Giáo án khoa học lớp 5 cả năm cktkn bộ 3
- 133 trang
- file .doc
Khoa häc : Bµi 1: Sù sinh s¶n
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS cã kh¶ n¨ng:
- NhËn ra mçi trÎ em ®Òu do bè, mÑ sinh ra vµ cã nh÷ng ®Æc
®iÓm gièng víi bè mÑ cña m×nh.
- Nªu ý nghÜa cña sù sinh s¶n
®å dïng d¹y – häc
- Bé phiÕu dïng cho trß ch¬i “BÐ lµ con ai?” (®ñ dïng theo nhãm)
- H×nh trang 4, 5 SGK.
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: trß ch¬i “BÐ lµ con ai?”
* Môc tiªu: HS nhËn râ mçi trÎ em ®Òu do bè, mÑ sinh ra vµ cã
nh÷ng ®Æc ®iÓm gièng víi bè, mÑ cña m×nh.
* ChuÈn bÞ: - GV ph¸t nh÷ng tÊm phiÕu b»ng giÊy mµu cho
HS vµ yªu cÇu mçi cÆp HS vÏ mét em bÐ vµ mét ngêi mÑ hay
mét ngêi bè cña em bÐ ®ã. Tõng cÆp sÏ ph¶i bµn nhau vµ
chän mét ®Æc ®iÓm nµo ®ã ®Ó vÏ sao cho mäi ngõ¬i nh×n
vµo hai h×nh cã thÓ nhËn ra dã lµ hai mÑ con hoÆc hai bè
con.
- Sau ®ã, GV thu tÊt c¶ c¸c phiÕu ®· vÏ h×nh vµ tr¸o
®Òu lªn ®Ó cho HS ch¬i.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV phæ biÕn c¸ch ch¬i
- Mçi HS sÏ ®îc ph¸t mét phiÕu, nÕu ai nhËn ®îc phiÕu cã
h×nh em bÐ, sÏ ph¶i ®i t×m bè hoÆc mÑ cña em bÐ ®ã. Ngîc
l¹i, ai nhËn ®îc phiÕu cã h×nh bè hoÆc mÑ sÏ ph¶i ®i t×m con
m×nh.
- Ai t×m ®îc ®óng h×nh (tríc Thêi gian quy ®Þnh)lµ
th¾ng, ngîc l¹i, hÕt Thêi gian quy ®Þnh kh«ng t×m ®îc lµ
thua.
Bíc 2: GV tæ chøc cho HS ch¬i nh híng dÉn trªn.
Bíc 3: KÕt thóc trß ch¬i, sau khi tuyªn d¬ng c¸c cÆp th¾ng
cuéc, GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: - T¹i sao chóng ta t×m
®îc bè, mÑ cho c¸c em bÐ?
- Qua trß ch¬i, c¸c em rót ra ®îc ®iÒu g×?
1
KÕt luËn:Mäi trÎ em ®Òu do bè, mÑ sinh ra vµ cã nh÷ng ®Æc
®iÓm gièng víi bè, mÑ cña m×nh.
Ho¹t ®éng 2: Lµm viÖc víi SGK.
* Môc tiªu: HS nªu ®îc ý nghÜa cña sù sinh s¶n.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV híng dÉn
- Tríc hÕt yªu cÇu HS quan s¸t c¸c h×nh 1, 2, 3 trang 4, 5
SGK vµ ®äc lêi tho¹i gi÷a c¸c nh©n vËt trong h×nh.
- TiÕp theo, c¸c em liªn hÖ ®Õn gia ®×nh m×nh. VÝ dô:
§èi víi gia ®×nh b¹n nµo sèng chung víi «ng bµ, cã thÓ b¾t
®Çu nh gîi ý sau: Lóc ®Çu, trong G§ chØ cã «ng bµ, sau ®ã
«ng sinh ra bè (hoÆc mÑ) vµ c« hay chó (hoÆc d× hay cËu)
(nÕu cã),…råi bè vµ mÑ lÊy nhau sinh ra anh hay chÞ (nÕu cã)
råi ®Õn m×nh,…
Bíc 2: Lµm viÖc theo cÆp : HS lµm viÖc theo híng dÉn cña GV.
Bíc 3: Nhê cã sù sinh s¶n mµ c¸c thÕ hÖ trong mçi gia ®×nh,
dßng hä ®îc duy tr× kÕ tiÕp nhau.
Thø ..... ngµy .....
th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc : Bµi 2: nam hay n÷
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS biÕt:
- Ph©n biÖt c¸c ®Æc ®iÓm vÒ sinh häc vµ x· héi gi÷a
nam vµ n÷.
- NhËn ra sù cÇn thiÕt ph¶i thay ®æi mét sè quan niÖm
x· héi vÒ nam vµ n÷.
- Cã ý thøc t«n träng c¸c b¹n cïng giíi vµ kh¸c giíi; kh«ng
ph©n biÖt b¹n nam, b¹n n÷.
®å dïng d¹y – häc
- H×nh trang 6, 7 SGK.
- C¸c tÊm phiÕu cã néi dung nh trang 8 SGK.
2
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: th¶o luËn
* Môc tiªu: HS x¸c ®Þnh ®îc sù kh¸c nhau gi÷a nam vµ n÷ vÒ
mÆt sinh häc.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: Lµm viÖc theo nhãm
GV yªu cÇu nhãm trëng ®iÓu khiÓn nhãm m×nh th¶o luËn c¸c
c©u hái 1, 2, 3,…trang 6 SGK.
Bíc 2: Lµm viÖc c¶ líp
§¹i diÖn tõng nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn cña
nhãm m×nh.
Lu ý: Mçi nhãm chØ tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cña mét c©u hái,
c¸c nhãm kh¸c bæ sung.
KÕt luËn : Ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm chung, gi÷a nam vµ n÷ cã sù
kh¸c biÖt, trong ®ã cã sù kh¸c nhau c¬ b¶n vÒ cÊu t¹o vµ chøc n¨ng
cña c¬ quan sinh dôc. Khi cßn nhá, bÐ trai vµ bÐ g¸i cha cã sù kh¸c
nhau râ rÖt vÒ ngo¹i h×nh ngoµi cÊu t¹o cña c¬ quan sinh dôc. §Õn
®é tuæi nhÊt ®Þnh, c¬ quan sinh dôc míi ph¸t triÓn vµ lµm cho c¬
thÓ n÷ vµ nam cã nhiÒu ®iÓm kh¸c biÖt vÒ mÆt sinh häc.
VÝ dô: - Nam thêng cã r©u, c¬ quan sinh dôc nam t¹o ra tinh
trïng.
- N÷ cã kinh nguyÖt, c¬ quan sinh dôc n÷ t¹o ra trøng.
KÕt thóc ho¹t ®éng nµy, GV yªu cÇu mét vµi HS tr¶ lêi c©u hái:
Nªu mét sè ®iÓm kh¸c biÖt gi÷a nam vµ n÷ vÒ mÆt sinh häc.
Ho¹t ®éng 2: trß ch¬i “ai nhanh, ai ®óng?”
* Môc tiªu: HS ph©n biÖt ®îc c¸c ®Æc ®iÓm vÒ mÆt sinh häc
vµ x· héi gi÷a nam vµ n÷.
* C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: Tæ chøc vµ híng dÉn
3
GV ph¸t cho mçi nhãm c¸c tÊm phiÕu nh gîi ý trong trang 8
SGK vµ híng dÉn HS c¸ch ch¬i nh sau:
1. Thi xÕp c¸c tÊm phiÕu vµo b¶ng díi ®©y:
Nam C¶ nam vµ n÷ N÷
2. LÇn lît tõng nhãm gi¶i thÝch t¹i sao l¹i s¾p xÕp nh vËy. C¸c
thµnh viªn cña nhãm kh¸c cã thÓ chÊt vÊn, yªu cÇu nhãm ®ã
gi¶i thÝch râ h¬n.
3. C¶ líp cïng ®¸nh gi¸, t×m ra sù s¾p xÕp gièng nhau hoÆc
kh¸c nhau gi÷a c¸c nhãm, ®ång thêi xem nhãm nµo s¾p xÕp
®óng vµ nhanh lµ th¾ng cuéc.
Bíc 2: C¸c nhãm tiÕn hµnh nh híng dÉn ë bíc 1
Bíc 3: Lµm viÖc c¶ líp
- §¹i diÖn mçi nhãm tr×nh bµy vµ gi¶i thÝch t¹i sao nhãm
m×nh l¹i s¾p xÕp nh vËy,
- Trong qu¸ tr×nh th¶o luËn víi c¸c nhãm b¹n, mçi nhãm
vÉn cã quyÒn thay ®æi l¹i sù s¾p xÕp cña nhãm m×nh, nhng
ph¶i gi¶i thÝch ®îc t¹i sao l¹i thay ®æi.
Bíc 4: GV ®¸nh gi¸, kÕt luËn vµ tuyªn d¬ng nhãm th¾ng
cuéc.
Díi ®©y lµ ®¸p ¸n:
Nam C¶ nam vµ n÷ N÷
- Cã r©u - DÞu dµng - C¬ quan sinh dôc
- C¬ quan sinh dôc
4
t¹o ra tinh trïng -M¹nh mÏ t¹o ra trøng
-Kiªn nhÉn -Mang thai
-Tù tin - Cho con bó
-Ch¨m sãc con
-Trô cét gia ®×nh
-§¸ bãng
-Gi¸m ®èc
-Lµm bÕp giái
-Th kÝ
GV tæng kÕt:
Thø ..... ngµy ..... th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc : Bµi 2: nam hay n÷ (TiÕt 2)
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS biÕt:
- Ph©n biÖt c¸c ®Æc ®iÓm vÒ sinh häc vµ x· héi gi÷a
nam vµ n÷.
- NhËn ra sù cÇn thiÕt ph¶i thay ®æi mét sè quan niÖm
x· héi vÒ nam vµ n÷.
- Cã ý thøc t«n träng c¸c b¹n cïng giíi vµ kh¸c giíi; kh«ng
ph©n biÖt b¹n nam, b¹n n÷.
Môc tiªu : Th¶o luËn c¸c quan niÖm x· héi vÒ nam vµ n÷
Ho¹t ®éng 3: Th¶o luËn: mét sè quan niÖm x· héi vÒ nam
vµ n÷
* Môc tiªu: Gióp HS:- NhËn ra mét sè quan niÖm x· héi vÒ nam
vµ n÷; sù cÇn thiÕt ph¶i thay ®æi mét sè quan niÖm nµy.
5
- Cã ý thøc t«n träng c¸c b¹n cïng giíi vµ kh¸c giíi; kh«ng
ph©n biÖt b¹n nam hay b¹n n÷.
* C¸ch tiÕn hµnh :Bíc 1: Lµm viÖc theo nhãm
GV yªu cau c¸c nhãm th¶o luËn c¸c c©u hái sau (ph©n
c«ng mçi nhãm th¶o luËn 2 c©u hái):
1. B¹n ®ång ý víi nh÷ng c©u díi ®©y kh«ng? H·y gi¶i
thÝch t¹i sao b¹n ®ång ý hoÆc t¹i sao kh«ng ®ång ý?
a) C«ng viÖc néi trî lµ cña phô n÷.
b) §µn «ng lµ ngêi kiÕm tiÒn nu«i c¶ gia
®×nh.
c) Con g¸i nªn häc n÷ c«ng gia ch¸nh, con
trai nªn häc kÜ thuËt.
2. Trong gia ®×nh, nh÷ng yªu cÇu hay c xö cña cha mÑ
víi con trai vµ con g¸i cã kh¸c nhau kh«ng vµ kh¸c nhau nh thÕ
nµo? Nh vËy cã hîp lý kh«ng?
(Gîi ý : Con trai ®i häc vÒ th× ®îc ch¬i, cßn con g¸i ®i häc vÒ
th× tr«ng em hoÆc gióp mÑ nÊu c¬m….)
3. Liªn hÖ trong líp m×nh cã sù ph©n biÖt ®èi xö gi÷a HS
nam vµ HS n÷ kh«ng? Nh vËy cã hîp lý kh«ng?
4. T¹i sao kh«ng nªn ph©n biÖt ®èi xö gi÷a nam vµ n÷?
Bíc 2: Lµm viÖc c¶ líp . Tõng nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ vµ GV kÕt
luËn.
KÕt luËn: Quan niÖm x· héi vÒ nam vµ n÷ cã thÓ thay ®æi.
Mçi HS ®Òu cã thÓ gãp phÇn t¹o nªn sù thay ®æi nµy b»ng
c¸ch bµy tá suy nghÜ vµ thÓ hiÖn b»ng ho¹t ®éng ngay tõ
trong gia ®×nh, trong líp häc cña m×nh.
6
Thø ..... ngµy .....
th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc : Bµi 4:
c¬ thÓ chóng ta ®îc h×nh thµnh nh thÕ nµo?
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS cã kh¶ n¨ng:
- NhËn biÕt: C¬ thÓ cña mçi con ngêi ®îc h×nh thµnh tõ sù kÕt
hîp gi÷a trøng cña mÑ vµ tinh trïng cña bè.
- Ph©n biÖt mét vµi giai ®o¹n ph¸t triÓn cña thai nhi.
®å dïng d¹y – häc
-H×nh trang 10, SGK.
