Hạch toán lưu chuyển hàng hoá nhập khẩu tại công ty cổ phần thương mại và tư vấn tân cơ
- 99 trang
- file .doc
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
Lêi më ®Çu
Trong thêi ®¹i ngµy nay, xu híng quèc tÕ ho¸ vµ toµn cÇu
ho¸ vµ héi nhËp, mçi quèc gia dï lín dï nhá còng kh«ng thÓ n»m
ngoµi quy luËt ®ã. Mçi quèc gia trë thµnh mét m¾t xÝch nhá
quan träng trong hÖ thèng kinh tÕ ®ã. Ho¹t ®éng th¬ng m¹i
quèc tÕ trë thµnh mét lÜnh vùc kinh tÕ chñ chèt, th«ng qua ®ã,
c¸c mèi liªn hÖ kinh tÕ ®îc thiÕt lËp vµ thùc hiÖn trªn c¬ së
ph¸t huy tiÒm n¨ng vµ thÕ lùc cña mçi níc. Th¬ng m¹i quèc tÕ lµ
sîi d©y kÕt nèi nÒn kinh tÕ cña c¸c níc, t¹o ra hiÖu qu¶ chung
cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. V× vËy, ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ
hay ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu gi÷ mét vai trß rÊt quan träng,
nhÊt lµ ®èi víi níc ta, mét níc ®ang qu¸ tr×nh héi nhËp nÒn kinh
tÕ khu vùc vµ thÕ giíi.
Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng phøc t¹p, s«i ®éng
vµ cã tÝnh c¹nh tranh cao. Thùc tÕ cho thÊy, cïng víi xuÊt khÈu,
nhËp khÈu ®ãng vai trß kh«ng nhá trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ
x· héi. ViÖc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, t liÖu s¶n xuÊt rÊt
quan trong ®èi víi mét níc ®ang ph¸t triÓn nh níc ta bëi nã gãp
phÇn n©ng cao t liÖu s¶n xuÊt, thóc ®Èy s¶n xuÊt trong níc.
Ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng chÝnh ®em
l¹i doanh thu , lîi nhuËn nhiÒu nhÊt cho C«ng ty cæ phÇn th¬ng
m¹i vµ t vÊn T©n C¬, nªn yªu cÇu chÝnh x¸c , kÞp thêi cña
th«ng tin ®Ó gióp c¸c nhµ qu¶n lý ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh quan
träng . §iÒu nµy chØ cã ®îc khi x©y dùng ®îc hÖ thèng h¹ch
to¸n kÕ to¸n nhÞp nhµng , ®Çy ®ñ vµ ®óng víi c¸c quy ®Þnh
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 1 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
cña Bé tµi chÝnh . Thùc hiÖn ®Çy ®ñ , chÝnh x¸c vµ kÞp thêi
c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n sÏ gióp cho doanh nghiÖp gi¶m ®îc
chi phÝ thu mua hµng ho¸ , tr¸nh tæn thÊt , chän ®îc hµng ho¸
tèt , gi¸ c¶ hîp lý , phï hîp s¶n xuÊt vµ tiªu dïng sÏ t¨ng doanh
thu vµ lîi nhuËn . Tæ chøc h¹ch to¸n qu¸ tr×nh nhËp khÈu hµng
ho¸ cã mét ý nghÜa cùc kú quan träng ®èi víi nh÷ng c«ng ty
tiÕn hµnh nhËp khÈu t liÖu s¶n xuÊt còng nh ®èi víi thiÕt bÞ
khoa häc c«ng nghÖ ®Ó ph¸t triÓn ®Êt níc tiÕn kÞp c¸c níc ph¸t
triÓn trªn thÕ giíi .
Qua mét thêi gian t×m hiÓu t¹i C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i
vµ t vÊn T©n C¬ , em nhËn thÊy ho¹t ®éng lu chuyÓn hµng ho¸
nhËp khÈu cã thêi gian lu chuyÓn kÐo dµi , viÖc thanh to¸n chñ
yÕu b»ng ngo¹i tÖ qua c¸c ng©n hµng vµ lµ ho¹t ®éng chÝnh
®em l¹i lîi nhuËn lín cho doanh nghiÖp . §¹t ®îc lîi nhuËn cao ,
cã phÇn ®ãng gãp kh«ng nhá cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n .
MÆc dï vËy , trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n vÉn cßn nh÷ng sai sãt
vµ cha tu©n thñ ®óng theo quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh . V× vËy
, viÖc chän ®Ò tµi “H¹ch to¸n lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp
khÈu t¹i C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i vµ t vÊn T©n C¬ ” -
chØ râ mÆt ®îc vµ cha ®îc cña c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ, tõ
®ã ®a ra c¸c biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ
to¸n t¹i c«ng ty .
MÆc dï lîng kiÕn thøc cã h¹n , thêi gian tiÕp xóc víi C«ng ty
cha nhiÒu , céng víi nh÷ng khã kh¨n , bì ngì do lÇn ®Çu tiªn
tiÕp xóc víi thùc tÕ, nhng nhê sù quan t©m , gióp ®ì nhiÖt t×nh
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 2 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
cña c¸c phßng , ban trong c«ng ty vµ díi sù híng dÉn cña C«
gi¸o TrÇn ThÞ Phîng em ®· hoµn thµnh ®îc Chuyªn ®Ò cña
m×nh.
Chuyªn ®Ò ngoµi phÇn më ®Çu vµ phÇn kÕt luËn bao gåm
nh÷ng phÇn sau :
PhÇn I . C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n lu chuyÓn hµng ho¸
nhËp khÈu t¹i c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
PhÇn II . Thùc tr¹ng h¹ch to¸n lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu
t¹i C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i vµ t vÊn T©n C¬.
PhÇn III . Ph¬ng híng hoµn thiÖn h¹ch to¸n lu chuyÓn hµng
ho¸ nhËp khÈu t¹i C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i vµ t vÊn T©n C¬.
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 3 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
PhÇn I: C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n lu chuyÓn hµng
ho¸ NhËp khÈu trong NÒn kinh tÕ thÞ trêng.
I. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu vµ nhiÖm vô
cña kÕ to¸n lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu.
Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ sù trao ®æi hµng ho¸ , dÞch vô
gi÷a c¸c níc th«ng qua hµnh vi mua b¸n trªn ph¹m vi toµn thÕ
giíi.
Ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng kinh doanh cã thÞ trêng
réng lín, kh«ng giíi h¹n gi÷a c¸c níc, cã ¶nh hëng lín ®Õn sù
ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c«ng ty. Trong nÒn kinh
tÕ thÞ trêng hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ®îc chñ ®éng tiÕn
hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu theo yªu cÇu cña thÞ
trêng vµ phï hîp víi quy ®Þnh chÕ ®é luËt ph¸p cña Nhµ níc. Tuy
vËy, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng cã
v× vËy viÖc h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp
khÈu còng cã nh÷ng nÐt riªng.
1. Vai trß cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu trong nÒn
kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc.
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, xu híng quan hÖ hîp t¸c
kinh tÕ gi÷a c¸c níc ngµy cµng ph¸t triÓn. Mçi mét quèc gia dï lín
hay nhá kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®îc nÕu kh«ng tham gia vµo sù
ph©n c«ng lao ®éng trong khu vùc vµ quèc tÕ. H¬n n÷a trªn
thÕ giíi lu«n tån t¹i sù kh¸c biÖt nhÊt ®Þnh gi÷a c¸c quèc gia vÒ
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 4 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
®iÒu kiÖn tù nhiªn còng nh ®iÒu kiÖn x· héi. ChÝnh v× vËy, c¸c
quèc gia thùc hiÖn chÕ ®é tù tóc tù cÊp, kh«ng tham gia trao
®æi bu«n b¸n víi níc ngoµi th× kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, tiªu dïng
trong níc bÞ thu hÑp rÊt nhiÒu so víi khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng
ngo¹i th¬ng.
Do ®ã, cã thÓ nãi ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng më réng kh¶
n¨ng s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, cho phÐp mét quèc gia cã thÓ tiªu
dïng nh÷ng mÆt hµng mµ trong níc kh«ng s¶n xuÊt ®îc hoÆc
s¶n xuÊt cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu, thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng
hay s¶n xuÊt ®îc víi chi phÝ cao. MÆt kh¸c th× ngêi ta còng
nhËn thÊy lîi Ých cña c¶ hai bªn khi mçi níc ®i vµo s¶n xuÊt
chuyªn m«n nh÷ng mÆt hµng cô thÓ mµ níc ®ã cã lîi thÕ, xuÊt
khÈu mÆt hµng cã lîi thÕ ®ã vµ nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng mµ
trong níc cha s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n xuÊt cha ®¸p øng ®îc nhu
cÇu.
HiÓu ®îc tÇm quan träng cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng, §¶ng
vµ Nhµ níc ta ®· nhËn ®Þnh “ T¨ng cêng ho¹t ®éng ngo¹i th-
¬ng lµ ®ßi hái kh¸ch quan cña thêi ®¹i”, vµ thùc tÕ cho thÊy tõ
khi níc ta thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa, ®Æc biÖt tõ khi ViÖt
Nam trë thµnh níc thµnh viªn cña ASEAN, lÖnh cÊm vËn kinh tÕ
cña Mü ®îc xo¸ bá th× c¸c mèi quan hÖ giao lu quèc tÕ cña níc
ta ngµy cµng ®îc t¨ng cêng vµ më réng. NÕu nh trong c¬ chÕ
kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng nhÊt nhÊt
theo sù chØ ®¹o cña Nhµ níc th«ng qua chØ tiªu ph¸p lÖnh th×
ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu thêng ®îc thùc hiÖn díi h×nh thøc
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 5 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
NghÞ ®Þnh th vµ viÖc trao ®æi bu«n b¸n chñ yÕu víi c¸c níc
§«ng ¢u vµ Liªn X«. Nhng ngµy nay c¸c doanh nghiÖp cã quyÒn
tù do lùa chän mÆt hµng, b¹n hµng cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña
doanh nghiÖp m×nh, víi nhu cÇu thÞ trêng vµ kh«ng tr¸i víi
ph¸p luËt cña Nhµ níc .
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ më cöa ë níc ta nh hiÖn nay
th× NK cã vai trß quan träng v× NK t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy
nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng CNH –
H§H ®Êt níc, bæ sung kÞp thêi nh÷ng mÆt mÊt c©n ®èi cña
nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh. Nhê cã nhËp
khÈu mµ møc sèng cña nh©n d©n ta ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn vµ
kh«ng ngõng ®îc n©ng cao v× hä ®îc tù do chän lùa nh÷ng
hµng ho¸ phï hîp víi nhu cÇu, së thÝch, thÈm mü … mµ chÊt lîng
vÉn ®¶m b¶o. NK lµm tho¶ m·n nhu cÇu trùc tiÕp cña ngêi d©n
vÒ hµng tiªu dïng, t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho ngêi lao ®éng
trong níc. Ngoµi ra, hµng nhËp cßn lµm t¨ng søc c¹nh tranh trªn
thÞ trêng trong níc, xo¸ bá thÕ ®éc quyÒn cña hµng néi ®Þa
buéc c¸c doanh nghiÖp trong níc muèn cã chç ®øng v÷ng ch¾c
trªn thÞ trêng ph¶i lu«n thay ®æi, c¶i tiÕn c«ng nghÖ, n©ng cao
chÊt lîng vµ t×m mäi c¸ch h¹ gi¸ thµnh.
2.§Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu.
