Giáo án lịch sử 4 hk2 cktkn
- 47 trang
- file .doc
Hoà Hoaøng Gia
Tuần 19
LỊCH SỬ Thø hai,
4/1/10
NƯỚC TA CUỐI THỜI TRẦN
I. Mục tiêu:
- Nắm được một số sự kiện về sự suy yếu của nhà Trần:
+ Vua quan ăn chơi sa đọa; trong triều đình một số quan lại bất bình, Chu Văn An dâng sớ xin
chém 7 tên quan coi thường phép nước.
+ Nông dân và nô tì nổi dậy đấu tranh.
- Hoàn cảnh Hồ Quý Ly truất ngôi vua Trần, lập nên nhà Hồ: Trước sự suy yếu của nhà Trần, Hồ
Quý Ly – một đai thần của vua nhà Trần đã truất ngôi nhà Trần, lập nên nhà Hồ và đổi tên nước là Đại
Ngu.
II. Chuẩn bị:
- PHT của HS; Tranh minh hoạ như SGK nếu có.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định:
Cho HS hát. - Cả lớp hát.
2. KTBC:
- Ý chí quyết tâm tiêu diệt quân xâm lược quân - HS trả lời câu hỏi.
Mông- Nguyên của quân dân nhà Trần được thể hiện - HS nhận xét.
như thế nào?
- Khi giặc Mông –Nguyên vào Thăng Long vua tôi
nhà Trần đã dùng kế gì để đánh giặc?
- GV nhận xét, ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài:
b. Phát triển bài:
* Hoạt động nhóm:
- GV phát PHT cho các nhóm. Nội dung của phiếu: - HS các nhóm thảo luận và cử người trình bày
Vào giữa thế kỉ XIV: kết quả.
+ Vua quan nhà Trần sống như thế nào? + Ăn chơi sa đoạ.
+ Những kẻ có quyền thế đối xử với dân ra sao? + Ngang nhiên vơ vét của nhân dân để làm
giàu.
+ Cuộc sống của nhân dân như thế nào? + Vô cùng cực khổ.
+ Thái độ phản ứng của nhân dân với triều đình ra + Bát bình, phẫn nộ trước thói xa hoa, sự bóc
sao? lột của vua quan, nông dân và nô tì đã nổi dậy
đấu tranh.
+ Nguy cơ ngoại xâm như thế nào? + Giặc ngoại xâm lăm le bờ cõi.
- GV nhận xét, kết luận. - Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- GV cho 1 HS nêu khái quát tình hình của đất nước - 1 HS nêu.
ta cuối thời Trần.
* Hoạt động cả lớp:
- GV tổ chức cho HS thảo luận 3 câu hỏi:
+ Hồ Quý Ly là người như thế nào? + Là quan đại thần của nhà Trần.
+ Ông đã làm gì? + Ông đã thay thế các quan cao cấp của nhà
+ Hành động truất quyền vua của Hồ Quý Ly có hợp Trần bằng những người thực sự có tài, đặt lệ
lòng dân không? Vì sao? các quan phải thường xuyên xuống thăm dân.
- GV cho HS dựa vào SGK để trả lời./ HS thảo luận Quy định lại số ruộng đất, nô tì của quan lại quý
và trả lời câu hỏi./ HS khác nhận xét, bổ sung. tộc, nếu thừa phải nộp cho nhà nước. Những
năm có nạn đói, nhà giàu buộc phải bán thóc và
tổ chức nơi chữa bệnh cho nhân dân.
+ Hành động truất quyền vua là hợp lòng dân vì
các vua cuối thời nhà Trần chỉ lo ăn chơi sa
4. Củng cố: đọa, làm cho tình hình đất nước ngày càng xấu
1
Hoà Hoaøng Gia
- GV cho HS đọc phần bài học trong SGK. đi và Hồ Quý Ly đã có nhiều cải cách tiến bộ.
- Trình bày những biểu hiện suy tàn của nhà Trần? - 3 HS đọc bài học.
- Triều Hồ thay triều Trần có hợp lịch sử không? Vì - HS trả lời câu hỏi.
sao?
5. Tổng kết- Dặn dò:
* Nhà Trần sụp đổ, Hồ Quý Ly lên ngôi, đất nước ta
đứng trước âm mưu xâm lược của giặc Minh. Tình
hình nước Đại Việt thế kỉ XV ra sao các em sẽ thấy
rõ trong bài học tới. - HS cả lớp.
- Về nhà học bài và chuẩn bị trước bài: “ Chiến thắng
Chi Lăng”.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
THAØNH PHOÁ HAÛI PHOØNG
I.Muïc tieâu :
- Nêu được một số ñaëc ñieåm chủ yếu cuûa TP Haûi Phoøng:
+ Vị trí: ven biển, bên bờ sông Cấm.
+ Tp cảng, trung tâm công nghiệp đóng tàu, trung tâm du lịch, …
- Chỉ ñöôïc Haûi Phoøng treân baûn ñoà (lược đồ).
II.Chuaån bò :
- Caùc BÑ :haønh chính, giao thoâng VN.
- Tranh, aûnh veà TP Haûi Phoøng (HS söu taàm)
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:Cho HS haùt . -Caû lôùp .
2.KTBC :
-Chæ vò trí cuûa thuû ñoâ Haø Noäi -HS leân chæ BÑ vaø traû lôøi caâu
treân BÑ. hoûi.
-Neâu nhöõng daãn chöùng cho thaáy -HS khaùc nhaän xeùt.
HN laø trung taâm chính trò, kinh teá,
vaên hoùa, khoa hoïc haøng ñaàu cuûa
nöôùc ta .
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm.
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
b.Phaùt trieån baøi :
1/.Haûi Phoøng thaønh phoá caûng:
*Hoaït ñoäng nhoùm: -HS caùc nhoùm thaûo luaän.
-Cho caùc nhoùm döïa vaøo SGK, BÑ
haønh chính vaø giao thoângVN, tranh,
aûnh thaûo luaän theo gôïi yù sau:
+TP Haûi Phoøng naèm ôû ñaâu?
+Chæ vò trí Haûi Phoøng treân löôïc ñoà
vaø cho bieát HP giaùp vôùi caùc tænh
naøo ?
+Töø HP coù theå ñi ñeán caùc tænh
khaùc baèng caùc loaïi ñöôøng giao
thoâng naøo ? -Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy
+HP coù nhöõng ñieàu kieän töï nhieân keát quaû .
thuaän lôïi naøo ñeå trôû thaønh moät -HS nhaän xeùt, boå sung.
caûng bieån ?
2
Hoà Hoaøng Gia
+Moâ taû veà hoaït ñoäng cuûa caûng
HP.
- GV giuùp HS hoaøn thieän phaàn traû -HS traû lôøi caâu hoûi .
lôøi . -HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
2/.Ñoùng taøu laø ngaønh coâng nghieäp
quan troïng cuûa Haûi Phoøng:
*Hoaït ñoäng caû lôùp:
-Cho HS döïa vaøo SGK traû lôøi caùc
caâu hoûi sau:
+So vôùi caùc ngaønh coâng nghieäp -HS caùc nhoùm thaûo luaän .
khaùc, coâng nghieäp ñoùng taøu ôû HP -Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy
coù vai troø nhö theá naøo? keát quaû cuûa nhoùm mình tröôùc
+Keå teân caùc nhaø maùy ñoùng taøu lôùp.
ôû HP .
+Keå teân caùc saûn phaåm cuûa
ngaønh ñoùng taøu ôû HP (xaø lan, taøu
ñaùnh caù, taøu du lòch, taøu chôû
khaùch, taøu chôû haøng…)
3/.Haûi Phoøng laø trung taâm du lòch:
* Hoaït ñoäng nhoùm:
-Cho HS döïa vaøo SGK, tranh, aûnh ñeå -HS traû lôøi .
thaûo luaän theo gôïi yù :
+Haûi Phoøng coù nhöõng ñieàu kieän
naøo ñeå phaùt trieån ngaønh du lòch ? -HS ñoïc .
-GV nhaän xeùt, keát luaän. -HS caû lôùp.
4.Cuûng coá - Daën doø::
-GV: Ñeán HP chuùng ta coù theå tham
gia ñöôïc nhieàu hoaït ñoäng lí
thuù :nghæ maùt, taém bieån, tham gia
caùc danh lam thaéng caûnh, leã
hoäi ,vöôøn quoác gia caùt Baø …
-Keå moät soá ñieàu kieän ñeå HP trôû
thaønh moät caûng bieån, moät trung
taâm du lòch .
-Neâu teân caùc saûn phaåm cuûa
ngaønh coâng nghieäp ñoùng taøu ôû HP.
-Cho HS ñoïc baøi trong khung .
-Nhaän xeùt tieát hoïc .
-Chuaån bò baøi tieát sau: “Ñoàng baèng
Nam Boä”.
Tuần 20
LỊCH SỬ:
CHIẾN THẮNG CHI LĂNG
I. Mục tiêu:
- Nắm được một số sự kiện vè khởi nghĩa Lam Sơn (tập trung vào trận Chi Lăng):
+ Lê Lợi chiêu binh sĩ xây dựng lực lượng tiến hành khởi nghĩa chống quân xâm lược Minh (khởi
nghĩa Lam Sơn). Trận Chi Lăng là một trong những trận quyết định thắng lợi của khởi nghĩa Lam Sơn.
+ Diễn biến trận Chi Lăng: quân địch do Liễu Thăng chỉ huy đến ải Chi Lăng; kị binh ta nghênh
chiến, nhử Liễu Thăng và kị binh giặc vào ải, quân ta tấn công, Liễu Thăng bị giết, quân giặc hoảng loạn
và rút chạy.
3
Hoà Hoaøng Gia
+ Ý nghĩa: Đập tan mưu đồ cứu viện thành Đông Quan của quân Minh, quân Minh phải xin hàng
và rút về nước.
- Nắm được việc nhà Hậu Lê được thành lập:
+ Thua trận ở Chi Lăng và một số trận khác, quân Minh ohaie đầu hàng, rút về nước. Lê Lợi lên
ngôi Hoàng đế (năm 1428), mở đầu thời Hậu Lê.
- Nêu các mẩu chuyện về Lê Lợi (kể chuyện Lê Lợi trả gươm cho Rùa thần …).
II. Chuẩn bị:
Hình trong SGK phóng to./ PHT của HS./ GV sưu tầm những mẩu chuyện về anh hùng Lê Lợi.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS.
2. KTBC:
+ Em hãy trình bày hoàn cảnh nước ta cuối thời Trần? - HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
+ Vì sao nhà Hồ không chống nổi quân Minh xâm - HS nhận xét.
lược?
- GV ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài:
- GV treo tranh minh hoạ và giới thiệu.
b. Phát triển bài:
* Hoạt động cả lớp:
- GV trình bày bối cảnh dẫn đến trận Chi Lăng: Cuối
năm 1406, quân Minh xâm lược nước ta... - HS cả lớp lắng nghe GV trình bày.
* Hoạt động cả lớp:
- GV hướng dẫn HS quan sát hình trong SGK và đọc
các thông tin trong bài để thấy được khung cảnh của
ải Chi Lăng. - HS quan sát lược đồ và đọc SGK.
GV hỏi:
- Thung lũng Chi Lăng ở tỉnh nào của nước ta? - Tỉnh Lạng sơn.
- Thung lũng này có hình như thế nào? - Hẹp có hình bầu dục.
- Hai bên thung lũng là gì? - Núi đá và núi đất.
- Lòng thung lũng có gì đặc biệt? - Có sông lại có 5 ngọn núi nhỏ.
- Theo em với địa hình như thế Chi Lăng có lợi gì cho - Có lợi cho quân ta mai phục đánh giặc, còn
quân ta và có hại gì cho quân địch. giặc vào ải Chi Lăng thì khó mà có đường ra.
- GV nhận xét và cho HS mô tả ải Chi Lăng. Sau đó - HS mô tả.
GV kết ý.
* Hoạt động nhóm:
Để giúp HS thuật lại trận Chi Lăng, GV đưa ra các - HS dựa vào dàn ý trên để thảo luận nhóm.
câu hỏi cho các em thảo luận nhóm: - Đại diện các nhóm thuật lại diễn biến chính
+ Khi quân Minh đến trước ải Chi Lăng, kị binh ta đã của trận Chi Lăng.
hành động như thế nào? - Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
+ Kị binh của nhà Minh đã phản ứng thế nào trước
hành động của quân ta?
+ Kị binh của nhà Minh đã bị thua trận ra sao?
+ Bộ binh của nhà Minh bị thua trận như thế nào?
- GV cho 1 HS khá trình bày lại diễn biến của trận - HS trình bày.
Chi Lăng.
- GV nhận xét, kết luận.
* Hoạt động cả lớp:
- GV nêu câu hỏi cho cả lớp thảo luận để HS nắm - HS cả lớp thảo luận và trả lời.
được tài thao lược của quân ta và kết quả, ý nghĩa của
trận Chi Lăng.
+ Trong trận Chi Lăng, nghĩa quân Lam Sơn đã thể - Biết dựa vào địa hình để bày binh, bố trận, dụ
hiện sự thông minh như thế nào? địch có đường vào ải mà không có đường ra
4
Hoà Hoaøng Gia
+ Sau trận chi Lăng, thái độ của quân Minh ra sao? khiến chúng đại bại.
- GV tổ chức cho HS trao đổi để thống nhất và kết
luận như trong SGK.
4. Củng cố - Dặn dò:
- GV tổ chức cho HS cả lớp giới thiệu về những tài - HS kể.
liệu đã sưu tầm được về anh hùng Lê Lợi.
- Cho HS đọc bài ở trong khung. - 3 HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
- Nêu chiến thắng lừng lẫy nhất của nghĩa quân Lam
Sơn và nêu ý nghĩa lịch sử của chiến thắng đó?
- Về nhà xem lại bài và chuẩn bị bài tiết sau: “Nhà
Hậu Lê và việc tổ chức quản lí đất nước. - HS cả lớp.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
ÑOÀNG BAÈNG NAM BOÄ
I.Muïc tieâu :
- Nêu được một số ñaëc ñieåm tieâu bieåu veà địa hình, đất đai, sông ngòi của đoàng
baèng Nam Boä.
+ Đồng bằng Nam Bộ là đồng bằng lớn nhất nước ta, do phù sa của hệ thống sông Mê Công và
sông Đồng nai bồi đắp.
+ Đồng bằng Nam Bộ có hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt. Ngoài đất phù sa màu mỡ,
đồng bằng còn nhiều đất phèn, đất mặn cần phải cải tạo.
- Chỉ được vị trí đồng bằng Nam Bộ, sông Tiền, sông Hậu trên bản đồ (lược đồ) tự nhiên Việt
Nam.
- Quan sát hình, tìm, chỉ và kể tên một số sông lớn của đồng bằng Nam Bộ: sông Tiền, sông Hậu.
II.Chuaån bò :
- Baûn ñoà :Ñòa lí töï nhieân, haønh chính VN.
- Tranh, aûnh veà thieân nhieân cuûa ñoàng baèng Nam Boä.
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:
GV kieåm tra söï chuaån bò cuûa HS. -HS chuaån bò .
2.KTBC :
-Thaønh phoá haûi Phoøng . -HS ñoïc baøi vaø traû lôøi caâu hoûi.
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
b.Phaùt trieån baøi :
1/.Ñoàng baèng lôùn nhaát cuûa nöôùc
ta:
*Hoaït ñoäng caû lôùp: -HS traû lôøi.
-GV yeâu caàu HS döïa vaøo SGK vaø
voán hieåu bieát cuûa mình ñeå traû lôøi +Naèm ôû phía Nam. Do soâng Meâ
caùc caâu hoûi: Coâng vaø soâng Ñoàng Nai boài
+ÑB Nam Boä naèm ôû phía naøo cuûa ñaép neân.