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: gi¶ng gi¶i
* Môc tiªu: HS nhËn biÕt ®îc mét sè tõ khoa häc: thô tinh, hîp
tö, ph«i, bµo thai.
* C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: GV ®Æt c©u hái c¶ líp nhí l¹i bµi häc tríc díi d¹ng c©u
hái tr¾c nghiÖm. VÝ dô: 1. C¬ quan nµo trong c¬ thÓ quyÕt ®Þnh giíi
tÝnh mçi ngêi?
a) C¬ quan tiªu ho¸
b) C¬ quan h« hÊp
c) C¬ quan tuÇn hoµn
d) C¬ quan sinh dôc
2. C¬ quan sinh dôc nam cã kh¶ n¨ng g×?
a) T¹o ra trøng
b) T¹o ra tinh trïng.
3. C¬ quan sinh dôc n÷ cã kh¶ n¨ng g×?
a) T¹o ra trøng
b) T¹o ra tinh trïng.
Bíc 2: GV gi¶ng - C¬ thÓ ngêi ®îc h×nh thµnh tõ mét tÕ bµo
trøng cña mÑ kÕt hîp víi tinh trïng cña bè. Qtr×nh trøng kÕt hîp
víi tinh trïng gäi lµ sù thô tinh.
- Trøng ®· ®îc thô tinh gäi lµ hîp tö.
- Hîp tö ph¸t triÓn thµnh ph«i råi thµnh bµo thai, sau
kho¶ng 9 th¸ng ë trong bông mÑ, em bÐ sÏ ®îc sinh ra.
Ho¹t ®éng 2: Lµm viÖc víi SGK.
* Môc tiªu H×nh thµnh cho HS biÓu tîng vÒ sù thô tinh vµ sù p
triÓn cña thai nhi.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV híng dÉn HS lµm viÖc c¸ nh©n.
- GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 1a, 1b, 1c vµ ®äc kÜ
phÇn chó thÝch trang 10 SGK, t×m xem mçi chó thÝch phï hîp
víi h×nh nµo.
7
- Sau khi Thêi gian dµnh cho HS lµm viÖc, GV gäi mét sè
HS tr×nh bµy. Díi ®©y lµ ®¸p ¸n:
H×nh 1a: C¸c tinh trïng gÆp trøng
H×nh 1b: Mét tinh trïng ®· chui ®îc vµo trong trøng
H×nh 1c: Trøng vµ tinh trïng ®· kÕt hîp víi nhau t¹o thµnh hîp tö.
Bíc 2: - GV yªu cÇu HS quan s¸t c¸c h×nh 2, 3, 4, 5 trang 11
SGK ®Ó t×m xem h×nh nµo cho biÕt thai ®îc 5 tuÇn, 8 tuÇn,
3 th¸ng, kho¶ng 9 th¸ng.
- Sau khi dµnh Thêi gian cho HS lµm viÖc, GV gäi mét sè
HS lªn tr×nh bµy.
Díi ®©y lµ ®¸p ¸n:
H×nh 2: Thai ®îc kho¶ng 9 th¸ng, ®· lµ mét c¬ thÓ ngêi hoµn ch×nh
H×nh 3: Thai ®îc 8 tuµn, ®· cã h×nh d¹ng cña ®Çu, m×nh, tay ch©n
nhng cha hoµn thiÖn.
H×nh 4: Thai ®îc 3 th¸ng, ®· cã h×nh d¹ng cña ®Çu, minh, tay, ch©n
hoµn thiÖn h¬n, ®· h×nh thµnh ®Çy ®ñ c¸c bé phËn cña c¬ thÓ.
H×nh 5: Thai ®îc 5 tuÇn, cã ®u«i, ®· cã h×nh thï cña ®Çu, m×nh, tay,
ch©n nhng cha râ rµng.
Thø ..... ngµy ..... th¸ng .....
n¨m .....
Khoa häc : Bµi 5: cÇn lµm g× ®Ó c¶ mÑ vµ em bÐ ®Òu
khoÎ?
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS biÕt: - Nªu nh÷ng viÖc nªn vµ
kh«ng nªn lµm ®èi víi phô n÷ cã thai ®Ó ®¶m b¶o mÑ khoÎ vµ
thai nhi khoÎ.
- X¸c ®Þnh nhiÖm vô cña ngêi chång vµ c¸c thµnh viªn
kh¸c trong gia ®×nh lµ ph¶i ch¨m sãc, gióp ®ì phô n÷ cã thai.
- Cã ý thøc gióp ®ì phô n÷ cã thai.
®å dïng d¹y – häc : H×nh trang 12, 13 SGK
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: lµm viÖc víi SGK.
* Môc tiªu: HS nªu ®îc nh÷ng viÖc nªn vµ kh«ng nªn lµm ®èi
víi phô n÷ cã thai ®Ó ®¶m b¶o mÑ khoÎ vµ thai nhi khoÎ.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: Giao nhiÖm vô vµ híng dÉn
8
GV yªu cÇu HS lµm viÖc theo cÆp:
Quan s¸t c¸c h×nh 1, 2, 3, 4 trang 12 SGK ®Ó tr¶ lêi c©u
hái:
Phô n÷ cã thai nªn vµ kh«ng nªn lµm g×? T¹i sao?
Bíc 2: Lµm viÖc theo cÆp
HS lµm viÖc theo híng dÉn cña GV
Bíc 3: LµmviÖc c¶ líp
Mét sè HS tr×nh b µy kÕt qu¶ lµm viÖc theo cÆp. Mçi em chØ
nãi vÒ néi dung cña mét h×nh
Díi ®©y lµ mét sè gîi ý vÒ néi dung c¸c h×nh trang 12
SGK:
H×nh Néi dung Nªn Kh«ng
nªn
H×nh C¸c nhãm thøc ¨n cã lîi cho søc khoÎ X
1 cña ngêi mÑ vµ thai nhi
H×nh Mét sè thø khong tèt hoÆc g©y h¹i X
2 cho søc khoÎ cña ngêi mÑ vµ thai nhi
H×nh Ngêi phô n÷ cã thai ®ang ®îc kh¸m X
3 t¹i c¬ së y tÕ
H×nh Ngêi phô n÷ cã thai ®ang g¸nh lóa vµ X
4 tiÕp xóc víi chÊt ®éc ho¸ häc nh thuèc
trõ s©u, thuèc diÖt cá
KÕt luËn: Phô n÷ cã thai cÇn: - ¡n uèng ®ñ chÊt, ®ñ lîng;
- Kh«ng dïng c¸c chÊt kÝch thÝch nh thuèc lµ, thuèc lµo, r-
îu, ma tuý, …;
- NghØ ng¬i nhiÒu h¬n, tinh thÇn thaái m¸i
9
- Tr¸nh lao ®éng nÆng, tr¸nh tiÕp xóc víi c¸c chÊt ®éc ho¸ häc
nh thuèc trõ s©u, thuèc diÖt cá,…
- §i kh¸m thai ®Þnh kú: 3 th¸ng 1 lÇn
- Tiªm v¸c – xin phßng bÖnh vµ uèng thuèc khi cÇn theo
chØ dÉn cña b¸c sÜ.
Ho¹t ®éng 2: th¶o luËn c¶ líp.
* Môc tiªu: HS x¸c ®Þnh ®îc nhiÖm vô cña ngêi chång vµ c¸c
thµnh viªn kh¸c trong gia ®×nh lµ ph¶i ch¨m sãc, gióp ®ì phô
n÷ cã thai.
* C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: GV yªu cÇu HS quan s¸t c¸c h×nh 5, 6, 7 trang 13 SGK vµ
nªu néi dung cña tõng h×nh.
Díi ®©y lµ mét sè gîi ý vÒ néi dung cña c¸c h×nh trang
13 SGK.
H×nh Néi dung
H×nh Ngêi chång ®ang g¾p thøc ¨n cho vî
5
H×nh Ngêi phô n÷ cã thai ®ang lµm nh÷ng c«ng viÖc
6 nhÑ nh ®ang cho gµ ¨n; ngêi chång g¸nh níc vÒ
H×nh Ngêi ch«ng ®ang qu¹t cho vî vµ con g¸i ®i häc vÒ
7 khoe ®iÓm 10
Bíc 2: GV yªu cÇu cïng th¶o luËn c©u hái: Mäi ngêi trong gia
®×nh cÇn lµm g× ®Ó thÓ hiÖn sù quan t©m, ch¨m sãc ®èi víi
phô n÷ cã thai?
KÕt luËn:
- ChuÈn bÞ cho em bÐ chµo ®êi lµ tr¸ch nhiÖm cña mäi
ngêi trong gia ®×nh ®Æc biÖt lµ ngêi bè.
-Ch¨m sãc søc khoÎ cña ngêi mÑ tríc khi cã thai vµ trong
thêi kú mang thai sÏ gióp cho thai nhi khoÎ m¹nh, sinh trëng vµ
ph¸t triÓn tèt; ®ång thêi ngêi mÑ còng khoÎ m¹nh, gi¶m®îc
nguy hiÓm cã thÓ x¶y ra khi sinh con.
Ho¹t ®éng 3: ®ãng vai
*Môc tiªu: HS cã ý thøc gióp ®ì phô n÷ cã thai.
10
*C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: Th¶o luËn c¶ líp
GV yªu cÇu HS th¶o luËn c©u hái trang 13SGK: Khi gÆp
phô n÷ cã thai cã thai x¸ch nÆng hoÆc ®i trªn cïng chuyÕn «
t« mµ kh«ng cßn chç ngåi, b¹n cã thÓ lµm g× ®Ó gióp ®ì?
Bíc 2: Lµm viÖc theo nhãm
Nhãm trëng ®iÒu khiÓn nhãm m×nh thùc hµnh ®ãng vai
theo chñ ®Ò “Cã ý thøc gióp ®ì phô n÷ cã thai”
Bíc 3: Tr×nh diÔn tríc líp
Mét sè nhãm lªn trn×h diÔn tríc líp. C¸c nhãm kh¸c theo
dâi, b×nh luËn vµ rót ra bµi häc vÒ c¸ch øng xö ®èi víi phô n÷
cã thai.
Thø ..... ngµy .....
th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc : Bµi 6: tõ lóc míi sinh ®Õn tuæi dËy th×
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS biÕt:
- Nªu mét sè ®Æc ®iÓm cña trÎ em trongtõng giai ®o¹n: díi 3
tuæi, tõ 3 – 6 tuæi, tõ 6 –10 tuæi.
- Nªu ®Æc ®iÓm vµ tÇm quan träng cña tuæi dËy th× ®èi víi
cuéc ®êi cña mçi con ngêi.
®å dïng d¹y – häc
- Th«ng tin vµ h×nh trang 14, 15 SGK.
- HS su tÇm chôp ¶nh b¶n th©n lóc cßn nhá hoÆc ¶nh cña trÎ em
ë c¸c løa tuæi kh¸c nhau.
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: th¶o luËn c¶ líp
*Môc tiªu: HS nªu ®îc tuæi dËy th× vµ ®Æc ®iÓm cña em bÐ
trong ¶nh ®· su tÇm ®îc.
* C¸ch tiÕn hµnh:GV yªu cÇu mét sè HS ®em ¶nh cña m×nh
håi nhá hoÆc ¶nh cña c¸c trÎ em kh¸c ®· su tÇm ®îc lªn giíi
thiÖu tríc líp theo yªu cÇu:
Em bÐ mÊy tuæi vµ ®· biÕt lµm g×?
(Gîi ý: - §©y lµ ¶nh em bÐ cña t«i, em míi 2 tuæi, em ®· biÕt
nãi vµ nhËn ra nh÷ng ngêi th©n,®· biÕt h¸t, móa,…
11
- §©y lµ ¶nh em bÐ cña t«i, em ®· 4 tuæi. NÕu chóng
m×nh kh«ng cÊt bót vµ vë cÈn thËn lµ em lÊy ra vµ vÏ lung
tung vµo ®Êy,…)
Ho¹t ®éng 2: trß ch¬i “ ai nhanh, ai ®óng”.
* Môc tiªu: HS nªu ®îc mét sè ®Æc ®iÓm chung cña trÎ em ë
tõng giai ®o¹n; díi 3 tuæi, tõ 3 ®Õn 6 tuæi, tõ 6 ®Õn
10 tuæi.
* ChuÈn bÞ: ChuÈn bÞ theo nhãm: - Mét b¶ng con vµ phÊn
hoÆc bót viÕt b¶ng.
- Mét c¸i chu«ng nhá (hoÆc vËt thay thÕ cã thÓ ph¸t ra
©m thanh)
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV phæ biÕn c¸ch ch¬i vµ luËt ch¬i
- Mäi thµnh viªn trong nhãm ®Òu ®äc c¸c th«ng tin trong
khung ch÷ vµ t×m xem mçi th«ng tin øng víi løa tuæi nµo nh
®· nªu ë trang 14 SGK. Sau ®ã sÏ cö mét b¹n viÕt nhanh ®¸p
¸n vµo b¶ng. Cö mét b¹n kh¸c l¾c chu«ng ®Ó b¸o hiÖu
nhãm®· lµm xong. Nhãm nµo lµm xong tríc vµ ®óng lµ th¾ng
cuéc.
Bíc 2: Lµm viÖc theo nhãm . HS lµm viÖc theo híng dÉn cña
GV.
