Giải pháp nâng cao chất lươợng tín dụng tại chi nhánh ngân hàng công thơương cầu giấy
- 96 trang
- file .doc
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
Lêi më ®Çu
1. Lý do chän ®Ò tµi:
Sau h¬n 20 n¨m cïng víi sù nghiÖp ®æi míi ®Êt níc, hÖ
thèng c¸c ng©n hµng th¬ ng m¹i ë ViÖt Nam ®· cã nh÷ng bíc
ph¸t triÓn vît bËc, lín m¹nh vÒ mäi mÆt, kÓ cã sè lîng, quy m«,
néi dung vµ chÊt lîng; ®· cã nh÷ng ®ãng gãp xøng ®¸ng vµo
c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ nãi chung
vµ qu¸ tr×nh ®æi míi, ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c
doanh nghiÖp vµ d©n doanh nãi riªng; thùc sù lµ ngµnh tiªn
phong trong qu¸ tr×nh ®æi míi c¬ chÕ kinh tÕ. §Æc biÖt trong
nh÷ng n¨m qua, ho¹t ®éng ng©n hµng gãp phÇn tÝch cùc trong
viÖc huy ®éng vèn, më réng ®Çu t cho lÜnh vùc s¶n xuÊt ph¸t
triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn thu hót vèn níc ngoµi gãp phÇn ®Èy m¹nh
tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ trong níc. Ngµnh ng©n hµng xøng
®¸ng lµ c«ng cô ®¾c lùc hç trî cho nhµ níc trong viÖc kiÒm chÕ,
®Èy lïi l¹m ph¸t, æn ®Þnh kinh tÕ.
Tuy nhiªn, hiÖn nay ho¹t ®éng ng©n hµng ë níc ta ®ang
gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ cßn kh«ng Ýt tån t¹i ®Æc biÖt lµ ë kh©u
tÝn dông.
TÝn dông ®îc coi lµ m¶ng ho¹t ®éng chiÕm vÞ trÝ then
chèt trong ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM. MÆt kh¸c c¸c NHTM,
®Æc biÖt lµ NHTM quèc doanh ®ang lµ nh÷ng chñ lùc cung øng
vèn trªn thÞ trêng tÝn dông khi mµ trong ®iÒu kiÖn thÞ trêng
tiÒn tÖ cßn nhiÒu h¹n chÕ. Trong bèi c¶nh ®ã, vÊn ®Ò chÊt lîng
tÝn dông cha cao ®· trë thµnh mèi quan t©m kh«ng chØ cña c¸c
cÊp l·nh ®¹o, giíi qu¶n lý hÖ thèng ng©n hµng mµ ®· trë thµnh
t©m ®iÓm chó ý cña toµn x· héi.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 1
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
Bëi vËy lµm thÕ nµo ®Ó tÝn dông cña c¸c NHTM ViÖt
Nam ho¹t ®éng an toµn hiÖu qu¶ cao, phôc vô tèt cho nhu cÇu
ph¸t triÓn kinh tÕ – X· héi ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc, cã ý nghÜa
quan träng vµ quyÕt ®inh vÒ mÆt lý thuyÕt lÉn thùc tÕ. Tríc ®ßi
hái cÊp thiÕt ®ã céng víi nh÷ng kiÕn thùc cã ®îc trong qu¸ tr×nh
nghiªn cøu thùc tËp t¹i ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh CÇu
GiÊy em ®· m¹nh d¹n lùa chän ®Ò tµi: “ Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt
lîng tÝn dông t¹i chi nh¸nh ng©n hµng c«ng th¬ng CÇu giÊy “
nh»m ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p cã c¨n cø khoa häc ®Ó gi¶i quyÕt
nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i vµ n©ng cao h¬n n÷a chÊt lîng tÝn
dông t¹i chi nh¸nh.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 2
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
2. Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi.
Ho¹t ®éng tÝn dông t¹o ra gi¸ trÞ th«ng qua viÖc qu¶n lý
tÝn dông vµ qu¶n lý danh môc cho vay thËn träng vµ x¸c ®¸ng.
ChÊt lîng tÝn dông cã quan hÖ mËt thiÕt ®Õn rñi ro trong ho¹t
®éng tÝn dông, nã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn tµi s¶n cã cña
ng©n hµng. ChÊt lîng tÝn dông kÐm lµ nguyªn nh©n chÝnh dÉn
tíi sù ph¸ s¶n cña c¸c ng©n hµng. N©ng cao chÊt lîng tÝn dông
còng lµ gãp phÇn quan träng lµm gi¶m thiÓu rñi ro, n©ng cao
hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho
ng©n hµng.
C©u hái ®Æt ra lµ chÊt lîng tÝn dông bÞ ¶nh hëng bëi
nh÷ng nh©n tè nµo vµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro tÝn dông lµ
g×? Do ®ã môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi nµy lµ t×m hiÓu mét
sè yÕu tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng, ph©n
tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng tÝn dông vµ chÊt lîng tÝn dông t¹i chi
nh¸nh NHCT CÇu GiÊy ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i
t¹i ®©y, t×m ra nguyªn nh©n vµ ®a ra biÖn ph¸p, kiÕn nghÞ
nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i ®ã.
3. §èi tîng, ph¹m vi nghiªn cøu
§Ò tµi tËp trung nghiªn cøu vÒ chÊt lîng tÝn dông vµ gi¶i
ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NHCT CÇu
GiÊy.
Ph¹m vi nghiªn cøu giíi h¹n ë mét sè vÊn ®Ò lý luËn, thùc
tiÔn cã liªn quan tùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM vµ
Chi nh¸nh NHCT CÇu GiÊy trong nh÷ng n¨m 2005 §Õn 2007.
4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
Chuyªn ®Ò sö dông kÕt hîp gi÷a ph¬ng ph¸p ph©n tÝch, so
s¸nh, diÔn gi¶i vµ tæng kÕt thùc tiÔn.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 3
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
5. KÕt cÊu ®Ò tµi: §Ò tµi gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ tÝn dông vµ chÊt lîng
tÝn dông cña Ng©n hµng th¬ng m¹i.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng chÊt lîng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NHCT
CÇu GiÊy
Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt lîng
tÝn dông t¹i chi nh¸nh NHCT CÇu GiÊy.
Ch¬ng 1
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ tÝn dông vµ chÊt
lîng tÝn dông cña ng©n hµng th¬ng m¹i
1.1. Lý luËn chung vÒ tÝn dông ng©n hµng th¬ng m¹i.
1.1.1. Kh¸i niªm vµ ®Æc trng cña tÝn dông ng©n hµng
th¬ng m¹i.
1.1.1.1. Kh¸i niÖm:
HiÖn nay, xu thÕ héi nhËp vµ c¹nh tranh ngµy cµng gay
g¾t ®· ®Æt ra cho mçi chñ thÓ kinh tÕ nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch
thøc míi. B¶n th©n mçi chñ thÓ ph¶i cã sù c¶i tiÕn vÒ mäi mÆt
nh»m t¹o ra søc m¹nh ®Ó dµnh ®îc u thÕ trong c¹nh tranh. Tríc
®ßi hái ®ã, hä cã nhu cÇu vay vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh
doanh. Muèn vËy hä ph¶i cã mét lîng vèn lín, thËm chÝ vît qu¸
kh¼ n¨ng vèn tù cã cña b¶n th©n doanh nghiÖp. Trong khi ®ã,
nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, n¨ng suÊt lao ®éng cao, thu nhËp cña
ngêi d©n t¨ng lªn, kÐo theo ®ã lµ nhu cÇu tiÕt kiÖm vµ ®Çu t.
Hai chñ thÕ cã nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau nhng khi kÕt hîp th× l¹i
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 4
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
trë thµnh thèng nhÊt vµ hîp lý, hä cã thÓ trùc tiÕp gÆp nhau ®Ó
th¬ng lîng viÖc vay vèn hoÆc th«ng qua thÞ trêng tµi chÝnh,
song chñ yÕu lµ gi¸n tiÕp qua trung gian tµi chÝnh ®Æc biÖt lµ
NHTM.
NHTM lµ mét trong nh÷ng tæ chøc tµi chÝnh quan träng
nhÊt cña nÒn kinh tÕ. Ng©n hµng lµ ngêi ®i vay chñ yÕu tõ hµng
triÖu hé tiªu dïng ®ång thêi cung cÊp cho hä v« sè nh÷ng dÞch
vô tiÖn Ých ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu cña hä nh thÎ tÝn dông, thÎ
ATM khi hä muèn thanh to¸n cho c¸c kho¶n mua hµng ho¸ vµ
dÞch vô hay dÞch vô t vÊn khi hä muèn ®Çu t. Ng©n hµng còng
lµ mét trong nh÷ng tæ chøc cung cÊp vèn quan träng nhÊt cho
doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ vèn dµi h¹n ®Ó hç trî viÖc x©y dùng
nhµ m¸y, mua s¾m thiÕt bÞ m¸y mãc míi.
MÆc dï lÜnh vùc kinh doanh ®a d¹ng nh vËy nhng cung
cÊp tÝn dông vÉn lµ ho¹t ®éng chñ yÕu ®em l¹i lîi nhuËn cho
ng©n hµng; t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña
ng©n hµng.
TÝn dông xuÊt ph¸t tõ gèc La Tinh “Creditum” cã nghÜa lµ
mét sù tin tëng lÉn nhau. Nãi c¸ch kh¸c, ®ã lµ lßng tin.
Theo c¸ch hiÓu phæ th«ng th× tÝn dông lµ quan hÖ vay
mîn lÉn nhau trªn c¬ së cã hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i.
“TÝn dông lµ mét hÖ thèng c¸c quan hÖ ph©n phèi theo
nguyªn t¾c cã hoµn tr¶ gi÷a ngêi ®ang t¹m thêi thõa vèn sang
ngêi t¹m thêi thiÕu vèn vµ ngîc l¹i”
TÝn dông thêng kÌm theo mét kho¶n l·i
C¨n cø quan träng nhÊt cña tÝn dông lµ sù tin tëng
ViÖc hoµn tr¶ trong tÝn dông lµ v« ®iÒu kiÖn
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 5
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
Qu¸ tr×nh vËn ®éng ®ã ®îc biÓu diÔn theo s¬ ®å sau:
Cho vay
Ngêi së h÷u Ngêi sö
Hoµn tr¶ gèc l·i
Ngêi cho vay Ngêi ®i vay
Theo M¸c, tÝn dông lµ sù chuyÓn nhîng t¹m thêi mét lîng
gi¸ trÞ tõ ngêi së h÷u sang ngêi sö dông, sau mét thêi gian nhÊt
®Þnh l¹i quay trë vÒ víi lîng gi¸ trÞ lín h¬n lîng gi¸ trÞ ban ®Çu.
Theo quan ®iÓm nµy ph¹m trï tÝn dông cã 3 néi dung
chñ yÕu ®ã lµ: tÝnh chuyÓn nhîng t¹m thêi mét lîng gi¸ trÞ, tÝnh
thêi h¹n vµ tÝnh hoµn tr¶.
Nh vËy tÝn dông lµ mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a ngêi cho
vay vµ ngêi ®i vay th«ng qua sù vËn ®éng cña gi¸ trÞ, vèn tÝn
dông ®îc biÓu hiÖn díi h×nh thøc tiÒn tÖ hoÆc hµng ho¸. Qu¸
tr×nh ®ã ®îc thÓ hiÖn qua 3 giai ®o¹n sau:
- Thø nhÊt: Ph©n phèi vèn tÝn dông díi h×nh thøc cho
vay. Trong giai ®o¹n nµy, gi¸ trÞ vèn tÝn dông ®îc chuyÓn sang
ngêi ®i vay, ë ®©y chØ cã mét bªn nhËn gi¸ trÞ vµ còng chØ
mét bªn nhîng ®i gi¸ trÞ.