+ XuÊt nhËp khÈu lµ viÖc trao ®æi hµng ho¸, dÞch vô gi÷a mét
quèc gia nµy víi mét quèc gia kh¸c, b»ng NghÞ ®Þnh th ký kÕt
gi÷a hai ChÝnh phñ hoÆc ngoµi NghÞ ®Þnh th. Th«ng qua mua
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 6 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
b¸n trao ®æi hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu mµ mçi níc tham gia vµo
thÞ trêng quèc tÕ cã thÓ thùc hiÖn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ môc
tiªu t¨ng trëng kinh tÕ.
+ NhËp khÈu gi÷ vai trß mua hµng, dÞch vô ®Ó thùc hiÖn c©n
®èi c¬ cÊu kinh tÕ, kÝch thÝch s¶n xuÊt trong níc.
+ Ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cã ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau:
- Lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu bao gåm 2 giai ®o¹n:
Mua, b¸n hµng nhËp khÈu. Bëi vËy, thêi gian thùc hiÖn c¸c giai
®o¹n lu chuyÓn hµng ho¸ trong c¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu th-
êng dµi h¬n c¸c ®¬n vÞ kinh doanh hµng ho¸ trong níc.
- §èi tîng kinh doanh hµng nhËp khÈu lµ hµng thu mua cña
níc ngoµi, ®Ó b¸n tiªu dïng trong níc. §èi tîng hµng nhËp khÈu
kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ nh÷ng mÆt hµng phôc vô cho nhu cÇu
tiªu dïng cña c¸c tÇng líp d©n c mµ chñ yÕu lµ c¸c trang thiÕt
bÞ, m¸y mãc, vËt t kü thuËt, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i phôc vô cho sù
ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n níc ta trong tÊt c¶ c¸c
ngµnh c¸c ®Þa ph¬ng vµ trªn mäi lÜnh vùc.
2.1 C¸c ph¬ng thøc nhËp khÈu hµng ho¸
2.1.1 Ph¬ng thøc nhËp khÈu theo NghÞ ®Þnh th.
NhËp khÈu theo NghÞ ®Þnh th lµ ph¬ng thøc mµ doanh
nghiÖp tiÕn hµnh nhËp khÈu dùa theo c¸c chØ tiªu Ph¸p lÖnh
cña Nhµ níc. ChÝnh phñ ViÖt Nam ký kÕt víi ChÝnh phñ c¸c níc
kh¸c nh÷ng NghÞ ®Þnh th vÒ trao ®æi hµng ho¸ gi÷a hai níc
vµ giao cho mét sè ®¬n vÞ cã chøc n¨ng kinh doanh xuÊt nhËp
khÈu trùc tiÕp thùc hiÖn. §èi víi ngo¹i tÖ thu ®îc ph¶i nép vµo
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 7 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
quü tËp trung cña Nhµ níc th«ng qua tµi kho¶n cña Bé th¬ng m¹i
vµ ®îc hoµn l¹i b»ng tiÒn ViÖt Nam t¬ng øng víi sè ngo¹i tÖ ®·
kho¸n c¨n cø vµo tû gi¸ kho¸n do Nhµ níc quy ®Þnh.
2.1.2 Ph¬ng thøc nhËp khÈu ngoµi NghÞ ®Þnh th.
NhËp khÈu ngoµi NghÞ ®Þnh th lµ ph¬ng thøc ho¹t ®éng
trong ®ã c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù c©n ®èi vÒ tµi chÝnh vµ
thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ níc. Theo ph¬ng
thøc nµy doanh nghiÖp hoµn toµn chñ ®éng tæ chøc ho¹t ®éng
nhËp khÈu cña m×nh tõ kh©u ®Çu tiªn ®Õn kh©u cuèi cïng.
§¬n vÞ ph¶i t×m nguån hµng, b¹n hµng, tæ chøc giao dÞch, ký
kÕt vµ thùc hiÖn h¬p ®ång trªn c¬ së tu©n thñ nh÷ng chÝnh
s¸ch, chÕ ®é kinh tÕ cña Nhµ níc. §èi víi sè ngo¹i tÖ thu ®îc
kh«ng ph¶i nép vµo quü tËp trung mµ cã thÓ b¸n ë trung t©m
giao dÞch ngo¹i tÖ hoÆc göi ë Ng©n hµng. NhËp khÈu theo ph-
¬ng thøc nµy t¹o cho doanh nghiÖp cã sù n¨ng ®éng, s¸ng t¹o,
®éc lËp trong kinh doanh thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ trêng.
2.2 C¸c h×nh thøc nhËp khÈu hµng ho¸
2.2.1 H×nh thøc nhËp khÈu trùc tiÕp.
Lµ h×nh thøc nhËp khÈu mµ c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt
nhËp khÈu ®îc Nhµ níc cÊp giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh sÏ
trùc tiÕp tæ chøc giao dÞch, ®µm ph¸n, ký hîp ®ång kinh tÕ víi
c¸c tæ chøc, c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi. Theo h×nh thøc nµy
chØ cã nh÷ng ®¬n vÞ cã uy tÝn trong giao dÞch ®èi ngo¹i, cã
kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh ®ång thêi cã ®éi ngò nh©n viªn am hiÓu
vÒ nghiÖp vô ngo¹i th¬ng thùc hiÖn.
2.2.2 H×nh thøc nhËp khÈu uû th¸c.
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 8 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
Lµ h×nh thøc nhËp khÈu ¸p dông ®èi víi c¸c ®¬n vÞ ®îc
Nhµ níc cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu nhng cha cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó
tæ chøc giao dÞch trùc tiÕp víi níc ngoµi ®Ó tiÕn hµnh ®µm
ph¸n, ký kÕt hîp ®ång vµ giao nhËn hµng víi níc ngoµi nªn ph¶i
uû th¸c cho ®¬n vÞ kh¸c cã kh¶ n¨ng nhËp khÈu trùc tiÕp ®Ó
hä thùc hiÖn nhËp khÈu hµng ho¸ cho m×nh. Khi hµng vÒ bªn
giao uû th¸c ®îc quyÒn ph©n phèi, tiªu thô hµng nhËp khÈu cßn
bªn nhËn uû th¸c ®îc nhËn hoa hång theo tû lÖ tho¶ thuËn.
Ngoµi ra, nÕu c¸c doanh nghiªp kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh cã
h¹n nhng vÉn cã thÓ tù thùc hiÖn c¸c hîp ®ång nhËp khÈu nhá
th× doanh nghiÖp ®ã ®îc phÐp thùc hiÖn c¶ hai h×nh thøc trªn.
2.3 C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n chñ yÕu.
2.3.1 Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn ( Remittence )
Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn lµ ph¬ng thøc mµ trong ®ã kh¸ch
hµng ( ngêi tr¶ tiÒn ) yªu cÇu ng©n hµng cña m×nh chuyÓn mét
sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho mét ngêi kh¸c ( ngêi hëng lîi ) ë mét ®Þa
®iÓm nhÊt ®Þnh b»ng ph¬ng tiÖn chuyÓn tiÒn do kh¸ch hµng
yªu cÇu.
2.3.2. Ph¬ng thøc ghi sæ ( Open account )
Ngêi xuÊt khÈu më mét tµi kho¶n ( hoÆc mét quyÓn sæ )
®Ó ghi nî ngêi nhËp khÈu sau khi hoµn thµnh giao hµng hay
dÞch vô, ®Õn tõng ®Þnh kú ( th¸ng, quý, nöa n¨m) ngêi nhËp
khÈu dïng ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn ®Ó tr¶ tiÒn cho ngêi xuÊt
khÈu.
Ph¬ng thøc nµy chØ nªn ¸p dông trong trêng hîp hai bªn ®·
thùc sù tin tëng lÉn nhau, ph¬ng thøc mua b¸n hµng ®æi hµng,
nhiÒu lÇn, thêng xuyªn trong mét thêi kyø nhÊt ®Þnh.
2.3.3 Ph¬ng thøc nhê thu ( Collection of payment )
Ph¬ng thøc nhê thu lµ mét ph¬ng thøc thanh to¸n trong ®ã
ngêi xuÊt khÈu hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng hoÆc cung øng
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 9 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
mét dÞch vô cho kh¸ch hµng uû th¸c cho ng©n hµng cña m×nh
thu hé sè tiÒn ë ngêi nhËp khÈu trªn c¬ së hèi phiÕu cña ngêi
xuÊt khÈu lËp ra.
2.3.4. Thanh to¸n b»ng ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ
(Documentary Credit )
Ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ lµ mét sù tho¶ thuËn giöõa
Ng©n hµng më th tín dông vaø kh¸ch hµng sÏ tr¶ tiÒn mét sè
tiÒn nhÊt ®Þnh cho mét ngêi kh¸c ( ngêi hëng lîi sè tiÒn cña th
tÝn dông ) hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu do ngêi nµy ký ph¸t trong
ph¹m vi sè tiÒn ®ã khi ngêi nµy xuÊt tr×nh cho ng©n hµng mét
bé chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh ®Ò ra trong
th tÝn dông.
S¬ ®å 1 : quy tr×nh thùc hiÖn ph¬ng thøc tÝn dông chøng tö .
(2)
Ng©n Ng©n hµng
hµng th«ng (5) ph¸t hµnh
b¸o (6)
(3) (5) (6)
(1) (7) (8)
Nhµ xuÊt (4) Nhµ nhËp
khÈu (3) (5) khÈu
(8)
Chó gi¶i ( Tr×nh tù tiÕn hµnh nghiÖp vô ) :
(1) Ngêi nhËp khÈu lµm ®¬n xin më th tÝn dông göi ®Õn ng©n
hµng cña m×nh yªu cÇu më th tÝn dông cho ngêi xuÊt khÈu hëng vµ tiÕn
hµnh ký quü më L/C, tr¶ thñ tôc phÝ L/C.
(2) C¨n cø vµo ®¬n xin më th tÝn dông, Ng©n hµng më th tÝn
dông sÏ lËp mét th tÝn dông vµ th«ng b¸o cho ng©n hµng ®¹i lý cña m×nh
ë níc ngêi xuÊt khÈu th«ng b¸o viÖc më th tÝn dông vµ chuyÓn th tÝn dông
gèc ®Õn ngêi xuÊt khÈu.
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 10 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
(3) Khi nhËn ®îc th th«ng b¸o nµy, Ng©n hµng th«ng b¸o sÏ th«ng
b¸o cho ngêi xuÊt khÈu toµn bé néi dung th«ng b¸o vÒ viÖc më th tÝn dông
®ã, vµ khi nhËn ®îc b¶n gèc th tÝn dông th× chuyÓn ngay cho ngêi xuÊt
khÈu.
(4) Ngêi xuÊt khÈu nÕu chÊp nhËn th tÝn dông th× tiÕn hµnh giao
hµng, nÕu kh«ng ®Ò nghÞ ng©n hµng më L/C söa ®æi, bæ sung th tÝn
dông.
(5) Sau khi giao hµng, ngêi xuÊt khÈu lËp bé chøng tõ theo yªu cÇu
cña th tÝn dông xuÊt tr×nh th«ng qua ng©n hµng th«ng b¸o cho ng©n
hµng më th tÝn dông yªu cÇu thanh to¸n.
(6) Ng©n hµng më th tÝn dông kiÓm tra bé chøng tõ, nÕu thÊy phï
hîp víi th tÝn dông th× tiÕn hµnh tr¶ tiÒn cho ngêi xuÊt khÈu . NÕu thÊy
kh«ng phï hîp, ng©n hµng tõ chèi thanh to¸n vµ göi l¹i toµn bé chøng tõ cho
ngêi xuÊt khÈu.
