Giải pháp phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở tỉnh thái nguyên

  • 136 trang
  • file .pdf
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
TRẦN THỊ KIM HẠNH
GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ NỮ CÁN BỘ
QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
TỈNH THÁI NGUYÊN
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. Phan Thị Hồng Vinh
THÁI NGUYÊN - 2013
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
XÁC NHẬN CỦA KHOA TÂM LÝ GIÁO DỤC
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi; các số
liệu và kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực, được các đồng
tác giả cho phép sử dụng và chưa từng được công bố trong bất kỳ một công
trình nào khác.
Tác giả luận văn
Trần Thị Kim Hạnh
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Hội đồng đào tạo cao học
chuyên ngành Quản lý giáo dục, phòng Quản lý khoa học, Khoa Tâm lý giáo
dục, các thầy cô giáo của trường Đại học sư phạm Hà Nội, trường Đại học Sư
phạm Thái Nguyên đã tận tình giảng dạy và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi
trong thời gian học tập và nghiên cứu tại trường.
Đặc biệt, xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Phó giáo sư, tiến sỹ Phan Thị Hồng
Vinh, người hướng dẫn khoa học đã chỉ bảo tận tình, chu đáo, giúp đỡ tôi hoàn
thành luận văn này.
Xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình của Thường trực
Tỉnh uỷ, Thường trực HĐND, Lãnh đạo UBND tỉnh Thái Nguyên, Ban Tổ chức
Tỉnh uỷ, Ban Văn hoá - Xã hội HĐND tỉnh, Văn phòng Đoàn ĐBQH& HĐND
tỉnh, Sở Nội vụ, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thái Nguyên; Hiệu trưởng, Phó
Hiệu trưởng các trường trung học cơ sở tỉnh Thái Nguyên, đã giúp đỡ tác giả
trong quá trình nghiên cứu luận văn.
Xin cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã khích lệ, động viên, chia sẻ
với tôi trong thời gian qua.
Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình thực hiện, song luận văn khó tránh
khỏi những thiếu sót. Tác giả kính mong nhận được ý kiến chỉ dẫn, đóng góp
của các thầy cô giáo và bạn bè, đồng nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 4 năm 2013
TÁC GIẢ
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... ii
MỤC LỤC ................................................................................................................... iii
NHỮNG CỤM TỪ VIẾT TẮT ................................................................................... iv
DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................................... v
DANH MỤC CÁC HÌNH............................................................................................ vi
MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1
1. Lý do lựa chọn đề tài ......................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ......................................................................................... 4
3. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................... 4
4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 4
5. Giả thiết khoa học .............................................................................................. 4
6. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu........................................................................... 5
7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 5
8. Cấu trúc luận văn................................................................................................ 6
Chương I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ NỮ CÁN BỘ
QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ ......................................... 7
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ............................................................................. 7
1.2. Một số khái niệm cơ bản ................................................................................ 8
1.2.1. Khái niệm quản lý .................................................................................... 8
1.2.2. Khái niệm giải pháp............................................................................... 10
1.2.3. Khái niệm phát triển .............................................................................. 10
1.2.4. Khái niệm Đội ngũ cán bộ quản lý ...................................................... 11
1.2.5. Khái niệm trường THCS ....................................................................... 11
1.2.6. Quản lý giáo dục và quản lý nhà trường ............................................. 11