ñaát nöôùc? Do caùc soâng naøo boài +Laø ÑB lôùn nhaát caû nöôùc ,coù
ñaép neân ? dieän tích lôùn gaáp 3 laàn ÑB Baéc
+ÑB Nam Boä coù nhöõng ñaëc ñieåm Boä. ÑB coù maïng löôùi soâng ngoøi
gì tieâu bieåu (dieän tích, ñòa hình, ñaát keânh raïch chaèng chòt .Ngoaøi ñaát
ñai.)? ñai maøu môõ coøn nhieàu ñaát chua,
+Tìm vaø chæ treân BÑ Ñòa Lí töï maën, caàn caûi taïo.
nhieân VN vò trí ÑB Nam Boä, Ñoàng +HS leân chæ BÑ.
Thaùp Möôøi, Kieân Giang, Caø Mau, caùc -HS nhaän xeùt, boå sung.
keânh raïch .
5
Hoà Hoaøng Gia
GV nhaän xeù, keát luaän.
2/.Maïng löôùi soâng ngoøi ,keânh raïch -HS traû lôøi caâu hoûi .
chaèng chòt: +HS tìm.
*Hoaït ñoäng caù nhaân:
GV cho HS quan saùt SGK vaø traû lôøi +Do daân ñaøo raát nhieàu keânh
caâu hoûi: raïch noái caùc soâng vôùi
+Tìm vaø keå teân moät soá soâng nhau ,laøm cho ÑB coù heä thoáng
lôùn,keânh raïch cuûa ÑB Nam Boä. keânh raïch chaèng chòt .
+Neâu nhaän xeùt veà maïng löôùi +Laø moät trong nhöõng soâng lôùn
soâng ngoøi, keânh raïch cuûa ÑB Nam treân theá giôùi baét nguoàn töø TQ
Boä (nhieàu hay ít soâng?) chaûy qua nhieàu nöôùc vaø ñoå ra
Bieån Ñoâng.
+Neâu ñaëc ñieåm soâng Meâ Coâng . +Do hai nhaùnh soâng Tieàn, soâng
Haäu ñoå ra baèng chín cöûa neân
coù teân laø Cöûu Long .
+Giaûi thích vì sao nöôùc ta laïi coù teân -HS nhaän xeùt, boå sung.
laø soâng Cöûu Long?
-GV nhaän xeùt vaø chæ laïi vò trí soâng
Meâ Coâng, soâng Tieàn, soâng Haäu, -HS traû lôøi .
soâng Ñoàng Nai, keânh Vónh Teá … treân -HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
baûn ñoà .
* Hoaït ñoängcaù nhaân:
-Cho HS döïa vaøo SGK traû lôøi caâu
hoûi :
+Vì sao ôû ÑB Nam Boä ngöôøi daân
khoâng ñaép ñeâ ven soâng ?
+Soâng ôû ÑB Nam Boä coù taùc duïng
gì ?
+Ñeå khaéc phuïc tình traïng thieáu -HS so saùnh .
nöôùc ngoït vaøo muøa khoâ, ngöôøi daân
nôi ñaây ñaõ laøm gì ?
-GV moâ taû theâm veà caûnh luõ luït -3 HS ñoïc .
vaøo muøa möa, tình traïng thieáu nöôùc
ngoït vaøo muøa khoâ ôû ÑB Nam Boä . -HS caû lôùp.
4.Cuûng coá - Daën doø:
-GV cho HS so saùnh söï khaùc nhau
giöõa ÑB Baéc Boä vaø ÑB Nam Boä veà
caùc maët ñòa hình, khí haä , soâng
ngoøi, ñaát ñai .
-Cho HS ñoïc phaàn baøi hoïc trong
khung.
-Veà nhaø xem laïi baøi vaø chuaån bò
tröôùc baøi: “Ngöôøi daân ôû ÑB Nam
Boä”.
-Nhaän xeùt tieát hoïc .
Tuần 21
LỊCH SỬ
NHÀ HẬU LÊ VÀ VIỆC TỔ CHỨC QUẢN LÍ ĐẤT NƯỚC
I. Mục tiêu:
Biết nhà Hậu Lê đã tổ chức quản lý đất nước tương đối chặt chẽ: soạn thảo Bộ luật Hồng Đức
(nắm những nội dung cơ bản), vẽ bản đồ đất nước.
6
Hoà Hoaøng Gia
II. Chuẩn bị:
Sơ đồ về nhà nước thời Hậu lê ( để gắn lên bảng).
Một số điểm của bộ luật Hồng Đức; PHT của HS.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định:
GV cho HS chuẩn bị SGK và ĐDHT. - HS chuẩn bị.
2. KTBC:
GV cho HS đọc bài: “Chiến thắng Chi Lăng”. - 4 HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
- Tại sao quân ta chọn ải Chi Lăng làm trận địa đánh - HS khác nhận xét.
địch?
- Em hãy thuật lại trận phục kích của quân ta tại ải
Chi Lăng?
- Nêu ý nghĩa của trận Chi lăng.
- GV nhận xét ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài:
b. Phát triển bài:
*Hoạt động cả lớp:
- GV giới thiệu một số nét khái quát về nhà Lê: - HS lắng nghe và suy nghĩ về tình hình tổ chức
Tháng 4- 1428, Lê Lợi chính thức lên ngôi vua, đặt xã hội của nhà Hậu Lê có những nét gì đáng
lại tên nước là Đại Việt. Nhàø Lê trải qua một số đời chú ý.
vua. Nước đại Việt ở thời Hậu Lê phát triển rực rỡ
nhất ở đời vua Lê Thánh Tông(1460- 1497).
*Hoạt động nhóm:
- GV phát PHT cho HS.
- GV tổ chức cho các nhóm thảo luận theo câu hỏi - HS các nhóm thảo luận theo câu hỏi GV đưa
sau: ra.
+ Nhà Hậu Lê ra đời trong thời gian nào? Ai là người + Nhà Hậu Lê ra đời năm 1428, lấy tên nước là
thành lập? Đặt tên nước là gì? Đóng đô ở đâu? Đại Việt, đóng đô ở Thăng Long.
+ Vì sao triều đại này gọi là triều Hậu Lê? + Gọi là Hậu Lê để phân biệt với triều Lê do Lê
Hoàn lập ra.
+ Việc quản lí đất nước dưới thời Hậu Lê như thế + Việc quản lý đất nước ngày càng được củng
nào? cốvà đạt tới đỉnh cao vào đời vua Lê Thánh
Tông.
- Việc quản lý đất nước thời Hậu lê như thế nào - HS quan sát và đại diện HS trả lời và đi đến
chúng ta tìm hiểu qua sơ đồ. (GV treo sơ đồ lên bảng) thống nhất: tính tập quyền rất cao. Vua là con
- GV nhận xét, kết luận. trời (Thiên tử) có quyền tối cao, trực tiếp chỉ
* Hoạt động cá nhân: huy quân đội.
- GV giới thiệu vai trò của Bộ luật Hồng Đức rồi
nhấn mạnh: Đây là công cụ để quản lí đất nước.
- GV thông báo một số điểm về nội dung của Bộ luật
Hồng Đức (như trong SGK). HS trả lời các câu hỏi và
đi đến thống nhất nhận định:
+ Luật Hồng Đức bảo vệ quyền lợi của ai? (vua, nhà - HS trả lời cá nhân./ HS cả lớp nhận xét.
giàu, làng xã, phụ nữ ).
+ Luật hồng Đức có điểm nào tiến bộ?
+ Em có biết vì sao bản đồ đầu tiên của nước ta có tên
là Hồng Đức?
- GV cho HS nhận định và trả lời.
- GV nhận xét và kết luận: gọi là BĐ Hồng Đức, bộ
luật Hồng Đức vì chúng cùng ra đời dưới thời vua Lê
Thánh Tông, lúc ở ngôi vua đặt niên hiệu là Hồng
Đức. Nhờ có bộ luật này những chính sách phát triển
7
Hoà Hoaøng Gia
kinh tế, đối nội, đối ngoại sáng suốt mà triều Hậu Lê
đã đưa nước ta phát triển lên một tầm cao mới.
4. Củng cố - Dặn dò:
- Cho HS đọc bài trong SGK. - 3 HS đọc.
- Những sự kiện nào trong bài thể hiện quyền tối cao - HS trả lời.
của nhà vua?
- Nêu những nội dung cơ bản của Bộ luật Hồng Đức. - HS trả lời.
*Nhà Lê lên ngôi và quan tâm đến việc quản lí đất
nước. Chính vì vậy mà nước Đại Việt thời vua Lê đã
phát triển đến đỉnh cao của sự phát triển của nhà nước
PK Việt Nam. Nhắc đến thời nhà Lê mỗi người dân
Việt Nam đều tự hào về chặng đường phát triển vẻ
vang đó của dân tộc.
- Về nhà học bài và chuẩn bị trước bài: Trường học - HS cả lớp.
thời Hậu Lê.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
NGÖÔØI DAÂN ÔÛ ÑOÀNG BAÈNG NAM BOÄ
I.Muïc tieâu:
- Nhớ được tên một số dân tộc sống ở đồng bằng Nam Bộ: Kinh, Khơ-me, Chăm, Hoa.
- Trình bày một số đặc điểm tiêu biểu về nhà ở, trang phục của người dân ở đồng bằng Nam Bộ:
+ Người dân ở Tây Nam Bộ thường làm nhà dọc theo các sông ngòi, kênh rạch, nhà cửa đơn sơ.
+ Trang phục phổ biến của người dân đồng bằng Nam Bộ trước đây là quần ao bà ba và chiếc
khăn rằn.
II.Chuaån bò:
- BÑ phaân boá daân cö VN.
- Tranh, aûnh veà nhaø ôû, laømg queâ, trang phuïc, leã hoäi cuûa ngöôøi
daân ôû ÑB Nam Boä (HS söu taàm)
III.Hoaït ñoäng treân lôùp:
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh: Kieåm tra phaàn chuaån bò -HS chuaån bò .
cuûa HS.
2.KTBC : -HS traû lôøi caâu hoûi .
-ÑB Nam Boä do phuø sa soâng naøo -HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
boài ñaép neân?
-Ñoàng baèng Nam Boä coù ñaëc ñieåm
gì ?
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm.
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa -HS traû lôøi :
b.Phaùt trieån baøi :
1/.Nhaø cöûa cuûa ngöôøi daân: +Kinh, Khô-me, Chaêm, Hoa.
*Hoaït ñoäng caû lôùp:
-GV cho HS döïa vaøo SGK, BÑ vaø cho +Doïc theo caùc soâng ngoøi, keânh,
bieát: raïch .Tieän vieäc ñi laïi .
+Ngöôøi daân soáng ôû ÑB Nam Boä +Xuoàng, ghe.
thuoäc nhöõng daân toäc naøo? -HS nhaän xeùt, boå sung.
+Ngöôøi daân thöôøng laøm nhaø ôû
ñaâu? Vì sao?
+Phöông tieän ñi laïi phoå bieán cuûa -Caùc nhoùm quan saùt vaø traû
ngöôøi daân nôi ñaây laø gì ? lôøi .
-GV nhaän xeùt, keát luaän. -Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
8
Hoà Hoaøng Gia
*Hoaït ñoäng nhoùm: sung.
- Cho HS caùc nhoùm quan saùt hình 1
vaø cho bieát: nhaø ôû cuûa ngöôøi daân
thöôøng phaân boá ôû ñaâu?
-Gv cho HS xem tranh, aûnh caùc ngoâi
nhaø kieåu môùi kieân coá, khang trang,
ñöôïc xaây baèng gaïch, xi maêng, ñoå
maùi baèng hoaëc lôïp ngoùi ñeå thaáy söï
thay ñoåi trong vieäc xaây döïng nhaø ôû
cuûa ngöôøi daân nôi ñaây. Neáu khoâng
coù tranh, aûnh GV moâ taû theâm veà -Caùc nhoùm thaûo luaän vaø ñaïi
söï thay ñoåi naøy: ñöôøng boä ñöôïc xaây dieän traû lôøi .
döïng ,caùc ngoâi nhaø kieåu môùi xuaát
hieänngaøy caøng nhieàu, nhaø ôû coù +Quaàn aùo baø ba vaø khaên raèn.
ñieän, nöôùc saïch, ti vi …
2/.Trang phuïc vaø leã hoäi : +Ñeå caàu ñöôïc muøa vaø nhöõng
* Hoaït ñoäng nhoùm: ñieàu may maén trong cuoäc soáng .
-GV cho caùc nhoùm döïa vaøo SGK, +Ñua ghe ngo …
tranh, aûnh thaûo luaän theo gôïi yù : +Hoäi Baø Chuùa Xöù ,hoäi xuaân
+Trang phuïc thöôøng ngaøy cuûa nuùi Baø ,leã cuùng traêng, leã teá
ngöôøi daân ñoàng baèng Nam Boä tröôùc thaàn caù OÂng(caù voi) …
ñaây coù gì ñaëc bieät? -HS nhaän xeùt, boå sung.
+Leã hoäi cuûa ngöôøi daân nhaèm -3 HS ñoïc .
muïc ñích gì? -HS traû lôøi caâu hoûi .
+Trong leã hoäi thöôøng coù nhöõng
hoaït ñoäng naøo ?
+Keå teân moät soá leã hoäi noåi tieáng
ôû ñoàng baèng Nam Boä . -HS chuaån bò.
-GV nhaän xeùt, keát luaän.
4.Cuûng coá - Daën doø:
-GV cho HS ñoïc baøi hoïc trong khung.
-Keå teân caùc daân toäc chuû yeáu vaø
moät soá leã hoäi noåi tieáng ôû ÑB Nam
Boä.
-Nhaø ôû cuûa ngöôøi daân Nam Boä coù
ñaëc ñieåm gì ?
-Nhaän xeùt tieát hoïc .
-Veà xem laïi baøi vaø chuaån bò baøi:
“Hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa ngöôøi daân
ôû ñoàng baèng Nam Boä”.
Tuần 22
LỊCH SỬ
TRƯỜNG HỌC THỜI HẬU LÊ
I. Mục tiêu:
Biết được sự phát triển của giáo dục thời Hậu Lê (những sự kiện cụ thể về tổ chức giáo dục, chính
sách khuyến học):
- Đến thời hậu Lê giáo dục có quy củ chặt chẽ: ở kinh đô có quốc Tử Giám, ở các địa phương bên
cạnh trường công còn có các trường tư; ba năm có một kì thi hương và thi Hội; nội dung học tập là nho
giáo, …
- Chính sách khuyến khích học tập: đặt ra lễ xướng danh, lễ vinh quy, khắc tên tuổi người đỗ cao
vào bia đá dựng ở Văn miếu.
9
Hoà Hoaøng Gia
II. Chuẩn bị:
- Tranh Vinh quy bái tổ và Lễ xướng danh.
- PHT của HS.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định:
2. KTBC:
- Những điều trích trong “ Bộ luật Hồng Đức” bảo vệ - 4 HS. (2 HS hỏi đáp nhau).
quyền lợi của ai và chống những người nào? - HS khác nhận xét, bổ sung.
- Em hãy nêu những nét tiến bộ của nhà Lê trong việc
quản lí đất nước ?
- GV nhận xét và ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài:
b. Phát triển bài:
* Hoạt động nhóm:
- GV phát PHT cho HS./ Yêu cầu HS đọc SGK để các
nhóm thảo luận: - HS các nhóm thảo luận, và trả lời câu hỏi:
+ Việc học dưới thời Lê được tồ chức như thế nào ? - Lập Văn Miếu, thu nhận cả con em thường
dân vào trường Quốc Tử Giám, trường học có
lớp học, chỗ ở, kho trữ sách; ở các đạo đều có
trường do nhà nước mở.
+ Trường học thời Lê dạy những điều gì ? - Nho giáo, lịch sử các vương triều phương Bắc.
+ Chế độ thi cử thời Lê thế nào ? - Ba năm có một kì thi Hương và thi Hội, có kì
- GV khẳng định: GD thời Lê có tổ chức quy củ, nội thi kiểm tra trình độ của các quan lại.
dung học tập là Nho giáo. HS phải học thuộc lòng
những điều Nho giáo dạy, thông thạo LS của các
vương triều phương Bắc để trở thành người biết suy
nghĩ và hành động theo đúng quy định của Nho giáo.
* Hoạt động cả lớp:
- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Nhà Lê đã làm gì để - HS trả lời: Tổ chức Lễ đọc tên người đỗ, lễ
khuyến khích học tập ? đón rước người đỗ về làng, khắc vào bia đá tên
- GV tổ chức cho cả lớp thảo luận để đi đến thống những người đỗ cao rồi đặt ở Văn Miếu.
nhất chung. - HS xem tranh, ảnh.