- Thø hai: Sö dông vèn tÝn dông trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n
xuÊt. Ngêi ®i vay sau khi nhËn ®îc gi¸ trÞ vèn tÝn dông, hä ®îc
quyÒn sö dông gi¸ trÞ ®ã ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña m×nh nh
®Çu t cho s¶n xuÊt, thanh to¸n c¸c kho¶n tiªu dïng… Tuy nhiªn,
ngêi ®i vay chØ ®îc quyÒn sö dông trong mét kho¶ng thêi gian
nhÊt ®Þnh mµ kh«ng ®îc quyÒn së h÷u gi¸ trÞ ®ã.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 6
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
- Thø ba: Thu håi vèn tÝn dông. Sau khi vèn tÝn dông ®·
hoµn thµnh mét chu kú s¶n xuÊt ®Ó trë l¹i h×nh th¸i tiÒn tÖ th×
vèn tÝn dông ®îc ngêi ®i vay hoµn tr¶ l¹i cho ngêi cho vay. §Õn
®©y, vèn tÝn dông kÕt thóc mét vßng tuÇn hoµn.
Trong x· héi lu«n tån t¹i nh÷ng ngêi thõa vèn muèn ®Çu
t vµ nh÷ng ngêi thiÕu vèn ®Ó sö dông. Hä cã thÓ trùc tiÕp gÆp
nhau, trao ®æi. Tuy nhiªn, nhu cÇu cña hai ®èi tîng nµy rÊt hiÕm
khi thèng nhÊt víi nhau. Sù kh«ng phï hîp vÒ quy m« vèn, thêi
gian còng nh nh÷ng chi phÝ kh¸c ®ßi hái ph¶i cã mét ®èi tîng
thø ba ®øng ra lµm trung gian. §èi tîng nµy sÏ lµm nhiÖm vô tËp
trung tÊt c¶ sè vèn cña nh÷ng ngêi t¹m thêi thõa vèn, cÇn ®Çu t
kiÕm lêi. Sau ®ã, vèn tËp trung ®îc ph©n phèi cho nh÷ng ngêi
cÇn vèn ®Ó sö dông díi h×nh thøc cho vay. §èi tîng ®ã chÝnh lµ
c¸c tæ chøc tÝn dông, trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c NHTM. Hµnh vi
“c¸c NHTM tËp trung vèn díi h×nh thøc huy ®éng vµ ph©n phèi
vèn díi h×nh thøc cho vay” ®îc gäi lµ tÝn dông ng©n hµng.
1.1.1.2. §Æc trng cña tÝn dông ng©n hµng.
-TÝn dông lµ sù cung cÊp mét lîng gi¸ trÞ dùa trªn c¬ së
lßng tin. NghÜa lµ ngêi cho vay tin tëng ngêi ®i vay sÏ sö dông
vèn cã hiÖu qu¶, t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc tr¶ nî. Tõ ®Æc trng nµy
cho thÊy quan hÖ tÝn dông chØ x¶y ra khi c¸c bªn cã sù tin tëng
lÉn nhau. §Ó cã ®îc lßng tin víi kh¸ch hµng, ng©n hµng lu«n
thÈm ®Þnh kh¸ch hµng tríc khi cho vay. NÕu kh©u nµy ®îc thùc
hiÖn mét c¸ch kh¸ch quan, chÝnh x¸c th× viÖc thu håi vèn cña
ng©n hµng Ýt gÆp rñi ro h¬n vµ ngîc l¹i.
-TÝn dông lµ sù chuyÓn nhîng mét lîng gi¸ trÞ cã thêi h¹n.
§Æc trng nµy cña tÝn dông xuÊt ph¸t tõ tÝnh chuyÖn nhîng t¹m
thêi. V× ®Ó thùc hiÖn hµnh vi cÊp tÝn dông c¸c ng©n hµng ph¶i
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 7
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
t¹o ra cho m×nh mét nguån vèn nhÊt ®Þnh trong mét kho¶ng
thêi gian cã h¹n. Do ®ã, ®Ó ®¶m b¶o thu håi nî ®óng h¹n, ngêi
cho vay ph¶i x¸c ®Þnh ®îc râ thêi gian cho vay trªn c¬ së xem
xÐt ®Õn qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn cña ®èi tîng vay vµ tÝnh
chÊt vèn cña ng©n hµng. NÕu thêi h¹n cho vay nhá h¬n chu kú
lu©n chuyÓn vèn cña ®èi tîng vay th× khi ®Õn h¹n kh¸ch hµng
cha cã nguån ®Ó tr¶ nî, sÏ g©y khã kh¨n cho kh¸ch hµng. Ngîc
l¹i, nÕu thêi h¹n cho vay dµi h¬n chu kú lu«n chuyÓn vèn sÏ t¹o
®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng sö dông vèn kh«ng ®óng môc ®Ých
vµ nÕu rñi ro x¶y ra th× kh¸ch hµng sÏ kh«ng cã nguån ®Ó tr¶
nî. Nh vËy, nÕu ng©n hµng ®Þnh kú h¹n nî phï hîp víi ®èi tîng
vay th× kh¶ n¨ng tr¶ nî ®óng h¹n rÊt cao vµ ngîc l¹i.
-TÝn dông lµ sù chuyÓn nhîng t¹m thêi mét lîng gi¸ trÞ trªn
nguyªn t¾c ph¶i hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i. §Æc trng nµy xuÊt ph¸t tõ
tÝnh chuyÓn nhîng t¹m thêi, tõ tÝnh së h÷u vÒ vèn, tõ yªu cÇu
cña ng©n hµng lµ khi cÊp tÝn dông th× tÝn dông ph¶i ®îc hoµn
tr¶. Gi¸ trÞ hoµn tr¶ th«ng thêng ph¶i lín h¬n gi¸ trÞ lóc cho vay
hay nãi c¸ch kh¸c, ngêi ®i vay ph¶i tr¶ thªm phÇn l·i ngoµi vèn
gèc. V× vèn cho vay cña ng©n hµng lµ vèn huy ®éng cña nh÷ng
ngêi t¹m thêi thõa vèn nªn sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh ng©n
hµng ph¶i tr¶ l¹i cho ngêi ký th¸c. MÆt kh¸c, ng©n hµng cÇn
ph¶i cã nguån ®Ó bï ®¾p chi phÝ ho¹t ®éng nh: khÊu hao tµi
s¶n cè ®Þnh, tr¶ l¬ng c¸n bé c«ng nh©n viªn, chi phÝ v¨n phßng
phÈm... nªn ngêi vay vèn ngoµi viÖc tr¶ nî gèc cßn ph¶i tr¶ cho
ng©n hµng mét kho¶n l·i. L·i ®îc coi lµ mét nguån thu nhËp cña
ng©n hµng, lµ c¬ së ®Ó ng©n hµng tån t¹i vµ ph¸t triÓn.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 8
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
-Tµi s¶n giao dÞch trong quan hÖ giao dÞch tÝn dông bao
gåm hai h×nh thøc lµ cho vay (b»ng tiÒn) vµ cho thuª (bÊt ®éng
s¶n vµ ®éng s¶n).
-TÝn dông lµ ho¹t ®éng tiÒm Èn rñi ro cao v× tÝn dông
kh«ng ph¶i chØ chÞu t¸c ®éng ¶nh hëng bëi ngêi cho vay vµ ngêi
®i vay mµ cßn phô thuéc vµo m«i trêng kinh doanh cña b¶n th©n
ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. Khi m«i trêng kinh doanh thay ®æi
nh: l¹m ph¸t, t¨ng trëng kinh tÕ...sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn
kh¸ch hµng cña ng©n hµng do ®ã sÏ ¶nh hëng ®Õn chiÕn lîc
kinh doanh cña ng©n hµng.
1.1.2. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh
tÕ thÞ trêng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c quan hÖ kinh tÕ vËn
®éng theo c¸c quy luËt kh¸ch quan nh quy luËt gi¸ trÞ, quy luËt
cung cÇu, quy luËt c¹nh tranh… C¸c doanh nghiÖp ®Ó cã thÓ
tho¶ m·n ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng, n©ng cao tÝnh c¹nh tranh
cña m×nh th× ph¶i cã vèn ®Ó ®Çu t vµ tÝn dông ng©n hµng lµ
mét sù lùa chän tèi u. NÕu biÕt khai th¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶
nguån vèn ®ã th× doanh nghiÖp sÏ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Doanh
nghiÖp ph¸t triÓn còng lµ tiÒn ®Ò ®Ó nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn.
Nh vËy, tÝn dông ng©n hµng lµ ®ßn bÈy m¹nh mÏ thóc ®Èy sù
t¨ng trëng kinh tÕ, gãp phÇn ®iÒu hµnh nªn kinh tÕ thÞ trêng.
Nh÷ng néi dung trªn sÏ ®îc lµm râ ë mét sè ®iÓm sau:
Thø nhÊt: TÝn dông ng©n hµng lµ c«ng cô tµi trî cho chi
tiªu cña doanh nghiÖp, c¸ nh©n vµ c¸c tæ chøc chÝnh phñ.
Thø hai: TÝn dông ng©n hµng lµ cÇu nèi gi÷a ngêi cã vèn
víi ngêi cÇn vèn vµ gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng mèi quan hÖ nµy.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 9
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
Thø ba: TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn thóc ®Èy nÒn
kinh tÕ t¨ng trëng.
Thø t: TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn thóc ®Èy qu¸
tr×nh më réng mèi quan hÖ giao lu kinh tÕ quèc tÕ.
Thø n¨m: TDNH lµ c«ng cô ®Ó Nhµ Níc ®iÒu tiÕt khèi lîng
tiÒn tÖ lu th«ng trong nÒn kinh tÕ.
Thø s¸u: TDNH gãp phÇn tho¶ m·n nhu cÇu tiÕt kiÖm vµ
më réng ®Çu t cña nÒn kinh tÕ. §ång thêi, TDNH thóc ®Èy c¸c
doanh nghiÖp t¨ng cêng chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ trong ho¹t
®éng kinh doanh.
Thø b¶y: TDNH lµ ho¹t ®éng chñ yÕu ®em l¹i lîi nhuËn cho
b¶n th©n c¸c ng©n hµng. Tõ nguån vèn tËp trung ®îc, ng©n
hµng sö dông ®Ó ®Çu t, cho vay; thÝ dô cho vay tiªu dïng, cho
vay ®Ó c¶i tiÕn m¸y mãc hay cho vay liªn ng©n hµng… Tõ ®©y
ng©n hµng sÏ thu l·i. L·i lµ mét nguån thu nhËp truyÒn thèng ®èi
víi ng©n hµng.
Thø t¸m: TDNH gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc ph¸t triÓn
c«ng ty cæ phÇn.
Nh vËy, TDNH cã vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi sù
ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi. Nã gi¶i quyÕt m©u thuÉn néi t¹i cña
nÒn kinh tÕ, t¹o nÒn t¶ng thóc ®Èy nÒn kinh tÕ t¨ng trëng bÒn
v÷ng. Tuy nhiªn ®Ó TDNH ph¸t huy ®îc hÕt vai trß cña nã th×
c¸c nhµ qu¶n lý Ng©n hµng còng nh c¸c c¬ quan chøc n¨ng ph¶i
t¹o ra mét hµnh lang ph¸p lý còng nh c¸c quy ®Þnh phï hîp, chÆt
chÏ, vµ th«ng tho¸ng nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¶ ngêi cho vay vµ
ngêi ®i vay tho¶ m·n ®îc nhu cÇu cña m×nh.
1.1.3. Ph©n lo¹i tÝn dông ng©n hµng.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 10
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¹t ®éng tÝn dông rÊt ®a
d¹ng vµ phong phó víi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. §Ó sö dông vµ
qu¶n lý tÝn dông cã hiÖu qu¶ th× ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i tÝn
dông. Ph©n lo¹i tÝn dông lµ viÖc s¾p xÕp c¸c kho¶n cho vay
theo tõng nhãm dùa trªn mét sè tiªu thøc nhÊt ®Þnh.
1.1.3.1. Thêi h¹n tÝn dông.
C¨n cø theo tiªu thøc nµy, ngêi ta chia TÝn dông thµnh 3 lo¹i.