1.3. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về công tác cán bộ nữ ...................... 14
1.3.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về phụ nữ và công tác cán bộ nữ ................ 15
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
iv
1.3.2. Quan điểm của Đảng, Nhà nước về phụ nữ và công tác cán bộ nữ ..... 15
1.3.3. Chủ trương của ngành giáo dục và đào tạo về công tác cán bộ nữ .. 16
1.4. Công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý của UBND tỉnh ................... 17
1.4.1. Công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý của UBND tỉnh ............ 17
1.4.2. Công tác phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường THCS của
UBND tỉnh ............................................................................................... 19
1. 5. Cán bộ quản lý trường trung học cơ sở ..................................................... 23
1.5.1. Vai trò của người CBQL trường THCS .............................................. 24
1.5.2. Nhiệm vụ, quyền hạn của Ban giám hiệu trường THCS .................. 24
1.5.3. Những yêu cầu về phẩm chất, năng lực người CBQL THCS .......... 26
1.5.4. Đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường THCS ........................................... 28
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản lý
trường THCS .................................................................................................. 29
1.6.1. Các yếu tố về kinh tế - xã hội ............................................................... 29
1.6.2. Các yếu tố về văn hóa, khoa học - công nghệ .................................... 30
1.6.3. Sự lãnh đạo của cấp ủy; quản lý, chỉ đạo của chính quyền và sự
tham mưu của cơ quan quản lý giáo dục địa phương ......................... 30
1.6.4. Các nhân tố bên trong của giáo dục đào tạo ....................................... 31
Kết luận chương 1 .................................................................................................. 31
Chương 2: THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ VÀ THỰC TRẠNG CÁC GIẢI
PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ NỮ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TRƯỜNG THCS TỈNH THÁI NGUYÊN ............................................ 33
2.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Thái Nguyên ............................. 33
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên và dân cư ................................................................ 33
2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội ...................................................................... 33
2.2. Thực trạng về giáo dục trung học phổ thông tỉnh Thái Nguyên ............. 34
2.2.1. Quy mô phát triển .................................................................................. 34
2.2.2. Chất lượng giáo dục trung học phổ thông tỉnh Thái Nguyên ........... 35
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
v
2.3. Thực trạng về đội ngũ giáo viên THCS tỉnh Thái Nguyên ...................... 35
2.4. Công tác phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản lý, lãnh đạo của tỉnh
Thái Nguyên ................................................................................................... 36
2.4.1. Công tác phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản lý, lãnh đạo của
UBND tỉnh Thái Nguyên trong thời gian qua ..................................... 36
2.4.2. Công tác phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản lý, lãnh đạo của
UBND tỉnh Thái Nguyên trong giai đoạn hiện nay ............................ 37
2.5. Thực trạng đội ngũ nữ CBQL trường THCS tỉnh Thái Nguyên ............... 38
2.5.1. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS ............................. 38
2.5.2. Thực trạng đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường THCS ........................ 43
2.5.3. Đánh giá chung về đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường THCS
tỉnh Thái Nguyên .................................................................................... 52
2.6. Thực trạng công tác phát triển đội ngũ nữ CBQL các trường THCS
tỉnh Thái Nguyên ........................................................................................... 54
2.6.1. Thực trạng biện pháp xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển
đội ngũ nữ CBQL trường THCS của UBND tỉnh chỉ đạo ngành
Giáo dục và Đào tạo triển khai, thực hiện ............................................ 56