- GV cho HS xem và tìm hiểu nội dung các hình
trong SGK và tranh, ảnh tham khảo thêm: Khuê Văn
Các và các bia tiến sĩ ở Văn Miếu cùng hai bức tranh:
Vinh quy bái tổ và Lễ xướng danh để thấy được nhà
Lê đã rất coi trọng giáo dục.
- GV kết luận: Nhà Hậu Lê rất quan tâm đến vấn đề
học tập. Sự phát triển của GD đã góp phần quan trọng
không chỉ đối với việc xây dựng nhà nước, mà còn
nâng cao trinh độ dân trí và văn hoá người Việt.
4. Củng cố - Dặn dò:
- Cho HS đọc bài học trong khung.
- Tình hình giáo dục nước ta dưới thời Lê ? - Vài HS đọc.
- Nêu một số chi tiết chứng tỏ triều Lê Thánh Tông - HS trả lời.
rất chú ý tới GD ?
- Qua bài học này em có suy nghĩ gì về GD thời Hậu
Lê ? - Cả lớp.
- Về nhà học bài và chuẩn bị bài: “Văn học và khoa
học thời Hậu Lê”.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
10
Hoà Hoaøng Gia
HOAÏT ÑOÄNG SAÛN XUAÁT
CUÛA NGÖÔØI DAÂN ÔÛ ÑOÀNG BAÈNG NAM BOÄ
I.Muïc tieâu :
Nêu được một số hoạt động sản xuất chủ yếu của người dân ở đồng bằng Nam Bộ:
- Trồng nhiều lúa gạo, cây ăn trái.
- Nuôi trồng và chế biến thủy sản.
- Chế biến lương thực
II.Chuaån bò :
- BÑ noâng nghieäp VN.
- Tranh, aûnh veà saûn xuaát noâng nghieäp, nuoâi vaø ñaùnh baét caù toâm
ôû ÑB Nam Boä.
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:Cho HS haùt . -Caû lôùp haùt .
2.KTBC :
-Nhaø cöûa cuûa ngöôøi daân ôû ÑB -Hs traû lôøi .
Nam Boä coù ñaëc ñieåm gì ? -HS khaùc nhaän xeùt.
-Ngöôøi daân ôû ÑB Nam Boä thöôøng
toå chöùc leã hoäi trong dòp naøo? Leã
hoäi coù nhöõng hoaït ñoäng gì ?
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm .
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
b.Phaùt trieån baøi :
GV cho HS quan saùt BÑ noâng nghieäp, -HS quan saùt B Ñ.
keå teân caùc caây troàng ôû ÑB Nam Boä
vaø cho bieát loaïi caây naøo ñöôïc troàng
nhieàu hôn ôû ñaây?
1/.Vöïa luùa, vöïa traùi caây lôùn nhaát -HS traû lôøi .
caû nöôùc:
*Hoaït ñoäng caû lôùp: +Nhôø coù ñaát ñai maøu môõ ,khí
GV cho HS döïa vaøo keânh chöõ trong haäu naéng noùng quanh naêm,
SGK, cho bieát: ngöôøi daân caàn cuø lao ñoäng neân
-ÑB Nam boä coù nhöõng ñieàu kieän ÑB Nam Boä ñaõ trôû thaønh vöïa
thuaän lôïi naøo ñeå trôû thaønh vöïa luùa, vöïa traùi caây lôùn nhaát caû
luùa, vöïa traùi caây lôùn nhaát caû nöôùc nöôùc.
? +Cung caáp cho nhieàu nôi trong
nöôùc vaø xuaát khaåu .
-HS nhaän xeùt, boå sung.
-Luùa gaïo, traùi caây ôû ÑB Nam Boä
ñöôïc tieâu thuï ôû nhöõng ñaâu ? -HS caùc nhoùm thaûo luaän vaø traû
GV nhaän xeùt, keát luaän. lôøi :
*Hoaït ñoäng nhoùm:
-GV cho HS döïa vaøo tranh, aûnh traû +Xoaøi, choâm choâm, maêng cuït,
lôøi caùc caâu hoûi sau : saàu rieâng, thanh long …
+Keå teân caùc loaïi traùi caây ôû ÑB
+Gaët luùa, tuoát luùa, phôi thoùc,
Nam Boä . xay xaùt gaïo vaø ñoùng bao, xeáp
gaïo leân taøu ñeå xuaát khaåu.
+Keå teân caùc coâng vieäc trong thu -Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
hoaïch vaø cheá bieán gaïo xuaát khaåu sung .
ôû ÑB Nam Boä .
11
Hoà Hoaøng Gia
GV nhaän xeùt vaø moâ taû theâm veà
caùc vöôøn caây aên traùi cuûa ÑB Nam
Boä .
ÑB Nam Boä laø nôi xuaát khaåu gaïo
lôùn nhaát caû nöôùc. Nhôø ÑB naøy, -HS laëp laïi .
nöôùc ta trôû thaønh moät trong nhöõng
nöôùc xuaát khaåu nhieàu gaïo baäc nhaát -HS thaûo luaän .
theá giôùi.
2/.Nôi saûn xuaát nhieàu thuûy saûn +Nhôø coù maïng löôùi soâng ngoøi
nhaát caû nöôùc: daøy ñaëc .
GV giaûi thích töø thuûy saûn, haûi
saûn . +Caù, toâm…
* Hoaït ñoäng nhoùm:
GV cho HS caùc nhoùm döïa vaøo SGK, +Tieâu thuï trong nöôùc vaø treân
tranh, aûnh thaûo luaän theo gôïi yù : theá giôùi.
+Ñieàu kieän naøo laøm cho ÑB Nam -Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy
Boä saûn xuaát ñöôïc nhieàu thuûy saûn ? keát quaû .
+Keå teân moät soá loaïi thuûy saûn -Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
ñöôïc nuoâi nhieàu ôû ñaây. sung.
+Thuûy saûn cuûa ÑB ñöôïc tieâu thuï
ôû ñaâu ? -3 HS ñoïc baøi .
Gv nhaän xeùt vaø moâ taû theâm veà -HS leân ñieàn vaøo baûng.
vieäc nuoâi caù, toâm ôû ÑB naøy .
4.Cuûng coá - Daën doø:
-GV cho HS ñoïc baøi hoïc trong khung.
-GV toå chöùc cho HS ñieàn muõi teân
noái caùc oâ cuûa sô ñoà sau ñeå xaùc
laäp moái quan heä giöõa töï nhieân vôùi
hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa con ngöôøi .
Ñaát ñai maøu
môõ
Vöïa
luùa,vöïa
Khí haäu naéng -HS caû lôùp .
traùi caây
noùng
lôùn nhaát
caû nöôùc
Ngöoøi daân caàn
cuø lao ñoäng
-Nhaän xeùt tieát hoïc.
-Chuaån bò baøi tieát sau tieáp theo.
Tuần 23
LỊCH SỬ:
VĂN HỌC VÀ KHOA HỌC THỜI HẬU LÊ
I. Mục tiêu:
Biết được sự phát triển của văn học và khoa học thời Hậu Lê (một vài tác giả tiêu biểu thời Hậu
Lê): Lê Thánh Tông, Nguyễn Trãi, Ngô Sĩ Liên.
II. Chuẩn bị:
Hình trong SGK phóng to.
Một vài đoạn thơ văn tiêu biểu của một số tác phẩm tiêu biểu. PHT của HS.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
12
Hoà Hoaøng Gia
1. Ổn định:
- GV cho HS hát. - HS hát.
2. KTBC:
- Em hãy mô tả tổ chức GD dưới thời Lê? - HS hỏi đáp nhau.
- Nhà Lê đã làm gì để khuyến khích học tập? - HS khác nhận xét.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài: - HS lắng nghe.
b. Phát triển bài:
* Hoạt động nhóm:
- GV phát PHT cho HS. - HS thảo luận và điền vào bảng.
- GV hướng dẫn HS lập bảng thống kê về nội dung, tác - Dựa vào bảng thống kê, HS mô tả lại nội
giả, tác phẩm văn thơ tiêu biểu ở thời Lê (GV cung cấp dung và các tác giả, tác phẩm thơ văn tiêu biểu
cho HS một số dữ liệu, HS điền tiếp để hoàn thành dưới thời Lê.
bảng thống kê). - HS khác nhận xét, bổ sung.
Tác giả Tác phẩm Nội dung
- Nguyễn trãi - Bình Ngô - Phản ánh khí
- Lý Tử Tấn, đại cáo phách anh hùng
Nguyễn và niềm tự hào
Mộng Tuân chân chính của
- Hội Tao dân tộc.
Đàn - Các tác - Ca ngợi công
- Nguyễn trãi phẩm thơ đức của nhà vua.
- Lý Tử Tấn - Ức trai thi - Tâm sự của
- Nguyễn tập những người
Húc - Các bài thơ không được đem
hết tài năng để
phụng sự đất
nước.
- GV giới thiệu một số đoạn thơ văn tiêu biểu của một
số tác giả thời Lê.
- Các tác phẩm văn học thời kì này được viết bằng chữ
gì?
- GV giới thiệu về chữ Hán và chữ Nôm. - Chữ Hán và chữ Nôm.
- Nội dung các tác phẩm trong thời kì này nói lên điều
gì?
- GV: Như vậy, các tác giả, tác phẩm văn học trong - HS phát biểu.
thời kì này đã cho ta thấy cuộc sống của XH thời Hậu
Lê.
* Hoạt động cả lớp:
- GV phát PHT có kẻ bảng thống kê cho HS.
- GV giúp HS lập bảng thống kê về nội dung, tác giả,
công trình khoa học tiêu biểu ở thời Lê (GV cung cấp - HS điền vào bảng thống kê.
cho HS phần nội dung, HS tự điền vào cột tác giả, - Dựa vào bảng thống kê HS mô tả lại sự phát
công trình khoa học hoặc ngược lại ). triển của khoa học thời Lê.
Tác giả Công trình Nội dung
khoa học
- Ngô sĩ - Đại việt sử Lịch sử nước ta từ thời
Liên kí toàn thư Hùng Vương đến đầu
thời Lê.
- Lam Sơn - Lịch sử cuộc khởi
- Nguyễn thực lục nghĩa Lam Sơn.
Trãi - Dư địa chí - Xác định lãnh thổ,
- Nguyễn giới thiệu tài nguyên,
13
Hoà Hoaøng Gia
Trãi phong tục tập quán
của nước ta.
- Lương Thế - Đại thành - Kiến thức toán học.
Vinh toán pháp
- GV yêu cầu HS báo cáo kết quả.
- GV đặt câu hỏi: Dưới thời Lê, ai là nhà văn, nhà thơ,
nhà khoa học tiêu biểu nhất?
- GV: Dưới thời Hậu Lê, Văn học và khoa học nước ta - HS thảo luận và kết kuận: Nguyễn Trãi và Lê
phát triển rực rỡ hơn hẳn các thời kì trước. Thánh Tông.
4. Củng cố - Dặn dò:
- GV cho HS đọc phần bài học ở trong khung.
- Kể tên các tác phẩm vá tác giả tiêu biểu của văn học
thời Lê. - HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
- Vì sao có thể coi Nguyễn trãi, Lê Thánh Tông là
những nhà văn hóa tiêu biểu cho giai đoạn này? - HS cả lớp.
- Về nhà học bài và chuẩn bị trước bài “Ôn tập”.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
HOAÏT ÑOÄNG SAÛN XUAÁT CUÛA NGÖÔØI DAÂN
ÔÛ ÑOÀNG BAÈNGNAM BOÄ (TIEÁP THEO)
I.Muïc tieâu :
Nêu được một số hoạt động sản xuất chủ yếu của người dân ở đồng bằng Nam Bộ:
- Sản xuất công nghiệp phát triển mạnh nhất trong cả nước.
- Những ngành công nghiệp nổi tiếng là khai thác dầu khí, chế biến lương thực, thực phẩm, dệt
may.
II.Chuaån bò :
- BÑ coâng ngieäp VN.
- Tranh, aûnh veà saûn xuaát coâng nghieäp, chôï noåi treân soâng ôû ÑB
Nam Boä (söu taàm)
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:Cho HS haùt. -Caû lôùp haùt .
2.KTBC :
-Haõy neâu nhöõng thuaän lôïi ñeå ÑB -HS traû lôøi .
Nam Boä trôû thaønh vuøng saûn xuaát -HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
luùa gaïo, traùi caây vaø thuûy saûn lôùn
nhaát nöôùc ta .
-Cho VD chöùng minh .
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm.
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
b.Phaùt trieån baøi :
3/.Vuøng coâng nghieäp phaùt trieån
maïnh nhaát nöôùc ta:
*Hoaït ñoäng nhoùm: -HS thaûo luaän theo nhoùm. Ñaïi
-GV yeâu caàu HS döïa vaøo SGK, BÑ dieän nhoùm trình baøy keát quaû
coâng nghieäp VN, tranh, aûnh vaø voán cuûa nhoùm mình .
kieán thöùc cuûa mình thaûo luaän theo
gôïi yù sau: +Nhôø coù nguoàn nguyeân lieäu
+Nguyeân nhaân naøo laøm cho ÑB vaø lao ñoäng, laïi ñöôïc ñaàu tö xaây
Nam Boä coù coâng nghieäp phaùt trieån döïng nhieàu nhaø maùy .
maïnh? +Haèng naêm …….. caû nöôùc .
14
Hoà Hoaøng Gia
+Neâu daãn chöùng theå hieän ÑB Nam
Boä coù coâng nghieäp phaùt trieån maïnh +Khai thaùc daàu khí, SX ñieän,
nhaát nöôùc ta. hoùa chaát, phaân boùn, cao su, cheá
+Keå teân caùc ngaønh coâng nghieäp bieán löông thöïc thöïc phaåm, deät,
noåi tieáng cuûa ÑB Nam Boä . may maëc .
-GV giuùp HS hoøan thieän caâu traû lôøi -HS nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
. sung .
4/.Chôï noåi treân soâng:
*Hoaït ñoäng nhoùm:
GV cho HS döïa vaøo SGK, tranh, aûnh -HS chuaån bò thi keå chuyeän.
vaø chuaån bò cho cuoäc thi keå chuyeän
veà chôï noåi treân soâng ôû ÑB Nam Boä -Ñaïi dieän nhoùm moâ taû .
theo gôïi yù : -Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
+Moâ taû veà chôï noåi treân soâng sung.
(chôï hoïp ôû ñaâu? Ngöôøi daân ñeán
chôï baèng phöông tieän gì? Haøng hoùa
baùn ôû chôï goàm nhöõng gì? Loaïi haøng
naøo coù nhieàu hôn ?)
+Keå teân caùc chôï noåi tieáng ôû ÑB
Nam Boä.
GV toå chöùc cho HS thi keå chuyeän
(moâ taû)veà chôï noåi ôû ÑB Nam Boä. -3 HS ñoïc baøi .
GV nhaän xeùt phaàn thi keå chuyeän -HS traû lôøi caâu hoûi .
cuûa HS caùc nhoùm
4.Cuûng coá - Daën doø:
-GV cho HS ñoïc baøi trong khung .
-Neâu daãn chöùng cho thaáy ÑB NB coù -HS caû lôùp.
coâng nghieäp phaùt trieån nhaát nöôùc
ta .
-Moâ taû chôï noåi treân soâng ôû
ÑBNB .
-Nhaän xeùt tieát hoïc.
-Chuaån bò baøi tieát sau: “Thaønh phoá
HCM”.
Tuần 24
LỊCH SỬ
ÔN TẬP
I. Mục tiêu:
- Biết thống kê những sự kiện lịch sử tiêu biểu của lịch sử nước ta từ buổi đầu độc lập đến thời
Hậu Lê.
- Kể lại một trong những sự kiện lịch sử tiêu biểu từ buổi đầu độc lập đến thời Hậu Lê (thế kỷ
XV).
II. Chuẩn bị:
Băng thời gian trong SGK phóng to.
Một số tranh ảnh lấy từ bài 7 đến bài 19.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định: GV cho HS hát. - HS hát.