-TÝn dông ng¾n h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n < 1 n¨m
vµ ®îc sö dông ®Ó bï ®¾p sù thiÕu hôt tµm thêi vÒ vèn lu ®éng
cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c nhu cÇu chi tiªu ng¾n h¹n cña c¸
nh©n. Nã bao gåm tÝn dông chiÕt khÊu, tÝn dông thÊu chi, tÝn
dông øng tríc vµ tÝn dông bæ sung vèn lu ®éng.
-TÝn dông trung h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n tõ 1 ®Õn
5 n¨m. Lo¹i tÝn dông nµy chñ yÕu ®îc sö dông ®Ó ®Çu t mua
s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn hoÆc ®æi míi thiÕt bÞ, c«ng
nghÖ, më réng s¶n xuÊt kinh doanh, x©y dùng c¸c dù ¸n míi cã
qui m« nhá vµ thêi gian thu håi vèn nhanh. Ngoµi ra, tÝn dông
trung h¹n cßn lµ nguån h×nh thµnh vèn lu ®éng thêng xuyªn cña
c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh nghiÖp míi thµnh
lËp. Nã bao gåm c¸c h×nh thøc chñ yÕu sau: tÝn dông thùc hiÖn
theo dù ¸n, tÝn dông hîp vèn, tÝn dông cho thuª tµi chÝnh.
-TÝn dông dµi h¹n: lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n >5 n¨m ®îc
sö dông ®Ó cÊp vèn cho x©y dùng c¬ b¶n, ®Çu t x©y dùng c¸c
xÝ nghiÖp míi, c¸c c«ng tr×nh thuéc c¬ së h¹ tÇng (®êng x¸,
bÕn c¶ng, s©n bay...), c¶i tiÕn vµ më réng s¶n xuÊt víi qui m«
lín.
NghiÖp vô truyÒn thèng cña NHTM lµ cho vay ng¾n h¹n,
nhng tõ n¨m 1970 trë l¹i ®©y c¸c NHTM chuyÓn sang kinh doanh
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 11
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
tæng hîp vµ mét trong nh÷ng néi dung ®æi míi ®ã lµ n©ng cao
tû träng cho vay trung vµ dµi h¹n trong tæng sè d nî cña Ng©n
Hµng.
1.1.3.2. §èi tîng tÝn dông .
C¨n cø vµo h×nh thøc nµy, ngêi ta chia tÝn dông thµnh 2
lo¹i ®ã lµ:
-TÝn dông vèn lu ®éng: lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông cã thêi
h¹n ng¾n thêng <1 n¨m. §îc sö dông ®Ó h×nh thµnh vèn lu
®éng cña c¸c tæ chøc kinh tÕ, cã nghÜa lµ cho vay bï ®¾p vèn l-
u ®éng thiÕu hôt t¹m thêi. Nã bao gåm: cho vay dù tr÷ hµng
ho¸, cho vay chi phÝ s¶n xuÊt, cho vay ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n
nî díi h×nh thøc chiÕt khÊu k× phiÕu.
-TÝn dông vèn cè ®Þnh: lµ h×nh thøc ®Çu t vèn cña ng©n
hµng mµ chi phÝ ®Çu t g¾n liÒn víi TSC§, cã nghÜa lµ ®Çu t ®Ó
mua s¾m TSC§, c¶i tiÕn vµ ®æi míi kÜ thuËt, më réng s¶n xuÊt,
x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp vµ c¸c c«ng tr×nh míi.
1.1.3.3.Môc ®Ých sö dông vèn.
C¨n cø vµo tiªu thøc nµy, ngêi ta chia tÝn dông thµnh 2
lo¹i.
-TÝn dông s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸: lµ h×nh thøc
cÊp tÝn dông lÊy ®èi tîng thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh cña ng©n hµng ®Ó lµm c¬ së cÊp tÝn dông nh c¸c
nhµ doanh nghiÖp, chñ thÓ kinh doanh ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ
lu th«ng hµng ho¸.
-TÝn dông tiªu dïng: lµ h×nh thøc cho vay ®Ó ®¸p øng c¸c
nhu cÇu tiªu dïng nh mua s¾m nhµ cöa, c¸c vËt dông ®¾t tiÒn
vµ c¸c kho¶n cho vay ®Ó trang tr¶i c¸c chi phÝ th«ng thêng cña
®êi sèng th«ng qua viÖc ph¸t hµnh thÎ tÝn dông.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 12
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
1.1.3.4. Møc ®é tÝn nhiÖm víi kh¸ch hµng.
Theo c¨n cø nµy, tÝn dông ®îc chia lµm hai lo¹i.
- TÝn dông cã b¶o ®¶m: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông cã
tµi s¶n hoÆc ngêi b¶o l·nh ®øng ra lµm ®¶m b¶o cho kho¶n nî
vay. H×nh thøc nµy ¸p dông ®èi víi c¸c kh¸ch hµng kh«ng cã uy
tÝn cao ®èi víi ng©n hµng, khi vay vèn ®ßi hái ph¶i cã b¶o ®¶m.
B¶o ®¶m tÝn dông nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi cña ngêi cho vay dùa
trªn c¬ së thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n thuéc së h÷u cña ngêi ®i vay
hoÆc b¶o l·nh cña bªn thø ba.
- TÝn dông kh«ng cã b¶o ®¶m: lµ h×nh thøc tÝn dông
kh«ng cã tµi s¶n hoÆc ngêi b¶o l·nh ®¶m b¶o cho kho¶n nî vay.
Tuy nhiªn, kh¸ch hµng vay kh«ng cã b¶o ®¶m sÏ ®îc nhËn kho¶n
vay khi héi tô ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè sau:
+ Cã uy tÝn víi tæ chøc tÝn dông cho vay trong viÖc sö
dông vèn vay vµ tr¶ nî ®óng h¹n, ®Çy ®ñ c¶ gèc vµ l·i.
+ Cã dù ¸n ®Çu t, hoÆc ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh
dÞch vô kh¶ thi, cã kh¼ n¨ng hoµn tr¶ nî, hoÆc dù ¸n ®ã phôc
vô an sinh x· héi cã tÝnh kh¶ thi, phï hîp víi quy ho¹ch cña vïng,
cña ngµnh vµ ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña nhµ níc.
+ Cã kh¼ n¨ng tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî.
+ Cam kÕt thùc hiÖn biÖn ph¸p b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n
theo yªu cÇu cña TCTD nÕu sö dông vèn vay kh«ng ®óng theo
hîp ®ång tÝn dông, vµ chÊp nhËn tr¶ nî tríc h¹n nÕu kh«ng thùc
hiÖn ®îc c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n.
1.1.3.5. Ph¬ng ph¸p hoµn tr¶.
Dùa theo tiªu thøc nµy tÝn dông ®îc chia 2 lo¹i.
- Cho vay cã thêi h¹n: Lµ lo¹i cho vay cã tho¶ thuËn thêi
h¹n tr¶ nî cô thÓ trong hîp ®ång. §èi víi lo¹i cho vay nµy kh¸ch
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 13
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
hµng cã thÓ tr¶ nî tríc h¹n nhng ng©n hµng ®îc quyÒn thu l·i
toµn bé k× h¹n tr¶ nî theo hîp ®ång trõ trêng hîp cã nh÷ng tho¶
thuËn kh¸c. Nã bao gåm: cho vay chØ cã mét k× h¹n tr¶ nî, cho
vay cã nhiÒu k× h¹n tr¶ nî cô thÓ (cho vay tr¶ gãp), cho vay
hoµn tr¶ nî nhiÒu lÇn nhng kh«ng cã k× h¹n nî cô thÓ, mµ viÖc
tr¶ nî phô thuéc vµo kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña ngêi ®i vay.
- Cho vay kh«ng cã thêi h¹n cô thÓ: lµ lo¹i cho vay mµ
ng©n hµng cã thÓ yªu cÇu ngêi ®i vay tù nguyÖn tr¶ nî bÊt k×
lóc nµo nhng ph¶i b¸o tríc mét thêi gian hîp lý, thêi gian nµy cã
thÓ ®îc tho¶ thuËn trong hîp ®ång.
1.1.3.6. XuÊt xø tÝn dông .
C¨n cø vµo tiªu thøc nµy, ngêi ta chia tÝn dông thµnh 2
lo¹i.
- TÝn dông trùc tiÕp: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông gi÷a ngêi
cã tiÒn (hoÆc hµng ho¸) víi ngêi cÇn sö dông tiÒn (hoÆc hµng
ho¸) ®ã, kh«ng cÇn th«ng qua mét TGTC nµo c¶.
- Cho vay gi¸n tiÕp: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông th«ng qua
mét TGTC nh NHTM hoÆc TCTD kh¸c b»ng viÖc mua l¹i c¸c giÊy
tê cã gi¸ hoÆc c¸c chøng tõ nî ®· ph¸t sinh vµ cßn thêi h¹n thanh
to¸n. §©y lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông ®îc ¸p dông phæ biÕn vµ
chiÕm tû träng lín.
1.1.4. C¸c bíc trong qui tr×nh tÝn dông.
Ho¹t ®éng tÝn dông lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng chÝnh
cña NHTM, mét ho¹t ®éng rÊt phøc t¹p vµ chøa ®ùng nhiÒu rñi
ro. V× vËy, ®Ó ra ®îc mét quyÕt ®Þnh cho vay ®óng ®¾n, tiÕt
kiÖm thêi gian, chi phÝ cho ng©n hµng vµ kh¸ch hµng, ®¶m b¶o
an toµn vèn trong kinh doanh ng©n hµng th× ho¹t ®éng tÝn
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 14
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
dông ®ßi hái ng©n hµng ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt qui tr×nh
cho vay vèn.
Qui tr×nh tÝn dông lµ tæng hîp c¸c nguyªn t¾c, qui ®Þnh
cña ng©n hµng trong viÖc cÊp tÝn dông. Trong ®ã x©y dùng c¸c
bíc ®i cô thÓ theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh kÓ tõ khi chuÈn bÞ hå
s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông cho ®Õn khi kÕt thóc hîp ®ång tÝn
dông. §©y lµ mét qu¸ tr×nh bao gåm nhiÒu giai ®o¹n mang tÝnh
chÊt liªn hoµn, theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh, ®ång thêi cã quan
hÖ chÆt chÏ vµ g¾n bã víi nhau. Tuú theo gãc ®é nghiªn cøu mµ
qui tr×nh tÝn dông cã thÓ ph©n chia theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau,
song nh×n chung, mét qui tr×nh tÝn dông tæng qu¸t bao gåm 5
bíc.
Bíc 1: LËp hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông:
XÐt vÒ mÆt kinh tÕ, mÆc dï quan hÖ tÝn dông cha ®îc
h×nh thµnh nhng ®©y lµ giai ®o¹n chuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu kiÖn
cÇn thiÕt ®Ó quan hÖ tÝn dông ®îc thiÕt lËp mét c¸ch lµnh
m¹nh.
Hå s¬ tÝn dông cña mét ng©n hµng lµ tæng hîp ®Çy ®ñ
c¸c giÊy tê, v¨n b¶n chøng tá kh¸ch hµng thùc sù cã nhu cÇu vÒ
vèn tÝn dông, còng nh chøng minh ®îc tÝnh hîp ph¸p vÒ nh©n
th©n kh¸ch hµng vµ tÝnh tù nguyÖn xin cÊp tÝn dông cña kh¸ch
hµng.
Nh×n chung, nh÷ng th«ng tin liªn quan tíi kh¸ch hµng
cÇn thu thËp trong giai ®o¹n nµy lµ:
- Nh÷ng tµi liÖu chøng minh n¨ng lùc ph¸p lý cña kh¸ch
hµng.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 15
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
- Nh÷ng tµi liÖu chøng minh kh¶ n¨ng hÊp thô vèn tÝn
dông vµ kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn tÝn dông cña kh¸ch
hµng.
- Nh÷ng tµi liÖu liªn quan ®Õn b¶o ®¶m tÝn dông hoÆc
®iÒu kiÖn cÊp tÝn dông ®Æc thï.
- C¸c giÊy tê ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông kh¸c ®i kÌm.