2.6.2. Thực trạng biện pháp lựa chọn, bổ nhiệm, sử dụng hợp lý đội
ngũ nữ CBQL trường THCS của UBND tỉnh chỉ đạo ngành Giáo
dục và Đào tạo triển khai, thực hiện ..................................................... 59
2.6.3. Thực trạng biện pháp đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng về chính
trị, tư tưởng, chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ nữ CBQL
trường THCS của UBND tỉnh chỉ đạo ngành Giáo dục và Đào
tạo triển khai, thực hiện .......................................................................... 61
2.6.4. Thực trạng biện pháp tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá
khen thưởng đối với đội ngũ nữ CBQL trường THCS của UBND
tỉnh chỉ đạo ngành Giáo dục và Đào tạo triển khai, thực hiện........... 64
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
vi
2.6.5. Thực trạng biện pháp khuyến khích quyền lợi vật chất, tinh thần
thông qua các cơ chế chính sách của UBND tỉnh chỉ đạo ngành
Giáo dục và Đào tạo triển khai, thực hiện ............................................ 66
2.6.6. Đánh giá chung thực trạng công tác phát triển đội ngũ nữ CBQL
các trường THCS tỉnh Thái Nguyên ..................................................... 68
Kết luận chương 2 .................................................................................................. 72
Chương 3: CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ NỮ CÁN BỘ QUẢN
LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TỈNH THÁI NGUYÊN
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY ..................................................... 73
3.1. Phương hướng phát triển đội ngũ nữ CBQL trường THCS tỉnh
Thái Nguyên .................................................................................................. 73
3.1.1. Định hướng phát triển giáo dục THCS tỉnh Thái Nguyên ................ 73
3.1.2. Phương hướng phát triển đội ngũ nữ CBQL trường THCS của
UBND tỉnh Thái Nguyên trong thời gian tới ....................................... 74
3.2. Các giải pháp của Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo ngành Giáo dục và
Đào tạo nhằm phát triển đội ngũ nữ CBQL trường THCS tỉnh Thái
Nguyên đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục THCS trong thời gian tới .... 77
3.2.1. Chỉ đạo ngành Giáo dục và Đào tạo thực hiện giải pháp nâng
cao nhận thức về vai trò của phụ nữ và công tác cán bộ nữ .............. 77
3.2.2. Chỉ đạo ngành Giáo dục và Đào tạo thực hiện giải pháp xây dựng
và thực hiện tốt công tác quy hoạch nữ CBQL trường THCS..................... 80
3.2.3. Chỉ đạo ngành Giáo dục và Đào tạo xây dựng kế hoạch đào tạo,
bồi dưỡng đội ngũ nữ CBQL trường THCS ........................................ 82
3.2.4. Chỉ đạo ngành Giáo dục và Đào tạo thực hiện nghiêm túc quy
trình lựa chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển và miễn
nhiệm nữ CBQL trường THCS ............................................................. 89
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
vii
3.2.5. Chỉ đạo ngành Giáo dục và Đào tạo chú trọng công tác phát
triển Đảng viên nữ để nâng cao phẩm chất chính trị và tạo nguồn
nữ CBQL trường THCS ......................................................................... 94
3.2.6. Chỉ đạo ngành Giáo dục và Đào tạo thực hiện đầy đủ và bổ sung
kịp thời chế độ chính sách đối với nữ CBQL trường THCS ............. 98
3.2.7. Chỉ đạo ngành Giáo dục và Đào tạo tăng cường thanh tra, kiểm
tra, đánh giá thường xuyên và khách quan đối với nữ CBQL
trường THCS ......................................................................................... 100
3.3. Kiểm chứng tính cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp của
UBND tỉnh chỉ đạo ngành Giáo dục và Đào tạo thực hiện .................... 103
Kết luận chương 3 ................................................................................................ 107
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................ 108
1. Kết luận ....................................................................................................... 108
2. Kiến nghị .................................................................................................... 109
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................. 111
PHỤ LỤC
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
iv
NHỮNG CỤM TỪ VIẾT TẮT
BGH Ban giám hiệu
CBQL Cán bộ quản lý
CBQL GD Cán bộ quản lý giáo dục
CNH-HĐH Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa
ĐTBD Đào tạo bồi dưỡng
GVTrH Giáo viên trung học
GD Giáo dục
GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo
GDMN Giáo dục mầm non
GDTH Giáo dục tiểu học
GDTrH Giáo dục trung học
GDTX Giáo dục thường xuyên
GDCN Giáo dục chuyên nghiệp
HĐND Hội đồng nhân dân
UBND Ủy ban nhân dân
KTXH Kinh tế - xã hội
NQTƯ Nghị quyết Trung ương
PCGD Phổ cập giáo dục
QL Quản lý
QLGD Quản lý Giáo dục
QLNT Quản lý nhà trường
QLNL Quản lý nhân lực
THCS Trung học cơ sở
THPT Trung học phổ thông
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
v
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Số GV trong năm học 2011 - 2012 ở các trường THCS của tỉnh ..... 36
Bảng 2.2.Số lượng CBQL trường THCS tỉnh Thái Nguyên ............................... 38
Bảng 2.3. Cơ cấu độ tuổi cán bộ quản lý trường THCS tỉnh Thái Nguyên ..... 40
Bảng 2.4. Thâm niên quản lý của CBQL trường THCS ...................................... 40
Bảng 2.5. Trình độ đào tạo và trình độ ngạch bậc của CBQL trường
THCS Thái Nguyên ............................................................................... 42
Bảng 2.6. Cơ cấu đội ngũ nữ CBQL trường THCS tỉnh Thái Nguyên .............. 44
Bảng 2.7. Thực trạng trình độ được đào tạo của đội ngũ nữ CBQL .................. 45
Bảng 2.8. Thực trạng độ tuổi nữ CBQL trường THCS tỉnh Thái Nguyên ........ 45
Bảng 2.9. Thực trạng thâm niên quản lý của nữ CBQL trường THCS tỉnh
Thái Nguyên ............................................................................................ 46
Bảng 2.10. Đánh giá của CBQL về năng lực chuyên môn, năng lực quản lý
của đội ngũ nữ CBQL trường THCS .................................................... 46
Bảng 2.11: Đánh giá của lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo về năng lực
chuyên môn, năng lực quản lý của đội ngũ nữ CBQL ....................... 47
Bảng 2.12. Đánh giá của giáo viên về năng lực chuyên môn, quản lý của
đội ngũ nữ CBQL trường THCS ........................................................... 48
Bảng 2.13. Đánh giá của CBQL trường THCS về phẩm chất chính trị, đạo
đức của nữ CBQL trường THCS........................................................... 49
Bảng 2.14. Đánh giá của lãnh đạo Sở GD&ĐT về phẩm chất chính trị, đạo
đức của nữ CBQL trường THCS........................................................... 50
Bảng 2.15. Đánh giá của giáo viên trường THCS về phẩm chất chính trị,
đạo đức của nữ CBQL trường THCS ................................................... 51
Bảng 2.16. Đánh giá thực trạng các biện pháp phát triển đội ngũ nữ CBQL
các trường THCS của lãnh đạo UBND tỉnh Thái Nguyên ................. 54
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
vi
Bảng 2.17. Đánh giá thực trạng các biện pháp phát triển đội ngũ nữ CBQL
các trường THCS tỉnh Thái Nguyên của cán bộ quản lý ngành
Giáo dục và Đào tạo trong tỉnh ............................................................ 56
Bảng 2.18. Đánh giá thực trạng mức độ thực hiện, mức độ hiệu quả biện
pháp xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ nữ CBQL
trường THCS của cán bộ lãnh đạo UBND tỉnh, cán bộ quản lý
chuyên môn thuộc lĩnh vực GD&ĐT của UBND tỉnh .................... 57
Bảng 2.19. Đánh giá thực trạng về mức độ thực hiện và mức độ hiệu quả
biện pháp xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ nữ
CBQL trường THCS của cán bộ quản lý ngành Giáo dục và Đào
tạo trong tỉnh ............................................................................................ 58
Bảng 2.20. Đánh giá thực trạng biện pháp chỉ đạo lựa chọn, bổ nhiệm, sử
dụng hợp lý đội ngũ nữ CBQL trường THCS của của cán bộ lãnh
đạo UBND tỉnh, cán bộ quản lý chuyên môn thuộc lĩnh vực
GD&ĐT của UBND tỉnh ...................................................................... 60
Bảng 2.21. Đánh giá thực trạng biện pháp lựa chọn, bổ nhiệm, sử dụng hợp
lý đội ngũ nữ CBQL trường THCS của cán bộ quản lý ngành
Giáo dục và Đào tạo trong tỉnh ............................................................ 61
Bảng 2.22. Thực trạng biện pháp chỉ đạo đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng về
chính trị, tư tưởng, chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ nữ CBQL
trường THCS của cán bộ lãnh đạo UBND tỉnh, cán bộ quản lý
chuyên môn thuộc lĩnh vực GD&ĐT của UBND tỉnh .................... 62
Bảng 2.23. Thực trạng biện pháp đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng về chính
trị, tư tưởng, chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ nữ CBQL
trường THCS của CBQL ngành GD&ĐT........................................... 63
Bảng 2.24. Thực trạng biện pháp tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá
khen thưởng đối với đội ngũ nữ CBQL trường THCS của cán bộ
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
vii
lãnh đạo UBND tỉnh, cán bộ quản lý chuyên môn thuộc lĩnh
vực GD&ĐT của UBND tỉnh ............................................................... 64
Bảng 2.25. Thực trạng biện pháp tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá
khen thưởng đối với đội ngũ nữ CBQL trường THCS của cán bộ
quản lý ngành GD&ĐT ......................................................................... 65
Bảng 2.26. Đánh giá thực trạng biện pháp chỉ đạo khuyến khích quyền lợi
vật chất, tinh thần thông qua các cơ chế chính sách ........................... 67
Bảng 3.1. Kết quả kiểm chứng về tính cấp thiết và tính khả thi của các giải
pháp đề xuất (ý kiến 100 người).......................................................... 104
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
vi
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 1. Hệ thống những đối tượng quản lý của Hiệu trưởng trong quá trình
quản lý nhà trường............................................................................. 14
Hình 2.1. Cán bộ nữ trong các cấp chính quyền tỉnh và huyện......................... 38
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Lịch sử Việt nam đã chứng minh sự đóng góp lớn lao và vai trò quan
trọng của phụ nữ trong quá trình đấu tranh giành độc lập dân tộc, quá trình xây
dựng và bảo vệ đất nước. Ngay từ khi mới ra đời, Đảng ta đã hết sức chú trọng
vấn đề vận động phụ nữ và công tác cán bộ nữ, coi công tác vận động phụ nữ
và công tác cán bộ nữ là một bộ phận quan trọng trong công tác vận động cách
mạng nói chung và công tác cán bộ nói riêng của Đảng và Nhà nước ta. Đảng
đã coi trọng mục tiêu giải phóng phụ nữ, thực hiện nam nữ bình đẳng, đặt sự
nghiệp giải phóng phụ nữ gắn liền với sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây
dựng chủ nghĩa xã hội. Sự bình đẳng và tiến bộ về giới sẽ tạo điều kiện khai
thác và phát huy một cách có hiệu quả hơn tiềm năng của phụ nữ ở mức độ cao
để phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội.
Chiếm gần 51% dân số và trên 48% lực lượng lao động xã hội, phụ nữ
Việt Nam đã và đang tích cực tham gia vào hầu hết các lĩnh vực hoạt động, góp
phần đáng kể vào phát triển kinh tế- xã hội đất nước
Từ thực tiễn cách mạng Việt Nam, Đảng và Nhà nước nhận thức rất rõ:
“Tăng tỷ lệ cán bộ nữ tham gia quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế, xã hội là
điểm quan trọng để thực hiện quyền bình đẳng, dân chủ của phụ nữ, là điều
kiện để phát huy tiềm năng, trí tuệ và nâng cao địa vị xã hội của phụ nữ”. Các
quan điểm, tư tưởng cũng như những chủ trương, phương hướng mà các chỉ thị,
nghị quyết đưa ra làm kim chỉ nam cho nhận thức và hành động của các cấp,
các ngành đối với công tác cán bộ nữ, một nhiệm vụ hết sức quan trọng trong
toàn bộ công tác cán bộ của Đảng. Những chủ trương, chính sách của Đảng ra
đời nhìn chung đã tác động tích cực đến phụ nữ và công tác cán bộ nữ, đội ngũ
cán bộ nữ được trưởng thành về số lượng và chất lượng. Bên cạnh những kết
quả đạt được, công tác cán bộ nữ hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế, chưa tương
xứng với vị thế của đội ngũ cán bộ nữ trong sự nghiệp đổi mới đất nước: Tại
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
2
Báo cáo đánh giá phong trào phụ nữ và hoạt động của Hội Liên hiệp phụ nữ
Việt Nam nhiệm kỳ 2007 - 2012 nhận định “chỉ tiêu về tỷ lệ nữ lãnh đạo nhiều
nhiệm kỳ không đạt và có xu hướng giảm như chỉ tiêu nữ tham gia Quốc hội,
nữ ủy viên Ban Chấp hành TW Đảng khóa XI chỉ đạt gần 9%, nữ ủy viên Ban
Chấp hành Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2010-2015 đạt 11,3%. Cán bộ nữ ở vị trí ra
quyết định và hoạch định chính sách chiếm tỷ lệ thấp (Chủ tịch UBND và
HĐND các cấp nhiệm kỳ 2011 - 2016 đạt 3 - 4%)”.
Trong ngành giáo dục, nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là lực lượng
nòng cốt trong việc phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục. Đảng, Nhà
nước và nhân dân ta luôn coi trọng việc xây dựng đội ngũ nhà giáo, cán bộ
quản lý giáo dục. Qua nhiều năm phát triển, nước ta đã xây dựng được một đội
ngũ nhà giáo và đội ngũ này đang tích cực lao động, thực hiện nhiệm vụ của
giáo dục là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài, phục vụ
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, góp phần quan trọng vào sự nghiệp đổi
mới và hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta , trong đó, phải kể đến vai trò của
đội ngũ nữ cán bộ quản lý giáo dục.