2. KTBC:
- Nêu những thành tựu cơ bản của văn học và khoa - HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
học thời Lê. - HS khác nhận xét, bổ sung.
15
Hoà Hoaøng Gia
- Kể tên những tác giả và tác phẩm tiêu biểu thời Lê.
- GV nhận xét ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài:
Trong giờ học này, các em sẽ cùng ôn lại các kiến - HS lắng nhe.
thức lịch sử đã học từ bài 7 đến bài 19.
b. Phát triển bài:
* Hoạt động nhóm:
- GV treo băng thời gian lên bảng và phát PHT cho - HS các nhóm thảo luận và đại diện các nhóm
HS. Yêu cầu HS thảo luận rồi điền nội dung của từng lên điền kết quả.
giai đoạn tương ứng với thời gian. - Các nhóm khác nhận xét bổ sung.
- Tổ chức cho các em lên bảng ghi nội dung hoặc các
nhóm báo cáo kết quả sau khi thảo luận.
- GV nhận xét, kết luận.
* Hoạt động cả lớp:
- Chia lớp làm 2 dãy: - HS thảo luận.
+ Dãy A nội dung “Kể về sự kiện lịch sử”. - Đại diện HS 2 dãy lên báo cáo kết quả.
+ Dãy B nội dung “Kể về nhân vật lịch sử”. - Cho HS nhận xét và bổ sung.
- GV cho 2 dãy thảo luận với nhau.
- Cho HS đại diện 2 dãy lên báo cáo kết quả làm việc - HS cả lớp tham gia.
của nhóm trước cả lớp.
- GV nhận xét, kết luận.
4. Củng cố - Dặn dò:
- GV cho HS chơi một số trò chơi.
- Về nhà xem lại bài. - HS cả lớp.
- Chuẩn bị bài tiết sau: trịnh nguyễn phân tranh”.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH
I.Muïc tieâu :
- Nêu được một số đặc điểm chủ yếu của Tp Hồ Chí Minh:
+ Vị trí: nằm ở đồng bằng Nam Bộ, ven sông Sài Gòn.
+ Tp lớn nhất cả nước.
+ Trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học lớn: các sản phẩm công nghiệp của Tp đa dạng; hoạt động
thương mại rất phát triển.
- Chỉ được Tp Hồ Chí Minh trên bản đồ ( lược đồ).
II.Chuaån bò :
- Caùc BÑ haønh chính, giao thoâng VN.
- BÑ thaønh phoá HCM (neáu coù).
- Tranh, aûnh veà thaønh phoá HCM (söu taàm)
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:Kieåm tra söï chuaån bò cuûa -HS chuaån bò .
HS.
2.KTBC : -HS traû lôøi caâu hoûi.
-Keå teân caùc saûn phaåm coâng -HS nhaän xeùt, boå sung.
nghieäp cuûa ÑB NB .
-Moâ taû chôï noåi treân soâng ôû ÑB
Nam Boä .
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm.
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
16
Hoà Hoaøng Gia
b.Phaùt trieån baøi : -HS leân chæ.
1/.Thaønh phoá lôùn nhaát caû nöôùc:
*Hoaït ñoäng caû lôùp:
GV hoaëc HS chæ vò trí thaønh phoá -HS Caùc nhoùm thaûo luaän theo
HCM treân BÑ VN caâu hoûi gôïi yù.
*Hoaït ñoäng nhoùm:
Caùc nhoùm thaûo luaän theo gôïi yù: +Soâng Saøi Goøn.
-Döïa vaøo tranh, aûnh, SGK, baûn ñoà. +Treân 300 tuoåi.
Haõy noùi veà thaønh phoá HCM : +Naêm 1976.
+Thaønh phoá naèm treân soâng naøo ? +Long An, Taây Ninh, Bình
+Thaønh phoá ñaõ coù bao nhieâu tuoåi Döông,Ñoàng Nai, BR Vuõng Taøu,
? Tieàn Giang.
+Thaønh phoá ñöôïc mang teân Baùc +Ñöôøng saét, oâ toâ, thuûy .
vaøo naêm naøo ? +Dieän tích vaø soá daân cuûa
+Thaønh phoá HCM tieáp giaùp vôùi TPHCM lôùn hôn caùc TP khaùc .
nhöõng tænh naøo ? -HS trình baøy keát quaû thaûo luaän
+Töø TP coù theå ñi ñeán tænh khaùc cuûa nhoùm mình .
baèng nhöõng loaïi ñöôøng giao thoâng -HS nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
naøo ? sung.
+Döïa vaøo baûng soá lieäu haõy so
saùnh veà dieän tích vaø soá daân cuûa -HS thaûo luaän nhoùm .
TP HCM vôùi caùc TP khaùc . -Caùc nhoùm trao ñoåi keát quaû
-GV theo doõi söï moâ taû cuûa caùc tröôùc lôùp vaø tìm ra kieán thöùc
nhoùm vaø nhaän xeùt. ñuùng .
2/.Trung taâm kinh teá, vaên hoùa, khoa
hoïc lôùn:
* Hoaït ñoäng nhoùm:
-Cho HS döïa vaøo tranh, aûnh, BÑ vaø
voán hieåu bieát :
+Keå teân caùc ngaønh coâng nghieäp
cuûa thaønh phoá HCM. -3 HS ñoïc baøi hoïc trong khung .
+Neâu nhöõng daãn chöùng theå hieän
TP laø trung taâm kinh teá lôùn cuûa caû -HS leân chæ vaø gaén tranh, aûnh
nöôùc . söu taàm ñöôïc leân BÑ.
+Neâu daãn chöùng theå hieän TP laø
trung taâm vaên hoùa, khoa hoïc lôùn .
+Keå teân moät soá tröôøng Ñaïi -HS caû lôùp .
hoïc ,khu vui chôi giaûi trí lôùn ôû TP
HCM.
4.Cuûng coá - Daën doø:
-GV cho HS ñoïc phaàn baøi hoïc trong
khung .
-GV treo BÑ TPHCM vaø cho HS tìm vò trí
moät soá tröôøng ñaïi hoïc, chôï lôùn, khu
vui chôi giaûi trí cuûa TPHCM vaø cho HS
leân gaén tranh, aûnh söu taàm ñöôïc
vaøo vò trí cuûa chuùng treân BÑ.
-Nhaän xeùt tieát hoïc .
-Veà xem laïi baøi vaø chuaån bò baøi
tieát sau : “Thaønh phoá Caàn Thô”.
17
Hoà Hoaøng Gia
Tuần 25
LỊCH SỬ:
TRỊNH – NGUYỄN PHÂN TRANH
I. Mục tiêu:
- Biết được một vài sự kiện về sự chi cắt đất nước, tình hình kinh tế sa sút:
+ Từ thế kỉ XVI, triều đình nhà Lê suy thoái, đất nước từ đây bị chia cắt thành Nam triều và Bắc
triều, tiếp đó là Đàng Trong và Đàng Ngoài.
+ Nguyên nhân của viêc chia cắt đất nước là do cuộc tranh giành quyền lực của các phe phái
phong kiến.
+ Cuộc tranh giành quyền lực giữa các tập đoàn phong kiến khiến cuộc sống của nhân dân ngày
càng khổ cực; đời sống đói khát, phải đi lính và chết trận, sản xuất không phát triển.
- Dùng lược đồ Việt Nam chỉ ra ranh giới chia cắt Đàng Ngoài – Đàng Trong.
II. Chuẩn bị:
- Bản đồ Việt Nam thế kỉ XVI- XVII.
- PHT của HS.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. ổn định: Hát.
2. KTBC:
- GV hỏi: Buổi đầu độc lập thời Lý, Trần, Lê đóng - HS hỏi đáp nhau.
đô ở đâu ? - HS khác nhận xét, kết luận.
- Tên gọi nước ta các thời đó là gì ?
- GV nhận xét ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài: Ghi tựa
b. Phát triển bài:
*Hoạt động cả lớp:
GV yêu cầu HS đọc SGK và tìm những biểu hiện - HS theo dõi SGKvà trả lời.
cho thấy sự suy sụp của triều đình Hậu Lê từ đầu thế
kỉ XVI
GV: Trước sự suy sụp của nhà Hậu Lê, nhà Mạc đã - HS lắng nghe.
cướp ngôi nhà Lê. Chúng ta cùng tìm hiểu về sự ra
đời của nhà Mạc.
*Hoạt động cả lớp:
GV cho HS đọc SGK và trả lời các câu hỏi sau:
- Mạc Đăng Dung là ai ? - Là một quan võ dưới triều nhà Hậu lê.
- Nhà Mạc ra đời như thế nào ?Triều đình nhà Mạc - 1527 lợi dụng tình hình suy thoái của nhà Hậu
được sử cũ gọi là gì ? lê, Mạc Đăng Dung …. lập ra triều Mạc. Sử cũ
gọi là Bắc triều.
- Nam triều là triều đình của dòng họ nào PK nào ? - Họ Lê. . . Vua Lê được họ Nguyễn giúp sức,
Ra đời như thế nào ? lập một triều đình riêng ở vùng Thanh Hóa,
Nghệ An (lịch sử gọi là Nam triều)
- Nam triều và Bắc triều đánh nhau
- Vì sao có chiến tranh Nam- Bắc triều ? - Cuộc nội chiến kéo dài hơn 50 năm.
- Chiến tranh Nam- Bắc triều kéo dài bao nhiêu năm
và có kết quả như thế nào ?
* Hoạt động cá nhân:
- GV cho HS trả lời các câu hỏi qua PHT:
+ Năm 1592, ở nước ta có sự kiện gì ?
+ Sau năm 1592, tình hình nước ta như thế nào ?
+ Kết quả cuộc chiến tranh Trịnh –Nguyễn ra sao ?
- GV nhận xét và kết luận: Đất nước bị chia làm 2
miền, đời sống nhân dân vô cùng cực khổ. Đây là một
giai đoạn đau thương trong LS dân tộc.
18
Hoà Hoaøng Gia
* Hoạt động nhóm:
GV cho cả lớp thảo luận các câu hỏi: - HS các nhóm thảo luận và trả lời:
- Chiến tranh Nam triều và Bắc triều, cũng như chiến + Vì quyền lợi, các dòng họ cầm quyền đã đánh
tranh Trịnh –Nguyễn diễn ra vì mục đích gì ? giết lẫn nhau.
- Cuộc chiến tranh này đã gây ra hậu quả gì ? + Nhân dân lao động cực khổ, đất nước bị chia
GV Vậy là hơn 200 năm các thế lực PK đánh nhau, cắt.
chia cắt đất nước ra làm 2 miền. Trước tình cảnh đó, - Các nhóm khác nhận xét.
đời sống của nhân dân ta cực khổ trăm bề.
4. Củng cố - Dặn dò:
GV cho HS đọc bài học trong khung. - 3 HS đọc và trả lời câu hỏi.
- Do đâu mà vào đầu thế kỉ XVI, nước ta lâm vào - HS cả lớp.
thời kì bị chia cắt ?
- Cuộc chiến tranh Trịnh _Nguyễn chính nghĩa hay
phi nghĩa ?
- Về nhà học bài và chuẩn bị trước bài: “Cuộc khẩn
hoang ở Đàng trong”.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
THAØNH PHOÁ CAÀN THÔ
I.Muïc tieâu :
- Neâu ñöôïc moät soá ñaëc ñieåm chuû yeáu cuûa Tp Caàn Thô:
+ Tp ôû trung taâm ñoàng baèng soâng Cöûu Long, beân soâng Haäu.
+ Trung taâm kinh teá, vaên hoùa, khoa hoïc cuûa doàng baèng soâng Cöûu
Long.
- chæ ñöôïc Tp Caàn Thô treân baûn ñoà (löôïc ñoà).
II.Chuaån bò :
- Caùc baûn doà: haønh chính, giao thoâng VN .
- Baûn ñoà Caàn Thô (neáu coù)
- Tranh, aûnh veà Caàn Thô(söu taàm)
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:HS haùt . -Caû lôùp haùt .
2.KTBC :
-Chæ vò trí giôùi haïn cuûa TP.HCM treân -HS traû lôøi .
baûn ñoà haønh chính VN . -HS khaùc nhaän xeùt.
-Keå teân moät soá ngaønh coâng
nghieäp chính , moät soá nôi vui chôi ,
giaûi trí cuûa tp HCM.
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm .
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
b.Phaùt trieån baøi :
1/.Thaønh phoá ôû trung taâm ñoàng
baèng soâng Cöûu Long:
*Hoaït ñoäng theo caëp: -HS thaûo luaän theo caëp vaø traû
GV cho caùc nhoùm döïa vaøo BÑ, traû
lôøi .
lôøi caâu hoûi : +HS leân chæ vaø noùi: TP Caàn Thô
+Chæ vò trí caàn Thô treân löôïc ñoà
giaùp vôùi caùc tænh: Haäu Giang,
vaø cho bieát TP caàn thô giaùp nhöõngKieân Giang, An Giang, Ñoàng Thaùp,
tænh naøo ? Vónh Long.
+Ñöôøng oâ toâ, ñöôøng thuûy .
+Töø TP naøy coù theå ñi caùc tænh -Caùc caëp khaùc nhaän xeùt, boå
19
Hoà Hoaøng Gia
khaùc baèng caùc loaïi ñöôøng giao sung.
thoâng naøo ?
GV nhaän xeùt .
2/.Trung taâm kinh teá, vaên hoùa vaø
khoa hoïc cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu
Long : -HS caùc nhoùm thaûo luaän .
*Hoaït ñoäng nhoùm:
-GV cho caùc nhoùm döïa vaøo tranh,
aûnh, BÑVN, SGK, thaûo luaän theo gôïi
yù :
. Tìm daãn chöùngï theå hieän Caàn Thô
laø :
+Trung taâm kinh teá (keå caùc ngaønh
coâng nghieäp cuûa Caàn Thô) . -Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy
+Trung taâm vaên hoùa, khoa hoïc . keát quaû .
+Trung taâm du lòch . -Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
. Giaûi thích vì sao TP Caàn Thô laø TP sung.
treû nhöng laïi nhanh choùng trôû thaønh
trung taâm kinh teá, vaên hoùa, khoa hoïc
cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu Long ?
-GV nhaän xeùt vaø phaân tích theâm
veà yù nghóa vò trí ñòa lí cuûa Caàn Thô, -4 HS ñoïc baøi.
ñieàu kieän thuaän lôïi cho Caàn Thô -HS traû lôøi caâu hoûi .
phaùt trieån kinh teá .
4.Cuûng coá - Daën doø: :
-Cho HS ñoïc baøi trong khung .
-Neâu nhöõng daãn chöùng cho thaáy TP -Caû lôùp .
Caàn Thô laø trung taâm kinh teá, vaên
hoùa, khoa hoïc quan troïng cuûa ÑBSCL .
-Nhaän xeùt tieát hoïc .
-Veà nhaø oân laïi caùc baøi tö baøi 11
ñeán baøi 22 ñeå tieát sau oân taäp .
Tuần 26
Lịch sử
CUỘC KHẨN HOANG Ở ĐÀNG TRONG
I. Mục tiêu:
- Biết sơ lược về quá trình khẩn hoang ở Đàng Trong:
+ Từ thế kỉ XVI, các chúa Nguyễn tổ chức khai khẩn đất hoang ở Đàng Trong. Những đoàn người
khẩn hoang đã tiến vào vùng đất ven biển Nam Trung Bộ và đồng bằng sông Cửu Long.
+ Cuộc khẩn hoang đã mở rộng diện tích canh tác ở những vùng hoang hóa, ruộng đất được khai
phá, xóm làng được hình thành và phát triển.
- Dùng lược đồ chỉ ra vùng khẩn hoang.
II. Chuẩn bị:
- Bản đồ Việt Nam Thế kỉ XVI- XVII.
- PHT của HS.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định:
Cho HS hát 1 bài. - Cả lớp hát.
2. KTBC:
GV cho HS đọc bài “Trịnh –Nguyễn phân tranh” - HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
- Cuộc xung đột giữa các tập đoàn PK gây ra những - HS khác nhận xét.