Bíc 2: Ph©n tÝch tÝn dông:
Lµ ph©n tÝch kh¶ n¨ng hiÖn t¹i vµ tiÒm tµng cña kh¸ch
hµng vÒ sö dông vèn tÝn dông còng nh kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn
vay. Nã lµ néi dung quan träng nhÊt, víi môc tiªu lµ t×m kiÕm
nh÷ng t×nh huèng cã thÓ dÉn ®Õn rñi ro cho ng©n hµng vµ tiªn
lîng kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña ng©n hµng vÒ c¸c lo¹i rñi ro ®ã
còng nh dù kiÕn c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ nh÷ng
thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra. Ph©n tÝch tÝn dông gióp cho ng©n hµng
kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, tõ ®ã
cã ®îc sù tin tëng ch¾c ch¾n vµo th¸i ®é s½n sµng tr¶ nî vµ kh¶
n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng.
Ph©n tÝch tÝn dông bao gåm mét sè néi dung:
- Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kh¸ch hµng: trong ®ã cÇn; ph©n
tÝch n¨ng lùc ph¸p lý, uy tÝn, t×nh h×nh tµi chÝnh cña
kh¸ch hµng vµ n¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh cña ban l·nh
®¹o doanh nghiÖp vay vèn.
- ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Ò nghÞ vay vèn.
- ThÈm ®Þnh b¶o ®¶m nî vay.
Bíc 3: Ra quyÕt ®Þnh tÝn dông:
KÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch lµ ®a ra quyÕt ®Þnh tÝn
dông. ViÖc ra quyÕt ®Þnh tÝn dông nh thÕ nµo, chÊp thuËn hay
kh«ng chÊp thuËn lµ c«ng viÖc cùc k× quan träng bëi nã kh«ng
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 16
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
nh÷ng ¶nh hëng ®Õn tiÕn tr×nh ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng mµ
cßn ¶nh hëng ®Õn uy tÝn cña ng©n hµng. NÕu ng©n hµng
quyÕt ®Þnh chÊp thuËn mµ sau ®ã kh¸ch hµng l¹i kh«ng cã kh¶
n¨ng tr¶ nî th× ng©n hµng sÏ bÞ mÊt vèn dÉn ®Õn gi¶m lîi
nhuËn, gi¶m uy tÝn. Ngîc l¹i, nÕu ng©n hµng kh«ng chÊp thuËn
trong khi kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî th× chÝnh b¶n th©n
ng©n hµng ®· mÊt ®i c¬ héi t¨ng thu nhËp vµ më réng thÞ
phÇn. V× vËy ®èi víi ngêi lµm ng©n hµng cÇn thÓ hiÖn th¸i ®é
t«n träng ®èi víi kh¸ch hµng. Cô thÓ lµ viÖc ra quyÕt ®Þnh tÝn
dông ph¶i ®îc ®a ra trong mét thêi gian ng¾n nhÊt cã thÓ, ®¶m
b¶o sù chñ ®éng, kÞp thêi cho kh¸ch hµng. NÕu yªu cÇu vay vèn
®îc chÊp nhËn th× c¸n bé tÝn dông cïng kh¸ch hµng tiÕn hµng ký
kÕt hîp ®ång. NÕu hå s¬ vay vèn bÞ tõ chèi th× còng ph¶i th«ng
b¸o cho kh¸ch hµng biÕt lý do tõ chèi.
Bíc 4: Gi¶i ng©n:
Lµ nghiÖp vô cÊp tiÒn cho kh¸ch hµng trªn c¬ së møc tÝn
dông ®· cam kÕt theo hîp ®ång tÝn dông. Gi¶i ng©n ph¶i ®¶m
b¶o nguyªn t¾c vËn ®éng cña tÝn dông g¾n liÒn víi vËn ®éng
cña hµng ho¸. NghÜa lµ viÖc ph¸t tiÒn vay ph¶i cã hµng ho¸ ®èi
øng, phï hîp víi môc ®Ých cho vay cña hîp ®ång tÝn dông. C¬ së
®Ó ng©n hµng thùc hiÖn gi¶i ng©n lµ kÕ ho¹ch sö dông vèn cña
kh¸ch hµng ®· ®îc nªu trong hîp ®ång.
Bíc 5: Gi¸m s¸t, thu nî vµ thanh lý tÝn dông:
Gi¸m s¸t vµ qu¶n lý tÝn dông ®îc tiÕn hµnh tõ khi tiÒn
vay ph¸t ra cho ®Õn khi kho¶n vay ®îc hoµn tr¶, nh»m ®«n ®èc
kh¸ch hµng thùc hiÖn ®óng vµ ®Çy ®ñ nh÷ng cam kÕt ®· tho¶
thuËn trong hîp ®ång tÝn dông, phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng
cña ng©n hµng vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh sö dông vèn cña kh¸ch
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 17
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
hµng. ViÖc thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô nµy chÝnh lµ c¬ së ®Ó ng©n
hµng ®¸nh gi¸ chÊt lîng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t vèn
cña m×nh
Gi¸m s¸t tÝn dông lµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c ®iÒu
kho¶n ®· cam kÕt theo hîp ®ång tÝn dông nh:
Kh¸ch hµng cã sö dông vèn ®óng môc ®Ých kh«ng?
KiÓm so¸t møc ®é rñi ro tÝn dông ph¸t sinh.
Theo dâi thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n cô thÓ ®· tho¶ thuËn
trong hîp ®ång, kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng vi ph¹m ®Ó cã
c¸ch xö lý thÝch hîp.
Theo dâi vµ ghi nhËn viÖc thùc hiÖn qui tr×nh tÝn dông cña
c¸c bé phËn cã liªn quan t¹i ng©n hµng.
Thu nî, lµ viÖc ng©n hµng theo dâi lÞch tr¶ nî theo c¸c néi
dung ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông. Tríc ngµy ®¸o h¹n
tr¶ nî 3 ®Õn 5 ngµy ng©n hµng th«ng b¸o cho kh¸ch hµng biÕt
sè tתn ph¶i thanh to¸n vµ ngµy thanh to¸n, kh¸ch hµng cã tr¸ch
nhiÖm vµ nghÜa vô tr¶ nî cho ng©n hµng ®óng h¹n, ®Çy ®ñ nh
®· cam kÕt trong hîp ®ång tÝn dông.
Thanh lý tÝn dông lµ viÖc ng©n hµng lµm thñ tôc gi¶i
chÊp tµi s¶n thÕ chÊp hoÆc gi¶i to¶ tµi s¶n cÇm cè, lËp biªn b¶n
giao nhËn tµi s¶n/giÊy tê (nÕu cã) ®ång thêi tÊt to¸n tµi kho¶n
vay, chuyÓn hå s¬ tÝn dông vµo lu tr÷.
Tãm l¹i, TDNH cã vai trß to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ,
x· héi cña mçi quèc gia. Do ®ã, qu¶n lý tèt vÊn ®Ò chÊt lîng tÝn
dông vÉn lµ mèi quan t©m kh«ng chØ cña c¸c nhµ qu¶n lý ®iÒu
hµnh trong ngµnh ng©n hµng mµ cßn lµ mèi quan t©m lo ng¹i
cña nhiÒu ngµnh, nhiÒu cÊp, ë c¶ trung ¬ng lÉn ®Þa ph¬ng.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 18
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
1.2. ChÊt lîng tÝn dông.
1.2.1. Quan niÖm vÒ chÊt lîng tÝn dông.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, yÕu tè chÊt lîng lu«n ®îc ®Æt
lªn hµng ®Çu. LÜnh vùc ng©n hµng còng kh«ng ph¶i ngo¹i lÖ mµ
cßn cã phÇn ®îc coi träng h¬n v× ®©y lµ ngµnh dÞch vô nªn nãi
tíi chÊt lîng th× ®ã kh«ng ph¶i lµ mét con sè cô thÓ.
ChÊt lîng tÝn dông lµ sù ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng
(ngêi göi tiÒn vµ ngêi vay tiÒn), phï hîp víi sù ph¸t trتn kinh tÕ,
x· héi vµ ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n Hµng.
ChÊt lîng tÝn dông ®îc thÓ hiÖn trªn nhiÒu khÝa
c¹nh:
- §èi víi NHTM: chÊt lîng tÝn dông ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua
c¸c chØ tiªu c¬ b¶n sau ®©y:
Phôc vô tèt sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph-
¬ng theo ®Þnh híng cña Nhµ Níc qua tõng thêi kú.
C¸c kho¶n tÝn dông ®îc thùc hiÖn ®óng môc ®Ých,
®óng ®èi tîng, cã hµng ho¸ t¬ng ®¬ng lµm ®¶m
b¶o.
C¸c kho¶n tÝn dông ®îc thu håi ®Çy ®ñ, ®óng h¹n
c¶ gèc vµ l·i, gãp phÇn t¨ng nhanh vßng quay vèn
cña ng©n hµng, gi¶m thiÓu c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n, nî
khã ®ßi, trªn c¬ së ®ã t¨ng doanh thu cho ho¹t
®éng cña ng©n hµng.
- §èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi: Díi gi¸c ®é nµy, tÝn
dông ®îc coi lµ cã chÊt lîng khi nã hç trî vµ lµm t¨ng hiÖu qu¶
ho¹t ®éng cña tõng doanh nghiÖp ®¬n lÎ, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó
nh÷ng doanh nghiÖp nµy thùc hiÖn tèt nghÜa vô ®èi víi ng©n
s¸ch Nhµ Níc, gi¶i quyÕt ®îc viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, t¹o nªn
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 19
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
tèc ®é ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ. §ång thêi, chÊt lîng tÝn
dông ®îc ®¶m b¶o còng sÏ gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc thùc thi
chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña nhµ níc.
Nh vËy, cã thÓ nãi chÊt lîng tÝn dông lµ tæng hîp c¸c ho¹t
®éng gi÷a nh÷ng con ngêi trong tæ chøc, gi÷a c¸c tæ chøc víi
nhau trong mét ng©n hµng. Nã ®îc x¸c ®Þnh qua nhiÒu yÕu tè:
thu hót ®îc kh¸ch hµng tèt, thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn, møc
®é an toµn cña vèn tÝn dông, chi phÝ tæng thÓ vÒ l·i suÊt, chi
phÝ nghiÖp vô ... Do ®ã, hiÓu ®óng b¶n chÊt vµ x¸c ®Þnh chÝnh
x¸c c¸c nguyªn nh©n tån t¹i sÏ gióp cho ng©n hµng thùc hiÖn
thµnh c«ng chiÕn lîc kinh doanh vµ ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng.
1.2.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao chÊt lîng tÝn dông
cña NHTM
Cã thÓ nãi ng©n hµng vµ tÝn dông ng©n hµng lµ s¶n
phÈm tÊt yÕu vµ v« cïng quan träng cña nÒn s¶n xuÊt kinh doanh
hµng ho¸. Cho tíi nay, khi nghiªn cøu vÒ c¬ cÊu kinh tÕ cña bÊt
cø quèc gia nµo ngêi ta kh«ng thÓ kh«ng bá qua ng©n hµng – tæ
chøc tµi chÝnh quan träng hµng ®Çu víi s¶n phÈm truyÒn thèng,
chñ yÕu lµ tÝn dông. Nh chóng ta ®Òu biÕt, c¸c ng©n hµng lu«n
bÞ kiÓm so¸t kh¾t khe bëi c¸c c¬ quan qu¶n lý cña chÝnh phñ.
Bëi v×:
- Ng©n hµng lµ n¬i tÝch tr÷ tiÕt kiÖm hµng ®Çu cña c«ng
chóng, viÖc thÊt tho¸t c¸c kho¶n vèn nµy trong trêng hîp ng©n
hµng ph¸ s¶n sÏ trë thµnh th¶m ho¹ cho c«ng chóng vµ suy tíi
cïng lµ nÒn kinh tÕ.
- Ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng cã thÓ ¶nh hëng tíi
t×nh h×nh kinh tÕ, tû lÖ viÖc lµm, l¹m ph¸t.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 20
GiÊy
Lêi më ®Çu
1. Lý do chän ®Ò tµi:
Sau h¬n 20 n¨m cïng víi sù nghiÖp ®æi míi ®Êt níc, hÖ
thèng c¸c ng©n hµng th¬ ng m¹i ë ViÖt Nam ®· cã nh÷ng bíc
ph¸t triÓn vît bËc, lín m¹nh vÒ mäi mÆt, kÓ cã sè lîng, quy m«,
néi dung vµ chÊt lîng; ®· cã nh÷ng ®ãng gãp xøng ®¸ng vµo
c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ nãi chung
vµ qu¸ tr×nh ®æi míi, ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c
doanh nghiÖp vµ d©n doanh nãi riªng; thùc sù lµ ngµnh tiªn
phong trong qu¸ tr×nh ®æi míi c¬ chÕ kinh tÕ. §Æc biÖt trong
nh÷ng n¨m qua, ho¹t ®éng ng©n hµng gãp phÇn tÝch cùc trong
viÖc huy ®éng vèn, më réng ®Çu t cho lÜnh vùc s¶n xuÊt ph¸t
triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn thu hót vèn níc ngoµi gãp phÇn ®Èy m¹nh
tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ trong níc. Ngµnh ng©n hµng xøng
®¸ng lµ c«ng cô ®¾c lùc hç trî cho nhµ níc trong viÖc kiÒm chÕ,
®Èy lïi l¹m ph¸t, æn ®Þnh kinh tÕ.
Tuy nhiªn, hiÖn nay ho¹t ®éng ng©n hµng ë níc ta ®ang
gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ cßn kh«ng Ýt tån t¹i ®Æc biÖt lµ ë kh©u
tÝn dông.
TÝn dông ®îc coi lµ m¶ng ho¹t ®éng chiÕm vÞ trÝ then
chèt trong ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM. MÆt kh¸c c¸c NHTM,
®Æc biÖt lµ NHTM quèc doanh ®ang lµ nh÷ng chñ lùc cung øng
vèn trªn thÞ trêng tÝn dông khi mµ trong ®iÒu kiÖn thÞ trêng
tiÒn tÖ cßn nhiÒu h¹n chÕ. Trong bèi c¶nh ®ã, vÊn ®Ò chÊt lîng
tÝn dông cha cao ®· trë thµnh mèi quan t©m kh«ng chØ cña c¸c
cÊp l·nh ®¹o, giíi qu¶n lý hÖ thèng ng©n hµng mµ ®· trë thµnh
t©m ®iÓm chó ý cña toµn x· héi.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 1
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
Bëi vËy lµm thÕ nµo ®Ó tÝn dông cña c¸c NHTM ViÖt
Nam ho¹t ®éng an toµn hiÖu qu¶ cao, phôc vô tèt cho nhu cÇu
ph¸t triÓn kinh tÕ – X· héi ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc, cã ý nghÜa
quan träng vµ quyÕt ®inh vÒ mÆt lý thuyÕt lÉn thùc tÕ. Tríc ®ßi
hái cÊp thiÕt ®ã céng víi nh÷ng kiÕn thùc cã ®îc trong qu¸ tr×nh
nghiªn cøu thùc tËp t¹i ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh CÇu
GiÊy em ®· m¹nh d¹n lùa chän ®Ò tµi: “ Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt
lîng tÝn dông t¹i chi nh¸nh ng©n hµng c«ng th¬ng CÇu giÊy “
nh»m ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p cã c¨n cø khoa häc ®Ó gi¶i quyÕt
nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i vµ n©ng cao h¬n n÷a chÊt lîng tÝn
dông t¹i chi nh¸nh.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 2
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
2. Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi.
Ho¹t ®éng tÝn dông t¹o ra gi¸ trÞ th«ng qua viÖc qu¶n lý
tÝn dông vµ qu¶n lý danh môc cho vay thËn träng vµ x¸c ®¸ng.
ChÊt lîng tÝn dông cã quan hÖ mËt thiÕt ®Õn rñi ro trong ho¹t
®éng tÝn dông, nã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn tµi s¶n cã cña
ng©n hµng. ChÊt lîng tÝn dông kÐm lµ nguyªn nh©n chÝnh dÉn
tíi sù ph¸ s¶n cña c¸c ng©n hµng. N©ng cao chÊt lîng tÝn dông
còng lµ gãp phÇn quan träng lµm gi¶m thiÓu rñi ro, n©ng cao
hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho
ng©n hµng.
C©u hái ®Æt ra lµ chÊt lîng tÝn dông bÞ ¶nh hëng bëi
nh÷ng nh©n tè nµo vµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro tÝn dông lµ
g×? Do ®ã môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi nµy lµ t×m hiÓu mét
sè yÕu tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng, ph©n
tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng tÝn dông vµ chÊt lîng tÝn dông t¹i chi
nh¸nh NHCT CÇu GiÊy ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i
t¹i ®©y, t×m ra nguyªn nh©n vµ ®a ra biÖn ph¸p, kiÕn nghÞ
nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i ®ã.
3. §èi tîng, ph¹m vi nghiªn cøu
§Ò tµi tËp trung nghiªn cøu vÒ chÊt lîng tÝn dông vµ gi¶i
ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NHCT CÇu
GiÊy.
Ph¹m vi nghiªn cøu giíi h¹n ë mét sè vÊn ®Ò lý luËn, thùc
tiÔn cã liªn quan tùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM vµ
Chi nh¸nh NHCT CÇu GiÊy trong nh÷ng n¨m 2005 §Õn 2007.
4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
Chuyªn ®Ò sö dông kÕt hîp gi÷a ph¬ng ph¸p ph©n tÝch, so
s¸nh, diÔn gi¶i vµ tæng kÕt thùc tiÔn.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 3
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
5. KÕt cÊu ®Ò tµi: §Ò tµi gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ tÝn dông vµ chÊt lîng
tÝn dông cña Ng©n hµng th¬ng m¹i.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng chÊt lîng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NHCT
CÇu GiÊy
Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt lîng
tÝn dông t¹i chi nh¸nh NHCT CÇu GiÊy.
Ch¬ng 1
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ tÝn dông vµ chÊt
lîng tÝn dông cña ng©n hµng th¬ng m¹i
1.1. Lý luËn chung vÒ tÝn dông ng©n hµng th¬ng m¹i.
1.1.1. Kh¸i niªm vµ ®Æc trng cña tÝn dông ng©n hµng
th¬ng m¹i.
1.1.1.1. Kh¸i niÖm:
HiÖn nay, xu thÕ héi nhËp vµ c¹nh tranh ngµy cµng gay
g¾t ®· ®Æt ra cho mçi chñ thÓ kinh tÕ nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch
thøc míi. B¶n th©n mçi chñ thÓ ph¶i cã sù c¶i tiÕn vÒ mäi mÆt
nh»m t¹o ra søc m¹nh ®Ó dµnh ®îc u thÕ trong c¹nh tranh. Tríc
®ßi hái ®ã, hä cã nhu cÇu vay vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh
doanh. Muèn vËy hä ph¶i cã mét lîng vèn lín, thËm chÝ vît qu¸
kh¼ n¨ng vèn tù cã cña b¶n th©n doanh nghiÖp. Trong khi ®ã,
nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, n¨ng suÊt lao ®éng cao, thu nhËp cña
ngêi d©n t¨ng lªn, kÐo theo ®ã lµ nhu cÇu tiÕt kiÖm vµ ®Çu t.
Hai chñ thÕ cã nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau nhng khi kÕt hîp th× l¹i
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 4
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
trë thµnh thèng nhÊt vµ hîp lý, hä cã thÓ trùc tiÕp gÆp nhau ®Ó
th¬ng lîng viÖc vay vèn hoÆc th«ng qua thÞ trêng tµi chÝnh,
song chñ yÕu lµ gi¸n tiÕp qua trung gian tµi chÝnh ®Æc biÖt lµ
NHTM.
NHTM lµ mét trong nh÷ng tæ chøc tµi chÝnh quan träng
nhÊt cña nÒn kinh tÕ. Ng©n hµng lµ ngêi ®i vay chñ yÕu tõ hµng
triÖu hé tiªu dïng ®ång thêi cung cÊp cho hä v« sè nh÷ng dÞch
vô tiÖn Ých ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu cña hä nh thÎ tÝn dông, thÎ
ATM khi hä muèn thanh to¸n cho c¸c kho¶n mua hµng ho¸ vµ
dÞch vô hay dÞch vô t vÊn khi hä muèn ®Çu t. Ng©n hµng còng
lµ mét trong nh÷ng tæ chøc cung cÊp vèn quan träng nhÊt cho
doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ vèn dµi h¹n ®Ó hç trî viÖc x©y dùng
nhµ m¸y, mua s¾m thiÕt bÞ m¸y mãc míi.
MÆc dï lÜnh vùc kinh doanh ®a d¹ng nh vËy nhng cung
cÊp tÝn dông vÉn lµ ho¹t ®éng chñ yÕu ®em l¹i lîi nhuËn cho
ng©n hµng; t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña
ng©n hµng.
TÝn dông xuÊt ph¸t tõ gèc La Tinh “Creditum” cã nghÜa lµ
mét sù tin tëng lÉn nhau. Nãi c¸ch kh¸c, ®ã lµ lßng tin.
Theo c¸ch hiÓu phæ th«ng th× tÝn dông lµ quan hÖ vay
mîn lÉn nhau trªn c¬ së cã hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i.
“TÝn dông lµ mét hÖ thèng c¸c quan hÖ ph©n phèi theo
nguyªn t¾c cã hoµn tr¶ gi÷a ngêi ®ang t¹m thêi thõa vèn sang
ngêi t¹m thêi thiÕu vèn vµ ngîc l¹i”
TÝn dông thêng kÌm theo mét kho¶n l·i
C¨n cø quan träng nhÊt cña tÝn dông lµ sù tin tëng
ViÖc hoµn tr¶ trong tÝn dông lµ v« ®iÒu kiÖn
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 5
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
Qu¸ tr×nh vËn ®éng ®ã ®îc biÓu diÔn theo s¬ ®å sau:
Cho vay
Ngêi së h÷u Ngêi sö
Hoµn tr¶ gèc l·i
Ngêi cho vay Ngêi ®i vay
Theo M¸c, tÝn dông lµ sù chuyÓn nhîng t¹m thêi mét lîng
gi¸ trÞ tõ ngêi së h÷u sang ngêi sö dông, sau mét thêi gian nhÊt
®Þnh l¹i quay trë vÒ víi lîng gi¸ trÞ lín h¬n lîng gi¸ trÞ ban ®Çu.
Theo quan ®iÓm nµy ph¹m trï tÝn dông cã 3 néi dung
chñ yÕu ®ã lµ: tÝnh chuyÓn nhîng t¹m thêi mét lîng gi¸ trÞ, tÝnh
thêi h¹n vµ tÝnh hoµn tr¶.
Nh vËy tÝn dông lµ mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a ngêi cho
vay vµ ngêi ®i vay th«ng qua sù vËn ®éng cña gi¸ trÞ, vèn tÝn
dông ®îc biÓu hiÖn díi h×nh thøc tiÒn tÖ hoÆc hµng ho¸. Qu¸
tr×nh ®ã ®îc thÓ hiÖn qua 3 giai ®o¹n sau:
- Thø nhÊt: Ph©n phèi vèn tÝn dông díi h×nh thøc cho
vay. Trong giai ®o¹n nµy, gi¸ trÞ vèn tÝn dông ®îc chuyÓn sang
ngêi ®i vay, ë ®©y chØ cã mét bªn nhËn gi¸ trÞ vµ còng chØ
mét bªn nhîng ®i gi¸ trÞ.