Trong các bậc học phổ thông , Trung học cơ sở là bậc học đóng vai trò
quan trọng, giáo dục Trung học cơ sở nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển
những kết quả của giáo dục tiểu học; có học vấn phổ thông ở trình độ cơ sở và
những hiểu biết ban đầu về kĩ thuật, hướng nghiệp để tiếp tục học Trung học
phổ thông, trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động. Bởi vậy, đòi
hỏi giáo dục Trung học cơ sở phải có được đội ngũ giáo viên giỏi, đội ngũ cán
bộ quản lý mạnh để đáp ứng được những yêu cầu của bậc học này.
Cán bộ quản lý trường Trung học cơ sở là cán bộ chủ chốt tại các
trường Trung học cơ sở. Họ là những người có trách nhiệm chính trong việc
triển khai, tổ chức thực hiện mọi chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng,
Nhà nước và cơ quan quản lý cấp trên tại đơn vị mình; họ giữ vai trò quyết
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
3
định trong việc đề ra nghị quyết, chỉ thị và tổ chức thực hiện trong phạm vi đơn
vị; họ phải chịu trách nhiệm pháp lý trước đơn vị và đơn vị chủ quản cấp trên.
Yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay, đang đòi hỏi phải thực
hiện đồng bộ hàng loạt biện pháp, nhằm tăng cường các điều kiện đảm bảo chất
lượng về giáo viên, về phòng học và trang thiết bị, về tài chính ..., trong đó,
công tác quản lý giáo dục có tầm quan trọng đặc biệt, có tác dụng quyết định
thành quả của sự nghiệp giáo dục. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: "Muôn việc
thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém ". Trong quá trình thực hiện
đổi mới giáo dục, quản lý giáo dục được xem là "khâu đột phá", mở đường cho
việc triển khai những chủ trương và giải pháp đã được quyết định.
Thái Nguyên có đội ngũ cán bộ , giáo viên chiếm gần 70% tổng số cán
bộ công chức , viên chức toàn tỉnh , trong đó nữ cán bộ, giáo viên chiếm trên
70%, tuy nhiên, tỷ lệ nữ cán bộ quản lý chưa tương xứng với tỷ lệ giáo viên nữ
hiện có.
Năm học 2011-2012, toàn tỉnh có 648 trường từ cấp học mầm non đến
cấp Trung học phổ thông, trong đó cấp Trung học cơ sở có 181 trường, phần
lớn cán bộ quản lý các trường Trung học cơ sở đã qua bồi dưỡng nghiệp vụ
quản lý giáo dục tại Trung tâm giáo dục thường xuyên của tỉnh. Đội ngũ cán bộ
quản lý giáo dục của tỉnh nói chung, nữ cán bộ quản lý nói riêng nhìn chung đã
có quy hoạch, được quan tâm đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn ,nghiệp vụ, có
phẩm chất đạo đức tốt, phần lớn hoàn thành nhiệm vụ được giao. Một số cán bộ
quản lý, trong đó có cán bộ nữ chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu trước sự
nghiệp đổi mới giáo dục.
Hiện nay, những vấn đề có tính chất lý luận về công tác cán bộ, quản
lý, phát triển đội ngũ cán bộ, đặc biệt là cán bộ nữ trường Trung học cơ sở còn
rất mới mẻ. Đồng thời, trong quy hoạch phát triển cán bộ quản lý, cơ cấu cán
bộ nữ và nữ dân tộc thiểu số được Đảng, nhà nước quan tâm, khuyến khích
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
4
phát triển. Vì những lý do đó, tôi chọn nghiên cứu đề tài: “Giải pháp phát triển
đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở tỉnh Thái Nguyên".
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở lý luận và thực trạng đội ngũ cán bộ nữ quản lý giáo dục tại
tỉnh Thái Nguyên, đề xuất giải pháp phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường
trung học cơ sở tỉnh Thái Nguyên đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đổi mới, đẩy
mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý và phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản
lý trường trung học cơ sở.