20
Tuần 19
LỊCH SỬ Thø hai,
4/1/10
NƯỚC TA CUỐI THỜI TRẦN
I. Mục tiêu:
- Nắm được một số sự kiện về sự suy yếu của nhà Trần:
+ Vua quan ăn chơi sa đọa; trong triều đình một số quan lại bất bình, Chu Văn An dâng sớ xin
chém 7 tên quan coi thường phép nước.
+ Nông dân và nô tì nổi dậy đấu tranh.
- Hoàn cảnh Hồ Quý Ly truất ngôi vua Trần, lập nên nhà Hồ: Trước sự suy yếu của nhà Trần, Hồ
Quý Ly – một đai thần của vua nhà Trần đã truất ngôi nhà Trần, lập nên nhà Hồ và đổi tên nước là Đại
Ngu.
II. Chuẩn bị:
- PHT của HS; Tranh minh hoạ như SGK nếu có.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định:
Cho HS hát. - Cả lớp hát.
2. KTBC:
- Ý chí quyết tâm tiêu diệt quân xâm lược quân - HS trả lời câu hỏi.
Mông- Nguyên của quân dân nhà Trần được thể hiện - HS nhận xét.
như thế nào?
- Khi giặc Mông –Nguyên vào Thăng Long vua tôi
nhà Trần đã dùng kế gì để đánh giặc?
- GV nhận xét, ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài:
b. Phát triển bài:
* Hoạt động nhóm:
- GV phát PHT cho các nhóm. Nội dung của phiếu: - HS các nhóm thảo luận và cử người trình bày
Vào giữa thế kỉ XIV: kết quả.
+ Vua quan nhà Trần sống như thế nào? + Ăn chơi sa đoạ.
+ Những kẻ có quyền thế đối xử với dân ra sao? + Ngang nhiên vơ vét của nhân dân để làm
giàu.
+ Cuộc sống của nhân dân như thế nào? + Vô cùng cực khổ.
+ Thái độ phản ứng của nhân dân với triều đình ra + Bát bình, phẫn nộ trước thói xa hoa, sự bóc
sao? lột của vua quan, nông dân và nô tì đã nổi dậy
đấu tranh.
+ Nguy cơ ngoại xâm như thế nào? + Giặc ngoại xâm lăm le bờ cõi.
- GV nhận xét, kết luận. - Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- GV cho 1 HS nêu khái quát tình hình của đất nước - 1 HS nêu.
ta cuối thời Trần.
* Hoạt động cả lớp:
- GV tổ chức cho HS thảo luận 3 câu hỏi:
+ Hồ Quý Ly là người như thế nào? + Là quan đại thần của nhà Trần.
+ Ông đã làm gì? + Ông đã thay thế các quan cao cấp của nhà
+ Hành động truất quyền vua của Hồ Quý Ly có hợp Trần bằng những người thực sự có tài, đặt lệ
lòng dân không? Vì sao? các quan phải thường xuyên xuống thăm dân.
- GV cho HS dựa vào SGK để trả lời./ HS thảo luận Quy định lại số ruộng đất, nô tì của quan lại quý
và trả lời câu hỏi./ HS khác nhận xét, bổ sung. tộc, nếu thừa phải nộp cho nhà nước. Những
năm có nạn đói, nhà giàu buộc phải bán thóc và
tổ chức nơi chữa bệnh cho nhân dân.
+ Hành động truất quyền vua là hợp lòng dân vì
các vua cuối thời nhà Trần chỉ lo ăn chơi sa
4. Củng cố: đọa, làm cho tình hình đất nước ngày càng xấu
1
Hoà Hoaøng Gia
- GV cho HS đọc phần bài học trong SGK. đi và Hồ Quý Ly đã có nhiều cải cách tiến bộ.
- Trình bày những biểu hiện suy tàn của nhà Trần? - 3 HS đọc bài học.
- Triều Hồ thay triều Trần có hợp lịch sử không? Vì - HS trả lời câu hỏi.
sao?
5. Tổng kết- Dặn dò:
* Nhà Trần sụp đổ, Hồ Quý Ly lên ngôi, đất nước ta
đứng trước âm mưu xâm lược của giặc Minh. Tình
hình nước Đại Việt thế kỉ XV ra sao các em sẽ thấy
rõ trong bài học tới. - HS cả lớp.
- Về nhà học bài và chuẩn bị trước bài: “ Chiến thắng
Chi Lăng”.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
THAØNH PHOÁ HAÛI PHOØNG
I.Muïc tieâu :
- Nêu được một số ñaëc ñieåm chủ yếu cuûa TP Haûi Phoøng:
+ Vị trí: ven biển, bên bờ sông Cấm.
+ Tp cảng, trung tâm công nghiệp đóng tàu, trung tâm du lịch, …
- Chỉ ñöôïc Haûi Phoøng treân baûn ñoà (lược đồ).
II.Chuaån bò :
- Caùc BÑ :haønh chính, giao thoâng VN.
- Tranh, aûnh veà TP Haûi Phoøng (HS söu taàm)
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:Cho HS haùt . -Caû lôùp .
2.KTBC :
-Chæ vò trí cuûa thuû ñoâ Haø Noäi -HS leân chæ BÑ vaø traû lôøi caâu
treân BÑ. hoûi.
-Neâu nhöõng daãn chöùng cho thaáy -HS khaùc nhaän xeùt.
HN laø trung taâm chính trò, kinh teá,
vaên hoùa, khoa hoïc haøng ñaàu cuûa
nöôùc ta .
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm.
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
b.Phaùt trieån baøi :
1/.Haûi Phoøng thaønh phoá caûng:
*Hoaït ñoäng nhoùm: -HS caùc nhoùm thaûo luaän.
-Cho caùc nhoùm döïa vaøo SGK, BÑ
haønh chính vaø giao thoângVN, tranh,
aûnh thaûo luaän theo gôïi yù sau:
+TP Haûi Phoøng naèm ôû ñaâu?
+Chæ vò trí Haûi Phoøng treân löôïc ñoà
vaø cho bieát HP giaùp vôùi caùc tænh
naøo ?
+Töø HP coù theå ñi ñeán caùc tænh
khaùc baèng caùc loaïi ñöôøng giao
thoâng naøo ? -Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy
+HP coù nhöõng ñieàu kieän töï nhieân keát quaû .
thuaän lôïi naøo ñeå trôû thaønh moät -HS nhaän xeùt, boå sung.
caûng bieån ?
2
Hoà Hoaøng Gia
+Moâ taû veà hoaït ñoäng cuûa caûng
HP.
- GV giuùp HS hoaøn thieän phaàn traû -HS traû lôøi caâu hoûi .
lôøi . -HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
2/.Ñoùng taøu laø ngaønh coâng nghieäp
quan troïng cuûa Haûi Phoøng:
*Hoaït ñoäng caû lôùp:
-Cho HS döïa vaøo SGK traû lôøi caùc
caâu hoûi sau:
+So vôùi caùc ngaønh coâng nghieäp -HS caùc nhoùm thaûo luaän .
khaùc, coâng nghieäp ñoùng taøu ôû HP -Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy
coù vai troø nhö theá naøo? keát quaû cuûa nhoùm mình tröôùc
+Keå teân caùc nhaø maùy ñoùng taøu lôùp.
ôû HP .
+Keå teân caùc saûn phaåm cuûa
ngaønh ñoùng taøu ôû HP (xaø lan, taøu
ñaùnh caù, taøu du lòch, taøu chôû
khaùch, taøu chôû haøng…)
3/.Haûi Phoøng laø trung taâm du lòch:
* Hoaït ñoäng nhoùm:
-Cho HS döïa vaøo SGK, tranh, aûnh ñeå -HS traû lôøi .
thaûo luaän theo gôïi yù :
+Haûi Phoøng coù nhöõng ñieàu kieän
naøo ñeå phaùt trieån ngaønh du lòch ? -HS ñoïc .
-GV nhaän xeùt, keát luaän. -HS caû lôùp.
4.Cuûng coá - Daën doø::
-GV: Ñeán HP chuùng ta coù theå tham
gia ñöôïc nhieàu hoaït ñoäng lí
thuù :nghæ maùt, taém bieån, tham gia
caùc danh lam thaéng caûnh, leã
hoäi ,vöôøn quoác gia caùt Baø …
-Keå moät soá ñieàu kieän ñeå HP trôû
thaønh moät caûng bieån, moät trung
taâm du lòch .
-Neâu teân caùc saûn phaåm cuûa
ngaønh coâng nghieäp ñoùng taøu ôû HP.
-Cho HS ñoïc baøi trong khung .
-Nhaän xeùt tieát hoïc .
-Chuaån bò baøi tieát sau: “Ñoàng baèng
Nam Boä”.
Tuần 20
LỊCH SỬ:
CHIẾN THẮNG CHI LĂNG
I. Mục tiêu:
- Nắm được một số sự kiện vè khởi nghĩa Lam Sơn (tập trung vào trận Chi Lăng):
+ Lê Lợi chiêu binh sĩ xây dựng lực lượng tiến hành khởi nghĩa chống quân xâm lược Minh (khởi
nghĩa Lam Sơn). Trận Chi Lăng là một trong những trận quyết định thắng lợi của khởi nghĩa Lam Sơn.
+ Diễn biến trận Chi Lăng: quân địch do Liễu Thăng chỉ huy đến ải Chi Lăng; kị binh ta nghênh
chiến, nhử Liễu Thăng và kị binh giặc vào ải, quân ta tấn công, Liễu Thăng bị giết, quân giặc hoảng loạn
và rút chạy.
3
Hoà Hoaøng Gia
+ Ý nghĩa: Đập tan mưu đồ cứu viện thành Đông Quan của quân Minh, quân Minh phải xin hàng
và rút về nước.
- Nắm được việc nhà Hậu Lê được thành lập:
+ Thua trận ở Chi Lăng và một số trận khác, quân Minh ohaie đầu hàng, rút về nước. Lê Lợi lên
ngôi Hoàng đế (năm 1428), mở đầu thời Hậu Lê.
- Nêu các mẩu chuyện về Lê Lợi (kể chuyện Lê Lợi trả gươm cho Rùa thần …).
II. Chuẩn bị:
Hình trong SGK phóng to./ PHT của HS./ GV sưu tầm những mẩu chuyện về anh hùng Lê Lợi.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS.
2. KTBC:
+ Em hãy trình bày hoàn cảnh nước ta cuối thời Trần? - HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
+ Vì sao nhà Hồ không chống nổi quân Minh xâm - HS nhận xét.
lược?
- GV ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài:
- GV treo tranh minh hoạ và giới thiệu.
b. Phát triển bài:
* Hoạt động cả lớp:
- GV trình bày bối cảnh dẫn đến trận Chi Lăng: Cuối
năm 1406, quân Minh xâm lược nước ta... - HS cả lớp lắng nghe GV trình bày.
* Hoạt động cả lớp:
- GV hướng dẫn HS quan sát hình trong SGK và đọc
các thông tin trong bài để thấy được khung cảnh của
ải Chi Lăng. - HS quan sát lược đồ và đọc SGK.
GV hỏi:
- Thung lũng Chi Lăng ở tỉnh nào của nước ta? - Tỉnh Lạng sơn.
- Thung lũng này có hình như thế nào? - Hẹp có hình bầu dục.
- Hai bên thung lũng là gì? - Núi đá và núi đất.
- Lòng thung lũng có gì đặc biệt? - Có sông lại có 5 ngọn núi nhỏ.
- Theo em với địa hình như thế Chi Lăng có lợi gì cho - Có lợi cho quân ta mai phục đánh giặc, còn
quân ta và có hại gì cho quân địch. giặc vào ải Chi Lăng thì khó mà có đường ra.
- GV nhận xét và cho HS mô tả ải Chi Lăng. Sau đó - HS mô tả.
GV kết ý.
* Hoạt động nhóm:
Để giúp HS thuật lại trận Chi Lăng, GV đưa ra các - HS dựa vào dàn ý trên để thảo luận nhóm.
câu hỏi cho các em thảo luận nhóm: - Đại diện các nhóm thuật lại diễn biến chính
+ Khi quân Minh đến trước ải Chi Lăng, kị binh ta đã của trận Chi Lăng.
hành động như thế nào? - Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
+ Kị binh của nhà Minh đã phản ứng thế nào trước
hành động của quân ta?
+ Kị binh của nhà Minh đã bị thua trận ra sao?
+ Bộ binh của nhà Minh bị thua trận như thế nào?
- GV cho 1 HS khá trình bày lại diễn biến của trận - HS trình bày.
Chi Lăng.
- GV nhận xét, kết luận.
* Hoạt động cả lớp:
- GV nêu câu hỏi cho cả lớp thảo luận để HS nắm - HS cả lớp thảo luận và trả lời.
được tài thao lược của quân ta và kết quả, ý nghĩa của
trận Chi Lăng.
+ Trong trận Chi Lăng, nghĩa quân Lam Sơn đã thể - Biết dựa vào địa hình để bày binh, bố trận, dụ
hiện sự thông minh như thế nào? địch có đường vào ải mà không có đường ra
4
Hoà Hoaøng Gia
+ Sau trận chi Lăng, thái độ của quân Minh ra sao? khiến chúng đại bại.
- GV tổ chức cho HS trao đổi để thống nhất và kết
luận như trong SGK.
4. Củng cố - Dặn dò:
- GV tổ chức cho HS cả lớp giới thiệu về những tài - HS kể.
liệu đã sưu tầm được về anh hùng Lê Lợi.
- Cho HS đọc bài ở trong khung. - 3 HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
- Nêu chiến thắng lừng lẫy nhất của nghĩa quân Lam
Sơn và nêu ý nghĩa lịch sử của chiến thắng đó?
- Về nhà xem lại bài và chuẩn bị bài tiết sau: “Nhà
Hậu Lê và việc tổ chức quản lí đất nước. - HS cả lớp.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
ÑOÀNG BAÈNG NAM BOÄ
I.Muïc tieâu :
- Nêu được một số ñaëc ñieåm tieâu bieåu veà địa hình, đất đai, sông ngòi của đoàng
baèng Nam Boä.
+ Đồng bằng Nam Bộ là đồng bằng lớn nhất nước ta, do phù sa của hệ thống sông Mê Công và
sông Đồng nai bồi đắp.
+ Đồng bằng Nam Bộ có hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt. Ngoài đất phù sa màu mỡ,
đồng bằng còn nhiều đất phèn, đất mặn cần phải cải tạo.
- Chỉ được vị trí đồng bằng Nam Bộ, sông Tiền, sông Hậu trên bản đồ (lược đồ) tự nhiên Việt
Nam.
- Quan sát hình, tìm, chỉ và kể tên một số sông lớn của đồng bằng Nam Bộ: sông Tiền, sông Hậu.
II.Chuaån bò :
- Baûn ñoà :Ñòa lí töï nhieân, haønh chính VN.
- Tranh, aûnh veà thieân nhieân cuûa ñoàng baèng Nam Boä.
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:
GV kieåm tra söï chuaån bò cuûa HS. -HS chuaån bò .
2.KTBC :
-Thaønh phoá haûi Phoøng . -HS ñoïc baøi vaø traû lôøi caâu hoûi.
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
b.Phaùt trieån baøi :
1/.Ñoàng baèng lôùn nhaát cuûa nöôùc
ta:
*Hoaït ñoäng caû lôùp: -HS traû lôøi.
-GV yeâu caàu HS döïa vaøo SGK vaø
voán hieåu bieát cuûa mình ñeå traû lôøi +Naèm ôû phía Nam. Do soâng Meâ
caùc caâu hoûi: Coâng vaø soâng Ñoàng Nai boài
+ÑB Nam Boä naèm ôû phía naøo cuûa ñaép neân.
ñaát nöôùc? Do caùc soâng naøo boài +Laø ÑB lôùn nhaát caû nöôùc ,coù
ñaép neân ? dieän tích lôùn gaáp 3 laàn ÑB Baéc
+ÑB Nam Boä coù nhöõng ñaëc ñieåm Boä. ÑB coù maïng löôùi soâng ngoøi
gì tieâu bieåu (dieän tích, ñòa hình, ñaát keânh raïch chaèng chòt .Ngoaøi ñaát
ñai.)? ñai maøu môõ coøn nhieàu ñaát chua,
+Tìm vaø chæ treân BÑ Ñòa Lí töï maën, caàn caûi taïo.
nhieân VN vò trí ÑB Nam Boä, Ñoàng +HS leân chæ BÑ.