Bíc 3: Lµm viÖc c¶ líp . GV ghi râ nhãm nµo lµm xong tríc,
nhãm nµo lµm xong sau. §îi tÊt c¶ c¸c nhãmcïng xong. GV míi
yªu cÇu c¸c em gi¬ ®¸p ¸n.
Díi ®©y lµ ®¸p ¸n: 1-b ; 2-a; 3-
c.
Ho¹t ®éng 3: Thùc hµnh
* Môc tiªu: HS nªu ®îc ®Æc ®iÓm vµ tÇm quan träng cña tuæi dËy
th× ®èi víi cuéc ®êi mçi con ngêi.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV yªu cÇu mçi HS lµm viÖc c¸
nh©n: §äc c¸c th«ng tin trang 15SGK vµ tr¶ lêi c©u hái:
- T¹i sao nãi tuæi dËy th× cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®èi víi
cuéc ®êi mçI con ngêi?
Bíc 2: GV gäi mät sè HS tr¶ lêi c©u hái trªn.
KÕt luËn:Tuæi dËy th× cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®èi víi
cuéc ®êi mçi con ngõ¬i, v× ®©y lµ thêi k× c¬ thÓ cã nhiÒu
thay ®æi nhÊt. Cô thÓ:
- C¬ thÓ ph¸t triÓn nhanh c¶ vÒ chiÒu cao vµ c©n nÆng
- C¬ quan sinh dôc b¾t ®Çu ph¸t triÓn, con g¸i xuÊt hiÖn
kinh nguyÖt, con trai cã hiÖn tîng xuÊt tinh.
- BiÕn ®æi vÒ t×nh c¶m, suy nghÜ vµ mèi quan hÖ x·
héi.
12
Thø ..... ngµy .....
th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc : Bµi 7: tuæi vÞ thµnh niªn ®Õn tuæi giµ
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS biÕt:
- Nªu mét sè ®Æc ®iÓm chung cña tuèivÞ thµnh niªn, tuæi tr-
ëng thµnh, tuæi giµ.
- X¸c ®Þnh b¶n th©n HS ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo cña cuéc
®êi.
®å dïng d¹y – häc
- Th«ng tin vµ h×nh trang 16,17 SGK
- Su tÇm tranh ¶nh cña ngêi lín ë c¸c løa tuæi kh¸c nhauvµ
lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau.
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: lµm viÖc víi SGK
* Môc tiªu: HS nªu ®îc mét sè dÆc ®iÓm chung cña tuæi vÞ
thµnh niªn, tuæi trëng thµnh, tuæi giµ.
* C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: Giao nhiÖm vô vµ híng dÉn.
GV yªu cÇu HS ®äc c¸c th«ng tin trang 16, 17 SGK vµ
th¶o luËn theo nhãm vÒ ®Æc ®iÓm næi bËt cña tõng giai
®o¹n løa tuæi. Th kÝ cña nhãm sÏ ghi ý kiÕn cña c¸c b¹n vµo
b¶ng sau:
Giai ®o¹n §Æc ®iÓm næi bËt
Tuæi vÞ thµnh
niªn
Tuæi trëng
thµnh
Tuæi giµ
Lu ý: ë ViÖt Nam, LuËt H«n nh©n vµ Gia ®×nh cho phÐp n÷ tõ
18 tuæi trë lªn ®îc kÕt h«n, nhng theo quy ®Þnh cña Tæ chøc Y
tÕ ThÕ giíi (WHO), tuæi vÞ thµnh niªn tõ 10 ®Õn 19 tuæi.
13
Bíc 2: Lµm viÖc theo nhãm.
HS lµm viÖc theo hø¬ng dÉn cña GV, cö th kÝ ghi biªn b¶n
th¶o luËn nh hø¬ng dÉn trªn.
Bíc 3: Lµm viÖc c¶ líp
C¸c nhãm treo s¶n phÈm cña nhãm m×nh trªn b¶ng vµ cö
®¹i diÖn lªn tr×nh bµy. Mçi nhãm chØ tr×nh bµy mét giai
®o¹n vµ c¸c nhãm kh¸c bæ sung.
Díi ®©y lµ gîi ý tr¶ lêi:
Giai ®o¹n §Æc ®iÓm næi bËt
Tuæi vÞ thµnh Giai ®o¹n chuyÓn tiÕp tõ trÎ con thµnh ngêi lín. ¥ tuæi
niªn nµy cã sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ thÓ chÊt, tinh thÇn vµ
mèi quan hÖ víi b¹n bÌ, x· héi.
Tuæi trëng Tuæi trëng thµnh ®îc ®¸nh dÊu b»ng sù ph¸t triÓn
thµnh c¶ vÒ mÆt sinh häc vµ x· héi,…
Tuæi giµ ¥ tuæi nµy c¬ thÓ dÇn suy yÕu, chøc n¨ng ho¹t
®éng cña c¸c c¬ quan gi¶m dÇn. Tuy nhiªn, nh÷ng
ngêi cao tuæi cã thÓ kÐo dµi tuæi thä b»ng sù rÌn
luyÖn th©n thÓ, sèng ®iÒu ®é vµ tham gia c¸c
ho¹t ®éng x· héi.
* Th«ng tin cho GV(kh«ng dïng ®Ó d¹y HS)
1. Tuæi vÞ thµnh niªn: Chia løa tuæi vÞ thµnh niªn thµnh 3 giai
®o¹n víi mét sè ®Æc ®iÓm t©m sinh lý næi bËt ®îc tãm t¾t
nh sau:
Giai ®o¹n ®Çu: Giai ®o¹n gi÷a: Giai ®o¹n cuèi:
10-13 tuæi 14-16 tuæi 17-19 tuæi
- B¾t ®Çu dËy th× - ThÝch thó nh÷ng - C¬ thÓ ph¸t triÓn
- C¬ thÓ ph¸t triÓn quyÒn lùc tri thøc ®Þnh h×nh
nhanh míi. - ChuyÓn tõ c¸cc quan
- BËn t©m, lo l¾ng vÒ - ThÝch hµnh vi hÖ nhãm sang quan
sù thay ®æi cña c¬ mang tÝnh rñi ro. hÖ c¸ nh©n.
thÓ. - Coi träng c¸c b¹n - Ph¸t triÓn c¸c quan
14
- Nh÷ng cè g¾ng ban ®ång trang løa. hÖ ngêi lín.
®Çu trong viÖc ®éc lËp -… -…
víi cha mÑ.
-…
2. Tuæi giµ:
Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi chia løa tuæi giµ nh sau: - Ngêi cao
tuæi : 60-74 tuæi
. - Ngêi giµ: 75-90
tuæi.
- Ngêi giµ sèng l©u:
trªn90 tuæi
Ho¹t ®éng 2: trß ch¬i : “ai? Hä ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo cña
cuéc ®êi”.
* Môc tiªu: - Cñng cè cho HS nh÷ng hiÓu biÕt vÒ tuæi vÞ
thµnh niªn, tuæi trëng thµnh, tuæi giµ ®· häc ë phÇn trªn.
- HS x¸c ®Þnh ®îc b¶n th©n ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo
cña cuéc ®êi.
* C¸ch tiÕn hµnh:
GV vµ HS cïng su tÇm: C¾t trªn b¸o kho¶ng 12-16 tranh,
¶nh nam, n÷ ë c¸c løa tuæi (giíi h¹n tõ tuæi vÞ thµnh niªn ®Õn
tuæi giµ), lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau trong x· héi. VÝ dô: HS,
sinh viªn, ngêi b¸n hµng rong, n«ng d©n, c«ngnh©n, GV, gi¸m
®èc,…
Bíc 1: Tæ chøc vµ híng dÉn
GV chia líp thµnh 4 nhãm. Ph¸t cho mçi nhãm tõ 3 ®Õn 4
h×nh. Yªu cÇu c¸c em x¸c ®Þnh xem nh÷ng ngêi trong ¶nh ë
vµo giai ®o¹n nµo cña cuéc ®êi vµ nªu ®Æc ®iÓm cña giai
®o¹n ®ã.
Bíc 2: Lµm viÖc theo nhãm nh híng dÉn trªn
Bíc 3: Lµm viÖc c¶ líp
- C¸c nhãm cö ngêi lÇn lît lªn tr×nh bµy (mçi HS chØ giíi
thiÖu mét h×nh).
- C¸c nhãm kh¸c cã thÓ hái hoÆc nªu ý kiÕn kh¸c (nÕu
cã) vÒ h×nh ¶nh mµ nhãm b¹n giíi thiÖu
- Sau phÇn giíi thiÖu c¸c h×nh ¶nh cña c¸c nhãm kÕt
thóc, GV yªu cÇu c¶ líp th¶o luËn c¸c c©u hái:
+ B¹n ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo cña cuéc ®êi?
15
+ BiÕt ®îc chóng ta ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo cña cuéc
®êi cã lîi g×?
KÕt luËn: - Chóng ta ®ang ë vµo giai ®o¹n ®Çu cña tuæi vÞ
thµnh niªn hay nãi c¸ch kh¸c lµ ë vµo tuæi dËy th×.
- BiÕt ®îc chóng ta ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo cña cuéc
®êi sÏ gióp chóng ta h×nh dung ®îc sù ph¸t triÓn cña c¬ thÓ
vÒ thÓ chÊt, tinh thÇn vµ mèi quan hÖ x· héi sÏ diÔn ra nh thÕ
nµo. Tõ ®ã, chóng ta s½n sµng ®ãn nhËn mµ kh«ng sî h·i, bèi
rèi,…®ång thêi cßn gióp chóng ta cã thÓ tr¸nh ®îc nh÷ng nhîc
®iÓm hoÆc sai lÇm cã thÓ x¶y ra ®èi víi mçi ngêi ë vµo løa
tuæi cña m×nh.
Thø ..... ngµy ..... th¸ng .....
n¨m .....
Khoa häc : Bµi 8: vÖ sinh ë tuæi dËy th×
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS cã kh¶ n¨ng:
- Nªu nh÷ng viÖc nªn lµm ®Ó gi÷ g×n vÖ sinh c¬ thÓ ë
tuæi dËy th×.
- X¸c ®Þnh nh÷ng viÖc nªn vµ kh«ng nªn lµm ®Ó b¶o vÖ s
øc khoÎ vÖ sinh thÓ chÊt vµ tinh thÇn ë tuæi dËy th×.
®å dïng häc tËp : H×nh trang 18, 19 SGK
C¸c phiÕu ghi mét sè th«ng tin vÒ nh÷ng viÖc nªn lµm ®Ó
b¶o vÖ søc khoÎ ë tuæi dËy th×
Mçi HS chuÈn bÞ mét thÎ tõ; mét mÆt ghi ch÷ §(®óng),
mÆt kia ghi ch÷ S (sai).
ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: ®éng n·o
* Môc tiªu: HS nªu ®îc nh÷ng viÖc nªn lµm ®Ó gi÷ vÖ sinh
c¬ thÓ ë tuæi dËy th×
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV gi¶ng vµ nªu vÊn ®Ò:
- ¥ tuæi dËy th×, c¸c tuyÕn må h«i vµ tuyÕn dÇu ë da ho¹t
®éng m¹nh.
- Må h«i cã thÓ g©y ra mïi h«i, nÕu ®Ó ®äng l¹i l©u trªn c¬
thÓ, ®Æc biÖt lµ ë c¸ chç kÝn sÏ g©y ra mïi khã chÞu.
- TuyÕn dÇu t¹o ra chÊt mì nhên cho lµm cho da, ®Æc biÖt lµ
da mÆt trë nªn nhên. ChÊt nhên lµ m«i trêng thuËn lîi cho c¸c
vi khuÈn ph¸t triÓn vµ t¹o thµnh môn “trøng c¸”.
VËy ë tuæi nµy, chóng ta nªn lµm g× ®Ó gi÷ cho c¬ thÓ lu«n
s¹ch sÏ, th¬m tho vµ tr¸nh bÞ môn “trøng c¸”?
16
Bíc 2: - GV sö dông ph¬ng ph¸p ®éng n·o, yªu cÇu HS trong
líp nªu ra mét ý kiÕn ng¾n gän ®Ó tr¶ lêi cho c¸c c©u hái nªu
trªn.
- GV ghi nhanh tÊt c¶ c¸c ý kiÕn cñaHS lªn b¶ng, (nh÷ng
viÖc lµm nh: röa mÆt, géi ®Çu, t¾m röa, thay quÇn ¸o,
…).
- TiÕp theo, GV yªu cÇu HS nªu t¸c dông cña tõng viÖc lµm
®· kÓ trªn.
VÝ dô: + Röa mÆt b»ng níc s¹ch thõ¬ng xuyªn sÏ gióp chÊt
nhên tr«i ®i, tr¸nh ®îc môn “trøng c¸”.
+ T¾m röa, géi ®Çu, thay quÇn ¸o thêng xuyªn sÏ gióp c¬ thÓ
s¹ch sÏ, th¬m tho.
GV kÕt luËn : TÊt c¶ nh÷ng viÖc lµm trªn lµ cÇn thiÕt ®Ó gi÷
vÖ sinh c¬ thÓ nãi chung. Nhng ë løa tuæi dËy th×, c¬ quan
sinh dôc míi b¾t ®Çu ph¸t triÓn, v× vËy, chóng ta cÇn ph¶i
biÕt c¸ch gi÷ vÖ sinh c¬ quan sinh dôc.