3.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng công tác xây dựng và phát triển đội ngũ nữ cán
bộ quản lý trường trung học cơ sở của tỉnh Thái Nguyên trong thời gian qua.
3.3. Đề xuất giải pháp nhằm phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường trung
học cơ sở đáp ứng yêu cầu thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước.
4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
4.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động quản lý đội ngũ nữ cán bộ quản lý
trường trung học cơ sở tại tỉnh Thái Nguyên.
4.2. Đối tượng nghiên cứu: Giải pháp xây dựng và phát triển đội ngũ nữ cán
bộ quản lý trường trung học cơ sở tại tỉnh Thái Nguyên.
5. Giả thiết khoa học
Đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở tỉnh Thái Nguyên,
tuy đã đáp ứng được những yêu cầu cơ bản của công tác quản lý nhưng vẫn còn
bộc lộ một số hạn chế. Công tác quy hoạch, đào tạo cán bộ nữ chưa có chiến
lược dài hạn, cán bộ nữ trẻ tuổi, cán bộ nữ dân tộc ít người chưa thực sự được
quan tâm đúng mức. Nếu có các giải pháp mang tính chiến lược phù hợp với
điều kiện thực tế và xây dựng được chính sách khuyến khích, động viên, tạo
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
5
điều kiện, tạo cơ hội sẽ góp phần phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường
trung học cơ sở, đáp ứng được yêu cầu phát triển chung của tỉnh.
6. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu đề xuất các giải pháp nhằm xây dựng và
phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản lý cấp trường Trung học cơ sở là Hiệu
trưởng, Phó Hiệu trưởng các trường. Luận văn không nghiên cứu các chức
danh cán bộ khác của trường Trung học cơ sở.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng các phương pháp như: phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái
quát hóa lý luận để xác định các khái niệm công cụ và xây dựng khung lý
thuyết cho đề tài.
Sưu tầm, nghiên cứu tài liệu, văn bản để phân tích, vận dụng các quan
điểm lý luận liên quan đến công tác quản lý; nghiên cứu chức năng, nhiệm vụ
của quản lý giáo dục, quản lý nhân lực. quản lý trường Trung học cơ sở nhằm
phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học cơ sở tỉnh Thái Nguyên
trước yêu cầu đổi mới giáo dục.
7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp điều tra
Sử dụng phương pháp nhằm trưng cầu ý kiến của các đối tượng thông
qua phiều điều tra. Các nội dung cần trưng cầu ý kiến là các vấn đề có liên quan
đến thực trạng cần nghiên cứu. Đó là các giải pháp tăng cường phát triển đội ngũ
nữ CBQL trường THCS tỉnh Thái Nguyên trong giai đoạn hiện nay.
7.2.2. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Tổng kết kinh nghiệm của các trường THCS trên địa bàn tỉnh Thái
Nguyên về công tác phát triển đội ngũ nữ cán bộ quản lí.
7.2.3. Phương pháp chuyên gia
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
6
Trưng cầu ý kiến các chuyên gia về các nội dung như: đánh giá thực trạng
nghiên cứu; đánh giá về tính khả thi và ý nghĩa của các giải pháp được đề xuất.
7.2.4. Phương pháp dự báo
Sử dụng phương pháp để dự báo về quy mô đội ngũ cán bộ quản lý giáo
dục và đội ngũ nữ cán bộ quản lý ở các trường THCS tỉnh Thái Nguyên giai
đoạn tới.
7.3. Phương pháp thống kê
Sử dụng để xử lý các số liệu có được từ kết quả nghiên cứu của các
phương pháp.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, kiến nghị, danh mục tài liệu tham khảo
và phụ lục, luận văn được kết cấu làm 3 chương.
Chương 1: Cơ sở lý luận của công tác xây dựng và phát triển đội ngũ
nữ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở.
Chương 2: Thực trạng công tác xây dựng và phát triển đội ngũ nữ cán
bộ quản lý trường trung học cơ sở tại tỉnh Thái Nguyên.
Chương 3: Phương hướng, giải pháp xây dựng và phát triển đội ngũ nữ
cán bộ quản lý trường trung học cơ sở của tỉnh Thái Nguyên nhằm đáp ứng yêu
cầu đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước trong giai đoạn
hiện nay.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn