6277: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho ho¹t ®éng SXKD
cña ph©n x-ëng
+ TK 6278: Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn cña ph©n x-ëng.
TK 627 cuèi kú ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm mµ
ng-êi ta th-êng chän tiªu thøc ph©n bæ lµ ph©n bæ theo chi phÝ ®Þnh møc giê
lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n s¶n xuÊt vµ ph©n bæ theo tiÒn l-¬ng trùc tiÕp
cña c«ng nh©n s¶n xuÊt s¶n phÈm.
12
* Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
Trong kú tËp hîp chi phÝ tõ TK liªn quan vµo bªn nî TK627. Cuèi kú
ph©n ra c¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ vµ nh÷ng TK liªn quan, cßn l¹i
ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng ®èi t-îng kÕt chuyÓn vµo TK 154
(doanh nghiÖp ¸p dông PPKKTX) hay vµo TK 631 (doanh nghiÖp ¸p
dông PPKK§K
S¬ ®å 1.3: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n
xuÊtChung
TK 338,334 TK 627 TK 111, 112, 152
TK111, 112,152
TËp hîp cp nh©n viªn
px
C¸c kho¶n ghi gi¶m CPSX
TK 152
TËp hîp CPVL
TK 154(chi tiÕt..)
TK153
TËp hîp CP CCDC K/ chuyÓn (ph©n bæ) CPSX vµo ®èi
t-îng tÝnh gi¸ thµnh
TK 214
Chi phÝ khÊu hao TSC§
TK 331
CP dÞch vô mua ngoµi
TK111,112
CP kh¸c b»ng tiÒn
1.2.2.4. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt :
13
Sau khi ®· tËp hîp chi phÝ nh- lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi
phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung th× cuèi kú h¹ch to¸n (th¸ng,
quý) ph¶i kÕt chuyÓn vµo bªn nî cña TK154 ®Ó phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm. TK 154 ph¶i ®-îc më chi tiÕt theo tõng ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh.
* Néi dung kÕt cÊu TK 154:
Bªn nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong kú (CPNVLTT, CPNCTT,
CPSXC)
Bªn cã:
C¸c kho¶n chi phÝ ®-îc gi¶m nh- lµ phÕ liÖu thu håi hoÆc s¶n
phÈm háng ngoµi ®Þnh møc
Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm hoµn thµnh ®· nhËp kho
Sè d-: (Bªn nî) Ph¶n ¸nh chi phÝ thùc tÕ cña s¶n phÈm cßn dë dang
ch-a hoµn thµnh
S¬ ®å 1.4: S¬ ®å tæng hîp kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
TK 621 TK 154(chi tiÕt...) TK 152,111
xxx
K/chuyÓn CPNVLTT C¸c kho¶n ghi gi¶m
CPSX TK 155
TK 622
NhËp kho
K/chuyÓn CPNCTT
TK 157
TK627
Tæng gi¸ thµnh Göi b¸n
sx thùc tÕ cña sp
K/chuyÓn CPSXC hoµn thµnh
TK 632
Tiªu thô ngay
xxx
14
1.2.3. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú:
Theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú th× kÕ to¸n sö dông TK 631- Gi¸
thµnh s¶n xuÊt. KÕ to¸n vÉn sö dông c¸c TK621, 622, 627 ®Ó tËp hîp chi phÝ
vµ TK 154 nh-ng TK 154 chØ dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè d- ®Çu kú vµ cuèi kú.
Bªn nî TK 631 tËp hîp c¸c chi phÝ NVLTT, CPNCTT, CPSXC vµ gi¸ trÞ s¶n
phÈm lµm dë ®Çu kú chuyÓn sang. Cuèi kú sau khi ®· kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n
phÈm lµm dë cuèi kú th× kÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú tõ TK
631 sang TK 154. Vµ trªn c¬ së sè d- ®Çu kú céng chi phÝ tËp hîp ®-îc
trong kú trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë kiÓm kª cuèi kú th× sÏ tÝnh ®-îc gi¸
thùc tÕ cña s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho.