- Thø hai: Sö dông vèn tÝn dông trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n
xuÊt. Ngêi ®i vay sau khi nhËn ®îc gi¸ trÞ vèn tÝn dông, hä ®îc
quyÒn sö dông gi¸ trÞ ®ã ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña m×nh nh
®Çu t cho s¶n xuÊt, thanh to¸n c¸c kho¶n tiªu dïng… Tuy nhiªn,
ngêi ®i vay chØ ®îc quyÒn sö dông trong mét kho¶ng thêi gian
nhÊt ®Þnh mµ kh«ng ®îc quyÒn së h÷u gi¸ trÞ ®ã.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 6
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
- Thø ba: Thu håi vèn tÝn dông. Sau khi vèn tÝn dông ®·
hoµn thµnh mét chu kú s¶n xuÊt ®Ó trë l¹i h×nh th¸i tiÒn tÖ th×
vèn tÝn dông ®îc ngêi ®i vay hoµn tr¶ l¹i cho ngêi cho vay. §Õn
®©y, vèn tÝn dông kÕt thóc mét vßng tuÇn hoµn.
Trong x· héi lu«n tån t¹i nh÷ng ngêi thõa vèn muèn ®Çu
t vµ nh÷ng ngêi thiÕu vèn ®Ó sö dông. Hä cã thÓ trùc tiÕp gÆp
nhau, trao ®æi. Tuy nhiªn, nhu cÇu cña hai ®èi tîng nµy rÊt hiÕm
khi thèng nhÊt víi nhau. Sù kh«ng phï hîp vÒ quy m« vèn, thêi
gian còng nh nh÷ng chi phÝ kh¸c ®ßi hái ph¶i cã mét ®èi tîng
thø ba ®øng ra lµm trung gian. §èi tîng nµy sÏ lµm nhiÖm vô tËp
trung tÊt c¶ sè vèn cña nh÷ng ngêi t¹m thêi thõa vèn, cÇn ®Çu t
kiÕm lêi. Sau ®ã, vèn tËp trung ®îc ph©n phèi cho nh÷ng ngêi
cÇn vèn ®Ó sö dông díi h×nh thøc cho vay. §èi tîng ®ã chÝnh lµ
c¸c tæ chøc tÝn dông, trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c NHTM. Hµnh vi
“c¸c NHTM tËp trung vèn díi h×nh thøc huy ®éng vµ ph©n phèi
vèn díi h×nh thøc cho vay” ®îc gäi lµ tÝn dông ng©n hµng.
1.1.1.2. §Æc trng cña tÝn dông ng©n hµng.
-TÝn dông lµ sù cung cÊp mét lîng gi¸ trÞ dùa trªn c¬ së
lßng tin. NghÜa lµ ngêi cho vay tin tëng ngêi ®i vay sÏ sö dông
vèn cã hiÖu qu¶, t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc tr¶ nî. Tõ ®Æc trng nµy
cho thÊy quan hÖ tÝn dông chØ x¶y ra khi c¸c bªn cã sù tin tëng
lÉn nhau. §Ó cã ®îc lßng tin víi kh¸ch hµng, ng©n hµng lu«n
thÈm ®Þnh kh¸ch hµng tríc khi cho vay. NÕu kh©u nµy ®îc thùc
hiÖn mét c¸ch kh¸ch quan, chÝnh x¸c th× viÖc thu håi vèn cña
ng©n hµng Ýt gÆp rñi ro h¬n vµ ngîc l¹i.
-TÝn dông lµ sù chuyÓn nhîng mét lîng gi¸ trÞ cã thêi h¹n.
§Æc trng nµy cña tÝn dông xuÊt ph¸t tõ tÝnh chuyÖn nhîng t¹m
thêi. V× ®Ó thùc hiÖn hµnh vi cÊp tÝn dông c¸c ng©n hµng ph¶i
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 7
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
t¹o ra cho m×nh mét nguån vèn nhÊt ®Þnh trong mét kho¶ng
thêi gian cã h¹n. Do ®ã, ®Ó ®¶m b¶o thu håi nî ®óng h¹n, ngêi
cho vay ph¶i x¸c ®Þnh ®îc râ thêi gian cho vay trªn c¬ së xem
xÐt ®Õn qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn cña ®èi tîng vay vµ tÝnh
chÊt vèn cña ng©n hµng. NÕu thêi h¹n cho vay nhá h¬n chu kú
lu©n chuyÓn vèn cña ®èi tîng vay th× khi ®Õn h¹n kh¸ch hµng
cha cã nguån ®Ó tr¶ nî, sÏ g©y khã kh¨n cho kh¸ch hµng. Ngîc
l¹i, nÕu thêi h¹n cho vay dµi h¬n chu kú lu«n chuyÓn vèn sÏ t¹o
®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng sö dông vèn kh«ng ®óng môc ®Ých
vµ nÕu rñi ro x¶y ra th× kh¸ch hµng sÏ kh«ng cã nguån ®Ó tr¶
nî. Nh vËy, nÕu ng©n hµng ®Þnh kú h¹n nî phï hîp víi ®èi tîng
vay th× kh¶ n¨ng tr¶ nî ®óng h¹n rÊt cao vµ ngîc l¹i.
-TÝn dông lµ sù chuyÓn nhîng t¹m thêi mét lîng gi¸ trÞ trªn
nguyªn t¾c ph¶i hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i. §Æc trng nµy xuÊt ph¸t tõ
tÝnh chuyÓn nhîng t¹m thêi, tõ tÝnh së h÷u vÒ vèn, tõ yªu cÇu
cña ng©n hµng lµ khi cÊp tÝn dông th× tÝn dông ph¶i ®îc hoµn
tr¶. Gi¸ trÞ hoµn tr¶ th«ng thêng ph¶i lín h¬n gi¸ trÞ lóc cho vay
hay nãi c¸ch kh¸c, ngêi ®i vay ph¶i tr¶ thªm phÇn l·i ngoµi vèn
gèc. V× vèn cho vay cña ng©n hµng lµ vèn huy ®éng cña nh÷ng
ngêi t¹m thêi thõa vèn nªn sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh ng©n
hµng ph¶i tr¶ l¹i cho ngêi ký th¸c. MÆt kh¸c, ng©n hµng cÇn
ph¶i cã nguån ®Ó bï ®¾p chi phÝ ho¹t ®éng nh: khÊu hao tµi
s¶n cè ®Þnh, tr¶ l¬ng c¸n bé c«ng nh©n viªn, chi phÝ v¨n phßng
phÈm... nªn ngêi vay vèn ngoµi viÖc tr¶ nî gèc cßn ph¶i tr¶ cho
ng©n hµng mét kho¶n l·i. L·i ®îc coi lµ mét nguån thu nhËp cña
ng©n hµng, lµ c¬ së ®Ó ng©n hµng tån t¹i vµ ph¸t triÓn.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 8
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
-Tµi s¶n giao dÞch trong quan hÖ giao dÞch tÝn dông bao
gåm hai h×nh thøc lµ cho vay (b»ng tiÒn) vµ cho thuª (bÊt ®éng
s¶n vµ ®éng s¶n).
-TÝn dông lµ ho¹t ®éng tiÒm Èn rñi ro cao v× tÝn dông
kh«ng ph¶i chØ chÞu t¸c ®éng ¶nh hëng bëi ngêi cho vay vµ ngêi
®i vay mµ cßn phô thuéc vµo m«i trêng kinh doanh cña b¶n th©n
ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. Khi m«i trêng kinh doanh thay ®æi
nh: l¹m ph¸t, t¨ng trëng kinh tÕ...sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn
kh¸ch hµng cña ng©n hµng do ®ã sÏ ¶nh hëng ®Õn chiÕn lîc
kinh doanh cña ng©n hµng.
1.1.2. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh
tÕ thÞ trêng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c quan hÖ kinh tÕ vËn
®éng theo c¸c quy luËt kh¸ch quan nh quy luËt gi¸ trÞ, quy luËt
cung cÇu, quy luËt c¹nh tranh… C¸c doanh nghiÖp ®Ó cã thÓ
tho¶ m·n ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng, n©ng cao tÝnh c¹nh tranh
cña m×nh th× ph¶i cã vèn ®Ó ®Çu t vµ tÝn dông ng©n hµng lµ
mét sù lùa chän tèi u. NÕu biÕt khai th¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶
nguån vèn ®ã th× doanh nghiÖp sÏ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Doanh
nghiÖp ph¸t triÓn còng lµ tiÒn ®Ò ®Ó nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn.
Nh vËy, tÝn dông ng©n hµng lµ ®ßn bÈy m¹nh mÏ thóc ®Èy sù
t¨ng trëng kinh tÕ, gãp phÇn ®iÒu hµnh nªn kinh tÕ thÞ trêng.
Nh÷ng néi dung trªn sÏ ®îc lµm râ ë mét sè ®iÓm sau:
Thø nhÊt: TÝn dông ng©n hµng lµ c«ng cô tµi trî cho chi
tiªu cña doanh nghiÖp, c¸ nh©n vµ c¸c tæ chøc chÝnh phñ.
Thø hai: TÝn dông ng©n hµng lµ cÇu nèi gi÷a ngêi cã vèn
víi ngêi cÇn vèn vµ gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng mèi quan hÖ nµy.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 9
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
Thø ba: TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn thóc ®Èy nÒn
kinh tÕ t¨ng trëng.
Thø t: TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn thóc ®Èy qu¸
tr×nh më réng mèi quan hÖ giao lu kinh tÕ quèc tÕ.
Thø n¨m: TDNH lµ c«ng cô ®Ó Nhµ Níc ®iÒu tiÕt khèi lîng
tiÒn tÖ lu th«ng trong nÒn kinh tÕ.
Thø s¸u: TDNH gãp phÇn tho¶ m·n nhu cÇu tiÕt kiÖm vµ
më réng ®Çu t cña nÒn kinh tÕ. §ång thêi, TDNH thóc ®Èy c¸c
doanh nghiÖp t¨ng cêng chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ trong ho¹t
®éng kinh doanh.
Thø b¶y: TDNH lµ ho¹t ®éng chñ yÕu ®em l¹i lîi nhuËn cho
b¶n th©n c¸c ng©n hµng. Tõ nguån vèn tËp trung ®îc, ng©n
hµng sö dông ®Ó ®Çu t, cho vay; thÝ dô cho vay tiªu dïng, cho
vay ®Ó c¶i tiÕn m¸y mãc hay cho vay liªn ng©n hµng… Tõ ®©y
ng©n hµng sÏ thu l·i. L·i lµ mét nguån thu nhËp truyÒn thèng ®èi
víi ng©n hµng.
Thø t¸m: TDNH gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc ph¸t triÓn
c«ng ty cæ phÇn.
Nh vËy, TDNH cã vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi sù
ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi. Nã gi¶i quyÕt m©u thuÉn néi t¹i cña
nÒn kinh tÕ, t¹o nÒn t¶ng thóc ®Èy nÒn kinh tÕ t¨ng trëng bÒn
v÷ng. Tuy nhiªn ®Ó TDNH ph¸t huy ®îc hÕt vai trß cña nã th×
c¸c nhµ qu¶n lý Ng©n hµng còng nh c¸c c¬ quan chøc n¨ng ph¶i
t¹o ra mét hµnh lang ph¸p lý còng nh c¸c quy ®Þnh phï hîp, chÆt
chÏ, vµ th«ng tho¸ng nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¶ ngêi cho vay vµ
ngêi ®i vay tho¶ m·n ®îc nhu cÇu cña m×nh.
1.1.3. Ph©n lo¹i tÝn dông ng©n hµng.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 10
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¹t ®éng tÝn dông rÊt ®a
d¹ng vµ phong phó víi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. §Ó sö dông vµ
qu¶n lý tÝn dông cã hiÖu qu¶ th× ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i tÝn
dông. Ph©n lo¹i tÝn dông lµ viÖc s¾p xÕp c¸c kho¶n cho vay
theo tõng nhãm dùa trªn mét sè tiªu thøc nhÊt ®Þnh.
1.1.3.1. Thêi h¹n tÝn dông.
C¨n cø theo tiªu thøc nµy, ngêi ta chia TÝn dông thµnh 3 lo¹i.