(7) Ng©n hµng më th tÝn dông ®ßi tiÒn ngêi nhËp khÈu vµ chuyÓn
toµn bé chøng tõ cho ngêi nhËp khÈu sau khi nhËn ®îc tiÒn hoÆc chÊp
nhËn thanh to¸n.
(8) Ngêi nhËp khÈu kiÓm tra bé chøng tõ, nÕu thÊy phï hîp víi th tÝn
dông th× tr¶ tiÒn cho Ng©n hµng, nÕu kh«ng thÊy phï hîp th× cã quyÒn tõ
chèi hoµn tr¶ tiÒn cho ng©n hµng më th tÝn dông.
3. NhiÖm vô cña kÕ to¸n lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu.
HÇu hÕt c¸c chØ tiªu kinh doanh chñ yÕu cña ®¬n vÞ xuÊt
nhËp khÈu ®îc ph¶n ¸nh b»ng ngo¹i tÖ, v× v©y møc ®é thùc
hiÖn c¸c chØ tiªu kh«ng chØ lÖ thuéc vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng
ngo¹i th¬ng, mµ cßn bÞ chi phèi bëi tØ gi¸ ngo¹i tÖ thay ®åi vµ
ph¬ng ph¸p kÕ to¸n ngo¹i tÖ. KÕ ton¸ ho¹t ®éng nhËp khÈu cã
nhiÖm vô:
+ Ph¸n ¸nh, gi¸m ®èc c¸c nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸
+ Ph¶n ¸nh chi tiÕt, tæng hîp c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh
trong kinh doanh
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 11 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
+ Thanh to¸n kÞp thêi c«ng nî trong mçi th¬ng vô nhËp
kh¶u ®Ó ®¶m b¶o c¸n c©n ngo¹i th¬ng.
+ Thùc hiÖn nghiªm tóc nguyªn t¾c kÕ to¸n c¸c chØ tiªu
kinh doanh cã gèc ngo¹i tÖ, ®Ó cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c
cho qu¶n lý ho¹t ®éng nhËp khÈu
4. Nguyªn t¾c kÕ to¸n c¸c chØ tiªu kinh doanh cã gèc
ngo¹i tÖ.
Ngo¹i tÖ lµ ph¬ng tiÖn th«ng dông ®Ó c¸c ®¬n vÞ xuÊt,
nhËp khÈu thùc hiÖn c¸c th¬ng vô kinh doanh. Theo nguyªn t¾c
chung, kÕ to¸n c¸c chØ tiªu kinh doanh cã gèc ngaäi tÖ ®îc thùc
hiÖn theo quy ®Þnh t¹i chuÈn mùc kÕ to¸n VIÖt Nam sè 10 -
VAS 10 ban hµnh vµ c«ng bè t¹i QuyÕt ®Þnh sè 165/2002/Q§-
BTC ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2002 cña Bé trëng Bé Tµi chÝnh vµ
Th«ng t 105/2003/TT-BTC, ngµy 04/11/2003. Nh÷ng ¶nh hëng
cña viÖc thay ®æi tû gi¸ hèi ®o¸i lu«n chi phèi ®é lín c¸c chØ
tØeu kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Bëi vËy, viÖc tu©n thñ nguyªn
t¾c ghi nhËn chØ tiªu kinh doanh cã gèc ph¸t sinh b»ng ngo¹i tÖ
lµ cÇn thiÕt.
Nguyªn t¾c kÕ to¸n c¸c chØ tiªu kinh doanh cã gèc ngo¹i
tÖ ®îc nªu râ trong VAS 10 chñ yÕu t¹i phÇn "Néi dung chuÈn
mùc" ®o¹n 07; 08; 09; 10; 11; 12; 13; 14; 15; 16... Cã thÓ
kh¸i qu¸t c¸c nguyªn t¾c chñ yÕu sau:
Trêng hîp 1: Doanh nghiÖp sö dông tû gi¸ thùc tÕ ®Ó ghi
sæ - Nguyªn t¾c dïng tØ gi¸ thùc tÕ ¸p dông cho nh÷ng ®¬n vÞ
Ýt ph¸t sinh ngo¹i tÖ hoÆc kh«ng dïng tØ gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ghi
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 12 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
sæ. Khi ®ã nguyªn t¾c quy ®æi ngo¹i tÖ cho c¸c nghiÖp vô
ph¸t sinh ®îc thùc hiÖn theo tØ gi¸ thùc tÕ giao dÞch hoÆc tû
gi¸ thùc tÕ liªn ng©n hµng ®îc c«ng bè t¹i thêi ®iÓm nghiÖp vô
ph¸t sinh. Chªnh lÖch ngo¹i tÖ ®îc ghi thu, chi ho¹t ®éng tµi
chÝnh. Cuèi n¨m ®iÒu chØnh c¸c sè d chØ tiªu theo gèc ngaäi
tÖ, theo tû gi¸ thùc tÕ cuèi n¨m chªnh lÖch t¨ng, gi¶m tû gi¸
ngo¹i tÖ sau khi bï trõ ®îc ghi thu, chi tµi chÝnh tríc khi kho¸ sæ
kÕ to¸n.
Trêng hîp 2: Doanh nghiÖp sö dông tû gi¸ h¹ch to¸n ®Ó
ghi sæ - NÕu ®¬n vÞ cã sö dông tØ gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ph¶n ¸nh
nghiÖp vô thu, chi, mua, b¸n, chuyÓn ®æi tiÒn tÖ vµ thanh to¸n
th× cÇn tu©n thñ c¸c quy ®Þnh:
+ §èi víi tiÒn ngo¹i tª, nî ph¶i thu, nî ph¶i tr¶, nî vay cã gèc
ngo¹i tÖ khi ph¸t sinh ®îc ghi sæ theo tØ gi¸ h¹ch to¸n.
+ §èi víi doanh thu xuÊt khÈu, doanh sè nhËp khÈu, chi phÝ
ngo¹i tÖ cho nhËp khÈu, xuÊt khÈu, c¸c phô phÝ chi b»ng ngo¹i
tÖ ®îc quy ®æi ra tiÒn ViÖt Nam ®ång vµ ghi sæ theo tØ gi¸
thùc tÕ thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô hoÆc tØ gi¸ thùc tÕ
b×nh qu©n liªn ng©n hµng.
+ Chªnh lÖch gi÷a tØ gi¸ cè ®Þnh (tû gi¸ h¹ch to¸n) víi tû
gi¸ thùc tÕ giao dÞch ®îc ghi thu, chi tµi chÝnh t¹i thêi ®iÓm
ph¸t sinh nghiÖp vô.
Cuèi n¨m ®iÒu chØnh theo tû gi¸ ngo¹i tÖ cuèi kú cho tiÒn
ngo¹i tª, nî ph¶i thu, nî ph¶i tr¶ cã gèc ngo¹i tÖ cßn d cuèi n¨m;
chªnh lÖch ph¸t sinh gi÷a c¸c lo¹i tû gi¸ ghi sæ trong kú so víi tØ
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 13 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
gi¸ thùc tÕ cuèi n¨m ®ùoc ®iÒu chØnh t¨ng, gi¶m c¸c ®èi täng
trªn, ®ång thêi ghi riªng kho¶n chªnh lÖch do thay ®æi tØ gi¸
hèi ®o¸i trªn kho¶n " chªnh lÖch ngo¹i tÖ". Sau khi bï trõ chªnh
lÖch t¨ng, gi¶m chªnh lÖch ngo¹i tÖ, chªnh lÖch cuèi cïng (l·i, lç)
®îc ghi thu, chi ho¹t ®éng tµi chÝnh cho n¨m tµi chÝnh tríc khi
kho¸ sæ kÕ to¸n.
H¹ch to¸n chi tiÕt, tæng hîp, nh÷ng ¶nh hëng cña thay ®æi
tû gi¸ hèi ®o¸i tíi chØ tiªu kinh doanh ®îc thùc hiÖn theo chÕ
®é hiÖn hµnh.
II. KÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ theo chÕ ®é kÕ to¸n
hiÖn hµnh.
1. HÖ thèng chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông
1.1. HÖ thèng chøng tõ.
Khi mét nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, chøng tõ kÕ to¸n lµ
b»ng chøng ®Ó chøng minh tÝnh hîp ph¸p cña nghiÖp vô, ®ång
thêi lµ ph¬ng tiÖn th«ng tin vÒ kÕt qña nghiÖp vô ®ã. Trong c¸c
nghiÖp vô kinh doanh XNK th× c¸c chøng tõ cµng quan träng
h¬n v× ®©y lµ mèi quan hÖ víi ®èi t¸c níc ngoµi, sù chÆt chÏ
®îc ®Æt lªn hµng ®Çu nh»m tr¸nh xÈy ra sai sãt.
Bé chøng tõ liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh NK hµng ho¸ gåm cã
: Hîp ®ång ngo¹i, Hîp ®ång néi, Hãa ®¬n ( GTGT ), Tê khai
hµng hãa NK, GiÊy th«ng b¸o thuÕ, thu chªnh lÖch gi¸, VËn
®¬n, Chøng tõ b¶o hiÓm, GiÊy chøng nhËn phÈm chÊt, B¶ng kª
®ãng gãi bao b×, GiÊy chøng nhËn xuÊt xø hµng ho¸ , GiÊy
chøng nhËn sè lîng, chÊt lîng, Uû nhiÖm thu, Uû nhiÖm chi, §¬n
xin më L/C ( c¸c chøng tõ thanh to¸n ), PhiÕu nhËp kho, PhiÕu
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 14 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
xuÊt kho, Biªn lai thu thuÕ… kh«ng ph¶i bÊt cø nghiÖp vô nµo
còng cã ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ trªn mµ tuú thuéc vµo tÝnh chÊt
quan träng vµ gi¸ trÞ cña hîp ®ång.
1.2 Tµi kho¶n sö dông
§Ó HT qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸ NhËp khÈu, kÕ to¸n sö
dông c¸c tµi kho¶n chñ yÕu sau :
TK 151 - Hµng mua ®ang ®i ®êng.
TK 156 - Hµng hãa. Tµi kho¶n nµy ®îc chi tiÕt thµnh 2
tiÓu kho¶n :
TK 1561 – Gi¸ mua hµng ho¸ .
TK 1562 – Chi phÝ thu mua nh : Chi phÝ b¶o hiÓm,
tiÒn thuª kho
b·i ®Ó chøa hµng ho¸, chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì …
TK 157 – Hµng göi b¸n : Tµi kho¶n nµy ®îc chÊp nhËn
thanh to¸n hoÆc nhê ®¹i lý b¸n hé.
TK 611 - Mua hµng ( dïng cho ph¬ng thøc KK§K )
TK 131 - Ph¶i thu kh¸ch hµng hoÆc kh¸ch hµng øng tríc.
TK 331 - Ph¶i tr¶ ngêi xuÊt khÈu
TK632 - Gi¸ vèn hµng b¸n : ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña
hµng tiªu thô trong kú.
635 - Chi phÝ tµi chÝnh.
515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh.
TK413 – Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i
TK 144 – Ký quü, ký cîc ng¾n h¹n.
Ngoµi ra, ®Ó h¹ch to¸n qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸
nhËp khÈu kÕ to¸n cßn sö dông c¸c TK kh¸c nh : TK111, TK112,
TK311, TK333,TK641, TK642, TK911, TK421, TK141 …
2.KÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng hãa
2.1 Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu.