* Néi dung kÕt cÊu TK 631:
- Bªn nî: Gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë ®Çu kú, c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong
kú (CPNVLTT, CPNCTT, CPSXC)
- Bªn cã: + KÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë kiÓm kª cuèi kú
+ Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp TK 631
cuèi kú kh«ng cã sè d-.
S¬ ®å 1.5: S¬ ®å h¹ch to¸n CPSX theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
TK 154 TK 631 TK 154
K/chuyÓn gi¸ trÞ sp dë dang ®Çu kú K/chuyÓn gi¸ trÞ sp lµm
dë kiÓm kª cuèi kú
TK 632
TK 621
K/chuyÓn CPNVTT
TK622
Gi¸ thµnh thùc tÕ sp ®· hoµn thµnh
K/chuyÓn CPNCTT nhËp kho
TK 627
K/ chuyÓn CPSX chung
15
1.2.4. KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang:
1.2.4.1. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu
chÝnh:
S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm ch-a kÕt thóc giai ®o¹n chÕ
biÕn, cßn ®ang n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Ó tÝnh ®-îc gi¸ thµnh s¶n
phÈm, doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm
dë dang. Tuú theo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ vµ tÝnh
chÊt cña s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông mét trong sè c¸c
ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang sau:
Víi b¸n thµnh phÈm: Cã thÓ tÝnh theo chi phÝ thùc tÕ hoÆc kÕ ho¹ch.
Víi s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o dë dang: Cã thÓ ¸p dông mét trong c¸c ph-¬ng
ph¸p:
Trong tr-êng hîp doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã chi phÝ NVLTT chiÕm tû
träng lín vµ chñ yÕu trong gi¸ thµnh cña s¶n phÈm vµ s¶n phÈm lµm dë nhá,
kh«ng chªnh lÖch nhiÒu gi÷a c¸c kú th× doanh nghiÖp ¸p dông ph-¬ng ph¸p
nµy ®Ó ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, chi phÝ lµm dë cuèi kú chØ tÝnh chi phÝ NVLTT
hay chi phÝ NVL chÝnh trùc tiÕp, cßn c¸c chi phÝ kh¸c tÝnh hÕt cho thµnh
phÈm.
Chi phÝ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú ®-îc tÝnh theo c«ng thøc:
CPSP lµm dë
Chi phÝ nguyªn
®Çu kú
+ vËt liÖu trùc tiÕp Sè l-îng
(kho¶n môc
CPSP lµm ph¸t sinh SP dë
= NVLTT) x
dë cuèi kú dang cuèi
Sè l-îng SP kú
Sè l-îng SP lµm
hoµn thµnh +
dë cuèi kú
trong kú
16
Tr-êng hîp doanh nghiÖp chØ tÝnh cho s¶n phÈm lµm dë cuèi kú phÇn
chi phÝ NVL chÝnh trùc tiÕp th× cÇn tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt kho¶n môc chi
phÝ NVLTT thµnh chi phÝ NVL chÝnh vµ c¸c chi phÝ NVL trùc tiÕp kh¸c.
NÕu quy tr×nh cña doanh nghiÖp lµ phøc t¹p, chÕ biÕn kiÓu liªn tôc, qua
nhiÒu giai ®o¹n th× s¶n phÈm dë cuèi kú ë giai ®o¹n ®Çu tÝnh theo NVLTT,
cßn c¸c giai ®o¹n tiÕp theo tÝnh theo gi¸ trÞ cña b¸n thµnh phÈm cña giai
®o¹n tr-íc chuyÓn sang, coi ®ã lµ NVLTT cña giai ®o¹n tiÕp theo.
1.2.4.2. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo s¶n l-îng -íc tÝnh
t-¬ng ®-¬ng :
Theo ph-¬ng ph¸p nµy c¨n cø vµo møc ®é hoµn thµnh vµ sè l-îng s¶n
phÈm dë dang ®Ó quy s¶n phÈm dë dang thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh. Tiªu
chuÈn quy ®æi th-êng dùa vµo giê c«ng hoÆc tiÒn l-¬ng ®Þnh møc. §Ó ®¶m
b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc ®¸nh gi¸, ph-¬ng ph¸p nµy chØ nªn ¸p dông ®Ó
tÝnh c¸c chi phÝ chÕ biÕn ( CPNCTT, CPSXC) cßn c¸c chi phÝ NVL chÝnh
ph¶i x¸c ®Þnh theo sè thùc tÕ ®· dïng.
Toµn bé gi¸ trÞ VL chÝnh
Sè l-îng
Gi¸ trÞ NVL xuÊt dïng
SP dë dang cuèi
chÝnh n»m trong = Sè l-îng x
Sè l-îng kú(kh«ng quy
sp dë dang thµnh +
dë dang ®æi)
phÈm
1.2.4.3. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo 50% chi phÝ chÕ
biÕn
Thùc chÊt ®©y lµ mét d¹ng cña ph-¬ng ph¸p -íc tÝnh theo s¶n l-îng
hoµn thµnh t-¬ng ®-¬ng trong ®ã gi¶ ®Þnh s¶n phÈm dë dang ®· hoµn thµnh
ë møc ®é 50% so víi thµnh phÈm:
Gi¸ trÞ sp dë dang Gi¸ trÞ NVL chÝnh n»m 50% chi phÝ
= +
ch-a hoµn thµnh trong sp dë dang chÕ biÕn
17
1.2.4.4. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo ®Þnh møc :
Ph-¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã
quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm æn ®Þnh, ®· x©y dùng ®-îc c¸c ®Þnh
møc kinh tÕ kü thuËt t-¬ng ®èi hîp lý vµ c¸c ®Þnh møc ®· thùc hiÖn cã nÒ
nÕp th-êng xuyªn, viÖc tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm cã tr×nh ®é nghiÖp vô v÷ng vµng, chÕ ®é h¹ch to¸n ban ®Çu cã nÒ
nÕp chÆt chÏ.
§Æc ®iÓm næi bËt cña ph-¬ng ph¸p nµy lµ thùc hiÖn ®-îc viÖc kiÓm tra
th-êng xuyªn, kÞp thêi viÖc thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc chi phÝ ®Ó ph¸t hiÖn ra
c¸c kho¶n chi phÝ v-ît ®Þnh møc (lµ nh÷ng chi phÝ chªnh lÖch so víi ®Þnh
møc ®· ®Ò ra)
* Néi dung chñ yÕu cña ph-¬ng ph¸p nµy:
C¨n cø vµo ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt vµ dù to¸n chi phÝ ®· ®-îc
duyÖt ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh ®Þnh møc cña s¶n phÈm.
Ph¶i h¹ch to¸n riªng chi phÝ s¶n xuÊt phï hîp víi ®Þnh møc vµ sè
chªnh lÖch tho¸t ly ®Þnh møc.
Khi cã thay ®æi ®Þnh møc ph¶i tÝnh l¹i gi¸ thµnh ®Þnh møc vµ sè
chªnh lÖch do thay ®æi ®Þnh møc cña s¶n phÈm lµm dë.
Trªn c¬ së cña gi¸ thµnh ®Þnh møc sè chªnh lÖch do thay ®æi ®Þnh møc,
sè chªnh lÖch do tho¸t ly ®Þnh møc sÏ tÝnh ®-îc gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n
phÈm theo c«ng thøc:
Gi¸ thµnh Chªnh lÖch do Chªnh lÖch do
Gi¸ thµnh
thùc tÕ s¶n = x thay ®æi ®Þnh x tho¸t ly ®Þnh
®Þnh møc
phÈm møc møc
1.2.5. H¹ch to¸n thiÖt h¹i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt :
1.2.5.1. ThiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng:
18
S¶n phÈm háng lµ nh÷ng s¶n phÈm kh«ng ®¹t tiªu chuÈn chÊt l-îng vµ
®Æc ®iÓm kü thuËt vÒ s¶n xuÊt s¶n phÈm nh- mÉu m·, kÝch cì, c¸ch l¾p r¸p,
mµu s¾c cña s¶n phÈm... Tuú theo møc ®é h- háng cña s¶n phÈm mµ s¶n
phÈm háng chia ra lµm hai lo¹i kh¸c nhau:
S¶n phÈm háng cã thÓ söa ch÷a ®-îc: Lµ nh÷ng s¶n phÈm háng mµ
vÒ mÆt kü thuËt cã thÓ söa ch÷a ®-îc, chi phÝ vÒ söa ch÷a mÆc dï cã bá ra
nh-ng vÉn cßn lîi Ých kinh tÕ.
S¶n phÈm háng kh«ng thÓ söa ch÷a ®-îc: Lµ nh÷ng s¶n phÈm háng
vÒ mÆt kü thuËt kh«ng söa ch÷a ®-îc, kh«ng kh«i phôc l¹i ®-îc gi¸ trÞ sö
dông ban ®Çu cña s¶n phÈm vµ chi phÝ söa ch÷a bá ra kh«ng mang l¹i lîi Ých
kinh tÕ.
HiÖn nay trong mét sè doanh nghiÖp ë n-íc ta cã quy ®Þnh s¶n phÈm
háng trong ®Þnh møc vµ s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc. §èi víi s¶n phÈm
háng trong ®Þnh møc th-êng ®-îc quy ®Þnh theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh vµ
nh÷ng chi phÝ ®èi víi s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc ®-îc coi nh- lµ chi phÝ
chÝnh phÈm. Cßn ®èi víi chi phÝ s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc lµ nh÷ng
s¶n phÈm háng ngoµi dù kiÕn, ngoµi nh÷ng quy ®Þnh do nh÷ng nguyªn nh©n
bÊt th-êng kh«ng l-êng tr-íc ®-îc vµ khi ®· ®-îc x¸c ®Þnh vµ cã ý kiÕn
gi¶i quyÕt th× xem nh- ®ã lµ mét kho¶n chi phÝ vÒ thiÖt h¹i nh÷ng tæn thÊt
bÊt th-êng.
§èi víi s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc th× chi phÝ ®ã vÉn tÝnh vµo
chi phÝ chung trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Cßn ®èi víi s¶n phÈm
háng ngoµi ®Þnh møc th× ph¶i h¹ch to¸n riªng vµo TK 154 vµ ®-îc chi tiÕt
theo s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc.
19
S¬ ®å 1.6: H¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng cã thÓ
söa ch÷a ®-îc (s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc).
TK 152,155,334 TK 154 TK155
TK 621, 622, 627
CP söa ch÷a SP háng Gi¸ thùc tÕ sp
K/chuyÓn vµo TK154 ®Ó hthµnh nhËp kho
tÝnh gi¸ thµnh
S¬ ®å 1.7: H¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng kh«ng
thÓ söa ch÷a ®-îc (s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc).
TK 621, 622, 627 TK 154(SP) TK 154 (sp háng ngoµi ®Þnh møc) TK1388, 1528
K/chuyÓn cp ®Ó tÝnh gi¸ Sè sp háng ngoµi ®Þnh møc Xö lý båi th-êng hoÆc
thµnh sp
thu håi phÕ liÖu
TK 821
Kho¶n thiÖt h¹i vÒ sp háng
1.2.5.2.ThiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt :
ThiÖt h¹i ngõng s¶n xuÊt ngoµi kÕ ho¹ch th-êng do mét nguyªn nh©n
chñ quan (m¸y mãc h- háng) hoÆc nguyªn nh©n kh¸ch quan (b·o lôt, thiªn
tai...) g©y ra. Trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt c¸c doanh nghiÖp vÉn ph¶i bá
ra mét sè kho¶n chi phÝ ®Ó duy tr× ho¹t ®éng nh- tiÒn c«ng lao ®éng, khÊu
20