Ho¹t ®éng 2: lµm viÖc víi phiÕu häc tËp
Bíc 1: Gv chia líp thµnh c¸c nhãm nam vµ c¸c nhãm n÷ riªng
tuú theo thùc tÕ cña líp häc. Ph¸t cho mçi nhãm mét phiÕu häc
tËp:
- Nam nhËn phiÕu “ VÖ sinh c¬ quan sinh dôc nam.”
- N÷ nhËn phiÕu “ VÖ sinh c¬ quan sinh dôc n÷”
PhiÕu häc tËp sè 1
VÖ sinh c¬ quan sinh dôc nam: H·y khoanh vµo ch÷ c¸i tríc
c¸c c©u ®óng.
1. CÇn röa c¬ quan sinh dôc : a) Hai ngµy mét lÇn
b)H»ng ngµy.
2. Khi röa c¬ quan sinh dôc cÇn chó ý:
a) Dïng níc s¹ch.
b) Dïng xµ phßng t¾m
c) Dïng xµ phßng giÆt
d) KÐo ao quy ®Çu vÒ phÝa ngêi, röa s¹ch bao quy ®Çu vµo
quy ®Çu.
3. Dïng quÇn lãt cÇn chó ý:
a) Hai ngµy thay mét lÇn
b) Mçi ngµy thay mét lÇn
c) GiÆt vµ ph¬i trong bãng r©m
d) GiÆt vµ ph¬i ngoµi n¾ng.
17
PhiÕu häc tËp sè 2
VÖ sinh c¬ quan sinh dôc n÷: H·y khoanh vµo ch÷ c¸i tríc
c¸c c©u ®óng.
1. CÇn röa c¬ quan sinh dôc
a) Hai ngµy mét lÇn
b) H»ng ngµy.
c) Khi thay b¨ng vÖ sinh
2. Khi röa c¬ quan sinh dôc cÇn chó ý:
a) Dïng níc s¹ch.
b) Dïng xµ phßng t¾m
c) Dïng xµ phßng giÆt
d) Kh«ng röa bªn trong, chØ röa bªn ngoµi.
3. Sau khi ®i vÖ sinh cÇn chó ý:
a) Lau tõ phÝa tríc ra phÝa sau
b) Lau tõ phÝa sau lªn phÝa lªn tríc.
4. Khi hµnh kinh cÇn thay b¨ng vÖ sinh:
a) Ýt nhÊt 4 lÇn trong ngµy.
b) Ýt nhÊt 3 lÇn trong ngµy.
c) Ýt nhÊt 2 lÇn trong ngµy.
Bíc 2: Ch÷a bµi tËp theo tõng nhãm nam, nhãm n÷ riªng.
Díi ®©y lµ ®¸p ¸n:
- PhiÕu häc tËp sè 1: a-b; 2-a, b, d ; 3-d, d.
- PhiÕu häc tËp sè 2: 1-b, c ; 2 – a, b, d; 3- a; 4- a;
Lu ý: - Khi c¸c nhãm ch÷a bµi tËp, GV ®i ®Õn c¸c nhãm gióp
®ì vµ gi¶i ®¸p th¾c m¾c cho c¸c em (nÕu cã).
- §èi víi nhãm n÷: GV trß chuyÖn th©n mËt vµ híng dÉn
c¸c em cÇn lu ý vÒ chÕ ®é lµm viÖc, chÕ ®é nghØ ng¬i, ¨n
uèng khi hµnh kinh, ®ång thêi híng dÉn cho c¸c em biÕt sö
dông b¨ng vÖ sinh.
- KÕt thóc ho¹t ®éng, GV nµy yªu cÇu HS ®äc ®o¹n ®Çu
trong môc B¹n cµn biÕt trang 19 SGK.
Ho¹t ®éng 3: quan s¸t tranh vµ th¶o luËn
* Môc tiªu: HS x¸c ®Þnh nh÷ng viÖc nªn vµ kh«ng nªn lµm
®Ó b¶o vÖ søc khoÎ vÒ thÓ chÊt vµ tinh thÇn ë tuæi dËy th×.
* C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: Lµm viÖc theo nhãm
GV yªu cÇu c¸c nhãm trëng ®iÒu khiÓn nhãm m×nh lÇn l-
ît quan s¸t c¸c h×nh 4, 5, 6, 7 trang 19 SGK vµ tr¶ lêi c¸c c©u
hái :
- ChØ vµ nãi néi dung cña tõng h×nh.
( H×nh 4: VÏ 4 b¹n, mét b¹n tËp vâ, mét b¹n ch¹y, mét b¹n
®¸nh bãng, mét b¹n ®¸ bãng. H×nh 5: VÏ mét b¹n ®ang
khuyªn c¸c b¹n kh¸c kh«ng nªn xem lo¹i phim khong lµnh
18
m¹nh, kh«ng phï hîp víi løa tuæi. H×nh 6: VÏ c¸c lo¹i thøc ¨n
bæ dìng. H×nh 7: VÏ c¸c chÊt g©y nghiÖn).
- Chóng ta nªn lµm g× vµ kh«ng nªn lµm g× ®Ó b¶o vÖ
søc khoÎ vÒ thÓ chÊt vµ tinh thÇn ë tuæi dËy th× ?
Bíc 2: Lµm viÖc c¶ líp
- §¹i diÖn tõng nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn cña
nhãm m×nh.
- Gv khuyÕn khÝch HS ®a thªm nh÷ng vÝ dô kh¸c víi SGK
vÒ nh÷ng viÖc nªn kh«ng nªn lµm ®Ó b¶o vÖ søc khoÎ vÒ thÓ
chÊt vµ tinh thÇn ë tuæi dËy th× nãi riªng vµ tuæi vÞ thµnh
niªn nãi chung.
KÕt luËn: ë tuæi dËy th×, chóng ta cÇn ¨n uèng ®ñ chÊt, t¨ng
cêng luyÖn tËp thÓ dôc thÓ thao, vui ch¬i gi¶i trÝ lµnh m¹nh;
tuyÖt ®èi kh«ng sö dông c¸c chÊt g©y nghiÖn nh thuèc lµ, rîu,
…; kh«ng xem phim ¶nh hoÆc s¸ch b¸o kh«ng lµnh m¹nh.
Ho¹t ®éng 4: trß ch¬i “tËp lµm diÔn gi¶”
* Môc tiªu: Gióp HS hÖ thèng l¹i nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vÒ nh÷ng
viÖc nªn lµm ë tuæi dËy th×.
* C¸ch tiÕn hµnh
Bíc 1: GV giao nhiÖm vô vµ híng dÉn
- GV nãi : C« (thÇy) ®· gióp c¸c em su tÇm mét sè th«ng
tin cã liªn quan ®Õn bµi häc. B¹n nµo xung phong tr×nh bµy
“diÔn c¶m” nh÷ng th«ng tin nµy víi c¶ líp?
- GV chØ ®Þnh 6 HS trong sè c¸c em ®· xung phong.
- GV ph¸t cho mçi HS mét phiÕu ghi râ néi dung c¸c em
cÇn tr×nh bµy. Dµnh cho c¸c em vµi phót ®Ó chuÈn bÞ. Khi
tr×nh bµy, Hs cã thÓ cÇm phiÕu ®Ó ®äc.
- Trong khi 6 HS chuÈn bÞ, GV yªu cÇu c¸c HS cßn l¹i
trong líp cÇn ch¨m chó l¨ng nghe ®Ó xem rót ra ®îc ®iÒu g×
qua phÇn tr×nh bµy cña c¸c b¹n.
Bíc 2: HS tr×nh bµy
- HS 1 (ngêi dÉn ch¬ng tr×nh): Xin giíi thiÖu diÔn gi¶
®Çu tiªn: B¹n “khö mïi”.
- HS 2: Khi trêi nãng, chóng ta thêng to¸t må h«i, må h«i
gióp ®iÒu hoµ nhiÖt ®é c¬ thÓ vµ cã thÓ g©y ra mïi h«i. Khi
chóng ta lo l¾ng, sî h·i hay håi hép, må h«i còng to¸t ra. §Õn
tuæi dËy th×, tuyÕn må h«i ho¹t ®éng m¹ch, tiÕt ra nhiÒu må
h«i lµm c¬ thÓ cã mïi h«i. §iÒu nµy kh«ng cã g× ®¸ng lo l¾ng
c¶. B¹n h·y t¾m röa h»ng ngµy, dïng chanh ®Ó x¸t trong khi
t¾m, ngêi b¹n sÏ kh«ng cã mïi g× c¶.
- HS 1: C¸m ¬n b¹n “khö mïi” vµ b©y giê lµ “c« trøng c¸”
- HS 3 (®eo mÆt n¹ trªn vÏ c¸c nèt trøng c¸): Khi b¹n lín
lªn, tuyÕn dÇu ë da ho¹t ®éng nhiÒu t¹o ra mét chÊt mì nhên.
ChÊt nµy cã thÓ kÕt hîp víi c¸c vi khuÈn t¹o thµnh trøng c¸. §Ó
h¹n chÕ trøngc¸, b¹n cÇn röa mÆt Ýt nhÊt 2 lÇn trong ngµy
b»ng xµ phßng t¾m hoÆc níc röa mÆt. Kh«ng nªn g·i hay nÆn
19
môn trøng c¸ sÏ dÉn ®Õn nhiÔm trung, ®Ó l¹i vÕt sÑo hoÆc
lµm trøng c¸ nhiÒu h¬n.
- HS 1: Xin c¸m ¬n “ c« trøng c¸” vµ xin giíi thiÖu b¹n “nô
cêi”.
- HS 4: Tay cÇm h×nh vÏ phãng to nô cêi ®Ó lé hai hµm
r¨ng tr¾ng, ®Ñp gi¬ lªn miÖng vµ nãi: Xin chµo c¸c b¹n, c¸c
b¹n cã thÓ gäi t«i lµ nô cêi. ViÖc gi÷ cho bé r¨ng lu«n s¹ch sÏ
vµ h¬i thë th¬m tho lµ mét ®iÒu rÊt quan träng. Nh÷ng chÊt
bÈn gi¾t trong r¨ng sÏ bÞ tr«i ®i nÕu b¹n dïng bµn ch¶i ®¸nh
r¨ng thêng xuyªn. NÕu b¹n kh«ng lµm ®îc nh thÕ, b¹n sÏ
kh«ng lµm ®îc nh thÕ, b¹n sÏ kh«ng bao giê d¸m cêi to n÷a
®©u. C¸m ¬n c¸c b¹n, c¸m ¬n c¸c b¹n.
- HS 1 : tiÕp theo, xin mêi b¹n “ dinh dìng”.
- HS 5: ¬ tuæi dËy th×, c¬ thÓ cña b¹n sÏ cã nhiÒu thay
®æi, b¹n cã thÓ cao væng lªn, ngêi b¹n còng to ra, b¹n cã thÓ
t¨ng c©n, tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã lµ b×nh thêng. C¸c b¹n chØ
cÇn chó ý ¨n cho ®ñ chÊt vµ ¨n nhiÒu chÊt bæ nh thÕ nµy nµy
(tay chØ vµo tranh vÏ c¸c lo¹i thøc ¨n).
HS 1 : Xin c¸m ¬n. TiÕp theo, kh¸ch mêi cuèi cïng cña chóng
ta lµ mét “vËn ®éng viªn”.
- HS 6: Cã thÓ c¸c b¹n ®ang ë trong qu¸ tr×nh trëng
thµnh, nhng hiÖn nay c¸c b¹n vÉn ®ang cßn lµ nh÷ng ®øa trÎ.
TËp thÓ dôc, thÓ thao sÏ gióp cho b¹n cã mét h×nh thÓ ®Ñp,
c¬ thÓ khoÎ m¹nh vµ tinh thÇn tho¶i m¸i, lµm cho b¹n trë nªn
linh ho¹t, tim ho¹t ®éng tèt vµ x¬ng cøng c¸p. Cã rÊt nhiÒu
c¸ch ®Ó tËp (chØ vµo tranh vÏ): ch¹y, tËp vâ, ch¬i bãng
chuyÒn, ®¸ bãng,… Chóng ta chØ cÇn thùc hiÖn mµ th«i.
Bíc 3:
- GV khen ngîi c¸c HS ®· tr×nh bµy råi gäi mét vµi Hs
kh¸c tr¶ lêi c©u hái:
C¸c em ®· rót ra ®îc ®iÒu g× qua phÇn tr×nh bµy cña c¸c
b¹n?
- TiÕt häc kÕt thóc b»ng lêi d¨n dß HS cña GV:
+ Thùc hiÖn nh÷ng viÖc nªn lµm cña bµi häc.
+ NÕu cã ®iÒu kiÖn, c¸c em h·y su tÇm tranh ¶nh, s¸ch
b¸o nãi vÒ t¸c h¹i cña rîu, bia, thuèc l¸, ma tuý.
Thø ..... ngµy ..... th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc :Bµi 9-10: thùc hµnh: nãi “kh«ng!”
§èi víi c¸c chÊt g©y nghiÖn
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS cã kh¶ n¨ng:
- Xö lÝ c¸c th«ng tin vÒ t¸c haÞ cña rîu, bia, thuèc l¸, ma tuý vµ
tr×nh bµy nh÷ng th«ng tin ®ã.
- Thùc hiÖn kÜ n¨ng tõ chèi, kh«ng sö dông c¸c chÊt g©y
nghiÖn.