Thaùp Möôøi, Kieân Giang, Caø Mau, caùc -HS nhaän xeùt, boå sung.
keânh raïch .
5
Hoà Hoaøng Gia
GV nhaän xeù, keát luaän.
2/.Maïng löôùi soâng ngoøi ,keânh raïch -HS traû lôøi caâu hoûi .
chaèng chòt: +HS tìm.
*Hoaït ñoäng caù nhaân:
GV cho HS quan saùt SGK vaø traû lôøi +Do daân ñaøo raát nhieàu keânh
caâu hoûi: raïch noái caùc soâng vôùi
+Tìm vaø keå teân moät soá soâng nhau ,laøm cho ÑB coù heä thoáng
lôùn,keânh raïch cuûa ÑB Nam Boä. keânh raïch chaèng chòt .
+Neâu nhaän xeùt veà maïng löôùi +Laø moät trong nhöõng soâng lôùn
soâng ngoøi, keânh raïch cuûa ÑB Nam treân theá giôùi baét nguoàn töø TQ
Boä (nhieàu hay ít soâng?) chaûy qua nhieàu nöôùc vaø ñoå ra
Bieån Ñoâng.
+Neâu ñaëc ñieåm soâng Meâ Coâng . +Do hai nhaùnh soâng Tieàn, soâng
Haäu ñoå ra baèng chín cöûa neân
coù teân laø Cöûu Long .
+Giaûi thích vì sao nöôùc ta laïi coù teân -HS nhaän xeùt, boå sung.
laø soâng Cöûu Long?
-GV nhaän xeùt vaø chæ laïi vò trí soâng
Meâ Coâng, soâng Tieàn, soâng Haäu, -HS traû lôøi .
soâng Ñoàng Nai, keânh Vónh Teá … treân -HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
baûn ñoà .
* Hoaït ñoängcaù nhaân:
-Cho HS döïa vaøo SGK traû lôøi caâu
hoûi :
+Vì sao ôû ÑB Nam Boä ngöôøi daân
khoâng ñaép ñeâ ven soâng ?
+Soâng ôû ÑB Nam Boä coù taùc duïng
gì ?
+Ñeå khaéc phuïc tình traïng thieáu -HS so saùnh .
nöôùc ngoït vaøo muøa khoâ, ngöôøi daân
nôi ñaây ñaõ laøm gì ?
-GV moâ taû theâm veà caûnh luõ luït -3 HS ñoïc .
vaøo muøa möa, tình traïng thieáu nöôùc
ngoït vaøo muøa khoâ ôû ÑB Nam Boä . -HS caû lôùp.
4.Cuûng coá - Daën doø:
-GV cho HS so saùnh söï khaùc nhau
giöõa ÑB Baéc Boä vaø ÑB Nam Boä veà
caùc maët ñòa hình, khí haä , soâng
ngoøi, ñaát ñai .
-Cho HS ñoïc phaàn baøi hoïc trong
khung.
-Veà nhaø xem laïi baøi vaø chuaån bò
tröôùc baøi: “Ngöôøi daân ôû ÑB Nam
Boä”.
-Nhaän xeùt tieát hoïc .
Tuần 21
LỊCH SỬ
NHÀ HẬU LÊ VÀ VIỆC TỔ CHỨC QUẢN LÍ ĐẤT NƯỚC
I. Mục tiêu:
Biết nhà Hậu Lê đã tổ chức quản lý đất nước tương đối chặt chẽ: soạn thảo Bộ luật Hồng Đức
(nắm những nội dung cơ bản), vẽ bản đồ đất nước.
6
Hoà Hoaøng Gia
II. Chuẩn bị:
Sơ đồ về nhà nước thời Hậu lê ( để gắn lên bảng).
Một số điểm của bộ luật Hồng Đức; PHT của HS.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định:
GV cho HS chuẩn bị SGK và ĐDHT. - HS chuẩn bị.
2. KTBC:
GV cho HS đọc bài: “Chiến thắng Chi Lăng”. - 4 HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
- Tại sao quân ta chọn ải Chi Lăng làm trận địa đánh - HS khác nhận xét.
địch?
- Em hãy thuật lại trận phục kích của quân ta tại ải
Chi Lăng?
- Nêu ý nghĩa của trận Chi lăng.
- GV nhận xét ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài:
b. Phát triển bài:
*Hoạt động cả lớp:
- GV giới thiệu một số nét khái quát về nhà Lê: - HS lắng nghe và suy nghĩ về tình hình tổ chức
Tháng 4- 1428, Lê Lợi chính thức lên ngôi vua, đặt xã hội của nhà Hậu Lê có những nét gì đáng
lại tên nước là Đại Việt. Nhàø Lê trải qua một số đời chú ý.
vua. Nước đại Việt ở thời Hậu Lê phát triển rực rỡ
nhất ở đời vua Lê Thánh Tông(1460- 1497).
*Hoạt động nhóm:
- GV phát PHT cho HS.
- GV tổ chức cho các nhóm thảo luận theo câu hỏi - HS các nhóm thảo luận theo câu hỏi GV đưa
sau: ra.
+ Nhà Hậu Lê ra đời trong thời gian nào? Ai là người + Nhà Hậu Lê ra đời năm 1428, lấy tên nước là
thành lập? Đặt tên nước là gì? Đóng đô ở đâu? Đại Việt, đóng đô ở Thăng Long.
+ Vì sao triều đại này gọi là triều Hậu Lê? + Gọi là Hậu Lê để phân biệt với triều Lê do Lê
Hoàn lập ra.
+ Việc quản lí đất nước dưới thời Hậu Lê như thế + Việc quản lý đất nước ngày càng được củng
nào? cốvà đạt tới đỉnh cao vào đời vua Lê Thánh
Tông.
- Việc quản lý đất nước thời Hậu lê như thế nào - HS quan sát và đại diện HS trả lời và đi đến
chúng ta tìm hiểu qua sơ đồ. (GV treo sơ đồ lên bảng) thống nhất: tính tập quyền rất cao. Vua là con
- GV nhận xét, kết luận. trời (Thiên tử) có quyền tối cao, trực tiếp chỉ
* Hoạt động cá nhân: huy quân đội.
- GV giới thiệu vai trò của Bộ luật Hồng Đức rồi
nhấn mạnh: Đây là công cụ để quản lí đất nước.
- GV thông báo một số điểm về nội dung của Bộ luật
Hồng Đức (như trong SGK). HS trả lời các câu hỏi và
đi đến thống nhất nhận định:
+ Luật Hồng Đức bảo vệ quyền lợi của ai? (vua, nhà - HS trả lời cá nhân./ HS cả lớp nhận xét.
giàu, làng xã, phụ nữ ).
+ Luật hồng Đức có điểm nào tiến bộ?
+ Em có biết vì sao bản đồ đầu tiên của nước ta có tên
là Hồng Đức?
- GV cho HS nhận định và trả lời.
- GV nhận xét và kết luận: gọi là BĐ Hồng Đức, bộ
luật Hồng Đức vì chúng cùng ra đời dưới thời vua Lê
Thánh Tông, lúc ở ngôi vua đặt niên hiệu là Hồng
Đức. Nhờ có bộ luật này những chính sách phát triển
7
Hoà Hoaøng Gia
kinh tế, đối nội, đối ngoại sáng suốt mà triều Hậu Lê
đã đưa nước ta phát triển lên một tầm cao mới.
4. Củng cố - Dặn dò:
- Cho HS đọc bài trong SGK. - 3 HS đọc.
- Những sự kiện nào trong bài thể hiện quyền tối cao - HS trả lời.
của nhà vua?
- Nêu những nội dung cơ bản của Bộ luật Hồng Đức. - HS trả lời.
*Nhà Lê lên ngôi và quan tâm đến việc quản lí đất
nước. Chính vì vậy mà nước Đại Việt thời vua Lê đã
phát triển đến đỉnh cao của sự phát triển của nhà nước
PK Việt Nam. Nhắc đến thời nhà Lê mỗi người dân
Việt Nam đều tự hào về chặng đường phát triển vẻ
vang đó của dân tộc.
- Về nhà học bài và chuẩn bị trước bài: Trường học - HS cả lớp.
thời Hậu Lê.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
NGÖÔØI DAÂN ÔÛ ÑOÀNG BAÈNG NAM BOÄ
I.Muïc tieâu:
- Nhớ được tên một số dân tộc sống ở đồng bằng Nam Bộ: Kinh, Khơ-me, Chăm, Hoa.
- Trình bày một số đặc điểm tiêu biểu về nhà ở, trang phục của người dân ở đồng bằng Nam Bộ:
+ Người dân ở Tây Nam Bộ thường làm nhà dọc theo các sông ngòi, kênh rạch, nhà cửa đơn sơ.
+ Trang phục phổ biến của người dân đồng bằng Nam Bộ trước đây là quần ao bà ba và chiếc
khăn rằn.
II.Chuaån bò:
- BÑ phaân boá daân cö VN.
- Tranh, aûnh veà nhaø ôû, laømg queâ, trang phuïc, leã hoäi cuûa ngöôøi
daân ôû ÑB Nam Boä (HS söu taàm)
III.Hoaït ñoäng treân lôùp:
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh: Kieåm tra phaàn chuaån bò -HS chuaån bò .
cuûa HS.
2.KTBC : -HS traû lôøi caâu hoûi .
-ÑB Nam Boä do phuø sa soâng naøo -HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
boài ñaép neân?
-Ñoàng baèng Nam Boä coù ñaëc ñieåm
gì ?
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm.
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa -HS traû lôøi :
b.Phaùt trieån baøi :
1/.Nhaø cöûa cuûa ngöôøi daân: +Kinh, Khô-me, Chaêm, Hoa.
*Hoaït ñoäng caû lôùp:
-GV cho HS döïa vaøo SGK, BÑ vaø cho +Doïc theo caùc soâng ngoøi, keânh,
bieát: raïch .Tieän vieäc ñi laïi .
+Ngöôøi daân soáng ôû ÑB Nam Boä +Xuoàng, ghe.
thuoäc nhöõng daân toäc naøo? -HS nhaän xeùt, boå sung.
+Ngöôøi daân thöôøng laøm nhaø ôû
ñaâu? Vì sao?
+Phöông tieän ñi laïi phoå bieán cuûa -Caùc nhoùm quan saùt vaø traû
ngöôøi daân nôi ñaây laø gì ? lôøi .
-GV nhaän xeùt, keát luaän. -Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
8
Hoà Hoaøng Gia
*Hoaït ñoäng nhoùm: sung.
- Cho HS caùc nhoùm quan saùt hình 1
vaø cho bieát: nhaø ôû cuûa ngöôøi daân
thöôøng phaân boá ôû ñaâu?
-Gv cho HS xem tranh, aûnh caùc ngoâi
nhaø kieåu môùi kieân coá, khang trang,
ñöôïc xaây baèng gaïch, xi maêng, ñoå
maùi baèng hoaëc lôïp ngoùi ñeå thaáy söï
thay ñoåi trong vieäc xaây döïng nhaø ôû
cuûa ngöôøi daân nôi ñaây. Neáu khoâng
coù tranh, aûnh GV moâ taû theâm veà -Caùc nhoùm thaûo luaän vaø ñaïi
söï thay ñoåi naøy: ñöôøng boä ñöôïc xaây dieän traû lôøi .
döïng ,caùc ngoâi nhaø kieåu môùi xuaát
hieänngaøy caøng nhieàu, nhaø ôû coù +Quaàn aùo baø ba vaø khaên raèn.
ñieän, nöôùc saïch, ti vi …
2/.Trang phuïc vaø leã hoäi : +Ñeå caàu ñöôïc muøa vaø nhöõng
* Hoaït ñoäng nhoùm: ñieàu may maén trong cuoäc soáng .
-GV cho caùc nhoùm döïa vaøo SGK, +Ñua ghe ngo …
tranh, aûnh thaûo luaän theo gôïi yù : +Hoäi Baø Chuùa Xöù ,hoäi xuaân
+Trang phuïc thöôøng ngaøy cuûa nuùi Baø ,leã cuùng traêng, leã teá
ngöôøi daân ñoàng baèng Nam Boä tröôùc thaàn caù OÂng(caù voi) …
ñaây coù gì ñaëc bieät? -HS nhaän xeùt, boå sung.
+Leã hoäi cuûa ngöôøi daân nhaèm -3 HS ñoïc .
muïc ñích gì? -HS traû lôøi caâu hoûi .
+Trong leã hoäi thöôøng coù nhöõng
hoaït ñoäng naøo ?
+Keå teân moät soá leã hoäi noåi tieáng
ôû ñoàng baèng Nam Boä . -HS chuaån bò.
-GV nhaän xeùt, keát luaän.
4.Cuûng coá - Daën doø:
-GV cho HS ñoïc baøi hoïc trong khung.
-Keå teân caùc daân toäc chuû yeáu vaø
moät soá leã hoäi noåi tieáng ôû ÑB Nam
Boä.
-Nhaø ôû cuûa ngöôøi daân Nam Boä coù
ñaëc ñieåm gì ?
-Nhaän xeùt tieát hoïc .
-Veà xem laïi baøi vaø chuaån bò baøi:
“Hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa ngöôøi daân
ôû ñoàng baèng Nam Boä”.
Tuần 22
LỊCH SỬ
TRƯỜNG HỌC THỜI HẬU LÊ
I. Mục tiêu:
Biết được sự phát triển của giáo dục thời Hậu Lê (những sự kiện cụ thể về tổ chức giáo dục, chính
sách khuyến học):
- Đến thời hậu Lê giáo dục có quy củ chặt chẽ: ở kinh đô có quốc Tử Giám, ở các địa phương bên
cạnh trường công còn có các trường tư; ba năm có một kì thi hương và thi Hội; nội dung học tập là nho
giáo, …
- Chính sách khuyến khích học tập: đặt ra lễ xướng danh, lễ vinh quy, khắc tên tuổi người đỗ cao
vào bia đá dựng ở Văn miếu.
9
Hoà Hoaøng Gia
II. Chuẩn bị:
- Tranh Vinh quy bái tổ và Lễ xướng danh.
- PHT của HS.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định:
2. KTBC:
- Những điều trích trong “ Bộ luật Hồng Đức” bảo vệ - 4 HS. (2 HS hỏi đáp nhau).
quyền lợi của ai và chống những người nào? - HS khác nhận xét, bổ sung.
- Em hãy nêu những nét tiến bộ của nhà Lê trong việc
quản lí đất nước ?
- GV nhận xét và ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài:
b. Phát triển bài:
* Hoạt động nhóm:
- GV phát PHT cho HS./ Yêu cầu HS đọc SGK để các
nhóm thảo luận: - HS các nhóm thảo luận, và trả lời câu hỏi:
+ Việc học dưới thời Lê được tồ chức như thế nào ? - Lập Văn Miếu, thu nhận cả con em thường
dân vào trường Quốc Tử Giám, trường học có
lớp học, chỗ ở, kho trữ sách; ở các đạo đều có
trường do nhà nước mở.
+ Trường học thời Lê dạy những điều gì ? - Nho giáo, lịch sử các vương triều phương Bắc.
+ Chế độ thi cử thời Lê thế nào ? - Ba năm có một kì thi Hương và thi Hội, có kì
- GV khẳng định: GD thời Lê có tổ chức quy củ, nội thi kiểm tra trình độ của các quan lại.
dung học tập là Nho giáo. HS phải học thuộc lòng
những điều Nho giáo dạy, thông thạo LS của các
vương triều phương Bắc để trở thành người biết suy
nghĩ và hành động theo đúng quy định của Nho giáo.
* Hoạt động cả lớp:
- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Nhà Lê đã làm gì để - HS trả lời: Tổ chức Lễ đọc tên người đỗ, lễ
khuyến khích học tập ? đón rước người đỗ về làng, khắc vào bia đá tên
- GV tổ chức cho cả lớp thảo luận để đi đến thống những người đỗ cao rồi đặt ở Văn Miếu.
nhất chung. - HS xem tranh, ảnh.
- GV cho HS xem và tìm hiểu nội dung các hình
trong SGK và tranh, ảnh tham khảo thêm: Khuê Văn
Các và các bia tiến sĩ ở Văn Miếu cùng hai bức tranh:
Vinh quy bái tổ và Lễ xướng danh để thấy được nhà
Lê đã rất coi trọng giáo dục.
- GV kết luận: Nhà Hậu Lê rất quan tâm đến vấn đề
học tập. Sự phát triển của GD đã góp phần quan trọng
không chỉ đối với việc xây dựng nhà nước, mà còn
nâng cao trinh độ dân trí và văn hoá người Việt.
4. Củng cố - Dặn dò:
- Cho HS đọc bài học trong khung.
- Tình hình giáo dục nước ta dưới thời Lê ? - Vài HS đọc.
- Nêu một số chi tiết chứng tỏ triều Lê Thánh Tông - HS trả lời.
rất chú ý tới GD ?
- Qua bài học này em có suy nghĩ gì về GD thời Hậu
Lê ? - Cả lớp.
- Về nhà học bài và chuẩn bị bài: “Văn học và khoa
học thời Hậu Lê”.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
10
Hoà Hoaøng Gia
HOAÏT ÑOÄNG SAÛN XUAÁT
CUÛA NGÖÔØI DAÂN ÔÛ ÑOÀNG BAÈNG NAM BOÄ
I.Muïc tieâu :
Nêu được một số hoạt động sản xuất chủ yếu của người dân ở đồng bằng Nam Bộ:
- Trồng nhiều lúa gạo, cây ăn trái.
- Nuôi trồng và chế biến thủy sản.
- Chế biến lương thực
II.Chuaån bò :
- BÑ noâng nghieäp VN.
- Tranh, aûnh veà saûn xuaát noâng nghieäp, nuoâi vaø ñaùnh baét caù toâm
ôû ÑB Nam Boä.
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:Cho HS haùt . -Caû lôùp haùt .
2.KTBC :
-Nhaø cöûa cuûa ngöôøi daân ôû ÑB -Hs traû lôøi .
Nam Boä coù ñaëc ñieåm gì ? -HS khaùc nhaän xeùt.
-Ngöôøi daân ôû ÑB Nam Boä thöôøng
toå chöùc leã hoäi trong dòp naøo? Leã
hoäi coù nhöõng hoaït ñoäng gì ?
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm .
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
b.Phaùt trieån baøi :
GV cho HS quan saùt BÑ noâng nghieäp, -HS quan saùt B Ñ.
keå teân caùc caây troàng ôû ÑB Nam Boä
vaø cho bieát loaïi caây naøo ñöôïc troàng
nhieàu hôn ôû ñaây?
1/.Vöïa luùa, vöïa traùi caây lôùn nhaát -HS traû lôøi .
caû nöôùc:
*Hoaït ñoäng caû lôùp: +Nhôø coù ñaát ñai maøu môõ ,khí
GV cho HS döïa vaøo keânh chöõ trong haäu naéng noùng quanh naêm,
SGK, cho bieát: ngöôøi daân caàn cuø lao ñoäng neân
-ÑB Nam boä coù nhöõng ñieàu kieän ÑB Nam Boä ñaõ trôû thaønh vöïa
thuaän lôïi naøo ñeå trôû thaønh vöïa luùa, vöïa traùi caây lôùn nhaát caû
luùa, vöïa traùi caây lôùn nhaát caû nöôùc nöôùc.
? +Cung caáp cho nhieàu nôi trong
nöôùc vaø xuaát khaåu .
-HS nhaän xeùt, boå sung.
-Luùa gaïo, traùi caây ôû ÑB Nam Boä
ñöôïc tieâu thuï ôû nhöõng ñaâu ? -HS caùc nhoùm thaûo luaän vaø traû
GV nhaän xeùt, keát luaän. lôøi :
*Hoaït ñoäng nhoùm:
-GV cho HS döïa vaøo tranh, aûnh traû +Xoaøi, choâm choâm, maêng cuït,
lôøi caùc caâu hoûi sau : saàu rieâng, thanh long …
+Keå teân caùc loaïi traùi caây ôû ÑB
+Gaët luùa, tuoát luùa, phôi thoùc,
Nam Boä . xay xaùt gaïo vaø ñoùng bao, xeáp
gaïo leân taøu ñeå xuaát khaåu.
+Keå teân caùc coâng vieäc trong thu -Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
hoaïch vaø cheá bieán gaïo xuaát khaåu sung .
ôû ÑB Nam Boä .
11
Hoà Hoaøng Gia
GV nhaän xeùt vaø moâ taû theâm veà
caùc vöôøn caây aên traùi cuûa ÑB Nam
Boä .
ÑB Nam Boä laø nôi xuaát khaåu gaïo
lôùn nhaát caû nöôùc. Nhôø ÑB naøy, -HS laëp laïi .
nöôùc ta trôû thaønh moät trong nhöõng
nöôùc xuaát khaåu nhieàu gaïo baäc nhaát -HS thaûo luaän .
theá giôùi.
2/.Nôi saûn xuaát nhieàu thuûy saûn +Nhôø coù maïng löôùi soâng ngoøi
nhaát caû nöôùc: daøy ñaëc .
GV giaûi thích töø thuûy saûn, haûi
saûn . +Caù, toâm…
* Hoaït ñoäng nhoùm:
GV cho HS caùc nhoùm döïa vaøo SGK, +Tieâu thuï trong nöôùc vaø treân
tranh, aûnh thaûo luaän theo gôïi yù : theá giôùi.
+Ñieàu kieän naøo laøm cho ÑB Nam -Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy
Boä saûn xuaát ñöôïc nhieàu thuûy saûn ? keát quaû .
+Keå teân moät soá loaïi thuûy saûn -Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
ñöôïc nuoâi nhieàu ôû ñaây. sung.
+Thuûy saûn cuûa ÑB ñöôïc tieâu thuï
ôû ñaâu ? -3 HS ñoïc baøi .
Gv nhaän xeùt vaø moâ taû theâm veà -HS leân ñieàn vaøo baûng.
vieäc nuoâi caù, toâm ôû ÑB naøy .
4.Cuûng coá - Daën doø:
-GV cho HS ñoïc baøi hoïc trong khung.
-GV toå chöùc cho HS ñieàn muõi teân
noái caùc oâ cuûa sô ñoà sau ñeå xaùc
laäp moái quan heä giöõa töï nhieân vôùi
hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa con ngöôøi .
Ñaát ñai maøu
môõ
Vöïa
luùa,vöïa
Khí haäu naéng -HS caû lôùp .
traùi caây
noùng
lôùn nhaát
caû nöôùc
Ngöoøi daân caàn
cuø lao ñoäng
-Nhaän xeùt tieát hoïc.
-Chuaån bò baøi tieát sau tieáp theo.
Tuần 23
LỊCH SỬ:
VĂN HỌC VÀ KHOA HỌC THỜI HẬU LÊ
I. Mục tiêu:
Biết được sự phát triển của văn học và khoa học thời Hậu Lê (một vài tác giả tiêu biểu thời Hậu
Lê): Lê Thánh Tông, Nguyễn Trãi, Ngô Sĩ Liên.
II. Chuẩn bị:
Hình trong SGK phóng to.
Một vài đoạn thơ văn tiêu biểu của một số tác phẩm tiêu biểu. PHT của HS.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
12
Hoà Hoaøng Gia
1. Ổn định:
- GV cho HS hát. - HS hát.
2. KTBC:
- Em hãy mô tả tổ chức GD dưới thời Lê? - HS hỏi đáp nhau.
- Nhà Lê đã làm gì để khuyến khích học tập? - HS khác nhận xét.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài: - HS lắng nghe.
b. Phát triển bài:
* Hoạt động nhóm:
- GV phát PHT cho HS. - HS thảo luận và điền vào bảng.
- GV hướng dẫn HS lập bảng thống kê về nội dung, tác - Dựa vào bảng thống kê, HS mô tả lại nội
giả, tác phẩm văn thơ tiêu biểu ở thời Lê (GV cung cấp dung và các tác giả, tác phẩm thơ văn tiêu biểu
cho HS một số dữ liệu, HS điền tiếp để hoàn thành dưới thời Lê.
bảng thống kê). - HS khác nhận xét, bổ sung.
Tác giả Tác phẩm Nội dung
- Nguyễn trãi - Bình Ngô - Phản ánh khí
- Lý Tử Tấn, đại cáo phách anh hùng
Nguyễn và niềm tự hào
Mộng Tuân chân chính của
- Hội Tao dân tộc.
Đàn - Các tác - Ca ngợi công
- Nguyễn trãi phẩm thơ đức của nhà vua.
- Lý Tử Tấn - Ức trai thi - Tâm sự của
- Nguyễn tập những người
Húc - Các bài thơ không được đem
hết tài năng để
phụng sự đất
nước.
- GV giới thiệu một số đoạn thơ văn tiêu biểu của một
số tác giả thời Lê.
- Các tác phẩm văn học thời kì này được viết bằng chữ
gì?
- GV giới thiệu về chữ Hán và chữ Nôm. - Chữ Hán và chữ Nôm.
- Nội dung các tác phẩm trong thời kì này nói lên điều
gì?
- GV: Như vậy, các tác giả, tác phẩm văn học trong - HS phát biểu.
thời kì này đã cho ta thấy cuộc sống của XH thời Hậu
Lê.
* Hoạt động cả lớp:
- GV phát PHT có kẻ bảng thống kê cho HS.
- GV giúp HS lập bảng thống kê về nội dung, tác giả,
công trình khoa học tiêu biểu ở thời Lê (GV cung cấp - HS điền vào bảng thống kê.
cho HS phần nội dung, HS tự điền vào cột tác giả, - Dựa vào bảng thống kê HS mô tả lại sự phát
công trình khoa học hoặc ngược lại ). triển của khoa học thời Lê.
Tác giả Công trình Nội dung
khoa học
- Ngô sĩ - Đại việt sử Lịch sử nước ta từ thời
Liên kí toàn thư Hùng Vương đến đầu
thời Lê.
- Lam Sơn - Lịch sử cuộc khởi
- Nguyễn thực lục nghĩa Lam Sơn.
Trãi - Dư địa chí - Xác định lãnh thổ,
- Nguyễn giới thiệu tài nguyên,
13
Hoà Hoaøng Gia
Trãi phong tục tập quán
của nước ta.
- Lương Thế - Đại thành - Kiến thức toán học.
Vinh toán pháp
- GV yêu cầu HS báo cáo kết quả.
- GV đặt câu hỏi: Dưới thời Lê, ai là nhà văn, nhà thơ,
nhà khoa học tiêu biểu nhất?
- GV: Dưới thời Hậu Lê, Văn học và khoa học nước ta - HS thảo luận và kết kuận: Nguyễn Trãi và Lê
phát triển rực rỡ hơn hẳn các thời kì trước. Thánh Tông.
4. Củng cố - Dặn dò:
- GV cho HS đọc phần bài học ở trong khung.
- Kể tên các tác phẩm vá tác giả tiêu biểu của văn học
thời Lê. - HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
- Vì sao có thể coi Nguyễn trãi, Lê Thánh Tông là
những nhà văn hóa tiêu biểu cho giai đoạn này? - HS cả lớp.
- Về nhà học bài và chuẩn bị trước bài “Ôn tập”.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
HOAÏT ÑOÄNG SAÛN XUAÁT CUÛA NGÖÔØI DAÂN
ÔÛ ÑOÀNG BAÈNGNAM BOÄ (TIEÁP THEO)
I.Muïc tieâu :
Nêu được một số hoạt động sản xuất chủ yếu của người dân ở đồng bằng Nam Bộ:
- Sản xuất công nghiệp phát triển mạnh nhất trong cả nước.
- Những ngành công nghiệp nổi tiếng là khai thác dầu khí, chế biến lương thực, thực phẩm, dệt
may.
II.Chuaån bò :
- BÑ coâng ngieäp VN.
- Tranh, aûnh veà saûn xuaát coâng nghieäp, chôï noåi treân soâng ôû ÑB
Nam Boä (söu taàm)
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:Cho HS haùt. -Caû lôùp haùt .
2.KTBC :
-Haõy neâu nhöõng thuaän lôïi ñeå ÑB -HS traû lôøi .
Nam Boä trôû thaønh vuøng saûn xuaát -HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
luùa gaïo, traùi caây vaø thuûy saûn lôùn
nhaát nöôùc ta .
-Cho VD chöùng minh .
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm.
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
b.Phaùt trieån baøi :
3/.Vuøng coâng nghieäp phaùt trieån
maïnh nhaát nöôùc ta:
*Hoaït ñoäng nhoùm: -HS thaûo luaän theo nhoùm. Ñaïi
-GV yeâu caàu HS döïa vaøo SGK, BÑ dieän nhoùm trình baøy keát quaû
coâng nghieäp VN, tranh, aûnh vaø voán cuûa nhoùm mình .
kieán thöùc cuûa mình thaûo luaän theo
gôïi yù sau: +Nhôø coù nguoàn nguyeân lieäu
+Nguyeân nhaân naøo laøm cho ÑB vaø lao ñoäng, laïi ñöôïc ñaàu tö xaây
Nam Boä coù coâng nghieäp phaùt trieån döïng nhieàu nhaø maùy .
maïnh? +Haèng naêm …….. caû nöôùc .
14
Hoà Hoaøng Gia
+Neâu daãn chöùng theå hieän ÑB Nam
Boä coù coâng nghieäp phaùt trieån maïnh +Khai thaùc daàu khí, SX ñieän,
nhaát nöôùc ta. hoùa chaát, phaân boùn, cao su, cheá
+Keå teân caùc ngaønh coâng nghieäp bieán löông thöïc thöïc phaåm, deät,
noåi tieáng cuûa ÑB Nam Boä . may maëc .
-GV giuùp HS hoøan thieän caâu traû lôøi -HS nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
. sung .
4/.Chôï noåi treân soâng:
*Hoaït ñoäng nhoùm:
GV cho HS döïa vaøo SGK, tranh, aûnh -HS chuaån bò thi keå chuyeän.
vaø chuaån bò cho cuoäc thi keå chuyeän
veà chôï noåi treân soâng ôû ÑB Nam Boä -Ñaïi dieän nhoùm moâ taû .
theo gôïi yù : -Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
+Moâ taû veà chôï noåi treân soâng sung.
(chôï hoïp ôû ñaâu? Ngöôøi daân ñeán
chôï baèng phöông tieän gì? Haøng hoùa
baùn ôû chôï goàm nhöõng gì? Loaïi haøng
naøo coù nhieàu hôn ?)
+Keå teân caùc chôï noåi tieáng ôû ÑB
Nam Boä.
GV toå chöùc cho HS thi keå chuyeän
(moâ taû)veà chôï noåi ôû ÑB Nam Boä. -3 HS ñoïc baøi .
GV nhaän xeùt phaàn thi keå chuyeän -HS traû lôøi caâu hoûi .
cuûa HS caùc nhoùm
4.Cuûng coá - Daën doø:
-GV cho HS ñoïc baøi trong khung .
-Neâu daãn chöùng cho thaáy ÑB NB coù -HS caû lôùp.
coâng nghieäp phaùt trieån nhaát nöôùc
ta .
-Moâ taû chôï noåi treân soâng ôû
ÑBNB .
-Nhaän xeùt tieát hoïc.
-Chuaån bò baøi tieát sau: “Thaønh phoá
HCM”.
Tuần 24
LỊCH SỬ
ÔN TẬP
I. Mục tiêu:
- Biết thống kê những sự kiện lịch sử tiêu biểu của lịch sử nước ta từ buổi đầu độc lập đến thời
Hậu Lê.
- Kể lại một trong những sự kiện lịch sử tiêu biểu từ buổi đầu độc lập đến thời Hậu Lê (thế kỷ
XV).
II. Chuẩn bị:
Băng thời gian trong SGK phóng to.
Một số tranh ảnh lấy từ bài 7 đến bài 19.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định: GV cho HS hát. - HS hát.
2. KTBC:
- Nêu những thành tựu cơ bản của văn học và khoa - HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
học thời Lê. - HS khác nhận xét, bổ sung.
15
Hoà Hoaøng Gia
- Kể tên những tác giả và tác phẩm tiêu biểu thời Lê.
- GV nhận xét ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài:
Trong giờ học này, các em sẽ cùng ôn lại các kiến - HS lắng nhe.
thức lịch sử đã học từ bài 7 đến bài 19.
b. Phát triển bài:
* Hoạt động nhóm:
- GV treo băng thời gian lên bảng và phát PHT cho - HS các nhóm thảo luận và đại diện các nhóm
HS. Yêu cầu HS thảo luận rồi điền nội dung của từng lên điền kết quả.
giai đoạn tương ứng với thời gian. - Các nhóm khác nhận xét bổ sung.
- Tổ chức cho các em lên bảng ghi nội dung hoặc các
nhóm báo cáo kết quả sau khi thảo luận.
- GV nhận xét, kết luận.
* Hoạt động cả lớp:
- Chia lớp làm 2 dãy: - HS thảo luận.
+ Dãy A nội dung “Kể về sự kiện lịch sử”. - Đại diện HS 2 dãy lên báo cáo kết quả.
+ Dãy B nội dung “Kể về nhân vật lịch sử”. - Cho HS nhận xét và bổ sung.
- GV cho 2 dãy thảo luận với nhau.
- Cho HS đại diện 2 dãy lên báo cáo kết quả làm việc - HS cả lớp tham gia.
của nhóm trước cả lớp.
- GV nhận xét, kết luận.
4. Củng cố - Dặn dò:
- GV cho HS chơi một số trò chơi.
- Về nhà xem lại bài. - HS cả lớp.
- Chuẩn bị bài tiết sau: trịnh nguyễn phân tranh”.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH
I.Muïc tieâu :
- Nêu được một số đặc điểm chủ yếu của Tp Hồ Chí Minh:
+ Vị trí: nằm ở đồng bằng Nam Bộ, ven sông Sài Gòn.
+ Tp lớn nhất cả nước.
+ Trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học lớn: các sản phẩm công nghiệp của Tp đa dạng; hoạt động
thương mại rất phát triển.
- Chỉ được Tp Hồ Chí Minh trên bản đồ ( lược đồ).
II.Chuaån bò :
- Caùc BÑ haønh chính, giao thoâng VN.
- BÑ thaønh phoá HCM (neáu coù).
- Tranh, aûnh veà thaønh phoá HCM (söu taàm)
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:Kieåm tra söï chuaån bò cuûa -HS chuaån bò .
HS.
2.KTBC : -HS traû lôøi caâu hoûi.
-Keå teân caùc saûn phaåm coâng -HS nhaän xeùt, boå sung.
nghieäp cuûa ÑB NB .
-Moâ taû chôï noåi treân soâng ôû ÑB
Nam Boä .
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm.
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
16
Hoà Hoaøng Gia
b.Phaùt trieån baøi : -HS leân chæ.
1/.Thaønh phoá lôùn nhaát caû nöôùc:
*Hoaït ñoäng caû lôùp:
GV hoaëc HS chæ vò trí thaønh phoá -HS Caùc nhoùm thaûo luaän theo
HCM treân BÑ VN caâu hoûi gôïi yù.
*Hoaït ñoäng nhoùm:
Caùc nhoùm thaûo luaän theo gôïi yù: +Soâng Saøi Goøn.
-Döïa vaøo tranh, aûnh, SGK, baûn ñoà. +Treân 300 tuoåi.
Haõy noùi veà thaønh phoá HCM : +Naêm 1976.
+Thaønh phoá naèm treân soâng naøo ? +Long An, Taây Ninh, Bình
+Thaønh phoá ñaõ coù bao nhieâu tuoåi Döông,Ñoàng Nai, BR Vuõng Taøu,
? Tieàn Giang.
+Thaønh phoá ñöôïc mang teân Baùc +Ñöôøng saét, oâ toâ, thuûy .
vaøo naêm naøo ? +Dieän tích vaø soá daân cuûa
+Thaønh phoá HCM tieáp giaùp vôùi TPHCM lôùn hôn caùc TP khaùc .
nhöõng tænh naøo ? -HS trình baøy keát quaû thaûo luaän
+Töø TP coù theå ñi ñeán tænh khaùc cuûa nhoùm mình .
baèng nhöõng loaïi ñöôøng giao thoâng -HS nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
naøo ? sung.
+Döïa vaøo baûng soá lieäu haõy so
saùnh veà dieän tích vaø soá daân cuûa -HS thaûo luaän nhoùm .
TP HCM vôùi caùc TP khaùc . -Caùc nhoùm trao ñoåi keát quaû
-GV theo doõi söï moâ taû cuûa caùc tröôùc lôùp vaø tìm ra kieán thöùc
nhoùm vaø nhaän xeùt. ñuùng .
2/.Trung taâm kinh teá, vaên hoùa, khoa
hoïc lôùn:
* Hoaït ñoäng nhoùm:
-Cho HS döïa vaøo tranh, aûnh, BÑ vaø
voán hieåu bieát :
+Keå teân caùc ngaønh coâng nghieäp
cuûa thaønh phoá HCM. -3 HS ñoïc baøi hoïc trong khung .
+Neâu nhöõng daãn chöùng theå hieän
TP laø trung taâm kinh teá lôùn cuûa caû -HS leân chæ vaø gaén tranh, aûnh
nöôùc . söu taàm ñöôïc leân BÑ.
+Neâu daãn chöùng theå hieän TP laø
trung taâm vaên hoùa, khoa hoïc lôùn .
+Keå teân moät soá tröôøng Ñaïi -HS caû lôùp .
hoïc ,khu vui chôi giaûi trí lôùn ôû TP
HCM.
4.Cuûng coá - Daën doø:
-GV cho HS ñoïc phaàn baøi hoïc trong
khung .
-GV treo BÑ TPHCM vaø cho HS tìm vò trí
moät soá tröôøng ñaïi hoïc, chôï lôùn, khu
vui chôi giaûi trí cuûa TPHCM vaø cho HS
leân gaén tranh, aûnh söu taàm ñöôïc
vaøo vò trí cuûa chuùng treân BÑ.
-Nhaän xeùt tieát hoïc .
-Veà xem laïi baøi vaø chuaån bò baøi
tieát sau : “Thaønh phoá Caàn Thô”.
17
Hoà Hoaøng Gia
Tuần 25
LỊCH SỬ:
TRỊNH – NGUYỄN PHÂN TRANH
I. Mục tiêu:
- Biết được một vài sự kiện về sự chi cắt đất nước, tình hình kinh tế sa sút:
+ Từ thế kỉ XVI, triều đình nhà Lê suy thoái, đất nước từ đây bị chia cắt thành Nam triều và Bắc
triều, tiếp đó là Đàng Trong và Đàng Ngoài.
+ Nguyên nhân của viêc chia cắt đất nước là do cuộc tranh giành quyền lực của các phe phái
phong kiến.
+ Cuộc tranh giành quyền lực giữa các tập đoàn phong kiến khiến cuộc sống của nhân dân ngày
càng khổ cực; đời sống đói khát, phải đi lính và chết trận, sản xuất không phát triển.
- Dùng lược đồ Việt Nam chỉ ra ranh giới chia cắt Đàng Ngoài – Đàng Trong.
II. Chuẩn bị:
- Bản đồ Việt Nam thế kỉ XVI- XVII.
- PHT của HS.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. ổn định: Hát.
2. KTBC:
- GV hỏi: Buổi đầu độc lập thời Lý, Trần, Lê đóng - HS hỏi đáp nhau.
đô ở đâu ? - HS khác nhận xét, kết luận.
- Tên gọi nước ta các thời đó là gì ?
- GV nhận xét ghi điểm.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài: Ghi tựa
b. Phát triển bài:
*Hoạt động cả lớp:
GV yêu cầu HS đọc SGK và tìm những biểu hiện - HS theo dõi SGKvà trả lời.
cho thấy sự suy sụp của triều đình Hậu Lê từ đầu thế
kỉ XVI
GV: Trước sự suy sụp của nhà Hậu Lê, nhà Mạc đã - HS lắng nghe.
cướp ngôi nhà Lê. Chúng ta cùng tìm hiểu về sự ra
đời của nhà Mạc.
*Hoạt động cả lớp:
GV cho HS đọc SGK và trả lời các câu hỏi sau:
- Mạc Đăng Dung là ai ? - Là một quan võ dưới triều nhà Hậu lê.
- Nhà Mạc ra đời như thế nào ?Triều đình nhà Mạc - 1527 lợi dụng tình hình suy thoái của nhà Hậu
được sử cũ gọi là gì ? lê, Mạc Đăng Dung …. lập ra triều Mạc. Sử cũ
gọi là Bắc triều.
- Nam triều là triều đình của dòng họ nào PK nào ? - Họ Lê. . . Vua Lê được họ Nguyễn giúp sức,
Ra đời như thế nào ? lập một triều đình riêng ở vùng Thanh Hóa,
Nghệ An (lịch sử gọi là Nam triều)
- Nam triều và Bắc triều đánh nhau
- Vì sao có chiến tranh Nam- Bắc triều ? - Cuộc nội chiến kéo dài hơn 50 năm.
- Chiến tranh Nam- Bắc triều kéo dài bao nhiêu năm
và có kết quả như thế nào ?
* Hoạt động cá nhân:
- GV cho HS trả lời các câu hỏi qua PHT:
+ Năm 1592, ở nước ta có sự kiện gì ?
+ Sau năm 1592, tình hình nước ta như thế nào ?
+ Kết quả cuộc chiến tranh Trịnh –Nguyễn ra sao ?
- GV nhận xét và kết luận: Đất nước bị chia làm 2
miền, đời sống nhân dân vô cùng cực khổ. Đây là một
giai đoạn đau thương trong LS dân tộc.
18
Hoà Hoaøng Gia
* Hoạt động nhóm:
GV cho cả lớp thảo luận các câu hỏi: - HS các nhóm thảo luận và trả lời:
- Chiến tranh Nam triều và Bắc triều, cũng như chiến + Vì quyền lợi, các dòng họ cầm quyền đã đánh
tranh Trịnh –Nguyễn diễn ra vì mục đích gì ? giết lẫn nhau.
- Cuộc chiến tranh này đã gây ra hậu quả gì ? + Nhân dân lao động cực khổ, đất nước bị chia
GV Vậy là hơn 200 năm các thế lực PK đánh nhau, cắt.
chia cắt đất nước ra làm 2 miền. Trước tình cảnh đó, - Các nhóm khác nhận xét.
đời sống của nhân dân ta cực khổ trăm bề.
4. Củng cố - Dặn dò:
GV cho HS đọc bài học trong khung. - 3 HS đọc và trả lời câu hỏi.
- Do đâu mà vào đầu thế kỉ XVI, nước ta lâm vào - HS cả lớp.
thời kì bị chia cắt ?
- Cuộc chiến tranh Trịnh _Nguyễn chính nghĩa hay
phi nghĩa ?
- Về nhà học bài và chuẩn bị trước bài: “Cuộc khẩn
hoang ở Đàng trong”.
- Nhận xét tiết học.
Địa lý
THAØNH PHOÁ CAÀN THÔ
I.Muïc tieâu :
- Neâu ñöôïc moät soá ñaëc ñieåm chuû yeáu cuûa Tp Caàn Thô:
+ Tp ôû trung taâm ñoàng baèng soâng Cöûu Long, beân soâng Haäu.
+ Trung taâm kinh teá, vaên hoùa, khoa hoïc cuûa doàng baèng soâng Cöûu
Long.
- chæ ñöôïc Tp Caàn Thô treân baûn ñoà (löôïc ñoà).
II.Chuaån bò :
- Caùc baûn doà: haønh chính, giao thoâng VN .
- Baûn ñoà Caàn Thô (neáu coù)
- Tranh, aûnh veà Caàn Thô(söu taàm)
III.Hoaït ñoäng treân lôùp :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
1.OÅn ñònh:HS haùt . -Caû lôùp haùt .
2.KTBC :
-Chæ vò trí giôùi haïn cuûa TP.HCM treân -HS traû lôøi .
baûn ñoà haønh chính VN . -HS khaùc nhaän xeùt.
-Keå teân moät soá ngaønh coâng
nghieäp chính , moät soá nôi vui chôi ,
giaûi trí cuûa tp HCM.
GV nhaän xeùt, ghi ñieåm .
3.Baøi môùi :
a.Giôùi thieäu baøi: Ghi töïa
b.Phaùt trieån baøi :
1/.Thaønh phoá ôû trung taâm ñoàng
baèng soâng Cöûu Long:
*Hoaït ñoäng theo caëp: -HS thaûo luaän theo caëp vaø traû
GV cho caùc nhoùm döïa vaøo BÑ, traû
lôøi .
lôøi caâu hoûi : +HS leân chæ vaø noùi: TP Caàn Thô
+Chæ vò trí caàn Thô treân löôïc ñoà
giaùp vôùi caùc tænh: Haäu Giang,
vaø cho bieát TP caàn thô giaùp nhöõngKieân Giang, An Giang, Ñoàng Thaùp,
tænh naøo ? Vónh Long.
+Ñöôøng oâ toâ, ñöôøng thuûy .
+Töø TP naøy coù theå ñi caùc tænh -Caùc caëp khaùc nhaän xeùt, boå
19
Hoà Hoaøng Gia
khaùc baèng caùc loaïi ñöôøng giao sung.
thoâng naøo ?
GV nhaän xeùt .
2/.Trung taâm kinh teá, vaên hoùa vaø
khoa hoïc cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu
Long : -HS caùc nhoùm thaûo luaän .
*Hoaït ñoäng nhoùm:
-GV cho caùc nhoùm döïa vaøo tranh,
aûnh, BÑVN, SGK, thaûo luaän theo gôïi
yù :
. Tìm daãn chöùngï theå hieän Caàn Thô
laø :
+Trung taâm kinh teá (keå caùc ngaønh
coâng nghieäp cuûa Caàn Thô) . -Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy
+Trung taâm vaên hoùa, khoa hoïc . keát quaû .
+Trung taâm du lòch . -Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå
. Giaûi thích vì sao TP Caàn Thô laø TP sung.
treû nhöng laïi nhanh choùng trôû thaønh
trung taâm kinh teá, vaên hoùa, khoa hoïc
cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu Long ?
-GV nhaän xeùt vaø phaân tích theâm
veà yù nghóa vò trí ñòa lí cuûa Caàn Thô, -4 HS ñoïc baøi.
ñieàu kieän thuaän lôïi cho Caàn Thô -HS traû lôøi caâu hoûi .
phaùt trieån kinh teá .
4.Cuûng coá - Daën doø: :
-Cho HS ñoïc baøi trong khung .
-Neâu nhöõng daãn chöùng cho thaáy TP -Caû lôùp .
Caàn Thô laø trung taâm kinh teá, vaên
hoùa, khoa hoïc quan troïng cuûa ÑBSCL .
-Nhaän xeùt tieát hoïc .
-Veà nhaø oân laïi caùc baøi tö baøi 11
ñeán baøi 22 ñeå tieát sau oân taäp .
Tuần 26
Lịch sử
CUỘC KHẨN HOANG Ở ĐÀNG TRONG
I. Mục tiêu:
- Biết sơ lược về quá trình khẩn hoang ở Đàng Trong:
+ Từ thế kỉ XVI, các chúa Nguyễn tổ chức khai khẩn đất hoang ở Đàng Trong. Những đoàn người
khẩn hoang đã tiến vào vùng đất ven biển Nam Trung Bộ và đồng bằng sông Cửu Long.
+ Cuộc khẩn hoang đã mở rộng diện tích canh tác ở những vùng hoang hóa, ruộng đất được khai
phá, xóm làng được hình thành và phát triển.
- Dùng lược đồ chỉ ra vùng khẩn hoang.
II. Chuẩn bị:
- Bản đồ Việt Nam Thế kỉ XVI- XVII.
- PHT của HS.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. Ổn định:
Cho HS hát 1 bài. - Cả lớp hát.
2. KTBC:
GV cho HS đọc bài “Trịnh –Nguyễn phân tranh” - HS đọc bài và trả lời câu hỏi.
- Cuộc xung đột giữa các tập đoàn PK gây ra những - HS khác nhận xét.
20