X¸c ®Þnh thêi ®iÓm hµng ho¸ ®îc coi lµ NhËp khÈu
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 15 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
ViÖc x¸c ®Þnh hµng ho¸ ®îc coi lµ NhËp khÈu cã ý nghÜa rÊt
quan träng ®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n. Theo th«ng lÖ chung vµ
nguyªn t¾c kÕ to¸n ®îc thõa nhËn th× thêi ®iÓm x¸c ®Þnh
lµ hµng NhËp khÈu khi cã sù chuyÓn quyÒn së h÷u hµng ho¸
vµ tiÒn tÖ. Tuy nhiªn ®iÒu nµy cßn phô thuéc rÊt lín vµo ®iÒu
kiÖn giao hµng vµ chuyªn chë. V× ViÖt Nam chñ yÕu NhËp
khÈu hµng ho¸ theo ®iÒu kiÖn CIF, do ®ã ta cã thÓ xem xÐt
®iÒu kiÖn sau :
NÕu vËn chuyÓn b»ng ®êng biÓn : Thêi ®iÓm ghi nhËn
hµng nhËp khÈu tÝnh tõ ngµy H¶i quan c¶ng ký vµo tê khai hµng
ho¸ nhËp khÈu.
NÕu vËn chuyÓn b»ng ®êng hµng kh«ng : TÝnh tõ ngµy
hµng ®îc chuyÓn ®Õn s©n bay ®Çu tiªn cña níc ta theo x¸c
nhËn cña H¶i quan s©n bay.
NÕu vËn chuyÓn b»ng ®êng s¾t hoÆc ®êng bé : TÝnh
tõ ngµy hµng ®îc vËn chuyÓn ®Õn s©n ga hoÆc tr¹m biªn giíi.
NÕu hµng NK thuéc ®èi tîng tÝnh thuÕ GTGT, doanh nghiÖp
tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ th× gi¸ thùc tÕ hµng
ho¸ nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau :
Gi¸ thùc tÕ Gi¸ mua ThuÕ Chi phÝ
CKTM, Gi¶m gi¸
hµng ho¸ = hµng ho¸ + nhËp + thu mua
- hµng NK
nhËp khÈu nhËp khÈu khÈu hµng NK
®îc hëng
NÕu hµng NK thuéc ®èi tîng tÝnh thuÕ GTGT, doanh nghiÖp
tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc hµng ho¸
nhËp khÈu kh«ng thuéc ®èi tîng tÝnh thuÕ GTGT hay hµng NK
dïng vµo ho¹t ®éng sù nghiÖp, dù ¸n, v¨n ho¸, phóc lîi …®îc
trang tr¶ b»ng nguån kinh phÝ kh¸c th× gi¸ thùc tÕ hµng
nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau :
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 16 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
Gi¸ thùc tÕ Gi¸ mua ThuÕ ThuÕ
Chi phÝ CKTM, Gi¶m gi¸
hµng ho¸ = hµng ho¸ + nhËp + GTGT + thu
mua - hµng NK
nhËp khÈu nhËp khÈu khÈu hµng NK hµng
NK ®îc hëng
Gi¸ mua hµng nhËp khÈu : Gi¸ mua cña hµng nhËp khÈu
®îc tÝnh theo nhiÒu ®iÒu kiÖn kh¸c nhau nh : EXW, FCA, FOB,
CFR, CIF,DAF, DES, DEQ, DDU, DDP. Tuy nhiªn ë ViÖt Nam c¸c
doanh nghiÖp thêng NK theo gi¸ CIF lµ chñ yÕu.
Gi¸ CIF ( Cost issurranse Freight ) : NghÜa lµ ngêi b¸n sÏ
giao hµng t¹i c¶ng, ga cña ngêi nhËp khÈu. NgêiÉuuÊt khÈu ph¶i
chÞu chi phÝ b¶o hiÓm vµ vËn chuyÓn. Mäi rñi ro tæn thÊt trong
qu¸ tr×nh vËn chuyÓn do bªn b¸n chÞu. Ngêi mua nhËn hµng vµ
tr¶ tiÒn khi cã ho¸ ®¬n, vËn ®¬n ®· ®îc giao cho m×nh.
ThuÕ nhËp khÈu : §îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
Sè thuÕ NK Sè lîng hµng Gi¸ tÝnh thuÕ
ThuÕ suÊt thuÕ Tû
ph¶i nép tõng = ho¸ nhËp khÈu x nhËp khÈu cña x
nhËp khÈu x gi¸
mÆt hµng tõng mÆt hµng tõng mÆt hµng
tõng mÆt hµng
Sè lîng hµng ho¸ nhËp khÈu: Lµ sè lîng ghi trong tê khai
cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã hµng NhËp khÈu.
Gi¸ tÝnh thuÕ nhËp khÈu : §èi víi nh÷ng mÆt hµng
kh«ng thuéc diÖn Nhµ níc qu¶n lý th× gi¸ tÝnh thuÕ nhËp khÈu
lµ gi¸ CIF ( tøc gi¸ mua t¹i cöa khÈu ngêi nhËp). Cßn nh÷ng mÆt
hµng thuéc diÖn Nhµ níc qu¶n lý th× tuú thuéc vµo sù so s¸nh
gi÷a gi¸ ghi trªn b¶ng gi¸ tèi thiÓu cña Bé tµi chÝnh vµ gi¸ nhËp
khÈu mµ tÝnh.
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 17 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
Tû gi¸ : lµ tû lÖ quy ®æi gi÷a c¸c ®ång tiÒn cña c¸c níc
kh¸c nhau. Tû gi¸ ®Ó tÝnh thuÕ nhËp khÈu lµ tû gi¸ do ng©n
hµng Nhµ níc ViÖt Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ®¨ng ký tê khai
hµng nhËp khÈu.
ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
ThuÕ GTGT hµng NK = ( Gi¸ CIF + ThuÕ NK ) x ThuÕ suÊt thuÕ
GTGT hµng NK
ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc,
nÕu hµng nhËp khÈu chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt:
ThuÕ GTGT hµng NK = ( Gi¸ CIF + ThuÕ NK+ThuÕ TT§B) x ThuÕ
suÊt thuÕ GTGT hµng NK
Gi¸ tÝnh thuÕ khi nhËp khÈu : Trêng hîp thuÕ nhËp khÈu
®îc miÔn hoÆc gi¶m th× gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ tÝnh theo sè thuÕ
NK sau khi ®îc miÔn hoÆc gi¶m.
ThuÕ suÊt thuÕ GTGT ®èi víi hµng NK cã 3 møc : 0%, 5%,
10%.
Chi phÝ thu mua hµng NK : Lµ c¸c chi phÝ ph¸t sinh
trong qu¸ tr×nh t×m kiÕm nguån hµng, ký kÕt hîp ®ång, thuª
kho t¹i biªn giíi ( c¶ng ), b¶o qu¶n, kiÓm ®Þnh, lÖ phÝ h¶i quan,
vËn chuyÓn hµng vÒ kho …
ChiÕt khÊu th¬ng m¹i ( nÕu cã ) : Lµ mét kho¶n tiÒn
bªn b¸n hµng chÊp nhËn gi¶m gi¸ cho bªn mua nÕu bªn mua
mua víi khèi lîng lín hoÆc bªn b¸n cã chÝnh s¸ch gi¶m gi¸ ®Ó
khuyÕn khÝch lîng hµng tiªu thô .
Gi¶m gi¸ hµng b¸n(nÕu cã): Lµ mét kho¶n tiÒn mµ bªn
b¸n hµng chÊp nhËn gi¶m gi¸ cho bªn mua nÕu bªn b¸n cung
cÊp hµng kh«ng ®¹t phÈm chÊt, qui c¸ch theo qui ®Þnh trong
hîp ®ång.
2.2 KÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ theo h×nh
thøc trùc tiÕp
2.2.1 Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô nhËp khÈu trùc
tiÕp
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 18 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
+ NÕu doanh nghiÖp cã ngo¹i tÖ göi ë ng©n hµng chØ cÇn chi
tiÕt tªn tµi kho¶n 1122 - "th tÝn dông".
+ NÕu doanh nghiÖp kh«ng cã ngo¹i tÖ göi ë ng©n hµng ph¶i
vay cña ng©n hµng më th tÝn dông th× cÇn ph¶i ký quü theo
mét tû lÖ nhÊt ®Þnh theo sè tiÒn më th tÝn dông.
Khi ký quü: Nî TK 144: tû gi¸ thùc tÕ lóc giao dÞch
Cã TK 1112,1122: tû gi¸ thùc tÕ xuÊt ngo¹i tÖ
Cã TK 515 hoÆc Nî TK 635: sè chªnh lÖch.
§ång thêi ghi Cã TK 007 chi tiÕt tiÒn mÆt hay tiÒn göi ng©n
hµng theo nguyªn tÖ.
+ Khi ng©n hµng cho vay ngo¹i tÖ më th tÝn dông:
Nî TK 1122 (më L/C): tû gi¸ thùc tÕ lóc vay
Cã TK 311: tû gi¸ thùc tÕ lóc vay
§ång thêi ghi nî TK 007 chi tiÕt TGNH theo nguyªn tÖ.
Khi tiÕp nhËn hµng nhËp khÈu :
Nî TK 151 (tû gi¸ thùc tÕ): nÕu kiÓm nhËn hµng t¹i cöa khÈu,
c¶ng,...
Nî TK 156 (1561) (tû gi¸ thùc tÕ): nÕu mang vÒ nhËp kho
Cã TK 331 (gi¸ mua): Tû gi¸ thùc tÕ
Cã TK 3333(ThuÕ nhËp khÈu): Tû gi¸ thùc tÕ.
+ Khi hµng ®i ®êng vÒ nhËp kho hoÆc b¸n th¼ng
* NÕu nhËp hµng ho¸:
Nî TK 1561: Tû gi¸ thùc tÕ( Hµng vÒ nhËp kho)
Nî TK 157: Tû gi¸ thùc tÕ(Hµng göi b¸n xuÊt th¼ng
kh«ng qua kho)
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 19 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
Nî TK 632: Tû gi¸ thùc tÕ( B¸n th¼ng t¹i s©n bay,
c¶ng...)
Cã TK 151: Tû gi¸ thùc tÕ( Hµng ®i ®êng)
* NÕu nhËp NVL, CCDC, TSC§...
Nî TK 152,153,211,... (tû gi¸ thùc tÕ)
Cã TK 151 (tû gi¸ thùc tÕ)
* Hµng ®i ®êng bÞ thiÕu hôt.
Nî TK 1381 (tû gi¸ thùc tÕ)
Cã TK 151 (tû gi¸ thùc tÕ)
+ Ph¶n ¸nh thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu:
* NÕu hµng NK dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh chÞu GTGT theo
ph¬ng ph¸p khÊu trõ. Nî TK 133
Cã TK 3331 (33312): thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu
* NÕu hµng nhËp khÈu dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh chÞu GTGT
theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT
th× thuÕ GTGT ®îc tÝnh voµ gi¸ cña hµng nhËp khÈu.
Nî TK 152, 153, 156, 211,...
Cã TK 3331 (33312)
+ Trêng hîp doanh nghiÖp nhËp hµng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc
biÖt th× thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ®îc tÝnh vµo gi¸ hµng nhËp
khÈu.
Nî TK 152, 156, 211,...