20
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS cã kh¶ n¨ng:
- NhËn ra mçi trÎ em ®Òu do bè, mÑ sinh ra vµ cã nh÷ng ®Æc
®iÓm gièng víi bè mÑ cña m×nh.
- Nªu ý nghÜa cña sù sinh s¶n
®å dïng d¹y – häc
- Bé phiÕu dïng cho trß ch¬i “BÐ lµ con ai?” (®ñ dïng theo nhãm)
- H×nh trang 4, 5 SGK.
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: trß ch¬i “BÐ lµ con ai?”
* Môc tiªu: HS nhËn râ mçi trÎ em ®Òu do bè, mÑ sinh ra vµ cã
nh÷ng ®Æc ®iÓm gièng víi bè, mÑ cña m×nh.
* ChuÈn bÞ: - GV ph¸t nh÷ng tÊm phiÕu b»ng giÊy mµu cho
HS vµ yªu cÇu mçi cÆp HS vÏ mét em bÐ vµ mét ngêi mÑ hay
mét ngêi bè cña em bÐ ®ã. Tõng cÆp sÏ ph¶i bµn nhau vµ
chän mét ®Æc ®iÓm nµo ®ã ®Ó vÏ sao cho mäi ngõ¬i nh×n
vµo hai h×nh cã thÓ nhËn ra dã lµ hai mÑ con hoÆc hai bè
con.
- Sau ®ã, GV thu tÊt c¶ c¸c phiÕu ®· vÏ h×nh vµ tr¸o
®Òu lªn ®Ó cho HS ch¬i.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV phæ biÕn c¸ch ch¬i
- Mçi HS sÏ ®îc ph¸t mét phiÕu, nÕu ai nhËn ®îc phiÕu cã
h×nh em bÐ, sÏ ph¶i ®i t×m bè hoÆc mÑ cña em bÐ ®ã. Ngîc
l¹i, ai nhËn ®îc phiÕu cã h×nh bè hoÆc mÑ sÏ ph¶i ®i t×m con
m×nh.
- Ai t×m ®îc ®óng h×nh (tríc Thêi gian quy ®Þnh)lµ
th¾ng, ngîc l¹i, hÕt Thêi gian quy ®Þnh kh«ng t×m ®îc lµ
thua.
Bíc 2: GV tæ chøc cho HS ch¬i nh híng dÉn trªn.
Bíc 3: KÕt thóc trß ch¬i, sau khi tuyªn d¬ng c¸c cÆp th¾ng
cuéc, GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: - T¹i sao chóng ta t×m
®îc bè, mÑ cho c¸c em bÐ?
- Qua trß ch¬i, c¸c em rót ra ®îc ®iÒu g×?
1
KÕt luËn:Mäi trÎ em ®Òu do bè, mÑ sinh ra vµ cã nh÷ng ®Æc
®iÓm gièng víi bè, mÑ cña m×nh.
Ho¹t ®éng 2: Lµm viÖc víi SGK.
* Môc tiªu: HS nªu ®îc ý nghÜa cña sù sinh s¶n.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV híng dÉn
- Tríc hÕt yªu cÇu HS quan s¸t c¸c h×nh 1, 2, 3 trang 4, 5
SGK vµ ®äc lêi tho¹i gi÷a c¸c nh©n vËt trong h×nh.
- TiÕp theo, c¸c em liªn hÖ ®Õn gia ®×nh m×nh. VÝ dô:
§èi víi gia ®×nh b¹n nµo sèng chung víi «ng bµ, cã thÓ b¾t
®Çu nh gîi ý sau: Lóc ®Çu, trong G§ chØ cã «ng bµ, sau ®ã
«ng sinh ra bè (hoÆc mÑ) vµ c« hay chó (hoÆc d× hay cËu)
(nÕu cã),…råi bè vµ mÑ lÊy nhau sinh ra anh hay chÞ (nÕu cã)
råi ®Õn m×nh,…
Bíc 2: Lµm viÖc theo cÆp : HS lµm viÖc theo híng dÉn cña GV.
Bíc 3: Nhê cã sù sinh s¶n mµ c¸c thÕ hÖ trong mçi gia ®×nh,
dßng hä ®îc duy tr× kÕ tiÕp nhau.
Thø ..... ngµy .....
th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc : Bµi 2: nam hay n÷
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS biÕt:
- Ph©n biÖt c¸c ®Æc ®iÓm vÒ sinh häc vµ x· héi gi÷a
nam vµ n÷.
- NhËn ra sù cÇn thiÕt ph¶i thay ®æi mét sè quan niÖm
x· héi vÒ nam vµ n÷.
- Cã ý thøc t«n träng c¸c b¹n cïng giíi vµ kh¸c giíi; kh«ng
ph©n biÖt b¹n nam, b¹n n÷.
®å dïng d¹y – häc
- H×nh trang 6, 7 SGK.
- C¸c tÊm phiÕu cã néi dung nh trang 8 SGK.
2
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: th¶o luËn
* Môc tiªu: HS x¸c ®Þnh ®îc sù kh¸c nhau gi÷a nam vµ n÷ vÒ
mÆt sinh häc.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: Lµm viÖc theo nhãm
GV yªu cÇu nhãm trëng ®iÓu khiÓn nhãm m×nh th¶o luËn c¸c
c©u hái 1, 2, 3,…trang 6 SGK.
Bíc 2: Lµm viÖc c¶ líp
§¹i diÖn tõng nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn cña
nhãm m×nh.
Lu ý: Mçi nhãm chØ tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cña mét c©u hái,
c¸c nhãm kh¸c bæ sung.
KÕt luËn : Ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm chung, gi÷a nam vµ n÷ cã sù
kh¸c biÖt, trong ®ã cã sù kh¸c nhau c¬ b¶n vÒ cÊu t¹o vµ chøc n¨ng
cña c¬ quan sinh dôc. Khi cßn nhá, bÐ trai vµ bÐ g¸i cha cã sù kh¸c
nhau râ rÖt vÒ ngo¹i h×nh ngoµi cÊu t¹o cña c¬ quan sinh dôc. §Õn
®é tuæi nhÊt ®Þnh, c¬ quan sinh dôc míi ph¸t triÓn vµ lµm cho c¬
thÓ n÷ vµ nam cã nhiÒu ®iÓm kh¸c biÖt vÒ mÆt sinh häc.
VÝ dô: - Nam thêng cã r©u, c¬ quan sinh dôc nam t¹o ra tinh
trïng.
- N÷ cã kinh nguyÖt, c¬ quan sinh dôc n÷ t¹o ra trøng.
KÕt thóc ho¹t ®éng nµy, GV yªu cÇu mét vµi HS tr¶ lêi c©u hái:
Nªu mét sè ®iÓm kh¸c biÖt gi÷a nam vµ n÷ vÒ mÆt sinh häc.
Ho¹t ®éng 2: trß ch¬i “ai nhanh, ai ®óng?”
* Môc tiªu: HS ph©n biÖt ®îc c¸c ®Æc ®iÓm vÒ mÆt sinh häc
vµ x· héi gi÷a nam vµ n÷.
* C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: Tæ chøc vµ híng dÉn
3
GV ph¸t cho mçi nhãm c¸c tÊm phiÕu nh gîi ý trong trang 8
SGK vµ híng dÉn HS c¸ch ch¬i nh sau:
1. Thi xÕp c¸c tÊm phiÕu vµo b¶ng díi ®©y:
Nam C¶ nam vµ n÷ N÷
2. LÇn lît tõng nhãm gi¶i thÝch t¹i sao l¹i s¾p xÕp nh vËy. C¸c
thµnh viªn cña nhãm kh¸c cã thÓ chÊt vÊn, yªu cÇu nhãm ®ã
gi¶i thÝch râ h¬n.
3. C¶ líp cïng ®¸nh gi¸, t×m ra sù s¾p xÕp gièng nhau hoÆc
kh¸c nhau gi÷a c¸c nhãm, ®ång thêi xem nhãm nµo s¾p xÕp
®óng vµ nhanh lµ th¾ng cuéc.
Bíc 2: C¸c nhãm tiÕn hµnh nh híng dÉn ë bíc 1
Bíc 3: Lµm viÖc c¶ líp
- §¹i diÖn mçi nhãm tr×nh bµy vµ gi¶i thÝch t¹i sao nhãm
m×nh l¹i s¾p xÕp nh vËy,
- Trong qu¸ tr×nh th¶o luËn víi c¸c nhãm b¹n, mçi nhãm
vÉn cã quyÒn thay ®æi l¹i sù s¾p xÕp cña nhãm m×nh, nhng
ph¶i gi¶i thÝch ®îc t¹i sao l¹i thay ®æi.
Bíc 4: GV ®¸nh gi¸, kÕt luËn vµ tuyªn d¬ng nhãm th¾ng
cuéc.
Díi ®©y lµ ®¸p ¸n:
Nam C¶ nam vµ n÷ N÷
- Cã r©u - DÞu dµng - C¬ quan sinh dôc
- C¬ quan sinh dôc
4
t¹o ra tinh trïng -M¹nh mÏ t¹o ra trøng
-Kiªn nhÉn -Mang thai
-Tù tin - Cho con bó
-Ch¨m sãc con
-Trô cét gia ®×nh
-§¸ bãng
-Gi¸m ®èc
-Lµm bÕp giái
-Th kÝ
GV tæng kÕt:
Thø ..... ngµy ..... th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc : Bµi 2: nam hay n÷ (TiÕt 2)
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS biÕt:
- Ph©n biÖt c¸c ®Æc ®iÓm vÒ sinh häc vµ x· héi gi÷a
nam vµ n÷.
- NhËn ra sù cÇn thiÕt ph¶i thay ®æi mét sè quan niÖm
x· héi vÒ nam vµ n÷.
- Cã ý thøc t«n träng c¸c b¹n cïng giíi vµ kh¸c giíi; kh«ng
ph©n biÖt b¹n nam, b¹n n÷.
Môc tiªu : Th¶o luËn c¸c quan niÖm x· héi vÒ nam vµ n÷
Ho¹t ®éng 3: Th¶o luËn: mét sè quan niÖm x· héi vÒ nam
vµ n÷
* Môc tiªu: Gióp HS:- NhËn ra mét sè quan niÖm x· héi vÒ nam
vµ n÷; sù cÇn thiÕt ph¶i thay ®æi mét sè quan niÖm nµy.
5
- Cã ý thøc t«n träng c¸c b¹n cïng giíi vµ kh¸c giíi; kh«ng
ph©n biÖt b¹n nam hay b¹n n÷.
* C¸ch tiÕn hµnh :Bíc 1: Lµm viÖc theo nhãm
GV yªu cau c¸c nhãm th¶o luËn c¸c c©u hái sau (ph©n
c«ng mçi nhãm th¶o luËn 2 c©u hái):
1. B¹n ®ång ý víi nh÷ng c©u díi ®©y kh«ng? H·y gi¶i
thÝch t¹i sao b¹n ®ång ý hoÆc t¹i sao kh«ng ®ång ý?
a) C«ng viÖc néi trî lµ cña phô n÷.
b) §µn «ng lµ ngêi kiÕm tiÒn nu«i c¶ gia
®×nh.
c) Con g¸i nªn häc n÷ c«ng gia ch¸nh, con
trai nªn häc kÜ thuËt.
2. Trong gia ®×nh, nh÷ng yªu cÇu hay c xö cña cha mÑ
víi con trai vµ con g¸i cã kh¸c nhau kh«ng vµ kh¸c nhau nh thÕ
nµo? Nh vËy cã hîp lý kh«ng?
(Gîi ý : Con trai ®i häc vÒ th× ®îc ch¬i, cßn con g¸i ®i häc vÒ
th× tr«ng em hoÆc gióp mÑ nÊu c¬m….)
3. Liªn hÖ trong líp m×nh cã sù ph©n biÖt ®èi xö gi÷a HS
nam vµ HS n÷ kh«ng? Nh vËy cã hîp lý kh«ng?
4. T¹i sao kh«ng nªn ph©n biÖt ®èi xö gi÷a nam vµ n÷?
Bíc 2: Lµm viÖc c¶ líp . Tõng nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ vµ GV kÕt
luËn.
KÕt luËn: Quan niÖm x· héi vÒ nam vµ n÷ cã thÓ thay ®æi.
Mçi HS ®Òu cã thÓ gãp phÇn t¹o nªn sù thay ®æi nµy b»ng
c¸ch bµy tá suy nghÜ vµ thÓ hiÖn b»ng ho¹t ®éng ngay tõ
trong gia ®×nh, trong líp häc cña m×nh.
6
Thø ..... ngµy .....
th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc : Bµi 4:
c¬ thÓ chóng ta ®îc h×nh thµnh nh thÕ nµo?
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS cã kh¶ n¨ng:
- NhËn biÕt: C¬ thÓ cña mçi con ngêi ®îc h×nh thµnh tõ sù kÕt
hîp gi÷a trøng cña mÑ vµ tinh trïng cña bè.
- Ph©n biÖt mét vµi giai ®o¹n ph¸t triÓn cña thai nhi.
®å dïng d¹y – häc
-H×nh trang 10, SGK.
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: gi¶ng gi¶i
* Môc tiªu: HS nhËn biÕt ®îc mét sè tõ khoa häc: thô tinh, hîp
tö, ph«i, bµo thai.
* C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: GV ®Æt c©u hái c¶ líp nhí l¹i bµi häc tríc díi d¹ng c©u
hái tr¾c nghiÖm. VÝ dô: 1. C¬ quan nµo trong c¬ thÓ quyÕt ®Þnh giíi
tÝnh mçi ngêi?
a) C¬ quan tiªu ho¸
b) C¬ quan h« hÊp
c) C¬ quan tuÇn hoµn
d) C¬ quan sinh dôc
2. C¬ quan sinh dôc nam cã kh¶ n¨ng g×?
a) T¹o ra trøng
b) T¹o ra tinh trïng.
3. C¬ quan sinh dôc n÷ cã kh¶ n¨ng g×?
a) T¹o ra trøng
b) T¹o ra tinh trïng.
Bíc 2: GV gi¶ng - C¬ thÓ ngêi ®îc h×nh thµnh tõ mét tÕ bµo
trøng cña mÑ kÕt hîp víi tinh trïng cña bè. Qtr×nh trøng kÕt hîp
víi tinh trïng gäi lµ sù thô tinh.
- Trøng ®· ®îc thô tinh gäi lµ hîp tö.
- Hîp tö ph¸t triÓn thµnh ph«i råi thµnh bµo thai, sau
kho¶ng 9 th¸ng ë trong bông mÑ, em bÐ sÏ ®îc sinh ra.
Ho¹t ®éng 2: Lµm viÖc víi SGK.
* Môc tiªu H×nh thµnh cho HS biÓu tîng vÒ sù thô tinh vµ sù p
triÓn cña thai nhi.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV híng dÉn HS lµm viÖc c¸ nh©n.
- GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 1a, 1b, 1c vµ ®äc kÜ
phÇn chó thÝch trang 10 SGK, t×m xem mçi chó thÝch phï hîp
víi h×nh nµo.
7
- Sau khi Thêi gian dµnh cho HS lµm viÖc, GV gäi mét sè
HS tr×nh bµy. Díi ®©y lµ ®¸p ¸n:
H×nh 1a: C¸c tinh trïng gÆp trøng
H×nh 1b: Mét tinh trïng ®· chui ®îc vµo trong trøng
H×nh 1c: Trøng vµ tinh trïng ®· kÕt hîp víi nhau t¹o thµnh hîp tö.
Bíc 2: - GV yªu cÇu HS quan s¸t c¸c h×nh 2, 3, 4, 5 trang 11
SGK ®Ó t×m xem h×nh nµo cho biÕt thai ®îc 5 tuÇn, 8 tuÇn,
3 th¸ng, kho¶ng 9 th¸ng.
- Sau khi dµnh Thêi gian cho HS lµm viÖc, GV gäi mét sè
HS lªn tr×nh bµy.
Díi ®©y lµ ®¸p ¸n:
H×nh 2: Thai ®îc kho¶ng 9 th¸ng, ®· lµ mét c¬ thÓ ngêi hoµn ch×nh
H×nh 3: Thai ®îc 8 tuµn, ®· cã h×nh d¹ng cña ®Çu, m×nh, tay ch©n
nhng cha hoµn thiÖn.
H×nh 4: Thai ®îc 3 th¸ng, ®· cã h×nh d¹ng cña ®Çu, minh, tay, ch©n
hoµn thiÖn h¬n, ®· h×nh thµnh ®Çy ®ñ c¸c bé phËn cña c¬ thÓ.
H×nh 5: Thai ®îc 5 tuÇn, cã ®u«i, ®· cã h×nh thï cña ®Çu, m×nh, tay,
ch©n nhng cha râ rµng.
Thø ..... ngµy ..... th¸ng .....
n¨m .....
Khoa häc : Bµi 5: cÇn lµm g× ®Ó c¶ mÑ vµ em bÐ ®Òu
khoÎ?
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS biÕt: - Nªu nh÷ng viÖc nªn vµ
kh«ng nªn lµm ®èi víi phô n÷ cã thai ®Ó ®¶m b¶o mÑ khoÎ vµ
thai nhi khoÎ.
- X¸c ®Þnh nhiÖm vô cña ngêi chång vµ c¸c thµnh viªn
kh¸c trong gia ®×nh lµ ph¶i ch¨m sãc, gióp ®ì phô n÷ cã thai.
- Cã ý thøc gióp ®ì phô n÷ cã thai.
®å dïng d¹y – häc : H×nh trang 12, 13 SGK
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: lµm viÖc víi SGK.
* Môc tiªu: HS nªu ®îc nh÷ng viÖc nªn vµ kh«ng nªn lµm ®èi
víi phô n÷ cã thai ®Ó ®¶m b¶o mÑ khoÎ vµ thai nhi khoÎ.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: Giao nhiÖm vô vµ híng dÉn
8
GV yªu cÇu HS lµm viÖc theo cÆp:
Quan s¸t c¸c h×nh 1, 2, 3, 4 trang 12 SGK ®Ó tr¶ lêi c©u
hái:
Phô n÷ cã thai nªn vµ kh«ng nªn lµm g×? T¹i sao?
Bíc 2: Lµm viÖc theo cÆp
HS lµm viÖc theo híng dÉn cña GV
Bíc 3: LµmviÖc c¶ líp
Mét sè HS tr×nh b µy kÕt qu¶ lµm viÖc theo cÆp. Mçi em chØ
nãi vÒ néi dung cña mét h×nh
Díi ®©y lµ mét sè gîi ý vÒ néi dung c¸c h×nh trang 12
SGK:
H×nh Néi dung Nªn Kh«ng
nªn
H×nh C¸c nhãm thøc ¨n cã lîi cho søc khoÎ X
1 cña ngêi mÑ vµ thai nhi
H×nh Mét sè thø khong tèt hoÆc g©y h¹i X
2 cho søc khoÎ cña ngêi mÑ vµ thai nhi
H×nh Ngêi phô n÷ cã thai ®ang ®îc kh¸m X
3 t¹i c¬ së y tÕ
H×nh Ngêi phô n÷ cã thai ®ang g¸nh lóa vµ X
4 tiÕp xóc víi chÊt ®éc ho¸ häc nh thuèc
trõ s©u, thuèc diÖt cá
KÕt luËn: Phô n÷ cã thai cÇn: - ¡n uèng ®ñ chÊt, ®ñ lîng;
- Kh«ng dïng c¸c chÊt kÝch thÝch nh thuèc lµ, thuèc lµo, r-
îu, ma tuý, …;
- NghØ ng¬i nhiÒu h¬n, tinh thÇn thaái m¸i
9
- Tr¸nh lao ®éng nÆng, tr¸nh tiÕp xóc víi c¸c chÊt ®éc ho¸ häc
nh thuèc trõ s©u, thuèc diÖt cá,…
- §i kh¸m thai ®Þnh kú: 3 th¸ng 1 lÇn
- Tiªm v¸c – xin phßng bÖnh vµ uèng thuèc khi cÇn theo
chØ dÉn cña b¸c sÜ.
Ho¹t ®éng 2: th¶o luËn c¶ líp.
* Môc tiªu: HS x¸c ®Þnh ®îc nhiÖm vô cña ngêi chång vµ c¸c
thµnh viªn kh¸c trong gia ®×nh lµ ph¶i ch¨m sãc, gióp ®ì phô
n÷ cã thai.
* C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: GV yªu cÇu HS quan s¸t c¸c h×nh 5, 6, 7 trang 13 SGK vµ
nªu néi dung cña tõng h×nh.
Díi ®©y lµ mét sè gîi ý vÒ néi dung cña c¸c h×nh trang
13 SGK.
H×nh Néi dung
H×nh Ngêi chång ®ang g¾p thøc ¨n cho vî
5
H×nh Ngêi phô n÷ cã thai ®ang lµm nh÷ng c«ng viÖc
6 nhÑ nh ®ang cho gµ ¨n; ngêi chång g¸nh níc vÒ
H×nh Ngêi ch«ng ®ang qu¹t cho vî vµ con g¸i ®i häc vÒ
7 khoe ®iÓm 10
Bíc 2: GV yªu cÇu cïng th¶o luËn c©u hái: Mäi ngêi trong gia
®×nh cÇn lµm g× ®Ó thÓ hiÖn sù quan t©m, ch¨m sãc ®èi víi
phô n÷ cã thai?
KÕt luËn:
- ChuÈn bÞ cho em bÐ chµo ®êi lµ tr¸ch nhiÖm cña mäi
ngêi trong gia ®×nh ®Æc biÖt lµ ngêi bè.
-Ch¨m sãc søc khoÎ cña ngêi mÑ tríc khi cã thai vµ trong
thêi kú mang thai sÏ gióp cho thai nhi khoÎ m¹nh, sinh trëng vµ
ph¸t triÓn tèt; ®ång thêi ngêi mÑ còng khoÎ m¹nh, gi¶m®îc
nguy hiÓm cã thÓ x¶y ra khi sinh con.
Ho¹t ®éng 3: ®ãng vai
*Môc tiªu: HS cã ý thøc gióp ®ì phô n÷ cã thai.
10
*C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: Th¶o luËn c¶ líp
GV yªu cÇu HS th¶o luËn c©u hái trang 13SGK: Khi gÆp
phô n÷ cã thai cã thai x¸ch nÆng hoÆc ®i trªn cïng chuyÕn «
t« mµ kh«ng cßn chç ngåi, b¹n cã thÓ lµm g× ®Ó gióp ®ì?
Bíc 2: Lµm viÖc theo nhãm
Nhãm trëng ®iÒu khiÓn nhãm m×nh thùc hµnh ®ãng vai
theo chñ ®Ò “Cã ý thøc gióp ®ì phô n÷ cã thai”
Bíc 3: Tr×nh diÔn tríc líp
Mét sè nhãm lªn trn×h diÔn tríc líp. C¸c nhãm kh¸c theo
dâi, b×nh luËn vµ rót ra bµi häc vÒ c¸ch øng xö ®èi víi phô n÷
cã thai.
Thø ..... ngµy .....
th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc : Bµi 6: tõ lóc míi sinh ®Õn tuæi dËy th×
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS biÕt:
- Nªu mét sè ®Æc ®iÓm cña trÎ em trongtõng giai ®o¹n: díi 3
tuæi, tõ 3 – 6 tuæi, tõ 6 –10 tuæi.
- Nªu ®Æc ®iÓm vµ tÇm quan träng cña tuæi dËy th× ®èi víi
cuéc ®êi cña mçi con ngêi.
®å dïng d¹y – häc
- Th«ng tin vµ h×nh trang 14, 15 SGK.
- HS su tÇm chôp ¶nh b¶n th©n lóc cßn nhá hoÆc ¶nh cña trÎ em
ë c¸c løa tuæi kh¸c nhau.
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: th¶o luËn c¶ líp
*Môc tiªu: HS nªu ®îc tuæi dËy th× vµ ®Æc ®iÓm cña em bÐ
trong ¶nh ®· su tÇm ®îc.
* C¸ch tiÕn hµnh:GV yªu cÇu mét sè HS ®em ¶nh cña m×nh
håi nhá hoÆc ¶nh cña c¸c trÎ em kh¸c ®· su tÇm ®îc lªn giíi
thiÖu tríc líp theo yªu cÇu:
Em bÐ mÊy tuæi vµ ®· biÕt lµm g×?
(Gîi ý: - §©y lµ ¶nh em bÐ cña t«i, em míi 2 tuæi, em ®· biÕt
nãi vµ nhËn ra nh÷ng ngêi th©n,®· biÕt h¸t, móa,…
11
- §©y lµ ¶nh em bÐ cña t«i, em ®· 4 tuæi. NÕu chóng
m×nh kh«ng cÊt bót vµ vë cÈn thËn lµ em lÊy ra vµ vÏ lung
tung vµo ®Êy,…)
Ho¹t ®éng 2: trß ch¬i “ ai nhanh, ai ®óng”.
* Môc tiªu: HS nªu ®îc mét sè ®Æc ®iÓm chung cña trÎ em ë
tõng giai ®o¹n; díi 3 tuæi, tõ 3 ®Õn 6 tuæi, tõ 6 ®Õn
10 tuæi.
* ChuÈn bÞ: ChuÈn bÞ theo nhãm: - Mét b¶ng con vµ phÊn
hoÆc bót viÕt b¶ng.
- Mét c¸i chu«ng nhá (hoÆc vËt thay thÕ cã thÓ ph¸t ra
©m thanh)
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV phæ biÕn c¸ch ch¬i vµ luËt ch¬i
- Mäi thµnh viªn trong nhãm ®Òu ®äc c¸c th«ng tin trong
khung ch÷ vµ t×m xem mçi th«ng tin øng víi løa tuæi nµo nh
®· nªu ë trang 14 SGK. Sau ®ã sÏ cö mét b¹n viÕt nhanh ®¸p
¸n vµo b¶ng. Cö mét b¹n kh¸c l¾c chu«ng ®Ó b¸o hiÖu
nhãm®· lµm xong. Nhãm nµo lµm xong tríc vµ ®óng lµ th¾ng
cuéc.
Bíc 2: Lµm viÖc theo nhãm . HS lµm viÖc theo híng dÉn cña
GV.
Bíc 3: Lµm viÖc c¶ líp . GV ghi râ nhãm nµo lµm xong tríc,
nhãm nµo lµm xong sau. §îi tÊt c¶ c¸c nhãmcïng xong. GV míi
yªu cÇu c¸c em gi¬ ®¸p ¸n.