-TÝn dông ng¾n h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n < 1 n¨m
vµ ®îc sö dông ®Ó bï ®¾p sù thiÕu hôt tµm thêi vÒ vèn lu ®éng
cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c nhu cÇu chi tiªu ng¾n h¹n cña c¸
nh©n. Nã bao gåm tÝn dông chiÕt khÊu, tÝn dông thÊu chi, tÝn
dông øng tríc vµ tÝn dông bæ sung vèn lu ®éng.
-TÝn dông trung h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n tõ 1 ®Õn
5 n¨m. Lo¹i tÝn dông nµy chñ yÕu ®îc sö dông ®Ó ®Çu t mua
s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn hoÆc ®æi míi thiÕt bÞ, c«ng
nghÖ, më réng s¶n xuÊt kinh doanh, x©y dùng c¸c dù ¸n míi cã
qui m« nhá vµ thêi gian thu håi vèn nhanh. Ngoµi ra, tÝn dông
trung h¹n cßn lµ nguån h×nh thµnh vèn lu ®éng thêng xuyªn cña
c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh nghiÖp míi thµnh
lËp. Nã bao gåm c¸c h×nh thøc chñ yÕu sau: tÝn dông thùc hiÖn
theo dù ¸n, tÝn dông hîp vèn, tÝn dông cho thuª tµi chÝnh.
-TÝn dông dµi h¹n: lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n >5 n¨m ®îc
sö dông ®Ó cÊp vèn cho x©y dùng c¬ b¶n, ®Çu t x©y dùng c¸c
xÝ nghiÖp míi, c¸c c«ng tr×nh thuéc c¬ së h¹ tÇng (®êng x¸,
bÕn c¶ng, s©n bay...), c¶i tiÕn vµ më réng s¶n xuÊt víi qui m«
lín.
NghiÖp vô truyÒn thèng cña NHTM lµ cho vay ng¾n h¹n,
nhng tõ n¨m 1970 trë l¹i ®©y c¸c NHTM chuyÓn sang kinh doanh
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 11
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
tæng hîp vµ mét trong nh÷ng néi dung ®æi míi ®ã lµ n©ng cao
tû träng cho vay trung vµ dµi h¹n trong tæng sè d nî cña Ng©n
Hµng.
1.1.3.2. §èi tîng tÝn dông .
C¨n cø vµo h×nh thøc nµy, ngêi ta chia tÝn dông thµnh 2
lo¹i ®ã lµ:
-TÝn dông vèn lu ®éng: lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông cã thêi
h¹n ng¾n thêng <1 n¨m. §îc sö dông ®Ó h×nh thµnh vèn lu
®éng cña c¸c tæ chøc kinh tÕ, cã nghÜa lµ cho vay bï ®¾p vèn l-
u ®éng thiÕu hôt t¹m thêi. Nã bao gåm: cho vay dù tr÷ hµng
ho¸, cho vay chi phÝ s¶n xuÊt, cho vay ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n
nî díi h×nh thøc chiÕt khÊu k× phiÕu.
-TÝn dông vèn cè ®Þnh: lµ h×nh thøc ®Çu t vèn cña ng©n
hµng mµ chi phÝ ®Çu t g¾n liÒn víi TSC§, cã nghÜa lµ ®Çu t ®Ó
mua s¾m TSC§, c¶i tiÕn vµ ®æi míi kÜ thuËt, më réng s¶n xuÊt,
x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp vµ c¸c c«ng tr×nh míi.
1.1.3.3.Môc ®Ých sö dông vèn.
C¨n cø vµo tiªu thøc nµy, ngêi ta chia tÝn dông thµnh 2
lo¹i.
-TÝn dông s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸: lµ h×nh thøc
cÊp tÝn dông lÊy ®èi tîng thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh cña ng©n hµng ®Ó lµm c¬ së cÊp tÝn dông nh c¸c
nhµ doanh nghiÖp, chñ thÓ kinh doanh ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ
lu th«ng hµng ho¸.
-TÝn dông tiªu dïng: lµ h×nh thøc cho vay ®Ó ®¸p øng c¸c
nhu cÇu tiªu dïng nh mua s¾m nhµ cöa, c¸c vËt dông ®¾t tiÒn
vµ c¸c kho¶n cho vay ®Ó trang tr¶i c¸c chi phÝ th«ng thêng cña
®êi sèng th«ng qua viÖc ph¸t hµnh thÎ tÝn dông.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 12
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
1.1.3.4. Møc ®é tÝn nhiÖm víi kh¸ch hµng.
Theo c¨n cø nµy, tÝn dông ®îc chia lµm hai lo¹i.
- TÝn dông cã b¶o ®¶m: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông cã
tµi s¶n hoÆc ngêi b¶o l·nh ®øng ra lµm ®¶m b¶o cho kho¶n nî
vay. H×nh thøc nµy ¸p dông ®èi víi c¸c kh¸ch hµng kh«ng cã uy
tÝn cao ®èi víi ng©n hµng, khi vay vèn ®ßi hái ph¶i cã b¶o ®¶m.
B¶o ®¶m tÝn dông nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi cña ngêi cho vay dùa
trªn c¬ së thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n thuéc së h÷u cña ngêi ®i vay
hoÆc b¶o l·nh cña bªn thø ba.
- TÝn dông kh«ng cã b¶o ®¶m: lµ h×nh thøc tÝn dông
kh«ng cã tµi s¶n hoÆc ngêi b¶o l·nh ®¶m b¶o cho kho¶n nî vay.
Tuy nhiªn, kh¸ch hµng vay kh«ng cã b¶o ®¶m sÏ ®îc nhËn kho¶n
vay khi héi tô ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè sau:
+ Cã uy tÝn víi tæ chøc tÝn dông cho vay trong viÖc sö
dông vèn vay vµ tr¶ nî ®óng h¹n, ®Çy ®ñ c¶ gèc vµ l·i.
+ Cã dù ¸n ®Çu t, hoÆc ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh
dÞch vô kh¶ thi, cã kh¼ n¨ng hoµn tr¶ nî, hoÆc dù ¸n ®ã phôc
vô an sinh x· héi cã tÝnh kh¶ thi, phï hîp víi quy ho¹ch cña vïng,
cña ngµnh vµ ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña nhµ níc.
+ Cã kh¼ n¨ng tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî.
+ Cam kÕt thùc hiÖn biÖn ph¸p b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n
theo yªu cÇu cña TCTD nÕu sö dông vèn vay kh«ng ®óng theo
hîp ®ång tÝn dông, vµ chÊp nhËn tr¶ nî tríc h¹n nÕu kh«ng thùc
hiÖn ®îc c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n.
1.1.3.5. Ph¬ng ph¸p hoµn tr¶.
Dùa theo tiªu thøc nµy tÝn dông ®îc chia 2 lo¹i.
- Cho vay cã thêi h¹n: Lµ lo¹i cho vay cã tho¶ thuËn thêi
h¹n tr¶ nî cô thÓ trong hîp ®ång. §èi víi lo¹i cho vay nµy kh¸ch
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 13
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
hµng cã thÓ tr¶ nî tríc h¹n nhng ng©n hµng ®îc quyÒn thu l·i
toµn bé k× h¹n tr¶ nî theo hîp ®ång trõ trêng hîp cã nh÷ng tho¶
thuËn kh¸c. Nã bao gåm: cho vay chØ cã mét k× h¹n tr¶ nî, cho
vay cã nhiÒu k× h¹n tr¶ nî cô thÓ (cho vay tr¶ gãp), cho vay
hoµn tr¶ nî nhiÒu lÇn nhng kh«ng cã k× h¹n nî cô thÓ, mµ viÖc
tr¶ nî phô thuéc vµo kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña ngêi ®i vay.
- Cho vay kh«ng cã thêi h¹n cô thÓ: lµ lo¹i cho vay mµ
ng©n hµng cã thÓ yªu cÇu ngêi ®i vay tù nguyÖn tr¶ nî bÊt k×
lóc nµo nhng ph¶i b¸o tríc mét thêi gian hîp lý, thêi gian nµy cã
thÓ ®îc tho¶ thuËn trong hîp ®ång.
1.1.3.6. XuÊt xø tÝn dông .
C¨n cø vµo tiªu thøc nµy, ngêi ta chia tÝn dông thµnh 2
lo¹i.
- TÝn dông trùc tiÕp: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông gi÷a ngêi
cã tiÒn (hoÆc hµng ho¸) víi ngêi cÇn sö dông tiÒn (hoÆc hµng
ho¸) ®ã, kh«ng cÇn th«ng qua mét TGTC nµo c¶.
- Cho vay gi¸n tiÕp: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông th«ng qua
mét TGTC nh NHTM hoÆc TCTD kh¸c b»ng viÖc mua l¹i c¸c giÊy
tê cã gi¸ hoÆc c¸c chøng tõ nî ®· ph¸t sinh vµ cßn thêi h¹n thanh
to¸n. §©y lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông ®îc ¸p dông phæ biÕn vµ
chiÕm tû träng lín.
1.1.4. C¸c bíc trong qui tr×nh tÝn dông.
Ho¹t ®éng tÝn dông lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng chÝnh
cña NHTM, mét ho¹t ®éng rÊt phøc t¹p vµ chøa ®ùng nhiÒu rñi
ro. V× vËy, ®Ó ra ®îc mét quyÕt ®Þnh cho vay ®óng ®¾n, tiÕt
kiÖm thêi gian, chi phÝ cho ng©n hµng vµ kh¸ch hµng, ®¶m b¶o
an toµn vèn trong kinh doanh ng©n hµng th× ho¹t ®éng tÝn
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 14
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
dông ®ßi hái ng©n hµng ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt qui tr×nh
cho vay vèn.
Qui tr×nh tÝn dông lµ tæng hîp c¸c nguyªn t¾c, qui ®Þnh
cña ng©n hµng trong viÖc cÊp tÝn dông. Trong ®ã x©y dùng c¸c
bíc ®i cô thÓ theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh kÓ tõ khi chuÈn bÞ hå
s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông cho ®Õn khi kÕt thóc hîp ®ång tÝn
dông. §©y lµ mét qu¸ tr×nh bao gåm nhiÒu giai ®o¹n mang tÝnh
chÊt liªn hoµn, theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh, ®ång thêi cã quan
hÖ chÆt chÏ vµ g¾n bã víi nhau. Tuú theo gãc ®é nghiªn cøu mµ
qui tr×nh tÝn dông cã thÓ ph©n chia theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau,
song nh×n chung, mét qui tr×nh tÝn dông tæng qu¸t bao gåm 5
bíc.
Bíc 1: LËp hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông:
XÐt vÒ mÆt kinh tÕ, mÆc dï quan hÖ tÝn dông cha ®îc
h×nh thµnh nhng ®©y lµ giai ®o¹n chuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu kiÖn
cÇn thiÕt ®Ó quan hÖ tÝn dông ®îc thiÕt lËp mét c¸ch lµnh
m¹nh.
Hå s¬ tÝn dông cña mét ng©n hµng lµ tæng hîp ®Çy ®ñ
c¸c giÊy tê, v¨n b¶n chøng tá kh¸ch hµng thùc sù cã nhu cÇu vÒ
vèn tÝn dông, còng nh chøng minh ®îc tÝnh hîp ph¸p vÒ nh©n
th©n kh¸ch hµng vµ tÝnh tù nguyÖn xin cÊp tÝn dông cña kh¸ch
hµng.
Nh×n chung, nh÷ng th«ng tin liªn quan tíi kh¸ch hµng
cÇn thu thËp trong giai ®o¹n nµy lµ:
- Nh÷ng tµi liÖu chøng minh n¨ng lùc ph¸p lý cña kh¸ch
hµng.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 15
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
- Nh÷ng tµi liÖu chøng minh kh¶ n¨ng hÊp thô vèn tÝn
dông vµ kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn tÝn dông cña kh¸ch
hµng.
- Nh÷ng tµi liÖu liªn quan ®Õn b¶o ®¶m tÝn dông hoÆc
®iÒu kiÖn cÊp tÝn dông ®Æc thï.
- C¸c giÊy tê ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông kh¸c ®i kÌm.
Bíc 2: Ph©n tÝch tÝn dông:
Lµ ph©n tÝch kh¶ n¨ng hiÖn t¹i vµ tiÒm tµng cña kh¸ch
hµng vÒ sö dông vèn tÝn dông còng nh kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn
vay. Nã lµ néi dung quan träng nhÊt, víi môc tiªu lµ t×m kiÕm
nh÷ng t×nh huèng cã thÓ dÉn ®Õn rñi ro cho ng©n hµng vµ tiªn
lîng kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña ng©n hµng vÒ c¸c lo¹i rñi ro ®ã
còng nh dù kiÕn c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ nh÷ng
thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra. Ph©n tÝch tÝn dông gióp cho ng©n hµng
kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, tõ ®ã
cã ®îc sù tin tëng ch¾c ch¾n vµo th¸i ®é s½n sµng tr¶ nî vµ kh¶
n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng.
Ph©n tÝch tÝn dông bao gåm mét sè néi dung:
- Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kh¸ch hµng: trong ®ã cÇn; ph©n
tÝch n¨ng lùc ph¸p lý, uy tÝn, t×nh h×nh tµi chÝnh cña
kh¸ch hµng vµ n¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh cña ban l·nh
®¹o doanh nghiÖp vay vèn.
- ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Ò nghÞ vay vèn.
- ThÈm ®Þnh b¶o ®¶m nî vay.
Bíc 3: Ra quyÕt ®Þnh tÝn dông:
KÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch lµ ®a ra quyÕt ®Þnh tÝn
dông. ViÖc ra quyÕt ®Þnh tÝn dông nh thÕ nµo, chÊp thuËn hay
kh«ng chÊp thuËn lµ c«ng viÖc cùc k× quan träng bëi nã kh«ng
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 16
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
nh÷ng ¶nh hëng ®Õn tiÕn tr×nh ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng mµ
cßn ¶nh hëng ®Õn uy tÝn cña ng©n hµng. NÕu ng©n hµng
quyÕt ®Þnh chÊp thuËn mµ sau ®ã kh¸ch hµng l¹i kh«ng cã kh¶
n¨ng tr¶ nî th× ng©n hµng sÏ bÞ mÊt vèn dÉn ®Õn gi¶m lîi
nhuËn, gi¶m uy tÝn. Ngîc l¹i, nÕu ng©n hµng kh«ng chÊp thuËn
trong khi kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî th× chÝnh b¶n th©n
ng©n hµng ®· mÊt ®i c¬ héi t¨ng thu nhËp vµ më réng thÞ
phÇn. V× vËy ®èi víi ngêi lµm ng©n hµng cÇn thÓ hiÖn th¸i ®é
t«n träng ®èi víi kh¸ch hµng. Cô thÓ lµ viÖc ra quyÕt ®Þnh tÝn
dông ph¶i ®îc ®a ra trong mét thêi gian ng¾n nhÊt cã thÓ, ®¶m
b¶o sù chñ ®éng, kÞp thêi cho kh¸ch hµng. NÕu yªu cÇu vay vèn
®îc chÊp nhËn th× c¸n bé tÝn dông cïng kh¸ch hµng tiÕn hµng ký
kÕt hîp ®ång. NÕu hå s¬ vay vèn bÞ tõ chèi th× còng ph¶i th«ng
b¸o cho kh¸ch hµng biÕt lý do tõ chèi.
Bíc 4: Gi¶i ng©n:
Lµ nghiÖp vô cÊp tiÒn cho kh¸ch hµng trªn c¬ së møc tÝn
dông ®· cam kÕt theo hîp ®ång tÝn dông. Gi¶i ng©n ph¶i ®¶m
b¶o nguyªn t¾c vËn ®éng cña tÝn dông g¾n liÒn víi vËn ®éng
cña hµng ho¸. NghÜa lµ viÖc ph¸t tiÒn vay ph¶i cã hµng ho¸ ®èi
øng, phï hîp víi môc ®Ých cho vay cña hîp ®ång tÝn dông. C¬ së
®Ó ng©n hµng thùc hiÖn gi¶i ng©n lµ kÕ ho¹ch sö dông vèn cña
kh¸ch hµng ®· ®îc nªu trong hîp ®ång.
Bíc 5: Gi¸m s¸t, thu nî vµ thanh lý tÝn dông:
Gi¸m s¸t vµ qu¶n lý tÝn dông ®îc tiÕn hµnh tõ khi tiÒn
vay ph¸t ra cho ®Õn khi kho¶n vay ®îc hoµn tr¶, nh»m ®«n ®èc
kh¸ch hµng thùc hiÖn ®óng vµ ®Çy ®ñ nh÷ng cam kÕt ®· tho¶
thuËn trong hîp ®ång tÝn dông, phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng
cña ng©n hµng vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh sö dông vèn cña kh¸ch
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 17
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
hµng. ViÖc thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô nµy chÝnh lµ c¬ së ®Ó ng©n
hµng ®¸nh gi¸ chÊt lîng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t vèn
cña m×nh
Gi¸m s¸t tÝn dông lµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c ®iÒu
kho¶n ®· cam kÕt theo hîp ®ång tÝn dông nh:
Kh¸ch hµng cã sö dông vèn ®óng môc ®Ých kh«ng?
KiÓm so¸t møc ®é rñi ro tÝn dông ph¸t sinh.
Theo dâi thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n cô thÓ ®· tho¶ thuËn
trong hîp ®ång, kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng vi ph¹m ®Ó cã
c¸ch xö lý thÝch hîp.
Theo dâi vµ ghi nhËn viÖc thùc hiÖn qui tr×nh tÝn dông cña
c¸c bé phËn cã liªn quan t¹i ng©n hµng.
Thu nî, lµ viÖc ng©n hµng theo dâi lÞch tr¶ nî theo c¸c néi
dung ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông. Tríc ngµy ®¸o h¹n
tr¶ nî 3 ®Õn 5 ngµy ng©n hµng th«ng b¸o cho kh¸ch hµng biÕt
sè tתn ph¶i thanh to¸n vµ ngµy thanh to¸n, kh¸ch hµng cã tr¸ch
nhiÖm vµ nghÜa vô tr¶ nî cho ng©n hµng ®óng h¹n, ®Çy ®ñ nh
®· cam kÕt trong hîp ®ång tÝn dông.
Thanh lý tÝn dông lµ viÖc ng©n hµng lµm thñ tôc gi¶i
chÊp tµi s¶n thÕ chÊp hoÆc gi¶i to¶ tµi s¶n cÇm cè, lËp biªn b¶n
giao nhËn tµi s¶n/giÊy tê (nÕu cã) ®ång thêi tÊt to¸n tµi kho¶n
vay, chuyÓn hå s¬ tÝn dông vµo lu tr÷.
Tãm l¹i, TDNH cã vai trß to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ,
x· héi cña mçi quèc gia. Do ®ã, qu¶n lý tèt vÊn ®Ò chÊt lîng tÝn
dông vÉn lµ mèi quan t©m kh«ng chØ cña c¸c nhµ qu¶n lý ®iÒu
hµnh trong ngµnh ng©n hµng mµ cßn lµ mèi quan t©m lo ng¹i
cña nhiÒu ngµnh, nhiÒu cÊp, ë c¶ trung ¬ng lÉn ®Þa ph¬ng.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 18
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
1.2. ChÊt lîng tÝn dông.
1.2.1. Quan niÖm vÒ chÊt lîng tÝn dông.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, yÕu tè chÊt lîng lu«n ®îc ®Æt
lªn hµng ®Çu. LÜnh vùc ng©n hµng còng kh«ng ph¶i ngo¹i lÖ mµ
cßn cã phÇn ®îc coi träng h¬n v× ®©y lµ ngµnh dÞch vô nªn nãi
tíi chÊt lîng th× ®ã kh«ng ph¶i lµ mét con sè cô thÓ.
ChÊt lîng tÝn dông lµ sù ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng
(ngêi göi tiÒn vµ ngêi vay tiÒn), phï hîp víi sù ph¸t trتn kinh tÕ,
x· héi vµ ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n Hµng.
ChÊt lîng tÝn dông ®îc thÓ hiÖn trªn nhiÒu khÝa
c¹nh:
- §èi víi NHTM: chÊt lîng tÝn dông ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua
c¸c chØ tiªu c¬ b¶n sau ®©y:
Phôc vô tèt sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph-
¬ng theo ®Þnh híng cña Nhµ Níc qua tõng thêi kú.
C¸c kho¶n tÝn dông ®îc thùc hiÖn ®óng môc ®Ých,
®óng ®èi tîng, cã hµng ho¸ t¬ng ®¬ng lµm ®¶m
b¶o.
C¸c kho¶n tÝn dông ®îc thu håi ®Çy ®ñ, ®óng h¹n
c¶ gèc vµ l·i, gãp phÇn t¨ng nhanh vßng quay vèn
cña ng©n hµng, gi¶m thiÓu c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n, nî
khã ®ßi, trªn c¬ së ®ã t¨ng doanh thu cho ho¹t
®éng cña ng©n hµng.
- §èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi: Díi gi¸c ®é nµy, tÝn
dông ®îc coi lµ cã chÊt lîng khi nã hç trî vµ lµm t¨ng hiÖu qu¶
ho¹t ®éng cña tõng doanh nghiÖp ®¬n lÎ, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó
nh÷ng doanh nghiÖp nµy thùc hiÖn tèt nghÜa vô ®èi víi ng©n
s¸ch Nhµ Níc, gi¶i quyÕt ®îc viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, t¹o nªn
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 19
Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Ng©n Hµng C«ng Th¬ng CÇu
GiÊy
tèc ®é ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ. §ång thêi, chÊt lîng tÝn
dông ®îc ®¶m b¶o còng sÏ gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc thùc thi
chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña nhµ níc.
Nh vËy, cã thÓ nãi chÊt lîng tÝn dông lµ tæng hîp c¸c ho¹t
®éng gi÷a nh÷ng con ngêi trong tæ chøc, gi÷a c¸c tæ chøc víi
nhau trong mét ng©n hµng. Nã ®îc x¸c ®Þnh qua nhiÒu yÕu tè:
thu hót ®îc kh¸ch hµng tèt, thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn, møc
®é an toµn cña vèn tÝn dông, chi phÝ tæng thÓ vÒ l·i suÊt, chi
phÝ nghiÖp vô ... Do ®ã, hiÓu ®óng b¶n chÊt vµ x¸c ®Þnh chÝnh
x¸c c¸c nguyªn nh©n tån t¹i sÏ gióp cho ng©n hµng thùc hiÖn
thµnh c«ng chiÕn lîc kinh doanh vµ ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng.
1.2.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao chÊt lîng tÝn dông
cña NHTM
Cã thÓ nãi ng©n hµng vµ tÝn dông ng©n hµng lµ s¶n
phÈm tÊt yÕu vµ v« cïng quan träng cña nÒn s¶n xuÊt kinh doanh
hµng ho¸. Cho tíi nay, khi nghiªn cøu vÒ c¬ cÊu kinh tÕ cña bÊt
cø quèc gia nµo ngêi ta kh«ng thÓ kh«ng bá qua ng©n hµng – tæ
chøc tµi chÝnh quan träng hµng ®Çu víi s¶n phÈm truyÒn thèng,
chñ yÕu lµ tÝn dông. Nh chóng ta ®Òu biÕt, c¸c ng©n hµng lu«n
bÞ kiÓm so¸t kh¾t khe bëi c¸c c¬ quan qu¶n lý cña chÝnh phñ.
Bëi v×:
- Ng©n hµng lµ n¬i tÝch tr÷ tiÕt kiÖm hµng ®Çu cña c«ng
chóng, viÖc thÊt tho¸t c¸c kho¶n vèn nµy trong trêng hîp ng©n
hµng ph¸ s¶n sÏ trë thµnh th¶m ho¹ cho c«ng chóng vµ suy tíi
cïng lµ nÒn kinh tÕ.
- Ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng cã thÓ ¶nh hëng tíi
t×nh h×nh kinh tÕ, tû lÖ viÖc lµm, l¹m ph¸t.
NguyÔn TuÊn Linh
Líp TTQTA-K7 20