Cã TK 3332
+ Khi nép c¸c lo¹i thuÕ vµo ng©n s¸ch nhµ níc
Nî TK 3333: thuÕ nhËp khÈu
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 20 KT14-VB2
ChÝnh quy
thùc tËp
Lêi më ®Çu
Trong thêi ®¹i ngµy nay, xu híng quèc tÕ ho¸ vµ toµn cÇu
ho¸ vµ héi nhËp, mçi quèc gia dï lín dï nhá còng kh«ng thÓ n»m
ngoµi quy luËt ®ã. Mçi quèc gia trë thµnh mét m¾t xÝch nhá
quan träng trong hÖ thèng kinh tÕ ®ã. Ho¹t ®éng th¬ng m¹i
quèc tÕ trë thµnh mét lÜnh vùc kinh tÕ chñ chèt, th«ng qua ®ã,
c¸c mèi liªn hÖ kinh tÕ ®îc thiÕt lËp vµ thùc hiÖn trªn c¬ së
ph¸t huy tiÒm n¨ng vµ thÕ lùc cña mçi níc. Th¬ng m¹i quèc tÕ lµ
sîi d©y kÕt nèi nÒn kinh tÕ cña c¸c níc, t¹o ra hiÖu qu¶ chung
cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. V× vËy, ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ
hay ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu gi÷ mét vai trß rÊt quan träng,
nhÊt lµ ®èi víi níc ta, mét níc ®ang qu¸ tr×nh héi nhËp nÒn kinh
tÕ khu vùc vµ thÕ giíi.
Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng phøc t¹p, s«i ®éng
vµ cã tÝnh c¹nh tranh cao. Thùc tÕ cho thÊy, cïng víi xuÊt khÈu,
nhËp khÈu ®ãng vai trß kh«ng nhá trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ
x· héi. ViÖc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, t liÖu s¶n xuÊt rÊt
quan trong ®èi víi mét níc ®ang ph¸t triÓn nh níc ta bëi nã gãp
phÇn n©ng cao t liÖu s¶n xuÊt, thóc ®Èy s¶n xuÊt trong níc.
Ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng chÝnh ®em
l¹i doanh thu , lîi nhuËn nhiÒu nhÊt cho C«ng ty cæ phÇn th¬ng
m¹i vµ t vÊn T©n C¬, nªn yªu cÇu chÝnh x¸c , kÞp thêi cña
th«ng tin ®Ó gióp c¸c nhµ qu¶n lý ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh quan
träng . §iÒu nµy chØ cã ®îc khi x©y dùng ®îc hÖ thèng h¹ch
to¸n kÕ to¸n nhÞp nhµng , ®Çy ®ñ vµ ®óng víi c¸c quy ®Þnh
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 1 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
cña Bé tµi chÝnh . Thùc hiÖn ®Çy ®ñ , chÝnh x¸c vµ kÞp thêi
c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n sÏ gióp cho doanh nghiÖp gi¶m ®îc
chi phÝ thu mua hµng ho¸ , tr¸nh tæn thÊt , chän ®îc hµng ho¸
tèt , gi¸ c¶ hîp lý , phï hîp s¶n xuÊt vµ tiªu dïng sÏ t¨ng doanh
thu vµ lîi nhuËn . Tæ chøc h¹ch to¸n qu¸ tr×nh nhËp khÈu hµng
ho¸ cã mét ý nghÜa cùc kú quan träng ®èi víi nh÷ng c«ng ty
tiÕn hµnh nhËp khÈu t liÖu s¶n xuÊt còng nh ®èi víi thiÕt bÞ
khoa häc c«ng nghÖ ®Ó ph¸t triÓn ®Êt níc tiÕn kÞp c¸c níc ph¸t
triÓn trªn thÕ giíi .
Qua mét thêi gian t×m hiÓu t¹i C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i
vµ t vÊn T©n C¬ , em nhËn thÊy ho¹t ®éng lu chuyÓn hµng ho¸
nhËp khÈu cã thêi gian lu chuyÓn kÐo dµi , viÖc thanh to¸n chñ
yÕu b»ng ngo¹i tÖ qua c¸c ng©n hµng vµ lµ ho¹t ®éng chÝnh
®em l¹i lîi nhuËn lín cho doanh nghiÖp . §¹t ®îc lîi nhuËn cao ,
cã phÇn ®ãng gãp kh«ng nhá cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n .
MÆc dï vËy , trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n vÉn cßn nh÷ng sai sãt
vµ cha tu©n thñ ®óng theo quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh . V× vËy
, viÖc chän ®Ò tµi “H¹ch to¸n lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp
khÈu t¹i C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i vµ t vÊn T©n C¬ ” -
chØ râ mÆt ®îc vµ cha ®îc cña c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ, tõ
®ã ®a ra c¸c biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ
to¸n t¹i c«ng ty .
MÆc dï lîng kiÕn thøc cã h¹n , thêi gian tiÕp xóc víi C«ng ty
cha nhiÒu , céng víi nh÷ng khã kh¨n , bì ngì do lÇn ®Çu tiªn
tiÕp xóc víi thùc tÕ, nhng nhê sù quan t©m , gióp ®ì nhiÖt t×nh
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 2 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
cña c¸c phßng , ban trong c«ng ty vµ díi sù híng dÉn cña C«
gi¸o TrÇn ThÞ Phîng em ®· hoµn thµnh ®îc Chuyªn ®Ò cña
m×nh.
Chuyªn ®Ò ngoµi phÇn më ®Çu vµ phÇn kÕt luËn bao gåm
nh÷ng phÇn sau :
PhÇn I . C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n lu chuyÓn hµng ho¸
nhËp khÈu t¹i c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
PhÇn II . Thùc tr¹ng h¹ch to¸n lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu
t¹i C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i vµ t vÊn T©n C¬.
PhÇn III . Ph¬ng híng hoµn thiÖn h¹ch to¸n lu chuyÓn hµng
ho¸ nhËp khÈu t¹i C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i vµ t vÊn T©n C¬.
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 3 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
PhÇn I: C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n lu chuyÓn hµng
ho¸ NhËp khÈu trong NÒn kinh tÕ thÞ trêng.
I. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu vµ nhiÖm vô
cña kÕ to¸n lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu.
Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ sù trao ®æi hµng ho¸ , dÞch vô
gi÷a c¸c níc th«ng qua hµnh vi mua b¸n trªn ph¹m vi toµn thÕ
giíi.
Ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng kinh doanh cã thÞ trêng
réng lín, kh«ng giíi h¹n gi÷a c¸c níc, cã ¶nh hëng lín ®Õn sù
ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c«ng ty. Trong nÒn kinh
tÕ thÞ trêng hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ®îc chñ ®éng tiÕn
hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu theo yªu cÇu cña thÞ
trêng vµ phï hîp víi quy ®Þnh chÕ ®é luËt ph¸p cña Nhµ níc. Tuy
vËy, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng cã
v× vËy viÖc h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp
khÈu còng cã nh÷ng nÐt riªng.
1. Vai trß cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu trong nÒn
kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc.
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, xu híng quan hÖ hîp t¸c
kinh tÕ gi÷a c¸c níc ngµy cµng ph¸t triÓn. Mçi mét quèc gia dï lín
hay nhá kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®îc nÕu kh«ng tham gia vµo sù
ph©n c«ng lao ®éng trong khu vùc vµ quèc tÕ. H¬n n÷a trªn
thÕ giíi lu«n tån t¹i sù kh¸c biÖt nhÊt ®Þnh gi÷a c¸c quèc gia vÒ
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 4 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
®iÒu kiÖn tù nhiªn còng nh ®iÒu kiÖn x· héi. ChÝnh v× vËy, c¸c
quèc gia thùc hiÖn chÕ ®é tù tóc tù cÊp, kh«ng tham gia trao
®æi bu«n b¸n víi níc ngoµi th× kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, tiªu dïng
trong níc bÞ thu hÑp rÊt nhiÒu so víi khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng
ngo¹i th¬ng.
Do ®ã, cã thÓ nãi ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng më réng kh¶
n¨ng s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, cho phÐp mét quèc gia cã thÓ tiªu
dïng nh÷ng mÆt hµng mµ trong níc kh«ng s¶n xuÊt ®îc hoÆc
s¶n xuÊt cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu, thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng
hay s¶n xuÊt ®îc víi chi phÝ cao. MÆt kh¸c th× ngêi ta còng
nhËn thÊy lîi Ých cña c¶ hai bªn khi mçi níc ®i vµo s¶n xuÊt
chuyªn m«n nh÷ng mÆt hµng cô thÓ mµ níc ®ã cã lîi thÕ, xuÊt
khÈu mÆt hµng cã lîi thÕ ®ã vµ nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng mµ
trong níc cha s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n xuÊt cha ®¸p øng ®îc nhu
cÇu.
HiÓu ®îc tÇm quan träng cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng, §¶ng
vµ Nhµ níc ta ®· nhËn ®Þnh “ T¨ng cêng ho¹t ®éng ngo¹i th-
¬ng lµ ®ßi hái kh¸ch quan cña thêi ®¹i”, vµ thùc tÕ cho thÊy tõ
khi níc ta thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa, ®Æc biÖt tõ khi ViÖt
Nam trë thµnh níc thµnh viªn cña ASEAN, lÖnh cÊm vËn kinh tÕ
cña Mü ®îc xo¸ bá th× c¸c mèi quan hÖ giao lu quèc tÕ cña níc
ta ngµy cµng ®îc t¨ng cêng vµ më réng. NÕu nh trong c¬ chÕ
kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng nhÊt nhÊt
theo sù chØ ®¹o cña Nhµ níc th«ng qua chØ tiªu ph¸p lÖnh th×
ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu thêng ®îc thùc hiÖn díi h×nh thøc
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 5 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
NghÞ ®Þnh th vµ viÖc trao ®æi bu«n b¸n chñ yÕu víi c¸c níc
§«ng ¢u vµ Liªn X«. Nhng ngµy nay c¸c doanh nghiÖp cã quyÒn
tù do lùa chän mÆt hµng, b¹n hµng cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña
doanh nghiÖp m×nh, víi nhu cÇu thÞ trêng vµ kh«ng tr¸i víi
ph¸p luËt cña Nhµ níc .
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ më cöa ë níc ta nh hiÖn nay
th× NK cã vai trß quan träng v× NK t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy
nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng CNH –
H§H ®Êt níc, bæ sung kÞp thêi nh÷ng mÆt mÊt c©n ®èi cña
nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh. Nhê cã nhËp
khÈu mµ møc sèng cña nh©n d©n ta ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn vµ
kh«ng ngõng ®îc n©ng cao v× hä ®îc tù do chän lùa nh÷ng
hµng ho¸ phï hîp víi nhu cÇu, së thÝch, thÈm mü … mµ chÊt lîng
vÉn ®¶m b¶o. NK lµm tho¶ m·n nhu cÇu trùc tiÕp cña ngêi d©n
vÒ hµng tiªu dïng, t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho ngêi lao ®éng
trong níc. Ngoµi ra, hµng nhËp cßn lµm t¨ng søc c¹nh tranh trªn
thÞ trêng trong níc, xo¸ bá thÕ ®éc quyÒn cña hµng néi ®Þa
buéc c¸c doanh nghiÖp trong níc muèn cã chç ®øng v÷ng ch¾c
trªn thÞ trêng ph¶i lu«n thay ®æi, c¶i tiÕn c«ng nghÖ, n©ng cao
chÊt lîng vµ t×m mäi c¸ch h¹ gi¸ thµnh.
2.§Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu.