Díi ®©y lµ ®¸p ¸n: 1-b ; 2-a; 3-
c.
Ho¹t ®éng 3: Thùc hµnh
* Môc tiªu: HS nªu ®îc ®Æc ®iÓm vµ tÇm quan träng cña tuæi dËy
th× ®èi víi cuéc ®êi mçi con ngêi.
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV yªu cÇu mçi HS lµm viÖc c¸
nh©n: §äc c¸c th«ng tin trang 15SGK vµ tr¶ lêi c©u hái:
- T¹i sao nãi tuæi dËy th× cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®èi víi
cuéc ®êi mçI con ngêi?
Bíc 2: GV gäi mät sè HS tr¶ lêi c©u hái trªn.
KÕt luËn:Tuæi dËy th× cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®èi víi
cuéc ®êi mçi con ngõ¬i, v× ®©y lµ thêi k× c¬ thÓ cã nhiÒu
thay ®æi nhÊt. Cô thÓ:
- C¬ thÓ ph¸t triÓn nhanh c¶ vÒ chiÒu cao vµ c©n nÆng
- C¬ quan sinh dôc b¾t ®Çu ph¸t triÓn, con g¸i xuÊt hiÖn
kinh nguyÖt, con trai cã hiÖn tîng xuÊt tinh.
- BiÕn ®æi vÒ t×nh c¶m, suy nghÜ vµ mèi quan hÖ x·
héi.
12
Thø ..... ngµy .....
th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc : Bµi 7: tuæi vÞ thµnh niªn ®Õn tuæi giµ
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS biÕt:
- Nªu mét sè ®Æc ®iÓm chung cña tuèivÞ thµnh niªn, tuæi tr-
ëng thµnh, tuæi giµ.
- X¸c ®Þnh b¶n th©n HS ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo cña cuéc
®êi.
®å dïng d¹y – häc
- Th«ng tin vµ h×nh trang 16,17 SGK
- Su tÇm tranh ¶nh cña ngêi lín ë c¸c løa tuæi kh¸c nhauvµ
lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau.
Ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: lµm viÖc víi SGK
* Môc tiªu: HS nªu ®îc mét sè dÆc ®iÓm chung cña tuæi vÞ
thµnh niªn, tuæi trëng thµnh, tuæi giµ.
* C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: Giao nhiÖm vô vµ híng dÉn.
GV yªu cÇu HS ®äc c¸c th«ng tin trang 16, 17 SGK vµ
th¶o luËn theo nhãm vÒ ®Æc ®iÓm næi bËt cña tõng giai
®o¹n løa tuæi. Th kÝ cña nhãm sÏ ghi ý kiÕn cña c¸c b¹n vµo
b¶ng sau:
Giai ®o¹n §Æc ®iÓm næi bËt
Tuæi vÞ thµnh
niªn
Tuæi trëng
thµnh
Tuæi giµ
Lu ý: ë ViÖt Nam, LuËt H«n nh©n vµ Gia ®×nh cho phÐp n÷ tõ
18 tuæi trë lªn ®îc kÕt h«n, nhng theo quy ®Þnh cña Tæ chøc Y
tÕ ThÕ giíi (WHO), tuæi vÞ thµnh niªn tõ 10 ®Õn 19 tuæi.
13
Bíc 2: Lµm viÖc theo nhãm.
HS lµm viÖc theo hø¬ng dÉn cña GV, cö th kÝ ghi biªn b¶n
th¶o luËn nh hø¬ng dÉn trªn.
Bíc 3: Lµm viÖc c¶ líp
C¸c nhãm treo s¶n phÈm cña nhãm m×nh trªn b¶ng vµ cö
®¹i diÖn lªn tr×nh bµy. Mçi nhãm chØ tr×nh bµy mét giai
®o¹n vµ c¸c nhãm kh¸c bæ sung.
Díi ®©y lµ gîi ý tr¶ lêi:
Giai ®o¹n §Æc ®iÓm næi bËt
Tuæi vÞ thµnh Giai ®o¹n chuyÓn tiÕp tõ trÎ con thµnh ngêi lín. ¥ tuæi
niªn nµy cã sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ thÓ chÊt, tinh thÇn vµ
mèi quan hÖ víi b¹n bÌ, x· héi.
Tuæi trëng Tuæi trëng thµnh ®îc ®¸nh dÊu b»ng sù ph¸t triÓn
thµnh c¶ vÒ mÆt sinh häc vµ x· héi,…
Tuæi giµ ¥ tuæi nµy c¬ thÓ dÇn suy yÕu, chøc n¨ng ho¹t
®éng cña c¸c c¬ quan gi¶m dÇn. Tuy nhiªn, nh÷ng
ngêi cao tuæi cã thÓ kÐo dµi tuæi thä b»ng sù rÌn
luyÖn th©n thÓ, sèng ®iÒu ®é vµ tham gia c¸c
ho¹t ®éng x· héi.
* Th«ng tin cho GV(kh«ng dïng ®Ó d¹y HS)
1. Tuæi vÞ thµnh niªn: Chia løa tuæi vÞ thµnh niªn thµnh 3 giai
®o¹n víi mét sè ®Æc ®iÓm t©m sinh lý næi bËt ®îc tãm t¾t
nh sau:
Giai ®o¹n ®Çu: Giai ®o¹n gi÷a: Giai ®o¹n cuèi:
10-13 tuæi 14-16 tuæi 17-19 tuæi
- B¾t ®Çu dËy th× - ThÝch thó nh÷ng - C¬ thÓ ph¸t triÓn
- C¬ thÓ ph¸t triÓn quyÒn lùc tri thøc ®Þnh h×nh
nhanh míi. - ChuyÓn tõ c¸cc quan
- BËn t©m, lo l¾ng vÒ - ThÝch hµnh vi hÖ nhãm sang quan
sù thay ®æi cña c¬ mang tÝnh rñi ro. hÖ c¸ nh©n.
thÓ. - Coi träng c¸c b¹n - Ph¸t triÓn c¸c quan
14
- Nh÷ng cè g¾ng ban ®ång trang løa. hÖ ngêi lín.
®Çu trong viÖc ®éc lËp -… -…
víi cha mÑ.
-…
2. Tuæi giµ:
Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi chia løa tuæi giµ nh sau: - Ngêi cao
tuæi : 60-74 tuæi
. - Ngêi giµ: 75-90
tuæi.
- Ngêi giµ sèng l©u:
trªn90 tuæi
Ho¹t ®éng 2: trß ch¬i : “ai? Hä ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo cña
cuéc ®êi”.
* Môc tiªu: - Cñng cè cho HS nh÷ng hiÓu biÕt vÒ tuæi vÞ
thµnh niªn, tuæi trëng thµnh, tuæi giµ ®· häc ë phÇn trªn.
- HS x¸c ®Þnh ®îc b¶n th©n ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo
cña cuéc ®êi.
* C¸ch tiÕn hµnh:
GV vµ HS cïng su tÇm: C¾t trªn b¸o kho¶ng 12-16 tranh,
¶nh nam, n÷ ë c¸c løa tuæi (giíi h¹n tõ tuæi vÞ thµnh niªn ®Õn
tuæi giµ), lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau trong x· héi. VÝ dô: HS,
sinh viªn, ngêi b¸n hµng rong, n«ng d©n, c«ngnh©n, GV, gi¸m
®èc,…
Bíc 1: Tæ chøc vµ híng dÉn
GV chia líp thµnh 4 nhãm. Ph¸t cho mçi nhãm tõ 3 ®Õn 4
h×nh. Yªu cÇu c¸c em x¸c ®Þnh xem nh÷ng ngêi trong ¶nh ë
vµo giai ®o¹n nµo cña cuéc ®êi vµ nªu ®Æc ®iÓm cña giai
®o¹n ®ã.
Bíc 2: Lµm viÖc theo nhãm nh híng dÉn trªn
Bíc 3: Lµm viÖc c¶ líp
- C¸c nhãm cö ngêi lÇn lît lªn tr×nh bµy (mçi HS chØ giíi
thiÖu mét h×nh).
- C¸c nhãm kh¸c cã thÓ hái hoÆc nªu ý kiÕn kh¸c (nÕu
cã) vÒ h×nh ¶nh mµ nhãm b¹n giíi thiÖu
- Sau phÇn giíi thiÖu c¸c h×nh ¶nh cña c¸c nhãm kÕt
thóc, GV yªu cÇu c¶ líp th¶o luËn c¸c c©u hái:
+ B¹n ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo cña cuéc ®êi?
15
+ BiÕt ®îc chóng ta ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo cña cuéc
®êi cã lîi g×?
KÕt luËn: - Chóng ta ®ang ë vµo giai ®o¹n ®Çu cña tuæi vÞ
thµnh niªn hay nãi c¸ch kh¸c lµ ë vµo tuæi dËy th×.
- BiÕt ®îc chóng ta ®ang ë vµo giai ®o¹n nµo cña cuéc
®êi sÏ gióp chóng ta h×nh dung ®îc sù ph¸t triÓn cña c¬ thÓ
vÒ thÓ chÊt, tinh thÇn vµ mèi quan hÖ x· héi sÏ diÔn ra nh thÕ
nµo. Tõ ®ã, chóng ta s½n sµng ®ãn nhËn mµ kh«ng sî h·i, bèi
rèi,…®ång thêi cßn gióp chóng ta cã thÓ tr¸nh ®îc nh÷ng nhîc
®iÓm hoÆc sai lÇm cã thÓ x¶y ra ®èi víi mçi ngêi ë vµo løa
tuæi cña m×nh.
Thø ..... ngµy ..... th¸ng .....
n¨m .....
Khoa häc : Bµi 8: vÖ sinh ë tuæi dËy th×
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS cã kh¶ n¨ng:
- Nªu nh÷ng viÖc nªn lµm ®Ó gi÷ g×n vÖ sinh c¬ thÓ ë
tuæi dËy th×.
- X¸c ®Þnh nh÷ng viÖc nªn vµ kh«ng nªn lµm ®Ó b¶o vÖ s
øc khoÎ vÖ sinh thÓ chÊt vµ tinh thÇn ë tuæi dËy th×.
®å dïng häc tËp : H×nh trang 18, 19 SGK
C¸c phiÕu ghi mét sè th«ng tin vÒ nh÷ng viÖc nªn lµm ®Ó
b¶o vÖ søc khoÎ ë tuæi dËy th×
Mçi HS chuÈn bÞ mét thÎ tõ; mét mÆt ghi ch÷ §(®óng),
mÆt kia ghi ch÷ S (sai).
ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng 1: ®éng n·o
* Môc tiªu: HS nªu ®îc nh÷ng viÖc nªn lµm ®Ó gi÷ vÖ sinh
c¬ thÓ ë tuæi dËy th×
* C¸ch tiÕn hµnh: Bíc 1: GV gi¶ng vµ nªu vÊn ®Ò:
- ¥ tuæi dËy th×, c¸c tuyÕn må h«i vµ tuyÕn dÇu ë da ho¹t
®éng m¹nh.
- Må h«i cã thÓ g©y ra mïi h«i, nÕu ®Ó ®äng l¹i l©u trªn c¬
thÓ, ®Æc biÖt lµ ë c¸ chç kÝn sÏ g©y ra mïi khã chÞu.
- TuyÕn dÇu t¹o ra chÊt mì nhên cho lµm cho da, ®Æc biÖt lµ
da mÆt trë nªn nhên. ChÊt nhên lµ m«i trêng thuËn lîi cho c¸c
vi khuÈn ph¸t triÓn vµ t¹o thµnh môn “trøng c¸”.
VËy ë tuæi nµy, chóng ta nªn lµm g× ®Ó gi÷ cho c¬ thÓ lu«n
s¹ch sÏ, th¬m tho vµ tr¸nh bÞ môn “trøng c¸”?
16
Bíc 2: - GV sö dông ph¬ng ph¸p ®éng n·o, yªu cÇu HS trong
líp nªu ra mét ý kiÕn ng¾n gän ®Ó tr¶ lêi cho c¸c c©u hái nªu
trªn.
- GV ghi nhanh tÊt c¶ c¸c ý kiÕn cñaHS lªn b¶ng, (nh÷ng
viÖc lµm nh: röa mÆt, géi ®Çu, t¾m röa, thay quÇn ¸o,
…).
- TiÕp theo, GV yªu cÇu HS nªu t¸c dông cña tõng viÖc lµm
®· kÓ trªn.
VÝ dô: + Röa mÆt b»ng níc s¹ch thõ¬ng xuyªn sÏ gióp chÊt
nhên tr«i ®i, tr¸nh ®îc môn “trøng c¸”.
+ T¾m röa, géi ®Çu, thay quÇn ¸o thêng xuyªn sÏ gióp c¬ thÓ
s¹ch sÏ, th¬m tho.
GV kÕt luËn : TÊt c¶ nh÷ng viÖc lµm trªn lµ cÇn thiÕt ®Ó gi÷
vÖ sinh c¬ thÓ nãi chung. Nhng ë løa tuæi dËy th×, c¬ quan
sinh dôc míi b¾t ®Çu ph¸t triÓn, v× vËy, chóng ta cÇn ph¶i
biÕt c¸ch gi÷ vÖ sinh c¬ quan sinh dôc.
Ho¹t ®éng 2: lµm viÖc víi phiÕu häc tËp
Bíc 1: Gv chia líp thµnh c¸c nhãm nam vµ c¸c nhãm n÷ riªng
tuú theo thùc tÕ cña líp häc. Ph¸t cho mçi nhãm mét phiÕu häc
tËp:
- Nam nhËn phiÕu “ VÖ sinh c¬ quan sinh dôc nam.”
- N÷ nhËn phiÕu “ VÖ sinh c¬ quan sinh dôc n÷”
PhiÕu häc tËp sè 1
VÖ sinh c¬ quan sinh dôc nam: H·y khoanh vµo ch÷ c¸i tríc
c¸c c©u ®óng.
1. CÇn röa c¬ quan sinh dôc : a) Hai ngµy mét lÇn
b)H»ng ngµy.
2. Khi röa c¬ quan sinh dôc cÇn chó ý:
a) Dïng níc s¹ch.
b) Dïng xµ phßng t¾m
c) Dïng xµ phßng giÆt
d) KÐo ao quy ®Çu vÒ phÝa ngêi, röa s¹ch bao quy ®Çu vµo
quy ®Çu.
3. Dïng quÇn lãt cÇn chó ý:
a) Hai ngµy thay mét lÇn
b) Mçi ngµy thay mét lÇn
c) GiÆt vµ ph¬i trong bãng r©m
d) GiÆt vµ ph¬i ngoµi n¾ng.
17
PhiÕu häc tËp sè 2
VÖ sinh c¬ quan sinh dôc n÷: H·y khoanh vµo ch÷ c¸i tríc
c¸c c©u ®óng.
1. CÇn röa c¬ quan sinh dôc
a) Hai ngµy mét lÇn
b) H»ng ngµy.
c) Khi thay b¨ng vÖ sinh
2. Khi röa c¬ quan sinh dôc cÇn chó ý:
a) Dïng níc s¹ch.
b) Dïng xµ phßng t¾m
c) Dïng xµ phßng giÆt
d) Kh«ng röa bªn trong, chØ röa bªn ngoµi.
3. Sau khi ®i vÖ sinh cÇn chó ý:
a) Lau tõ phÝa tríc ra phÝa sau
b) Lau tõ phÝa sau lªn phÝa lªn tríc.
4. Khi hµnh kinh cÇn thay b¨ng vÖ sinh:
a) Ýt nhÊt 4 lÇn trong ngµy.
b) Ýt nhÊt 3 lÇn trong ngµy.
c) Ýt nhÊt 2 lÇn trong ngµy.
Bíc 2: Ch÷a bµi tËp theo tõng nhãm nam, nhãm n÷ riªng.
Díi ®©y lµ ®¸p ¸n:
- PhiÕu häc tËp sè 1: a-b; 2-a, b, d ; 3-d, d.
- PhiÕu häc tËp sè 2: 1-b, c ; 2 – a, b, d; 3- a; 4- a;
Lu ý: - Khi c¸c nhãm ch÷a bµi tËp, GV ®i ®Õn c¸c nhãm gióp
®ì vµ gi¶i ®¸p th¾c m¾c cho c¸c em (nÕu cã).
- §èi víi nhãm n÷: GV trß chuyÖn th©n mËt vµ híng dÉn
c¸c em cÇn lu ý vÒ chÕ ®é lµm viÖc, chÕ ®é nghØ ng¬i, ¨n
uèng khi hµnh kinh, ®ång thêi híng dÉn cho c¸c em biÕt sö
dông b¨ng vÖ sinh.
- KÕt thóc ho¹t ®éng, GV nµy yªu cÇu HS ®äc ®o¹n ®Çu
trong môc B¹n cµn biÕt trang 19 SGK.
Ho¹t ®éng 3: quan s¸t tranh vµ th¶o luËn
* Môc tiªu: HS x¸c ®Þnh nh÷ng viÖc nªn vµ kh«ng nªn lµm
®Ó b¶o vÖ søc khoÎ vÒ thÓ chÊt vµ tinh thÇn ë tuæi dËy th×.
* C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: Lµm viÖc theo nhãm
GV yªu cÇu c¸c nhãm trëng ®iÒu khiÓn nhãm m×nh lÇn l-
ît quan s¸t c¸c h×nh 4, 5, 6, 7 trang 19 SGK vµ tr¶ lêi c¸c c©u
hái :
- ChØ vµ nãi néi dung cña tõng h×nh.
( H×nh 4: VÏ 4 b¹n, mét b¹n tËp vâ, mét b¹n ch¹y, mét b¹n
®¸nh bãng, mét b¹n ®¸ bãng. H×nh 5: VÏ mét b¹n ®ang
khuyªn c¸c b¹n kh¸c kh«ng nªn xem lo¹i phim khong lµnh
18
m¹nh, kh«ng phï hîp víi løa tuæi. H×nh 6: VÏ c¸c lo¹i thøc ¨n
bæ dìng. H×nh 7: VÏ c¸c chÊt g©y nghiÖn).
- Chóng ta nªn lµm g× vµ kh«ng nªn lµm g× ®Ó b¶o vÖ
søc khoÎ vÒ thÓ chÊt vµ tinh thÇn ë tuæi dËy th× ?
Bíc 2: Lµm viÖc c¶ líp
- §¹i diÖn tõng nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn cña
nhãm m×nh.
- Gv khuyÕn khÝch HS ®a thªm nh÷ng vÝ dô kh¸c víi SGK
vÒ nh÷ng viÖc nªn kh«ng nªn lµm ®Ó b¶o vÖ søc khoÎ vÒ thÓ
chÊt vµ tinh thÇn ë tuæi dËy th× nãi riªng vµ tuæi vÞ thµnh
niªn nãi chung.
KÕt luËn: ë tuæi dËy th×, chóng ta cÇn ¨n uèng ®ñ chÊt, t¨ng
cêng luyÖn tËp thÓ dôc thÓ thao, vui ch¬i gi¶i trÝ lµnh m¹nh;
tuyÖt ®èi kh«ng sö dông c¸c chÊt g©y nghiÖn nh thuèc lµ, rîu,
…; kh«ng xem phim ¶nh hoÆc s¸ch b¸o kh«ng lµnh m¹nh.
Ho¹t ®éng 4: trß ch¬i “tËp lµm diÔn gi¶”
* Môc tiªu: Gióp HS hÖ thèng l¹i nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vÒ nh÷ng
viÖc nªn lµm ë tuæi dËy th×.
* C¸ch tiÕn hµnh
Bíc 1: GV giao nhiÖm vô vµ híng dÉn
- GV nãi : C« (thÇy) ®· gióp c¸c em su tÇm mét sè th«ng
tin cã liªn quan ®Õn bµi häc. B¹n nµo xung phong tr×nh bµy
“diÔn c¶m” nh÷ng th«ng tin nµy víi c¶ líp?
- GV chØ ®Þnh 6 HS trong sè c¸c em ®· xung phong.
- GV ph¸t cho mçi HS mét phiÕu ghi râ néi dung c¸c em
cÇn tr×nh bµy. Dµnh cho c¸c em vµi phót ®Ó chuÈn bÞ. Khi
tr×nh bµy, Hs cã thÓ cÇm phiÕu ®Ó ®äc.
- Trong khi 6 HS chuÈn bÞ, GV yªu cÇu c¸c HS cßn l¹i
trong líp cÇn ch¨m chó l¨ng nghe ®Ó xem rót ra ®îc ®iÒu g×
qua phÇn tr×nh bµy cña c¸c b¹n.
Bíc 2: HS tr×nh bµy
- HS 1 (ngêi dÉn ch¬ng tr×nh): Xin giíi thiÖu diÔn gi¶
®Çu tiªn: B¹n “khö mïi”.
- HS 2: Khi trêi nãng, chóng ta thêng to¸t må h«i, må h«i
gióp ®iÒu hoµ nhiÖt ®é c¬ thÓ vµ cã thÓ g©y ra mïi h«i. Khi
chóng ta lo l¾ng, sî h·i hay håi hép, må h«i còng to¸t ra. §Õn
tuæi dËy th×, tuyÕn må h«i ho¹t ®éng m¹ch, tiÕt ra nhiÒu må
h«i lµm c¬ thÓ cã mïi h«i. §iÒu nµy kh«ng cã g× ®¸ng lo l¾ng
c¶. B¹n h·y t¾m röa h»ng ngµy, dïng chanh ®Ó x¸t trong khi
t¾m, ngêi b¹n sÏ kh«ng cã mïi g× c¶.
- HS 1: C¸m ¬n b¹n “khö mïi” vµ b©y giê lµ “c« trøng c¸”
- HS 3 (®eo mÆt n¹ trªn vÏ c¸c nèt trøng c¸): Khi b¹n lín
lªn, tuyÕn dÇu ë da ho¹t ®éng nhiÒu t¹o ra mét chÊt mì nhên.
ChÊt nµy cã thÓ kÕt hîp víi c¸c vi khuÈn t¹o thµnh trøng c¸. §Ó
h¹n chÕ trøngc¸, b¹n cÇn röa mÆt Ýt nhÊt 2 lÇn trong ngµy
b»ng xµ phßng t¾m hoÆc níc röa mÆt. Kh«ng nªn g·i hay nÆn
19
môn trøng c¸ sÏ dÉn ®Õn nhiÔm trung, ®Ó l¹i vÕt sÑo hoÆc
lµm trøng c¸ nhiÒu h¬n.
- HS 1: Xin c¸m ¬n “ c« trøng c¸” vµ xin giíi thiÖu b¹n “nô
cêi”.
- HS 4: Tay cÇm h×nh vÏ phãng to nô cêi ®Ó lé hai hµm
r¨ng tr¾ng, ®Ñp gi¬ lªn miÖng vµ nãi: Xin chµo c¸c b¹n, c¸c
b¹n cã thÓ gäi t«i lµ nô cêi. ViÖc gi÷ cho bé r¨ng lu«n s¹ch sÏ
vµ h¬i thë th¬m tho lµ mét ®iÒu rÊt quan träng. Nh÷ng chÊt
bÈn gi¾t trong r¨ng sÏ bÞ tr«i ®i nÕu b¹n dïng bµn ch¶i ®¸nh
r¨ng thêng xuyªn. NÕu b¹n kh«ng lµm ®îc nh thÕ, b¹n sÏ
kh«ng lµm ®îc nh thÕ, b¹n sÏ kh«ng bao giê d¸m cêi to n÷a
®©u. C¸m ¬n c¸c b¹n, c¸m ¬n c¸c b¹n.
- HS 1 : tiÕp theo, xin mêi b¹n “ dinh dìng”.
- HS 5: ¬ tuæi dËy th×, c¬ thÓ cña b¹n sÏ cã nhiÒu thay
®æi, b¹n cã thÓ cao væng lªn, ngêi b¹n còng to ra, b¹n cã thÓ
t¨ng c©n, tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã lµ b×nh thêng. C¸c b¹n chØ
cÇn chó ý ¨n cho ®ñ chÊt vµ ¨n nhiÒu chÊt bæ nh thÕ nµy nµy
(tay chØ vµo tranh vÏ c¸c lo¹i thøc ¨n).
HS 1 : Xin c¸m ¬n. TiÕp theo, kh¸ch mêi cuèi cïng cña chóng
ta lµ mét “vËn ®éng viªn”.
- HS 6: Cã thÓ c¸c b¹n ®ang ë trong qu¸ tr×nh trëng
thµnh, nhng hiÖn nay c¸c b¹n vÉn ®ang cßn lµ nh÷ng ®øa trÎ.
TËp thÓ dôc, thÓ thao sÏ gióp cho b¹n cã mét h×nh thÓ ®Ñp,
c¬ thÓ khoÎ m¹nh vµ tinh thÇn tho¶i m¸i, lµm cho b¹n trë nªn
linh ho¹t, tim ho¹t ®éng tèt vµ x¬ng cøng c¸p. Cã rÊt nhiÒu
c¸ch ®Ó tËp (chØ vµo tranh vÏ): ch¹y, tËp vâ, ch¬i bãng
chuyÒn, ®¸ bãng,… Chóng ta chØ cÇn thùc hiÖn mµ th«i.
Bíc 3:
- GV khen ngîi c¸c HS ®· tr×nh bµy råi gäi mét vµi Hs
kh¸c tr¶ lêi c©u hái:
C¸c em ®· rót ra ®îc ®iÒu g× qua phÇn tr×nh bµy cña c¸c
b¹n?
- TiÕt häc kÕt thóc b»ng lêi d¨n dß HS cña GV:
+ Thùc hiÖn nh÷ng viÖc nªn lµm cña bµi häc.
+ NÕu cã ®iÒu kiÖn, c¸c em h·y su tÇm tranh ¶nh, s¸ch
b¸o nãi vÒ t¸c h¹i cña rîu, bia, thuèc l¸, ma tuý.
Thø ..... ngµy ..... th¸ng ..... n¨m .....
Khoa häc :Bµi 9-10: thùc hµnh: nãi “kh«ng!”
§èi víi c¸c chÊt g©y nghiÖn
Môc tiªu : Sau bµi häc, HS cã kh¶ n¨ng:
- Xö lÝ c¸c th«ng tin vÒ t¸c haÞ cña rîu, bia, thuèc l¸, ma tuý vµ
tr×nh bµy nh÷ng th«ng tin ®ã.
- Thùc hiÖn kÜ n¨ng tõ chèi, kh«ng sö dông c¸c chÊt g©y
nghiÖn.
20