+ XuÊt nhËp khÈu lµ viÖc trao ®æi hµng ho¸, dÞch vô gi÷a mét
quèc gia nµy víi mét quèc gia kh¸c, b»ng NghÞ ®Þnh th ký kÕt
gi÷a hai ChÝnh phñ hoÆc ngoµi NghÞ ®Þnh th. Th«ng qua mua
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 6 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
b¸n trao ®æi hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu mµ mçi níc tham gia vµo
thÞ trêng quèc tÕ cã thÓ thùc hiÖn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ môc
tiªu t¨ng trëng kinh tÕ.
+ NhËp khÈu gi÷ vai trß mua hµng, dÞch vô ®Ó thùc hiÖn c©n
®èi c¬ cÊu kinh tÕ, kÝch thÝch s¶n xuÊt trong níc.
+ Ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cã ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau:
- Lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu bao gåm 2 giai ®o¹n:
Mua, b¸n hµng nhËp khÈu. Bëi vËy, thêi gian thùc hiÖn c¸c giai
®o¹n lu chuyÓn hµng ho¸ trong c¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu th-
êng dµi h¬n c¸c ®¬n vÞ kinh doanh hµng ho¸ trong níc.
- §èi tîng kinh doanh hµng nhËp khÈu lµ hµng thu mua cña
níc ngoµi, ®Ó b¸n tiªu dïng trong níc. §èi tîng hµng nhËp khÈu
kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ nh÷ng mÆt hµng phôc vô cho nhu cÇu
tiªu dïng cña c¸c tÇng líp d©n c mµ chñ yÕu lµ c¸c trang thiÕt
bÞ, m¸y mãc, vËt t kü thuËt, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i phôc vô cho sù
ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n níc ta trong tÊt c¶ c¸c
ngµnh c¸c ®Þa ph¬ng vµ trªn mäi lÜnh vùc.
2.1 C¸c ph¬ng thøc nhËp khÈu hµng ho¸
2.1.1 Ph¬ng thøc nhËp khÈu theo NghÞ ®Þnh th.
NhËp khÈu theo NghÞ ®Þnh th lµ ph¬ng thøc mµ doanh
nghiÖp tiÕn hµnh nhËp khÈu dùa theo c¸c chØ tiªu Ph¸p lÖnh
cña Nhµ níc. ChÝnh phñ ViÖt Nam ký kÕt víi ChÝnh phñ c¸c níc
kh¸c nh÷ng NghÞ ®Þnh th vÒ trao ®æi hµng ho¸ gi÷a hai níc
vµ giao cho mét sè ®¬n vÞ cã chøc n¨ng kinh doanh xuÊt nhËp
khÈu trùc tiÕp thùc hiÖn. §èi víi ngo¹i tÖ thu ®îc ph¶i nép vµo
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 7 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
quü tËp trung cña Nhµ níc th«ng qua tµi kho¶n cña Bé th¬ng m¹i
vµ ®îc hoµn l¹i b»ng tiÒn ViÖt Nam t¬ng øng víi sè ngo¹i tÖ ®·
kho¸n c¨n cø vµo tû gi¸ kho¸n do Nhµ níc quy ®Þnh.
2.1.2 Ph¬ng thøc nhËp khÈu ngoµi NghÞ ®Þnh th.
NhËp khÈu ngoµi NghÞ ®Þnh th lµ ph¬ng thøc ho¹t ®éng
trong ®ã c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù c©n ®èi vÒ tµi chÝnh vµ
thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ níc. Theo ph¬ng
thøc nµy doanh nghiÖp hoµn toµn chñ ®éng tæ chøc ho¹t ®éng
nhËp khÈu cña m×nh tõ kh©u ®Çu tiªn ®Õn kh©u cuèi cïng.
§¬n vÞ ph¶i t×m nguån hµng, b¹n hµng, tæ chøc giao dÞch, ký
kÕt vµ thùc hiÖn h¬p ®ång trªn c¬ së tu©n thñ nh÷ng chÝnh
s¸ch, chÕ ®é kinh tÕ cña Nhµ níc. §èi víi sè ngo¹i tÖ thu ®îc
kh«ng ph¶i nép vµo quü tËp trung mµ cã thÓ b¸n ë trung t©m
giao dÞch ngo¹i tÖ hoÆc göi ë Ng©n hµng. NhËp khÈu theo ph-
¬ng thøc nµy t¹o cho doanh nghiÖp cã sù n¨ng ®éng, s¸ng t¹o,
®éc lËp trong kinh doanh thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ trêng.
2.2 C¸c h×nh thøc nhËp khÈu hµng ho¸
2.2.1 H×nh thøc nhËp khÈu trùc tiÕp.
Lµ h×nh thøc nhËp khÈu mµ c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt
nhËp khÈu ®îc Nhµ níc cÊp giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh sÏ
trùc tiÕp tæ chøc giao dÞch, ®µm ph¸n, ký hîp ®ång kinh tÕ víi
c¸c tæ chøc, c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi. Theo h×nh thøc nµy
chØ cã nh÷ng ®¬n vÞ cã uy tÝn trong giao dÞch ®èi ngo¹i, cã
kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh ®ång thêi cã ®éi ngò nh©n viªn am hiÓu
vÒ nghiÖp vô ngo¹i th¬ng thùc hiÖn.
2.2.2 H×nh thøc nhËp khÈu uû th¸c.
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 8 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
Lµ h×nh thøc nhËp khÈu ¸p dông ®èi víi c¸c ®¬n vÞ ®îc
Nhµ níc cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu nhng cha cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó
tæ chøc giao dÞch trùc tiÕp víi níc ngoµi ®Ó tiÕn hµnh ®µm
ph¸n, ký kÕt hîp ®ång vµ giao nhËn hµng víi níc ngoµi nªn ph¶i
uû th¸c cho ®¬n vÞ kh¸c cã kh¶ n¨ng nhËp khÈu trùc tiÕp ®Ó
hä thùc hiÖn nhËp khÈu hµng ho¸ cho m×nh. Khi hµng vÒ bªn
giao uû th¸c ®îc quyÒn ph©n phèi, tiªu thô hµng nhËp khÈu cßn
bªn nhËn uû th¸c ®îc nhËn hoa hång theo tû lÖ tho¶ thuËn.
Ngoµi ra, nÕu c¸c doanh nghiªp kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh cã
h¹n nhng vÉn cã thÓ tù thùc hiÖn c¸c hîp ®ång nhËp khÈu nhá
th× doanh nghiÖp ®ã ®îc phÐp thùc hiÖn c¶ hai h×nh thøc trªn.
2.3 C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n chñ yÕu.
2.3.1 Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn ( Remittence )
Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn lµ ph¬ng thøc mµ trong ®ã kh¸ch
hµng ( ngêi tr¶ tiÒn ) yªu cÇu ng©n hµng cña m×nh chuyÓn mét
sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho mét ngêi kh¸c ( ngêi hëng lîi ) ë mét ®Þa
®iÓm nhÊt ®Þnh b»ng ph¬ng tiÖn chuyÓn tiÒn do kh¸ch hµng
yªu cÇu.
2.3.2. Ph¬ng thøc ghi sæ ( Open account )
Ngêi xuÊt khÈu më mét tµi kho¶n ( hoÆc mét quyÓn sæ )
®Ó ghi nî ngêi nhËp khÈu sau khi hoµn thµnh giao hµng hay
dÞch vô, ®Õn tõng ®Þnh kú ( th¸ng, quý, nöa n¨m) ngêi nhËp
khÈu dïng ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn ®Ó tr¶ tiÒn cho ngêi xuÊt
khÈu.
Ph¬ng thøc nµy chØ nªn ¸p dông trong trêng hîp hai bªn ®·
thùc sù tin tëng lÉn nhau, ph¬ng thøc mua b¸n hµng ®æi hµng,
nhiÒu lÇn, thêng xuyªn trong mét thêi kyø nhÊt ®Þnh.
2.3.3 Ph¬ng thøc nhê thu ( Collection of payment )
Ph¬ng thøc nhê thu lµ mét ph¬ng thøc thanh to¸n trong ®ã
ngêi xuÊt khÈu hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng hoÆc cung øng
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 9 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
mét dÞch vô cho kh¸ch hµng uû th¸c cho ng©n hµng cña m×nh
thu hé sè tiÒn ë ngêi nhËp khÈu trªn c¬ së hèi phiÕu cña ngêi
xuÊt khÈu lËp ra.
2.3.4. Thanh to¸n b»ng ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ
(Documentary Credit )
Ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ lµ mét sù tho¶ thuËn giöõa
Ng©n hµng më th tín dông vaø kh¸ch hµng sÏ tr¶ tiÒn mét sè
tiÒn nhÊt ®Þnh cho mét ngêi kh¸c ( ngêi hëng lîi sè tiÒn cña th
tÝn dông ) hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu do ngêi nµy ký ph¸t trong
ph¹m vi sè tiÒn ®ã khi ngêi nµy xuÊt tr×nh cho ng©n hµng mét
bé chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh ®Ò ra trong
th tÝn dông.
S¬ ®å 1 : quy tr×nh thùc hiÖn ph¬ng thøc tÝn dông chøng tö .
(2)
Ng©n Ng©n hµng
hµng th«ng (5) ph¸t hµnh
b¸o (6)
(3) (5) (6)
(1) (7) (8)
Nhµ xuÊt (4) Nhµ nhËp
khÈu (3) (5) khÈu
(8)
Chó gi¶i ( Tr×nh tù tiÕn hµnh nghiÖp vô ) :
(1) Ngêi nhËp khÈu lµm ®¬n xin më th tÝn dông göi ®Õn ng©n
hµng cña m×nh yªu cÇu më th tÝn dông cho ngêi xuÊt khÈu hëng vµ tiÕn
hµnh ký quü më L/C, tr¶ thñ tôc phÝ L/C.
(2) C¨n cø vµo ®¬n xin më th tÝn dông, Ng©n hµng më th tÝn
dông sÏ lËp mét th tÝn dông vµ th«ng b¸o cho ng©n hµng ®¹i lý cña m×nh
ë níc ngêi xuÊt khÈu th«ng b¸o viÖc më th tÝn dông vµ chuyÓn th tÝn dông
gèc ®Õn ngêi xuÊt khÈu.
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 10 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
(3) Khi nhËn ®îc th th«ng b¸o nµy, Ng©n hµng th«ng b¸o sÏ th«ng
b¸o cho ngêi xuÊt khÈu toµn bé néi dung th«ng b¸o vÒ viÖc më th tÝn dông
®ã, vµ khi nhËn ®îc b¶n gèc th tÝn dông th× chuyÓn ngay cho ngêi xuÊt
khÈu.
(4) Ngêi xuÊt khÈu nÕu chÊp nhËn th tÝn dông th× tiÕn hµnh giao
hµng, nÕu kh«ng ®Ò nghÞ ng©n hµng më L/C söa ®æi, bæ sung th tÝn
dông.
(5) Sau khi giao hµng, ngêi xuÊt khÈu lËp bé chøng tõ theo yªu cÇu
cña th tÝn dông xuÊt tr×nh th«ng qua ng©n hµng th«ng b¸o cho ng©n
hµng më th tÝn dông yªu cÇu thanh to¸n.
(6) Ng©n hµng më th tÝn dông kiÓm tra bé chøng tõ, nÕu thÊy phï
hîp víi th tÝn dông th× tiÕn hµnh tr¶ tiÒn cho ngêi xuÊt khÈu . NÕu thÊy
kh«ng phï hîp, ng©n hµng tõ chèi thanh to¸n vµ göi l¹i toµn bé chøng tõ cho
ngêi xuÊt khÈu.
(7) Ng©n hµng më th tÝn dông ®ßi tiÒn ngêi nhËp khÈu vµ chuyÓn
toµn bé chøng tõ cho ngêi nhËp khÈu sau khi nhËn ®îc tiÒn hoÆc chÊp
nhËn thanh to¸n.
(8) Ngêi nhËp khÈu kiÓm tra bé chøng tõ, nÕu thÊy phï hîp víi th tÝn
dông th× tr¶ tiÒn cho Ng©n hµng, nÕu kh«ng thÊy phï hîp th× cã quyÒn tõ
chèi hoµn tr¶ tiÒn cho ng©n hµng më th tÝn dông.
3. NhiÖm vô cña kÕ to¸n lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu.
HÇu hÕt c¸c chØ tiªu kinh doanh chñ yÕu cña ®¬n vÞ xuÊt
nhËp khÈu ®îc ph¶n ¸nh b»ng ngo¹i tÖ, v× v©y møc ®é thùc
hiÖn c¸c chØ tiªu kh«ng chØ lÖ thuéc vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng
ngo¹i th¬ng, mµ cßn bÞ chi phèi bëi tØ gi¸ ngo¹i tÖ thay ®åi vµ
ph¬ng ph¸p kÕ to¸n ngo¹i tÖ. KÕ ton¸ ho¹t ®éng nhËp khÈu cã
nhiÖm vô:
+ Ph¸n ¸nh, gi¸m ®èc c¸c nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸
+ Ph¶n ¸nh chi tiÕt, tæng hîp c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh
trong kinh doanh
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 11 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
+ Thanh to¸n kÞp thêi c«ng nî trong mçi th¬ng vô nhËp
kh¶u ®Ó ®¶m b¶o c¸n c©n ngo¹i th¬ng.
+ Thùc hiÖn nghiªm tóc nguyªn t¾c kÕ to¸n c¸c chØ tiªu
kinh doanh cã gèc ngo¹i tÖ, ®Ó cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c
cho qu¶n lý ho¹t ®éng nhËp khÈu
4. Nguyªn t¾c kÕ to¸n c¸c chØ tiªu kinh doanh cã gèc
ngo¹i tÖ.
Ngo¹i tÖ lµ ph¬ng tiÖn th«ng dông ®Ó c¸c ®¬n vÞ xuÊt,
nhËp khÈu thùc hiÖn c¸c th¬ng vô kinh doanh. Theo nguyªn t¾c
chung, kÕ to¸n c¸c chØ tiªu kinh doanh cã gèc ngaäi tÖ ®îc thùc
hiÖn theo quy ®Þnh t¹i chuÈn mùc kÕ to¸n VIÖt Nam sè 10 -
VAS 10 ban hµnh vµ c«ng bè t¹i QuyÕt ®Þnh sè 165/2002/Q§-
BTC ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2002 cña Bé trëng Bé Tµi chÝnh vµ
Th«ng t 105/2003/TT-BTC, ngµy 04/11/2003. Nh÷ng ¶nh hëng
cña viÖc thay ®æi tû gi¸ hèi ®o¸i lu«n chi phèi ®é lín c¸c chØ
tØeu kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Bëi vËy, viÖc tu©n thñ nguyªn
t¾c ghi nhËn chØ tiªu kinh doanh cã gèc ph¸t sinh b»ng ngo¹i tÖ
lµ cÇn thiÕt.
Nguyªn t¾c kÕ to¸n c¸c chØ tiªu kinh doanh cã gèc ngo¹i
tÖ ®îc nªu râ trong VAS 10 chñ yÕu t¹i phÇn "Néi dung chuÈn
mùc" ®o¹n 07; 08; 09; 10; 11; 12; 13; 14; 15; 16... Cã thÓ
kh¸i qu¸t c¸c nguyªn t¾c chñ yÕu sau:
Trêng hîp 1: Doanh nghiÖp sö dông tû gi¸ thùc tÕ ®Ó ghi
sæ - Nguyªn t¾c dïng tØ gi¸ thùc tÕ ¸p dông cho nh÷ng ®¬n vÞ
Ýt ph¸t sinh ngo¹i tÖ hoÆc kh«ng dïng tØ gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ghi
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 12 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
sæ. Khi ®ã nguyªn t¾c quy ®æi ngo¹i tÖ cho c¸c nghiÖp vô
ph¸t sinh ®îc thùc hiÖn theo tØ gi¸ thùc tÕ giao dÞch hoÆc tû
gi¸ thùc tÕ liªn ng©n hµng ®îc c«ng bè t¹i thêi ®iÓm nghiÖp vô
ph¸t sinh. Chªnh lÖch ngo¹i tÖ ®îc ghi thu, chi ho¹t ®éng tµi
chÝnh. Cuèi n¨m ®iÒu chØnh c¸c sè d chØ tiªu theo gèc ngaäi
tÖ, theo tû gi¸ thùc tÕ cuèi n¨m chªnh lÖch t¨ng, gi¶m tû gi¸
ngo¹i tÖ sau khi bï trõ ®îc ghi thu, chi tµi chÝnh tríc khi kho¸ sæ
kÕ to¸n.
Trêng hîp 2: Doanh nghiÖp sö dông tû gi¸ h¹ch to¸n ®Ó
ghi sæ - NÕu ®¬n vÞ cã sö dông tØ gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ph¶n ¸nh
nghiÖp vô thu, chi, mua, b¸n, chuyÓn ®æi tiÒn tÖ vµ thanh to¸n
th× cÇn tu©n thñ c¸c quy ®Þnh:
+ §èi víi tiÒn ngo¹i tª, nî ph¶i thu, nî ph¶i tr¶, nî vay cã gèc
ngo¹i tÖ khi ph¸t sinh ®îc ghi sæ theo tØ gi¸ h¹ch to¸n.
+ §èi víi doanh thu xuÊt khÈu, doanh sè nhËp khÈu, chi phÝ
ngo¹i tÖ cho nhËp khÈu, xuÊt khÈu, c¸c phô phÝ chi b»ng ngo¹i
tÖ ®îc quy ®æi ra tiÒn ViÖt Nam ®ång vµ ghi sæ theo tØ gi¸
thùc tÕ thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô hoÆc tØ gi¸ thùc tÕ
b×nh qu©n liªn ng©n hµng.
+ Chªnh lÖch gi÷a tØ gi¸ cè ®Þnh (tû gi¸ h¹ch to¸n) víi tû
gi¸ thùc tÕ giao dÞch ®îc ghi thu, chi tµi chÝnh t¹i thêi ®iÓm
ph¸t sinh nghiÖp vô.
Cuèi n¨m ®iÒu chØnh theo tû gi¸ ngo¹i tÖ cuèi kú cho tiÒn
ngo¹i tª, nî ph¶i thu, nî ph¶i tr¶ cã gèc ngo¹i tÖ cßn d cuèi n¨m;
chªnh lÖch ph¸t sinh gi÷a c¸c lo¹i tû gi¸ ghi sæ trong kú so víi tØ
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 13 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
gi¸ thùc tÕ cuèi n¨m ®ùoc ®iÒu chØnh t¨ng, gi¶m c¸c ®èi täng
trªn, ®ång thêi ghi riªng kho¶n chªnh lÖch do thay ®æi tØ gi¸
hèi ®o¸i trªn kho¶n " chªnh lÖch ngo¹i tÖ". Sau khi bï trõ chªnh
lÖch t¨ng, gi¶m chªnh lÖch ngo¹i tÖ, chªnh lÖch cuèi cïng (l·i, lç)
®îc ghi thu, chi ho¹t ®éng tµi chÝnh cho n¨m tµi chÝnh tríc khi
kho¸ sæ kÕ to¸n.
H¹ch to¸n chi tiÕt, tæng hîp, nh÷ng ¶nh hëng cña thay ®æi
tû gi¸ hèi ®o¸i tíi chØ tiªu kinh doanh ®îc thùc hiÖn theo chÕ
®é hiÖn hµnh.
II. KÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ theo chÕ ®é kÕ to¸n
hiÖn hµnh.
1. HÖ thèng chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông
1.1. HÖ thèng chøng tõ.
Khi mét nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, chøng tõ kÕ to¸n lµ
b»ng chøng ®Ó chøng minh tÝnh hîp ph¸p cña nghiÖp vô, ®ång
thêi lµ ph¬ng tiÖn th«ng tin vÒ kÕt qña nghiÖp vô ®ã. Trong c¸c
nghiÖp vô kinh doanh XNK th× c¸c chøng tõ cµng quan träng
h¬n v× ®©y lµ mèi quan hÖ víi ®èi t¸c níc ngoµi, sù chÆt chÏ
®îc ®Æt lªn hµng ®Çu nh»m tr¸nh xÈy ra sai sãt.
Bé chøng tõ liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh NK hµng ho¸ gåm cã
: Hîp ®ång ngo¹i, Hîp ®ång néi, Hãa ®¬n ( GTGT ), Tê khai
hµng hãa NK, GiÊy th«ng b¸o thuÕ, thu chªnh lÖch gi¸, VËn
®¬n, Chøng tõ b¶o hiÓm, GiÊy chøng nhËn phÈm chÊt, B¶ng kª
®ãng gãi bao b×, GiÊy chøng nhËn xuÊt xø hµng ho¸ , GiÊy
chøng nhËn sè lîng, chÊt lîng, Uû nhiÖm thu, Uû nhiÖm chi, §¬n
xin më L/C ( c¸c chøng tõ thanh to¸n ), PhiÕu nhËp kho, PhiÕu
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 14 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
xuÊt kho, Biªn lai thu thuÕ… kh«ng ph¶i bÊt cø nghiÖp vô nµo
còng cã ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ trªn mµ tuú thuéc vµo tÝnh chÊt
quan träng vµ gi¸ trÞ cña hîp ®ång.
1.2 Tµi kho¶n sö dông
§Ó HT qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸ NhËp khÈu, kÕ to¸n sö
dông c¸c tµi kho¶n chñ yÕu sau :
TK 151 - Hµng mua ®ang ®i ®êng.
TK 156 - Hµng hãa. Tµi kho¶n nµy ®îc chi tiÕt thµnh 2
tiÓu kho¶n :
TK 1561 – Gi¸ mua hµng ho¸ .
TK 1562 – Chi phÝ thu mua nh : Chi phÝ b¶o hiÓm,
tiÒn thuª kho
b·i ®Ó chøa hµng ho¸, chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì …
TK 157 – Hµng göi b¸n : Tµi kho¶n nµy ®îc chÊp nhËn
thanh to¸n hoÆc nhê ®¹i lý b¸n hé.
TK 611 - Mua hµng ( dïng cho ph¬ng thøc KK§K )
TK 131 - Ph¶i thu kh¸ch hµng hoÆc kh¸ch hµng øng tríc.
TK 331 - Ph¶i tr¶ ngêi xuÊt khÈu
TK632 - Gi¸ vèn hµng b¸n : ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña
hµng tiªu thô trong kú.
635 - Chi phÝ tµi chÝnh.
515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh.
TK413 – Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i
TK 144 – Ký quü, ký cîc ng¾n h¹n.
Ngoµi ra, ®Ó h¹ch to¸n qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸
nhËp khÈu kÕ to¸n cßn sö dông c¸c TK kh¸c nh : TK111, TK112,
TK311, TK333,TK641, TK642, TK911, TK421, TK141 …
2.KÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng hãa
2.1 Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu.
X¸c ®Þnh thêi ®iÓm hµng ho¸ ®îc coi lµ NhËp khÈu
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 15 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
ViÖc x¸c ®Þnh hµng ho¸ ®îc coi lµ NhËp khÈu cã ý nghÜa rÊt
quan träng ®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n. Theo th«ng lÖ chung vµ
nguyªn t¾c kÕ to¸n ®îc thõa nhËn th× thêi ®iÓm x¸c ®Þnh
lµ hµng NhËp khÈu khi cã sù chuyÓn quyÒn së h÷u hµng ho¸
vµ tiÒn tÖ. Tuy nhiªn ®iÒu nµy cßn phô thuéc rÊt lín vµo ®iÒu
kiÖn giao hµng vµ chuyªn chë. V× ViÖt Nam chñ yÕu NhËp
khÈu hµng ho¸ theo ®iÒu kiÖn CIF, do ®ã ta cã thÓ xem xÐt
®iÒu kiÖn sau :
NÕu vËn chuyÓn b»ng ®êng biÓn : Thêi ®iÓm ghi nhËn
hµng nhËp khÈu tÝnh tõ ngµy H¶i quan c¶ng ký vµo tê khai hµng
ho¸ nhËp khÈu.
NÕu vËn chuyÓn b»ng ®êng hµng kh«ng : TÝnh tõ ngµy
hµng ®îc chuyÓn ®Õn s©n bay ®Çu tiªn cña níc ta theo x¸c
nhËn cña H¶i quan s©n bay.
NÕu vËn chuyÓn b»ng ®êng s¾t hoÆc ®êng bé : TÝnh
tõ ngµy hµng ®îc vËn chuyÓn ®Õn s©n ga hoÆc tr¹m biªn giíi.
NÕu hµng NK thuéc ®èi tîng tÝnh thuÕ GTGT, doanh nghiÖp
tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ th× gi¸ thùc tÕ hµng
ho¸ nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau :
Gi¸ thùc tÕ Gi¸ mua ThuÕ Chi phÝ
CKTM, Gi¶m gi¸
hµng ho¸ = hµng ho¸ + nhËp + thu mua
- hµng NK
nhËp khÈu nhËp khÈu khÈu hµng NK
®îc hëng
NÕu hµng NK thuéc ®èi tîng tÝnh thuÕ GTGT, doanh nghiÖp
tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc hµng ho¸
nhËp khÈu kh«ng thuéc ®èi tîng tÝnh thuÕ GTGT hay hµng NK
dïng vµo ho¹t ®éng sù nghiÖp, dù ¸n, v¨n ho¸, phóc lîi …®îc
trang tr¶ b»ng nguån kinh phÝ kh¸c th× gi¸ thùc tÕ hµng
nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau :
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 16 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
Gi¸ thùc tÕ Gi¸ mua ThuÕ ThuÕ
Chi phÝ CKTM, Gi¶m gi¸
hµng ho¸ = hµng ho¸ + nhËp + GTGT + thu
mua - hµng NK
nhËp khÈu nhËp khÈu khÈu hµng NK hµng
NK ®îc hëng
Gi¸ mua hµng nhËp khÈu : Gi¸ mua cña hµng nhËp khÈu
®îc tÝnh theo nhiÒu ®iÒu kiÖn kh¸c nhau nh : EXW, FCA, FOB,
CFR, CIF,DAF, DES, DEQ, DDU, DDP. Tuy nhiªn ë ViÖt Nam c¸c
doanh nghiÖp thêng NK theo gi¸ CIF lµ chñ yÕu.
Gi¸ CIF ( Cost issurranse Freight ) : NghÜa lµ ngêi b¸n sÏ
giao hµng t¹i c¶ng, ga cña ngêi nhËp khÈu. NgêiÉuuÊt khÈu ph¶i
chÞu chi phÝ b¶o hiÓm vµ vËn chuyÓn. Mäi rñi ro tæn thÊt trong
qu¸ tr×nh vËn chuyÓn do bªn b¸n chÞu. Ngêi mua nhËn hµng vµ
tr¶ tiÒn khi cã ho¸ ®¬n, vËn ®¬n ®· ®îc giao cho m×nh.
ThuÕ nhËp khÈu : §îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
Sè thuÕ NK Sè lîng hµng Gi¸ tÝnh thuÕ
ThuÕ suÊt thuÕ Tû
ph¶i nép tõng = ho¸ nhËp khÈu x nhËp khÈu cña x
nhËp khÈu x gi¸
mÆt hµng tõng mÆt hµng tõng mÆt hµng
tõng mÆt hµng
Sè lîng hµng ho¸ nhËp khÈu: Lµ sè lîng ghi trong tê khai
cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã hµng NhËp khÈu.
Gi¸ tÝnh thuÕ nhËp khÈu : §èi víi nh÷ng mÆt hµng
kh«ng thuéc diÖn Nhµ níc qu¶n lý th× gi¸ tÝnh thuÕ nhËp khÈu
lµ gi¸ CIF ( tøc gi¸ mua t¹i cöa khÈu ngêi nhËp). Cßn nh÷ng mÆt
hµng thuéc diÖn Nhµ níc qu¶n lý th× tuú thuéc vµo sù so s¸nh
gi÷a gi¸ ghi trªn b¶ng gi¸ tèi thiÓu cña Bé tµi chÝnh vµ gi¸ nhËp
khÈu mµ tÝnh.
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 17 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
Tû gi¸ : lµ tû lÖ quy ®æi gi÷a c¸c ®ång tiÒn cña c¸c níc
kh¸c nhau. Tû gi¸ ®Ó tÝnh thuÕ nhËp khÈu lµ tû gi¸ do ng©n
hµng Nhµ níc ViÖt Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ®¨ng ký tê khai
hµng nhËp khÈu.
ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
ThuÕ GTGT hµng NK = ( Gi¸ CIF + ThuÕ NK ) x ThuÕ suÊt thuÕ
GTGT hµng NK
ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc,
nÕu hµng nhËp khÈu chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt:
ThuÕ GTGT hµng NK = ( Gi¸ CIF + ThuÕ NK+ThuÕ TT§B) x ThuÕ
suÊt thuÕ GTGT hµng NK
Gi¸ tÝnh thuÕ khi nhËp khÈu : Trêng hîp thuÕ nhËp khÈu
®îc miÔn hoÆc gi¶m th× gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ tÝnh theo sè thuÕ
NK sau khi ®îc miÔn hoÆc gi¶m.
ThuÕ suÊt thuÕ GTGT ®èi víi hµng NK cã 3 møc : 0%, 5%,
10%.
Chi phÝ thu mua hµng NK : Lµ c¸c chi phÝ ph¸t sinh
trong qu¸ tr×nh t×m kiÕm nguån hµng, ký kÕt hîp ®ång, thuª
kho t¹i biªn giíi ( c¶ng ), b¶o qu¶n, kiÓm ®Þnh, lÖ phÝ h¶i quan,
vËn chuyÓn hµng vÒ kho …
ChiÕt khÊu th¬ng m¹i ( nÕu cã ) : Lµ mét kho¶n tiÒn
bªn b¸n hµng chÊp nhËn gi¶m gi¸ cho bªn mua nÕu bªn mua
mua víi khèi lîng lín hoÆc bªn b¸n cã chÝnh s¸ch gi¶m gi¸ ®Ó
khuyÕn khÝch lîng hµng tiªu thô .
Gi¶m gi¸ hµng b¸n(nÕu cã): Lµ mét kho¶n tiÒn mµ bªn
b¸n hµng chÊp nhËn gi¶m gi¸ cho bªn mua nÕu bªn b¸n cung
cÊp hµng kh«ng ®¹t phÈm chÊt, qui c¸ch theo qui ®Þnh trong
hîp ®ång.
2.2 KÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ theo h×nh
thøc trùc tiÕp
2.2.1 Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô nhËp khÈu trùc
tiÕp
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 18 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
+ NÕu doanh nghiÖp cã ngo¹i tÖ göi ë ng©n hµng chØ cÇn chi
tiÕt tªn tµi kho¶n 1122 - "th tÝn dông".
+ NÕu doanh nghiÖp kh«ng cã ngo¹i tÖ göi ë ng©n hµng ph¶i
vay cña ng©n hµng më th tÝn dông th× cÇn ph¶i ký quü theo
mét tû lÖ nhÊt ®Þnh theo sè tiÒn më th tÝn dông.
Khi ký quü: Nî TK 144: tû gi¸ thùc tÕ lóc giao dÞch
Cã TK 1112,1122: tû gi¸ thùc tÕ xuÊt ngo¹i tÖ
Cã TK 515 hoÆc Nî TK 635: sè chªnh lÖch.
§ång thêi ghi Cã TK 007 chi tiÕt tiÒn mÆt hay tiÒn göi ng©n
hµng theo nguyªn tÖ.
+ Khi ng©n hµng cho vay ngo¹i tÖ më th tÝn dông:
Nî TK 1122 (më L/C): tû gi¸ thùc tÕ lóc vay
Cã TK 311: tû gi¸ thùc tÕ lóc vay
§ång thêi ghi nî TK 007 chi tiÕt TGNH theo nguyªn tÖ.
Khi tiÕp nhËn hµng nhËp khÈu :
Nî TK 151 (tû gi¸ thùc tÕ): nÕu kiÓm nhËn hµng t¹i cöa khÈu,
c¶ng,...
Nî TK 156 (1561) (tû gi¸ thùc tÕ): nÕu mang vÒ nhËp kho
Cã TK 331 (gi¸ mua): Tû gi¸ thùc tÕ
Cã TK 3333(ThuÕ nhËp khÈu): Tû gi¸ thùc tÕ.
+ Khi hµng ®i ®êng vÒ nhËp kho hoÆc b¸n th¼ng
* NÕu nhËp hµng ho¸:
Nî TK 1561: Tû gi¸ thùc tÕ( Hµng vÒ nhËp kho)
Nî TK 157: Tû gi¸ thùc tÕ(Hµng göi b¸n xuÊt th¼ng
kh«ng qua kho)
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 19 KT14-VB2
ChÝnh quy
§¹i häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò
thùc tËp
Nî TK 632: Tû gi¸ thùc tÕ( B¸n th¼ng t¹i s©n bay,
c¶ng...)
Cã TK 151: Tû gi¸ thùc tÕ( Hµng ®i ®êng)
* NÕu nhËp NVL, CCDC, TSC§...
Nî TK 152,153,211,... (tû gi¸ thùc tÕ)
Cã TK 151 (tû gi¸ thùc tÕ)
* Hµng ®i ®êng bÞ thiÕu hôt.
Nî TK 1381 (tû gi¸ thùc tÕ)
Cã TK 151 (tû gi¸ thùc tÕ)
+ Ph¶n ¸nh thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu:
* NÕu hµng NK dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh chÞu GTGT theo
ph¬ng ph¸p khÊu trõ. Nî TK 133
Cã TK 3331 (33312): thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu
* NÕu hµng nhËp khÈu dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh chÞu GTGT
theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT
th× thuÕ GTGT ®îc tÝnh voµ gi¸ cña hµng nhËp khÈu.
Nî TK 152, 153, 156, 211,...
Cã TK 3331 (33312)
+ Trêng hîp doanh nghiÖp nhËp hµng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc
biÖt th× thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ®îc tÝnh vµo gi¸ hµng nhËp
khÈu.
Nî TK 152, 156, 211,...
Cã TK 3332
+ Khi nép c¸c lo¹i thuÕ vµo ng©n s¸ch nhµ níc
Nî TK 3333: thuÕ nhËp khÈu
SV: Vâ ThÞ LÔ NghÜa 20 KT14-VB2
ChÝnh quy